Patti Smith do të performojë në spektaklin e organizuar për përvjetorin e Bob Dylan

Poetja, performuesja dhe ikona e muzikës punk, Patti Smith do të organizojë një festë për 80 vjetorin e Bob Dylan, në një koncert në natyrë në Tivoli, New York.

Smith do t’i bëj homazh muzikantit legjendar popullor në Festivalin e Pranverës të Parkut Kulturor Kaatsbaan më 22 maj (dy ditë para ditëlindjes së tij aktuale).

“Jemi të entuziazmuar Patti Smith merr pjesë në festivalin tonë të ardhshëm të pranverës”, thotë Parku Kulturor Kaatsbaan në një deklaratë të postuar në mediat sociale.

Vitin e kaluar, Patti Smith kujtoi se ajo nuk ka qenë gjithmonë aq miqësore me Dylan, dhe se dikur është sjellur si një “idiot” ndaj tij në prapaskenë.

“Ai thotë, ‘Hej a ka ndonjë poet këtu?’” Thotë ajo, duke kujtuar takimin. “Dhe unë thashë:‘ Unë e urrej poezinë!  Nuk e di se çfarë më pushtoi. Si kur të pëlqen djali, por nuk dëshiron që djali të të dijë se i pëlqen ata”.

Sidoqoftë, dyshja kanë formuar një marrëdhënie të gjatë pas kësaj, përderisa Patti ka performuar në ceremoninë e Çmimit Nobel të Paqes të Dylanit në 2016, në mungesë të tij./ KultPlus.com

“1970”, albumi luksoz që sjell edhe bashkëpunimet e rralla të Dylanit e Harrisonit

New York, 21 dhjetor (Variety.com) – Bashkëpunime të rralla mes Bob Dylanit dhe George Harrisonit do të përfshihen në një ripublikim luksoz të titulluar “Bob Dylan – 1970” që pritet të dalë më 26 shkurt, ka bërë me dije “Legacy Recording” nga “Sony Music Entertainment”.

Përmbledhja do të përfshijë edhe skena të mëparshme të papublikuara në albumet e Dylanit “Self Portrait” dhe “New Morning”, që erdhën njëri pas tjetrit më 1970.

Kolonat e Harrisonit, që u publikuan javën e kaluar në një sasi të paktë me qëllim që Dylani të ruante të drejtat autoriale, përfshijnë një sesion të plotë studioje që përkap çiftin performues në nëntë kolona, përfshirë origjinalet e Dylanit (të tilla si “One Too Many Mornings,” “Gates of Eden,” “Mama, You Been On My Mind”), coverë (“All I Have to Do Is Dream,” Carl Perkins’ “Matchbox” të Everly Brothers) si dhe shumë të tjera. Asokohe dyshja kishte bashkëpunuar shpesh; kolona “I’d Have You Anytime” me të cilën hapet debutimi mjeshtëror i Harrisonit më 1970, është një kompozim i përbashkët, ani pse Dylani nuk luan në versionin e publikuar.

Sesioni vjen nga një kohë kur Dylani tashmë ishte lodhur nga trillet e famës dhe veçmas nga humbja e privatësisë, dhe rrjedhimisht realizoi kastile një album për të cilin kishte thënë se e dinte që adhuruesit do ta urrenin, e që përfundoi me një përmbledhje gjithë rrëmujë të quajtur “Self Portrait”.

Vetë Dylani e kishte shpjeguar motivimin për një gjë të tillë në një intervistë të vitit 1984 për “Rolling Stone”. Pasi foli për mungesën e privatësisë, Dylani tha: “Do të ketë turma jashtë shtëpisë sime. Dhe thashë, ‘Paj, në djall gjithçka. Do të doja që këta njerëz thjesht të më harronin. Dua të bëj diçka që ata me gjasë nuk do ta pëlqejnë. Ata do ta shohin atë, do ta dëgjojnë e do të thonë: ‘Eh, le të shkojmë te dikush tjetër. Ai s’po ia thotë më. Ai nuk po na e jep atë që duam’ Ata do të shkojnë te dikush tjetër. Por e gjithë ideja pësoi keqazi. Për shkak se albumi doli atje, njerëzit thanë: ‘Kjo nuk është ajo çfarë duam’ e u bënë edhe më të pezmatuar”.

“Self Portrait” mori pranimin që ai e priste, dhe vetëm katër muaj më vonë, ai e pasoi me “New Morning”, që ishte incizuar në të njëjtën kohë.

Sipas lajmeve më të fundit, Dylani shiti katalogun e tij të plotë të publikimeve, që përfshin pothuajse të gjitha kompozimet e tij te “Universal Music Publishing” në një marrëveshje që, sipas burimeve, ishte mes 300 dhe 400 milionë dollarësh. / Koha.net / KultPlus.com

Bob Dylani shet thesarin me 600 këngë

Kujtimet e Bob Dylanit “Chronicles: Volume One” hapen në vitin 1962 me nënshkrimin e marrëveshjes së tij të parë muzikore – një kontratë për të drejtat e veprës së tij në embrion. Kushtet e asaj marrëveshjeje, të hartuar nga Lou Levy i “Leeds Music Publishing”, patën miratimin e Dylanit të ri.

“Lou më kishte dhënë si paradhënie qindra dollarë kundër honorarëve të ardhshëm për të nënshkruar atë letër”, shkroi ai, “dhe kjo ishte në rregull për mua”.

Për pesëdhjetë e tetë vjet, më shumë se 600 këngë dhe tevona një çmim “Nobel”, vlera kulturore dhe ekonomike e korpusit të Dylanit është rritur në mënyrë eksponenciale.

Të hënën, “Universal Music Publishing Group” ka njoftuar se ka nënshkruar një marrëveshje për të blerë krejt katalogun e këngëve të Dylanit – përfshirë edhe klasikë që ndryshuan botën si “Blowin’ in the Wind”, “The Times They Are A-Changin’” dhe “Like a Rolling Stone” – në atë që mund të jetë më e madhja blerje e bërë ndonjëherë për të drejtat muzikore të publikimit në një akt të vetëm.

Marrëveshja, që përfshin krejt karrierën e Dylanit, nga këngët e tij të hershme deri te albumi i fundit “Rough and Rowdy Ways”, është pranuar drejtpërdrejt nga Dylani, 79 vjeç, që prej kohësh ka kontrolluar të drejtat e shumicës së teksteve të tij.

Çmimi nuk është bërë i ditur, por vlerësohet të jetë më shumë se 300 milionë dollarë.

“Nuk është sekret që arti kantautorit është çelës fondamental për krejt muzikën e madhe, dhe as nuk është sekret që Bobi është një prej praktikuesve më të mëdhenj të këtij arti”, ka thënë Lucian Grainge, drejtor ekzekutiv në “Universal Music Group”, nëpërmjet një deklarate që ka njoftuar mbi marrëveshjen e bërë.

Jody Gerson, drejtoresha ekzekutive e sektorit të publikimeve në Universal, ka shtruar: “Të përfaqësosh trupin e veprës së një prej kantautorëve më të mëdhenj të të gjitha kohërave – rëndësia kulturore e të cilit nuk mund të mohohet – është sa privilegj, aq edhe përgjegjësi”.

Dylani nuk ka dhënë ndonjë koment për këtë.

Marrëveshja është më e freskëta prej një profili të lartë për tregun zhurmues për katalogët e muzikës, teksa artistë të rinj e të moçëm i kanë shitur këngët e tyre, dhe publikuesit e investitorët kanë mbledhur miliarda dollarë nga burime publike e private për t’i rrumbullakuar këto marrëveshje.

Javën e kaluar Stevie Nicks ka shitur një thelë të madhe nga katalogu i saj për një shumë të vlerësuar 80 milionë dollarë për “Primary Wave Music”, publikues i pavarur dhe kompani marketingu.

