EBC Cosmetics është kompania e vetme në Kosovë e autorizuar për shitje online të brendeve luksoze si TOM FORD, DIOR, ESTEE LAUDER, LANCOME, CLINIQUE, CLARINS, SHISEIDO, BIOTHERM dhe shumë të tjera.
EBC Cosmetics është kompani lidere në industrinë e kozmetikës në vend e cila njihet për origjinalitetin e saj dhe për sjelljen e brendeve ekskluzive ndërkombëtare.
Në muajin Mars të këtij viti, EBC ka lansuar për herë të parë platformën për të blerë online www.ebc.shop për t’i ofruar klientëve të tyre produktet e brendeve më të njohura ndërkombëtare të kozmetikës. Ajo është kompania e vetme e autorizuar për shitje të këtyre brendeve online në vendin tonë.
(Dosja Pekmezi në arkiven shtetit në Vjenë) Me rastin e 104 vjetorit të krijimit të KOMISISË, në Shkodër.
Nga Pjeter Logoreci
Tuj lexue librin Komisia Letrare Shqipe në Shkodër me autor Tomor Osmanin, në faqen 35 lexova: Kryetar i Komisisë Letrare Shqipe u caktue, nga komanda ushtarake austriake, Dr. Gjergj Pekmezi, i cili e kreu këtë detyrë nga data 24 shtator 1916 deri më 17 shtator 1917. Për largimin e Gjergj Pekmezit nga KLSH-ja ka dy njoftime të kundërta, të dyja të botueme në gazetën „Posta e Shqypniës“. Në nr. 89, të dat. 13 tetor 1917 shkruhej: „Marrim vesh se i ndritshmi z. Dr. Gjergj Pekmezi, të cilin kryekomanda e ushtrisë e ka pasë emnue kryetar në Komisinë Letrare, ka hjekë dorë prej ksaj zyreje. ……..“
Katër ditë ma vonë, më 17 tetor 1917, pas këtij njoftimi gazeta „Posta e Shqypniës“ jep një njoftim tjetër, që e kundërshton të parin, bërë nga vetë Gj. Pekmezi, ku thuhej: „ Dorëheqjen time e dhashë se s´kam qenë aspak i marrun vesh me vendimet e dhanuna përmbi ortografinë e gjuhës shqipe prej Komisisë Letrare, tue ndodhë për pushime në Vjenë…..“
Mospërputhja në mes dy lajmeve për nji periudhë kaq të shkurtë, e sidomos njoftimi i dytë nga vetë Pekmezi, më bani kurioz dhe më motivoj për me kërkue burimin e ktij lajmi dhe arsyen e dorëheqjes.
Në dokumentat arkivorë diplomatik (Diplomatie und Außenpolitik 1848-1918) të asaj periudhe, gjindet nji dosje, që sipër saj mban shkrimin: Affäre Pekmezi. Kisha ndigjue që ma përpara që në mes Pekmezit dhe disa pjestarve të Komisisë Letrare kishte mospërputhje mendimesh përsa i përket çështjeve teknike të gjuhës shqipe. Mëndyra e vëndosjes së tij në krye të Komisisë Letrare me komandim nga pala austriake, nuk ishte e dishrueshme për themeluesit e Komisisë. Kjo ra në sy dhe të vetë Kryekonsullit Austriak në Shkodër Kral, i cili ishte ndër nxitësit kryesor për krijimin e Komisisë nga Fishta e Gurakuqi. Konsulli Kral në korespondecën e tij, njoftonte Vjenën për kontraditat në mes anëtarëve të kryesisë me Pekmezin dhe i kërkonte Ministrisë rishikimin e emnimit të tij. Kjo solli dhe një farë distancimi konfliktual në mes të dërguemit nga Vjena në krye të Komisisë, Pekmezit, dhe Konsullit të përgjithëshëm Kral. Në një takim në mes bashkëatdhetarësh në Vjenë, Pekmezi ankohet për Konsullin Kral si i njëanshëm dhe i mvarun ekonomikisht nga disa anëtarë të komisionit. Ma poshtë po sjell nji letër e cila mban datën Shkodër 18 tetor 1917, që Konsulli Kral ja drejton Ministrit të Jashtëm Graf Czernin në Vjenë, ku shkruhet për pakënaqsitë që ai ka nga puna e Pekmezit dhe thashëthemet që ai përhapë në mes të shqiptarve.
Po përpiqem të sjell këtu (jo me statusin e një përkthyesit profesionist) në gjuhën tonë disa pjesë të kësaj letre:
Graf Czernin / Wien
Nr. 199.
Shkodër, me 18.Tetuer. 1917
Akuzat e Dr. Pekmezit
(3 faqe)………
Njoftohet që Korpskomandoja me një mbishkrim që i bashkangjitet kësaj letre ka lejue që, me një fare Omer Hamid Gynokastra nga Berati, të mbahet nji preçesverbal pyetjesh për të sqaru, nëse Dr. Pekmezi në të vërtetë, përballë disa personave në Vjenë, ka vu në dyshim pastërtinë e karakterit tim. Nga ky mbishkrim ishin prekë thellë (më sa kuptova unë) Inspektrori i arsimit Matias Logoreci dhe sekretari i Drejtorisë kombëtare të arsimit Anton Paluca, të cilëve mjeku kshilltar i ma sipërm ja kishte tregue, dhe që u ndien të fyer gjithashtu nga fjalët e Pekmezit.
Motivi i shpifjes së Pekmezit është mendimi i tij i gabuem, që ishte në dorën time ta ndihmoja që këndveshtrimet e tij në Komisinë Letrare Shqiptare në çdo mëndyrë të ishin fituese. Edhe pse unë gjithmonë pikëpamjet e tij i kam miratue objektivisht, përkundër një opozite të fuqishme në Komision, të cilën ai e ashpërsoj nëpërmes veprimesh të papërshtatëshme dhe aftësive të tij dukshëm të kufizume, por që, me keqardhje, vetëm në pak raste nuk mujta ta mbështes. Ai besonte at´herë padyshim se, në një ndryshim në përsonin e Komisarit civil, do mujte me realizu dëshirat e tij, e shpresonte ta anashkalonte atë me mjete të ulta.
Megjithatë unë, siç kam sqarue edhe në përgjigjen e drejtuar Korpkomandos, nuk kam asnjë ndjenjë armiqësore, apo fyerjeje kundër tij. Si privatperson do ta kisha mospërfillë çdo atakim të tij sa qesharak aq dhe të çmendur për këdo që e ndigjon. Por nga pozicioni më i lartë ushtarak që unë mbaj dhe si funksionar civil në Shqipni, nuk më mbetë zgjidhje tjetër veçse të sjell në dritë të vertetë të gjitha anët e problemit.
Mbas këtij dokumenti informativ të Konsullit Kral që u protokollue me 19 Okt. 1917 në Ministrinë e Jashtme në Vjenë, vjen një tjetër dokument, por kësaj radhe nga Pekmezi, i cili i me kërkesën e Konsullit Kral, është pyetur nga dy ushtarakë të naltë të autorizuem nga shteti austriak, Majori Spindler dhe Hauptmann Marçiç. Ky proçesverbal mban adresën e Konsullit të Përgjithshëm August von Kral dhe ka datën: Shkodër me 20 Oktober 1917.
Këtu po sjell në shqip tekstin e letres:
Sqarim
Sot më është ba e dijtun nëpërmjet Majorit Spindler dhe Hauptmannit Marçiç, të dy të autorizuar nga Konsulli i Përgjithshëm Kral, që gjatë një bisede në Vjenë në një Kafene, para disa dëshmitarëve, kam fajsuar Konsullin e Përgjithshëm Kral, që është komprometue duke marrë një sasi argjëndi si rushfet, me vlerën e të cilit ka shkue në një kamp pushimi.
Unë sqaroj këtu se kjo akuzë është e pa vërtetë. Një gjë të tillë nuk e kam thënë kurrë. E vërteta është si vijon: meqë unë në verë isha për pushime në Vjenë, takova atje zotni Azis Pashë Vrionin me të birin, të cilët kishin ardhur për të ba operacion. Me që Azis Pasha nuk fliste gjermanisht kishte marrë me vehte Dr. Omerin nga Berati si shoqnues.
Në Vjenë Azis Pasha u bashkue me Faik Bey Konicën, një i njohtun i tij i vjetër, i cili njihet kudo për Excentritetin (sjellje të çuditëshme) e tij, që i shoqëruem edhe me Dr. Omerin, të dy së bashku me takuan mua disa herë për arsye të ndryshme, ku përherë ngacmojshin Azis Pashën. Dr. Omeri duhej me shoqnue të birin e Azis Pashës në Karlsbad, e mbasi Azis Pashës nuk i pëlqente më Dr. Omeri, kërkoj prej mejet një shoqënues tjetër për të birin. Kjo bani që Dr. Omer dhe Faik Bey Konica u kthyen kundër mejet.
Nga kjo mendoj unë, me siguri që të dy zotnijtë e fyer vëndosën që të hakmerren kundër mejet duke më akuzu për gjana qi unë kurr nuk i kam thanë. Në këto rrethana, ju lutem që të pyetni Azis Pashën, djalin e tij dhe studentin e mjekësisë që i shërbej, Johann Bascho, e po ashtu edhe zotni Feizi Bey Alizotin, i cili u informue nga Azis Pasha sapo ky u kthy në Berat. Unë deklaroj edhe një herë që kurr nuk kam ba të tilla deklarata që prekun nderin e Konsullit të Përgjithshëm Kral, gjë për të cilën mund të betohem.
Për të plotësue të gjithë panoramen e ngjarjes me objektivitet dhe që të jetë sa ma e qartë për lexuesin, për të nxjerrë vetë konklusionin e këtij konflikti, po vëndosë në ktë shkrim edhe proçesverbalin e pyetjes të një prej dëshmitarëve kryesore, Dr. Omer Hamid Gjinokastra nga Berati.
