Orkestra e Filharmonisë së Kosovës nesër sjell dy vepra të kompozitorëve kosovarë

Gili Hoxhaj

Orkestra e Filharmonisë së Kosovës sot po përfundonte provat e fundit për t’i sjellë nesër publikut të Prishtinës, një program të veçantë e të larmishëm, që nis e përfundon me vepra të kompozitorëve të huaj ndërsa sjellë dy vepra të kompozitorëve vendor.

Françoise Chevaux ka marrë rrugën nga Franca për të ardhur nesër në Prishtinë, duke i sjellë publikut të Prishtinës dy vepra të saj. Krahas veprave, publiku do të shijojë edhe lojën e Chevaux në piano në veprën “Koncerti dimëror”. Ajo së bashku me Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës do të sjellin lojë tingujsh nën drejtimin e dirigjentit Oscar Rubilar, një dirigjent që zhvillim e tij muzikor e ka bërë në Kili, Zvicër e Mbretërinë e Bashkuar.

Drejtor i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari tha se koncerti i nesërm ka më shumë tituj e vepra se koncertet e zakonshme duke veçuar dy vepra të kompozitorëve kosovarë. Jashari në konferencën e mbajtur sot për media falënderoi Ambasadën Franceze për bashkëpunimin për t’i sjellë Prishtinës, pianisten e kompozitoren Françoise Chevaux.

“Ky program është formuluar nga Filharmonia e Kosovës dhe vjen në bashkëpunim me Ambasadën e Francës në Kosovë. Ky bashkëpunim ka rezultuar me ardhjen e pianistes e kompozitores Françoise Chevaux e cila do të prezantohet me dy vepra ku në njërën do të jetë soliste”, pohoi Jashari.

Në koncertin e nesërm vjen edhe Poema dramatike “Skënderbeu” e kompozitorit Farhi Beqiri. Kjo vepër vjen në nderim të 550 – vjetorit të vdekjes së Gjergj Kastriotit – Skënderbeut, ndërsa ishte kompozuar para 50 vitesh asokohe kur ishte 500 – vjetori i vdekjes së Gjergj Kastriotit.

“Kemi fatin që e kemi kompozitorin mes nesh. Ky është një moment interesant besoj edhe për publikun i cili do të dëgjojë këtë vepër që ka vlera për muzikën tonë kombëtare”, u shpreh tutje Jashari.

Pjesa e dytë e koncertit do të sjellë veprën “Dhimbja Simfonike” të kompozitorit kosovar Mendi Mengjiqi, vepër kjo e cila ka marrë çmimin për “Vepër orkestrale, simfonike dhe koncertale” në konkursin e MKRS-së.

Pianistja e kompozitorja Françoise Chevaux tha se ndihet tejet e lumtur që përmes ftesës që i ka bërë Ambasada Franceze, ajo ka mundësi të takojë dhe të bashkëpunojë me muzikantë kosovarë e po ashtu edhe me dirigjentin Oscar Rubilar.

“Vepra ime është për dimrin, tashmë jemi në dimër e pikërisht kjo vepër e përshkruar këtë atmosferë. E kam luajtur me orkestra të vendeve të ndryshme kurse këtu është një eksperiencë krejt ndryshe, pasi që, akustika dhe ambienti në çdo vend është ndryshe”, tha pianistja e kompozitorja Chevaux.

Dirigjenti Oscar Rubilar vjen për herë të parë në Kosovë, për të punuar me Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës. Ai tha se prapa po lë një javë intensive të punës ndërsa theksoi se është i befasuar, pasi që, për të është hera e parë që punon me orkestrën kosovare dhe me vepra të kompozitorëve kosovarë.

“Ka qenë një javë intensive dhe jam shumë i emocionuar për nesër se çfarë do të sjellim për publikun. Kam qenë i befasuar pasi që është hera e parë që punoj me vepra të kompozitorëve kosovar dhe ka qenë shumë interesante për mua, në tërësi është një program interesant më mjaft kontraste”, u shpreh Rubilar në konferencën e mbajtur sot për media.

Krejt në fund koncerti i mbrëmshëm do të përmbyllet me veprën “Uvertura tragjike Op.81” të Johannes Brams.

Koncerti do të mbahet nesër, më 26 nëntor duke filluar nga ora 20:00 në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë./ KultPlus.com

Viktor Hygo: Të uroj…

…Uroj që kur të jesh i ri, të mos rritesh shpejt. Dhe atëherë kur të jesh rritur, mos këmbëngul të jesh sërish i vogël. Dhe kur të plakesh, mos u dëshpëro. Sepse çdo moshë ka kënaqësitë dhe dhembjet e veta, dhe ne kemi nevojë për të dyja këto në jetë.

Gjithashtu, uroj të jesh i mërzitur, të paktën një ditë. Kështu në atë ditë do kuptosh se të qeshësh çdo ditë është mirë, të qeshësh shpesh është e mërzitshme dhe të qeshësh vazhdimisht është çmenduri.
Uroj që të zbulosh me shumë shpejtësi nga ajo që thashë më sipër, se në botë ka njerëz të palumtur, të depresionuar dhe të patrajtuar mirë.

Të uroj të përkëdhelësh një qen, të ushqesh një zog e të dëgjosh cicërimën e tij, që dëgjohet në mënyrë triumfuese çdo mëngjes. Sepse në këtë mënyrë, do ndihesh mirë, pa arsye.
Dhe pastaj, uroj të ujisësh një farë, sado e vogël qoftë ajo. Dhe të jesh dëshmitar i rritjes së saj, që të shohësh se sa jetë jeton një pemë.
Uroj që asnjë nga të dashurit e tu të mos vdesë. Por nëse disa prej tyre vdesin, uroj të qash pa pendesë dhe pa u ndjerë në faj për fjalët që kurrë nuk ua the apo gjërat që kurrë nuk i bëre për ta.

E, nëse je mashkull, të uroj një femër të mirë përkrah, e nëse je femër, të uroj një mashkull të mirë. Dhe ta doni njëri – tjetrin nesër, dhe ditën pas të nesërmes. Dhe kur të dy të jeni të lodhur e të buzëqeshur, uroj të keni sërish dashuri për t’ja nisur ditës tjetër nga e para…./ KultPlus.com

Kolumnistët më të mirë të “Financial Times”-it, prezantojnë librat e vitit 2018

Martin Wolf është kryekomentatori i çështjeve ekonomike në “Financial Times”.

Në numrin e së shtunës të kësaj gazete britanike, Wolf prezanton një sërë librash të çështjeve ekonomike që, sipas tij, kanë bërë bujë në vitin 2018, mes tyre: “The Future of Capitalism”, nga Paul Collier; “The Willing World. Shaping and Sharing a Sustainable Global Prosperity”, nga James Bacchus – një libër i shkruar nga një ish-anëtar i Kongresit amerikan, i cili mendon se problemet e botës mund të zgjidhen vetëm me bashkëpunim ndërkombëtar, pra e kundërta e saj që propagandon Donald Trumpi; një libër tjetër i prezantuar mban titullin: “Capitalism in America.

A History” nga Alan Greenspan; pastaj “Gigged: the Gig Economy, the End of the Job and the Future of Work” nga Sarah Kessler – një punim mbi shterjen e vendeve të punës dhe të ardhmen e punës.

Kolumnisti i çështjeve politike Gideon Rachman prezanton librat me tematikë politike të botuara sivjet, mes tyre: “Contemporary Identity Politics and the Struggle for Recognition” të Francis Fukuyamas; “Whiteshift: Populism, Immigration and the Future of White Majorities” të Eric Kaufmann; “Into the Hands of Soldiers” nga David Kirkpatrick mbi lirinë dhe kaosin në Egjipt; “Trumpocracy: The Corruption of the American Republic” nga David Frum; “No Turning Back. Life, Loss and Hope in Wartime Syria” nga Rania Abouzeid; “Dictatorland, shkruan Dialoplus. The Men Who Stolen Acrica” nga Paul Kenyon./ KultPlus.com

Sunflower Handmade, dy vajzat e reja që kanë kthyer në treg punimin me kasnak

Sarandë Selimi

Sunflower Handmade, nuk ka shumë që është krijuar. Sunflower, ka bashkuar dy vajza nga Gjilani, të cilat po krijojnë punime unike të pa para më herët në vend. Andoneta Selimi dhe Kaltrina Selimi, janë vajzat që përveç që po sjellin diçka të re në treg, ato edhe po vazhdojnë traditën e gjysheve, për të qepur me kasnak e gjilpërë.

