Autor: KultPlus

Kevin Hart do ta moderojë ceremoninë The Oscars 2019

Posted on by KultPlus

Aktori Kevin Hart do të jetë moderator i natës së madhe për filmin botëror, ceremonisë The Oscars.

Hart do ta moderojë ceremoninë e 91 me radhë, e cila do të mbahet me 24 shkurt në Hollivud.

Me anë të një postimi në Instagram ai ka treguar se më në fund, erdhi koha e tij për të moderuar këtë ceremoni ku nderohen filmat dhe aktorët e aktoret më të mira të vitit.
Këtë vit, në shkurt, ceremonia e Oscars u moderua nga Jimmy Kimmel dhe u shikua nga 26.5 milionë shikues në mbarë botën.

Hart është 39 vjeçar ndërsa vitin e kaluar luajti në filmin “Jumanji”.

Në anën tjetër, nominimet për Oscar do të shpallen me 22 janar. / KultPlus.com

‘Ajo’ nga More Raça, një reflektim mbi rrugëtimin e grave të cilat ikin prej dhunës

Posted on by KultPlus

Arbër Selmani

Lajmet për dhunën e ushtruar ndaj grave po shtohen dita-ditës, njëjtë si barra e zemrës së qytetarit i cili lëngon prej dhimbjes kur dëgjon se gruaja kosovare vendin më të rrezikshëm e ka pikërisht brendësinë e shtëpisë së saj.
Megithatë, shpesh një grua largohet, merr zemër dhe zgjedhë diçka më të mirë, ose veç merr rrugë të cilën nuk e njeh por e ndjen se nuk ka dhunë në atë drejtim.

E njëjtë është gruaja në filmin “Ajo” nga More Raça. Vajza e saj e largon nga babai dhe vëllau, ndërsa nëna e lumtur bashkë me vajzën në veturë largohen për një jetë më të mirë. Nëna e ka fytyrën me shenja nga goditjet e dhunës, derisa vajza në fund të filmit ka arsye të buzëqeshë. Burri është i tmerrshëm, e djali është viktima që pajtohet me të atin. Por ka një shpëtimtare, e cila e kupton më së miri zemrën, trupin dhe fizikun që dhemb të nënës së saj të pafat.

Aurita Agushi, Sunaj Raça, Florist Bajgora dhe Diella Valla janë katër aktorët e filmit “Ajo” me regji nga More Raça, i cili mbrëmë u shfaq në Qendrën Informative dhe Kulturore të Bashkimit Evropian në kryeqytet, në kuadër të dhjetorit që në këtë Qendër po shënohet si muaji i grave të suksesshme kosovare, në fushën e artit dhe kulturës.

Filmi 12-të minutësh tregon për dhunën në familje, një inspirim i radhës i regjisores e cila sapo është kthyer nga Amerika, atje ku e promovoi filmin e saj dhe e cila pret që ndoshta ky film të mund të nominohet në listën e ngushtë të filmave të shkurtër në ceremoninë Oscars.
“Unë e kam ndje obligim me e përdorë artin tim për të mirën e shoqërisë, për me ngritë debate, dhe gjithmonë kam dashur me sjellë në ekran histori të parrëfyera. Filmi “Ajo” për mua ka qenë një proces i ndjeshëm dhe i dhimbshëm sepse gjatë shkrimit të skenarit kam takuar gra që janë viktimë e dhunës, disa prej tyre edhe kanë nisur një jetë të re dhe janë larguar” tregoi në bisedën e zhvilluar pas filmit regjisorja More Raça.

Filmi ka nisur mbarë, ndërsa është shfaqur për 15 ditë në rreth 350 kinema rreth e qark Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Më pas filmi fitoi në Mahnattan ndërsa para pak ditësh morri çmimin special të jurisë në Kajro, në një festival të kategorisë A. Historia shqiptare kësisoj shndërrohet në histori universale, e dhuna ndaj gruas kosovare bëhet dhuna ndaj secilës grua. Sepse në fakt, të rrahësh një grua duket sikur ke goditur secilën grua që merr frymë në këtë botë.
“Fundi i lumtur i filmit tregon se ka shpresë. Unë gjithmonë e kam pyetur veten se pse këto gra nuk ikin, nuk largohen, por gjithmonë ka arsye e rrethana të ndryshme. Në film së paku vjen një fund me buzëqeshje. Unë dua poashtu me këtë film të reflektoj mbi atë se sa bën ky shtet dhe kjo shoqëri për këtë rrugëtim të largimit të këtyre grave, dhe sa i sigurtë është ky rrugëtim” tregon tutje More Raça, regjisore e filmit “Ajo” dhe disa filmave të tjerë të cilët gjithmonë lidhen me gruan kosovare dhe me realitetin rreth saj.

Gjatë filmit janë përdor kuadro të fytyrës të cilët qëndrojnë të tillë për disa minuta, dhe sipas Moresë kjo vjen sepse ajo dëshiron që audienca të futet thellë në personazhet gra brenda filmit dhe në emocionet e tyre.
“Unë si i vogël jam mësu me e pa gruan dhe femrën si pjesë timen, prandaj shpesh e kam problem me e kuptu edhe rolin tim në film, se si dikush pajtohet me një trajtim të tillë ndaj gruas” tregon në anën tjetër Florist Bajgora, aktor në këtë film, në rolin e djalit të familjes i cili është dukshëm një viktimë e mentalitetit por nuk bën zë dhe pajtohet me trajtimin që po i bëhet nënës së tij.

E pranishme në diskutim ishte edhe Aurita Agushi, aktore në film, e cila barti mbi vete fuqinë e tërë filmit duke qenë gruaja e heshtur që flet me zë më shumë se me gojë. Ajo tregon se ndihet e lumtur që ka punuar në këtë film i cili po pritet mirë dhe ka marrë hovin e tij nëpër botë.
“Më ka pëlqyer skenari dhe e kam lexuar me shumë kujdes. Sidomos titulli “Ajo” më intrigoi shumë sepse nuk e dija kush ishte ajo. Ajo mund të isha unë ose edhe secila në këtë audiencë. E kam përcjellë suksesin e filmave të mëhershëm të Moresë dhe më pas më pëlqeu të isha pjesë në këtë film, i cili trajton një problematikë të shoqërisë kosovare, problematikë aktuale dhe shumë shqetësuese” tregon Agushi.

Gjatë diskutimit Agushi tregoi edhe për përvojën e saj në Oscars, kur ajo ishte pjesë e filmit “Shok” i cili u nominua në listën e ngushtë për Ceremoninë Oscars në vitin 2016-të.

Sot, me fillim prej orës 16:00, në Qendrën Informative dhe Kulturore të Bashkimit Evropian do të diskutohet mbi gruan kosovare dhe diplomacionë kulturore, me Nita Dedën, Vjosa Berishën, Arta Aganin, Zana Hoxha Krasniqin, Donika Rudin dhe Besa Luzhën. / KultPlus.com

Unë s’kam dëgjuar kurrë “live” tinguj lahute…’se është tingull i serbit’

Posted on by KultPlus

Nga Alma Nikolli

Kur isha e vogël më kanë kënduar nina-nana. Jo shumë herë besoj, se ne fëmijët e asaj kohe sikur kemi qenë më të bindur nga natyra, edhe ndaj gjumit. Kjo ka qenë e vetmja muzikë live që kam dëgjuar asokohe. As çifteli që ishte traditë në veri nuk dëgjohej më në shtëpi. Babai qysh fëmijë s’ia pati lëviz më telat. Pasi i vdiq i ati, nuk pati më kohë me lujt me nota, as me lujt ma fare.

Në 8-vjeçare (s’ka qenë 9 ende) kam mësuar çdo notë, në fusha, në vija, e poshtë pentagramit. Kemi kënduar “Himnin e lumturisë”, së Bethovenit, e di ende fjalë për fjalë. Apo “La donna mobile” të Pavarotit.

Këndonim edhe këngë partizane. Jehonte zëri i gjithë klasës. Vraponte nëpër korridore e hynte në një orë matematike dhe zbuste ikset e ipsilonet në dërrasat e zeza që atëherë kanë qenë të zeza.