Protokoll, datë 18 shtator1917 i mbajtun me Dr. Omer Hamid Gjinokastra në Berat. Përsonat e autorizuar për hetim: Gjeneralmajor Franz Ritter Wiess – Tihany, komandant i rrethit Berat, si dhe Dr. Guido Mück, Referentjuridik dhe mbajtës i protokollit. I pyeturi flet vetë gjermanisht (nuk ka nevojë për përkthyes)
Dr. Omer Hamid Gjinokstra, lindë dhe rritë në Gjirokastër, mjek i përgjithshëm në Berat, 30 vjeç.
Në verën e 1917, në qeshor ose korrik isha i ulun në një kafe në Alserhof në Vjenë. Me mue ishte edhe Faik Bey Konica, shkrimtar që banon në Vjenë…..për ma tepër ishte aty edhe Dr. Pekmezi dhe disa burra të tjerë prej Shqypnie që nuk më kujtohen ma se kush ishin. Ndoshta ishte edhe Fazdi Bey Frashëri me ne. Ky është student në Vjenë e Faik Bey Konica e njeh. Këtu në kafe përpara të gjithëve, Dr. Pekmezi ka folë gjana të cilat unë më vonë, ja kam tregue Drejtorit kombëtar të arsimit Luigj Gurakuqit.
Këto deklarata ishin që Komisari civil von Kral përpiqet të përfitojë për nevoja personale monedha argjëndit e këto lëvizje të gjitha me ndërmjetësinë e Drejtorit Kombëtar të Finanzave Fejzi Bey Alizoti. Rreth kësaj, tha ai (Pekmezi) në kto pisllëqe i përziem asht edhe Drejtori i përgjithshëm i arsimit Gurakuqi. A janë përmend këtu edhe emna të tjerë si Logoreci e Paluca nuk mundem me kujtue.
Dr. Pekmezi shtoj më mbrapa që zotnia von Kral jeton me kto monedha të pista në Badgastein në një lëndinë luksoze……
Duke u nisur nga këto dokumenta dhe dëshmi e gjithë dosja prej shumë faqesh (proçesverbalet e pyetjeve edhe të dëshmitarëve të tjerë me po të njëjtat deklarata), njihet në arkivin e ministrisë së jashtme si:
AFFÄRE PEKMEZI.
Në dosje janë dhe disa raporte dhe informacione për problemet përsonale e familjare të Pekmezit, të cilat e shqetsonin atë përsonalisht, por edhe dëshirën e tij për punë e të gjithë klimen në Komisinë Letrare.
Si rrjedhojë mendoj se këto konflikte ishin shkaku që ai të largohej nga Komisija Letrare e nga Shkodra ku situata për te u ba e padurueshme. Momente të tjera nga jeta e tij në Vjenë nuk janë të pasqyrume në ktë dosje. Dihet që ai pat një rol të madh në krijimin e katedres së gjuhës shqipe në Vjenë, shkroj libra mbi studime gramatikore që sipas specialistëve janë kulmore për nga trajtimi dhe zhvillimi i gjuhës shqipe, si dhe përfaqësoj denjësisht vendin gjatë karrierës së tij si diplomat. Duhet përmendë se gjatë periudhës së protektoratit austriak në Ballkan, Pekmezi u mbështet fuqishëm financiarisht me fonde për të mbajtur në kambë aktivitetet e tij letrare, gjuhësore, gazetat, shoqatën, për botimin e librave që dërgoheshin në atdhe. Në botën e shqiptarëve të Austrisë ai ishte një nga figurat kryesore që i dha tonin jetës patriotike të emigrantëve jashtë atdheut.
Shenim:
Materialet e paraqituna në ktë shkrim gjinden ne AT-OESTA/HHStA, Diplomatie und
Außenpolitik 1848-1918
Këto kërkime dhe dosjen e plotë -Affäre Pekmezi- (të përkthyer) e kam botue në shtypin shqiptar, për ti shërbye studjuesve, që me 27 qeshor 2012. / KultPlus.com
Ministrja e Kulturës, Elva Margariti deklaroi sot “se qytetarët do të kenë mundësi të vizitojnë sitet e trashëgimisë kulturore me çmime më të ulëta”.
E ftuar në një studio televizive, Margariti tha se “janë marrë masa për të mbështetur sa më tepër bizneset lokale dhe në këtë nismë Ministria e Kulturës afrohet duke mbështetur sidomos turistët lokalë për t’i bërë të mundur aksesueshmërinë në site dhe duke bërë uljen e tarifave”.
“Ne kemi pasur vitin që shkoi një rekord mbi 1 milion vizitorë në të gjitha sitet e trashëgimisë kulturore dhe kishim ndërmarrë ndërkohë edhe një nismë tjetër, shtimin e shërbimeve dhe rritjen e tarifave në këto site. Por duke pasur parasysh se pandemia solli detyrimisht edhe një gjunjëzim të disa sektorëve të ekonomisë ne menduam se për ne është e rëndësishme promovimi dhe të mos ulim ritmin e vizitueshmërisë në site. Ndaj kemi ulur tarifat që kanalizohet më shumë në biletarinë online, një risi e Ministrisë së Kulturës”, tha Margariti.
Ajo theksoi se “në sportel kemi biletarinë si gjithmonë manuale por kemi edhe 10 site me biletari elektronike dhe në këto site ku kemi biletarinë elektronike kemi edhe çmimet më të reduktuara nëse bileta blihet përpara online”.
Margariti tha se turisti i huaj është një shtyllë e rëndësishme e ekonomisë që sjell të ardhura në të gjitha sitet kulturore. “Nga statistikat 60% e turistëve janë turistë të huaj në sitet tona kulturore. Ne kemi pasur parasysh këto kohë bashkë me ministritë e tjera që të ndërmarrin masa që të mbështesim bizneset lokale, dhe në këtë nismë Ministria e Kulturës, afrohet duke mbështetur sidomos turistët lokalë”, tha ministrja.
Ajo gjithashtu tregoi detaje për punën që po bëhet në restaurimin e siteve kulturore, të cilat janë dëmtuar nga tërmeti i 26 nëntorit.
“Ne paralelisht kemi nisur një sërë hartime projektesh për restaurimin dhe konsolidimin. Do të fillojmë së shpejti fazën më të detajuar të projekteve të zbatimit. Do të fillojë këtë muaj por ndërkohë kemi filluar me konsolidimin dhe vënien në siguri të disa siteve duke filluar nga Durrësi që ka qenë një nga sitet më të prekura, në Kalanë e Krujës. Së shpejti do të fillomë të ndërmarrim hapa konkret. Kruja ka një problem specifik nga sitet e tjera se ka edhe një problem gjeologjik shkëmbor që nuk i përket vetëm specialistëve tanë për të hartuar një projekt të detajuar, por kemi një ekip të mirë ekspertësh që na mbështesin dhe do të fillojmë shumë shpejt edhe atje. Por kemi filluar në kullën e murit rrethues në Durrës”, tha ministrja.
Më tej, Margariti ftoi qytetarët që të zbulojnë vendet turistike, ndërsa zbuloi ofertën për Butrintin.
“Ne po punojmë që të sjellim paketa të plota. Edhe për Butrintin do të dalim me një ofertë e re, e cila do jetë një biletë prej 400 lekësh. Duhet të gjejmë pak kohë dhe të shëtisim vendet tona. Butrinti është i vizituar, Kalaja e Shkodrës, por edhe parqet arkeologjike dhe kalatë janë ndër sitet më të vizituara. Ne kemi filluar të hedhim sytë drejt parqeve arkeologjike, ndërsa e kemi parë tërmetin jo vetëm për dëmet që shkaktoi, por edhe për të parë një plan më të gjerë menaxhimi”, shtoi Margariti./atsh / KultPlus.com
Pse disa njerëz janë më me fat se sa disa të tjerë?
Kushedi sa herë e keni pyetur veten, por kjo është tema e diskutimit të lirë për sot, – u tha profesori i filozofisë studentëve që po dëgjonin me vëmendje.
Një student nga mesi i sallës e ngriti menjëherë dorën për të pyetur: “Profesor, a ka ndonjë mënyrë për ta drejtuar fatin nga vetja, unë kam parë dhe dëgjuar për njerëz që mbajnë hajmali të ndryshme për këtë qëllim, patkonj, katërfilë etj?”
Profesori qëndroi pak sekonda ashtu si pa folur, duke vështruar nëse dikush donte të shtonte diçka pastaj u përgjigj: Lërini katërfilët, patkonjtë, apo hajmalitë e ndryshme.
Dëgjojeni me vëmendje këtë këshillë të vyer:
Sekreti për të pasur shumë fat në jetë është të bësh mirë pa dallim.
E dimë se t’i bësh mirë dikujt, të kthehet në formën e një farë fati. Kështu ndodh prej shekujsh, është e pa shkruar, e pa vërtetuar në laborator, por ndodh, është e vërtetë, është ligji kardinal i universit.
Një student tjetër nga fundi i sallës, kërkoi vëmendjen që të bënte pyetjen e tij gjithashtu: Profesor, ju po na sugjeroni që t’u bëjmë mirë edhe atyre që tregohen mosmirënjohës?
Evidenca është se, dhe e vërtetuar në mënyrë të përsëritur dhe në shumë raste atje jashtë në jetën reale të vërtetë, nëse i bën mirë dikujt që më pas tregohet mosmirënjohës, kjo të kthen “akoma më shumë fat” drejt teje, u përgjigj profesori.
Për të ardhur keq vetëm se personi në fjalë që është treguar mosmirënjohës, do të ketë edhe më shumë probleme se më parë, mosmirënjohja do i kthehet kundër, për fat të keq.
