Flaka Olimpike do të ekspozohet së shpejti në Tokio, njoftuan organizatorët e Lojërave Olimpike, pesë muaj pas shtyrjes së tyre për shkak të pandemisë së koronavirusit.
Flaka, e ndezur në Greqi dhe më pas mbërritur në Japoni në muajin mars, do të prezantohet nga 1 shtatori deri më 1 nëntor në Muzeun Olimpik të Tokios, sipas një komunikate të organizatorëve.
Ajo u tregua shkurtimisht për publikun në rajonin e Fukushimas, pas nisjes së pishtarit, që do të përshkojë të gjitha rajonet e arkipelagut para fillimit të Lojërave Olimpike, që do të zhvilloheshin fillimisht këtë verë.
Ekzpozita ishte anuluar pas shtyrjes historike të Lojërave Olimpike me një vit, vendosur më 24 mars.
Shqipëria, njëra prej ëndrrave të mia, me të cilat jam rritur, njëra prej ëndrrave të mia të papërfunduara, paraqet një kaptinë të jetës sime, të kujtimeve të mia, të udhës sime jetësore, kulturore, politike, kombëtare. Një ëndërr e cila nuk do të marrë fund deri në bashkimin e “gurit të çarë” (“Një gur i çarë” është një prej poezive antologjike të Agollit për atdheun. Pa dyshim njëra prej poezive në të mira, përgjithësisht, për atdheun). Po kjo Shqipëri, e cila nga unë u “zbulua” dhe u “pushtua” në gusht të vitit 1997 (Në gusht të vitit 1997, kam vizituar për herë të parë Shqipërinë), paraqet edhe një kaptinë tjetër kulturore, një kaptinë e cila ka emrin e poetit më të madh shqiptar të të gjitha kohëve: Dritëro Agolli. Ishte viti “pushtues” kur për herë të parë “shkela” Tiranën dhe u takova me atin e poezisë shqipe: Dritëro Agollin (Dritëro Agollin e konsideroj dhe këtë e kam thënë edhe në studimin mbi poezinë e tij te libri “Vargu agollian”, si poetin më të mirë shqiptar të të gjitha kohëve). Por para dëshirës për t’u takuar me Agollin dhe para vetë takimit me të, do të kthehemi njëherë te poezia e tij, te njohja me poezinë, me veprimtarinë e tij letrare. Njoha me poezinë e Agollit për mua nuk ka paraqitur asnjëherë problem, ani pse ajo më ka shkaktuar gjithnjë “tronditje” të mëdha. Kontaktet e mia me veprën letrare të Agollit janë shumë të hershme, që nga shkolla fillore, duke lexuar poezitë e tij, por sidomos romanet. Më tutje, edhe gjatë kohës së shkollimit, si gjimnazist, kam qenë shumë i preokupuar me veprën e tij letrare, por kësaj radhe, sidomos, me poezinë e tij, ku pothuajse pas leximit të secilës poezi nga vëllimet e tij poetike, në fund të poezisë ose në margjina të fletës së librit shkruaja diçka, zakonisht ndonjë fjali të shkurtër ose shprehja ndonjë vlerësim për poezinë e tij, si “e shkëlqyeshme“, “e mrekullueshme”, “e përsosur”, “e realizuar” e ngjashëm, vlerësime këto të para të miat për poezinë e Agollit. Një kontakt ky eterik me poetin tonë të madh. Më vonë kam studiuar thellë poezinë e tij edhe në aspektin prozodik, duke e vlerësuar lart, por gjithnjë në përputhje me vlerat reale të poezisë së tij, duke e sublimuar mendimin për poetin Agolli si poeti më i mirë shqiptar i të gjitha kohëve. Pa dyshim. Por, edhe më e rëndësishme, edhe më shquese, edhe më intriguese ishte njohja fizike me vetë poetin e madh, me Njeriun e Mirë: Dritëro Agolli. Në gusht të vitit 1997, pak kohë pas fashitjes së zhvillimeve të pakuptueshme politike dhe shoqërore në Shqipëri, me një grup shokësh vizituam poetin tonë të dashur, të madhëruar, madje edhe të idolatruar, në apartamentin e tij, në Tiranë. Drithërimën time se si do të ndjehem, kur të takohem me idhullin tim letrar, poetik, sakaq e largoi zëri i tij, timbri i tij, një melodi paksa drithëruese por e sigurt, një zë shumë i sigurt, i qartë, i kuptueshëm që ishte i barasvlershëm me atë që thuhej, që shprehej. Një zë, paksa autoritativ, por edhe përvetësues. Edhe ndikues, sigurisht. Po kështu një pritje, që kishte të gjitha tiparet e një mikpritjeje shqiptare. Me këtë rast, tradita mikpritëse në shtëpinë e Agollit, gjithashtu u shoqërua edhe me “rekuizitat” plotësuese të mikpritjes – gota e rakisë dhe kafeja e shoqëruar edhe me ëmbëlsira, por mbi të gjitha fjalët e Njeriut të Mirë – Dritëro Agolli. Pra, mbi të gjitha këto qëndronte madhështia e mikpritjes agolliane – dollia, pas së cilës biseda rridhte si Devolli i tij, pastër dhe me orientim të paracaktuar. Bashkë me pjesët e bisedës, në të cilën për shkak të rrethanave në të cilën gjendej Shqipëria e më keq, madje dukshëm më keq – Kosova, ishte pjesa e patejkalueshme e bisedës dhe interesimit të Dritëroit për të pyetur, por edhe për t’u përgjigjur. Kosova ishte një dhembje e madhe e tij, sikurse edhe e jona. Duke qenë i angazhuar në jetën shoqërore Dritëro Agolli, duke pasur një ndikim të madh fjala e tij gjithandej trojeve shqiptare, me kënaqësi fliste për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, duke e parë atë si një çështje të pandashme gjithëkombëtare. Kosova për të paraqiste një dhimbje kombëtare. Kosova e cila u lartësua edhe në vargjet e tij. Në ndejën e këndshme në gushtin e vitit 1997, më shumë u bisedua për Kosovën dhe përpjekjet e saj për lirinë sesa për letërsinë. Mbase kjo ishte e kuptueshme. Po kështu kemi biseduar edhe për afritë kombëtare dhe ndasitë politike brenda shqiptarëve. Për bazën e ndasive brenda shqiptarëve në Kosovë, e cila dallon nga baza e ndasive ndërmjet shqiptarëve në Shqipëri. Ishte mëndim i përbashkët dhe pajtues se ndarjet në Shqipëri kanë bazë fund e krye ideologjike, ndërsa ato në Kosovë nuk kanë bazë në këto ndarje, por në një ndarje tjetër, të krijuar nga rrethanat e njohura historike në të cilën është gjendur Kosova. Në ata që vazhdimisht kanë qenë në anën e shtetit shqiptar dhe për bashkimin e trojeve shqiptare dhe në ata që ruajnë njëfarë nostalgjie jugosllave. Po këto shtresa në Kosovë dhe në Shqipëri i kanë afritë e tyre. Madje, është shumë interesant lidhjet ndërmjet shtresave shoqërore, sepse afria e jugosnostalgjikëve nga Kosova është shumë e afërt me “demokratët” shqiptarë, ndërsa shtresa sakrifikuese në Kosovë është më e afërt me “socialistët” shqiptarë, jo kryesisht, por përafërsisht është janë ndjekur këto linja afrie. Këtë e kishte hetuar edhe vetë Agolli, i cili sidoqoftë shprehej hapur për gjetjen e udhës së afrisë ndërmjet të gjithë shqiptarëve. E thoshte edhe vetë se kishte arritur të identifikonte të gjitha këto shtresa shoqërore, politike dhe kombëtare, por e mbante shpresa e ndryshimeve drejt bashkimit. Ndjeshmëria e Dritëro Agollit ndaj Kosovës ishte e theksuar. Ai ishte i mishëruar me fatin e Kosovës. Dhe kjo ndjeshmëri ishte latuar edhe në një pjesë të poezisë së tij lirike, ku vë pah disa personalitete historike nga Kosova, ngjarje nga Kosova ose fatin politik dhe kombëtar të Kosovës në përgjithësi. Është poezia e tij e gjatë “Këngë për Kosovën” që sublimon idealin e tij. Kam pasur fatinë mirë që me Agollin të takohesha edhe disa herë pas lirisë së Kosovë, gjatë vitit 2006, në Tiranë dhe në vitin 2007 në Korçë. Në takimet me Dritëroin, pas lirisë së Kosovës, bisedat kishin tjetër kahe, ai shprehte hapur entuziazmin për çlirimin e Kosovës, por edhe simpatitë për gjithë ata luftëtarë të lirisë, për dëshmorët në rend parë, për të gjithë njerëzit e sakrificës. Libri im “Studime për Agollin në Kosovë” ku ishin të përmbledhura shkrimet më të mira për veprimtarinë letrare të Agollit, të autorëve nga Kosova, duket se i erdhi si një ndriçim për shpirtin e tij letrar dhe njerëzor. Ndërsa tek unë rritej edhe më tepër dëshira për t’u marrë me veprën e tij letrare, në rend të parë poezinë. Më herët, me mikun tim dhe botuesin e dy librave të mi në Tiranë, Mehmet Gëzhillin gjatë një vizite që i bëmë Agollit në shtëpinë e tij, në Tiranë, e kishim paralajmëruar për përgatitjen