Mësuesja e muzikës ishte aq e mirë sa nuk besoj të ketë dalë nga programi mësimor, kur ishte puna për të dëgjuar tingullin e lahutës a të çiftelisë në shkollë. Me siguri nuk ka qenë aspak në program që ne të dëgjonim lahutë a çifteli.

Në gjimnaz mbaron qejfi; s’ka më muzikë. E në asnjë aktivitet kulturor nuk na kujtoi më njeri se çfarë kemi vlera shqiptare. Edhe nëse e kanë bërë s’ditën të na e ngulisin në mendje.

Kur kishte fushatë partia në pushtet s’linin mësuese pa detyruar të shkonte në miting… e mësueset mundoheshin të mos linin nxënës pa marrë me vete për të tundur flamuj rozë a blu… Kurse atë të kuqin, atë shqiptarin kurrë s’na detyruan ta valëvisim.

Në fakultet e master, s’bëhet më as Gjuhë Shqipe. Nuk kam çfarë të them për lahutë e çifteli.

Në televizon e keni parë vetë ç’bëhet.

Na kafene po e po.

Edhe në vende turistike malore që kanë pasur traditë çifteli e lahutë, nëpër shumë lokale këto instrumente janë si librat, sa për zbukurim se në sfond dëgjon këngë italiane.

Këto ditë si kurrë më parë ndihem në faj që nuk kam dëgjuar kurrë lahutë “live”… Ia drejtova gishtin vetes, fundja.

Megjithatë, tani e tutje do të na quajnë mëkatarë po ta bëjmë…, se është tingull i serbit…

‘Misteri’ i varrit të Ali Pashë Tepelenës (FOTO)

Posted on by KultPlus

“Interesimit të disa miqve dhe gazetarëve për “zbulimin” e fundit në lidhje me vendodhjen e vendvarrimit të kokës se Ali Pasha Tepelenës mund t’ju them se: Vendodhja e gurëve të varrit të Aliut djemve dhe nipërve të tij është mjaft i njohur.

Përpjekje për rikthimin e tij në Shqipëri janë bërë që në periudhën komuniste por pa asnjë rezultat.

Po kështu për 100 vjetorin e Pavarësisë u bënë përpjekje nga Qeveria Berisha dhe në veçanti nga Jozefina Topalli për sjelljen e Kokës së Pashait. Pala Turke ishte mjaft evazive”. Kështu shkruan Auron Tare,i njohur për lidhjen e tij me historinë e trashëgiminë kulturore në faqen e tij në Facebook, referuar diskutimeve të fundit mbi varrin e Ali Pashë Tepelenës.

Në 2016 konsulli Shqiptar në Stamboll e ribëri edhe një përpjekje tjetër për ketë çështje në bashkëpunim edhe me një kërkesë nga Kryetari Bashkisë se Tepelenës. Pala turke ishte përsëri evazive.

Arsyeja përse pala turke ka qenë gjithmonë evazive në ketë çështje e “zbuloi” Prof Tutuncu, një studiues i historisë otomane.

Në gazetën “Akşam Gazeta” e 7 Haziran 1934, thuhet se eshtrat e Aliut, djemve dhe nipërve të tij janë vendosur në një varr masiv së bashku me shumë eshtra të personaliteteve Otomane.

Kjo për arsye të hapjes së rrugës që kalonte afër Portës, ku për traditë vendoseshin Kokat e prera të zyrtareve Otomane. Duhet thënë së djemtë e Aliut u vranë në Ankara dhe Kutahy.

Letër nënës…

Posted on by KultPlus

Nga Kujtim Xhaja.

Shumë kohë po bëj larg teje, nënë
Më ndan nga ty një zbrazëti e madhe,
Me çfarë ta mbush këtë boshëllëk?
Me pije, lot apo me falje?

Kisha dëgjuar më parë se
këtej njerëzimi është bërë pazar,
Po kur ty nuk të shoh,
Ç’vlerë ka dhe një dollar?

Sa e vogël do ish kjo botë,
Sikur të mos ishe ti…
Do ish e plogësht, e kotë,
Ashtu, si një pikë në zbrazëti…

Tani kam dalë e po shkruaj
Në një cep dritare po rri,
Me dhjetra gra ikin e vijnë,
Po asnjëra s’është si ti

Letrat e tua më kanë munguar
më ka munguar edhe shkrimi yt,
Shkrimi më I bukur në botë,
I vetmi që më qetëson sytë

Mbase të kam zhgënjyer, nënë
Mbase bëra të pamundurën time
Po ti sërish beson tek unë,
Më shumë se ç’besoj unë, tek vetja ime

Ndoshta ti më pret gjithmonë,
Me një shpresë të re, të vakur
Nënë, unë po vij
Prandaj derën lëre hapur…

Ministri Gashi porositë të rinjtë nga shtetet që nuk e kanë njohur Kosovën që të lobojnë në vendet e tyre

Posted on by KultPlus

Sot, në ambientet e Fakultetit Filozofik të Universitetit të Prishtinës, u hap Konferenca Ndërkombëtare “Modeli i Kombeve të Bashkuara në Kosovë” e organizuar nga Instituti iCHAT – Kosovë dhe “Debate for Peace” nga Izraeli, mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

Pjesëmarrës në këtë konferencë ishin të rinj që vijnë kryesisht nga vende si: Izraeli, Spanja, Greqia, Rumania dhe vende të tjera evropiane.

Në këtë konferencë, ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, ndër të tjera u shpreh se “kjo është një ditë jashtëzakonisht e veçantë që jemi sot bashkë në këtë konferencë e cila mbahet si konferencë e edicionit të tretë ndërkombëtar e natyrisht ku ka mundësi edhe të krijohen kushte për të bashkëbiseduar me të rinjtë e vendeve të ndryshme të pranishëm”.

Ministri Gashi bëri me dije se “jemi një vend i vogël por me një potencial shumë të madh rinor duke përfshirë edhe shumë të rinj tanë të cilët merren me aktivitete sportive. Kosova ka sportistët më të mirë në botë, ka medalje të artë të Lojërave Olimpike dhe po ashtu ka filma të cilët janë të nominuar për çmimin Oscar”.

Në fund, ministri iu bëri thirrje të pranishmëve që të lobojnë në shtetet e tyre në mënyrë që ta njohin Kosovën si shtet të pavarur: “Mund të jetë ndoshta koincidencë por ajo që është me rëndësi që një pjesë e madhe e këtyre të rinjve që janë sot mysafir në Kosovë vijnë nga shtetet të cilat nuk e kanë njohur shtetin e Kosovës si shtet të pavarur dhe sovran. Është një moment i mirë që nga afër t’i shihni zhvillimet që kanë ndodhur në Republikën e Kosovës edhe pse jo ta krijomë bashkërisht një diplomaci rinore në mënyrë që të loboni edhe në vendet e juaja që edhe shtetet e juaja më në fund ta pranojnë një realitet që ka ndodh dhe ta njohin shtetin e Kosovës”. / KultPlus.com

Yll Rugova jep dorëheqje nga detyra e Drejtorit për Kulturë

Posted on by KultPlus

Yll Rugova ka dhënë dorëheqje nga detyra e drejtorit të kulturës në Komunën e Prishtinës.

‘Më duhet të them edhe njëhere se dorëheqja ime nuk është asessi heqje dorë nga projektet e rëndësishme kulturore, e shoqërore që janë nisur, e as nga projektet e rëndësishme progamore që janë proklamuar bashkarisht, por është heqje dorë nga qeverisja e zbehtë e Prishtinës që e ka shkëputur tash edhe bashkëpunimin me Vetëvendosjen.

Do të fokusohem në rolin tim brenda Lëvizjes Vetëvendosje për ta mbrojtur vizionin qeverisës për Prishtinën dhe për ta bërë gati programin e ri për të ardhmen.

