Këtë vit për shkak të pandemisë çdo gjë sa i përket turizmit është vonuar.
Kryetari i Komunës së Ulqinit Loro Nrekiq, tha se në Ulqin nuk ka të infektuar dhe ata po i përmbahen masave që janë marra nga qeveria qendrore e Malit të Zi.
“Me masat e reja ne mund të presim 100 mijë turistë. Ne i ftojmë turistët kosovarë që të vizitojnë turistët, ne kemi marrë të gjitha masat dhe për të ruajtur distancën”, tha ai.
Sipas tij Ulqini dhe Mali i Zi varet nga turizmi. “Nga nesër do të fillojnë të punojnë të gjitha në Mal të Zi. Ne presim të hapen kufijt, kosovarët janë të mirëseardhur, ata vijn në shtëpinë e tyre”, tha ai. /rtklive/ KultPlus.com
“Para pak kohësh, isha paksa i befasuar nga kritikat e virologut të njohur të Berlint Christian Drosten, drejtuar kolegëve nga Instituti Robert Koh rreth përhapjes së informatave të paverifikuara për Virusin Corona 19 si dhe shfrtyëzimit të tyre nga politika për të justifikuar masat e marra, siç janë karantenimi, ndalimi i qarkullimit, e mbi të gjitha ndërprerja e prodhimit, që të shumtën janë populiste, për qëllime politike, me çka shumë prej tyre, duke përfshirë edhe ata nga radhët e CDU dhe SPD në raport me partinë AFD, që u kishte rënë rejtingu, po fitojnë gjithnjë e më shumë “popullaritet” dhe nga disa kategori sociale (kryesisht të moshuarit), po kremtohen si “shpëtimtarë”!
Tash, kur të dhënat e infektologëve, virologëve vazhdojnë të jenë shpërputhëse me panikun e përhapur si dhe dëmet e mëdha që po i shkaktohen shoqërisë pikërisht në emër të “masave shëndetësore për mbojtjen e saj” ndërkohë që modeli suedez, në raport me virusin dhe parandalimin e tij po tregohet më i miri; tash kur po shihet se në Gjermani kemi tri herë më shumë të vdekur (mbi 20 mijë nga sëmundjet tjera krahasura me rreth 5 mijë prej virusit) nga moskujdesi që ka përjashtur sëmundjet tjera (kardiale, kancerin dhe të tjera); tasha kur po shihet se në Gjermani për fat të mirë, përkundër parashikimeve ogure, spitalet kanë mbetur të zbrazta, ndërsa qytetarët po kërkojnë që jeta të vazhdojë në të gjitha fushat dhe madje me anën e protestave po tërheqin vërejtjen për skenaret apoliptike për rikthimin e një diktature të re postmoderne, pra në këto rrethana, mjekët e mësuar me popullarit, vazhdojnë të mbajnë avaze duke paralajmëruar “fazë të dytë e të tregë madje, ndonëse me ato çfarë than për “fazën e parë”, fare nuk ia qëlluan!
Pra, në këto rrethana tepër shqetësuese për të tashmen dhe të ardhmen tonë që, si po shihet, po përpiqet të kontrollohet deri aty sa njeriu, anën e epruvetës, të kthehet në një shoqëri orvelliane, nuk kam si të mos i jap të drejtë Christian Drosten dhe nevojës që mjekëve të mos u lejohet të flasin si gjeneralë, ndësa politikanët të mos flasin si mjek!” / KultPlus.com
Drejtuesi i Qendrës së Realizimit të Veprave të Artit në Tiranë Agim Rada rrëfen prioritetet për hapësirat publike. Sipas tij, do të hiqen të gjitha veprat që nuk i kanë rezistuar kohës. Ndërsa, në nëntor statuja e Gjergj Fishtës do të vendoset në Parkun Rinia
Skulptori Agim Rada këto ditë është duke punuar në tempullin e tij, në Qendrën e Realizimit të Veprave të Artit. Në duar ka statujën e Gjergj Fishtës, që për të është Homeri i letrave shqipe. Për “ReportTV” artisti rrëfen se gjatë krijimtarisë së jetës së tij, kanë qenë gjithmonë këto figura, që i kanë rezistuar kohës, sepse kanë qenë edhe mbesin frymëzim për brezat.