e librit tim “Studime për Agollin në Kosovë”. Për Agollin dhe veprën e tij kanë shkruar autorë të shumtë dhe të ndryshëm shqiptarë dhe të huaj, por atë ditë ai më krijoi përshtypjen e një entuziasti, sepse dukej veçanërisht i gëzuar dhe i lumtur. Sikur i dukej se do të jetë edhe më afër Kosovës dhe studiuesve nga Kosova, të cilët e çmojnë lart dhe veçueshëm veprën e tij letrare. Pritja edhe atë ditë ka qenë kulmore shqiptare. Sikurse edhe herave të tjera. Nuk kanë munguar edhe fotografimet për të përjetësuar çastet e papërsëritura të takimit me poetin tonë të madh. Bisedat dukshëm më të mira dhe me më pak ngarkesa. Dukej se e shihte dhe e përjetonte një pjesë të lirisë dhe të pavarësisë së Kosovës, dukej se bashkë e shihnim edhe dritën në tunelin drejt bashkimit kombëtar. Në asnjë fjalë të tij nuk dukej rënia, me gjithë moshën, në asnjë çast nuk dukeshin shenjat e ndonjë rëndese, apo të ndonjë lodhjeje për të mos u përgjigjur në pyetjet sikurse dhe për të pyetur për luftën e Kosovës, për jetën e re në Kosovë, për letërsinë e krijuar në Kosovë, të cilën e njihte për mrekulli, për letërsinë shqipe në përgjithësi, për kulturën shqiptare, por edhe për ndasitë dhe përbashkësitë brendashqiptare, për partitë politike në Kosovë dhe në Shqipëri, për zhvillimet e përgjithshme në botë. I hapur në bisedë, i thellë në paraqitjen e mendimeve dhe të gjykimeve, i gatshëm për të dhënë përgjigje në çdo pyetje, madje ndonjëherë edhe me një gjuhë herë lakonike e herë figurative. Jo rrallë në fjalësin e tij janë theksuar edhe nota ironike, nganjëherë edhe sarkastike për dukuri të ndryshme shoqërore dhe kulturore. Sikurse vitet ‘90, ashtu edhe në vitet e para të shekullit XXI, në shtëpinë e Agollit ishte një person i përhershëm dhe i patejkalueshëm për t’u përmendur: gruaja e tij, zonja Sadije Agolli, e cila të lë përshtypjen e një nikoqireje, që dukej qartë se përbënte një pjesën e dytë të tërësisë së jetës së Dritëroit. Sadija, në shumë kuptime kishte domethënien e plotësisë së jetës së tij. Ajo, dukej se ishte një shembull i një gruaje të devotshme, dukej qartë se kishte një besim të patundur ndaj bashkëshortit të saj, besim të plotë, por të arsyeshëm dhe të kuptueshëm, në atë se në asnjë çast nuk dukej se vinte në mëdyshje atë që thoshte Agolli, madje sa herë që fliste Dritëroi, ajo sikur e vuloste qoftë me një shprehje të shkurtër apo me ndonjë lëvizje të kokës ku nënkuptohej “ashtu”. Me Dritëro Agollin ke mundur të bisedosh për shumëçka dhe për asnjë çast të mos ndjehesh i mërzitur, i lodhur, apo i zënë ngushtë për ndonjë të thënë që nuk ke mundur ta kapësh apo ta kuptosh, pavarësisht filozofisë së tij shprehëse dhe mendimore apo edhe figurative, tek ai nuk ka përsëritje, nuk ka proliksitet, nuk ka shtirje, nuk ka bisedë konformiste as oportune – ka vetëm origjinalitet. Edhe kur fliste për letërsinë, për poezinë në veçanti, edhe kur fliste për autorë dhe vepra të ndryshme, edhe kur fliste për jetën e tij, për babain, për nënën, për vëllain; kur fliste, veçanërisht, për Sadijen, për vajzën Elonën dhe nipin e tij, për miqtë e shokët, për njerëzit që i kishte pasur mysafirë, të ftuar e të paftuar, kishte një saktësi dhe qartësi mendimi dhe shprehjeje. Një burimësi origjinale. Në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, në Tiranë, në nëntor të vitit 2006, ishte organizuar një konferencë shkencore me rastin e 75-vjetorit të lindjes së Dritëro Agollit. Isha më së i lumtur, që isha përzgjedhur të paraqitesha me një kumtesë. I vetmi nga Kosova. Po edhe më i lumtur isha se ai e kishte shkelur vitin “kritik” të jetës së tij për të cilin disa vite më herët kishte deklaruar se në trupin e tij kishte gaz vetëm për 75 vite (Këtë konstatim interesant Dritëro Agolli e ka paraqitur në një bisedë, të botuar te libri “Liriku i tokës, Demoni i fjalës” të autorit Moikom Zeqo). Ai po e kalonte vitin e tij të 75-të, si është më se miri për të vazhduar deri më 3 shkurt 2017, kur nga jeta tokësore kaloi në përjetësi. Në qershorin e vitit 2007, në Korçë, u promovua libri im “Studime për Agollin në Kosovë”. Agolli, tashmë e kishte tejkaluar “parashikimin” për jetën e tij. E po jetës tokësore nuk i dihet. Vetëm përjetësisë i dihet. Përjetësisë të cilën Agolli e ka fituar. Kujtimet nga takimet me Agollin kanë vulosur tek unë, jo vetëm mendimin për poetin më të madh shqiptar të të gjitha kohëve, por edhe për njeriun e madh, nga mendimet, idetë, fjalët e të cilit gjen gjithmonë diçka të re, të papërsëritshme, por që ke dëshirë t’i rikthehesh për ta ridëgjuar. Sepse kur je përballë Dritëro Agollit, ke përpara urtësi dhe mençuri, frymëzim dhe orientim, ke burimësi dhe origjinalitet, ke një shqiptarësi, një kulturë të gjerë, një erudicion, pothuajse të pafund, por gjithsesi ke para vetes një Njeri të Mirë.
Shkrim i botuar në librin “Ky është Dritëroi im” (Botimet Dritëro, Tiranë, 2020, f. 370-376)
Ministri i Shëndetësisë i Kosovës, Armend Zemaj, ka thënë se Qeveria e Kosovës është në rrugën e duhur për sigurimin vaksinave kundër COVID-19.
Pa përmendur sasinë, Zemaj ka thënë se po punohet që të sigurohen vaksinat kundër COVID, të cilat sipas tij, do të jepen falas për qytetarët e Kosovës.
“Jemi në hapa konkret dhe që mendojmë të realizueshëm nëse vaksina hidhet në përdorim që edhe ne ta sigurojmë për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës…. Tash mbetët një vlerësim i yni në të dy rrugët. Unë si ministër i Shëndetësisë obligohem dhe zotohem që duhet të siguroj për gjithë qytetarët e mi, pavarësisht çmimit apo mënyrës, se si të arrij që ajo vaksinë të jetë për qytetarët e Republikës së Kosovës…. Unë do t’i vaksinoj falas”, është zotuar Zemaj.
E sa i përket pagës shtesë për punëtorë shëndetësor, Zemaj ka thënë që kjo do të vazhdojë deri në përfundim të pandemisë.
“I gjithë personeli shëndetësor që është në listat zyrtare të pagave në Republikën e Kosovës do të ketë pagën shtesë deri në përfundim të pandemisë. Përshkallëzimi do të jetë edhe në aspektin profesional por edhe të angazhimit të drejtpërdrejtë në luftimin e pandemisë COVID-19, por jo me një dallim të theksuar”, ka thënë Zemaj.
Zemaj ka thënë qytetarët duhet të vazhdojnë në zbatimin e masave që i ka marrë Qeveria e Kosovës, edhe të përgatitemi edhe për muajt në vijim për çfarëdo situate qoftë ajo.
Puna bujqësore e një të riu, në tokën e tij në fshatin Turan të Tepelenës, ka nxjerrë në dritë krejt rastësisht, disa gjetje arkeologjike të cilat mund të ndryshojnë rrjedhën historike të asaj zone rreth ekzistencës së jetës në periudha shumë të hershme.
Pasi ka hasur diçka të çuditshme gjatë punës, i riu ka vazhduar të gërmojë më tej ku ka zbuluar brendinë e një varri të lashtë që zë sipërfaqe rreth dy metra katrorë. Bëhet fjalë për mbetje skeletore-njerëzore, monedha, disa enë prej metali si dhe mbetje qeramike.
Ky zbulim sinjalizon se zbulime të tjera mund të pasojnë në të gjithë perimetrin e kësaj zone, 3.5 kilometra nga qyteti i Tepelenës, midis fshatrave Veliqot dhe Turan. /tema/ KultPlus.com
Sfida “e nxehtë” në mes Tiranës dhe klubit serb Crvena Zvezda po afrohet.
Kjo ndeshje, e cila vlen për rrethin e dytë kualifikues të Ligës së Kampionëve, pritet me interes të madh si në Shqipëri, ashtu edhe në Kosovë e në Serbi.
Tifozët e Tiranës “Tirona Fanatics” në stërvitjen e fundit të ekipit e kanë motivuar skuadrës me një koreografi interesante, ku ishte vendosur dëshmori i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Skerdilajd Llagami, nga Tirana.
“Vij me mbrojt vatan, edhe aty vdekja eshte me e sigurt”, shkruhet në transparentin e zbuluar nga tifozët e Tiranës.