“Hipgnosis Songs Fund”, një kompani britanike që ka bërë një hop të shpejtë në treg për vetëm dy vjet e gjysmë, së fundmi ka bërë të ditur se ka shpenzuar rreth 670 milionë dollarë nga marsi deri në shtator për të blerë të drejtat e më shumë se 44 mijë këngëve nga Blondie, Rick James, Barry Manilow, Chrissie Hynde nga Pretenders dhe të tjerë.

Por katalogu i Dylanit është një prej xhevahireve të muzikës botërore – një vitrinë këngësh që ka rimodeluar muzikën folk, rock dhe pop, si dhe ka frymëzuar pafund artistë. Ai është nderuar me çmimin “Nobel” për letërsi më 2016 se “ka krijuar shprehje të reja poetike brenda traditës së madhe amerikane të këngës”.

Dylani është edhe ai lloj autori për të cilin jargavitën publikuesit e muzikës. Jo vetëm që vepra e tij i ka qëndruar testit të kohës, por shumica e këngëve të tij janë shkruar vetë prej Dylanit dhe janë kënduar shpesh nga artistë të tjerë – ku secili përdorim ka përftuar honorarë. Sipas “Universalit”, këngët e Dylanit janë incizuar më shumë se 6 mijë herë.

Publikimet muzikore janë ajo anë e biznesit që merret me të drejtat e teksteve të shkruara dhe kompozimeve – lirikat dhe meloditë e këngëve në formën e tyre më themelore. Publikuesit dhe shkrimtarët mbledhin honorarë dhe tarifa leje kurdo që veprat e tyre shiten, transmetohen në radio apo përdoren në filma apo në reklama televizive.

Streamingu e ka ngjitur me të madhe krejt tregun e muzikës – publikuesit në ShBA kanë mbledhur 3.7 miliardë dollarë vitin e kaluar, sipas “National Music Publisher’s Association” – që ka sjellë investitorë të joshur nga të hyrat e qëndrueshme dhe në rritje që sjellin të drejtat muzikore.

Marrëveshja e Dylanit përfshin 100 për qind të të drejtave të tij për të gjitha këngët në katalog, përfshirë edhe të hyrat që ai merr si autor dhe kontrollin e tij për të drejtat e secilës këngë. Në shkëmbim për pagesën për Dylanin, “Universal”, një sektor i konglomeratit francez mediatik “Vivendi”, do të mbledhë të gjitha të ardhurat e ardhshme nga këto këngë. / The New York Times \ Koha.net/ KultPlus.com

Bob Dylan i shet të gjitha të drejtat e këngëve të tij

Këngëtari dhe kompozitori amerikan, Bob Dylan i ka shitur kompanisë Universal Music Group, të gjitha të drejtat e krijimtarisë së tij muzikore.

Kjo marrëveshje përbën një nga blerjet më të mëdha në historinë e kompanisë Universal dhe nënkupton se kompanisë do t’i shkojnë të gjitha të hyrat nga këngët.

Aty përfshihen të hyrat që fiton Dylan si tekstshkrues dhe të drejtat mbi të gjitha këngët që ka krijuar deri tani.

Dylan, 79-vjeçar, është i njohur në gjithë botën për këngët The Times They Are A-Changin’, dhe Like a Rolling Stone.

Kompania Universal do të blejë rreth 600 këngë të tij, nga karriera prej gjashtë dekadave.

Kushtet e kontratës nuk janë bërë publike, mirëpo besohet se është në vlerë të qindra miliona dollarëve. /rel/ KultPlus.com

Bob Dylan në shtatë dekada ka nga një album në Top 40

Albumi i ri i Bob Dylan, “Rough and Rowdy Ways”, ka debutuar në pozitën e dytë të toplistës së albumeve në Amerikë, US Billboard 200.

Ky incizim arriti të shesë 53 mijë njësi, duke u bërë albumi i ranguar më së larti i Dylan-it përgjatë më shumë se një dekade.

Debutimi i këtij albumi në Top 40 tregon që ylli i folkut dhe rokut ka pasur nga një album në top 40 në secilën dekadë nga 1960-tat e deri në 2020-tat.

“Rough and Rowdy Ways” është albumi i 23-të i Dylan-it që hyn në top dhjetëshe, dhe është e 50-ta herë që njëri prej publikimeve të tij hyn në top katërdhjetëshe. /KultPlus.com

Sonte yti do të jem

Nga: Bob Dylan
Shqipëroi: Bujar Meholli

Mbylli sytë, kyçe derën,
mendjen fare mos e vrit,
sonte yti do të jem.

Abazhurin shuaje, dritë të mos ketë,
dhe krejt ta lëshosh veten
se sonte i tëri yti do të jem.

Atë zogun që vërdallë fluturon
e kemi harruar për fare,
sipër nesh hëna e plotë farfurin,
por ne as që ia hedhim sytë
dhe ti për asgjë s’bëhesh pishman.

Hiq këpucët, hidhi tutje,
mos u druaj asnjë grimë
a s’po ma afron atë shishe
tapën t’ia heq?
Se sonte yti do të jem…

1967 /KultPlus.com

Bob Dylan publikon albumin e tij të parë origjinal në tetë vjet

Muzikanti legjendar Bob Dylan nxorri publikoi albumin e tij të parë të këngëve origjinale në tetë vjet, të quajtur “Rough and Rowdy Ways”.

Në këtë album të 39-të në studio, i cili shfaqet 58 vjet pas opusit të tij të parë, ka edhe një baladë 17-minutëshe mbi vrasjen e John Kennedy-t, “Murder Most Foul” dhe një homazh për këngëtarin amerikan të bluzit, Jimmy Reed-in.

“Rough and Rowdy Ways” është albumi i parë i fituesit të çmimit “Nobel” në letërsi që nga albumi “Stuhia” në vitin 2012, edhe pse artisti ka nxjerrë, ndërkohë, disa albume cover.

Opusi përzihen rrymën bluz, rok dhe tingujt popullorë me vargje që lëkunden mes humorit të zi dhe evokimeve nostalgjike të fantazmave nga e kaluara.

Revista Rolling Stone e përshkroi albumin si “absolut klasik”.

Pavarësisht moshës së tij, Bob Dylan i ka kaluar tri dekadat e fundit të jetës së tij në një turne pothuajse të përhershëm. / KultPlus.com

Nëse s’do të kishe qenë ti

Nga: Bob Dylan
Shqipëroi: Bujar Meholli

Nëse s’do të kishe qenë ti,
vogëlushja ime, derën s’do e gjeja,
madje as dyshemenë dot s’do e dalloja,
nga ndjenjat e trishta dhe mërzia
do të kaplohesha,
nëse s’do të kishe qenë ti.

E dashur, natën gjumë s’do të bëja,
do të rrija duke pritur agimin të zbardhte
e të ndriçonte gjithçka tej e tej,
por kjo s’do të ishte asgjë e re
nëse s’do të kishe qenë ti.

I gjithë qielli mbi kokën time do të binte
dhe retë e mbushura do të lëshonin rrebesh,
pa dashurinë tënde askund s’do të isha,
si një i humbur do të sorollatesha,
kjo është e vërtetë dhe ti e di.
Ah! A thua vallë çfarë do të bëja
nëse s’do të kishe qenë ti?

Pranvera pas dimrit s’do të vinte
nëse s’do të kishe qenë ti,
as cicërima e trumcakut s’do të dëgjohej
e unë toruan fare do ta humbisja,
nëse s’do të kishe qenë ti…

1970 /KultPlus.com

Kantautori i famshëm amerikan Bob Dylan mbush 79 vjet

Kantautori amerikan Bob Dylan, fitues i shumë çmimeve të rëndësishme, feston sot ditëlindjen e 79, shkruan KultPlus.

Dylan është autor i shumë albumeve muzikore me këngë që i dhanë famë në mbarë botën. Për mëse 5 dekada, ai dha shumë koncerte dhe arriti që të fitojë çmimin “Nobel” me tekstet e tij poetike.