“Kjo studio është tempulli im. Këtu unë kaloj tërë kohën. Për mendimin tim, pandemia tek unë nuk pati ndonjë efekt të madh, pasi tërë jetës kam qëndruar mbyllur, duke punuar veprat e mia”
Artisti na rrëfen se ky Homer i letërsisë shqiptare do të përjetësohet në bronz. Në të do të gdhendet dhe poezia e mrekullueshme “Gjuha Shqype”, për të treguar rolin e madh që ka luajt ky kolos.
“Brezat duhet të rriten me dashurinë për gjuhën shqipe. Unë i di thuajse të gjitha poezitë e tij, Lahutën e Malcisë e kemi pasur si Biblën tonë. Në diktaturë Fishtës kockat ja hodhën në Bunë vetëm se ishte anti-sllav. Padyshim, që ata s’do ta donin këtë patriot që ishte antipushtues”, rrëfen skulptori, i cili shpreh dëshirën se kjo statujë duhet të vendoset tek bulevardi, që mban emrin e Gjergj Fishtës, tek parku “Rinia” me portret nga Lana.
Artisti ndalet edhe tek mungesa e hapësirave ekspozuese për veprat e artit në Tiranë, që sipas tij, hera herës janë keqpërdorur.
“Këtu ka hapësira, por ndonjëherë edhe keqpërdoren. Mendoj se duhet bërë një seleksionim, se po kthehen në agresion vizual veprat e artit të bëra me llamarina të gjetura në rrugë. Ato janë për të mbuluar paaftësinë shumë skulptorë modernë, por po kthehen në ndotje pamore. Kam folur edhe me kryeministrinë Edi Rama, që aty kur do të vendoset një vepër arti të zgjidhet me komision. Tiranës i mungojnë veprat që i rezistojnë kohës. Hiq tre apo katër punë të Odhise Paskalit dhe të Janaq Paços, të tjerat janë shumë keq”.
Ai mendon se disa nga veprat që nuk duhet të jenë të ekspozuara janë statuja e Sulejman Pasha Bargjinit në qendër edhe monumenti kushtuar ish-të përndjekurve politikë, përballë Parlamentit.
“Kaloj në Tiranë dhe shikoj tmerre. Ai turku me xhybe turke, paska themeluar Tiranën. Një skulpturë e rëndomtë ajo e Bargjinit (Sulejman Pasha Bargjini). Thonë që ka themeluar Tiranën, por nëse e ka themeluar ai është turp i madh. S’jam shumë dakord edhe me komisionet, që rastësisht nxjerrin në krye fitues të paaftë. Ne kemi shumë për të hequr, por unë do të hiqja atë statujën tek godina e të përndjekurve, që është me gunga, gunga dhe nuk thotë asgjë. Duhet të realizohen vepra tamam, jo sikundër ka ndodhur në 100-vjetorin e Pavarësisë, që nuk u bë asgjë e saktë”, përfundon skulptori.
Skulptori përfundon se për këto ide do të konsultohet edhe me një komision, që do të ngrihet pranë bashkisë së Tiranës, që në të ardhmen do të kenë në vëmendje veprat e artit në parqe. / Shqiptarja.com / KultPlus.com
Ursula von der Leyen është presidentja e parë femër në historinë e Komisionit Europian.
Presidentja ka qënë ndër të ftuarat e emisionit ”ExtraMamme”, duke diskutuar mbi temat e marrëdhënieve, punës dhe kujdesit, politikës dhe dhuës, të cilat përfaqësojnë temat kryesore të ndryshimit shoqëror që kalon shoqëria në kohën e Covid 19.