Ndeshja Tirana – Crvena Zvezda luhet të martën nga ora 20:00 në stadiumin “Air Albania” në Tiranë. / KultPlus.com
Një vëmendje e veçantë po i kushtohet restaurimit të banesave në qytetin e Beratit, ku ditët e fundit shtëpia e familjes Goxhomani në lagjen “Mangalem”, i është nënshtruar procesit të restaurimit të çatisë.
Sipas Drejtorisë Rajonale të Trashëgimisë Kombëtare Berat dëmtimi i çatisë si pasojë e lagështisë së madhe e shkaktuar nga thyerja e disa trarëve kryesorë të strukturës së saj përbënte një rezik të madh për jetën e familjarëve si dhe rezikonte gjithë monumentin në terësi.
Pas hartimit të projektit për restaurimin e çatisë nga specialistët e DRTK-Berat dhe miratimit të tij në instancat përkatëse u bë e mundur këtë verë nga punonjësit e mirëmbajtjes të fillojë ndërhyrja për restaurimin e saj.
DRTK bën të ditur se kjo ndërhyrje do të kryhet në bashkëpunim me CHWB-Albania.
Banesat beratase janë një dëshmi e vyer e diversitetit urbanistik dhe arkitektonik, karakteristikë e Beratit.
Kompleksi i lagjes “Mangalem” është unik në artin e ndërtimeve. Ka formën e një piramide, që imiton siluetën e kodrës, në majën e së cilës është ngritur kështjella. “Mangalemi” është një nga pikat më të fotografuara, pikturuara, gdhendura në dru e gurë, është emblema e Beratit.
Shtëpitë e bardha duket sikur i mbivendosen njëra-tjetrës, prandaj ndryshe Berati quhet “qyteti i një mbi një dritareve”./atsh/ KultPlus.com
Kompania rajonale e Ujësjellësit “Prishtina” ka njoftuar lidhur me gjendjen e liqeneve akumuluese të Batllavës dhe Badocit.
Sipas kompanisë, gjendja e tyre është nën nivelin maksimal.
“Liqenet akumuluese sipërfaqësore Batllava dhe Badoci sot. Batllava më 631.57 metër mbi nivelin e detit ose 3.43 metër nën nivelin maksimal. Badovci më 640.60 metër mbi nivelin e detit ose 9.25 metër nën nivelin maksimal”, njofton kompania.
Ubuda University është universiteti i radhës nga Budapesti që ju shtua gamës së gjerë të bashkëpunimeve të Kolegjit Universum me Universitetet më prestigjoze në Evropë.
Universiteti Ubuda ofron një gamë të gjerë të programeve akademike: dymbëdhjetë programe bachelor, shtatë master, dhe tre programe të gradës së doktoratës.
Pra nga tani studentët e Kolegjit Universum do kenë mundësinë të studiojnë për një semestër me bursë të plotë në një nga Universitetet më Prestigjoze në Hungari.
Të gjithë studentët përfitojnë shkollim falas, kompenzim mujor 850 euro dhe 275 euro kompenzim për shpenzime të transportit.
Kolegji Universum, mbetet lider për mundësitë ndërkombëtarë për studentët! Deri sot 297 studentë të Kolegjit Universum dhe 115 staf akademik dhe administrativ kanë përfituar nga kjo mundësi. Shiko studentët përfitues https://www.universum-ks.org/studentet-erasmus/
Së shpejti do të shpallet thirrja për aplikim për shkëmbim semestral në këtë universitet me bursë të plotë.
Pianisti shqiptar, Viktor Guraziu do të rikthehet në atdhe për të performuar në ish – kampin e internimit në Tepelenë, sonatën e Bethovenit.
Performanca e tij në Shqipëri do të jetë në koncertin “Tingujt në Heshtje”, që do të mbahet në kuadër të projektit “Remote”, mw 1 shtator në qytetin e Tepelenës.
Guraziu shkollimet e tij në Itali i filloj qysh në moshën 10 vjeçare pranë Konservatorit “G.Tartini” të Triestes dhe u diplomua nga Konservatori “B. Marcello”, Venecia e Universität Muzarteum, Salzburg.
Ai ka fituar çmimin “Alfredo Casella” në edicionin e fundit të konkursit prestigjioz “Premio Venezia” dhe është pjesë aktive e skenave të qyteteve kryesore italiane. Ndërkaq projekti “Remote”, pjesë e të cilit është Viktor Guraziu, ka për qëllim të vendosë vëmendjen drejt hapësirave të braktisura të kujtesës kolektive për ti dhënë një shtysë zhvillimit të turizmit kulturor. / KultPlus.com
Ministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit Vlora Dumoshi, bashkë me zëvendësin Halil Matoshi, pritën në takim stilisten e njohur shqiptare, Lirika Matoshi e cila jeton dhe vepron në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Ditëve të fundit koleksioni i ri i veshjeve nga stilistja Matoshi me motiv të luleshtrydheve është bërë pjesë e artikullit në një prej gazetave më prestigjioze amerikane, The New York Times.
Ministrja Dumoshi u shpreh shumë e lumtur për suksesin e stilistes Matoshi e cila ka arritur të bëhet pjesë e industrisë së modës në Amerikë duke sjellë me stilin unikal, dizajne që influencojnë kohët moderne.
Gjatë këtij takimi ministrja Dumoshi i ndau stilistes një mirënjohje në emër të saj si Ministre e Kulturës, për përfaqësimin e mirë që po i bën Kosovës në botë, me motivacionin “për punën e saj brilante në fushën e dizajnit dhe modës, në përmasa globale, duke e ngritur lartë emrin e Kosovës”.
Ministrja u shpreh edhe më e lumtur për suksesin e vajzave të Kosovës në Evropë e SHBA, emri i të cilave spikatet çdo ditë e më tepër në fushën e artit, muzikës e modës.
Stilistja Lirika Matoshi shpalosi detaje për veshjen e cila tha se bazohet në vetë kujtimet e saj të rinisë dhe e falënderoi Ministren Dumoshi për pritjen dhe njohjen që po i bën punës e artit të saj. / KultPlus.com
Ministria e Arsimit dhe Shkencës ka shpalosur udhëzimet e përgjithshme për fillimin e vitit të ri shkollor e kujdesit ndaj pandemisë COVID -19.
Nëpërmjet një postimi në Facebook tregohet se MASH ka udhëzuar shkollat që të jenë të përgatitur për tre skenar, të cilët më pas do të implementohen në shkolla varësisht nga situata epidemiologjike dhe rekomandimet e ISHKP-së dhe varësisht nga kapacitetet hapësinore e infrastrukturore të shkollave veç e veç.
Këto janë tre skenarët të publikuara nga MASH:
Skenari A– Mësimi me prezencë në institucionet parashkollore dhe shkollë, me masat parandaluese Skenar B: Rikthimi i pjesshëm dhe mësim të kombinuar/ prezentë dhe mësim në distancë, ndërsa prioritet do të kenë klasat e para deri në të pestë. Skenari C: Mësimi në distancë
Më poshtë gjeni postimin e plotë:
MASH ka dhënë udhëzimet e përgjithshme për fillimin e vitit shkollor 2020/2021 në kushtet e kujdesit ndaj pandemisë COVID -19. Bashkë me partnerët, MASH ka udhëzuar shkollat që të përgatiten për të tre skenarët, të cilët do të implementohen në shkolla varësisht nga situata epidemiologjike dhe rekomandimet e ISHKP-së dhe varësisht nga kapacitetet hapësinore e infrastrukturore të shkollave veç e veç. Ministri Likaj, kabineti i MASH dhe departamentet përkatëse në MASH janë mobilizuar që me bashkëpunim të mirë të të gjithë akterëve, përfshirë DKA-të, shkollat, mësimdhënësit, prindërit dhe nxënësit e donatorët, do të bëhet e mundur që t’i përgjigjemi me sukses sfidave të shumta që paraqet organizimi i mësimit në kushtet e pandemisë COVID-19 në shkollat e Kosovës.
Ministri Arsimit dhe Shkencës, Ramë Likaj ka thënë se në bashkëpunim edhe IKSHPk-në është rekomanduar që viti i ri shkollorë të fillojë më 1 shtator.
Ai ka thënë se mësimi pritet të fillojë për parashkollërt dhe klasat nga 1- 9, i ndarë në tri faza.
“Gjithashtu edhe me IKSHPK-në është rekomanduar që viti ri shkollor të fillojë me 1 shtator për parashkollorët, klasët 1-2-3, 6 dhe 9.
”Më datën 7 shtator për klasën 4 dhe 5 ndërsa në fazën e tretë me 10 shtator. Sipas tre skenarëve”.
“Task forcat e komunës dhe shkollave në bazë të respektimit të masave ata vendosin për skenarët që do të përdorin. Ne do ta përcjellim këtë situatë. Mësimi për nxënësit e klasës 7,8,9 do të jetë mësim i kombinuar”.
“Kemi paraparë edhe një kontingjent plotësues për ti zëvendësuar mësimdhënësit. Këta do të shfrytëzohen mësimdhënës shtesë. Qeveria ka ndarë 10 milion buxhet”, është shprehur Likaj. / KultPlus.com
Kompania Apple kërkoi falje, pasi vikendin që shkoi bëri një gabim në app-store.
Krijuesi i WordPress, Matt Mullenwag, shkroi në Twitter të premten, se aplikacioni WordPress është “larguar nga app store”.
Kufizimet që Apple i vendosi në kompani, bënë që WordPressi të përditësohej në sistemin operativ iOS të kthehej në shërbim me pagesë, njoftoi CNN-i të hënën.