Pra këshilla është: “Shpërndani sa më shumë të mira, cilitdo që ka nevojë, mundësia që t’ju kthehet mbrapsht një det me mbarësi është shumë e lartë!” Duket se funksionon vërtetë. A ju ka ndodhur juve të tjerëve? / KultPlus.com
Le të fillojmë me një pasazh nga Ta-Nehisi Coates nga libri “Beetween the World and Me”, që merr formën e një letre të shkruar nga një baba me ngjyrë për djalin e tij: “Çmimi i gabimit tënd është më i lartë për ju sesa është për bashkatdhetarët tuaj, dhe në mënyrë që Amerika të justifikojë veten, historia e dekonstruksionit të një trupi të një njeriu me ngjyrë duhet që të fillojë gjithmonë me gabimin e tij ose të saj, të vërtetë ose të imagjinuar – me zemërimin e Eric Garner, me fjalët mitike të Trayvon Martin ‘Do të vdesësh sonte’, me gabimin e Sean Bell për të vrapuar me turmën e gabuar” .
Në rastin e George Floydit gabimi u pohua dhe, ndoshta pa dije, duke përdorur një faturë të falsifikuar. Dhimbja e zbuluar nga vdekja brutale e Floydit na ka bërë të reflektojmë për kulturën tonë. Kareem Abdul-Jabbar shkroi një ese të jashtëzakonshme për “The Times”, në lidhje me atë që përmbajnë protestat: “Ajo që duhet të shihni kur shihni protestuesit me ngjyrë në epokën e Trumpit dhe koronavirusit, janë njerëzit e shtyrë në skaj, jo sepse ata duan që të hapen baret dhe sallonet e bukurisë, por sepse duan të jetojnë. Ose të marrin frymë”. Ky moment i vrullshëm, shkruan Jamelle Bouie në “New York Times”, pasqyron “presionet dhe konfliktet e një vendi diversifikues, luftën për të shpëtuar nga një e kaluar ekskluzive për një të ardhme më gjithëpërfshirëse dhe betejën tonë të vazhdueshme mbi atë që ka vlerë vërtet – kush mund të veprojë si një anëtar i plotë dhe i barabartë i kësaj shoqërie dhe kush jo”, shkruan LOS ANGELES TIMES.
“Qindra njerëz me ngjyrë të skllavëruar”, shkruan DeNeen L. Brown nga “Washington Post”, dikur “u mbajtën rob në Shtëpinë e Bardhë”. Brown ka një histori nga Sheshi “Lafayette” në Uashington, sesi ishte pastruar me forcë për fotografinë e presidentit. Brown gjurmon këtë dhe vendet e tjera historike të skllevërve. Robin Givhan kritikon foton që doli nga ai imazh: “Ai nuk hyri brenda. Përkundrazi, struktura u afrua pas tij, një set në një të verdhë limoni, tredimensional për lojën e tij torturuese”.
“E jona është një histori e varfërisë dhe metaforës së çizmeve të bardha në qafë të zezë. Nga vendosja e prangave dhe zinxhirëve në qafën e skllavëruar të detyruar që të marshojnë në rresht te kollaret e hekurta të vendosura si ndëshkime për njerëzit e skllavëruar që guxuan të shpëtonin”.
Kritikja Soraya Nadia McDonald e konsideron vdekjen e Floydit së bashku me këtë pjesë shumë të prekshme të anatomisë njerëzore.
“Krijimi më urgjent i filmave që dikush bën tani, në këtë vend, është nga njerëzit me ngjyrë përmes telefonave me kamera”, ka thënë kritiku i “New York Times”, Wesley Morris, mbi “mozaikun e egër vizual të keqtrajtimit”. “Askush nuk mund të injorojë një grua të zezë që është ulur mbi një kalë.” Një imazh i Brianna Noble duke kalëruar në mes të protestave në Oakland është bërë një imazh përcaktues i kryengritjeve. Priska Neely, për marrjen e një numri të mesazheve tekstuale për të kontrolluar nëse ajo është në rregull: “Bombardimi nga tekstet me ngjyrime faji nga njerëzit e bardhë më detyroi të përpiqem të zgjidhë pyetjen më të padiskutueshme: Pra, si jam?” “Në atë kohë këto rregulla ndiheshin të bezdisshme,” shkruan Brianna Holt për rreptësinë e prindërve të saj, “por ndërsa isha rritur, kuptova se ato ishin të nevojshme.”
Lorrene Berry ka një udhëzues për leximin e guidës “Black Lives Matter” dhe shumë ide dhe vjegëza. E, sado e vështirë që ishte java e kaluar, Ta-Nehisi Coates, sa u përket veprimeve, ka thënë: “Unë shoh shpresë. Unë shoh përparim tani.” Të martën, një figurë e një ushtari të vetëm të Konfederatës, që ka qenë në qytetin Aleksandri të Virxhinias, u hoq nga piedestali i saj. Kritiku i artit Christopher Knight, që shkruan për “Times”, shikon sesi protestat kanë çuar në një valë të heqjes së monumenteve të Konfederatës. “Skulpturat përkujtimore si kjo kanë një qëllim specifik”, shkruan ai. “Ato shfaqin në bronz racizmin institucional”. / KultPlus.com
Arkitekti Saimir Kristo është përzgjedhur si “Nominues i pavarur”, për të përfaqësuar Shqipërinë në konkursin evropian të arkitekturës “Mies Van der Rohe”. Arkitekti edhe dizajnuesi urban na rrëfen se në fokus të përzgjedhjes së tij janë vlerat e larta etike në projektim.
“Si nominues i pavarur, për herë të dytë, kam mundësi të zgjedh në mënyrë të lirë projekte, që unë i konsideroj të vlefshme, realizuar gjatë dy viteve të fundit në Shqipëri. Në vëmendje për të nominuar kam projektet edhe arkitektët, që kanë kontribuar në sjelljen e një projekti, që mbart vlera etike në profesion. Ky është elementi themelor”.
Përgjatë dy viteve, Kristo ka udhëtuar nëpër Shqipëri, për të zbuluar arkitekturën bashkëkohore. Megjithatë, projektet cilësore sipas tij, janë të pakta.
“Mua më pëlqen të udhëtoj dhe të zbuloj arkitekturën modeste, të përulur në sensin e mirë të fjalës. Kemi shpesh projekte pompoze. Por, sfida ime është të gjejë projekte të vogla në përmasë, por të mëdha në vlerë arkitektonike. Do të konsideroja shumë banesat individuale, komoditetin në banim, por edhe një pastërti mendimi. Një nga hapësirat që mund të mbarte vlera të tilla është “Shëtitorja e re” në Shirok të Shkodrës”.
Këto pasoja katastrofike në projekte, sipas tij, ndodhin për shkak të zhvlerësimit të profesionit të arkitektit.
“Arkitektura kërkon kohë, deri në realizim. Duke u bërë një lloj spekulimi me ndërtimin e pronës kemi parë objekte, që kanë zënë vend, por që nuk shkojnë përtej të ndërtuarit, s’kanë kaluar tek të qenit arkitekturë. Shumë pak objekte kemi, që kanë vlerë arkitektonike. Vitet e fundit arkitekti është bërë pjesë e një diskutimi formal, kjo ndodh dhe për arkitektët e huaj. Këtë neglizhencë ndaj profesionit të arkitektit, e vëmë re tek pasojat katastrofike në kryeqytet. Dikur në dritare shikonim Dajtin, kjo s’ndodh më”.
Konkursi ndërkombëtar bëhet në nder të arkitektit të njohur Ludwig Mies van der Rohe (Mis Van de Rohe) që prej vitit 1988, si një ndër arkitektët që solli të renë edhe modernen në arkitekturë. / Shqiptarja.com / KultPlus.com
Imazhi i varrit të Tutankhamun është i njohur në të gjithë botën.
Megjithatë një fotografi e jashtëzakonshme e arkeologut Howard Carter, duke zbuluar ngadalë arkivolin e Faraonit egjiptian, nuk është parë kurrë me ngjyra deri më tani.
Marrë nga fotografi arkeologjik Harry Burton më 28 tetor 1925, fotografia origjinale nuk e jep siç duhet vlerën e zbulimit, as madhështinë e arit dhe shkëlqimin blu të gurëve të çmuar.
Maska e hollë e vdekjes e Mbretit 18-vjeçar u krijua me ar, qelq dhe gurë të çmuar.
Fotografia është pjesë e një grupi prej 1.400 fotografish të mrekullueshme që dokumentojnë gërmimet e Luginës së Mbretërve, nga zbulimi i varrit të Faraonit të Dinastisë së 18-të në 4 nëntor 1922, deri në heqjen e kapakut të arkivolit të tij më të thellë, tre vjet më vonë.
Në pronësi të Institutit të njohur Griffith të Oksfordit, imazhet nga Arkivi Howard Carter tregohen me ngjyra në dokumentarin e ardhshëm të BBC, Tutankhamun In Color. / Burimi: Daily Mail / KultPlus.com
Turistë vendas dhe të huaj zgjodhën Drinin e Zi për të kaluar fundjavën, në nja aktivitet që pritet të shndërrohet në risinë e sezonit turistik në këtë zonë.
Pushuesit dhe turistët, që zgjedhin Dibrën për të kaluar pushimet, do të kenë një mundësi më shumë për turizëm, pasi lumi Drin i Zi bashkë me luginën e tij piktoreske ofron mundësi mjaft të mira për rafting, duke i hapur rrugë zhvillimit të turizmit të aventurës në një destinacion të ri turistik.
Rafting i bashkëngjitet ofertave të tjera turistike që ofrohen në Dibër si një potencial më shumë për turistët dhe të apasionuarit pas këtij sporti.
Bashkia Dibër nëpërmjet këtij aktiviteti të mbështetur nga projekti “Bashkitë për në Europë”, North Green, Sava Construction u uron sezon të mbarë turistik të gjitha bizneseve lokale në fushën e turizmit dhe fton turistët vendas e të huaj të mos humbasin mundësinë për të zbuluar potencialet e jashtëzakonshme turistike që Dibra ofron.
Drini i Zi buron nga Liqeni i Ohrit, nga një lartësi mbidetare prej 695 m, ndërsa del nga territori i Maqedonisë në afërsi të qytetit të Dibrës në lartësi mbidetare 476 m. Gjatësia e përgjithshme e lumit është 149 km, dhe brenda Maqedonisë lumi është i gjatë 56 km.