”Gjatë emergjencës së koronavirusit, dy të tretat e fuqisë punëtore ishin gra. Por, edhe në shtëpi ato kanë qënë dominante. Punë të dyfishtë mes punëve të shtëpisë dhe kujdesit për fëmijët dhe të afërmit. Duhet të mendojmë më shumë për udhëheqjen femërore dhe rolet e grave në zgjedhjet politike kur do të na duhet të ndërtojmë rregullat e një shoqërie të re”, theksoi Von der Leyen. / KultPlus.com
“Le Moniteur Universel” ka botuar, të premten e 13 gushtit 1880,në faqen n°3, një shkrim në lidhje me themeluesit e vërtetë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:
Lidhja Shqiptare dhe Pallati qeveritar
“Lidhja Shqiptare i detyrohet origjinës së saj dy burrave që zënë sot në kabinet (qeveri) dy postet më të rëndësishme.Abedin Pasha (Abedin pashë Dino ose Abedin pashë Preveza), ministër i Punëve të Jashtme dhe Hysen Hysni Pasha, ministër i Luftës.Një ambasador më tha së fundmi se kur pa këta dy burra vdekjeprurës të vinin në pushtet, ai ishte dëshpëruar për zgjidhjen paqësore të çështjeve në pritje dhe kishte filluar të frikësohej për ndërlikimet më të rënda.
Dyshimet e tij, pikëpamjet e tij u ushqyen nga marrëdhëniet e ngushta dhe të vazhdueshme të cilat kurrë nuk pushuan së ekzistuari mes pallatit perandorak dhe drejtuesve të Lidhjes, marrëdhënie që u mbajtën të fshehta sa më shumë që qe e mundur, por që nuk u shpëtuan asnjë diplomati largpamës.
Anëtarët e familjes së Abedin Pashës kanë qenë, që nga ardhja e këtij të fundit në pushtet, ndërmjetës të zgjedhur natyrshëm për të bërë të ditur qëllimet, për të kryer udhëzimet sekrete nga pallati tek drejtuesit e Lidhjes Shqiptare.
Babai i Abedin Pashës, lbrahim Aga, vëllai i tij Vesel beu, një vëlla tjetër, emri i të cilit më shpëton, kunati i tij Qazim Beu, u panë disa herë në anijet e Lloyd-it, duke shkuar nga Preveza në Stamboll dhe nga Stambolli në Prevezë. Në këtë qytet jeton nëna e Abedin Pashës, shtëpia e të cilës është bërë vend takimi për pjesëtarët më të rëndësishëm në Epir dhe në Shqipërinë e Epërme të Lidhjes.
Kjo shqiptare patriote ka marrë më parë dhe me siguri akoma merr letrat dhe komunikimet, si nga pallati ashtu edhe nga Porta, të dërguara për pjesëtarët e Lidhjes.Pa dyshim që ajo i komenton dhe i shpërndan ato sipas udhëzimeve gojore që i vijnë prej Stambolli nga burri, djemtë ose dhëndri i saj.
Ky i fundit, Qazim Beu, është një puro shqiptar nga Gjirokastra, i cili ishte zëvendës i ministrit të policisë për disa vjet. Ky i fundit kurrë nuk pati ndoshta ndihmës më energjik, dhe pretendohet se brenda një dite, Qazimi i tmerrshëm bëri që të zhdukeshin rreth 200 fetarë (softas), të cilët kishin guxuar të protestonin me zë të lartë kundër ministrit të Luftës, Redif Pasha.
I shkarkuar më vonë pas komplotit të Ali Suavi-t, ai u rikthye me sukses, pas mbërritjes së kunatit të tij Abedin Pasha në pushtet, dhe që prej disa kohësh, ai është guvernator i qytetit dhe rrethit të Gjirokastrës, nga ku është thërritur shpesh në Stamboll “për punët e Lidhjes”.
Të premten e kaluar, ai u largua këtu me 20.000 lira turke në të holla, dhe 10.000 lira prej letrash krediti, të gjitha për të plotësuar armatimin dhe pajisjen e pjesëtarëve të Lidhjes.Kështu përgatitet Porta për të zbatuar vendimin e konferencës së Berlinit.”