WordPress është një faqe pa pagesë, nuk përfshihet në blerjet e aplikacionit.
Në deklaratën e Applet thuhej: “Ne besojmë se është zgjidhur çështja me WordPress-in, pasi krijuesi e largoi shërbimin e pagesës në blerjet e aplikacionit, tani është një aplikacion i vetëm dhe nuk shfaqet në blerje. Ne kemi lajmëruar zhvilluesit e këtij aplikacioni dhe kemi kërkuar falje, për çdo konfuzion që kemi shkaktuar”. / KultPlus.com
Është e vështirë të plakesh. Nuk do ta pranosh, por nuk e ndal dot.
E bukura është se të del plotësisht nga mendja.
Mendon se je ende i ri, derisa një ditë e sheh veten me thinja përpara pasqyrës. Sheh përreth fëmijët e tu të rritur dhe nipërit apo mbesat që luajnë rreth shtëpisë.
Aty kupton se koha ka kaluar pa e kuptuar dhe ti nuk ke bërë dot asgjë për ta ndalur.
Aty kupton se je plakur. Mirëpo je plakur nga jashtë, sepse nga brenda çdokush është aq sa e ndjen veten se është. Mos u trishtoni. Edhe plakja ka të mirat e veta.
Vitet e shumta mbi supe të japin mësime të vlefshme dhe të gjithë të besojnë problemet e tyre, pasi e dinë se pjekuria dhe përvojat e tua do t’i japin këshillat më të vlefshme për të ecur të sigurtë në jetë.
Këto janë disa nga mësimet që unë kam nxjerrë në jetë dhe dua që edhe ju t’i dini, nëse ende nuk i keni përjetuar, apo nuk jua kanë thënë:
Shumë njerëz i lëndojnë personat e mirë, sepse kërkojnë për dikë më të mirë në jetën e tyre, por gjithmonë përfundojnë me dikë më të keq dhe pastaj pendohen. Harrojnë se pendimi është i kotë, sepse askush me mend nuk rikthehet sërish me atë që e ka lënduar.
Gjithkush përpiqet të gjejë njeriun e duhur në jetë, por askush nuk përpiqet të jetë vetë njeriu i duhur. Askush nuk përpiqet të vetëpërmirësohet dhe të bëhet i duhuri për dikë tjetër. I kërkojmë gjërat të gatshme, pa dhënë aq sa duhet nga jeta jonë.
Kalon shumë kohë, ndonjëherë edhe e gjithë jeta, derisa një person e kupton realisht se ka jetuar për të kënaqur të tjerët dhe ka përfunduar disa herë i lënduar vetë. Është e trishtë, por edhe pse thuhet se njerëzit mësojnë nga dhimbjet, nuk është dhe aq e vërtetë. Njerëzve u duket e ëmbël dhimbja prej atyre që duan.
Nuk duhet ta besosh gjithçka verbërisht. Është e kotë. Secili ta tregon historinë, sipas këndvështrimit të vetë. Jo më kot thuhet: “Dëgjo 100 vetë dhe bëj si di vetë”. Dëgjoji gjithë versionet e mundshme të një historie, por në fund vendos vetë për atë që e beson si të drejtin.
Ngjyrat e vërteta të atyre që të rrethojnë, njihen gjatë stuhive më të rënda të jetës. Mos prit t’i njohësh në gëzime njerëzit rreth teje. Të tërë të afrohen, të buzëqeshin dhe të bëjnë të besosh se duan më të mirën për ty në momente të gëzuara. Ama të paktë janë ata që do të qëndrojnë me ty në vështirësi dhe akoma më të paktë ata që do të ndihmojnë të dalësh prej vështirësive.
Çdo gjë që ta kanë marrë dhe mendon se e meritoje, do të kthehet 10-fish tek ty. Zoti punon për ata që e meritojnë. Nëse ti meriton paqe, lumturi, shëndet, miq, familjarë dhe financa të mira, Zoti do të t’i japë ato.
Njerëzit më të lumtur nuk janë ata që marrin, por ata që japin. Hidhni sytë përreth. Ata që kanë zili të tjerët dhe marrin sa më shumë prej tyre, kënaqen për momentin dhe më pas trishtohen. Nuk ngopen asnjëherë. Ata që japin, janë ata më të lumturit. Njerëz të tillë lumturohen nga lumturia e të tjerëve.
Ndërkohë që koha kalon, fillon të mos interesojë aq shumë sasia, sa cilësia. Nëse më parë kërkoje të kishe sa më shumë miq, të mbaje marrëdhënie të mira me sa më tepër të afërm apo fqinj, me kalimin e kohës fillon dhe bëhesh më përzgjedhës. Në jetën tënde fillon dhe lejon vetëm ata që mund të të falin diçka.
Gjëja më e mirë që mund të bësh, është ta falësh atë që ka gabuar. Mos i mundo ata më tepër, pasi mjaft keq janë ndjerë, kur e kanë kuptuar gabimin e tyre. Fali dhe harroje çfarë të kanë bërë. Jeta vazhdon. Mos u kap pas së shkuarës. Fali ata që të kanë lënduar, por trego më tepër kujdes që të mos lëndohesh sërish herë tjetër.
Kuptimi i jetës nuk qëndron tek të bërit keq. Të bësh keq është gjëja më e lehtë që ekziston. E vështirë është të bësh mirë dhe të mbahesh mend për mirë, ndaj lëri njerëzit më mirë, nga sa i ke gjetur. Përqafoje dhimbjen. Puthe atë që po vuan. Bëhu mik me të humburin. Duaje të vetmuarin. / KultPlus.com
Është publikuar traileri i filmit të ardhshëm të regjisorit Matt Reeves, “The Batman”.
Revees i lansoi sekuencat e para të filmit të shumëpritur i cili në rolin protagonist e sjellë aktorin, Robert Pattinson, dhe e ndau trailerin 2 minuta e gjysmë me publikun e gjerë, duke e postuar atë në faqen e tij zyrtare në Twitter.
Fragmentet e para të filmit shumë të përfolur shoqërohen nga kënga “Something in the Way” e bendit “Nirvana”, si dhe na ofrojnë mundësinë ta shohim aktorin britanik, Robert Pattinson, duke i portretizuar dy prej roleve kryesore në film, Batman dhe Bruce Wayne, transmeton Koha.
Ndryshe nga personazhi i sofistikuar dhe sharmant i Bruce Wayneit, të cilin në të kaluarën e kishin luajtur aktorët Christian Bale dhe Ben Affleck, ky karakter nga ylli i filmave “Twilight” vjen më i errët dhe i mprehtë, si dhe i plotfuqishmi Batman në këtë projekt nuk portretizohet si superhero, por sikur një qytetarë i maskuar i cili vendos që i vetëm të hakmerret ndaj të këqijve.
Në film po ashtu luajnë aktorët, Jeffrey Wright në rolin e shefit të policisë James Gordon, Paul Dano vjen në rolin e kriminelit “The Riddler” dhe Zoë Kravitz e cila e luan rolin e Catwoman.
Pasi montazhi i filmit ishte pezulluar si pasojë e pandemisë së koronavirusit, pritet që puna rreth tij të rifillojë muajin e ardhshëm në Britani të Madhe.
Filmi i ri “The Batman” pritet të lansohet nëpër kinematë e Amerikës nga 1 tetori i vitit 2021. / KultPlus.com
Në Afrikë u zbulua njëri prej diamanteve më të mëdhenj në botë- një gur 442 karat që mund të vlejë 18 milionë dollarë!
Gem Diamonds Ltd. E zbuloi diamantin në minierën e saj Letseng në Lesotho. “Është një prej gurëve më të mëdhenj të një cilësie të tillë në botë”, thuhet në deklaratën e kompanisë.
CEO i saj Clifford Elphick tha se një pjesë e parave do të shkojë për financimin e një projekti special komunitar, siç është rënë dakord me qeverinë vendase.
Edhe pse industria e diamanteve ka vuajtur, ashtu si shumë të tjerë pasojat e pandemisë së Covid 19, kërkesa për gurë të çmuar të mëdhenj është më e stabilizuar, e kjo për shkak se ata janë mjaft të rrallë. / KultPlus.com
Festivali “Hardh Fest” këtë edicion, të 6-tin, vjen me “ONLINE EDITION’, më datat 4-5 dhe 6 shtator, kjo si pasojë e situatës së krijuar nga pandemia Covid-19.
E ky edicion i Hardh Fest do të mbahet nën sloganin “Shnosh si kokrra”.
Slogani u mendua t’i përshtatej periudhës në të cilën po jetojmë. Në situatën e zymtë të pandemisë duhej një slogan i hareshëm dhe ideja lindi prej pyetjes që është bërë më shpesh kohëve të fundit, “Si je?” – me përgjigjet ‘shnosh e mirë’, ‘mirë vallai’ etj., dhe sidomos në vendlindjen e Hardh Festit, në Rahovec kjo pyetje shumicën e herave pritet me një përgjigje shumë krenare, ‘Shnosh si kokrra e rrushit’.
Andaj edhe lindi slogani “Shnosh si kokrra”, duke dashur të përcjellim një mesazh mbështetës anembanë!
Aktualisht po punohet në organizimin e aktiviteteve të cilat mund të mbahen edhe në formë Online me të cilat mund të shënojmë edicionin e 6-të të Hardh Festit në mënyrë simbolike.