Lumi rrjedh në veri në drejtim të qytetit të Dibrës në një zonë malore, ku pastaj e shënon një pjesë të kufirit të Maqedonia e Veriut – Shqipëri, për të kaluar pastaj në territorin e Shqipërisë. Pranë qytetit të Kukësit Drini i Zi bashkohet me Drinin e Bardhë duke formuar lumin e bashkuar Drini që ka derdhje në Detin Adriatik. /atsh / KultPlus.com
Një djalosh nëntëvjeçar nga Kenia që ka ndërtuar një makinë nga druri për larjen e duarve, ka pranuar çmim presidencial, ka njoftuar CNN. Makina është ndërtuar për të limituar përhapjen e koronavirusit.
Stephen Wamukota nga Bungoma County në Keninë perëndimore, ishte më i riu prej 68 personave që kanë pranuar çmimin nga presidenti Uhuru Kenyatta.
Wamukota ka punuar një makinë gjysmë automatike për të ndihmuar në frenimin e COVID-19 në Keni, vendin afrikan që deri më tani ka raportuar mbi 2000 raste me koronavirus.
Babai i Wamukotas, James, ka thënë për CNN se djalit të tij i lindi ideja për të punuar makinën pasi mësoi se si të qëndrojë i sigurt nga COVID-19 përmes një kanali lokal televiziv.
“Herën e parë kur presidenti lajmëroi për infeksionin në vend, është thënë se secili duhet të lajë duart rregullisht për të parandaluar përhapjen e virusit. Djali im më tha se ka përgatitur një strukturë për të ndihmuar në larjen e duarve”, ka thënë ai.
Wamukota përdori dru dhe një rezervuar të vogël të ujit për të punuar makinën për larje të duarve.
James, që punon si elektricist, ka treguar se djali i tij ka ndërtuar makinën me disa copa druri me të cilat ai planifikonte të ndërtonte një dritare.
“Pashë që ajo që kishte ndërtuar nuk ishte e qëndrueshme, kështu që e ndihmova për disa riparime. Nuk doja që makina të shkatërrohej”.
Makina e thjeshtë për larjen e duarve ka dy pedale, njërën për të lëshuar sapun të lëngët e tjetrën për të lëshuar ujin.
Mundëson që përdoruesit të shtypin pedalet pa prekur sipërfaqen me duar, duke zvogëluar mundësinë e infektimit. James thotë se ideja është ndikuar edhe nga mësimet shkollore në Keni. Nxënësit në këtë vend mësohen si të ndërtojnë gjëra.
Atij i është premtuar bursë për shkollë fillore dhe të mesme. Wamukota dëshiron të bëhet inxhinier. / KultPlus.com
Më 8 qershor 1876 u nda nga jeta në moshën 71 vjeçare shkrimtarja e mbi 70 romaneve, kritikja letrare dhe gazetarja e shquar franceze George Sand (Amantine Aurore Lucile Dupin).
Me këtë rast, gazeta “Le Rappel” ka botuar, të hënën e 12 qershorit 1876, në ballinë, fjalimin mbresëlënës të shkrimtarit dhe politikanit të shquar francez, Victor Hugo, lexuar në momentin e varrimit të zonjës Sand nga miku i tij Paul Meurice, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
Fjalimi i Victor Hugo në varrimin e George Sand:
Ne morëm nga Nohant-i përmes telegrafit lamtumirën e Victor Hugo-së drejtuar George Sand-it :
“Unë vajtoj një të vdekur dhe përshëndes një të pavdekshme.
E kam dashur, admiruar, adhuruar; sot, në qetësinë e shenjtë të vdekjes, e vështroj.
E përgëzoj sepse ajo që ka bërë është madhështore, dhe e falënderoj sepse ajo që ka bërë është e mirë. Mbaj mend që një ditë i kam shkruajtur : Faleminderit që keni një shpirt kaq të madh.
A e kemi humbur ?
Jo.
Këto figura të larta zhduken, por nuk harrohen. Madje, mund të themi se ato bëhen të vërteta (realizohen). Duke u bërë të padukshme në njërën formë, ato bëhen të dukshme në tjetrën. Shndërrim sublim. Forma njerëzore është një okultacion (maskim). Ajo fsheh fytyrën e vërtetë hyjnore e cila është ideja. George Sand ishte një ide : ajo gjendet jashtë trupit, tashmë e lirë; ajo vdiq, ja tashmë e gjallë.
Patuit dea. (Hyjneshë – Perëndeshë)
George Sand zë një vend unik në kohën tonë. Disa janë burra të mëdhenj; ajo është gruaja e madhe.
Në këtë shekull që ka për ligj (mision) përfundimin e revolucionit francez dhe fillimin e atij njerëzor, barazia gjinore duke qenë pjesë e barazisë së burrave (njerëzve), një grua e madhe ishte e nevojshme. Kësaj gruaje iu desht të dëshmonte se ajo mund të mbartë të gjitha aftësitë tona mashkullore pa humbur asgjë nga aftësitë e saj engjëllore; të jetë e fortë pa pushuar së qeni e butë : George Sand është kjo dëshmi.
Duhej dikush që të nderojë Francën, pasi shumë të tjerë e turpërojnë atë. George Sand do të jetë një nga krenaritë e shekullit dhe të vendit tonë. Asgjë nuk i ka munguar kësaj gruaje plot lavdi. Ajo ishte zemërmadhe si Barbès, mëndjendritur si Balzac, shpirtmadhe si Lamartine.
Renditja e kryeveprave të saj është e panevojshme. Pse të bëhemi plagjiaturë e kujtesës publike? Ajo që karakterizon fuqinë e tyre është mirësia. George Sand ishte e mirë; gjithashtu atë e kanë urryer. Admirimi ka një armik, urrejtjen, ashtu si entuziazmi ka përbuzjen. Urrejtja dhe përbuzja e vënë në pah, duke dashur të bëjnë të kundërtën. Fishkëllima llogaritet nga pasardhësit si një zhurmë lavdie. Kush është kurorëzuar është gjuajtur me gur. Është natyrshme, dhe fyerjet e ulëta maten mbi madhështinë e brohoritjeve.
Qeniet si George Sand janë mirëbërëse publike. Ato kalojnë, dhe sa fare pak janë larguar, shohim në vendin e tyre, i cili dukej bosh, të lindë (mbijë) një realizim i ri i progresit.
Sa herë që vdes një nga këto krijesa të fuqishme njerëzore, ne dëgjojmë si një tingull të jashtëzakonshëm krahësh (fletësh) : diçka ikën, diçka ndodh.
Toka, si qielli, ka eklipset e saj; por këtu poshtë, ashtu si më lart, rishfaqja ndjek zhdukjen. Pishtari i cili ishte një burrë apo një grua dhe që është shuar në këtë formë, rindizet në formën e idesë. Atëherë kuptojmë se ajo që menduam se ishte e fikshme në fakt është e pafikshme. Ky pishtar rrezaton më shumë se kurrë; tani, ai është pjesë e civilizimit; ai hyn në qartësinë (kaltërsinë) e gjerë njerëzore; i shtohet asaj; dhe era e shëndetshme e revolucioneve e lëkund atë, por e bën gjithashtu të rritet; sepse frymët misterioze që shuajnë dritën e rremë ushqejnë realen (të vertetën).
Punëtori është larguar; por puna e tij është bërë.
Edgar Quinet vdes, por filozofia sovrane lë varrin e tij dhe, nga maja e këtij varri, këshillon njerëzit. Michelet vdes, por pas tij qëndron në këmbë historia e cila gjurmon rrugën e së ardhmes. George Sand vdes, por ajo i lë të drejtat e grave mes nesh, duke u bazuar në gjeninë e tyre. Kështu plotësohet revolucioni. Qajmë të vdekurit, por të vëmë re ngjarjet; faktet përfundimtare lindin falë këtyre mëndjeve krenare pararendëse. Të gjitha të vërtetat dhe të gjitha drejtësitë janë nisur rrugës drejt nesh, dhe pra kjo është zhurma e krahëve (fletëve) që ne dëgjojmë.
Le të pranojmë atë që na lënë të vdekurit tanë të shquar kur largohen prej nesh; dhe, me kokën drejt të ardhmes, le të përshëndesim, të qetë dhe të zhytur në mendime, ardhjet e mëdha që na njoftojnë këto nisje të mëdha.”
Pushtimi Aleat i Normandisë në 6 qershorin e vitit 1944, shënoi fillimin e fundit të Gjermanisë naziste të Adolf Hitlerit. Në një nga orët më të errëta të njerëzimit, një aleancë e madhe e kombeve perëndimore, arriti të realizojë me sukses zbarkimin më të madh ushtarak në histori, që ndryshoi jo vetëm fatin e qindra miliona njerëzve, por të mbarë botës. Për shkak të pandemisë së Covid-19, kremtimet për këtë vit do jenë të kufizuara, por kjo nuk e zbeh kurrësesi sublimitetin e kësaj dite. Ja cilat janë disa nga faktet më interesante mbi atë ditë.
Edhe pse njihet gjerësisht si D-Day, çlirimi i Evropës së pushtuar nga nazistët u kodua me emrin “Operation Overlord”.
Në tetorin e vitit 1941, kryeministri britanik Uinston Çërçill i kërkoi Lordit Luis Mauntbaten të niste të mendonte për një pushtim të Evropës: “Në rast se ne nuk mund të zbarkojmë atje, ta luftojmë Hitlerin dhe mposhtim forcat e tij në tokë, nuk do ta fitojmë dot kurrë këtë luftë!”.
Më 7 dhjetor 1943, presidenti amerikan Frenklin D.Ruzvelt u takua në Tunizi me gjeneralin amerikan Duajt D.Ajzenhauer, dhe i dha atij komandën e operacionit për çlirimin e Evropës së pushtuar nga nazistët.
D-Day ishte planifikuar në fillim për në datën 5 qershor, por u shty me 24 orë për shkak të motit të keq.