Shkelje administrative për puthje! Dhe kur? Në orën 02:30, në një rrugë! Ky është një nga 2 200 denoncimet për shkelje të rregullave antikoronavirus të cilat, në Torino, janë shndërruar në procedura administrative.
Në mes të bllokimit, pra, në muajin mars kjo shkelje ishte një çështje e “mospërmbushjes së një mase ndëshkuese (neni 650 i Kodit Penal) dhe dënohej me burg deri në tre muaj, transmeton KultPlus.
Një dekret i ri qeveritar tashmë parashikonte vetëm gjobë.
Të rinjtë ishin parë nga një banor, i cili thirri policinë. / KultPlus.com
Rrethimi i parë i Krujës ka ndodhur në vitin 1450, kur një ushtri Osmane prej rreth 100.000 trupash janë caktuar që të rrethojnë Krujën në Shqipëri.
Lidhja e Lezhës, e udhëhequr nga Skënderbeu, pësoi moral të ulët pas humbjes të Svetigradit dhe të Beratit në vitet 1448-1450. Megjithatë, thirrjet e Skënderbeut dhe mbështetja e klerit, të cilët pohuan se kishin vizione të engjëjve dhe fitores, i motivoi shqiptarët për të mbrojtur kryeqytetin e Lidhjes, Krujën, me çdo kusht.
Pasi la një garnizon mbrojtës prej 4,000 burrash nën togerin e tij të besueshëm Vrana Konti (i njohur edhe si Kont Urani), Skënderbeu i bastisi kampet osmane rreth Krujës dhe sulmoi karvanët e furnizimit të ushtrisë së Sulltan Muradit II. Deri në shtator, kampi otoman u shndërrua në një rrëmujë ndërsa morali u fundos dhe sëmundja u përhap.
Ushtria osmane pranoi që kalaja e Krujës nuk do të binte me forcë të armëve, hoqi rrethimin dhe morri rrugën e saj drejt Edirnes. Shumë shpejt pas kësaj, në dimrin e vitit 1450-51, Muradi vdiq dhe u pasua nga djali i tij, Mehmed II. / KultPlus.com
“Të shesim Mona Lizën, për të shpëtuar kulturën – propozimi i Francës. T’ia japim atë, për të paktën 50 miliardë euro, ndonjë princi arab”. Ideja u botua për herë të parë në revistën “Usbek & Rica” nga Stéphane Distinguin, themelues i kompanisë Fabernovel, e cila operon në fushën e konsulencës digjitale të inovacionit.
Propozimi për të shitur Mona Lizën
I intervistuar nga “Corriere della Sera”, sipas Distinguin, shitja e Xhokondës, në kohë krize për shkak të Koronavirusit, “mund të ishte një marrëveshje e mirë, nga pikëpamja ekonomike dhe kulturore”. Sipas Distinguin, pandemia dhe izolimi i ditëve të sotme na japin të drejtën të guxojmë. “Sektori ka arritur fundin, prapësimi i famshëm kulturor francez ka të ngjarë të thërrmohet, të vetmit që i kanë mjetet për të rezistuar dhe që mund t’ia dalin mbanë të reagojnë në një mënyrë a një tjetër janë gjigantët amerikanë, siç është Netflix”. Pra, propozimi i Distinguin, konsiston në shitjen e “xhevahirit të familjes” jo për të fituar para, por për t’i dhënë njëlloj limfe gjeneruese botës së kulturës franceze, të gjunjëzuar nga gjendja e jashtëzakonshme Koronavirus. “Le të shpëtojmë prej tij dhe t’i përdorim ato para për të menduar për të ardhmen e kulturës dhe artit”, – përfundon intervistën Distinguin.