Festivali, “Hardh Fest”, edicionin e kaluar shënoi një sukses të madh, ku numri i pjesëmarrësve arriti mbi 70 mijë vizitorë nga mbarë bota. / KultPlus.com
Ekzistojnë shumë ligje të pazakonta për divorc në të gjithë botën në varësi të kulturës dhe historisë së njerëzve dhe duket se kafeja ndodh të jetë pjesë e listës gjithashtu, shkruajnë mediat e huaja, transmeton KultPlus.
Kafeja për shumë është mënyra e vetme për të filluar një mëngjes të mbarë, dhe mungesa e një doze të kafeinës në mëngjes mund ta dërgoi dikë deri në atë pikë sa të kërkoj edhe divorc.
Dashuria turke për kafenë filloi nga shekulli i 16, kur në 1555 u prezantua në Kostandinopojë (Stambolli i sotëm) dhe filloi kulturën e shtëpive të kafesë në vend. Pija që stimulonte energjinë tek kushdo që e konsumonte atë, nga delet te burrat, ishte arsyeja kryesore pse u bë kaq e njohur.
Kafeja ka origjinën nga Etiopia ku sipas legjendave thuhet se delet ishin ato që zbuluan manaferrat e kuqe që u jepnin atyre një kënaqësi të papritur kur e konsumonin. Barinjtë pasi e kishin vërejtur këtë vendosën ta provojnë vet dhe gjetën manaferrat për ti pjekur dhe shijuar. Sidoqoftë, në Kostandinopojën e Shekullit 16, pijet filluan të bëhen me fasulet e pjekura dhe jo me manaferrat. Popullariteti i saj i dha rrugë kulturës për kafene dhe i inkurajoi ata të jenë qendrat sociale ku burrat do të zhvillonin mbledhjet e tyre dhe do të kalonin kohën duke biseduar mbi kafenë.
Kafeja u futë aq thellë në kulturën turke sa burrat e konsideronin të merrnin një grua për martesë bazuar në mënyrën se si ajo përgatiste kafenë. Madje erdhi një kohë kur kjo i ngjalli edhe pasiguri Sulltanit (sundimtarit) të Perandorisë Osmane, i cili mendonte që ti mbyllte kafenetë. Ai ishte i shqetësuar për numrin e burrave që mblidheshin së bashku, e të ndanin pikëpamjet e tyre rreth kafesë, pasi qe kjo mund ti shkaktonte probleme shumë shpejtë.
Kafeja dhe Gratë Turke
Megjithëse rëndësia e vërtetë e kafesë mbi shoqërinë e tyre mund të shënohet nga fakti se mungesa e saj mund të qëndronte si baza shumë e vërtetë dhe e kuptueshme për divorc ose jo, por jo për burrat, ky ligj ishte në favor të grave të vendit. Përndryshe të drejtat e grave në Turqi panë një rritje të papritur kur erdhi në jetë ky ligj. Sipas saj, nëse burri nuk do t’i siguronte gruas së tij diçka aq të qartë (në kulturën e tyre) dhe të nevojshme, gruaja mund të divorcohej prej tij. Nuk ka edhe shumë raste të tilla të raportuara ku një grua do të pranonte të linte familjen e saj dhe të shkonte për të mbijetuar vetëm me të gjitha të drejtat e pakta për të cilat është bekuar. Përveç Turqisë, ligji sheh dritën e pranimit edhe në Arabinë Saudite. Ky ishte një hap përpara për t’i dhënë më shumë të drejta liberale pjesës më të injoruar të shoqërisë së tyre, grave. / KultPlus.com
Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf është fituese e Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1909, njëherit femra e parë që fiton këtë çmim për punën e vet letrare. Në vitin 1914 bëhet anëtarja e parë e akademisë Suedeze, trupë e cila e ndanë shpërblimin e përmendur.
Kjo është fjala e saj e plotë:
Lartmadhëri!
Të nderuar zotërinj dhe zonja!
Para disa vitesh po udhëtoja me tren për në Stokholm. Sa kishte rënë nata. Jashtë ishte errësirë dhe brenda në kupé ishte edhe më errët. Bashkudhëtarët e mi po dremitnin secili në këndin e vet dhe unë e heshtur dëgjoja zhurmën e trenit që lëvizte nëpër binarë.
Ulur në tren po mendoja për të gjitha ato udhëtime që kisha bërë për në Stokholm. Më së shpeshti kisha udhëtuar për diçka të vështirë. Kisha udhëtuar aty për ta marr diplomën, pastaj kisha udhëtuar me dorëshkrimet e mia për të gjetur ndonjë botues, kurse tani po udhëtoja për ta marr çmimin Nobel. Nuk mendoja se edhe ky udhëtim tani nuk do të ishte i vështirë.
Gjatë tërë vjeshtës unë kisha bërë jetën në shtëpinë time të vjetër në Värmland, në vetmi të plotë, kurse tani duhej të shfaqesha në mesin e shumë njerëzve. Më dukej sikur aty në vetmi isha bërë e ndrojtur ndaj jetës dhe lëvizjeve, shqetësohesha vetëm nga mendimi se sërish më duhet të shfaqem jashtë me të tjerët. Por, në esencë, kjo ishte një ndjenjë e mrekullueshme gëzimi që më ishte dhënë çmimi dhe kërkoja që ta flakja shqetësimin duke menduar për ata që do të gëzoheshin shumë për gëzimin tim. Ndër ta ishin shumë miq të mi të vjetër, ishin vëllezërit dhe motrat dhe, para së gjithash, nëna ime plakë që qëndronte në shtëpi dhe gëzohej që arriti ta përjetonte këtë ngjarje të madhe.
Menjëherë mendja më shkoi te babai, ndjeva një mungesë të madhe për të, se nuk ishte më në jetë që të mund t’i tregoja se kam fituar Çmimin Nobel. E dija se askush nuk do të gëzohej më shumë se ai. Asnjëherë nuk kam takuar dikë që të ketë treguar një dashuri dhe kujdes më të madh për letërsinë dhe shkrimtarët, dhe nëse ai tani do ta dinte se Akademia Suedeze më ka ndarë këtë çmim të lartë letrar… Ndjeva një dhembje të madhe që nuk mund t’i tregoja për këtë gjë.
Secili që udhëton me tren sonte në errësirë, e di që ndonjëherë vagonët për disa çaste lëvizin përpara çuditërisht qetë dhe pa lëkundje. Zhurma dhe tingujt ndalen dhe buçima e vazhdueshme shndërrohet në një muzikë të qetë e të njëtrajtshme. Duket sikur vagonët e trenit nuk po shkonin mbi shina dhe binarë, por lëviznin lart drejt qiellit. Mu kur dëshiroja ta takoja babanë, ndodhi diçka në atë rrugëtim.
Treni filloi të nxitonte përpara qetë dhe lehtë, sa mendova se ishte e pamundur të ishte akoma në tokë. Dhe mendimet e mia filluan të loznin: “Imagjino sikur të udhëtoja tani për te babai im në qiell. Kam dëgjuar se kjo u ka ndodhur të tjerëve. Pse të mos më ndodhte edhe mua?”
Treni vazhdonte përpara pa zhurmë, në heshtje. Ndonëse shkonte me shpejtësi, kishte edhe shumë për të kaluar derisa ta arrinte cakun. Në këtë kohë dhe udhëtim, mendimet e mia arritën atje para tij.
“Tani kur do ta takoj babanë”, mendoja unë, ai me siguri rri ulur në një karrige luhatëse në një verandë dhe ka para një kopsht të ndritshëm, plot me lule dhe zogj dhe, natyrisht, është duke lexuar përrallën e Fritjofsit. Dhe kur të më shohë mua, babi e lë librin mënjanë, i vë syzet në ballë, ngrihet dhe vjen drejt meje. Pastaj më thotë “mirëdita” dhe “mirë se erdhe” dhe “Athu a je ti duke kaluar këndej” dhe “Si je çupëza ime”, krejt sikur atëherë.
Vetëm kur u drejtua mirë në ulësen që luhatej, ai filloi të mendonte pse e kam kërkuar. “Mos ka ndodhur gjë andej nga shtëpia”, më pyeti papritmas.
“Jo, baba, gjithçka është në rregull”. Dhe unë përpiqem t’ia jap lajmin, por pastaj dëshiroj qe të pres pakëz, prandaj i bie paksa tërthorazi. “Kam ardhur këtu vetëm të të lus për një këshillë të mirë”, i them dhe dukem e brengosur. “Kam hyrë në borxhe të shumta”.
“Kam frikë se nuk do të marrësh shumë ndihmë nga unë për këtë gjë”, thotë babai. “Mund të thuhet për këtë vend sikur për kopshtet e Värmlandit, që këtu ka gjithçka përveç parave”.
“Por nuk jam zhytur në borxhe për para” i them unë.
“Edhe më keq, pra”, thotë babai. “M’i trego të gjitha tani, prej fillimit, çupëza ime!”
“S’ka gjë që s’më ndihmon”, them unë, “ngaqë është faji yt që nga fillimi. A të kujtohet se si uleshe zakonisht pranë klaviaturës dhe këndoje për ne fëmijët Bellmanin, dhe a të kujtohet kur na nxisje t’i lexoje Tegnérin, Runebergun dhe Andersenin disa herë gjatë një dimri? Në këtë mënyrë unë u futa në borxhin e parë. Baba, si do të mund t’ i shpërblej ata, se ata më mësuan që t’i doja përrallat dhe heroizmat, atdheun dhe jetën njerëzore me tërë madhështinë e tyre, por edhe me tërë dobësitë e tyre”.