#prishtina

(Kohët e fundit më është dashur të jap shumë sqarime në lidhje me dorëheqjen andaj e pashë të udhës ta bëj publik këtë njoftim.)’ ka shkruar ai në rrjetin social Facebook duke njoftuar për këtë dorëheqje. / KultPlus.com

Gratë që nuk heshtin erdhën mbrëmë në Prishtinë

Posted on by KultPlus

Arbër Selmani

Femra më koka të mëdha, më të ndezura në ngjyra të flokëve dhe më të zjarrta në sy, afër edhe me skulptura të bardha e me elemente tradicionale, gati sa putheshin afër në hapësirën e bardhë të Qendrës Informative dhe Kulturore të Bashkimit Evropian në kryeqytet.

Mjellma Goranci Firzi i solli të parët ndërsa Shqipe Kamberi të dytat, për një ekspozitë e cila u hap mbrëmë në këtë Qendër dhe solli këto dy artiste në një bashkëpunim të radhës, për të formësuar një grua që nëse nuk është shqiptare, është një grua universale, e bukur dhe në heshtje, e mangët dhe e kompletuar, e vrarë dhe e gjallë, e kuqe dhe e gjelbër, me sy dhe pa sy, me vuajtje dhe pa të.

Dy artistet mbrëmë hapën ekspozitën “Klithma e heshtjes së gruas”, në këtë muaj i cili në Qendrën Informative dhe Kulturore të BE-së në Prishtinë festohet si muaji i gruas kosovare me suksese në art dhe kulturë.
“Sonte po i sjellim dy artiste të cilat janë të suksesshme në artin e tyre dhe janë dy promovuese edhe në diplomacinë kulturore. Meqë në Qendër këtu dhjetorin do ta festojmë si muajin me gratë e suksesshme nga Kosova në art dhe kulturë, sonte po e tregojmë prapë promovimin dhe përkrahjen që kjo Qendër i jep artistëve dhe kulturës në përgjithësi” tha në fjalën e hapjes Vjosa Berisha, kryesuese e EUICC.

Të pranishmit me të hyrë në dy hyrjet e kësaj qendre do të ballafaqoheshin me pikturat dhe me artin e Kamberit dhe Goranci Firzit. Një cikël i njohur i vajzave të hijshme ngjyra-ngjyra dhe kornizat që rrethonin bardhësinë e punës së Kamberit u shikuan nga audienca e cila jo rrallë po provonte të gjente veten në këtë art ose ta dëshifronte atë deri në mundësinë njerëzore.

“Unë dhe Shqipja po bashkëpunojmë për herë të dytë, dhe kjo sepse e trajtojmë temën e figurës së gruas. Shpresoj që të gjithë e kuptoni sonte mesazhin e artit tim: jo dhunës fizike, seksuale, duhet ta luftojmë këtë dukuri dhe duhet ta përkrahim njëri-tjetrin. Shoqëria jonë duhet ta kuptojë që femra duhet të ketë një pozitë më të mirë në shoqëri, për një familje më të shëndoshë” tha në hapjen e ekspozitës Mjellma Goranci Firzi.

Ekspozita e njëjtë ka udhëtuar më disa shtete evropiane, përfshirë këtu Gjermaninë, Holandën, Austrinë e Bullgarinë, për të përçuar të njëjtin mesazh, që figura e femrës të mbetet e shenjtë dhe e pa dhunuar.
“Ekspozita ka nisur në qendrat kryesore të Evropës, për me reflektu mbi këtë dukuri. Shumica jetojmë në familje patriarkale prandaj të gjithë duhet të reflektojmë mbi gruan dhe mbi dhunën” vazhdoi Shqipe Kamberi.

Ekspozita do të vazhdojë të qëndrojë e hapur në këtë Qendër. Sot prej orës 19:00 regjisorja More Raça do të jetë në një bashkëbisedim në këtë qendër, pasi të shfaqet filmi i saj “Ajo”. Nesër, e mërkurë, me fillim prej orës 16:00, gratë e suksesshme kosovare që janë edhe drejtoresha të festivaleve më të rëndësishme dhe institucioneve kulturore më me nam do të bisedojnë rreth diplomacisë kulturore dhe fuqisë së gruas në këtë diplomaci. / KultPlus.com

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta

Posted on by KultPlus

Arbër Selmani

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta

“Nuk ka paaftësi më të madhe për një shoqëri sesa pamundësia ta shohë njeriun më përtej”

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta, me patjetër duhet të kujtohemi që kërkohet pak për lumturinë e disa njerëzve të cilët nuk janë si ne, si të tjerët, por as nuk duhet të jenë, tek e fundit.
Kërkohet pak prej neve që në një mënyrë a tjetrën, me një dorë që ndihmon ose një krahëror që mban ose një karrocë që numëron minuta jete ose një përqafim që kushton hiç, këtyre personave ua bëjmë ditën më të lumtur, javën, muajin, vitin, jetëgjatësinë.
Shembull, eduko fëmijën tënd, respektivisht veten tënde, që mos ta shikosh një person më ndryshe se ti sikur të ishte fundi i botës, pamja makabre në televizion. Asgjë nuk është e jashtëzakonshme, veç një krijesë që mendon më ndryshe se ti dhe shpeshherë është mbi ty e intelektin tënd.

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta, mësoje se dy vetura afër njëra tjetrës do të thotë pamundësi për hyrjen e një karroce, ndërsa dhjetë vetura bashkë nënkupton pesë persona të cilët për fajin tënd nuk kanë kah të dalin prej rrëmujës. Mëso se ti ke këmbë, dikush nuk ka, dhe mos hap sytë. Ndihmo.

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta, çohu në kafe dhe shko përqafoje atë fëmiun të cilin krejt kafiqi po e shikon sikur të ishte vetë Zoti zbritur në Tokë. Shko dhe tejkaloje veten, preke një tjetër trup që e ka përmbushjen që e ke ti. Ja, ndodhë përmbushja pas dhjetë sekondave.
Sidomos në një shoqëri si Kosova, ku palaçot në parlament kanë ditur shpesh të mos votojnë për këta njerëz, provo e hape mendjen. Forcë do të thotë të ndihmosh. Telefonoje dikë që çdo ditë kalon në sfidë, prishe rehatinë tënde, je aty për njerëzit që patën një fat më ndryshe se ti. Se fati rrotullohet.
Ti je i vetëdijshëm mbi këtë, por nuk e mendon. Planet dështojnë, jo rrallë.

E ke edhe ti një familjar të largët, ose të afërt, që ka aftësi më të veçantë. Vizitoje, shko shihe, bleji një dhuratë, harxho kohë. Disa njerëz kënaqen me pak. Mësoja një shkronjë, tregoja një botë, jepi pak prej vetes tënde. Nuk kërkohet shumë.

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta, të fajësoj se je rahat në kolltukun e mendjes tënde, që lehtë shihet se është i vyshkur nëse nuk ndihmon dikë tjetër në nevojë. Merre një njeri me nevoja të veçanta, dil në rrugë, shko në kinema, jepi pak ujë, ftoje në ditëlindje, organio një ditëlindje për të, shko në ditëlindjen e tij a saj, puthe në ballë si puthet njeriu për herë të fundit, bëje të ndihet lirë me ty.

Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Veçanta, nuk ka të tjerë këtu. Jemi të gjithë ne mes vete, dhe nevojitet veç një dashuri dhe një tjetër, dy, të bëhet më mirë për secilin individ që nuk ndihet mirë, ose ka nevojë për dhjetë gishta tjerë drejt frymëmarrjes më rehatshëm. Jeta godet, por asnjëherë aq fuqishëm sa një gjest i mirë.

U hap mbrëmë ekspozita dhe festa e shkrimtarëve ‘Hijet e Bardha’ në Galerinë Qahili

Posted on by KultPlus

Arbër Selmani

Poezitë në të katër anët dukeshin si shpirti i dalë prej trupit të artistëve dhe i mbetur pezull në murin e bardhë tabullarasë. E njëjta tabullarasë u qëndis me emra, fjalë, korniza, momente, emocione, burra e gra që nuk njohën kurrë dashuri, të tjerë që patën teprica të dashurisë, në pritje të trenit, autobusit, metrosë, në pritje të asgjësë. Poezi që prej një këndi në këndin vjetër, të jepnin shumë në pak vargje.