Miti i Xhokondës
Për shekuj adhuruesit e artit janë hipnotizuar nga pyetjet rreth gjendjes mendore të subjektit. Debate dhe studime të panumërta kanë krijuar teori të shumta konkurruese në lidhje me kuptimin e jetës. Propozimi për shitje i Xhokondës, nuk është tjetër veçse karta e fundit në një seri peripecish, që janë qendërzuar në veprën e famshme të Leonardo da Vinçit në qendër. Pikë së pari, ka të bëjë me polemikat diplomatike midis Italisë dhe Francës, në lidhje me vendndodhjen e duhur të kryeveprës. Të shumtë janë ata që gabimisht besojnë se Mona Liza u soll në Luvër nga Napoloni. Mirëpo, në të vërtetë ajo u dërgua atje nga vetë Leonardo, duke e shpënë në Francë dhe për të cilën mbreti Françesko I, i pagoi 4 mijë skuda ari (dy vjet të pagës së Leonardos). Një tjetër debat i përjetshëm ka të bëjë me interpretimin e shprehjes së fytyrës së Mona Lizës. Po ta ndajmë fytyrën e Mona Lizës në gjysmë, mund të merren dy shprehje të ndryshme. gjysma e majtë e fytyrës duket më serioze dhe me një moshë pak më të vjetër se ana e djathtë, e cila na shfaqet më rinore dhe më e qeshur./konica.al/ KultPlus.com
“Secili mund ta arrijë potencialin e tij të plotë, të cilin ne mund ta kemi të paracaktuar, por shtegu që ndjekim drejt kësaj është gjithmonë zgjidhje e jona. Ne kurrë nuk duhet të lejojmë që frika dhe pritjet e të tjerëve t’i vendosin kufijtë e fatit tonë. Fati juaj nuk mund të ndryshohet, por ai mund të sfidohet. Secili njeri është i lindur si çdo njeri tjetër dhe vdes si një i vetëm.”
“Nëse e marr vdekjen brenda jetës time, e pranoj atë, përballem me të drejpërdrejt, atëher do ta liroj veten nga ankthi i vdekjes – dhe vetëm atëherë do të jem plotësisht i lirë për të qenë vetvetja.”
“Secili është dikush tjetër dhe askush nuk është vetja.”
Për të profilizuar një identitet kaq të jashtëzakonshëm të historisë së shkencës, për të hedhur dritë mbi terrin e shumë hamendësimeve dhe dilemave, për të kapur fillin që përshkon tërësinë e një identiteti kaq kompleks dhe të larmishëm, më mirë se sa një intervistë, më mirë se prononcimi i vetë personazhit, askush tjetër nuk mund të jetë më i besueshëm, asnjë vërtetë s’mund t’i mbivendoset asaj që përbën dëshminë e së vërtetës së vërtetave.
Eshtë fjala për gjeniun Nikola Tesla. Të gjitha hulumtimet, zbulimet dhe projektet që i kanë ngecur në nivel idesh, Nikola Tesla-n e bëjnë njërin prej gjenive të rrallë në tërë historinë e njerëzimit. Përditë dalin në pah gjëra të reja në lidhje me të dhe sa herë del në dritë diçka e re, edhe respekti shtohet.
Ndërsa ‘sekreti’ i fundit që është zbardhur është intervista e një gazetari që e kishte bërë me të para 117 viteve. Inteligjenca i reflekton në përgjigjet, të cilat edhe sot e kësaj dite, na e mbajnë frymën pezull.
Ja intervista e plotë:
Gazetari: Z. Tesla, për ju thonë që jeni përzier në çështjet kozmike. Në të vërtetë kush jeni ju?
Tesla: Kjo është një pyetje e mirë dhe do të mundohem të përgjigjem në të gjitha pyetjet tuaja.
Gazetari: Disa thonë se ju jeni kroat dhe keni lindur në një katund të vogël. A është e vërtetë kjo?
Tesla: Po të gjitha janë të sakta. Jam me origjinë nga Serbia, por atdheu im është Kroacia dhe me këtë ndjehem krenar.