Ajzenhauer piu deri në 4 paketa cigare në ditë gjatë 3 muajve që zgjati D-Day. Nga ana tjetër gjenerali britanik Bernard Montgomeri, ishte shumë i qetë. Ai nuk pinte as duhan dhe as alkool.
Gjatë përgatitjes dhe vënies në zbatim të D-Day, u prodhuan rreth 17 milionë harta.
Inxhinierët britanikë, u dërguan fshehurazi me nëndetëse të bënin vlerësime të plazheve franceze ku do të zbarkohej, përfshirë mbledhjen e mostrave të rërës.
Komandanti i përgjithshëm i ushtrisë gjermane në Frontin e Perëndimit ishte Feldmarshalli Gerd von Rundshted, që kishte në dispozicion 850.000 trupa.
Operacioni D-Day synonte çarjen e “Murit të Atlantikut”, një seri linjash mbrojtëse bregdetare të ndërtuara nga Gjermania naziste midis viteve 1942-1944, nga Norvegjia deri në kufirin Francë-Spanjë.
Nazistët e dinin se një pushtim aleat i Evropës, ishte gjithnjë e më shumë i mundshëm. Ndaj në fillim të vitit 1944, feldmarrshalli nazist Ervin Romel, u ngarkua personalisht nga Hitleri me detyrën e forcimit të linjave mbrojtëse.
Mbi 1.2 milionë ton çelik dhe 17 milionë metra kub beton u përdorën për këtë qëllim, teksa u ngritën 92 baza radarësh. Më shumë se 260.000 punëtorë ndihmuan në ndërtimin e Murit të Atlantikut, dhe vetëm 10 për qind e tyre ishin gjermanë.
Në kohën e pushtimit të Aleatëve, në Francën Veriore ishin vendosur më shumë se 5 milionë mina.
Hitleri donte 15.000 pika të forta mbrojtëse, me angazhimin e 300.000 trupave. Në fund, kjo gjë do të ishte e pamundur të arrihej.
Pagesa bazë për një ushtar britanik të këmbësorisë ishte vetëm 3 paund dhe 15 shilinga në muaj. Ndërkohë ushtarët amerikanë merrnin 12 paund në muaj. Për pasojë, 70.000 gra britanike u martuan me ushtarët amerikanë gjatë luftës.
Në Kent të Britanisë së Madhe u krijua një ushtri e rreme, e përbërë nga tanke dhe kamionë prej gome, për të mashtruar gjermanët që ata të mendonin se pushtimi do të ndodhte në Pa Dë Kale. Fushata ishte aq e suksesshme, sa që edhe pas D-Day, Hitleri vazhdoi të besonte se zbarkimet në Normandi, ishin një truk për të mbuluar sulmin e madh në Pa Dë Kale.
Në prag të D-Day, Aleatët kishin në dispozicion 15.766 avionë, ndërsa gjermanët kishin 30 herë avionë më pak, ose më pak se 600.
Gjatë stërvitjeve përgatitore në Devon, 946 ushtarë aleatë u vranë në një sulm nga një nëndetëse gjermane.
73.000 trupa amerikane dhe 83.000 trupa britanike dhe kanadeze kaluan Kanalin e La Manshit gjatë D-Day.
I gjithë personeli ushtarak amerikan, ishte i detyruar të nënshkruante paraprakisht një police të sigurimi të jetës në vlerë 10.000 dollarë.
Vetëm 1 në 6 nga parashutistët aleatë zbarkuan në vendin e përcaktuar.
Avionët aleatë hodhën mbi 3.600 tonë bomba gjatë D-Day.
Aleatët nuk e humbën asnjë avion nga sulmet e Luftwaffe, ndonëse forcat kundër-ajrore gjermane në tokë rrëzuan 113 avionë të tillë.
Ndërtesa e parë në Francë që u çlirua gjatë “Operation Overlord”, ishte një kafene ngjitur me Urën Pegasus.
Burrat që morën pjesë në valën e parë të sulmit në plazhin e Utah, patën një shans 50/50 për të mbijetuar.
Vetëm 21 për qind e forcave aleate të plagosur në D-Day, u operuan brenda një ore.
Brenda 100 ditëve nga D-Day, 2.5 milionë burra, 500.000 automjete dhe 4 milion tonë pajisje dhe racione ushqimore ishin shkarkuar në Francë.
Vetëm Hitleri mund të urdhëronte angazhimin e tankeve të famshëm gjermanë, Panzer, kundër zbarkimit aleat. Por ai fjeti deri në mesditën e datës 6 qershor, pasi askush nuk guxoi t’i prishte gjumin.
Edhe pse forcat aleate që morën pjesë në operacionin D-Dita ishin kryesisht nga Britania, SHBA-ja dhe Kanadaja, në përbërje te tyre kishte edhe australianë, belgë, çekë, holandezë, francezë, grekë, norvegjezë, polakë etj. / KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Oqeaneve zyrtarisht është 8 qershori. Kombet e Bashkuara kanë vendosur, se që prej vitit 2009, 8 qershori të jetë Dita Ndërkombëtare e Oqeaneve.
Dita Botërore e Oqeaneve është një rast për të nderuar oqeanet botërore, për të kremtuar produktet që ofron oqeani, për ta çmuar vlerën e brendshme të oqeanit. Oqeani ofron rrugët detare botërore të rëndësishme për tregtinë botërore. Ndotja e ujërave dhe shfrytëzimi i tepërt i peshqve ka rezultuar me rënien drastike të numrit të specieve në oqean.
Projekti i oqeanit, në bashkëpunim me Rrjetin Ndërkombëtar të Oqeaneve, janë duke punuar në ngritjen e vetëdijes njerëzore për rolin e oqeanit në jetën tonë, si dhe mënyrat të cilat njeriu mund të ndihmojë. Dita Ndërkombëtare e Oqeaneve ofron mundësi që të kyçemi drejtpërdrejtë në mbrojtjen e të ardhmes sonë, përmes iniciativave qytetare – pastrimi i plazheve, programet edukuese, gara, festivale, si dhe ngjarjet e aktivitetet e ndryshme, ndihmojnë në ngritjen e vetëdijes se sa i rëndësishëm është oqeani për jetën tonë.
Motoja zyrtare e Kombeve të Bashkuara për Ditën Ndërkombëtare të Oqeaneve është : “Oqeanet tona, Përgjegjësi e jona”. / KultPus.com
Dosja e “Arbërisë” Kush merret me politikë duhet të llogarisë edhe pasojat që rrjedhin nga një veprimtari e tillë, d.m.th. Do të presi të shame (shumë) e lavde (pak), shpesh të teprueme e në daç të parat e në daç të dytat. Në rrethin shqiptar mandej, ku pjekunia dhe njerzia shoqnore ma të shumtën mungojnë, miratimi e kundërshtimi shfaqen në mënyrë të pabukur, pa shkallzim ngjyrash (nuanca).
Edhe lavdì përdoret jo aq në naltësim të akcilit, po si e shtime pushke e tërthortë për të mposhtë ndoj kundërshtar. Me kohë ndoshta do të arrijmë edhe na të shofim kthjelltë, e zotësi dalluese mendje, në të gjithë shtrimjen e ndjesive larmiplote. Jo të ndame primitivisht me nji vijë të preme, këndej të mirët e të ndershmit, andej bakëqinjtë e të mbrapshtit… Nevojitet kohë që trutë tonë të thithin parime qytetënimi dhe të çlirohen nga skema e mirëfilltë mendore që përfshihet në dy majat e boshtit: “Hosana e Crucifige!” Kështu tue qenë punët, ma i miri qendrim për nji shqiptar që merret me politikë asht mos me i përfillë tepër as lavdet e as të shamet dhe me i përbashkue si të parat ashtu dhe të dytat në sitën e ndërgjegjes së vet, pa ja vu veshin fjalëve të hallkut. A nuk thotë goja e popullit: “Fjalët e hallkut dhe birat e gardhit, nuk mbyllen kurrë!” Kjo në fushë politike, kurse në atë letrare meseleja ndrron. Thashemthanat e pathemelta duhet me i përgënjeshtrue, sepse kultura dhe letërsia e nji kombi janë visar i çmueshëm, janë palcë e jetës së fisit që duhet ruejtë e papeçatun, gangulluer. Kjo më shtyn me ndreqë do lajthime, të meta kritike dhe shtrëmnime të së vërtetës që sjellin mjegullim e pështjellim të damshëm në historinë tonë letrare, e cila përmbledh e rradhit kronologjikisht vlerat shpirtnore të kombit dhe fuqinë e tij krijimtare. Prandaj u lypi ndjesë lexuesv të “Shejzave”, po qe se këtu po shpërdoroj durimin e mirësishëm të tyne tue mbrojtë të vërtetën në nji çeshtje letrare ku ndodhet i ndërlikuem e i përziem personi im.
E njoh veten jo person politik që merret me letërsi, por letrar, që rrethana të veçanta e hodhën në vallet e politikës. Prandaj mbrohem si letrar. Çka flitet për mue si nji njeri politik nuk më ban as të nxehtë e as të ftohtë: jam vadit me at’ avaz. Nji gja më vjen keq e më prek: se ndër shkrime në daç të nënshkrueme, në daç anonime, ku unë sulmohem, të shumtën e herëve strapacohet ma tepër gjuha shqipe se personi im. Po të vimë në temë. Skënder Luarasai, në hyrjen e vëllimit të tij me titull: “Migjeni” (Tiranë 1957, faqe 22-23) shkruan (nuk kuptohet a pse keq i informum, a se deshtas me qëllim denigrues) çka pason: “Me Migjenin u pa se në qiellin e Shqipërisë, ku dukej se qenë shuar yjet letrare, po lindte një diell… Rinia, gjithë rinia, së cilës i qante zemra për pak dritë e ngrohtësi në atë stinë të ftohtë të letrave shqiptare e përqafoi me gëzim e shpresa të mëdha për të ardhmen e kulturës tonë. Shtypi klerikal heshti duke pritur një qëndrim armiqësor: Shtypi i regjimit u përpoq ta bënte1) për vete Migjenin. Ernest Koliqi, i cili e njohu përnjëherësh talentin e Migjenit, i shkroi redaktorit të Illyrisë nga Roma2) që ta siguronte me çdo kusht bashkëpunimin e Migjenit për atë revistë profashiste.