Punimet janë nga më të ndryshmet, ndërsa sipas vajzave gjithçka filloi përmes një dhurate që ato menduan t’i bëjnë një familjari.

“Ideja e punimeve të dorës nuk ka lind krejt rastësisht për shkak që të dyja gjithmonë kemi bisedu rreth fillimit të ndonjë biznesi, nëse mundemi me e qujt ashtu, i cili ka të bëjë me punë dore dhe diçka unike. Kështu, kur ne dyja kemi qenë duke fol për me ia bë një dhuratë një familjarit tonë dhe kemi vendosë që me i bë diçka unike edhe me shumë vlerë, që ka me met kujtim për tërë jetën, kemi fol për zgjedhjen e dhuratës dhe kemi vendos që ajo me qenë një “kasnak” i punuar me dorë, dhe gjithashtu kemi vendos që dhuratën me e bo vet ne e jo me e porosit, por me provu vet dhe nëse ajo na pëlqen, me vazhdu edhe me të tjera”, nisën rrëfimin për KultPlus, Andoneta dhe Kaltrina Selimi, duke vazhduar të tregojnë se kur e kanë bërë punimin e parë, iu ka pëlqyer shumë, jo veç atyre por edhe rrethit familjarë.

Kësisoj, vendosën dhe krijuan Sunflower Handmade. Sunflower, sepse të dyjave iu pëlqen luledielli, e po ashtu edhe punimi i parë i tyre ka qenë një luledielli.

Andoneta Selimi

“Kështu ne vendosëm që me vazhdu edhe me punime të tjera, së pari për ne, për familjarët, pastaj edhe me porosi të ndryshme. Pas një jave kemi vendos që punimet që i bëmë gjatë asaj jave me i publiku edhe në instagram, pasi që është rrjeti social më i përdorur këto kohë”, u shprehen vajzat.

Vajzat e Sunflower Handmade, treguan për procesin e punës që nuk është fare i lehtë. Sipas tyre, procesi i punimit të kasnakëve është i vështirë deri sa e mëson, por që, vajzat tregojnë se ndihmë të madhe kanë pasur nga gjyshet dhe nënat e tyre, pasi që, i kanë mësuar se si bëhet kjo punë.

“Por, kur fillon me ta mësosh nisë e bëhet shumë e lehtë, nëse e bëjmë me shumë dashuri dhe përkushtim. Materialet e nevojshme për këto punime i blejmë në dyqane të posaqme për këto gjëra, ndërsa ngjyrat dhe përshtatjen e bëjmë sipas dëshirës së klientëve ose sipas porosive”, thanë vajzat duke vazhduar të tregojnë se punimet e tyre, janë për momentin shumë të kërkuara në tregun kosovar.

Ato janë unike, dhe nuk janë diçka që mund ta blesh çdo ditë.

“Zakonisht, personat të cilët bëjnë porositë ndahen shumë të kënaqur me punën, mirëpo edhe më të kënaqur kur e dinë që është një zanat i vjetër i cili është kthyer prapë në treg, gjithashtu unike dhe me shumë vlerë”, than vajzat për KultPlus.

Krejt në fund, ato thanë se do të dëshironin të inkurajonin të gjithë të rit e të rejat që të realizojnë ëndrrat e tyre, sipas tyre duhet pasur vetëm vullnetin dhe aq mjafton për të nis diçka të re.

“Mendoj që, njeriu sa më i ri ka aq më shumë vullnet për me realizu një andërr të veten, prandaj edhe ne nuk e kemi pas problem pasi që ka qenë diçka që e kemi pasur gjithmonë në listën e dëshirave tona”, përfunduan Andoneta dhe Kaltrina Selimi, nga Sunflower Handmade./ KultPlus.com

“Pasqyra është mikja ime më e mirë, sepse kur unë qaj ajo kurrë nuk qeshë”

“Pasqyra është mikja ime më e mirë, sepse kur unë qaj ajo kurrë nuk qeshë”, është një nga thëniet më të dëgjuara nga Charlie Chaplin, shkruan KultPlus.

Lindur në vitin me 16 prill 1889 në Londër, ai ndërroi jetë në Zvicër në vitin 1977 – gjatë jetës ai përjetoi shumë suksese në kinematografi, por edhe shumë skandale. Charles Spencer Chaplin rridhte nga një familje e varfër dhe arriti të fitojë miliona në Hollywood. Filmi i tij “Etja për ar”(1925) tematizon pikërisht këtë kontradiktë: realiteti i trishtuar dhe ëndrra për ar e pasuri.

Shumica e veprave të Chaplin u krijuan në kohën e filmit pa zë. Për „Dritat e qytetit“ ai punoi në fazën e kalimit nga filmi pa zë në atë me zë. Por Chaplin nuk i preferonte filmat me zë. Ai e përdorte zërin me kursim dhe në mënyrë eksperimentuese. Filmat e tij dëshmojnë se ai ka pasur të drejtë: Mimika, pantomimat, gjestet dhe shprehja – të gjitha funksionojnë edhe sot tek filmat e Chaplin.

Charlie Chaplin ishte i dhënë pas grave dhe është martuar gjithsej katër herë. Yllin e ri të kinematografisë e tërhiqnin gjithmonë vajzat e reja. Kjo shpesh herë i ka krijuar telashe. Në SHBA dhe në atdheun e tij në Angli, apostujt e moralit e kanë kritikuar ashpër atë.

Gruaja e dytë e tij Lita Grey Chaplin dhe dy fëmijët – 1913.

Vetëm në filmat e tij të vjetër Chaplin luante karaktere të pakëndshëm. Shumë shpejt ai iu përkushtua roleve, që karakterizuan më pas filmat e tij: ky ishte njeriu i thjeshtë, që mbrohet ndaj padrejtësive të jetës. Në veprat e më vonshme si „Kohët moderne“ (1936) ai ushtron edhe një kritikë të thellë shoqërore – njeriu në ingranazhet e industrializimit./ KultPlus.com

Ditët shqiptare u shënuan në Slloveni, Inva Mula dhe Lule Elezi magjepsën publikun

Të dyja me të kuqe, sopranoja Inva Mula dhe pianistja Lule Elezi, në mbrëmjen e së shtunës janë ngjitur në skenën e Katedrales në Kopër të Sllovenisë, të cilat janë prezantuar me një program të përzgjedhur për Ditët Shqiptare në Slloveni, shkruan KultPlus.

Me vepra të kompozitorëve botëror, por edhe atyre shqiptarë, dy artistet shqiptare për rreth një orë kanë paraqitur perla të muzikës të kompozitorëve si: Dy Ave Maria nga Giulio Caccini dhe Franz Schubert, pastaj vepra nga Giacomo Puccini, Palok Kurtaj, Avni Mula…

Ky koncert që ka mbledhur shumë të pranishëm për të shijuar këtë mbrëmje koncertale, është përcjellë edhe nga Pëllumb Qazimi, ambasador i Shqipërisë në Slloveni, sikurse edhe zëvendës ambasadorja e Kosovës në Slloveni.

Në kuadër të ditëve shqiptare në Slloveni, përpos koncertit të Inva Mulës dhe Lule Elezit, ka pasë edhe prezantime të tjera artistike, që ka përfshirë artistë të fushave të ndryshme.

Ngjarja në fjalë mban titullin “Monomenta Albanica Justinopolitana” dhe organizohet nga Ministria e Diasporës dhe Investimeve Strategjike në bashkëpunim me Shoqatën Kulturore ‘Iliria’./KultPlus.com

Madhështia e Skënderbeut e Vivaldit “zbriti” mbrëmë në Prishtinë për të mrekulluar publikun

Jeta Zymberi

Mbi 1000 veta mbrëmë kishin marrë rrugën për në katedralen “Nënë Tereza” në Prishtinë. Të gjithë këta persona po i bënte bashkë një qëllim. Dëshira e madhe për të parë e dëgjuar një nga veprat e rralla që kompozitorët e njohur botërorë i kanë kushtuar heroit kombëtar të Shqipërisë, Gjergj Kastriotit – Skënderbeut.

E kompozuar në vitin 1700 nga kompozitori i njohur italian Antonio Vivaldi, kjo vepër erdhi mbrëmë për herë të parë në Kosovë me rastin e Vitit Mbarëkombëtar të Gjergj Kastriotit – Skënderbeut. Ky vit njëherësh shënon edhe 300 – vjetorin e shfaqjes së parë të operës “Scanderbeg” nga Vivaldi.