Gazetari: Futuristët, thonë se shekulli i 20 u lind në kokën tuaj. E bekojnë fushën magnetike dhe thurin himne për motorin e induksionit. Energjia aktuale të cilën e keni zbuluar ju, sot mund të mbizotërojnë mbi gjysmën e botës fiziko-kimike. Industria është gati t’u shpallë juve si bamirësi më i madh. Për herë të parë e keni thyer atomin në laboratorin Tesla. Keni bërë një pajisje që mund të shkaktoj dridhje tërmeti. Keni zbuluar rrezet e zeza kozmike. I keni hetuar ekzistencën e Empedocles, e cila zbulon sekretet e 5 elementeve. Jeni si një figurë hyjnore për shumë njerëz.
Tesla: Po, të gjitha këto që i keni cekur janë vetëm disa nga zbulimet e mia më të mëdha. Megjithatë unë tash më jam një njeri i mundur sepse nuk i kam bërë gjërat më të mëdha që kam pasur forcë t’i realizoj.
Gazetari: Cilat janë ato, z Tesla?
Tesla: Kam dashur ta ndriçoj gjithë botën. Kemi një energji të mjaftueshme që mundëson që e gjithë bota të ndriçoj si dielli. Po të më kishin lejuar t’i bëja ato që kam dashur, ashtu siç e ka Saturni, edhe bota do kishte një hallkë të ndriçuar në pjesën e ekuatorit. Por njerëzimi nuk është gati për këtë. Në një studim që e kam bërë në Kolorado Springs, e kam zhytur e gjithë botën në rrymë elektrike. Po ashtu mund t’i ofrojnë njerëzve një energji pozitive mendore.
Në pjesën e brendshme të botës, ekziston energji, energjia e paqes, dashurisë dhe gëzimit. Kam kaluar shumë vite për të studiuar si ndikon kjo energji tek njerëzit. Trëndafili, i përdorë rrezet e diellit si ushqim dhe për këtë arsyeje është kaq i bukur dhe ka aromë të këndshme. Në jetë ekziston në numër i pa fund të shkencave dhe shkencëtarët duhet të punojnë për t’i kuptuar ato. Këtu ekzistojnë tri pika thelbësore. Ajo që po e bëj unë është vetëm një hetim.
Ka disa gjëra që e di se nuk mund t’i gjej, por përsëri nuk do të ndalem së hetuari.
Gazetari: Cilat janë ato?
Tesla: Çështja e parë është ushqimi. Çfarë sasie të energjisë ose sa yje nevojiten për të ushqyer me dritë një botë të uritur? Një tjetër është shkatërrimi i fuqisë së të keqes dhe vuajtjeve. Kjo është si një epidemi apo sëmundje e fshehur në hapësirën e thellë të gjithësisë. Së treti, a posedon universi dritë me fuqi të jashtëzakonshme.
Kam zbuluar një yll i cili nuk ndryshon. Nuk mund ta ndikosh as me ligje astronomike, as me ekuacione matematikore. Ky yll është në galaktikë. Është e madhe sa një mollë dhe peshon sa i gjithë sistemi diellor. E di që për të fluturuar, duhet ti tejkalojmë ligjet e ligjet e gravitetit të tokës.
Por unë nuk jam duke u munduar t’i mundësoj njerëzve fluturimin në mënyrë fizike, por, po mundohem t’u mundësojë njerëzve të fluturojnë nga një vend në tjetrin duke e përdorur fuqinë mendore. Jam duke u përpjekur ta zgjoj energjinë e ajrit.
Gazetari: Thuhet se zogjtë vijnë çdo ditë në dritaren e shtëpisë suaj.
Tesla: Njeriu duhet të jetë i ndjeshëm ndaj zogjve. Ata lajmërojnë ardhmërinë.
Gazetari: Nuk e keni lënë fluturimin që nga ajo kohë kur ishit në Similjan.
Tesla: Si fëmijë kam tentuar të fluturoj nga kulmi i shtëpisë, por u rrëzova. Nuk i kisha bërë llogaritjet në mënyrë të duhur. Mos harro rinia është krahu më i fortë i jetës.