Së fundmi, Dylani ka paralajmëruar edhe një tjetër album që pritet të dalë në qershor, paraprakisht ai lëshoi dy këngë të reja në faqen e tij zyrtare në Facebook. /KultPlus.com

Bob Dylan’s new album, Rough and Rowdy Ways, comes out June 19.

Bob Dylan publikon këngën “Profeti i rremë”, paralajmëron albumin e ri

Kantautori amerikan Bob Dylan duket se e ka shfrytëzuar mirë kohën e izolimit nga pandemia, për të sjellë gjëra të reja për publikun, shkruan KultPlus.

Në llogarinë e tij në Facebook, Dylan ka nxjerrë këngën më të re të titulluar “Profeti i rremë”, ku edhe bën të ditur se më 19 qershor do të dalë albumi i tij më i ri “Rough and Rowdy Ways”.

Kohë më parë, ai publikoi këngën “Murder Most Foul” që ishte befasi e këndshme për adhuruesit e tij. Kënga e gjatë 17-minutëshe rrëfente vrasjen e presidentit amerikan Xhon Kenedi.

Edhe kënga “Profeti i rremë” ka gjurmët e Dylanit të ri, përveç tekstit, spikat zëri i veçantë dhe zhanri rok.

Albumi “Rough and Rowdy Ways” do të dalë në treg më 19 qershor.

Kujtojmë që ditë më parë edhe rok bendi legjendar “Rolling Stones” publikuan këngën më të re. /bm /KultPlus.com

Kënga 17 minutëshe e Bob Dylan renditet e para në Billboard

Këngëtari Bob Dylan ka thyer rekord të ri duke u renditur numër një në Shtetet e Bashkuara të Amerikës me këngën “Murder Most Foul”.

E publikuar më 27 mars, kënga 17 minutëshe adreson vrasjen e vitit 1963 të presidentit amerikan, John F. Kennedy, shkruan Mirror.

Kënga është shkarkuar për t’u dëgjuar rreth 10 mijë herë nga dëgjuesit duke e renditur kështu në këngën më të dëgjuar në “Billboard’s Rock Digital Song Sales”.

Kur lëshoi ​​këngën, ai tha: “Përshëndetje fansave dhe ndjekësve të mi me mirënjohje për të gjithë mbështetjen dhe besnikërinë e tyre ndër vite. Kjo është një këngë e pahapur që kemi regjistruar kohë më parë që mund të duket interesante. Qëndroni të sigurt, rrini zgjuar dhe Zoti do t’ju shoqërojë”.

Billboard vuri në dukje se këngët e Dylan, të interpretuara nga të tjerët, kishin arritur në krye të listave të saj. /Telegrafi/ KultPlus.com

“Dashuria është gjithçka, pa të nuk mund të bëni dot”

Thënie nga Bob Dilan

Dilan i cilësuar si këngëtari më i madh folk i shekullit të 20-të, me një karrierë mëse 45-vjeçare në publik, me më tepër se 40 albume muzikore, mijëra këngë të shkruara dhe disa libra poetik, poet me një vizion të jashtzakonshëm, shpesh i është shmangur kësaj pyetje.

Antikonformist i njohur në raport me materializmin industrialist të pop-kulturës amerikane, në vitin 1965 është përgjigjur shkarazi ” Mendoj më tepër rreth vetes se jam një këngëtar se sa valltar “. Për gati 20 vjet nuk ka dhënë asnjë intervistë. Argumentet janë edhe njëherë rihapur së fundi me daljen e librit “Vision of Sin” nga profesori i Universitetit të Oxford-it zoti Christopher Ricks i cili thotë se “Lirikat e shkruara nga Dylan, kanë hyrë në paktin e jetgjatësisë”.

Termi “literaturë” është veçse letërsi e përbërë prej sinteza të ngjeshura fjalësh. Pra tërheqja e vëmendjes prej këtyre fjalëve, jo në besimin e funksionit të fjalës si njësi e vetme, sepse natyrisht kadenca muzikore, zëri, stili, kanë rrolin e tyre, por pamja e fjalës së breftë në mënyrën më të pavarur nga të gjitha këto përbërës përbën argumentin e ngritur për dekada tashmë në pyetjen nëse është Bob Dylan zëri i “bum” gjeneratës e cila pa të a do kishte vallë zë.

Më poshtë disa nga thëniet e tij të njohura:
Dashuria është gjithcka, pa të nuk bëni dot
Sa rrugë duhet të bëjë njeriu para se të mund të quhet i tillë?
Kur s’ke asgjë, s’ke cfarë të humbësh
Nuk ke nevojë për meteorolog për të kuptuar nga cila anë fryn era /KultPlus.com

Kohët po ndryshojnë

Nga: Bob Dilan

Shqipëroi: Bujar Meholli

Njerëz ejani dhe mblidhuni
kudo që jeni anembanë,
shihni se rreth jush ujërat
po pluskojnë
e kur së shpejti do të shpërthejnë
gjer në kocka do të lageni.
Për kohën tuaj duhet të luftoni
që ta shpëtoni
përndryshe do të fundoseni
porsi një gur
nëse nuk mësoni not
sepse kohët po ndryshojnë.

Shkrimtarë dhe kritikë
që me pendë bëni profeci
këtu ejani,
bëni sytë katër
sepse erdhi shansi juaj,
fjalët që thoni matni mirë
a nuk e shihni që
bota po vërtitet
dhe nuk dihet se në emrin
e kujt do të ndalojë
ai që ka humbur sot
nesër do të fitojë
sepse kohët po ndryshojnë?

Senatorë dhe kongresmenë
ju lus që ta dëgjoni këtë thirrje
aty tek dera mos qëndroni
kalimin tutje mos e bllokoni,
ai që sot lëndohet
nuk do të mund të shërohet,
atje jashtë seç ka një luftë
nga dridhjet dritaret do t’ua shkund
edhe muret do t’jua plasaritë
sepse siç e shihni
kohët po ndryshojnë.

E pra, nëna dhe baballarë
brenda vendit kudo që të jeni
ju lus që mos të kritikoni
atë që dot s’mund ta kuptoni,
siç e shihni bijtë dhe bijat tuaja
më nuk mund t’i komandoni
idetë tuaja të vjetra
ndjeshëm po dalin nga moda,
ju lus që këtë rrugë të re ta merrni
dhe të reflektoni
sepse kohët po ndryshojnë.

Perdja ka rënë tashmë
mallkimi ka dalë
ai që sot është i shpejtë
nesër do të shkojë fare ngadalë,
e tashmja do të shkrihet të thërmohet
të nesërmen veçse e shkuar do të bëhet,
kjo hierarki po rrënohet
e po shembet shpejtazi,
ai që sot është i pari
nesër krejt i fundit do të jetë
sepse kohët, po,
kohët po ndryshojnë… /KultPlus.com

“Kohët po ndryshojnë” është një prej këngëve më të njohura të Dilanit, kantautorit amerikan që fitoi Çmimin “Nobel” në Letërsi. Kënga u bë sidomos e famshme viteve të fundit, prej Steve Jobs, i cili në biografinë e tij e përmend si një prej frymëzimeve më të mëdha.

Te ti kam besim

Nga: Bob Dilan

Shqipëroi: Bujar Meholli

Më pyesin se si ndihem
a është dashuria ime e pastër
dhe pse jam kaq i sigurtë
që do t’ia dal mbanë?
Ah, ata më shikojnë
dhe e ngrijnë shikimin,
nga ky vend duan të më flakin
vetëm e vetëm se unë
te ti kam besim.

Derën ma tregojnë dhe ma hapin
këndej s’duan të më shohin më,
unë nuk jam ashtu
siç ata duan që të jem.
Dal ecë tutje-tëhu
me mijëra kilometra larg shtëpisë,
por asnjëherë i vetëm nuk ndihem
sepse besoj te ti.