Kur me 7 shtator 1935, u botua vjersha “Të lindet Njeriu”, po Koliqi, ky agjent i imperializmit italian3), që paguhej për të rekrutuar intelektualët shqiptarë në shërbim të fashizmit, përdori dhelpëri për ta shtënë poetin e ri shqiptar në kthetrat e tij fashiste Një dhelpëri të tillë përdori edhe redaktori përgjegjes i revistës “Illyria”, i cili dërgon kët letër lajkatare, me 4.XI.35: Të ndertit zotni Millosh Gjergj Nikolla, Shkodër: Shkrimet e Z. S’uaj, të cilat menjiherë kem vrojtë se kishin nji theks ndiesie për t’u shënue e sidomos nji tingull njerzor drejtuar kah vuejtjet e të vogjëlve, jemi përpjekur t’i qesim sa ma ne shesh në faqet e të rinjve. Për me ju dhanë zemër të vijoni sa ma me zell në udhën letrare që aq me seriozitet qëllimesh keni kap, këshilli i redaksisë i fletores sonë, vendosi me botue mbas sodit vjershat dhe copat në prozë të juaja në faqen e tretë. Si e dini në faqen e tretë shkruejnë vetëm ata autorë që mirë o keq e kanë marrë njifarë shugurimi nga publiku. Shpresojmë se edhe mbas sodit zotnia juej keni me bashkpunue në mënyrën sa më të afërme në fletoren tonë, e cila nëpërmjet qëllimeve të tjera, ka edhe atë t’i përkrahi të rinjtë me vlerë dhe ndjenja bujare. Vendimi i këshillit të redaksisë, përsa ju përket juve, asht nji dëshmi e qartë e kësaj përkrahje. Tue ju urue suksese sa ma të gjalla, për dobinë e artit dhe të letërsisë shqipe, ju lutemi të na dërgoni sa ma parë shkrime në mënyrë që së paku krye dy javesh emri juej të dali në faqe të dali në faqe të tretë. Si titull shpërblimi kësaj here drejtori dau me ju dërgue franga ari 10 (dhjetë) me mandat postë dita e sotme…4)” Këta ma të parët shkrime të Migjenit kanë randësi të madhe se dëftejnë menjëherë talentin letrar të Milloshit dhe dëshmojnë se me sa kujdes i kish ruajtur njohuritë e tij të gjuhës amtare, megjithëse ishte larguar prej qytetit lindor dhjetë vjet më parë, që kur ishte kalama; tregojnë se ç’ndjenja të forta e lidhnin me atdheun e tij. Dhe ato letra të rektorit të “Illyrisë”, tregojnë se në ç’mënyrë lajkatare, dinake u përpoqën profashistët në Shqipëri ta bënin të tyrin; tregojnë dhe se ç’karakter pati Migjeni, i cili nuk ra viktimë e kurthit të tyre!”5) Unë s’ia mohoj kritikuesit kuqalash, që dikur e pata dhe koleg në arsim, mjeshtërinë e perimtimeve letrare dhe historike, por tuj e njollosë e prishë në pikpamje shkencore vlerën e shkrimeve të veta, tepër lehtë ai tërhiqet nga fryma ideollogjike(?), ndërkrehet, humbet toruan dhe shkallon prej analizës së mirëpeshueme në shamje e dhunim të së vërtetës. Dam për letërsinë shqipe! Punët natyrisht u zhvilluan disi ndryshe e jo ashtu si i tregon panegjeristi i Migjenit.
I nënshkruemi… si lexues i zhuritur veprash poezie, qysh në moshën ma të gjelbërt, sa i ranë në dore do vjersha të Migjenit, kuptoj se ai pajisej me nji talent të njimendët poetik. Shija ime u shtrue ndër autorë së pari klasikë e neoklasikë, ma vonë në poetë të simbolizmit, sidomos flamant, ndoshta mëtonte në struktura formale kujdes ma të madh gjuhsor e stilistik. Kjo nuk më ndalonte veçse të çmoj në vjershatorin djaloshar hovin e ndjesive dhe të nji lumnije shprehjesh që merrnin ma tepër fuqi shi nga thjeshtësia e mungesa e plotë e qëllimeve lajkatuese. E bisedova me miqtë e “Illyrisë” dhe i nji mendjeje me Branko Merxhanin e Karl Gurakuqin, vendosëm me ia botue Migjenit, alias Millosh Gjergj Nikollës, vjershat në faqen e tretë të së përkohshmës, dmth, në faqen ku paraqiteshin shkrimet e auktorëve tanë ma të njoftun. Asokohe (1935), unë isha student në Padovë, e nuk merreshim me politike, prandej “agjent i imperializmit italian” (në paça qenë ndonjiherë…) duhet të jem ba ma vonë. Rreth asaj periudhe që shkon prej 1934 e deri 1937, Skënder Luarasi predikonte marksismin stalinian, i cili orvatej me shkallmue e dërrmue botën shqiptare që kishte nevojë për njësi, dhe përhapte idena dasije të klasave dhe frymën e luftës civile. Në nji kohë kur duhej fuqizue ideja kombtare, shpallte nevojën ndër të rinj të organizmeve ndërkombëtare, dmth hymjen e gjindjes shqiptare nën suazën e imperialismit sovjetik. Agjent, deshtas ose padeshtas i Rusisë. Vetëm dishiri me qit në pah nji poet i shtyni redaktorët e “Illyrisë” t’i drejtonin Migjenit nji letër trimnuese dhe t’i dërgojnë nji shpërblim për vjershën e botueme në faqen e tretë të së përkohshmes, vjershë që iu ra menjiherë në sy qeveritarëve të kohës, të cilët i qitën mjaft turbullime drejtorisë së saj. Fakti se asnji qëllim korruptues nuk e frymëzonte të nëshkruemin, qi njofti botnisht prirjen e rrallë poetike të Migjenit, e provon pak vjet ma vonë pranimi i tij në rradhën e auktorëve rendue e parashtrue n’antologjinë “Shkrimtarët Shqiptarë” (Tiranë 1941, pjesa e dytë, faqe 471-475). Në atë kohë s’kishem ma nevojë ta baj për vete, simbas mendjes së Luarasit, poetin orëzi shkodran, sepse së pari ky kish ndrrue jetë më 1938, dhe së dyti, mbasi Shqipnia tashma gjendej pjesë e Perandorisë së Liktorit, ish sosë çdo qëllim korruptimi. Dalja në antologjinë e lartpërmendur të emrave të Faik Konicës (fq.236-249), Fan Nolit (fq.272-288), Mit’hat Frashërit (294-304), e Millosh Gjergj Nikollës nuk mbet pa ba bujë. U padita si përkrahës personalitetesh e shkrimtarësh kundërshtarë të gjendjes së re. Padinat shkojshin te Mëkambsi, dhe ishin të përpilueme nga shqiptarët, ndër të cilët ndjehej edhe ndonji patriot, që sot më ngarkon me faje të randa politike… Migjeni xen nji vend të spikatun, në rradhën e shkrimtarëve tanë, por ia damtojnë namin ata që hiperbolikisht e ngjisin në Majën e Parnasit, ku mbretnon me dy tri shokë të tjerë Fishta. Nga “Illyria”, Migjeni mori vleftë e zà…6). Luarasi ka arritë vonë si shpallës i talentit të tij. Ka nis me ia burizanue emnin kur drejtuesat e huej te kuqalashizmit tonë hetuen në poetin e shqetë nji auktor të përshtatun me u instrumentalizue për qëllimet e veta hegjemonike mbas dekës së tij. Tash vonë, edhe nji farë Musa Krajet, në vepërzën e thatë: “Migjeni mësues” (Tiranë 1973, faqe 15) më shpifet gratis (duket se kuqalashve u djeg puna se ne e kemi hetue, zbulue zotësinë poetike të Migjenit para tyne) përkitasi me poetin e zhdukun para kohe. Qe çka thotë: “Ky rreth shoqëror (i Shkodrës), ndonëse jo shumë i zgjeruar, kishte hera-herë në mes edhe ndonji intelektual të njohur për pikëpamjet e qëndrimet e tjera. Nji nga ata ishte edhe Ernest Koliqi, që kishte qenë mësues e më vonë Ministër fashist i Arsimit. Koliqi kishte bërë ndonji lavdërim për Migjenin, i bindur se “fjala ka këmbë”, e duke i bërë qejfin, do ta bënte për vete kët njeri të thellë. Dhe është kuptimplote ajo që ngjau nji ditë, kur ky agjent i vjetër i fashizmit duke treguar barcoleta(?), tregoi edhe për nji malsor dhe nënën e tij, duke vënë në pah gjoja budallallëkun e malësorit. Kur të gjithë qeshën, Migjeni jo vetëm që heshti pa asnji shenjë kënaqësie, po i hodhi Koliqit nji shikim përbuzës, duke i thënë shokut të tij në dalje se: ‘Koliqi ishte njeri që tallej me hallet e popullit!’” Këtij jetëshkruesi të panjoftun të vjershatarit shkodran, nuk ia vlen barra qeranë me iu përgjegj, tue shpenzue frymë kot. Mjafton t’i kumtoj se unë kurrë s’e kam njoftë personalisht Migjenin, prandaj as nuk kam pasë rast të rrij në kafe me të. Kaq për hir të së vërtetës. *** 1)Nuk mund të radhitet “Illyria” ndër organe shtypi të regjimit, seps për çdo numër drejtoria e saj kishte telashe me ministrin e mbrendshëm të kohë. Sa për Branko Merxhanin, e redaktorët e tjerë (Anton Logoreci, Odise Paskali, Ismet Toto, etje.) nuk ishin sigurisht përkrahsa të regjimit. Sa për të nënshkruemin ai ndejti pesë vjet në mërgim (1924-1929), si ndjekës i qeverisë Fan Noli-Gurakuqi. Shtypi tjetër (fletore të përkohshme) as nuk bante tenezyl t’ia përmendte emrin Migjenit. Aso kohe nji poet ndjehej djerraditë kryekcyem! 2)Në Romë kam shkue i transferuem nga Padova, si lektor i shqipes në Universitet, në tetuer 1937. Në peridhën që përmend Luarasi isha për vakancë në Tiranë, e bajsha pjesë në redaksinë e “Illyrisë”. 3)Kam mjaft për me thanë, por e la për nji herë tjetër. 4)Përmbajtja e shkresës është e redaktorëve. Përpilimin e bani Karl Gurakuqi, siç e tregon qartas edhe stili tipik i tij, që ndiqte gjuhën e mesme zyrtare… 5)Mbas lajmeve që na erdhen prej Shkodre, Migjeni u gëzue shumë për letrën nxitëse të redaksisë së “Illyrisë”. Përkundrazi na u idhnuen disa të tjerë vjershatarë të rinj, ndër të cilët M.N., që nuk u gradue poet i faqes së tretë. 6)Në periudhën e bashkimit Shqipni-Itali, Beqir Valteri, në zyrë të “Shkëndisë”, e përkohshmja ku bashkpunuen, nji pjesë e mirë e shkrimtarëve, të cilët ma vonë fituen namë e za si përfaqësuesa të rrymë letrare të realizmit socialist, më solli profesoreshën Ollga Nikolla, të motrën e Migjenit, zonjushë e urtë, me sjellje të mira dhe arsimtare shumë e pregaditur. Ajo kishte përshtypjen se do t’u salvonte nga sistemi i ri. Unë e ndihmova me të gjitha mundësitë e mija, që aso kohe nuk ishin të vogla. Përkrahjen time ajo e meritonte, pa marrë parasysh mendimet dhe ndjesitë e saja, që unë nuk desha t’i hulumtoj… Marrë nga “Shejezat” vjeti XVIII – 1974 /KultPlus.com
Të gjitha plazhet në Spanjë rihapën nesër, me përjashtim të Barcelonës. Muzeu Guggenheim në Bilbao do të hapë dyert e tij për herë të parë pas shumë muajve, pasi Spanja ndërmori hapa për tu përballur me koronavirusin.