Kur e them këtë, babai drejtohet në karrigen lëkundëse dhe i qeshin sytë. “Gëzohem që të kam futur në këtë borxh” thotë ai.
“Po, ke të drejtë, baba” them unë, “por duhet ta dish se kjo nuk merr fund me kaq. Duhet ta dish se unë kam një mori borxhesh të tilla. Mos i harro të gjithë ata kavalierët e varfër dhe të pastrehë që zakonisht silleshin rreth Värmlandit, në kohën e rinisë tënde, që luanin dhe këndonin balada. Atyre u kam borxh për aventurat e çmendura, qeshjet dhe shakatë e pafundme. Dhe, mos harro, të gjithë ata të moshuar që qëndronin nëpër kasollet e tyre të vogla e gri në cep të pyllit dhe kanë treguar rrëfime për divat dhe ograt! Janë, pra, ata që më kanë mësuar sesi poezia mund të shtrihet përtej bjeshkëve të thepisura dhe pyjeve të errëta. Po ashtu, baba, mos harro gjithë ata murgj dhe murgesha të zbehtë dhe syhapur që kanë qëndruar nëpër manastire të errëta dhe kanë parë hije dhe dëgjuar zëra. Atyre u kam borxh për huazimet e thesarit të madh të legjendave që ata kanë mbledhur. Mos harro as bujqit që shkuan në Jerusalem! A nuk u kam shumë borxh atyre ngaqë më kanë dhënë një guxim të madh për të shkruar? Dhe, baba, nuk janë vetëm njerëzit të cilëve u kam borxh, por edhe krejt shtazëve në tokë dhe zogjve në qiell, luleve dhe pemëve, të gjithë së bashku më kanë rrëfyer fshehtësitë e tyre”.
Babai vetëm pohon me kokë dhe buzëqesh derisa i them këto dhe nuk duket fare i brengosur. “Duhet ta kuptosh, baba, se ky është një borxh i madh” them unë dhe bëhem gjithnjë e më serioze.
“Në tokë askush nuk di se si të lahet borxhi. Prandaj mendova se ju këtu në qiell e dini këtë”.
“Po, me siguri edhe e dimë këtë”, thotë babai dhe e merr këtë me lehtësi ashtu si e kishte zakon. “Do të të japim këshilla për brengat tua. Mos ki frikë, fëmijë!”
“Po, por, baba, kjo nuk është e mjaftueshme” i them. “Unë u kam borxh të gjithëve, atyre që kanë lartësuar gjuhën, që kanë farkuar dhe formësuar veglat e mira dhe më kanë mësuar t’i përdor ato. A nuk u kam borxh të gjithë atyre që kanë shkruar dhe krijuar para meje, që e kanë shndërruar në art të bukur rrëfimin e fateve njerëzore, që më kanë frymëzuar dhe m’i kanë çelur rrugët? A nuk u kam borxh të shumëfishtë atyre që në rininë e hershme më kanë përvetësuar me poezinë: norvegjezët dhe rusët e mëdhenj?
A nuk jam në borxhe, ngaqë pata mundësinë të jetoja në një kohë, kur letërsia e vendit tim kishte arritur lulëzimin më të madh, se pata mundësinë ta njoh princin prej mermeri të Rydbergut, botën poetike të Snoilskyt, arkipelagun e Strindbergut, jetën e rëndomtë të Geijerstamit, artin e Tor Hedbergsit, njerëzit bashkëkohorë të Anne-Charlotte Edgrenit dhe Ernst Ahlgrenit, poezitë e Helena Nyblomit, lindjen e Heidenstamit, historitë e gjalla të Sophie Elkanit, këngët e Värmlandit të Frödingut, legjendat e Levertinit, pikturat e lëndinave të Hallström Thanatosit dhe Karlfeldit si dhe shumë krijime të tjera të reja, frymëzuese për garim dhe të frytshme për ëndërrim?”
“Po, po”, thotë babai. “Ti ke të drejtë, ti ke shumë borxhe, por mund t’u bësh ballë”.
“Nuk besoj se ti e kupton vërtetë se sa të vështirë e kam, baba”, them unë. “Ti mbase ke harruar që u kam borxh edhe lexuesve të mi. I gjithë falënderimi im u shkon atyre: që nga mbreti i moshuar dhe djali i tij i ri, që më dërguan të bëja një praktikë në jug, deri te nxënësit e vegjël në shkollë, që gërvishtën bashkë një faleminderit për Nils Holgersson. Çfarë do të bëhej me mua nëse ata do të zgjidhnin të mos i lexonin librat e mi? Nuk duhet t’i harrosh as ata që kanë shkruar për mua. Kujto këtu kritikun e madh danez që më solli shumë miq në tërë vendin e tij vetëm me disa fjalë. Dhe mendo për atë që tani ka vdekur dhe që ka përzier pijen e tij artistike me dhembjen dhe gëzimin, më shumë se që kemi bërë të gjithë ne këtu para kohës së tij!
Mendo për të gjithë ata që në shtet të huaj kanë punuar për mua. U kam borxh, baba, edhe atyre që më kanë lavdëruar, edhe atyre që më kanë kritikuar”.
“Po, po”, thotë babai, që nuk duket tani i qetë. Ai fillon ta kuptojë se nuk do të jetë e lehtë për të më këshilluar.
“Mos harro të gjithë ata që më kanë ndihmuar, baba!” them unë. “Mos harro miken time besnike Esselde që tentonte të hapte një rrugë për mua kur askush tjetër nuk guxonte të besonte në mua! Mos e harro atë. Numrin e madh të atyre që kanë ndihmuar krijimtarinë time dhe mbrojtur punën time! Dhe mos harro mikun tim të mirë dhe bashkudhëtarin i cili jo vetëm më solli në jug duke më treguar mrekullinë e gjithë artit, por edhe ma bëri tërë jetën më të ndritur dhe më të pasur! Dhe mos harro gjithë dashurinë që më ka përcjellë, tërë atë nderim dhe mirënjohje! Nuk mund ta imagjinosh që mua më duhet të vija te ti për të mësuar sesi t’i paguaj këto borxhe?”
Babai ka ulur kokën dhe nuk duket aq me shpresë si në fillim. “Sigurisht që mendoj se nuk do të jetë aq e lehtë për të të ndihmuar, vajza ime”, thotë ai. “Por, tani, mbase, këtu mori fund!”
“Jo, deri këtu edhe kam mundur ta shtyj vetë”, them unë. “Tani vjen më e vështira. Për këtë arsye unë isha e shtrënguar të vija te ti që të më japësh një këshillë”.
“Nuk mund ta marrë me mend që ti je futur në borxhe edhe më të mëdha”, thotë babai.
“Lamtumirë!” i them unë dhe i tregoj për “atë”.
“Kurrë nuk mund ta besoj, se Akademia Suedeze…” thotë babai. Por në atë çast më shikon dhe atëherë e kupton se “kjo” është e vërtetë. Dhe fillon t’i drejtohet çdo rrudhë e fytyrës së tij të mplakur dhe sytë i përloten.
“Çfarë t’u them atyre që kanë marrë këtë vendim dhe atyre që më kanë nominuar për këtë çmim?” them unë.
“Se, mos harro për këtë, baba: nuk janë vetëm nderimi dhe paratë që ata më kanë dhënë. Ata kanë pasur një besim të mirë në mua, sa kanë guxuar të më shpërblejnë para gjithë botës. Si do të mund ta shlyej këtë borxh falënderimi?”
Babai qëndron duke menduar paksa, pastaj i fshin lotët e gëzimit nga sytë, dridhet dhe e godet me grusht kornizën e karriges. “Nuk dua të qëndroj më këtu duke menduar për gjëra për të cilat askush, as në qiell e as në tokë, nuk mund të japë përgjigje”, thotë ai. “Nëse ti e ke fituar Çmimin Nobel, unë nuk shqetësohem më për asgjë. Dua vetëm të gëzohem”.
Lartmadhëri!
Zotërinj dhe zonja!
Meqë nuk mora përgjigje më të mira në pyetjet e mia, atëherë nuk më mbetet tjetër veçse t’ju lus ta ngre me ju këtu një dolli falënderimi që unë kam nderin ta propozoj për Akademinë Suedeze.