Besoj te ti mespërmes ngashërimeve
dhe qeshjeve,
besoj te ti edhe pse jemi të ndarë,
te ti do të besoj edhe pas këtij mëngjesi që do të zbardh.
Ah, kur të afrohet agu,
ah, kur nata nis të shkrihet e të zhduket
ah, këto ndjenja janë ngulitur në zemrën time… /KultPlus.com

Timothee Chalamet në bisedime për ta luajtur Bob Dylanin në filmin e tij

Timothee Chalamet thuhet se është në bisedime për ta luajtur Bob Dylanin në biopikun e ardhshëm “Going Electric”.

Filmi i paraqet polemikat rreth Dylanit kur ikona e folkut akustik e përvetësoi rock n’ rollin dhe kaloi në kitarë elektrike në Newport Folk Festival në vitin 1965.

Dylan do të jetë këshilltar për filmin si dhe producent ekzekutiv, ndërsa regjisori i filmit “Ford V Ferrari”, James Mangold do ta bëjë regjinë. Menaxheri i kamotshëm i Dylan, Jeff Rosen, është mes producentëve.

Image

Chalamet raportohet se po merr mësime kitare përpara projektit, raporton “Deadline”, shkruan Koha Ditore. Ai nuk do të jetë aktori i parë që e portretizon Dylanin në ekranin e madh – të tjerët që e kanë luajtur yllin e Hurricane në filma përfshijnë Cate Blanchett, Christian Bale dhe Richard Gere. / KultPlus.com

Bob Dylan: Vdekja, e vërteta e vetme

Shkroi: Ardian Batusha

Nëse mendoni se do lexoni ndonjë opinion në lidhje me ndonjë dhënie çmimi, atëherë gaboheni rëndë. Të vetmen gjë që do gjeni këtu, është Vdekja.

‘Not dark yet’ apo, “Nuk është errësuar ende”, është njëra nga shumë poezitë(këngët) e Bob Dylan-it. Më shumë se një poezi ajo paraqet krejt përpjekjet e kota të njeriut për ti dhënë kuptim jetës përballë vdekjes. A do ishim kaq fallc nëse do ishim të përjetshëm?

Qysh në fillim të poezisë, Bob Dylan godet:

‘Errësira nuk ka rënë ende, por është në rrugë e sipër 

Vdekja nuk ka trokitur ende por është në rrugë e sipër. Në fakt, vdekja gjithmonë është në rrugë e sipër, ajo vazhdimisht është duke ardhur por asnjëherë nuk vjen. Ose së paku, ne nuk e kuptojmë edhe kur vie (nëse vie). Injoranca jonë mbi vdekjen, na vë përballë dy ndjesive: tmerrit (nga hici) dhe shpresës (për përjetësi). Më tmerrues ende, është fakti që për këtë shpresë, të gjithë e dimë se është e “pa shpresë”, por prapë vazhdojmë. Njeriu e gënjen veten duke u gënjyer. Ai e di këtë gënjeshtër të dyfishtë por nuk mund të largohet nga loja. Loja paraqet mundesinë e tij për të harruar vdekjen. Të gjitha përpjekjet e njeriut janë drejt lumturisë, por papritur shfaqet vdekja-kjo zonjë e paftuar. Rjedhimisht të gjitha përpjekjet kthehen në përpjekje për të gënjyer veten në përballjen me fundin.

Për të qenë më korrekt me gjuhën, njeriun nuk e mundon vdekja, por “idea e vdekjes” Idea e vdekjes na tmerron sepse na kujton sa pak kohë kemi. Idea e vdekjes na bën të mendojmë se kurrë nuk do ti arrijmë të gjitha. Pse, a mund të arrihen të gjitha?

“Not dark yet”, është poezi “pesimiste” dhe e “errët” por e sinqertë në thelb. Nga këndvështrimi ekzistencialist, kjo poezi mund të ishte, “poezi e absurdit”. Në paraqitjen e këtij absurdi apo pa-kuptimësie të jetës në raport me vdekjen, Dylan është shumë i pamëshirshëm dhe i ashpër. Në vazhdim ai shkruan:

‘Humanizmi më ka humbur thuajse,
 Pas së bukurës gjithmonë fshihet dhembja’

Humbja e humanizmit ndodh pas ballafaqimit të njeriut me botën. Ndonëse jeta mund të duket e bukur, në esencë është një dhembje e pafundme, është një skëterrë. Sipas Schopenhauer, bota apo jeta, është e zymtë dhe e errët sepse udhëhiqet nga vullneti i cili është i verbër dhe i cili nuk ka qëllime madhore. I vetmi qëllim i vullnetit është që “të jetë”. Lumturia sipas Schopenhauerit mund të arrihet duke e shuar vullnetin dhe shmangur vuajtjet. Por përderisa jemi, vuajtja është domosdoshmëri.

‘Kam rrahur të gjithë lumenjtë dhe të gjithë detërat.
Preka edhe fundin e botës të mbushur me gënjeshtra.
Madje nuk pashë asgjë as në sytë e njeriut.
Barra tanimë është bërë e papërballueshme,
Errësira nuk ka rënë ende por është në rrugë e sipër.’

Çdo varg i poezisë sa shkon e bëhet më i errët. Në vazhdim Dylan thotë: ndonëse dallgët e jetës më kanë përplasur në shkëmbinjtë më të thepisur, ndonëse kam shkuar deri në fund të botës për të gjetur kuptimin dhe humanizmin, në fund, prapë se prapë kam hasur vetëm gënjeshtra dhe intriga. Kam takuar ziliqarë e grabitqarë. Bota është e ligë dhe e zezë.

Pasi humba shpresën në botën, e kërkova të vërtetën në sytë e njeriut. Ajo që pashë ishte edhe më e pamëshirshme, goditja e saj ishte përfundimtare, ishte goditja ndaj vetes. Sytë e njeriut janë bosh-pa kuptim. Ato nuk më thonë asgjë, prandaj nuk më mbetet tjetër vetëm të pres vdekjen, duke shpresuar që të vonojë sa më shumë.

Në fund të poezisë vie kulmi. Pas reflektimit mbi botën dhe pas vetëdijesimit se bota është e verbër dhe e shurdhërt, pasi e kuptojmë se bota nuk na flet, se ajo është vetëm një shkëmb i ftohtë, pasi kuptojmë që nuk mund të gjejmë përgjigje as tek tjetri, më në fund i kthehemi vetes. Kthimi drejt vetes është pamundësia jonë për të kuptuar botën. Në botën jashtë nesh, nuk bëjnë pjesë vetëm objektet pa vetëdije, por edhe njeriu. Quhet njeri vetem sepse ka vetëdije përkundër gurit. Quhet njeri sepse kështu ka vendosur ta quaj veten. Kur i kthehemi vetes mund të reflektojmë. Ky reflektim fillon me një konstatim që të kall datën:

“Une kam lindur dhe do vdes pa dëshirën time”

Kjo paraqet një nga të vërtetat më të dhimbshme të njeriut. Nga kjo e vërtetë fillon jo-liria. E si mund të jem i lirë, kur nuk jam pyetur nëse dua të vi në jetë? Askush nuk më ka pyetur nëse dua të jem pjesë e një bote plotë me sëmundje, plot me frikëra dhe pasiguri. Frika nuk vjen nga jashtë, por nga brendia ime. Frika ime jam unë, frika është mosnjohja e vetes.

Si mund të jem i lirë kur askush nuk më ka pyetur nëse dua ta pasuroj botën me dhimbje. Lindja ime ka ardhur përmes vuajtjeve. Të ekzistuarit tim do të shkaktojë vuajtje. Prania ime prodhon vuajtje. Dikush do pikëllohet edhe për largimin tim. Ai largim paraqet ligësinë time ndaj tjetrit, ligësi e cila është vetëm pjesë e ligësisë së madhe, asaj të ekzistencës së jetës. Kam nevojë të vegjetoj.