Por vepra lirisht mund të themi që mbrëmë ishte premierë botërore në formatin që u dha sepse është hera e parë që vepra vjen e punuar për shfaqje koncertale.

“Scanderbeg” zë një vend prestigjioz në prodhimin e Vivaldit sepse falë shfaqjes së kësaj opere Vivaldi zgjeroi kufijtë e famës së tij në botën e operës evropiane.

Në këtë operë të Vivaldit, protagonisti nuk i përket mitologjisë por një të kaluare shumë të afërt për atë periudhë. Skënderbeu ishte një figurë shumë e shquar në kujtesën italiane dhe atë evropiane, përveç një personalitet i rëndësishëm politik, është udhëheqësi i vetëm i cili asnjëherë nuk ka pësuar një humbje nga osmanët.

E mbrëmë gjithçka zbriti në Prishtinë. E cilësuar kjo si një mbrëmje madhështore ku numri i të ftuarve ishte i kufizuar kjo për arsye të hapësirës, kjo mbrëmje në kushte të tjera do mblidhte rreth vetës mijëra njerëz të cilëve jo shpesh ju bie të shohin shfaqje të tilla.

Kur të gjithë kishin zënë vendet dhe po prisnin fillimin e tingujve të parë, ku fryma e Vivaldit do të jehonte në sallë, muzikantët të cilët erdhën nga Italia zunë vendet e tyre, dhe me një lëvizje të kokës i konfirmuan njëri tjetrit se gjithçka ishte gati për të nisur tingujt.

Disa tinguj të lehtë filluan t’i shoqërojnë të pranishmit, për të vazhduar tutje të merrnin “forcë” e të kumbonin si forca e heroit tonë për të cilën njihet në mbarë botën.

Jo vetëm fryma e Vivaldit, por në këtë mbrëmje dukej sikur aty kishte zbritur edhe Skënderbeu, me forcën, me hijen e tij të rëndë, me gjithë pushtetin e tij. Një ndjenjë krenarie, e emocion i papërshkruar kishte kapluar të gjithë të pranishmit që po përjetonin secilin tingull të lëshuar.

Përveç muzikantëve të Ansamblit “Aurata Fonte” nga Italia, të cilën kanë prezantuar për herë të parë koncertin për 300 – vjetorin e shfaqjes së parë të veprës Skënderbeu në Firenze, skenën e mbizotëruan edhe dy zërat e kristaltë të sopranos Miho Kamiya dhe kontratenorit Safet Berisha.

Herë njëri e herë tjetri me zërin e tyre kumbues shpalosin pjesë nga vepra e Vivaldit duke e sjellë kështu edhe më afër publikut kosovarë këtë vepër madhështore.

Gjithë kjo performancë nuk kishte ndryshe si të pritej veçse me duartrokitje të shumta të cilat kthyen në skenë edhe njëherë artistët, e këta të fundit nuk i lanë duarthatë, por interpretuan edhe një pjesë shtesë, e krejt në fund në këmbë u ngrit Perikli Pite, një prej personave kyç në organizimin e kësaj opere, i cili tha që ata kishin përgatitur edhe një surprizë. Bëhej fjalë për interpretimin e veprës “Një vallëzim nga Mantova” e cila u mirëprit jashtëzakonisht mirë nga publiku.

I pranishëm në këtë mbrëmje ishte dhe kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj. Haradinaj tha se kjo vepër frymëzon shqiptarët gjithandej në 550 – vjetorin e vdekjes së kryeheroit të shqiptarëve, Skënderbeut.
Besa Luzha, si njëra prej organizatorëve të koncertit, foli për KultPlus në cilësinë e organizatores ku shpalosi vështirësitë dhe kënaqësinë e sjelljes së kësaj vepre në Kosovë.

“Kemi pasur shumë sfida deri në finalizimin e këtij koncerti, sfida se si ta vendosin operën në version koncertal, përpjekjet e mëdha që ta sjellim ansamblin, pastaj përpjekjet për ta rregulluar hapësirën për numrin e madh të kërkesave për të qenë prezent në këtë koncert. Shumë sfida por jam shumë e kënaqur që publiku i Kosovës u kënaq që pa një vepër që është kompozuar dhe performuar 300 vite më parë dhe kompozitori italian Vivaldi ja ka kushtuar heroit tonë kombëtar. Ne duhet të ndjehemi krenarë si Prishtinë që kemi qenë nikoqir të kësaj premiere”, u shpreh Luzha për KultPlus.

Ndërsa kompozitori Rafet Rudi e cilësoi këtë mbrëmje si një moment historik.

“Për ne është një moment historik, pavarësisht se siç dihet nuk është ruajtur partitura integrale e veprës, këto janë dromca nga opera që është shfaqur disa vite më parë edhe në Tiranë. Ishte një ansambël jashtëzakonisht i mirë, i specializuar për muzikë barokiene, por më vjen keq që salla nuk ishte adekuate për diçka të tillë. Unë mendoj që është një moment i rëndësishëm në kulturën tonë, dëshmoi Kosova që ne kemi publikë dhe ky publik meriton një sallë dinjitoze”, pohoi Rudi.

Nga opera “Scanderbeg” mbijetuan vetëm dy recitative dhe katër arie. Disa prej arive të operës u mbajtën në Torino, ndërsa libreti u arkivua në disa biblioteka në Itali. Pjesa tjetër e materialit humbi. Një grup muzikantësh nga shoqata e Fenice Estense dhe në veçanti violon elisti Perikli Pite, arriti, në sajë të një kërkimi të gjatë dhe të kujdesshëm, të gjejë edhe 6 arie të tjera që i atribuohen me siguri operës së Vivaldit.

Sopranoja italiane Miho Kamiya e cila në këtë koncert barti një pjesë kryesore të barrës, e vlerësoi veprën “Scanderbeg” si një vepër që i bëri bashkë dhe sonte i solli edhe në Kosovë.
“Opera Scanderbeg e shkruar nga Vivaldi i ka lidhur bashkë muzikantët e Auranta Fonte, që duke punuar dhe duke bërë hulumtime të ndryshme për të gjetur airet që sonte u vunë në skenë dhe në të njëjtën kohë janë dëfryer sepse hapë pas hapi kanë gjetur diçka të re. Mikpritja në Kosovë është e jashtëzakonshme dhe në fillim nuk e kemi pritur një mikpritje kaq të madhe dhe të palodhshme. Ditët këtu kanë qenë shumë të lumtura pavarësisht që edhe të lodhshme sepse duhet të bëheshim gati për të vënë në skenë operën”, tha sopranoja italiane për KultPlus.

Cilësuar si një koncert madhështorë dhe një natë historike për Kosovën, kjo mbrëmje u mbyllë mes përqafimeve e urimeve për rrugëtimin e suksesshëm të kësaj vepre e cila tashmë cilësohet e kompletuar pasi që u dha premierë edhe në Kosovë. /KultPlus.com

The Guardian: “Phoenix” albumi i dytë i Ritës, perfekt

Pas gjashtë vitesh Rita Ora është rikthyer me diçka të madhe.

E famshmja kosovare Rita Ora, që tashmë ka bërë bujë në mbarë botën, ka lansuar albumin e saj më të ri, pasi s’kishte lansuar album që nga viti 2012, transmeton Koha.net.

27-vjeçarja është bërë artisja britaneze me dëgjueshmërinë më të lartë edhe në “Top 10 singles in UK”.

Karriera e saj ka marrë tashmë seriozitetin e lartë, e me albumin e saj të fundit kjo vërtetohet më së miri.

“Phoenix”, është albumi që ka lansuar Rita, e ku mirë dallohet vokali i saj i fuqishëm.

Prestigjiozja “The Guardian”, ka shkruar një artikull dedikuar Ritës, duke e vlerësuar lartë suksesin dhe talentin e këngëtares kosovare.

“Keep Talking me Julia Michales dhe Girls, ishin dy këngë euforike të Ritës, por Rita u rikthye edhe më fuqishëm me albumin “Phoenix”, këtu vërehet qartazi se Rita është e mrekullueshme”, thuhet ndër të tjerash.

Tutje thuhet se ylli i muzikës Pop, me këtë album, tregon se gjërat e mira vijnë tek ata që kanë durim dhe presin./ KultPlus.com

Filmin që kurrë nuk do ta shikoni (VIDEO)

Filmi i zhanrit fantazi-shkencë ,‘100 years’ do të shfaqet me 18 nëntor 2115.