Në Galerinë Qahili në kryeqytet, mbrëmë mbi 60 poezi gjetën audiencën e tyre në kuadër të “Hijet e Bardha”, një projekt mes kësaj Galeria dhe OJQ Etea që mblodhi rreth vetes shkrimtarë e poetë të rinj e më të njohur për një garë të poezive e cila pati fillimin mbrëmë e do të vazhdojë deri në mesin e dhjetorit.
Emrat si Tinka Kurti, Sibel Halimi, Era Maliqi, Ilire Zajmi, Endrit Krasniqi, Debora Deva, Donart Rexhbogaj, Donika Sopa, Musa Ramadani, Nora Canolli, Radije Hoxha e të tjerë shkrimtarë patën poezitë e tyre në muret e Galerisë Qahili.

Të pranishmit në hapjen e ekspozitës, por edhe në ditët në vazhdim, do të duhet të votojnë për poezinë e tyre të preferuar e cila në fund do të jetë fituese. Një performancë e një poezie të çuditshme e nisi mbrëmjen, që doli të jetë një inskenim i tmerrshëm.

Agon Ahmeti nga ETEA tregoi ideja e kësaj performance tregoi më shumë për antivlerën në shoqërinë tonë.
“Ne së bashku, si komunitet artistësh e aktivistësh, fundja edhe si shoqëri në përgjithësi nuk duhet të qëndrojmë indiferent ndaj antivlerës, sepse kjo e fundit është duke e ngulfatur vlerën, sidomos artistike. Kemi shumë artistë, shumë prej të cilëve sot gjenden këtu, arti i të cilëve nuk arrin të dalë në pah, për shkak të mbizotërimit të antivlerës, sidomos në masmedia e kjo vlen për të gjithë fushat e artit” tregon ai.
Erza Kurti dhe Durim Xhema i uruan mirëseardhje të gjithë të pranishmëve në ekspozitën me poezitë, secila më e veçantë se tjetra, e disa më të dalluara kësisoj edhe më të votuara.

Hijet e Bardha janë një metaforë për ta përshkruar botën e artit si diçka të dlirë, të pastër dhe madhështore. Vet hija është gjigante, është një iluzion që nuk është asjnëherë e njejtë. Edhe pse Hijet e Bardha nuk i shohim ato janë gjithkund. Mu për këtë arsyje veprat e artit, shkrimet e poezitë përmbajnë një sharm dhe e mahnisin publikun.
Poezia fituese në fund do të shpërblehet me një punim nga Fondi i Galerisë Qahili dhe me tre libra nga ETEA. Poezia do të dihet në mbyllje të ekspozitës kur edhe do të mbahet një panel diskutimi. / KultPlus.com

‘Nëna dhe fëmija’ e Mustafiq, përplasja e plot shtëpive dhe familjeve në Ballkan

Posted on by KultPlus

Alberina Haxhijaj

Në teatrin e AAB-së “Faruk Begolli”, në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove mbrëmë në Prishtinë erdhi shfaqja “Nëna dhe fëmija” me regji të Dino Mustafiq, shkruan KultPlus.

Nëna (Ema Andrea) qëndron e ulur në karrige duke shikuar djalin e saj (Matia Llupa) i cili pas 20 viteve ka ardhur për ta takuar. Distanca që kanë dy personazhet vërehet që në fillim. Djali ka ardhur për ta takuar nënën të cilën e ka lënë nën kujdesin e gjyshes e pastaj të babit. I zhytur në mendime në mesin e të cilave edhe pyetja – ndoshta do ishte më mirë sikur të mos kisha lindur fare…?

Nëna flet për shkresa, duke dashur ta bindë të birin se ka arritur diçka në jetë, duke i treguar se nuk mund të jetonte një jetë ku s’do kishte asgjë përveç titullit ‘nënë’, gjersa tregon se çfarë mendon për gratë dhe zbërthen jetën e saj.

Ka shumë tension brenda këtyre dy karaktereve, duke filluar nga një dëshirë për të fjetur në gjoksin e nënës, një mundësi që djali ishte fryt i një shtatzënie të padëshiruar, apo dëshira e saj për të qëndruar dhe pirë një gotë verë.
“Është regjia e Dinos që më ka vënë përballë kësaj sfide”, tregon për KultPlus Ema Andrea, gjersa shton se dëshira e tyre për të punuar së bashku ka ekzistuar kohë më parë.
“Besoj që pika ku ne takohemi është kërkimi pa frikë dhe me guxim. Dino solli këtë pjesë për miliona motive. Ai e do femrën, emancipimin e saj dhe duhet me reflektu pikërisht për fazat që ka kaluar femra gjatë emancipimit të saj dhe mbi të gjitha sepse është një temë për të cilën nuk flitet”, thekson ajo.

Por zgjedhjet që nëna bën në shfaqje janë shumë larg aktores, e për të kjo është më e bukura.
“Mua më pëlqen që të jetoj si artiste sepse me çdo rol me hapen dritare të reja, më hapet mendja dhe çdo herë e më pak i jap të drejtë vetes që të gjykoj. Besoj që kjo është rruga e drejtë drejt lirisë, duke pranuar frikët tua. Pikërisht këtë ka bërë edhe ky rol dhe uroj që çdo krijimtari të shkojë në rrugë të panjohura, në rrugë që janë jashtë kufijve dhe të përditshmes sonë”, thotë ajo.

Në vendet tona ballkanike femra është ose vajzë ose nënë. Nuk i ka të gjitha bashkë, një grua në karrierë, një grua seksi, një grua që bën zgjedhje të tjera. Pikërisht kjo sipas aktores i ka penguar karakterit që ajo luan.
“Kjo është një shfaqje alternative, premiera e së cilës ka qenë në një pub dhe kjo ka qenë një mënyrë për të thënë se nëse e doni artin, atë e bëni kudo. Ishte një sfidë jo vetëm profesionale por le të themi edhe institucionale apo një shembull i mirë për ata të rinj të cilët presin dhe nuk lëvizin. Unë dhe Dino dëshironim të jepnim shembullin që edhe pas 25 viteve karrierë, ti kërkon dhe realizon”, theksoi Ema Andrea për KultPlus.
Përkrah Ema Andreas në këtë shfaqje qëndron aktori Matia Llupa. Një i ri shumë i talentuar i cili fitoi këtë rol përmes audicionit.

Llupa solli një djalë të mbyllur, i cili pas 20 viteve larg nga nëna, pas fjalëve që tha ajo dhe pas diskutimit që u bë, vjen në një moment kur thjeshtë shpërthen. Të gjitha ndjenjat e fshehura të djalit dalin në pah, shpërthejnë dhe ai kalon edhe në një çmenduri që as vetë nuk e kupton.
“Jetën time reale e përshtata jo në atë të marrëdhënies sime me nënën por duke u bazuar në situata të tjera që ndodhin. Kisha frikë të luaja me Emën pasi që e kisha edhe pedagoge edhe çdo herë pyesja veten çfarë nëse gaboj. Djali është introvert, i mbyllur dhe nuk flet, pak a shumë ashtu jam edhe unë. Pra pak a shumë u bazova te këto gjëra të vogla për ta kthyer si ndjesi”, u shpreh ai.

Kritiku, Naser Shatrolli e konsideroi këtë shfaqje mjaft interesante, shumë metaforike, poetike madje edhe dramatike e që prek publikun për shkak të temës që trajton, familjes.

“Shfaqja ka gjetje shume interesante që ndërlidhen me atë ndjenjën dhe problemin e madh psikik që e kanë këto dy personazhe që jetojnë për njëri-tjetrin. Kemi të bëjmë me një familje, një nënë dhe të birin të cilët jetojnë në një jetë të tymosur. Regjisori ka krijuar një teatër të dhomës, atë miniaturën teatrore që krijohet brenda mureve të një shtëpie”, u shpreh ai.
Shatrolli përgëzoi për lojën dhe emocionet që sollën në skenë edhe aktorët. Sipas tij kjo ishte një shfaqje shumë moderne, ku Ema Andrea e krijon një nënë shqiptare por edhe evropiane e amerikane, duke shfrytëzuar shumë mirë edhe këndimin live.