Përveç që nuk më kanë pyetur nëse dua të vi në jetë, askush nuk më pyet nëse dua të vdes. Askush nuk më pyet nëse kam frikë nga terri i nëntokës; askush nuk pyet nëse kam frikë nga mungesa e ajrit; askush nuk pyet nëse kam frikë nga krimbat; prandaj jeta është vuajtje dhe bota një skëterrë.

‘Më bëhet sikur po lëviz por prapë qëndroj në vendnumëro’

Ka raste kur angazhohem, kur përpëlitem, kur më duket sikur kam arritur ca synime. Por vetëm po gënjej veten. A mund ti japim kuptim një gjëje e cila është e destinuar të shuhet? Rrugëtimit tashmë po i vie fundi. Po largohem nga ajo që quhet “jetë”. Pyetja ende vlen: A kishte kuptim gjithë kjo? Përgjigja nuk vonon dhe është e ftohtë si mermeri dhe e heshtur si varri:

‘Nuk mbaj mend asgjë, unë erdha vetëm për tu larguar nga këtu’

Këtu është kulmi i dhimbjes. Bota nuk ka qëllim; jeta nuk ka qëllim; absurdi paraqet njohjen e pa-kuptimshmërisë së botës; kur kuptimi i vetëm i gjithe ekzistencës ështe vetëm të vetëdisuarit mbi ekzistencën si diçka e ligë, ky është fundi i mundësive të mia. Vdekja paraqet kufirin tim.

‘Nuk dëgjohen madje as pëshpërimat e lutësit,
 Errësira nuk ka rënë ende, por është në rrugë e sipër’

Kryevepra e kësaj poezie qëndron në vargun e parafundit. Në përballjen përfundimtare, aty në shtratin e vdekjes, nuk bën punë më as Zoti. Ai paraqet vetëm një qiell të zymtë me ca re kaotike. Ironia e Dylan-it është therrëse. Ai thotë se në fund të gjithë do jemi vetëm me veten. Do jemi përballë jetës tonë; do përjetojë momentet më intime që mund ti ketë njeriu: të jetoj vdekjen e tij. Vdekja është momenti më personal dhe i vetmi moment sinqeriteti i kristaltë me veten. Vetëm përballë vdekjes ne bëhemi të sinqertë. Kemi frikë nga të tjerët. Nga sytë e tyre. Vetëm përballë vdekjes ambiciet mjegullohen dhe të gjithë do përfundojmë si Ivan Ilichë. (L.Tolsoti-Vdekja e Ivan Ilichit)

Epilog: Vdekja, e vërteta e vetme

Çfarë kuptimi ka jeta, kur e dimë që do vdesim? Çfarë kuptimi kanë përpjekjet tona kur në fund do mbesim vetëm në varr? Çfarë kuptimi kanë gjithë arsyetimet ndaj të tjerëve, kur në fund do ti arsyetohemi vetem vetes dhe territ? Dikush edhe mund të thotë:
“Së paku do hysh ne histori”.

Me të vertete? Po a nuk e di që edhe historia do vdes? A nuk e di se gjithçka do kthehet në pluhur? Çdo vetëdije njerëzore do mbetet vetëm një grusht pluhuri? Historia është vetëm mjet për të arsyetuar ekzistencën dhe për të luftuar absurdin e jetës. A ka kafsha histori? Po. Vetëm historinë tonë për të. Edhe ne një ditë do të përfundojmë histori për dikë tjetër.

Atëherë cili është qellimi jonë këtu? Ne jemi këtu vetëm si kalimtarë, si produkt i egos. Kjo është kuptimi i pakuptimtë i ekzistencës. Këtë e thotë edhe Dylan. E kush do ja lexoj Bob Dylan-it tekstet pas 1 milion vjetesh? Me falni, a keni menduar ndonjëherë si do jetë bota pas 1 milion vjetesh? Dyshoj. Nëse vetëm pak do mendonit, do bëhej edhe pyetja tjetër, po pas 1 miliardë vjetësh??? Më mirë të mos mendoj, kushedi se ku do shkoj me pyetje.

Mungesa e pyetjeve është largim nga përballja me të vërtetat. Mungesa e pyetjeve paraqet frikën e njeriut nga vetja. Mallkuar qoftë dita kur lindi pyetja; mallkuar qoftë Filozofia, ky makth i pafundëm… Më mirë të jem kafshë, pa pyetje, pa ankth, pa ekzistencë.

Por kot e keni, sepse ju tashmë keni lindur, apo më mirë, Ju kanë lindur (pa ju pyetur). Dhe ju të gjithë do vdisni. Sado që mundoheni të mos pajtoheni me ato që thashë, prape ju siguroj që do vdisni. Do vuani, do klithni, do tmerroheni, do përpëliteni, dhe në fund prapë nuk i ikni vdekjes.

I cmendur?? Ndoshta edhe jam! Por një gjë ju siguroj, edhe çmenduria ime do harrohet një ditë (nëse do ekzistojnë ditët). Të gjithë të çmendurit që kane jetuar ndonjëherë do shuhen. Më falni, a njihni ndonjë të çmendur që ka jetuar para 1000 vjetesh? Po para 2000 vjetesh?? Kështu edhe une do ngjas pas 1000 vjetësh. Nuk më plas fare se si do kujtohem. Madje ekziston edhe një mundësi tjetër:  koncepti i çmendurisë pas 2000 vjetësh mund të ndryshojë. Ndoshta nuk do jetë më “çmenduri” por “mençuri” ahahahahah vërtetë mendoni se çaj kokën se si do jetë koncepti i çmendurisë pas 2000 vjetësh?

Për fund po ju lus vetëm një gjë: nëse po gënjej, ju lutem ma tregoni mua dhe Botës të vërtetën! Por nëse nuk mundeni dhe nëse nuk dini ndonjë të vërtetë tjetër përveç vdekjes, ju lus të heshtni përgjithmonë./KultPlus.com

“Dashuria është gjithçka, pa të nuk mund të bëni dot”

Thënie nga Bob Dilan

Dilan i cilësuar si këngëtari më i madh folk i shekullit të 20-të, me një karrierë mëse 45-vjeçare në publik, me më tepër se 40 albume muzikore, mijëra këngë të shkruara dhe disa libra poetik, poet me një vizion të jashtzakonshëm, shpesh i është shmangur kësaj pyetje.

Antikonformist i njohur në raport me materializmin industrialist të pop-kulturës amerikane, në vitin 1965 është përgjigjur shkarazi ” Mendoj më tepër rreth vetes se jam një këngëtar se sa valltar “. Për gati 20 vjet nuk ka dhënë asnjë intervistë. Argumentet janë edhe njëherë rihapur së fundi me daljen e librit “Vision of Sin” nga profesori i Universitetit të Oxford-it zoti Christopher Ricks i cili thotë se “Lirikat e shkruara nga Dylan, kanë hyrë në paktin e jetgjatësisë”.

Termi “literaturë” është veçse letërsi e përbërë prej sinteza të ngjeshura fjalësh. Pra tërheqja e vëmendjes prej këtyre fjalëve, jo në besimin e funksionit të fjalës si njësi e vetme, sepse natyrisht kadenca muzikore, zëri, stili, kanë rrolin e tyre, por pamja e fjalës së breftë në mënyrën më të pavarur nga të gjitha këto përbërës përbën argumentin e ngritur për dekada tashmë në pyetjen nëse është Bob Dylan zëri i “bum” gjeneratës e cila pa të a do kishte vallë zë.