Ky film është shkruar nga John Malkovich, i cili edhe do ta ketë rolin kryesorë në këtë film, njofton Klan Kosova.

Të gjitha skenat në këtë film janë drejtuar nga Robert Rodriguez.

Filmi ‘100 years’ ka të bëjë me shishen Louis XII Cognac, e cila kërkon 100 vjet për të qenë e gatshme për konsumim.

Gjërat e tjera në këtë film nuk janë zbuluar, pasi që pritet të jetë një risi për vitin 2115./ KultPlus.com

Letërsia shqipe e Maqedonisë, mes dy “vëllezërve të mëdhenj”, Shqipëri, Kosovë

Përfaqësimi institucional i Maqedonisë në edicionin e 25-të të Panairit Ndërkombëtar të Tiranës Klik Ekspo Group, u realizua përmes Ministrisë së Kulturës së Maqedonisë, e cila në bashkëpunim me Klik solli një temë interesante që lidhej me bashkëpunimin e Letërsisë së dy vendeve, por edhe problematikën e madhe që ka vetë Letërsia Maqedonase bilingue (dygjuhësie) në vendin e saj.

Pjesëmarrësit ngritën problemin e përkthimit të dy anshëm, por edhe ngërçet artificiale që ekzistojnë në mes të dy vendeve tona. Krijuesit Ermis Lafazanovski, Nikola Madzirov, Shkëlzen Haliti dhe studiuesit Ali Pajaziti, Qerima Lita, përballë krijuesit dhe botuesit Arian Leka dhe botuesit Rexhep Hida sollën të gjitha shqetësimet që e kanë penguar letërsinë e të dy vendeve që të ketë komunikim më të mirë.

Publicisti Ben Andoni, moderator këtij takimi prezantoi pjesëmarrësit dhe të ftuarit që siç u shpreh ai, janë profesorë të fushave të ndryshme, nga historia, sociologjia, poet, njerëz të teatrit ndërsa nga pjesa shqiptare janë të pranishëm tha Andoni, botues e përkthyes të njohur nga gjuha maqedonase në gjuhën shqipe.

Gjithmonë është tentuar të thuhet se Republika e Maqedonisë së Veriut, siç quhet tani, e shpalli pavarësinë vonë dhe shqiptarët kanë një lloj perceptimi se edhe letërsia e Maqedonisë është pak e vonët.

Por në fakt nuk është kështu, letërsia në Maqedoni është një letërsi që gjithënjë ka komunikuar me Shqipërinë. Ka qenë një fat i madh që një pjesë e madhe e atyre që bëjnë letërsi në Maqedoni, janë me origjinë shqiptare por edhe një pjesë e autorëve maqedonas kanë qënë të lidhur me Shqipërisë, u shpreh Andoni.

Përveç se me krijimtarinë e tyre, vijoi më tej ai, por edhe me autorësinë e kulturave kanë ditur që të kombinojnë dy kombe me letërsinë shqipe.

“Ka një urë shumë interesante tha Andoni, duke evidentuar figurën e akademikut kosovar Esat Mekuli, i cili ishte i parë që inkurajojë letërsinë shqipe në Kosovë e Maqedoni”.

Më tej, publicisti Andoni solli në vëmendje se atë që ka bërë “Jehona” në Maqedoni në vitet ‘60 për letërsinë shqipe duhet të ruhet dhe të respektohet, – tha ai. “Jehona” përveç se solli autorë shqiptarë përcolli një gjuhë shqipe më afër standardeve se asnjë herë më pare”, theksoi shkrimtari Ben Andoni.

Duke marrë fjalën, Rexhep Hida, nga shtëpia botuese Fan Noli theksoi se letërsia është ura që lidh popujt dhe kombet shpirtërisht më shumë se çdo gjë tjetër ndaj ta vlerësojmë dhe ti japim meritat e duhura siç është vepruar dhe në këtë panair të Klik-ut. ‘’Ballkani është ndarë në Republika të ndryshme siç është ndarë Shqipëria në qarqe të ndryshme, por shpirtërisht mendoj se kemi qenë pranë dhe jemi pranë, dhe një nga urat më të ndritura për të ruajtur këtë miqësi dhe botë shpirtërore është pikërisht letërsia. Unë kam qenë shumë i afërt me krijimtarinë ballkanase sepse për ne nuk mund të kuptohet njohja e letërsisë botërore pa njohur letërsinë e popujve të Ballkanit. Madje Ballkani nuk mund të quhet vetëm një fuçi baruti por dhe një thesar kulture (lindi Odisea, Omeri e shumë vepra të tjera). Edhe shqiptarët e Maqedonisë e duan komunikimin letrar e shpirtëror, dhe unë personalisht kam qenë pjesëmarrës në panairin e Shkupit që në vitin 1993. Ndaj dhe sot panaireve të tilla ku i jepet rëndësi librit nuk i jam ndarë kurrë dhe do të vazhdoj të jem pjesëmarrës,’’tha Hida.

Ndërsa vizitoi Panairin e këtij viti, veçanërisht stendat maqedonase, edhe ambasadori i Maqedonisë në Shqipëri z.Dancho Markovski shprehu vlerësimet më të larta për organizimin e panairit Klik Ekspo Group, ku theksoi se kompanitë maqedonase kanq qenë dhe do të jenë prezente në çdo edicion të Klik duke e kthyer këtë pjesëmarrje në një traditë. Sipas tij është e rëndësishme që të dyja palët (Shqipëri-Mqedoni) të kuptojnë se pa një bashkëpunim të mirë ekonomik, nuk ka as marrëdhënie të mira politike dhe kulturore. ‘’Duke parë që ky është një panair që po organizohet për 25 vite rresht shikoj që është në një nivel mjaft të lartë dhe i organizuar mjaft mirë. Ky panair është i njohur nga shteti maqedonas pasi ka shumë kompani që kanë marrë pjesë më herët dhe marrin pjesë edhe këtë edicion. Mendoj se ky panair është një mënyrë shumë e mirë për të nxitur bashkëpunimin ekonomik mes dy vendeve, por edhe marrëdhëniet politike duhet të ndihmojnë nxitjen e mëtejshme të këtij bashkëpunimi . Edhe pse kemi marrëveshje ku të dyja shtetet aderojnë do të ishte mirë që të bënim edhe marrëveshje të tjera për lehtësimin e procedurave doganore midis dy shteteve në mënyrë që mallrat të qarkullojnë sa më shpejt. Pra neve nuk kërkojmë që vetëm marrëdhëniet politike të jenë të mira por edhe prezenca e ambasadorit këtu synon që të nxit bashkëpunimin ekonomik, në nivele edhe më të larta se aktualisht. Kontaktet me politikanët tanë them se janë shumë të mira. Ne kishim vizitë presidentin Ilir Meta për festimin e 110 vjetorit të alfabetit shqiptar,( kjo është një mundësi për ta uruar dhe popullin shqiptar për këtë festë në Shqipëri dhe kudo). Unë jam i mendimit se; nëse marrëdhëniet politike dhe kulturore nuk qëndrojnë në të njëjtat nivele me ato ekonomike atëherë midis dy vendeve ka një hendek,’’ tha ambasadori maqedonas Dancho Markovski, shkruan Gazeta Dita./ KultPlus.com

Thyhet zyra informative e Qendrës Kulturore të BE-së në veri

Persona të panjohur kanë thyer derën e zyrës informative të Qendrës Kulturore të BE-së.

Rasti është lajmëruar nga ankuesja dje rreth orës 02:45 në rr. “Kral Petri” në Mitrovicën Veriore.

Sipas ankueses, nga zyra nuk është vjedhur asgjë.

Rasti po trajtohet si asgjësim apo dëmtim i pronës./ KultPlus.com

FOTO: Zbulim i rrallë në Egjipt, një varr, sarkofagë e artefakte të lashta

Egjipti zbuloi të shtunën një varr të lashtë, sarkofagë dhe artefakte të gjetura në nekropolin e Thebanit të Al-Assasif në qytetin jugor të Luxor.

Në një ceremoni përpara tempullit të Mbretëreshës Hatshepsut, Ministri i Antikiteteve Halid el-Anani njoftoi se arkeologët francezë dhe egjiptianë kishin zbuluar “një varr të ri… me shumë të papritura të këndshme”.

E vendosur mes varreve mbretërore në Luginën e Mbretëreshave dhe Luginën e Mbretërve, nekropoli Al-Assasif është vendi i varrimit të fisnikëve dhe zyrtarëve të lartë të faraonëve.