(Në 13 vjetorin e vdekjes së Faruk Begollit. Në vend të përkujtimit: një letër e bukur që ai ua ka pas drejtuar studentëve të tij të aktrimit, të cilët qenë ankuar kundër ‘rigorizitetit’ të tij si profesor. / shën. Jeton Neziraj)
Letër përshëndetëse
Studentëve të degës së aktrimit që sivjet nisin vitin e katërt dhe të fundit të studimeve. Të dashur studentë! Ju jeni fatlumë, pasi jeni gjenerata e parë që në vitin e tretë ju kam stërngarkuar me detyra. Dhe jeni gjenerata e parë që nuk ju po ju përcjelli deri në fund, ashtu siç kam bërë me të gjitha gjeneratat tjera para jushë. Kisha dëshiruar, sinqerisht, që kjo fatlumësi t’ju përcjellë më tutje. Fatlumësia ime do të plotësohet me arritjet e juaja në skenë, për këtë të jeni të bindur. Shkruat në gazeta se “po përgatiteni për skenë” dhe unë do të jem shumë i lumtur nëse ju vërtetë pregatiteni për skenë. Do të më tregoni jo vetëm mua, por edhe vetes dhe opinionit se keni të drejtë të jeni të skenës. Por mos harroni se aty dikund jam edhe unë; me rigorozitetin, me ‘zgjedhën’ dhe pedagogjinë ose “paditurinë”, por me dashurin për tju mësuar, për tju nxitur më tutje… me atë dashuri të sinqert që mund të sillet prindi ndaj fëmijëve të vet… Prandaj, besoni, suksesi juaj në skenë apo ekran do të jetë kënaqësi jo vetëm e juaja, por edhe e imja… Të dashurit e mi! E thatë se qëllimi juaj është të jeni sa më të mirë në skenë. Por ky ka qenë edhe qëllimi im: të jeni sa më të mirë në skenë, të bëheni të mëdhenjë në skenë… Çdo fitore juaja, çdo triumf juaji në skenë është edhe fitore dhe triumf imi! Secili vend ka kushtetutën që duhet të përfillet, pasi ajo është baza e asaj shoqërie. Kështu është, apo jo?! Por edhe ky zanat yni ka disa rregulla që duhen përfillur. Kanë ekzistuar që nga antika, e vazhdojnë të ekzistojnë edhe sot; kodet dhe rregullat që bashkëkrijojnë atë që mund të quhet “etikë e aktorit”. Por jo vetëm e aktorit, por edhe e studentit dhe pedagogut. Secili profesion ka kodet dhe ligjet e veta, pa të cilat ai nuk mund të funksionoj. Që në orën e parë kur jemi takuar ju kam thënë se aktrimi është “veprim” është “aksion”. Por, për të vepruar dhe për të kryer një aksion, duhet punë, duhet pregatitje. E puna dhe pregatitja kërkojnë kushte dhe rrethana, kërkojnë seriozitetin, kërkojnë durimin dhe shumçka tjetër. Pa këto cilësi “veprimi”, në skenë nuk mund të dalësh i plotë si aktor, nuk mund të dalësh bindës… Kjo është rruga për te suksesi, kjo është rruga për të mbetur gjatë në skenë… Të dashur filiza të mi Më keni dashur shumë. Më keni thirrur “babë”! Më keni treguar shumë intimitete, shumë probleme, shumë dilema. Keni pasur shumë besim në mua. Më keni thirrur “Faki”, “Faruk”, “Profe”, por kurr nuk më jeni drejtuar me “Ju”. Dhe, më besoni, këtë gjë unë e kam marrë si përparësi. Këtë shkallë të lartë intimiteti e kam pa si mundësi të mirë për t`ju mësuar rreth gjërave që kan lidhje me shpirtin, me sinqeritetin, emocionet e me dashurinë… E të gjitha këto, ta dini, janë BAZA, URA që ju çon drejt skenës, që ju bënë “cara në skenë”. Jam munduar që krejt ato sa kam ditur t’ua tregoj edhe juve, po po, “t’ua tregoj”, sepse e pashë dhe po e shoh se “nuk ju paskam mësuar”! Por ama, jam munduar! Me një “ngelje” qëllimëmirëse, humbi dashuria, besimi, dija e eksperienca, intimiteti, ndjenja atërore…!! Shumë shpejt e ndërruat mendimin për mua!! Shumë shpejt u bëra armik i juaji! Sa shumë shpejt u bëra “profi më i keq në botë”! Ku ju mbeti kujtesa…! E çuditërisht, edhe pse ju nuk më doni, unë akoma ju dua! Të dashur Ju e dini se gjithmonë ju kam thënë se “duhet të ankoheni”, t’i kërkoni dhe shfrytëzoni të drejtat tuaja studentore. Ndonjëherë mund edhe t’ju kem ofenduar, por këtë e kam bërë që të ju nxis që të luftoni. Se lufta është thelbi i qenies njerëzore. A ju kujtohet kjo gjë? Shumë herë nuk keni pasë me vete as letër e as laps. A ju kujtohet?! Dhe më vjen mirë që më në fund shkruat “diçka”, shkruat kundër profit tuaj. Dhe dine: më gëzuat. Tek e fundit, diçka ju paskam mësuar. Jam i lumtur për këtë gjë! Por, e vërteta, si në skenë, ashtu edhe në jetë është tepër e rëndësisshme. Asnjëherë nuk ju kam mësuar për “gjysëm të vërtetën”, për rrëfime dhe “huazime” jashtë rrethanave të caktuara…!!! Shpresoj që më në fund ta keni kuptuar se çka janë rrethanat e konteksti! Por, gjithsesi, është mirë që më në fund u shprehët, shkruat diçka. Më në fund, filluat të dini se çfar doni. Tani e keni qëllimin. Bravo! Ligji është me ju! E aktrimi…? Kalofshit bukur!
Një ndër karakteristikat kryesore të Festivalit “ReMusica” ka qenë dhe mbetet përfaqësimi i krijimtarisë së kompozitorëve shqiptarë. Mu për këtë festivalin “ReMusica” shpeshherë e kanë karakterizuar si “festival kompozitorial”.
“Prezantimin e krijimtarisë tonë në një konkurrencë të denjë ndërkombëtare e kemi konsideruar si mundësi të mirë për kompozitorët që krijimtarinë e tyre ta ballafaqojnë në një konkurrencë të tillë prestigjioze. Me këtë ata vazhdimisht kanë dëshmuar potencialin e tyre dhe njëkohësisht më këtë kanë ndihmuar në hapjen e kulturës sonë si kusht i domosdoshëm për vitalitetin e saj”, thuhet nga organizatorët.
Në të gjitha edicionet e festivalit, kujdes i madh i është kushtuar veprimtarisë së kompozitorëve të rinj dhe shënimit të përvjetorëve të kompozitorëve tanë të gjeneratave më të vjetra.
Afër 400 vepra të autorëve shqiptarë të Kosovës, Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut kanë parë dritë në këto nëntëmbëdhjetë vite të jetës së festivalit. Madje, një numër i madh i tyre janë porosi e festivalit! Të gjitha këto vepra, të regjistruara me standard profesional, sot ruhen në arkivin e festivalit si një thesar i çmueshëm.
Pamëdyshje, Festivali “ReMusica” ka arkivin më të ruajtur dhe më të kompletuar të krijimtarisë së kompozitorëve shqiptarë të tubuar në një vend, të periudhës së pasluftës. / KultPlus.com
Këngëtarja e njohur shqiptare, Aurela Gaçe me 6 Gusht të këtij viti kishte publikuar këngën e saj të radhës të titulluar “Lento”. Mirëpo përmbajtja e tekstit të kësaj kënge nuk është vlerësuar në mënyrë pozitive nga të gjithë, shkruan KultPlus.
Nëpërmjet një postimi të bërë në grupin “Feminizmi Shqiptar” në Facebook, Elona Doda shkruan se artistja i është përgjigjur në një mënyrë komerciale ndjesisë së vajzave për t’u martuar në një shoqëri maskiliste si e jona. Sipas saj, Gaçe ka dhe një mori këngë e balada tjera me po të njëjtat nota patetizmi të cilat kanë marrë edhe çmime.
“Unë jam për unazë, Nuk jam për CV”, janë pikërisht këta rreshta që Dodën e kanë ngacmuar ku sipas saj po klasifikohen në vajza për unazë përkundrejt përkundër atyre mendjelehtave që janë për CV.
Doda ka shtuar gjithashtu se emancipimi në shoqërinë tonë ka arritur falë punës individuale të gjithsecilit, ngase institucionet dhe artistët këtë e kanë lënë në mëshirë të fatit. / KultPlus.com
Ky është teksti i plotë i këngës “Lento”:
Lento, lento
Zemer me ngadalë, po e tepron A e din se koha po t’mbaron? E kam të lehtë Të fshi me një buton Kudo që po shkon Të gjitha po mi thonë
Vetëm ti më nxjerr nga shina Me ty do kisha ecur nëpër mina Edhe me sy mbyllur do të shihja Si nuk e kupton? Si nuk e kupton?
REF. 2x Me sytë e zemrës të kam parë Ti lento, lento e ke marrë Lëri dënglat se për besë më rrëmbejnë e s’do t’më gjesh
Do të vij tek ti Tek ti do të vij Se më ke bërë ato që s’ma ka bërë njeri Unë jam për unazë Nuk jam për CV Jepma, jepma
REF.: Me sytë e zemrës të kam parë Lento, lento e ke marrë Lëri dënglat se për besë më rrëmbejnë e s’do t’më gjesh
Lento, lento E ke marr me lento Unë po pres t’më çosh tek nëna Ti nuk je në metro Lento, lento E ke marr me lento Ti nuk je në metro
Nuk di si ta bën ty zemra Nuk di çfarë të thotë ty mendja Se ato që të vijnë vërdallë Zemër, mua s’më vijnë as te themra Nëse nëse të kam pritur Të kam dashur, e ke ditur Hajde tundu, mos më rri Unazën? Tani!
REF. 2x Me sytë e zemrës të kam parë Lento, lento e ke marrë Lëri dënglat se për besë më rrëmbejnë e s’do t’më gjesh.
Së shpejti në librarinë “Onufri” në Tiranë, por edhe në të gjitha libraritë shqiptare në Shqipëri, Kosovë e qytete shqiptare në Maqedoni, lexuesi i letërsisë shqipe do të mund ta gjejë edhe romanin “Bartësi i shpirtrave të përzënë” të Adil Ollurit.