Më poshtë disa nga thëniet e tij të njohura:
Dashuria është gjithcka, pa të nuk bëni dot
Sa rrugë duhet të bëjë njeriu para se të mund të quhet i tillë?
Kur s’ke asgjë, s’ke cfarë të humbësh
Nuk ke nevojë për meteorolog për të kuptuar nga cila anë fryn era /KultPlus.com

Bob Dylan: Strehë nga stuhia

Bob Dylan: Strehë nga stuhia

(Shelter from the Storm)

Në një jetë tjetër ishte, prej mundi e gjaku,
kur errësira ishte virtyt dhe rruga krejt baltë e mbushur.
Unë nga xhungla erdha, një krijesë pa formë,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Nëse rruga këndej më bie sërish, të jesh e sigurt
që të pamundurën do të bëj për të, të jap fjalën!
Në një botë mbushur me vdekje syçelik ku njerëzit luftojnë për t’u ngrohur,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Asnjë fjalë s’u fol mes nesh, nuk kishte shumë rrezik,
deri në atë pikë çdo gjë ishte lënë pazgjidhur.
Duke përfytyruar një vend ku çdo gjë është e ngrohtë dhe e sigurt,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Nga stërmundimi isha dërrmuar, i varrosur nën breshër,
i helmuar në shkurre dhe me rrugën e humbur,
si një krokodil i gjuajtur, nëpër misra i rrënuar,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Befas u ktheva dhe ajo po rrinte aty,
me byzylykë argjendi në kyçe dhe lule nëpër flokë.
Me hijeshi m’u afrua dhe më hoqi kurorën me gjemba,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Lidhjet tashmë janë këputur, por sërish mund të lidhen,
edhe një tjetër shëtitje në pyll, i gjithë shpirti mund të rilindë,
është një tjetër betejë pambarim për një copë që e shqyer ngahera është,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Epo, ndihmësi shkel mbi gozhda të mprehta, dhe predikuesi kalëron,
por asgjë nuk ka më rëndësi, vetëm fundi i botës ka vlerë,
dhe varrmihësi me një sy i fryn një fyelli të kotë,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Kam dëgjuar të porsalindurit, që qajnë si pëllumbesha në zi,
dhe pleq dhëmbëthyer të llocur pa dashuri.
A po e kuptoj mirë pyetjen, o njeri, apo është pa shpresë dhe e harruar?
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Tani mes nesh ka një mur, diçka na ka humbur.
I mora gjërat për të mirëqena, nuk thitha sinjalet
dhe të mendosh që gjithçka nisi në një agim të harruar prej kohësh.
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Mbi një kodër të vockël fshati, ata luajnë kumar për rrobat e mia,
bëra pazar për shpëtim dhe më dhanë një dozë vdekjeprurëse.
U ofrova pafajësinë time dhe më paguan me përbuzje,
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Epo mirë, në një vend të huaj po jetoj, por vijën do ta shkel,
bukuria ecën mbi një teh brisku, të cilën ndonjë ditë do ta bëj timen,
nëse mundem të rikthej orën kur Zoti dhe ajo lindën.
“Eja brenda” – ajo më tha.
“Të të strehoj e të mbroj nga stuhia”!

Virtual Sophist / KultPlus.com

Përktheu: Edvin Shvarc

Bob Dylan: Vdekja, e vërteta e vetme

Nëse mendoni se do lexoni ndonjë opinion në lidhje me ndonjë dhënie çmimi, atëherë gaboheni rëndë. Të vetmen gjë që do gjeni këtu, është Vdekja.

‘Not dark yet’ apo, “Nuk është errësuar ende”, është njëra nga shumë poezitë(këngët) e Bob Dylan-it. Më shumë se një poezi ajo paraqet krejt përpjekjet e kota të njeriut për ti dhënë kuptim jetës përballë vdekjes. A do ishim kaq fallc nëse do ishim të përjetshëm?

Qysh në fillim të poezisë, Bob Dylan godet:

‘Errësira nuk ka rënë ende, por është në rrugë e sipër 

Vdekja nuk ka trokitur ende por është në rrugë e sipër. Në fakt, vdekja gjithmonë është në rrugë e sipër, ajo vazhdimisht është duke ardhur por asnjëherë nuk vjen. Ose së paku, ne nuk e kuptojmë edhe kur vie (nëse vie). Injoranca jonë mbi vdekjen, na vë përballë dy ndjesive: tmerrit (nga hici) dhe shpresës (për përjetësi). Më tmerrues ende, është fakti që për këtë shpresë, të gjithë e dimë se është e “pa shpresë”, por prapë vazhdojmë. Njeriu e gënjen veten duke u gënjyer. Ai e di këtë gënjeshtër të dyfishtë por nuk mund të largohet nga loja. Loja paraqet mundesinë e tij për të harruar vdekjen. Të gjitha përpjekjet e njeriut janë drejt lumturisë, por papritur shfaqet vdekja-kjo zonjë e paftuar. Rjedhimisht të gjitha përpjekjet kthehen në përpjekje për të gënjyer veten në përballjen me fundin.

Për të qenë më korrekt me gjuhën, njeriun nuk e mundon vdekja, por “idea e vdekjes” Idea e vdekjes na tmerron sepse na kujton sa pak kohë kemi. Idea e vdekjes na bën të mendojmë se kurrë nuk do ti arrijmë të gjitha. Pse, a mund të arrihen të gjitha?

“Not dark yet”, është poezi “pesimiste” dhe e “errët” por e sinqertë në thelb. Nga këndvështrimi ekzistencialist, kjo poezi mund të ishte, “poezi e absurdit”. Në paraqitjen e këtij absurdi apo pa-kuptimësie të jetës në raport me vdekjen, Dylan është shumë i pamëshirshëm dhe i ashpër. Në vazhdim ai shkruan:

‘Humanizmi më ka humbur thuajse,
 Pas së bukurës gjithmonë fshihet dhembja’

Humbja e humanizmit ndodh pas ballafaqimit të njeriut me botën. Ndonëse jeta mund të duket e bukur, në esencë është një dhembje e pafundme, është një skëterrë. Sipas Schopenhauer, bota apo jeta, është e zymtë dhe e errët sepse udhëhiqet nga vullneti i cili është i verbër dhe i cili nuk ka qëllime madhore. I vetmi qëllim i vullnetit është që “të jetë”. Lumturia sipas Schopenhauerit mund të arrihet duke e shuar vullnetin dhe shmangur vuajtjet. Por përderisa jemi, vuajtja është domosdoshmëri.

‘Kam rrahur të gjithë lumenjtë dhe të gjithë detërat.
Preka edhe fundin e botës të mbushur me gënjeshtra.
Madje nuk pashë asgjë as në sytë e njeriut.
Barra tanimë është bërë e papërballueshme,
Errësira nuk ka rënë ende por është në rrugë e sipër.’

Çdo varg i poezisë sa shkon e bëhet më i errët. Në vazhdim Dylan thotë: ndonëse dallgët e jetës më kanë përplasur në shkëmbinjtë më të thepisur, ndonëse kam shkuar deri në fund të botës për të gjetur kuptimin dhe humanizmin, në fund, prapë se prapë kam hasur vetëm gënjeshtra dhe intriga. Kam takuar ziliqarë e grabitqarë. Bota është e ligë dhe e zezë.

Pasi humba shpresën në botën, e kërkova të vërtetën në sytë e njeriut. Ajo që pashë ishte edhe më e pamëshirshme, goditja e saj ishte përfundimtare, ishte goditja ndaj vetes. Sytë e njeriut janë bosh-pa kuptim. Ato nuk më thonë asgjë, prandaj nuk më mbetet tjetër vetëm të pres vdekjen, duke shpresuar që të vonojë sa më shumë.

Në fund të poezisë vie kulmi. Pas reflektimit mbi botën dhe pas vetëdijesimit se bota është e verbër dhe e shurdhërt, pasi e kuptojmë se bota nuk na flet, se ajo është vetëm një shkëmb i ftohtë, pasi kuptojmë që nuk mund të gjejmë përgjigje as tek tjetri, më në fund i kthehemi vetes. Kthimi drejt vetes është pamundësia jonë për të kuptuar botën. Në botën jashtë nesh, nuk bëjnë pjesë vetëm objektet pa vetëdije, por edhe njeriu. Quhet njeri vetem sepse ka vetëdije përkundër gurit. Quhet njeri sepse kështu ka vendosur ta quaj veten. Kur i kthehemi vetes mund të reflektojmë. Ky reflektim fillon me një konstatim që të kall datën:

“Une kam lindur dhe do vdes pa dëshirën time”

Kjo paraqet një nga të vërtetat më të dhimbshme të njeriut. Nga kjo e vërtetë fillon jo-liria. E si mund të jem i lirë, kur nuk jam pyetur nëse dua të vi në jetë? Askush nuk më ka pyetur nëse dua të jem pjesë e një bote plotë me sëmundje, plot me frikëra dhe pasiguri. Frika nuk vjen nga jashtë, por nga brendia ime. Frika ime jam unë, frika është mosnjohja e vetes.