Ndër gjetjet në varr janë sarkofagë, statuja dhe rreth 1.000 figurina funerare të quajtura “Ushabtis” të bëra prej druri, qeramikë dhe baltë.

Varri daton nga Mbretëria e Mesme, e cila përfshinte dinastitë 11 dhe 12 dhe i përkiste “Thaw-Irkhet-If”, mbikëqyrësit mumifikues në Tempullin e Mut-it në Karnak, sipas ministrisë. Më vete, arkeologët nga Instituti Francez i Arkeologjisë Lindore (IFAO) dhe Universiteti i Strasburgut kanë zbuluar dy sarkofagë që datojnë nga dinastia e 18-të, tha Anani në një konferencë shtypi.

Një nga këto dy mbetjet “të ruajtura mirë” përmban mumien e një gruaje të quajtur Thuya.

Autoritetet egjiptiane njoftojnë rregullisht mbi zbulimet arkeologjike me fanfare të madhe, edhe pse vendi shpesh akuzohet për mungesë të ashpërsisë shkencore dhe neglizhimin e antikave të saj.

Vendet arkeologjike, veçanërisht në Luxor, e bëjnë Egjiptin një tërheqje të madhe për turistët e huaj.

Goditur nga trazirat që mbështillnin Egjiptin pas kryengritjes së vitit 2011 që rrëzuan presidentin e vjetër Hosni Mubarak, sektori i turizmit është ringritur këtë vit, shkruan Gazeta Dita./ KultPlus.com

Tirana ‘vishet’ me flamuj Kuq e Zi

Atmosfera festive ka nisur që të ndihet në kryeqytet. Apelit të Kreut të Bashkisë së Tiranës Erion Veliaj i janë përgjigjur me qindra familje në Tiranë.

Thuajse çdo pallat apo shtëpi private ka filluar që të vishet me ngjyrat kombëtare dhe është vendosur edhe simboli ynë kombëtar, flamuri kuq e zi.

Festa e madhe e Pavarësisë pritet që ta kthejë për të dytin vit radhazi sheshin “Skënderbej” në një pikëtakimi për të gjithë ata që ndihen patriotë, atdhedashës, e që e duan dhe e nderojnë tokën tone.

Sikurse është bërë tashmë traditë, me rastin e festive kombëtare Tirana mbledh qytetarë nga të gjitha qytetet e vendit si dhe nga Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi.

Festimet do të kulmojnë me Natën e Bardhë, e cila rezervon një larmishmëri aktivitetesh në Tiranë. Ekspozita, opera, filma, koncerte deri në orët e para të mëngjesit si dhe një superkoncert me të ftuar special.

Të gjithë ndjehen të përshkuar nga një lloj entuziazmi dhe euforie, ku pa dyshim sundojnë dozat e krenarisë kombëtare./ KultPlus.com

Sot 105-vjetori i lindjes së Petro Markos

Petro Marko ishte arsimtar, publicist, gazetar, interbrigadist e shkrimtar shqiptar. Ai ka lindur në Dhërmi më 25 nëntor 1913. Me të kryer filloren në fshatin e lindjes më 1924, shkoi nxënës në Shkollën Tregtare në Vlorë të cilën e mbaroi më 1932.

Në atë shkollë pati, ndër të tjerë, si drejtor arsimtarin e studiuesin Kolë Kamsi dhe si mësues Ernest Koliqin; shkollë në të cilën jepnin mësim dhe shumë mësues italianë, njëri prej të cilëve i prezantoi me “Manifestin” e Marksit. Pasi kreu shkollën i takon të sillet gjatë nëpër Tiranën e asaj kohe në kërkim të ndonjë pune, derisa takon një ditë Hil Mosin, asokohe ministër Arsimi, i cili e caktoi mësues në Dhërmi. Më pas transferohet për në Dhuvjan të Dropullit. Qëndron në kontakt të vazhdueshëm me shtypin e majtë, nëpërmjet gazetave greke, të cilat ia jepte Asim Vokshi. U detyrua të largohej për herë të parë në Greqi. Qëndron në Korfuz, ku bie në kontakt me emigrantët politik të atjeshëm me në krye dr. Omer Nishanin. Pastaj niset për në Athinë, ku kishte të vëllaun Dhimitrin (Mimon).

Kthehet pas vendosjes të qeverisë liberale të Mehdi beut – verë 1935. Në përfundim të Luftës Antifashiste në vitin ’44 kthehet ne Shqipëri duke organizuar edhe ardhjen e gati 300 Shqiptarëve tjerë në kohen kur shqiptarët kishin mbetur pa kurrfarë organizimi. Gjendet në Shkodër në shtëpinë e Nush Topallit, kur Shkodra bastiset nga trupat serbe. Kur kthehet në Shqipërinë e çliruar, ftohet që të qëndrojë në krye të gazetës “Bashkimi” në Tiranë nga 1945-1947, nga një kontroll i befasishëm i gjejnë shkrime jashtë vijës së partisë, (shkruan se Hysni Kapo e shpëton nga pushkatimi) lirohet më 15 maj 1950. 1957 mësues në teknikumin “8 Nëntori”. 1973 i hiqet e drejta për botim. Më 1975 i fusin në burg të birin, Jamarbërin. Romani “Çuka e shtegtarit” – 1980 si direktivë për autokritikë nga Partia; por s’ia pranuan e nuk u botua. Kjo për të vetmin shkak se nuk mund të pajtohej që në ditët e para të pushtetit me fillimin e diktaturës, e sidomos kur provoi t’i rezistojë diktatit që i vinte Shqipërisë asokohe nga jashtë, kryesisht nga Beogradi. 27 dhjetor 1991 vdes dhe varroset sipas amanetit pa ceremoni.

Presidenti i Shqipërisë, Alfred Moisiu, në vitin 2003 dekoroi Petro Markon me Urdhrin “Nderi i Kombit”. Paraqitja e shkrimtarit Petro Marko me dy romanet e tij të parë “Hasta la vista” dhe “Qyteti i fundit” në vitet ’60 është një kthesë e vërtetë në historikun e shkurtër të romanit shqiptar.

Dhe nuk është fjala për rrumbullakësimin e një përvoje krijuese por përkundrazi, për ndërprerje dhe dalje nga një përvojë e shartuar jonatyrshëm në rrjedhat e letrare shqiptare, ishte një synim që rrëfimi romanor, pjesërisht në vitet ’40, ’50, do të çlirohej dhe të hapej si vizion, univers krijues dhe si spektër tematik. Krahas kësaj prirjeje të brendshme që kanë të dy romanet e përmendur përballë veprave të të njëjtit zhanër të deriatëhershëm, këto vepra qëndronin superiore edhe si artikulim artistik. Dhe pikërisht për natyrën e risive, për natyrën që pretendon ndryshime të vërteta të vlerave letrare. të gjitha veprat e Petro Markos u pëlqyen dhe u kërkuan nga lexuesi. Faqet më të fuqishme të prozës së Petro Markos reflektojnë triumfin e dashurisë dhe të humanizmit njerëzor. Pas tërë atij ferri nëpër të cilin kalon njeriu në rrëfimin e Petro Markos, ai arrin të mbetet i pamposhtur nga mizoritë e botës.

Këtë bërthamë të brendshme e rrezatojnë personazhet nga romanet e tij, këtë shkëlqim biblik reflekton Petro Marko njeri dhe Petro Marko shkrimtar në tërë veprat e tij. Nuk ka shembull në letërsinë shqiptare, ku të jetë gërshetuar dhe njehsuar aq shumë mes vetes njeriu dhe krijuesi – Petro Marko njeri dhe Petro Marko shkrimtar.

Me romanet e tij Petro Marko hyri në personalitetet më të shquara të kulturës shqiptare që sollën risi të vërteta në traditën letrare shqiptare. Tek vepra e tij rrezaton bindja dhe besimi i lindur për dashurinë dhe humanizmin njerëzor, ndonëse sa rrojti ishte ndër personalitetet më të persekutuara dhe më të munduara.

Në vitin 2000, e shoqja Safo me të bijën Amantia, botojnë “Retë dhe gurët – Intervistë me vetveten”, autobiografik ku Petro Marko plak merr në pyetje një version më të ri të vetvetes; libër ky që i kishte mbetur dorëshkrim dhe e kishte dëshirë ta botonte./ KultPlus.com

Përurohen shtatoret e tre liderëve historikë – Ymer Prizrenit, Abdyl Frashërit dhe Sylejman Vokshit

Të dielën, me fillim nga ora 15:00, në hapësirën e Kompleksit Monumental të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, do të mbahet ceremonia e zbulimit të shtatoreve të tre liderëve historikë, Ymer Prizrenit, Abdyl Frashërit dhe Sylejman Vokshit.