Të ardhurat e Spanjës nga turizmi u përgjysmuan në katër muaj, asnjë turist nuk udhëtoi për në Spanjë gjatë gjithë këtij muaji për shkak të një bllokimi të rreptë që filloi në mes të marsit.
Qeveria tha të hënën se po punonte shumë për t’iu garantuar turistëve kushtet më të mira shëndetësore.
“Nuk është çështje të jesh i pari në rihapjen, por të rihapim duke e ditur se ne garantojmë shëndetin jo vetëm të banorëve, por edhe të vizitorëve”, tha ministri i Industrisë dhe Turizmit, Reyes Maroto, për Telecinco TV, transmeton reuters, përcjell albinfo.ch.
Turizmi përbën një në tetë punë në Spanjë, vendi i dytë më i vizituar në botë pas Francës, dhe kontribuon më shumë se 12% të PBB-së spanjolle. Disa plazhe tashmë ishin rihapur gradualisht dhe nga e hëna, të gjitha nga Costa del Sol në Mesdhe deri në Bregun verior të Baskeve u hapën për aktivitete të kohës së lirë, përveç në zonën e qytetit të Barcelona, ku koronavirusi ende nuk është zbutur mjaftueshëm.
Sidoqoftë, njerëzit ende nuk do të jenë në gjendje të udhëtojnë lirshëm në Spanjë për disa javë të tjera, përcjell tutje albinfo.ch. /KultPlus.com
Rrallëherë më ka ndodhur të kem një libër në dorë e të nënvijëzoj me laps thënie të bukura që kalonin ndonjëherë edhe paragrafë të tërë. Çdo libër i Orhan Pamuk, që nga kryevepra “Muzeu i pafajësisë” që e bëri fitues të çmimit “Nobel” në letërsi, e deri tek vepra të tjera të tij, si “Bora”, “Unë jam e kuqja” etj, më kanë lënë mbresa të veçanta jo vetëm për subjektin që trajtojnë, por edhe për filozofinë dhe thëniet e paharrueshme të këtij autori të madh. Më poshtë mund të lexoni disa nga thëniet më të bukura të tij.
“Dikur lexova një libër dhe e gjithë jeta ime ndryshoi”.
“Lumturia është të mbash dikë në krahë dhe të mendosh se je duke mbajtur botën”.
“Unë s’dua të jem një pemë. Unë dua të jem kuptimi i saj”.
“Çdo person inteligjent e di se jeta është diçka e bukur dhe qëllimi i saj është të jesh i lumtur”.
“Njerëzit thonë gënjeshtra, vetëm atëherë kur ka diçka që tremben se mund ta humbasin”.
“Kur humbasim njerëzit që duam, nuk duhet t’i shqetësojmë shpirtrat e tyre, të gjallë apo të vdekur. Përkundrazi, duhet të gjejmë ngushëllim në një objekt që na kujton diçka për ta”.
“- Cila është gjëja që pëlqen më shumë tek unë? Çfarë duhet të bëj unë për të më dashur? – Ji vetvetja, – tha Ipeku”.
“Lumturi do të thotë të jesh pranë personit që dashuron”.
“Jeta nuk ka lidhje me parimet, por me lumturinë”.
“Përpiqu që në fund të jetës, t’i lësh të gjithëve të kuptojnë se jetove një jetë të lumtur”. / Bota.al
Pas Zvicrës vjen Gjermania dhe pas saj Izraeli. Shqipëria radhitet mbi mesataren ndërsa Kosova, më poshtë.
Zvicra dhe Gjermania aktualisht janë vendet më të sigurta në botë kur bëhet fjalë për virusin e koronës. Të paktën kështu thuhet në një raport prej 250 faqesh të realizuar nga instituti Deep Knowledge Group, me seli në hong Kong, shkruan watson.ch.
SHBA në këtë ranglistë është në vendin e 58-të, menjëherë pas Rumanisë dhe dy vende përpara Rusisë.
Sipas revistës për biznes “Forbes”, ky raport bazohet në 130 parametra sasiorë dhe cilësorë dhe mbi 11,000 pika të të dhënave në kategori të tilla si efikasiteti i karantinës, monitorimi dhe efikasiteti shtetëror etj, transmeton albinfo.ch. Autori është kompania dhe konsorciumi jofitimprurës Deep Knowledge Group, i cili është në pronësi të kompanisë së investimeve Deep Knowledge Ventures në Hong Kong.
Arsyet afatgjata për ecurinë e mirë sa i përket krizës së koronavirusit kanë të bëjnë mbi të gjitha me faktin se vendet e vlerësuara më së lartë, i kanë njëherësh edhe ekonomitë ndër më të qëndrueshmet e të zhvilluarat në botë, përcjell albinfo.ch. Këtu sigurisht hyjnë edhe Zvicra dhe Gjermania. Po kështu, zbutja me kujdes e masave është dhënë si një nga arsyet.
Megjithatë, duhet të theksohet se ky raport është vlerësimi i rrezikut i bërë vetëm nga një kompani ndërsa shkalla e rrezikshmërisë mund të ketë ndryshime brenda një vendi.
Po kështu, raporti nuk merret thjesht me numrin e të infektuarve dhe të të vdekurve të vendeve përkatëse, por më tepër me sigurinë dhe aftësinë e vendeve të analizuara për t`u ballafaquar me pandeminë, veç tjerash, nga aspekti ekonomik.
Nisur nga këto arsye, Shqipëria dhe Kosova, ndonëse kanë pasur numër relativisht të ulët të viktimave, nuk janë plasuar aq mirë në këtë ranglistë.
Megjithatë, dallimi në mes të Shqipërisë dhe Kosovës, siç mund të shikohet në “piramidën” ilustruese, është i konsiderueshëm: Shqipëria radhitet rreth kreut të vendeve të nivelit të tretë (anglisht: Tier 3) ndërsa Kosova, në nivelin e katërt. /KultPlus.com
Dhjetë nga 40 rastet e reja me koronavirus sipas njoftimit të IKSHPK-së janë nga Prishtina.
Kryetari i Prishtinës, Shpend Ahmeti tha se tanimë kanë më shumë informacione rreth këtyre 10 rasteve, njofton Klan Kosova
Ahmeti theksoi se fatkeqësisht papërgjegjësia e individëve dhe çasja shpërfillëse ndaj rrezikut ka shkaktuar shumë telashe më të mëdha.
Mes tjerash Ahmeti tregoi se duke anuar nga kujdesi, nesër çerdhet Lulevera, Xixëllonjat dhe Buzëqeshja mbyllen dhe urdhërohen për dezinfektim të plotë.
Ky është postimi i plotë i Ahmetit:
Tanimë kemi më shumë informata rreth dhjetë rasteve në Prishtinë. Fatkeqësisht, papërgjegjësia e individëve dhe çasja shpërfillëse ndaj rrezikut na ka shkaktuar telashe më të mëdha.
Duke anuar kah kujdesi, nesër çerdhet Lulevera, Xixëllonjat, dhe Buzëqeshja mbyllen dhe urdhërohet dezinfektimi i plotë. Po ashtu do të kontaktojmë me të gjithë që mendojmë se mund të jenë në rrezik nga infeksioni.
Dy mësime shume të rëndësishme
1. Mos e fshihni semundjen nga të tjerët 2. Mos e shpërfillni virusin si të parëndësishëm
Nesër gjatë ditës do të ju informojmë për masat shtesë./KultPlus.com
Poeti i njohur lezhjan Ndoc Gjetja do të mbyllte sytë përgjithmonë më 7 qershor 2010, për t’iu dhënë përjetësisë e për të mbetur i pavdekshëm, por jeton krijimtaria e tij poetike. Poeti Ndoc Gjetja filloi të botojë poezitë e para në vitin 1970, duke qenë autor i disa vëllimeve poetike, si: “Dhjata ime”, etj,.