Shfaqja “Nëna dhe fëmija” përfundon me nënën e cila mbetet pa një këpucë duke shikuar nga djali i cili largohet dhe mbetet nën ombrellë në shi. / KultPlus.com

Filmi ‘Bini’ fiton çmimin e publikut në CATE Film Festival

Posted on by KultPlus

Filmi “Bini” ka fituar një çmim të radhës.

Me regji nga Erblin Nushi, filmi ka marrë Çmimin e Publikut në Cinema at the edge Film Festival, në kategorinë e filmave të metrazhit të shkurtër.

Filmi bazohet në një ngjarje të vërtetë, trajton një nga periudhat më të trishta të historisë së Kosovës, shpërthimin e luftës parë nga sytë e një fëmije.

https://vimeo.com/214304195#at=24

Regjisori e ka ndarë lajmin me fansat e tij në Instagram duke treguar trofeun e fituar.

Në këtë film luajnë Eshref Durmishi, Florentina Beck, Flamur Gjocaj e aktorë tjerë, në 20-të minutat e filmit.
Festivali organizohet në Santa Monica. / KultPlus.com

Bashkimi i Kosovës me Shqipërinë, aneksim?

Posted on by KultPlus

Rrezart Palluqi

Në një intervistë të tij, publikuar në gazetën Mapo, Mehmet Kraja rreh problemet madhore që kanë Kosova dhe Shqipëria. Aty ai rikonfirmon idetë e mia fillestare se Shqipëria dhe Kosova nuk do të duhet të bashkohen kurrë nëse udhëheqësit e saj e populli që i sjell në pushtet nuk heqin dorë nga interesat e tyre personale. Bashkimi do të duhet t’i ngjante qershisë mbi tortë. Pra duhet që të bëjmë tortën së pari. E ajo bëhet pa qenë nevoja që të bashkohemi me kaq zhurmë e potere mediatike. Të krijohen bashkëpunimet ekonomike të ndërmjetme, të hiqen doganat, të clirohen ndasitë kulturore duke e cliruar artin prej lloj lloj burokracie dhe taskash të larta. Të luftohet korrupsioni i madh. Do të duhej pra që të mësojmë të bëjmë shtet së pari e jo t’i shohim dy pjesët e ndara të Shqipërisë si dy anije egoiste që cdo dy milje flakin shqiptarët në det dhe vazhdojnë udhetimin të qetë me shpurën e tyre të korruptar.

Pak a shumë të gjitha këto shqetësime Kraja i trajton me gjakftohtësi të madhe. Ai akuzon edhe zhurmën e madhe mediatike që Rama krijoi në Pejë. Zhurmë që vecse justifikon panikun e kahershëm që Serbia ka ditur të mbjellë në korridoret diplomatike evropiane. Ankthi fëmijëror i krijimit të Shqipërisë së Madhe.

Deri këtu, bravo shkrimtarit Mehmet Kraja. Mirëpo, Kraja e nxjerr Asin serb nga mëngët në fund. Sepse ai përmend jo pak por tri herë në intervistë respektin që Shqipëria duhet të tregojë për sovranitetin territorial të Kosovës. Për cilin sovranitet e ka fjalën shkrimtari Kraja? Për sovranitetin serb mbi Kosovën natyrisht. Sepse midis Shqipërisë dhe Kosovës nuk ekzistojnë sovranitete territoriale përvecse vëllazërisë së përjetshme. Madje Kraja shkon aq larg saqë bashkimin e Shqipërisë me Kosovën e konsideron një aneksim. Ky term e varros mu në mes të ditës të gjithë atdhedashurinë e Krajës. Të përdorësh termin aneksim për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë është pisllëku më i madh që mund të bëjë një shkrimtar shqiptar në kurriz të trojeve etnike shqiptare. Aneksimi , pa dashur t’ju bëj etimologjinë e kësaj fjale, përdoret kur një shtet rrëmben një pjesë të një shteti tjetër që nuk kanë asnjë lidhje vëllazërore, historike, gjuhësore, kulturore etjer.

Papjekuri intelektuale? Jo, vetëm këtë nuk mund ta besoj. Mehmet Kraja zotëron boll njohuri dhe aftësi për të analizuar situata të ndryshme psikosociale. Rrjedhimisht, Kraja e përdor këtë term të frikshëm me urdhër nga Serbia. Sepse kesaj të fundit i pëlqen që ta konsiderojë bashkimin tonë kombëtar si një aneksim. Ndaj dhe Mehmet Kraja rivërteton edhe një herë dyshimet e mia e shumë të tjerëve rreth marëdhënieve të fshehta që ai ruan me politikën serbe. E kjo më dëshpëron pa masë, sepse si shkrimtar Kraja mua më pëlqen për pasurinë gjuhësore dhe konceptet letrare. Vecse, ai, ashtu si dhe dhjetra shkrimtarë të tjerë shqiptarë, është një mercenar politik i politikave shkatërruese të popullit shqiptar.

Rezart Palluqi

Amsterdam, 1 dhjetor 2018

A e keni parë ndonjëherë një grua nudo?

Posted on by KultPlus

A keni parë ndonjëherë ndonjë grua Nudo? Patjetër që po! E dini çfarë është? Një i ri me gjoks të mbi zhvilluar, një fëmijë që hodhi shtat vrullshëm, një rast anemie kronike që ka hemorragji trembëdhjetë herë në vit.

Çfarë mund të presësh nga një krijesë e tillë?”. Pyetje të kësaj natyre i ndjeni në veprën “Kreditorët” e cila më 6 dhjetor do të vijë premierë në ArtTurbina. Nën regjinë e Luli Hoxhës në këtë pjesë interpretojnë aktorët Laert Vasili, Helidon Fino, Luli Hoxha dhe Tringa Shala.

“Të kujtohen ditët kur bota ishte kundër nesh? Ti shtriheshe duke klithur si fëmijë dhe unë duhet të të puthja sytë derisa të të zinte gjumi… Unë duhet të kujdesesha që të mos dilje me flokët e pakrehura… Unë duhet të ulesha pranë teje duke të mbajtur dorën me orë te tëra se ti kishe frikë nga e gjithë bota… atëherë më adimiroje ….atëherë isha unë burri, dhe jo ai tipi skolastik që kishe braktisur… Unë ngarkova trurin tënd bosh me elektricitet të ri….. “.

Subjekti i kësaj vepre është një histori bashkëshortore shkruar nga August Strindberg. Një nga kryeveprat e autorit të madh skandinav vjen për të hedhur dritë mbi marrëdhëniet bashkëshortore. / KultPlus.com

Letra që Bushi ia kishte dërguar Millosheviqit për Kosovën në vitin 1992

Posted on by KultPlus

Ish-presidenti amerikan George H.W Bush,i cili vdiq sot në moshën 94 vjeçare, do të mbahet mend për mbështetjen e madhe që ia dha Kosovës në rrugën e saj për liri.

Më poshtë gjeni letrën e tij që i kishte dërguar Sllobodan Millosheviqit në vitin 1992, kur në Ballkan nisën luftëra.

“Në rast të konfliktit në Kosovë, të shkaktuar nga veprimet e Serbisë, Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të jenë të gatshme të përdorin forcën ushtarake kundër serbëve në Kosovë e Serbi”, kështu ka thënë presidenti tashmë i ndjerë, George Bush, në letrën që ia kishte drejtuar Sllobodan Millosheviqit më 25 dhjetor të vitit 1992, shkruan New York Times, transmeton Koha.net.

E më vonë, pasuan edhe deklarata tjera nga politikanë të ndryshëm të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që mbështetën deklaratën e Bushit.

Sekretarja e atëhershme e Shtetit, Warren Christopher, më 13 shkurt të vitit 1993, kishte deklaruar se “Mbeten të përgatitur për t’u përgjigjur kundër serbëve në rast të konfliktit në Kosovë”.

Pasuan deklarata të ngjashme edhe nga Robert Gelbart, përfaqësuesi SHBA-së për Ballkanin që tha se “Politika amerikane nuk ka ndryshuar”.