Gazetari: Jeni Martuar ndonjëherë?
Tesla: Jo
Gazetari: Tifozët tuaj ankohen se keni asgjësuar teorinë e relativitetit. Pse nuk e shohim këtë energji që gjendet gjithkund?
Tesla: Së pari formohet energjia dhe prej saj përbëhet trupi. Universi është përbërë nga një energji origjinale dhe të përjetshme të cilën ne e quajmë dritë. Universi ka katër ligje themelore. E para, ka një masë matematikore. E dyta, përhapet në errësirë . E treta, drita shndërrohet në një element radial. E katërta, nuk ka fillim dhe nuk ka fund. Krijimi i tij është i pafund.
Gazetari: Pse nuk i ligjëroni njerëzit në lidhje me këtë teori?
Tesla: Mbani në mend; arsyeja se pse nuk e kuptojmë pafundësinë, nuk është se bota ka një strukturë të lakuar, por është vet mendja e njeriut. Unë jam një pjesë e dritës. Universi është në rregull dhe harmonik njësoj si një simfoni.
Gazetari: Z. Tesla, jeni duke dëgjuar ndonjë zë?
Tesla: Kam dëgjuar gjithmonë. Veshi i shpirtit tim është i madh sa qielli. Ajnshtajni ka bëri disa punë shumë të mira dhe nuk jam kundër kësaj. Mirëpo është gabim i madh që mendonte se “eteri” nuk ekziston.
Gazetari: A është e vërtet se jeni sëmurë shpeshherë gjatë rinisë suaj?
Tesla: Po është e vërtetë se fuqia e jetesës më ka ra shpesh herë. Ndonjëherë njeriu ka nevojë për dhimbje. Kurrë mos nënçmoni fuqinë e mendjes së një personi.
Gazetari: Z. Tesla, kjo është një lojë apo? Më flisni mua për fuqinë e të menduarit…
Tesla: Po është një lojë, unë kam luajtur dhe e kam zgjidhur sekretet e rrymës elektrike. Mos harro, Nikola Tesla është njeriu i parë që i ka gjetur të vërtetat e rrufesë.
Gazetari: Çka është energji elektrike për ju?
Tesla: Rryma elektrike është gjithçka. Së pari drita është një gjë e pafund që përfaqëson botën. Kurse ngjyra e zezë është fytyra e vërtetë e dritës, por ne nuk e shohim këtë.
Gazetari: Më duket se çështjen e rrymës elektrike po e teproni pak a shumë…
Tesla: Unë jam rrymë elektrike. Mund të them se jam rrymë elektrike që është shndërruar në njeri. Edhe ju jeni ashtu, por nuk e keni vërejtur ende.
Gazetari: A mund t’i përballoni rrymës elektrike me një milion volt?
Tesla: Trupi i njeriut është përbërë nga rryma elektrike. Po ashtu edhe truri ynë punon me rrymë elektrike. Një ditë do ta shohim se kjo ndodhë me të vërtetë.
Gazetari: Stafi i hotelit ne të cilën jetoni, na kanë thënë se kur moti është me shi dhe rrufe, ju gjithnjë flisni me dikë. A është e vërtetë kjo?
Tesla: Po, unë flas me rrufe dhe bubullima.
Gazetari: Si kështu?
Tesla: Shpesh herë flas me ta në gjuhën time amtare.
Gazetari: Lexuesit tanë do të befasohen shumë kurrë e lexojnë këtë shkrim.
Tesla: Rrufe dhe bubullimat janë vetëm dy nga forcat më të fuqishme të natyrës.
Gazetari: Por cili është elementi?
Tesla: Ajo që më intereson mua, është se çfarë ndodhë në gjithësinë e yjeve. Çfarë ndodhë kurrë një yll shuhet dhe në atë moment kurrë i zbulojmë këto, atëherë do të fillojmë t’i zbulojmë edhe elementet dhe sekretet e botës.