Si mund të jem i lirë kur askush nuk më ka pyetur nëse dua ta pasuroj botën me dhimbje. Lindja ime ka ardhur përmes vuajtjeve. Të ekzistuarit tim do të shkaktojë vuajtje. Prania ime prodhon vuajtje. Dikush do pikëllohet edhe për largimin tim. Ai largim paraqet ligësinë time ndaj tjetrit, ligësi e cila është vetëm pjesë e ligësisë së madhe, asaj të ekzistencës së jetës. Kam nevojë të vegjetoj.

Përveç që nuk më kanë pyetur nëse dua të vi në jetë, askush nuk më pyet nëse dua të vdes. Askush nuk më pyet nëse kam frikë nga terri i nëntokës; askush nuk pyet nëse kam frikë nga mungesa e ajrit; askush nuk pyet nëse kam frikë nga krimbat; prandaj jeta është vuajtje dhe bota një skëterrë.

‘Më bëhet sikur po lëviz por prapë qëndroj në vendnumëro’

Ka raste kur angazhohem, kur përpëlitem, kur më duket sikur kam arritur ca synime. Por vetëm po gënjej veten. A mund ti japim kuptim një gjëje e cila është e destinuar të shuhet? Rrugëtimit tashmë po i vie fundi. Po largohem nga ajo që quhet “jetë”. Pyetja ende vlen: A kishte kuptim gjithë kjo? Përgjigja nuk vonon dhe është e ftohtë si mermeri dhe e heshtur si varri:

‘Nuk mbaj mend asgjë, unë erdha vetëm për tu larguar nga këtu’

Këtu është kulmi i dhimbjes. Bota nuk ka qëllim; jeta nuk ka qëllim; absurdi paraqet njohjen e pa-kuptimshmërisë së botës; kur kuptimi i vetëm i gjithe ekzistencës ështe vetëm të vetëdisuarit mbi ekzistencën si diçka e ligë, ky është fundi i mundësive të mia. Vdekja paraqet kufirin tim.

‘Nuk dëgjohen madje as pëshpërimat e lutësit,
 Errësira nuk ka rënë ende, por është në rrugë e sipër’

Kryevepra e kësaj poezie qëndron në vargun e parafundit. Në përballjen përfundimtare, aty në shtratin e vdekjes, nuk bën punë më as Zoti. Ai paraqet vetëm një qiell të zymtë me ca re kaotike. Ironia e Dylan-it është therrëse. Ai thotë se në fund të gjithë do jemi vetëm me veten. Do jemi përballë jetës tonë; do përjetojë momentet më intime që mund ti ketë njeriu: të jetoj vdekjen e tij. Vdekja është momenti më personal dhe i vetmi moment sinqeriteti i kristaltë me veten. Vetëm përballë vdekjes ne bëhemi të sinqertë. Kemi frikë nga të tjerët. Nga sytë e tyre. Vetëm përballë vdekjes ambiciet mjegullohen dhe të gjithë do përfundojmë si Ivan Ilichë. (L.Tolsoti-Vdekja e Ivan Ilichit)

Epilog: Vdekja, e vërteta e vetme

Çfarë kuptimi ka jeta, kur e dimë që do vdesim? Çfarë kuptimi kanë përpjekjet tona kur në fund do mbesim vetëm në varr? Çfarë kuptimi kanë gjithë arsyetimet ndaj të tjerëve, kur në fund do ti arsyetohemi vetem vetes dhe territ? Dikush edhe mund të thotë:
“Së paku do hysh ne histori”.

Me të vertete? Po a nuk e di që edhe historia do vdes? A nuk e di se gjithçka do kthehet në pluhur? Çdo vetëdije njerëzore do mbetet vetëm një grusht pluhuri? Historia është vetëm mjet për të arsyetuar ekzistencën dhe për të luftuar absurdin e jetës. A ka kafsha histori? Po. Vetëm historinë tonë për të. Edhe ne një ditë do të përfundojmë histori për dikë tjetër.

Atëherë cili është qellimi jonë këtu? Ne jemi këtu vetëm si kalimtarë, si produkt i egos. Kjo është kuptimi i pakuptimtë i ekzistencës. Këtë e thotë edhe Dylan. E kush do ja lexoj Bob Dylan-it tekstet pas 1 milion vjetesh? Me falni, a keni menduar ndonjëherë si do jetë bota pas 1 milion vjetesh? Dyshoj. Nëse vetëm pak do mendonit, do bëhej edhe pyetja tjetër, po pas 1 miliardë vjetësh??? Më mirë të mos mendoj, kushedi se ku do shkoj me pyetje.

Mungesa e pyetjeve është largim nga përballja me të vërtetat. Mungesa e pyetjeve paraqet frikën e njeriut nga vetja. Mallkuar qoftë dita kur lindi pyetja; mallkuar qoftë Filozofia, ky makth i pafundëm… Më mirë të jem kafshë, pa pyetje, pa ankth, pa ekzistencë.

Por kot e keni, sepse ju tashmë keni lindur, apo më mirë, Ju kanë lindur (pa ju pyetur). Dhe ju të gjithë do vdisni. Sado që mundoheni të mos pajtoheni me ato që thashë, prape ju siguroj që do vdisni. Do vuani, do klithni, do tmerroheni, do përpëliteni, dhe në fund prapë nuk i ikni vdekjes.

I cmendur?? Ndoshta edhe jam! Por një gjë ju siguroj, edhe çmenduria ime do harrohet një ditë (nëse do ekzistojnë ditët). Të gjithë të çmendurit që kane jetuar ndonjëherë do shuhen. Më falni, a njihni ndonjë të çmendur që ka jetuar para 1000 vjetesh? Po para 2000 vjetesh?? Kështu edhe une do ngjas pas 1000 vjetësh. Nuk më plas fare se si do kujtohem. Madje ekziston edhe një mundësi tjetër:  koncepti i çmendurisë pas 2000 vjetësh mund të ndryshojë. Ndoshta nuk do jetë më “çmenduri” por “mençuri” ahahahahah vërtetë mendoni se çaj kokën se si do jetë koncepti i çmendurisë pas 2000 vjetësh?

Për fund po ju lus vetëm një gjë: nëse po gënjej, ju lutem ma tregoni mua dhe Botës të vërtetën! Por nëse nuk mundeni dhe nëse nuk dini ndonjë të vërtetë tjetër përveç vdekjes, ju lus të heshtni përgjithmonë.