Madeleine Albright, në mars të vitit 1998, kishte thënë se “Koha për të ndaluar vrasje është tani. Mënyra për ta bërë këtë është të ndërmerren veprime të menjëhershme kundër regjimit në Beograd”, përcjell Koha.net.

Më vonë, pasuan edhe deklaratat dhe aksionet që ishin zbatim i mbështetjes së Bushit për Kosovën. Presidenti Bill Clinton, më 9 qershor të vitit 1998 kishte thënë:

“Jam i vendosur të bëj gjithçka që mundem për të ndaluar një përsëritje të masakrës njerëzore në Bosnjë dhe atë “pastrim etnik”. Kam autorizuar njerëz dhe jam duke mbështetur një proces të përshpejtuar të planifikimit për NATO-n”, kishte thënë Clintoni.

Paketimi i mërzisë

Posted on by KultPlus

Poezi nga Lulzim Tafa.

S’ka faj Nana
Kur thotë
Hiqu andrrave
Se t’i lujnë mentë prej kresë.

Gjithë natën mbramë
Paketuam mërzi
Në do thasë najloni
E hamajt e zi i ngarkonin
Në anije

Dhe më asgjë nuk di
Deri në mëngjes
Kur thanë
U idhtue Deti

‘Dashuritë e mëdha duke qeshur fillojnë, si dhe vetë komeditë’ (VIDEO)

Posted on by KultPlus

E hëna është një fillim i mirë, e pse jo edhe me muzikë.

KultPlus si gjithmonë sjellë këngë të ndryshme edhe më të vjetra të cilat dëgjohen nga gjeneratat e ndryshme dhe secilit e secilës na dërgojnë nëpër momente e kujtime.

Këtë herë e sjellim Elsa Lilën dhe Pirro Çakon. Para shumë vitesh ata sollën në Shqipëri këngën ‘Diferenca je ti’, në kuadër të Festivalit të TVSH-së. Kënga nuk ishte në garë por u pëlqye shumë nga publiku.

Dy artistët e njohur dhe me karrierën e tyre të begatshme kanë bashkuar forcat për një bashkëpunim që i ka rezistuar kohës.

“Diferenca je ti” flet për dashuritë e mëdha, për jetën, për tragjeditë por gjithmonë më shumë për të mirat e jetës. / KultPlus.com

I jepet lamtumira e fundit Rexhep Maksutajt, mbledhësit të devotshëm të folklorit

Posted on by KultPlus

Ka vdekur në moshën 68 vjeçare, Rexhep Maksutaj, arsimtar, mbledhës i devotshëm i folklorit e i pasionuar në trashëgiminë kulturore.

Ai ishte nga fshati Isniq i Deçanit, konservues i rëndësishëm i traditës shqiptare. Maksutaj ka qenë pika referente për kullën unike të Osdautajve e kullave të tjera në këtë fshat, për lisin qindra vjeçar po ashtu emblematik të fshatit, sikurse edhe për traditat e kulturës shpirtërore të asaj ane.

Komuna e Deçanit sot ka mbajtur mbledhje komemorative në nderim të veprës së tij.

E për vdekjen e papritur të Maksutajt kanë shprehur dhembje edhe miq e bashkëpunëtorë të tij, shkruan Koha Ditore sot.

Sali Shoshi, drejtor i organizatës Trashëgimia Kulturore pa Kufij, ka shkruar se “Baca Rexhë, një mbledhës i devotshëm i folklorit, një arsimtar i respektuar në fshatin Isniq dhe një mik shumë i nderuar i imi na la sot, në moshën 68 vjeçare”.

“Baca Rexhë kontribuoi pa masë në gjurmimin e thesarit popullor duke mbledhur dhe dokumentuar gojëdhena, këngë, tradita popullore të cilat me dashuri i transmetonte të gjeneratat e reja. Miku im, faleminderit shumë për punën tënde – të jemi shumë borxhli”, ka shkruar Shoshi. “I lehtë të qoftë dheu i Isniqit, që e deshe aq shumë”, ka shtuar më tej.

E ka kujtuar edhe hulumtuesja nga Suedia, Ann Christine Eek, që ka vizituar shpesh Isniqin për të studimet e saj, ka shprehur ngushëllime për vdekjen e Maksutajt.

“Rexhep Maksutaj nga Isniqi, ish-mësimdhënës i Anglishtes, hulumtues i historisë dhe i traditës, mik i mrekullueshëm, na la sot në moshën 68 vjeçare. Ngushëllimet e mia për një humbje kaq të madhe për familjen, kolegët e tij dhe Isniqin. Ai ishte personi i cili gjithmonë ishte aty kur vizitoja fshatin, si në këto fotografi nga viti 2000 dhe 2009”, ka shkruar ajo në anglisht. “Ngushëllime familjarëve, kolegëve dhe gjithë fshatit Isniq”, e ka shkruar në shqip, Ann Christine.

Antropologu Tahir Latifi, po ashtu i ka dhënë lamtumirën e fundit, mikut të tij, Rexhep Maksutaj. Edhe Latifi, që ka studiuar familjen e gjerë, ndryshimet në familje dhe marrëdhëniet farefisnore, ka ndarë momente të mira nga takimet me Maksutajn në Isniq. / KultPlus.com

‘Jemi popull i vafër…fukarallëk maskarallëk’

Posted on by KultPlus

Çapajev Gjokutaj / Facebook

Çdo fund nëntori bëhet sherr. Palët grinden për ditën e çlirimit. S’kish si të ndodhte ndryshe edhe sivjet. Madje sherri erdhi më i sertë, i paketuar avdallçe në dilemën ‘ditë feste apo ditë zie?’. Ngjan sikur vitet ikin e sherri, në vend të papset, ndizet edhe më.

Është turp kombëtar që treçerek shekulli pas mbarimit të luftës, të jemi të ndarë e të përçarë për vlerat e saj, madje edhe për datën e çlirimit.

Kjo sherrnajë 25 vjeçare të kujton thënien se popujt që grinden për të shkuarën, vonojnë të ardhmen e mund të thyejnë edhe qafën, si gjithë ata që ecin me kokën kthyer prapa.

Duket sikur grindja dhe sherret bëhen për luftën, për ide e për ideale. Në fakt nuk janë veçse propagandë bajate në favor të parisë së sotme.

Kemi çerek shekulli që, laj thaj, qeverisemi nga e njëjta pari, ndarë në dy parti. Të dyja e kanë provuar e riprovuar veten edhe në pushtet edhe në opozitë. U ka dalë kallaji dhe sa vete e më pak u ngjit fjala.

Me që kapso alternativat që ofrojnë janë thuajse të njëjta e nuk para bindin njeri, vënë në funksion politika të markës ‘ndarje e përçarje’. Në këtë arsenal bën pjesë edhe ndarja e moçme ‘partizanë – ballistë’. Të mashtrojnë kë mund të mashtrojnë e të mobilizojnë sa mund të mobilizojnë.

Politikat e mbështetura mbi urrejtjen dhe përçarjen, sado arkaike e donkishoteske të ngjajnë, rezultojnë thellësisht të dëmshme, sidomos kur i vendos në kontekstin shqiptar.

Jemi popull i sakatuar, ndarë e shpërndarë në 6 shtete. Emigracioni i sotëm, kaq masiv dhe i stërzgjatur, po na mpak e po na plak.

Si të mos mjaftonin këto fatkeqësi kapitale, aktivizohen e hidhen në skenë edhe ndarje e përçarje turlisoj: veriorë vs jugorë, vendalinj vs çeçenë, myslimanë vs të krishterë, pasardhës ballistësh vs pasardhës partizanësh etj. etj.

Shumicën e herëve këto ndarje nuk janë as politike, as fetare, as kulturore, as krahinore. Janë thjesht kamuflazhe për të mbuluar interesa puro materiale.

Jemi popull i vafër dhe të mirat që prodhojmë nuk mjaftojnë për të gjithë. Ndaj të ndërsyer, herë hapur e herë tinëzisht, nga paria përdorim këto kamuflazhe për të demonizuar e përjashtuar grupin tjetër dhe gjithçka ta ndajmë brenda tarafit a partisë.