Në këtë ceremoni, i pranishëm do të jetë edhe kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj.

Kjo ngjarje është e organizuar në kuadër të shënimit të Vitit Mbarëkombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, nën patronatin e Kryeministrit./ KultPlus.com

Meta, presidenti i parë shqiptar që takon shqiptarët e Rozhajës në Mal të Zi

Presidenti i Ilir Meta zhvilloi sot një vizitë në Komunën e Rozhajës të Malit të Zi. Kjo është hera e parë që një kryetar i shtetit shqiptar viziton këtë komunë ku banojnë shqiptarë në Mal të Zi.

Kreu i shtetit u prit nga nga zv/kryeministri i Malit të Zi, Rafet Husoviq, si dhe ministra dhe deputetë. Shqiptarët e Rrozhajës i kanë rezervuar presidentit Meta një pritje te ngrohtë. Me dhjetëra banorë shqiptarë të Rrozhajës e zonave përreth që kishin dalë për të përshëndetur presidentin shqiptar Ilir Meta, raporton Koha Jonë.

Në këtë veprimtari ishin të pranishëm zëvendëskryeministri i Malit të Zi, Rafet Husoviç, ministri i Infrastrukturës, Osman Nurkoviç, kryetari i Kuvendit të Komunës Rozhajë, Amir Avdiç, kryetari i Këshillit Kombëtar të Shqiptarëve në Mal të Zi, Faik Nika, kryetari i Këshillit Kombëtar të Boshnjakëve të Sanxhakut, Sulejman Uglanin, deputeti Ervin Ibrahimoviç, kryetarët e komunave nga Mali i Zi dhe Kosova, si dhe shumë bashkatdhetarë të Rozhajës e të zonave përreth.

Në fjalën e tij përshëndetëse si i ftuar nderi në tubimin tradicional të veprimtarisë kulturore e letrare kushtuar poezisë shqipe “Ora e Maleve 2018”, presidenti Meta vuri në dukje se këtë vit kombi shqiptar feston dy ngjarje të rëndësishme, 550-vjetorin e largimit në përjetësi të Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriotit Skënderbeut si dhe 110-vjetorin e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, si shenjë përbashkimi të shqiptarëve dhe lajtmotivi që i parapriu Pavarësisë së Shqipërisë më 1912-n.

“Alfabeti dhe gjuha e bukur shqipe janë elementi më i rëndësishëm përbashkues i shqiptarëve kudo në botë. Prandaj edhe këtu në Rozhajë, rëndësia më e madhe për të gjithë ne është ruajtja e gjuhës sonë të bukur shqipe. Edhe ky aktivitet kulturor, i shërben këtij qëllimi.” – theksoi presidenti Meta.

“550-vjetori i largimit për në përjetësi të Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriotit, Skënderbeut, është ngjarja që e ka simbolizuar këtë Vit Mbarëkombëtar te të gjithë shqiptarët kudo ku jetojnë. Gjergji ynë i madh e shtroi rrugën e kombit tonë drejt Perëndimit duke përcaktuar identitetin tonë europian, në gjirin e familjes së madhe europiane, aty ku Shqipëria dhe shqiptarët aspirojnë të anëtarësohen së shpejti me merita të plota.” – u shpreh presidenti i Republikës.

“Shqiptarët në trojet e tyre në Mal të Zi, duhet të ndihen krenarë për kontributin e dhënë për çështjen kombëtare shqiptare, sepse vendi i tyre është në piedestalin e historisë sonë. Respektimi i pakicave kombëtare është një vlerë e shtuar për të gjithë ne. Bashkëjetesa dhe fqinjësia e korë ne mes të shqiptarëve e malazezëve, si në Shqipëri e Mal të Zi, ashtu edhe në Kosovë, është një udhërrëfyes i mirë për bashkëjetesën me pakicat e minoritetet kombëtare në të gjithë rajonin tonë. Shqiptarët në Mal të Zi kanë një kontribut të jashtëzakonshëm për këtë shtet, veçanërisht për Pavarësinë e tij si dhe për proceset integruese të Malit të Zi, në familjen euro-atlantike.” – nënvizoi mes të tjerash presidenti Meta.

Duke shtuar se është një kënaqësi e veçantë që nga ky takim tradiconal kulturor e letrar t’iu uroj banorëve të Rozhajës dhe të gjithë shqiptarëve kudo ku janë, Festën e Flamurit Kombëtar. Presidenti i Republikës me këtë rast vlerësoi organizatorin e palodhur të tubimit, mësuesin e intelektualin Ali Daci me Titullin “Naim Frashëri” me motivacionin: “Në shenjë vlerësimi për kontributin e çmuar si mësimdhënës i gjuhës shqipe, gazetar, shkrimtar e veprimtar i spikatur, si dhe për organizimin e veprimtarive kulturore në Rrozhajë, duke ruajtur e lartësuar traditat, doket dhe zakonet më të mira shqiptare”.

Ilir Meta ka postuar edhe këtë shënim shoqëruar me foton me Abetaren nga Vuthaj:

Alfabeti dhe gjuha e bukur shqipe janë elementi më i rëndësishëm përbashkues i shqiptarëve kudo në botë.

Befasi e këndshme të takoja sot në Rozhajë, Abetaren nga Vuthaj, e së bashku të uronim 110-vjetorin e Alfabetit./KultPlus.com

80 vjetori i ndarjes nga jeta, mbahet simpozium për atdhetarin Refik Toptani

Në ambientet e Muzeut Historik Kombëtar u zhvillua simpoziumi për patriotin e shquar, Refik Sermedin bej Toptani, me rastin e 80-vjetorit të ndarjes së tij nga jeta.

Të pranishëm në këtë event ishin pasardhësit e familjes Toptani, studiues dhe miq të familjes.

Në këtë event, i ftuar nderi ishte edhe kryetari i Shoqatës Tirana, Arben Tafaj, i cili shprehu kënaqësinë e veçantë që ishte pjesë e këtij simpoziumi, organizuar nga familja e Petrit Toptanit, me rastin e 80-vjetorit të ndarjes nga jeta të atdhetarit të shquar, të luftëtarit të paepur për lirinë e pavarësinë e Shqipërisë, “Nderit të Kombit” Refik Toptani.

Tafaj tha se ky simpozium merr vlera të veçanta nga fakti se përkon me 110-vjetorin e Kongresit të Manastirit, ku u vendos përfundimisht për alfabetin e sotëm të gjuhës shqipe, ku një nga pjesëmarrësit më aktivë në punimet kongresit, ishte pikërisht atdhetari Refik Toptani.

Konsideratat për të u shprehën edhe për pjesëmarrjen në ngritjen e flamurit në Tiranë, ku padyshim një nga nismëtarët kryesorë në realizimin e atij akti historik, ishte sërish po ky bir i Tiranës, që gjithë jetën dhe energjinë e tij të pashtershme ia kushtoi lirisë, zhvillimit e përparimit të atdheut.

Ndër të tjera kreu i Shoqatës Tirana, theksoi se shoqata që ai drejton në krye të herës që kur ka nisur rrugëtimin e saj, është përkujdesur që emrat si Seremedin Seid Toptani, Murat Toptani etj., si dhe të atdhetarëve dhe bashkëqytetarëve tiranas t’i ketë në një vëmendje të veçantë. Me mbiemrin Topani janë emëruar një sërë rrugësh në kryeqytet.

Refik Toptani lindi në Arabi në vitin 1870. Ai u rrit në një familje patriotike.

Refik Toptani ishte vëllai i poetit, skulptorit Murat Toptani, një figurë shumëdimensionale e Rilindjes sonë Kombëtare. Ai ishte i biri i Seit Sermedin Toptanit, një prej personaliteteve të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, i cili në rininë e tij, kur ishte student mori pjesë në ngritjen e flamurit pas Revolucionit Francez, në vitin 1845.

Gjatë lëvizjes për Pavarësi, dy pinjollë të familjes fisnike, Refik e Hamit Toptani, bashkë me disa përfaqësues të familjeve të tjera tiranase iu bashkuan projektit të Ismail bej Vlorës për lindjen e shtetit shqiptar dhe ngritjen e Flamurit Kombëtar në Tiranë, plot 106 vite më parë, kur forcat serbe po i drejtoheshin Krujës, Durrësit dhe Tiranës.