Ky roman është ribotuar nga shtëpia e mirënjohur botuese “Onufri”. Sipas autorit të këtij romani, Adil Olluri, ky botues “është një markë e çmueshme dhe tejet e vlershme e botimeve shqiptare, një brend i patejkalueshëm i editorësisë së librit shqip. Ka vite e vite që është bartësja më e qenësishme e botimit të letërsisë shqipe. Andaj, për mua si shkrimtar relativisht i ri, ende në vitet e para të veprimtarisë dhe krijimtarisë sime letrare, është nderim dhe privilegjin botimi nga ana e kësaj familjeje të dinjitetshme editoriale. Bashkëpunimi në procesin e botimit me Enxhi Hudhrin, drejtuesen e re të këtij enti botues dhe të bijën e themeluesit të ‘Onufrit’, zotit Bujar Hudhri, ka qenë për t’u përshëndetur. Ajo në mënyrën më të mirë e më të kulturuar po e përvetëson nga i ati punën dhe profesionalizmin”.
Ky është botimi i tretë, pas dy të parëve në Prishtinë, gjatë viteve 2015 dhe 2018.
Më poshtë disa nga vlerësimet për librin e Adil Ollurit:
Një roman që na kthen në të kaluarën tonë të afërt, në luftën e Kosovës dhe eksodin biblik të shqiptarëve për të shpëtuar nga më e keqja. Një rrëfim në veten e dytë që na flet e na bën vëzhgues e përkujtues gjatë leximit. Një rrëfim në të cilën i shohim ecejaket e njeriut tonë, zgripcin e tij ekzistencial, frikën e tij të zakonshme në një kohë të pazakonshme, vullnetin e tij të paepur për ta shpëtuar veten dhe më të dashurit e tij nga ploja e përgjakshme. E pikërisht ploja e përgjithshme është në sfond të romanit, ndërsa peripecitë e individit, qytetarit të rëndomtë, njërit prej nesh, janë në qendër të tij.
“Bartësi i shpirtrave të përzënë” është një vepër që na vjen me një dimension human të portretizimit të luftës. Ai na flet për luftën pa heroizëm, pa patetikë, por me një çiltërsi dhe natyrshmëri të rrëfimit.
Ky roman nuk është sprovë pikënisjeje, por është një arritje e madhe, një fakt letrar-kulturor jo vetëm në jetën e autorit, por edhe për letërsinë bashkëkohore shqipe.
Rrëfimi në vetë ne dytë mundëson rindërtimin e përditshmërisë me secilën hollësi domethënëse të saj nëpërmjet kritikës, autoironisë, gjykimit të vetvetes si qenie shoqërore e etnike në formën më të imët ku përzihet pafuqia, pafajësia, interesi i rëndomtë prej njeriu familjar me detyra konkrete më së pari ndaj vajzës, bashkëshortes, babait. Po ashtu, në plojën e madhe të Kosovës nuk u thirrën në altarin e sprovës e të sakrifikimit vetëm jetët njerëzore, trupat e gjallë si të tillë, por vetëdija, ndërgjegjja, personaliteti i njerëzve që do të mbeteshin gjallë, e, ndërgjegjja e përftuar gjatë e pas eksodit, vetëdija, morali, kujtesa dhe rrëfimi i asaj të shkuare të afërt, mund të bëhej me realizëm artistik e qartësi intelektuale vetëm nëpërmjet vetë së dytë, kur e nxjerr nga vetja vetveten e fshehur, e ndriçon me të metat dhe përmasat e saj duke i thënë vetes: po, ti i ke bërë këto, ke pasur frikë, je fshehur në dhomën tënde, ke pasur frikë dhe ta lëshosh ujin për ta larë tualetin tënd ku porsa urinove, ke pasur frikë ta ndizje dritën elektrike, etj, etj.
Romani i Adil Ollurit është një dritare e madhe e hapur për të parë qartësisht veten dhe historinë tonë.
Virion Graçi, shkrimtar
Falë vetes së dytë (tepër të vështirë), Adil Olluri ka mënjanuar tendencën bajate të ekzgjerimit dhe patetikës heroike, duke i lënë vend projektimit të llahtarës, disiplinimit të saj të pamundshëm në një udhëtim eksod me trenin e vdekjes. E vetmja heroikë është të presësh vdekjen në mënyrë dinjitoze, njerëzore, në një orë të ligë kur nënvetëdija të kthen së prapthi, si astar xhakete. Atëherë nuk kuptohet më, a je në realitet apo në kllapinë alegorike të vdekjes. Kufiri është i padallueshëm: makthi uniform i kufirit midis. Njeriu ka vdekur dhe është ringjallur nga hiri i frikës. Dhe kjo përvojë përcillet në roman pa efekte që do ta dëmtonte organicitetin natyral të veprës.
Pasojat e pandemisë së coronavirusit, kanë filluar të vërehen tek njerëzit në Kosovë, në aspekin e problemeve të shëndetit mendor.
Këtë e konfirmon psikiatri i njohur kosovar, Dr. Afrim Cana, i cili në një bisedë për Mediafokus.info, ka thënë se pandemia ka ndikuar në prishjen e ekulibrit emocional tek njerëzit.
“Pandemia, padyshim që ka ndikuar në gjendjen emocionale te njerëzit dhe ka një ndikim të vazhdueshëm në kuptim të prishjes së ekulibrit emocional. Prishja e këtij eukuilibri tërheq pas vete edhe probleme tjera në fushën e shëndetit mendor të individit e që manifestimet e më pastajme janë ktyesisht të karakterit individual”, thotë Dr. Afrim Cana, për Mediafokus.info.
Sipas tij, manifestimet klinike vërehen përmes simptomave me çrregullime të ankthit e depresionit, por edhe ekzacerbim apo përkeqësim të sëmundjeve mendore serioze, sepse, siç tha ai, faktori kohë ka ndikim direkt në manifetsimin e tyre.
“Pandemia në pergjithesi e afekton në tërësi jetën indivudale, por edhe kolektive pasiqë karakterizohet me masa të shumta restriktive-kufizuese, të cilat pastaj prekin shumë sfera në jetën e individit”, shton Cana për Mediafokus.info.
Psikiatri i njohur ka folur edhe për një pjesë të madhe të kosovarëve, të cilët janë deklaruar se nuk besojnë se ekziston virusi COVID-19.
“Në shumicen e rasteve njerëzit kur ballafaqohen me situata të tilla që vlerësohen si kërcënuese, shpeshherë përdorin mekanizma mbrojtës joadekuat. E, një ndër ta, është edhe mekanizmi i mohimit. Pra, individi edhe pse gjendet në një situatë të tillë, ai të gjitha sjelljet dhe qëndrimet e tij i paraqet mohuese karshi ndodhive në të cilat ai gjendet”, ka thënë Cana, për të shtuar se deri te kjo situatë kanë ndikuar edhe ndryshimet në qeveri.
“Pastaj, edhe situata e përgjithshme politike në të cilën vendi ynë ka kaluar gjatë kësaj pandemie, ndryshimet në qeveri, kanë pasur impakt direkt në krijimin e këtyre opinioneve në popullatë, pasiqe mendoj që kur bie besimi në institucione adekuate, atëherë shumë shpesh njerëzit krijojnë stereotipe të ndryshme të cilat nuk përkojnë me realitetin aktual”, ka deklaruar psikiatri Dr. Afrim Cana, që është edhe drejtor i Qendrës së Shëndetit Mendor në regjionin e Gjilanit. / KultPlus.com
Ish-lojtari i Ajaxit dhe Barcelonës, tre herë fitues i Topit të Artë, njihej si një lojtar dhe trajner që solli revolucion në futbollin botëror, shkruan “Ableu”.
Më poshtë mund të lexoni disa prej thënieve më të bukura të tij për të kuptuar se çfarë futbollisti ka qenë në karrierën e tij
“Të luash futboll është e lehtë, por të luash një futboll të thjeshtë është gjëja më e vështirë në botë”.
“Këtu është vetëm një top, ndaj duhet ta fitoni atë”.
“Cilësia pa rezultate është e kotë. Rezultatet pa cilësi janë të mërzitshëm”.
“Nëse do të doja të më kuptoje do të isha shpjeguar më mirë”.
Pse nuk mund të fitosh ndaj një klubi më të pasur? Unë nuk kam parë kurrë një tufë me para të shënojnë një gol”.
Nëse nuk mund të fitosh, sigurohu që të mos humbësh”.
“Njerëzit që nuk janë në nivelin tim nuk mund të cenojnë integritetin tim”.
“Futbolli bazohet në thelb te dy gjëra. E para: kur e ke topin, duhet të jesh i aftë ta pasosh në mënyrë korrekte. E dyta: kur ta pasojnë, duhet të dish ta kontrollosh. Nëse nuk mund ta kontrollosh, nuk mund as ta pasosh”.
“Të gjithë trajnerët flasin për lëvizje pa top, kërkojnë shumë vrapim. Unë them se nuk është e domosdoshme të vraposh shumë. Futbolli është një sport që luhet me tru. Duhet të jesh në vendin e duhur në momentin e duhur, as më herët dhe as më vonë”.
“Nëse nuk mund të fitosh, sigurohu që të mos humbasësh”.
“E vetmja skuadër në gjendje për të kaluar krizën në Itali është Juventus, sepse ka një filozofi të rëndësishme, ndërsa italianet e tjera nuk kanë para”.