Kështu, të ndarë e të përçarë, përjashtojmë sa mundim, e bëjmë kombin shumë më të vogël seç është. Harrojmë mësimin që vjen nga përvoja e vendeve të zhvilluara: çelësi i suksesit të një populli nuk është përjashtimi, por gjithëpërfshirja e maturuar në instrumenta të tillë si starti i barabartë, meritokracia, konkurenca, kujdesi social etj.

Por ne, të ndërkryer nga varfëria e nga makutëria dhe të cytur tinëzisht nga paria, krekosemi si kacagjela në mbrojtje të veriorëve a jugorëve, partizanëve a ballistëve, gati për t’i nxjerrë sytë shoshoqit e për ta bërë bashkësinë tonë të vogël edhe më të vogël e më të pafuqishme.

Këtë e dinte dhe i pari, ndaj tha: fukarallëk maskarallëk.

Më falni, harrova të thoshja që festa e çlirimit është ditë kur kujtojmë e lartësojmë luftën dhe sakrificat që bëri një popull i tërë. Ta quash ditë zie, dhe ta bësh këtë vetëm për një grusht votash në zgjedhjet e ardhshme lokale, është maskarallëk e shkuar maskarallëkut.

( Nga cikli ‘Katakombet e kombit’ )

Nexhmije Pagarusha, 500 euro çdo muaj nga Ministria e Kulturës

Posted on by KultPlus

‘Shumë i lumtur që Ikona e muzikës shqipe, Nexhmije Pagarusha, nga ky muaj filloi të përfitoi shumën prej 500 euro në baza mujore nga Ministria e Kulturës.

Sot vizitova këngëtarën në banesën e saj, të cilës ia dorëzova Vendimin e Qeverisë për statusin e qytetares me merita të veçanta për shkak të kontributit të saj në promovimin e muzikës së mirëfilltë shqipe. Bilbili i këngës shqipe Nexhmije Pagarusha ka dhënë kontribut të madh në përçimin e vlerave dhe traditave të vendit tonë me pjesëmarrjen e saj në festivale e skena të njohura ndërkombëtare. KG’

Ky ka qenë statusi i Ministrit Kujtim Gashi sot me rastin e takimit me këngëtaren Nexhmije Pagarusha – Bilbilin e Këngës Shqipe.

Anne Frank takon një djalë shqiptar dhe bashkë vijnë në Gjakovë e Prishtinë

Posted on by KultPlus

Opera ‘Anne & Zef’, e përkthyer në anglisht tregon historinë e Anne Frank që takon djalin 15-vjeçar shqiptar Zef Bunga në qiell.

Kur Zefi flet për kanunin, gjakmarrjen dhe vëllain e tij, Anne flet për kohën e saj në kampin Westerbork dhe kampin e përqendrimit Auschwitz. Ata ankohen për prindërit e tyre dhe ndajnë ëndrrat. Kjo bëhet baza për një lidhje shumë të veçantë mes dy adoleshentëve.

Anne Frank vdiq në kampin e përqendrimit Bergen-Belsen. Zef, një djalë shqiptar i ditëve tona, është viktimë e një hakmarrjeje. Ata takohen me njëri-tjetrin në parajsë ku zbulojnë se kanë shumë gjëra të përbashkëta me njëri-tjetrin, pavarësisht dallimeve kulturore. Anne është shkrimtare, Zefit i pëlqen të jetë aktor dhe të dy kanë probleme me prindërit e tyre. Pjesa e Annës luhet nga sopranoja shqiptare Anjeza Marku (2002), ndërsa baritoni Patrik Vjollca (1997) do të jetë në rolin e Zefit. Muzika do të luhet nga orkestra e përbërë nga muzikantë shqiptarë nën drejtimin e Huba Hölloköi-t. Libretisti Ad de Bont shkroi libretin për përshtatjen e veprës së tij të suksesshme Anne & Zef, e cila bazohet në ditarin e njohur me famë botërore të Anne Frankut. Muzika është krijuar nga Monique Krüs. Regjisorja e operës, Corina van Eijk bën të ditur: “Të dy fëmijët kanë jetuar të izoluar deri në vdekjen e tyre, megjithatë ata takohen me njëri-tjetrin në kontekstin e lirisë absolute; në jetën e përtejme. Me këtë opera, duam të tregojmë se shumë pak ka ndryshuar që nga koha e Anne Frankut.

Njerëzit janë ende të izoluar në vende për të cilat nuk dinë asgjë. Këta njerëz nuk shfaqen në lajme, megjithatë, historitë e tyre dalin në pah pas shumë kohësh pasi ato kanë ndodhur. Falë Anne Frankut, ne tani dimë shumë më tepër për jetën e për-ditshme gjatë Luftës së Dytë Botërore. Kjo nuk është një temë e thjeshtë, megjithatë, për shkak të muzikës prekëse, e cila është kompozuar posaçërisht për këta këngëtarë të rinj, opera premton të jetë një pjesë emocionuese dhe tepër prekëse. Opera është e përshtatshme për të rritur dhe fëmijë nga mosha 12 vjeçare. “Anne & Zef” është autorizuar nga Orkestra Filarmonike Holandeze.

Produksioni origjinal i orkestrës në dirigjimin e Corina van Eijk, me skenografi dhe video të animuara nga Jolanda Lanslots dhe ndriçim nga Henk Post do të prezantohet me një përkthim të ri në gjuhën angleze nga Jonathan Levi në bashkëpunim me Opera Spanga, Syrin Blu, ambasadat e Mbretërisë së Vendeve të Ulëta në Tiranë dhe Prishtinë, të mbështetur nga Bavaria Holland, VidiSquare, Neelevat, Fiege transport,”Fondi për Performancën e Arteve të Hollandës” dhe Ambasada e Izraelit në Tiranë.

Filloi sot në Prishtinë konferenca ‘Teatri, mes artit dhe politikës’

Posted on by KultPlus

Alberina Haxhijaj

Në Institutin Albanologjikë sot është diskutuar për “Teatrin, mes artit dhe politikës”.
Ky diskutim është bërë në kuadër të konferencës e cila nisi dhe e cila në fokus të saj ka teatrin, ndikimin e politikës në kulturën teatrore nacionale dhe në identitetin e saj si dhe autonominë krijuese, estetikën teatrore dhe politikat administrative.
Të pranishmit në këtë konferencë patën rastin që të diskutojnë më shumë në lidhje me zhvillimet e teatrit por edhe të dëgjojnë kumtesat nga profesorët Mentor Zymberaj e Drita Begolli, kritiku dhe shkrimtari Reshat Sahitaj e të tjerë.

Drejtoresha e përgjithshme e konferencës, Elmaze Nura, regjisore teatri dhe profesoreshë e regjisë së teatrit në Fakultetin e Arteve- UP, u shpreh se të gjitha diskutimet brenda kësaj konference do të shërbejnë që të mblidhen sa më shumë konkluzione dhe rekomandime të cilat do t’i kontribuojnë Ministrisë së Kulturës për të hartuar dokumentacionet relevante në lidhje me teatrin.
“Kjo konferencë ka për qëllim që të shndërrohet në një mekanizëm të fortë lobues në favor të artistëve tanë”, theksoi Nura.

Ajo po ashtu tregoi se nga dy sesionet që do të mbahen sot do të dalin rekomandime të cilat do i adresohen Ministrisë së Kulturës për tu marrë në konsideratë në lëvizjet që bëhen për teatrin si në rrafshin administrativ ashtu edhe në atë buxhetor.

Dekani i Fakultetit të Arteve në Universitetin e Prishtinës, Agim Selimi, theksoi se teatri ekziston për artin dhe është vendi ku bëhet arti mirëpo sipas tij politika nuk mund të përjashtohet nga teatri. Për të politika mund të jetë pjesë e artit atëherë kur krijohen politika zhvillimore dhe jo atëherë kur arti krijon politikë.