Shkruajti: Ardian Batusha /KultPlus,.com

“Sara”

Nga: Bob Dylan
Përktheu: Rrona Jaka

Me shpinë mbi rërë, me shikim kah qielli pa skaje
Kur fëmijët luanin në breg
Ti më erdhe nga mbrapa, dhe të pashë që po m’ikje
Ti më rri afër, ende mund të t’prek
Sara, Sara
Çfarëdo që të bëri të duash të ndryshohesh
Sara, Sara
Shumë e lehtë për t’u parë, e vështir të kuptohesh
Ende kujtoj fëmijët që luajnë me rërë plazhi
Vrapojnë te uji t’i mbushin kovat lodër
Dhe guacat e mbledhura nga duart u shkasin
Teksa ndiqnin njeri-tjetrin mbi të lartën kodër
Sara, Sara
Virgjëreshë e ëmbël engjëllore, dashuria ime e jetës
Sara, Sara
Xhevahir rrezatues, grua imagjinare e të pavërtetës
Flemë në pyll, afër zjarrit si n’andrralla
Pimë rum të bardh kudo që gjejmë bar
Luanim janine dhe dëgjonim përralla
Ti në tregje në Savana la Mar
Sara, Sara
Është kaq e qartë, s’e harroj asnjëherë
Sara, Sara
Dashurisë për ty s’i pendohem ndonjëherë
Ende u dëgjoj zhurmën kambanave Metodike
Do të gjej shërim dhe kur të kem përfunduar
Do të të pres pa gjumë në hotelet më klasike
Duke shkruar “zonja sy trishtuar” që ta kam dedikuar
Sara, Sara
Kudo që do shkojmë, s’do jemi kurrë të ndarë
Sara, Sara
Zonjëzë bukuroshe, nga zemra e pa shkarë
Si të takova? S’më kujtohet prore
Një stuhi tropikale të solli tek unë
Më erdhe në dimër me shkëlqim dëbore
Apo si në Lily Pound ku bëhet ngrohtë shumë
Sara, Sara
Skorpion Sfinks me veshje tradicionale
Sara, Sara

Duhet të më falësh se jam pavlerë fare
Tash plazhi është shkretuar, ka veç leshterik
Ashkla anijeje gjenden në bregore
Ti gjithmonë përgjigjesh kur kisha nevojë për një mik
Me çelës e me hartë te vetja m’afroje
Sara, Sara
Nimfë magjepsëse me hark e shigjetë
Sara, Sara
Kurrë mos më braktis, mos më lër të qetë.


/KultPlus/

Që të ndjesh dashurinë time

Bob Dylan

Kur shiu tërsëllin në fytyrën tënde,
Dhe e gjithë bota të është qepur pas,
Mund të të ofroj një përqafim të ngrohtë
Që të ndjesh dashurinë time.

Kur shfaqen hijet e mbrëmjes dhe yjet
E kur askënd nuk ke të të fshije lotët,
Mund të të shtrëngoj për një milion vjet
Që të ndjesh dashurinë time.

E di që mendjen nuk e ke mbledhur ende
Por unë kurrë nuk do të të bëja keq,
Këtë e kam ditur qysh prej çastit që u takuam
Dhe në mendjen time s’ka asnjë dyshim, vendin ku e ke.

Do të vuaja urie, në blu dhe në zi do të nxihesha,
Do të zvarritesha për ty, përgjatë rrugës,
Nuk ka asgjë të cilën nuk do ta bëja për ty,
Që të ndjesh dashurinë time.

Stuhitë po trufullojnë mbi detin zemërak,
Dhe mbi rrugën e pendesës,
Erërat e ndryshimit po fryjnë të egra dhe të lira,
Dhe ti ende nuk ke parë askënd si unë, kurrë!

Mund të të beja të lumtur, ëndrrat t’i përmbushja,
Nuk ka asgjë për ty që s’do ta beja.
Për ty do të shkoja deri në fund të botës,
Që të ndjesh dashurinë time.

Përktheu Edvin Shvarc

Varg ëndrrash

Poezi nga Bob Dylan, përktheu Edvin Shvarc.

Po mendoja për një varg ëndrrash
ku asgjë nuk del në sipërfaqe,
çdo gjë rri poshtë aty ku plagë ka marrë
dhe ndalet përfundimisht.
Nuk po e vrisja mendjen për ndonjë gjë të veçantë
porsi në një ëndërr, kur dikush zgjohet dhe ulërin.
Asgjë edhe aq e veçantë,
thjesht po mendoja për një varg ëndrrash.

Bob Dylan kthen këngën klasike në himn të dashurisë homoseksuale (VIDEO)

Ai ka kompozuar këngën e vitit 1929 ”She’s Funny That Way” pjesë të shkëputura nga Great American Songbook.
https://www.youtube.com/watch?v=uGHDjtRfBZk
Megjithatë një këngë të tillë klasike ai tashmë e ka rikthyer në këngë dedikuar homoseksualëve pasi e ka qujatur, ”He’s Funny That Way”, njofton Klan Kosova.
Projekti i tij pritet të lansohet më 6 prill, ku pjesë e saj janë edhe Kesha, St.Vincent dhe muzkantë të tjerë të njohur të pop hiteve muzikore që i dedikohen martesës të së njëjtës gjini.

“Nëse shikoni historinë e muzikës pop, këngët e dashurisë kanë ardhur kryesisht nga një perspektivë heteroseksuale”, tha Tom Murphy, bashkë-producent i “Univerasal Love”./KultPlus.com
https://www.youtube.com/watch?v=xVKqq4EO5TU

Porsi një gur që ka marrë tatëpjetën

KultPlus ju sjellë një poezi nga Bob Dylan të përkthyer nga Edvin Shvarc.

Njëherë e një kohë aq bukur visheshe
nga një kacidhe lypsave u hidhje kur kaluar ishe, apo jo?
Njerëzit të paralajmëronin: “Kujdes kukull se qafën do thyesh”!
Kurse ti mendoje se ata po talleshin
dhe së qeshurës ia plasje
me të gjithë ata që pranë i qasje,
por tani s’flet më me zë aq të lartë.
Tani nuk ngjan edhe aq krenare
kur për vaktin tjetër të duhet të rropatesh.
Si të duket?
Si ndihesh?
Kur je pa një strehë mbi krye?
Krejtësisht e panjohur,
porsi një gur që ka marrë tatëpjetën?
Vërtet ke shkuar në shkollën më të mirë, zonjushë vetmitare,
por e di fort mirë që vetëm deheshe në të
dhe askush s’të mësoi se si t’ia dilje mbanë në rrugë,
ndërsa tani po zbulon që duhet të mësohesh me këtë gjë.
Pate thënë dikur që kurrë nuk do të bëje kompromis
me endacakun misterioz, por tani po e kupton
që ai nuk po të shet dëngla
teksa e vështron drejt e në boshllëkun e syve të tij
dhe i kërkon të bëni një pazar?
Si të duket?
Si ndihesh?
Kur duhet t’ia dalësh mbanë vetë?
Pa asnjë ide se ku e ke shtëpinë?
Krejtësisht e panjohur,
porsi një gur që ka marrë tatëpjetën?
S’e ktheve kokën kurrë të shihje mrroljet e xhonglerëve dhe karagjozëve
kur mblidheshin të tërë për të të zbavitur me numra.
Asnjëherë s’e more vesh që nuk ia vlen,
nuk duhet t’i lësh të tjerët të bëjnë qejf me ty.
Dikur bridhje mbi kalin e kromuar me diplomatin tënd,
të cilit i varej në sup një mace siameze,
por sa idhët të vjen kur zbulon
se ai s’qe aty kur duhej vërtetë të ishte
pasi prej teje mori çdo gjë që mundi të vidhte!
Si të duket?
Si ndihesh?
Kur duhet t’ia dalësh mbanë vetë?
Pa asnjë ide se ku e ke shtëpinë?
Krejtësisht e panjohur,
porsi një gur që ka marrë tatëpjetën?
Princesha në prag të derës dhe gjithë njerëzit e bukur
po pinë duke menduar se të tëra i kanë të shtruara
po shkëmbejnë lloj-lloj dhuratash e gjërash të çmuara,
por moj kukull, më mirë peng lëre unazën me diamant!
Dikur nga mahnitja pa frymë të linte
Napoleoni me rrecka dhe gjuha që përdorte.
Pse s’shkon tek ai tani, po të thërret, s’mund t’ia prishësh dot
tani që nuk ke asgjë, askurrfarë gjëje për të humbur?
Tashmë je e padukshme, nuk ke më sekrete për të ruajtur!
Si të duket?
Si ndihesh?
Kur duhet t’ia dalësh mbanë vetë?
Pa asnjë ide se ku e ke shtëpinë?
Krejtësisht e panjohur,
porsi një gur që ka marrë tatëpjetën?/KultPlus.com