Veprimtaria patriotike e Refik Toptanit ishte edhe më e hershme, pasi ai ishte një nga delegatët e Kongresit të Manastirit në nëntorin e vitit 1908, ku u vendos për unifikimin e alfabetit të gjuhës shqipe. /m.z/KultPlus.com

Haradinaj: ‘Scanderbeg’ vazhdon të na frymëzojë edhe sot

Sonte është prezantuar Opera ‘Scanderbeg’ i kompozitorit Antonio Vivaldi nga Ansambli barok ‘Aurata Fonte’, shkruan KultPlus. Kjo ngjarje që po shënohet në shenjë të 550 vjetorit të vdekjes së Gjergj Kastriotit është përcjellë nga shumë të pranishëm, në mesin e të cilëve ishte edhe kryeministri i Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj. Ai mes të tjerash ka shkruar në rrjetin social facebook për këtë ngjarje. Më poshtë mund ta lexoni të plotë statusin e tij.

“Interpretim i jashtëzakonshëm i Operës ‘Scanderbeg’ të kompozitorit Antonio Vivaldi nga Ansambli barok ‘Aurata Fonte’. E performuar për herë të parë në Firencë, 300 vjet më parë, kjo kryevepër operistike kushtuar Gjergj Kastriotit, vazhdon të na frymëzojë edhe sot, në 550-vjetorin e vdekjes së tij”, ka shkruar Haradinaj në profilin e tij në Facebook./KultPlus.com

Miqtë

Kot e ke, më tha ndërgjegja,
Njerëzit s’janë përherë miq.
Ti pandeh se ata të duan,
Por në fakt i ke “armiq”!

I them vetes, pse, s’kanë shkak,
S’kam pushtet, as ofiq…
Nuk urrej askënd në jetë,
S’ndaj të mirë dhe të liq!

S’ka të bëjë, ata s’të duan,
Afërmendsh i ke “miq”!
(Dashuri, ti s’fal, thotë Krishti,
Po s’i deshe dhe armiqtë!)

S’është çudi në këtë jetë,
Midis miqsh ka dhe “armiq”.
Helm i egos i ngërthen…
Dhe i bën oh sa të liq!

Mos u lig, mos u mpak,
Thotë vetvetja, je një hiç.
I pavlerë në këtë botë,
Po nuk pate dhe “armiq”!

Një gotë verë në gotat artistike të Dardane Hadrit

Gota të rakisë, të verës së bardhë, asaj të kuqe, të likerit, por edhe të ujit, janë pjesë e punës artistike të artistes Dardane Hadri, që së fundi, punën e saj në pëlhurë e ka zëvendësuar me atë në qelq, për të qenë kështu pjesë e shumë familjeve shqiptare, dhe jo vetëm.
Shumë familje shqiptare që konsiderohen të kenë shije më të hollë, tashmë kanë siguruar këto gota të kristalit, të cilat janë punuar me dashurinë e Dardane Hadrit, që inspirimin ka marë nga Bjeshkët e Rugovës dhe nga lëngu i trëndafilit, që e ka shijuar si e vogël prej tezes së saj.
Dardane Hadri ka treguar për KultPlus për këtë pasion që tashmë është prezantuar edhe nëpër Ambasada të Kosovës nëpër shtete të ndryshme të Evropës, dhe se një prezantim i tillë pritet të bëhet edhe nëpërmjet një ekspozite.

Ardianë Pajaziti
Fotografitë: Agon Nimani

KultPlus: Gota të verës së bardhë, të kuqe, të likerit, por edhe ato për ujë, janë pjesë e serisë së punës suaj që tashmë e disa kohë janë duke u përdorë nëpër shumë familje. Si ndodhi që të fillosh me punën artistike, pikërisht në gota?
Dardane Hadri:
Para shumë viteve kam punuar me gota, të cilat paraqesin fragmente nga pikturat e mia, për shoqet e mia, mikeshat që ju bëja si dhuratë, por kohëve të fundit pashë që ka shumë të interesuar që të kenë nëpër shtëpitë e tyre këto gota dhe fillova që të punoj me porosi.
Është një dashni e imja për artin, për shumë vite, prej kur i kam përfunduar studimet, gjithmonë jam marë me pikturë dhe gjithmonë e kam transferuar këtë kreativitet në forma të ndryshme, gjithashtu jam marë edhe me keramikë, në kohën kur kam jetuar në Zagreb, në Galerinë time. Dhe mund të them se kjo është vetëm një teknikë tjetër e prezantimit të punës sime artistike.

KultPlus: Nuk njihet ndonjë artist shqiptar të ketë punuar me qelq, pikërisht në gota, që mund të jenë më afër familjeve, si ndihesh për këtë fakt?
Dardane Hadri:
Shumë po gëzohem që po i pëlqejnë njerëzit këto gota dhe që po kanë dëshirë ti kenë pjesë të koleksioneve të tyre, sepse është pjesë e ambientit, pjesë e atmosferës, dhe nëse një pjesë e punës sime artistike bëhet pjesë e një familje, për mua është një kënaqësi shumë e madhe, është shumë pozitive.

KultPlus: Përpos familjeve shqiptare që tashmë janë të shumta që kanë blerë këto gota, sa ke arritë që këtë punë artistike ta dërgosh edhe nëpër shtete të tjera?
Dardane Hadri:
Edhe në Londër punoj, dhe ka shumë familje që i kanë gotat e mia, i kam dërguar gotat në Indonezi, New York, Paris, Romë e në Stokholm.

KultPlus: Tashmë ke prezantuar disa seri, dhe shihen të kenë ngjyra të vecanta, kanë ndonjë emërtim këto gota?
Dardane Hadri:
Po, kategorizohen në disa seri, varësisht prej nuancave dhe ngjyrave që i përdori, ato kanë emërtimet e tyre si: Manushaqja në Agim, Perlat e fshehura, Vjeshta në Grykë, Qelibari i Mëngjesit, Flaka e Ylberit…, varet prej ngjyrave që përdori edhe kategorizohen. Por mund të them se gjithmonë ngjyrat janë ndryshe, sepse kurrë nuk mund ta punoj një seri dy herë, sepse janë të punuara krejt me dorë.

KultPlus: E përmendët që inspirimin e keni marë prej rrënjëve tua, prej vendit ku edhe jeni rritur. Sa ke ndërlidhë promovimin e Kosovës pikërisht me këtë inspirim dhe emërtimin e serive të gotave?
Dardane Hadri:
Unë jam formuar në Kosovë, jam rritë në Pejë e në Rugovë, e jeta ma ka sjellë që të jetoj në Londër. Kudo që të shkojmë e marim identitetin me vete, me dashni i kujtoj ato peizashe të bukura dhe kujtimet që mi kanë sjellë ato vende, ato forma mundohem që ti përcjellë në pikturë, por edhe në gota. Gjithmonë e potencoj, me këdo që flas ju them që puna artistike, qoftë në pikturë apo gotë, është pjesë e vendit tim?

KultPlus: Cila teknikë është duke dominuar së fundi në ty, puna në pikturë apo në qelq?
Dardane Hadri:
Për momentin jam duke punuar në qelq, e kam zbuluar një dashni tjetër të re, por mendoj se është vetëm një formë tjetër e shprehjes, nga ajo e pikturës.

KultPlus: Tashmë seritë tua kanë edhe ngjyrat por edhe emërtimet e tyre, por duke pasë parasysh se Kosova mund të dhurojë edhe më shumë inspirim në krijime të reja, duke u bazuar edhe në trashëgiminë kulturore, a mund të pritet edhe ndonjë seri tjetër po me këtë qasje?
Dardane Hadri:
Unë i adhuroj artizanatet e Kosovës, sidomos detajet prej kostumeve, filigranit, me siguri në të ardhmen do të prezantohem me dicka të tillë.

KultPlus: Duke pas parasysh interesimin e madh për këtë punë artistike, sa po arrin të krijosh në proporcion me kërkesat?
Dardane Hadri:
Realizimi i një serie të tillë shumë merr kohë, është shumë proces i gjatë. Më shumë kam kërkesa se sa që arrij të realizoj gota. Punoj shumë edhe në Londër, por edhe këtu, dhe po mundohem të mbuloj kërkesat.