“Shpeshherë jemi mësuar të themi se teatri është i politizuar. Unë mendoj se teatri kryesisht është i klanizuar dhe jo i politizuar. E them këtë sepse klanet e ndryshme mundohen që të gllabërojnë hapësirat e ndryshme krijuese. Mendoj se teatri nuk mund të bëhet vetëm në Teatrin Kombëtar dhe ky është një koncept i gabuar. Teatri duhet njëherë që të krijohet atje ku është burimi, nëpër qytete të ndryshme në mënyrë që ne në të ardhmen të krijojmë një Teatër Kombëtar të mirëfilltë”, përfundoi ai.

Përkrahje për teatrot e qyteteve dha edhe Ministria e Kulturës. Drejtori i departamentit ligjor, njëkohësisht ushtruesi i detyrës në departamentin e kulturës në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Feim Hoxha u shpreh se kjo konferencë ndihmon në hartimin e politikave më të mira në fushën e teatrit dhe në avancimin e kornizës ligjore.

“Ministria e Kulturës është shumë e përkushtuar që të rregullojë aspektin ligjor dhe konsideroj që edhe kjo konferencë do kontribuojë në këtë. Prandaj, pres nga të gjithë ju që të jepni mendimet e juaja në lidhje me avancimin e kornizës ligjore dhe ligjin për teatrot që në fund të kemi një ligj sa më të mirë dhe që do gjejë zbatim e që do ndikojë në ngritjen e kualitetit dhe performancës në Teatrin Kombëtar të Kosovës por edhe në teatrot e qyteteve tjera”, u shpreh ai.

Hoxha po ashtu tregoi se është duke u punuar në hartimin e Projektligjit për Teatër dhe të gjitha problematikat janë duke u shqyrtuar në mënyrë që të ketë një legjislacion sa më funksional. / KultPlus.com

Shfaqja ‘Gratë’ shënoi hapjen e Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove në Teatrin AAB

Posted on by KultPlus

Alberina Haxhijaj

Mbrëmë në Teatrin AAB “Faruk Begolli”, ka filluar edicioni i dytë i Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove, shkruan KultPlus.

Në këtë edicion të “Prishtina International Theater Festival” në programin garues do të paraqiten shtatë shfaqje teatrore që vijnë nga Italia, Bullgaria, Kroacia, Maqedonia, Shqipëria e Kosova.

Sipas rektorit të Kolegjit AAB, Lulzim Tafa, PITF, një nismë krejtësisht vetanake, me përkrahje tejet modeste të partnerëve të Teatrit AAB “Faruk Begolli”, në edicionin e tij të parë të mbajtur në tetor të vitit 2017 solli në Kosovë aktorë e trupa artistike nga Irani, nga Bullgaria, Kroacia, Maqedonia, Shqipëria e Kosova dhe këtë e ka synim edhe sivjet.
“Motoja e këtij edicioni ka për qëllim që të thotë se edhe pse ne vazhdojmë që të mbetemi të izoluar të paktën të bëjmë diçka që bota ta ketë vëmendjen te ne”, tha ai.

Tutje ai tregoi se është sfiduese prurja e aktorëve dhe regjisorëve nga vende të ndryshme në Kosovë për të qenë pjesë e këtij festivali, festival i cili për mendimin e tij ka si qëllim që të afrojë skenën teatrore të Kosovës me ato të vendeve tjera në botë.
“Edicioni i dytë i këtij festivali synon që të na afrojë me botën, të promovojë vlerat tona dhe mbi të gjitha t’i mundësojë publikut kosovar të njihet me rrjedhat bashkëkohore në lëminë e artit, në këtë kohë kur vazhdojmë të mbetemi të izoluar”, u shpreh ai.

Në anën tjetër, zëvendësministrja e kulturës- Leonora Morina-Bunjaku u shpreh e lumtur që teatri i cili mban emrin e Faruk Begollit, po e vazhdon traditën e tij.
“Faruk Begolli la mbrapa shumë bashkëpunëtorë, artistë dhe studentë të cilët po i ndjekin gjurmët e tij dhe po i mundësojnë Kosovës që të njihet dhe të promovohet përmes vlerave anembanë vendit por dhe jashtë tij. Motoja e këtij festivali ngërthen qëllimin e tij, të na afrojë me botën dhe të promovojë vlerat tona” tregoi ajo.
Tutje ajo theksoi se shpreson që në një të ardhme të afërt kufijtë të mos jenë pengesë për promovimin e vlerave të artit në botë.
Festivali filloi me shfaqjen “Gratë” nga Maqedonia me regji të Qëndrim Rijanit dhe me tekst të skenaristit francez Rober Thomas. Në origjinal shfaqja “8 gratë” u bë e famshme në fund të viteve të 50-ta.
Gaby, dy vajzat e saj Suzana dhe Katerina, tezja tyre Agustina, gjyshja e tyre, halla e tyre Pierrette si dhe dy shërbëtoret e shtëpisë, janë tetë gratë, personazhe të dramës. Çdo gjë fillon kur Marcel, i vetmi burrë në shtëpi (bashkëshorti i Gabit) gjendet i vdekur në dhomën e tij të gjumit.

Gratë e kësaj shtëpie në përpjekje për të gjetur fajtorin gjejnë shumë më tepër, ndoshta më shumë sesa u pëlqen. Kjo nuk është vetëm një hetim kriminal, por kjo është edhe një histori për familjen, varësinë, dëshirat e paplotësuara dhe kërkimin për pranim dhe falje duke shtuar këtu edhe përbuzjet që iu bëhen grave, problemet dhe pabarazitë në të cilat hasin ato.
“Gjatë procesit jemi përpjekur që këtij teksti dhe kësaj historie ti veshim edhe përrallat dhe historitë e vërteta të grave të cilat jetojnë në vendet shqiptare. Ajo që është kryesore është se gruan si qenie e kemi trajtuar që nga fillimi deri në fund. Nuk kemi dashur që të paraqesim vetëm anën e mirë të grave apo që vetëm të sulmojmë burrat por që ti vëmë në pah temat të cilat kanë të bëjnë me gratë, por jo vetëm në Ballkan por edhe më tej”, tregoi regjisori Qëndrim Rijani për KultPlus.
Në shfaqje luajnë: Teuta Ajdini- Jegeni, Drita Kaba- Karaga, Amernis Jovanovska- Nokshiqi, Aida Alidemi, Zarije Jonuzi- Çeliku, Mirlinda Saiti, Aida Elezi.

Sonte në kuadër të festivalit në Teatrin AAB-së “Istref Begolli”, duke filluar nga ora 19:00 do të shfaqet “Nëna dhe Fëmija”. / KultPlus.com

Elton Deda: Kurrë s’do më duash siç të dua unë

Posted on by KultPlus

Kantautori Elton Deda prezantohet në Fest’ 57 me “Qetësisht”, një këngë për jetën.

“Pas gjithë gjërave që kam kaluar në jetë, i them jetës që unë ty do të të kuptoj qetësisht, do të të marr qetësisht. Nuk përleshem dot me jetën.” – tregon kantautori për mesazhin e këngës në intervistën e tij për emisionin “Mirëmëngjes Shqipëri”. “Jeta më ka përballur me të papritura të çuditshme, më ka krijuar gjendje të çuditshme, më ka hedhur me një dorë e më ka pritur me tjetrën, më ka groposur, më ka ngritur. Të githa këto amplituda shumë të mëdha janë të rrezikshme për shëndetin e një njeriu. Ndaj i them jetës që dua të të kuptoj qetësisht.” – shpjegon më tej Deda duke zbuluar edhe një varg të këngës: “Kurrë s’do më duash siç të dua unë. Unë të dua më shumë, dua të jem i pavdekshëm.”

Përveçse konkurrues në festival, Eltoni është edhe drejtues i bendit muzikor. “Kam fatin e madh të drejtoj edhe bendin, një lidhje me Orkestrën që e dua dhe e çmoj jashtë mase. Më duket sikur eci në gjurmët e babait tim Ferdinand Deda.” Kantautori tregon se festivali është një sfidë dhe se vlerëson që gjithçka aty është live. “Festivali është një sfidë e madhe, një nga më të mëdhatë e vitit dhe e marr me shumë qejf. Gjithmonë do t’i qëndroj idesë, madje i kam premtuar vetes që festivali të jetë live në jetë të jetëve.” / KultPlus.com