Ai mbetet njëri prej poetëve më në zë të poezisë së sotme shqipe. Mjaft studiues e kritikë vlerësojnë se Ndoc Gjetja, me talentin e thjeshtësinë e tij, mbetet emblemë e njeriut dhe poet i ndjesive të thella. Në poezitë e tij lëviz jeta, natyra e bukur, ajri i pastër, njerëzit e thjeshtë, dashuria njerëzore dhe dritë-hijet e kohës. Ku poezia ishte shpirtësia e tij, duke mbetur kështu zotërues i një sinqeriteti, modestie e ndershmërie gati hyjnore.
Universi i poezisë Ndocgjetjane ishte aq tokësore është një puthje, një përkëdhelje diku mbi bar, por që ngërthen hapësirat kozmike të të gjitha kohërave qysh në lashtësi. Mbi varrin e njeriut të madh dhe poetit të shquar Ndoc Gjetja, janë shkruar këto vargje , shkëputur nga poezia “Epitaf për veten”, shkruar kur ishte gjallë me dorën e tij: “Këtu prehet ai që quhet Ndoc Gjetja / I cili pati ardhur gabimisht në këtë botë / Nga vetja e tepruar nxirrte vjersha / Dhe gjithë njerëzit i quante shokë”. /KultPlus.com
Në Britaninë e Madhe, dita e dytë e protestave antiraciste shënoi përplasje të dhunshme në shumë qytete.
Drejtuesit e policisë janë shprehur se, qytetarët kanë të drejtë të ngrenë zërin kundër racizmit, por duhet të gjejnë një tjetër mënyrë, për të kërkuar të drejtat e tyre, duke qëndruar larg dhunës.
Protesta shënohen këtë të diel, në: Bristol, Manchester, Nottingham, Edinburgh dhe Londër, ku “Daily Mail”, raporton se, një oficere policie ka mbetur e plagosur në gjendje të rëndë, pasi u rrëzua nga kali gjatë tentative për të shpërndarë protestuesit, ndërsa mbetën të lënduar 13 oficerë policie.
Në Bristol, protestuesit kanë hedhur në lumë edhe statujën e Eduard Colston-it, tregtar skllevërish në shekullin XVII.
Megjithëse autoritetet kanë paralajmëruar ,se koronavirusi mbetet një kërcënim dhe se masat e distancimit social, duhet të vijojnë të zbatohen, as në Britani, nuk i kanë rezistuar protestave kundër racizmit, që nisën në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pas vdekjes së George Floyd. /KultPlus.com
Nesër është provimi i parë i Maturës Shtetërore. Ministria e Arsimit, Besa Shahini, përmes facebook ka lajmëruar përfundimin e vitit shkollor. Nga ana tjetër, Shahini i ka uruar suksese nxënësve të cilët të hënën kanë provimin e parë të Maturës Shtetërore.
Postimi i plotë:
Arritëm ta mbyllim këtë vit të vështirë shkollor, falë qëndrueshmërisë së nxënësve, durimit të prindërve dhe përkushtimit të jashtëzakonshëm të mësuesve tanë që brenda një kohë të shkurtër e përballën me sukses realitetin e krijuar nga tërmeti shkatërrues dhe pandemia vdekjeprurëse.
Mirënjohje të veçantë për secilin prej jush! Tashmë jemi në atë “fazën finale të maratonës” për maturantët tanë, të cilët ditën e nesërme kanë provimin e parë të Maturës Shtetërore. Suksese të përzemërta secilit prej tyre në çdo provim dhe i dëshiroj gjithë të mirat në rrugëtimin e tyre jetësor. /KultPlus.com
SHAHINI THIRRJE STUDENTEVE PROTESTUES -Ministrja e dekretuar e Arsimit, Sportit dhe Rinise, Besa Shahini duke folur gjate nje konference shtypi, ku i beri thirrje studenteve protestues qe te mos bllokojne punen e sekretarive mesimore. /r/n/r/nSHAHINI IN PRESS CONFERENCE – Decreed Minister of Education, Sport and Youth Besa Shahini, speaks during a press conference, calling on protesting students not to block the work of secretariats.
Dritëro Kasapi shef i Teatrit Kombëtar në Suedi tregon për rrugëtimin e tij si regjisor dhe aftësitë që e çuan në krye të Teatrit.
Ai ka studiuar në Shkup në Fakultetin e Artit Dramatik por tashmë është një regjisor i mirënjohur. Dritëroi ka lindur në Shkup dhe tregon se diçka që e ka rritur si personalitet është se ai nuk ka lejuar që paragjykimet për vendin nga vinte t’a drejtonin atë. Gjithmonë regjisori shqiptar përpiqet të bëjë diçka më shumë se të tjerët.
Fillimisht ai ka shkuar në Suedi jo për të jetuar, por vetëm për të realizuar një shfaqje. Me dy aktorë nga Shkupi ai u mundua t’i tregojë publikut tmerret e kaluara nga shqiptarët e Kosovës në luftën e vitin 1999.
Me historinë që ai mbarti në shfaqje në vitin 1998 ai mobilizoi artistët suedezë por edhe shqiptarë që të punonin me refugjatët që largoheshin për shkak të luftës. Me këtë ai pa se çfarë fuqie ka arti dhe u dha shpresë njerëzve se nesër do të bëhet më mirë.
Gjithashtu në atë periudhë ai ka themeluar në Shkup, Qëndrën e Teatrit për Fëmijë. Kjo u kthye në qëndër edukimi për artistët e rinj nga i gjithë Ballkani. Tani ky teatër është insitucion nacional në Maqedoni dhe akoma funksionon dhe ka financimet e veta.
“Kur isha në vendlindje kam punuar në shumë shfaqje të rëndësishme në Ballkan. Një nga ato që më ka mbetur në mëndje është “Nëse nisemi për në parajsë” e cila kishte premierën në vitin 2000. Ky ishte i pari bashkëpunim i Teatrit të Maqedonisë të Prishtinës dhe të Tiranës. Atëherë edhe pse unë nuk jetoja në Suedi, kisha kontakte këtu, dhe për të krijuar një ambient më të qetë pune, e zhvendosëm grupin e punës këtu. Ajo shfaqje kishte një temë të rëndësishme, si e shohim vendin pasluftës, si do jetojmë me pasojat e luftës dhe për mua ishte interesante. Gjithashtu e kemi luajtur në Londër dhe u konsideruar speciale për mënyrën sesi e trajton luftën e Kosovës”, shprehet Dritëroi.
Në 1998 ai u zgjodh ndër regjisorët e Europës Lindore për të shkuar në Stockholm për të bërë një shfaqje me emrin ‘Të huajt e Europës’. Të gjithë regjisorët e zhvilluan temën në drejtime të ndryshme dhe ky ishte kontakti i parë i Dritëroit me Suedinë.
“Ajo që më ra në sy ishte Teatri për Fëmijë dhe të Rinj dhe prandaj e themelova dhe në Shkup një teatër të tillë. Veprimtaria e këtij teatri në Suedi niset nga perspektiva e fëmijëve dhe duke ndërruar këndvështrimin sipas asaj të fëmijëve. Në Shkup unë isha mësuar të shikoja fëmijët që mësoheshin si të silleshin apo si të shikonin botën, por në Suedi ndodhte e kundërta. Pikënisja këtu ishte se ‘kështu e shohin fëmijët botën’. Këto vlera nga viti 1998 dhe deri në 2005 u mundova t’i sillja në Ballkan”, thekson regjisori.
Sipas tij teatri ka fuqinë t’i mbijetojë të gjitha zhvillimeve sepse ai ka traditë të lashtë. Teatri ndikon tek qytetari dhe shoqëria në mënyrë shumë direkte dhe kjo është fuqia e tij.
Emërimi i tij si drejtor i Teatrir Kombëtar në Suedi erdhi në vitin 2018, pasi për një periudhë kohe kishte qenë zëvëndësdrejror i teatrit në Stockholm. Ai tregon se ky ishte një nder i madh për të sepse hapësira që të krijohet në këtë pozicion është e madhe. /KultPlus.com
Adhuruesit e muzikës rok në Tajlandë kanë shikuar grupet e tyre të preferuara duke përformuar nëpërmjet platformës Zoom të dielën, ndërsa festivali i muzikës ka kaluar online shkaku i pandemisë COVID-19, shkruan agjencia Reuters.
Tubimet publike janë ndaluar në Tajlandë që nga mesi i marsit si masë për të parandaluar përhapjen e koronavirusit. Por, të dielën spektakli gjashtëorësh i ka dhënë njerëz ve mundësi për të parë dhe bashkëvepruar me këngëtarët nga larg.
“Bendi im i preferuar nuk ka pasur ndonjë përformancë live që nga masat kufizuese, kështu që kam qenë shumë i lumtur që i kam parë sot duke përformuar”, ka thënë 21-vjeçarja Siriyagorn Aimchomchid.
Disa tifozë të muzikës ishin mbledhur në grupe të vogla – të lejuara me masat kufizuese të Qeverisë – për të shikuar ngjarjen, ku janë shitur rreth 3000 bileta me çmim rreth 16 dollarë.
“Muzika virtuale lejon audiencën dhe këngëtarët të bashkëveprojnë, dhe mund të këndojnë e flasin mes vete”, ka thënë Samkwan Tonsompong, drejtori menaxhues i organizatorit të festivalit “What The Duck Music”.
Por, 15-vjeçarja Sirinapa Darathum, që po e shikonte së bashku me tri shoqe, ka thënë se emocionet e formatit online nuk krahasohen me ato të qenit në ngjarje. “Ndonëse po i shikoj këngëtarët më afër nëpërmjet monitorit, prapë jam larg tyre pasi jemi në lokacione të ndryshme”, ka thënë ajo. /KultPlus.com
