Mediumi amerikan New York Times i ka kushtuar një artikull rivierës shqiptare por edhe qyteteve të tjera historike si Berati. Në artikull theksohet ndryshimi që ka pësuar vendi jonë që nga heqja e regjimit komunist. Në artikull shkruhet se riviera shqiptare krahasohet nga influencer të huaj me vende si Maldive dhe Bali. Por gjithashtu nuk jo çdo gjë përshkruhet bukur, pasi NY Times ka nxjerr ne anën e errët të bregdeteve shqiptare. Aty theksohet se një nga problemet kryesore në vend është dhe ikja e dritave si dhe papastërtia e tualeteve.
Artikulli i Plotë:
Më shumë se një duzinë njerëz tek dëfreheshin, me veshje të ndryshme, qeshnin teksa një instruktor i arteve marciale na drejtonte të zvarriteshim në dysheme. Bëni kontakt me sy, na tha ai ndërsa përpiqeshim të ndiqnim lëvizjet e trupave të njëri-tjetrit. Por ishte e vështirë të mos shikoje detin Jon me shkëlqim blu. Në Dhërmi, një fshat në Rivierën Shqiptare, ujëra shkëlqenin nën diellin e verës, pa jahtet që mbushin brigjet kroate apo greke. Palmat mbulonin peizazhin. Pas tyre dukeshin Malet e harlisura e të gjelbra. Muzika e ndërpreu mësimin tonë, duke na kujtuar arsyen pse ne fillestarët e kapoeira-s ishim mbledhur: Kala, një festival muzike dhe mirëqenieje një javor. Unë isha pjesë e një turme prej rreth 3500 të rinjsh, që shkëlqenin me pantallona e bluza transparente, të cilët kishin zbritur në Dhërmi në fund të majit dhe fillim të qershorit për t’u argëtuar nën dritën e hënës dhe për të punuar me yoga, frymëmarrje, masazh dhe klasa arte marciale. Më tej, në reportazh gazetarja përmend DJ e njohur që performuan në të gjitha netët e festivalit, duke luajtur muzikë tekno, elektronike, disko, xhaz dhe jo vetëm, ndërsa vlerëson ushqim e freskët e të shijshëm në restorantet e Dhërmiut. Na shërbyen ushqime deti të freskëta, të shijshme dhe pije me çmime të arsyeshme. Paketat njëjavore të Kala-s, të cilat përfshinin bileta dhe akomodime, fillonin me 370 dollarë, ndërsa për festivale të ngjashme në SHBA, këtë vit tarifat shkonin nga 200-400 dollarë bileta, pa akomodim.
Çdo skenë në mjedis të hapur ishte si një botë e vogël, një liman komod, një platformë që dilte në det, apo një hapësirë e madhe e rrethuar nga palma. Kur lodhesha duke tundur kokën duke ndjekur muzikën, mund të endja rrugës me të bërtitura, të qeshura nga pjesëmarrësit e festivalit dhe të futesha në një turmë tjetër me një ritëm tjetër. Ajo thekson mikrpritjen e banorëve të Dhërmiut, që në bizneset që kanë ngritur punojnë me orare të tejzgjatura teksa turistët vetëm shtohen. Problemet në Dhërmi nuk mungojnë. Dritat mund të ikin pa paralajmërim dhe tualetet mund t’i gjesh të papastruara. Popullariteti në rritje i Dhërmiut ka pasqyruar atë të Shqipërisë në tërësi. Në vitin 2022, një rekord 7.5 milionë njerëz vizituan vendin, duke shpenzuar rreth 3.1 miliardë dollarë, krahasuar me 6.4 milionë dhe 2.4 miliardë dollarë në vitin 2019, sipas Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit. Dhe në tre muajt e parë të vitit 2023, Shqipëria përjetoi një rritje prej 54 për qind të vizitorëve krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2019, sipas Organizatës Botërore të Turizmit.
Shumë prej atyre turistëve nisen drejt qyteteve turistike dhe plazheve të Rivierës Shqiptare, të cilat po tërheqin kërkuesit evropianë të diellit dhe detit, të cilët e shohin ishullin grek të Korfuzit dhe Dubrovnikut, Kroaci, shumë të shtrenjtë dhe të mbushur me njerëz. Në Instagram dhe TikTok, influencuesit krahasojnë peizazhin detar të Shqipërisë me atë të Maldiveve ose Balit. Në të njëjtën kohë, adhuruesit e historisë po vërshojnë drejt rrënojave të lashta greke dhe romake të Shqipërisë, arkitekturës së epokës otomane dhe mijëra bunkerëve të ndërtuar nga Enver Hoxha. Natyra është e përshtatshme për të udhëtuar me biçikletë përgjatë lumit Vjosa dhe të shëtisës në Alpet Shqiptare. Gati 300 operatorë agroturizmi të certifikuar nga qeveria ofrojnë turne në ferma, degustime të verës dhe ushqime të bëra vetë në pronat që rritin qershi, arra, kumbulla, ftua dhe më shumë.
Mjedisi i sotëm miqësor për turistët është në kontrast të thellë me Shqipërinë e fillimit të viteve 1990, pasi ajo doli nga katër dekada izolim si një nga vendet më të varfra. Pasoi një krizë ekonomike dhe një rënie pothuajse në luftë civile. Në fillim të vitit 1997, gjatë një kryengritjeje popullore, rreth 550,000 armë u grabitën nga armatura dhe të paktën 2,000 njerëz vdiqën ndërsa forcat qeveritare goditën dhe kryengritësit luftuan. Kombet e Bashkuara më në fund dërguan një forcë shumëkombëshe për të rivendosur rendin. Por e gjithë kjo e la Shqipërinë me një reputacion si një vend i rrezikshëm dhe i mbushur me krime. Zhvillimi në zonën e Dhërmiut është përshpejtuar me ritme marramendëse: gjysma e fshatit ngjitur të Drymades duket se është një kantier ndërtimi. Fluksi i vizitorëve të huaj në një vend që vetëm disa dekada më parë ishte mbyllur për botën ka sjellë si prosperitet ashtu edhe sfida.
Në Dhërmi, rryma apo uji në hotele ndonjëherë fiket pa paralajmërim dhe banjat në restorante dhe bare mbetën të papastra për shumë kohë. Në ditën e dytë të festivalit, një shitëse vendase fshiu ballin dhe murmuriti teksa vëzhgoi një varg të pafund turistësh të veshur me rroba banje të paduruar që prisnin të blinin patate të skuqura, ujë, birrë dhe krem dielli. Ajo po drejtonte vetëm dyqanin ushqimor dhe shkëmbimin valutor ngjitur, sepse vëllai i saj kishte qëndruar zgjuar gjithë natën duke shitur karta SIM për turistët. Vërshimi i vizitorëve po ngre gjithashtu frikën për dëmtime të mundshme ndaj florës dhe faunës së rajonit. Në qytetin e Vlorës, rreth një orë me makinë nga Dhërmiu, një projekt ndërtimi aeroporti që qeveria promovon si një mënyrë për të sjellë më shumë turistë në rivierën shqiptare është përballur me protesta nga grupet mjedisore që thonë se mund të rrezikojë vendet e shenjta të shpendëve si flamingot dhe pelikani.