KultPlus: A mendon që të prezantohesh me ndonjë ekspozitë që mund ta prezantosh punën tuaj edhe në pikturë, por edhe në qelq?
Dardane Hadri:
Shumë kisha pasë qejf, janë të prezantuara nëpër vende të ndryshme, por jo si tërësi, dicka të tillë ende nuk kam prezantuar, kam prezantuar nëpër ambasada, por jo si ekspozitë personale. Por besoj që ka ardhë koha që të prezantoj punën time me një ekspozitë të vetme.

KultPlus: Për fund, a ka ndonjë seri që të lidhë më emocionalisht me njerzë më të afërm?
Dardane Hadri
: Jam e dashuruar në shurupin e trëndafilave, mi kujton momentet në Pejë, kur e kam pirë këtë lëng që ma përgatiste tezja ime. E kam punuar një seri të gotave mu për këtë lëng trëndafili, të cilat rrinë shumë bukur, kur ngjyra e lëngut është rozë, dhe nëse servohen me disa petale të trëndafilave, atëherë duken edhe më bukur. Por, përpos që mora inspirim prej familjes, tashmë puna ime po kapërcen familjen time dhe po shkon edhe nëpër shumë familje të tjera. Unë jam shumë e lumtur që shumë gëzime familjare festohen me punën time artistike./KultPlus.com

Rikthehet “The Lion King”

Filmi i animuar “The Lion King”, i cili fitoi zemrat e të gjithëve kur u publikua në vitin 1994, do të rikthehet.

Kompania filmike “Walt Disney Pictures” ka publikuar trailerin e filmit të ri, që duket më shumë si një film real sesa i animuar.

Në nisje të trailerit dëgjohet Mufasa duke i shpjeguar djalit Simba që një ditë, pas vdekjes se tij, do të jetë ai që do të trashëgojë pushtetin. Regjisorët e filmit janë Iron Man dhe Jon Favreau, ndërsa në kastin e aktorëve të zërit janë Donald Glover si Simba, Beyoncé si Nala dhe James Earl Jones në rolin e tij si Mufasa.

Pjesë e filmit është dhe këngëtari Elton John, i cili do të ripunojë disa nga kompozimet e tij të përdorura në filmin e parë i cili do të publikohet me 19 korrik 2019/KultPlus.com

Sot jemi një numër në llogari bankare, një numër më shumë në rrjetet sociale, jemi një…

Nga Lada Banushi

Sot, jemi një numër në llogari bankare, jemi një numër më shumë në rrjetet sociale, jemi një numër në marrëdhëniet sociale, jemi një numër në regjistër, një numër në pritje të rradhës për të blerë peshk. Jemi një numër më shumë për të fituar Lotarinë Amerikane, jemi një numër në pritje për të dalë numri i parë fitimtar.

Jemi të parët për të bërë thashetheme, të parët për të dhënë like-un e parë, të parët për të dalë të parët nëpër botë, të parët për të paguar pesë fish VIP zone, të parët që konsumojmë pesë kafe në ditë, të parët që nuk protestojmë, të parët që edhe kur protestojmë e bëjmë përmes dhunës, të parët që shesim dinjitetin, lirinë.

Lufta e numrit duket sikur s’ka të sosur. Numri i parë në krye të të gjitha gjërave kush është? Kjo është pyetja që Pitagora shtroi…e që pas tij të gjithë kërkuan të ishin njëshat. /KultPlus.com

Miratohet projekti për memorialin e Kampit të Tepelenës

Së shpejti do të ndërtohet “Memoriali i fëmijëve të vdekur në kampin e internimit në Tepelenë”. Autoriteti për Informim mbi Dokumentet e ish Sigurimit të Shtetit ka bërë publik vendimin nr. 431, datë 13.11.2018, “Për miratimin e projektit të restaurimit”, në përgjigje të kërkesës së dërguar nga Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, Ministrisë së Kulturës.

Ky vendimi materializon përpjekjet e deritanishme të Autoritetit për muzealizimin e Kampit të Tepelenës, në kuadër të projekteve të kujtesës të ndërmarra nga ky Institucion. Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, është institucioni shtetëror, përgjegjës për mbështetjen e kërkimit shkencor gjatë rishqyrtimit historik të veprimtarisë së ish-Sigurimit të Shtetit, duke u bazuar në ligjin nr. 45/2015, dhe në zbatim të ligjit nr. 9802, datë 13/092007 “Për ratifikimin e Konventës Ndërkombëtare të OKB-së “Për mbrojtje e të gjithë personave nga zhdukjet me forcë”, ka miratuar, me Vendimin nr. 54 datë 10/08/2017, realizimin e Projektit të kujteses “Memoriali Kombëtar i Kampeve të Punës së detyruar” dhe ngritjen e grupit të punës për realizimin e këtij projekti.

Memoriali është pjesë e Programit të Qeverisë 2017-2021. Projekti u miratua me Vendim të Këshillit Bashkiak, Tepelenë nr. 40 datë 30/11/2017. Ky projekt përmban rikthimin në identitet, si kamp dëbimi të një prej kapanoneve, dizenjimin, pozicionimin dhe mbjelljen e 300 fidaneve (qiparisa) në përkujtim të fëmijëve që kanë humbur jetën nga kushtet e vështira në Kampin e Tepelenës dhe jane pa një vendvarrimi.

Ndërtimi i këtij memoriali shënon vetëm hapin e parë për transformimin e të gjithë kompleksit në një Muze të Kampeve të Punës së Detyruar të Diktaturës Komuniste. Në kuadër të punës së Projektit për Memorialin e Tepelenës, objekti “Ish-kampi i internimit në Tepelenë”, bazuar dhe në Ligjin Nr. 27, datë 17/05/2018, “Për Trashëgiminë Kulturore dhe Muzetë”, Neni 60, pika 3, me Urdhër Nr. 1787 Prot., datë 24/08/2018, të IMK-së, është shpallur në “mbrojtje paraprake”, urdhër që sjell zbatimin e masave paraprake të mbrojtjes. Më datë 13/11/2018, projekti i këtij Memoriali u prezantua nga arkitekti Gjon Radovani pranë Këshillit Shkencor të IMK-së dhe Këshillit Kombëtar të Restaurimeve të MK-së, me qëllim marrjen e lejes për mbjelljen e qiparisave dhe përfundimin e Memorialit. Projekti i kujtesës “Memoriali Kombëtar i Kampeve të Punës të Detyruar” është prezantuar publikisht në Tepelenë me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të Autoritetit, kryetarit të Bashkisë Tepelenë, z. Tërmet Peçi, ambasadorit të Kombeve të Bashkuara në Tiranë, z. Brian Williams dhe zv. /ambasadorit të Prezencës së OSBE, z. Robert Wilton, në prani të të mbijetuarve dhe trashëgimtarëve të tyre, qytetarëve të Tepelenës, historianëve e studentëve, përfaqësuesve të institucioneve publike dhe joqeveritare, organizatave kombëtare e ndërkombëtare dhe medias. Për të realizuar këtë projekt AIDSSH ka firmosur disa marrëveshje bashkëpunimi me partnerë, të cilët ndihmojnë në mbledhjen e dokumenteve dhe të dhënave zyrtare si dhe në ndërgjegjësimin qytetar dhe edukimin shoqëror, nëpërmjet rishqyrtimit të historisë dhe rivlerësimit të saj. Për mbledhjen e dokumenteve zyrtare që faktojnë periudhën e ekzistencës së Kampit të Tepelenës është bashkëpunuar me Drejtorinë e Përgjithshme të Gjendjes Civile, me Institutin e Integrimit të Përndjekurve Politikë, Institutin e Studimeve të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit në Shqipëri.

Në këtë kuadër, projekti është mbështetur nga Bashkia e Tepelenës dhe partnerë të AIDSSH, si PNUD (miratuar marrëveshje bashkëpunimi me vendim të Autoritetit nr. 32, datë 01.02.2018), OSBE (miratuar marrëveshje bashkëpunimi me vendim të Autoritetit nr. 46, datë 06.07.2017) e institucione të tjera, publike, akademike dhe të kërkimit shkencor. Me Muzeun Kombëtar të Kampeve të Punës në Tepelenë, AIDSSH synon të krijojë një model për të gjitha kampet e punës së detyruar në Shqipëri, ku e shkuara të shërbejë për reflektim e të mos përsëritet. Një bashkëpunim i rëndësishëm është bërë me MEMO Albania, për ndërtimin e mëemorialit, e cila ka siguruar fondet për mbjelljen e pemëve dhe ndërtimin e të gjithë shtresave mbajtëse për montimin sipër të memorialit./KultPlus.com