Gazetari: Por çfarë do të ndodhë më pas?
Tesla: Perëndia do të tallet me ne dhe do të na arrestojë. (e thotë duke qeshur)
Gazetari: A nuk janë këto fjalë, të kundërtat e atyre që i keni thënë në librin “Dhimbje Kosmike”?
Tesla: Jo sepse ne ende po jetojmë në botë. Ekziston një sëmundje që shumica e njerëzve ende nuk e dinë. Dhe pikërisht për këtë arsyeje ekzistojnë edhe shumë sëmundje tjera siç janë, vuajtjet, mjerimet, luftërat etj. N
doshta kjo sëmundje nuk mund të shërohet plotësisht , por nëse vetëdijesohemi në lidhje me këto sëmundje, atëherë mund t’i parandalojmë ato. Ndonjëherë i ndjej në trupin tim vuajtjet e të afërmve të mi. Arsyeja kryesore e kësaj, është se trupi dhe shpirti ynë është përbërë nga elementet që i përngjanë njëri tjetrit.
Pamja e zhdukjes së një ylli, tek ne ndikon në atë mënyrë sa që nuk mund ta imagjinoni. Lidhja që e kanë krijesat e botës me njëri-tjetrin, është shumë më e madhe sa sa që e dimë ne. Kemi shumë gjëra që duhet t’i mësojmë për të krijuar një të ardhme sa më të mirë. Filozofia.al / KultPlus.com
Këtë javë bota e filmit do të mblidhej në jug të Francës për festivalin më të rëndësishëm të filmit në botë. Por për shkak të krizës së koronavirusit, Festivali i Cannes u anulua. Disa festivale më të vogla po reagojnë ndryshe.
As tapetë të kuq, as yje të kinematografisë, as Palmë e Artë. Për shkak të koronavirusit organizatorët e Festivalit të Filmit në Cannes e anuluan atë. Fillimisht ata menduan ta zhvendosnin festivalin në fillim të verës. Por edhe kjo ide u hodh poshtë. Sikurse edhe ideja e organizimit të festivalit në internet. Drejtori i Festivalit Thierry Frémaux tha në një intervistë se ky festival me historinë, shpirtin, shkëlqimin dhe traditën e tij nuk mund të shndërrohen në një festival online. Edhe pse kjo deklaratë mund të tingëllojë arrogante pas saj fshihen edhe rezerva të lidhura me çështje ekonomike dhe të të drejtave të autorëve të filmave që do të prezantoheshin në Cannes.
Online nuk do të thotë falas
Maji është koha e festivaleve të filmit edhe në Gjermani. Gjysmën e parë të majit do të zhvilloheshin normalisht katër festivale të rëndësishëm ai në Oberhausen, në Shtutgart, në Visbaden dhe Mynih. Festivalet u anuluan për shkak të pandemisë, por ndryshe nga festivali në Cannes, organizatorët vendosën t’i ofrojnë disa nga filmat që kishin në program në internet. Disa festivale planifikohen të riorganizohen në vjeshtë me shpresën se deri atëherë do të jetë përsëri e mundur që filmat të shfaqen para spektatorëve.
Për shembull festivali i 20-të “GoEast” i Filmave nga Evropa Qendrore dhe Lindore, i cili qe parashikuar të zhvillohej nga 5 deri në 11 maj në Viesbaden, u anulua shtatë javë para fillimit. Por organizatorët vendosën për “një zgjidhje hibride “. Gjatë periudhës disa nga pikat kulmore të programit u ofruan në internet me pagesë, kurse disa filma të tjerë u shfaqën falas. Edhe ceremonia e ndarjes së çmimeve u zhvillua online. Organizatorët parashikojnë t’i inkuadrojnë shfaqjet e filmave të festivalit “goEast” në festivalin “exground filmfest” që zhvillohet në nëntor.
Eksperimente në internet bënë edhe organizatorët e Festivalit të 27-të të Filmit Vizatimor në Stuttgart (5-10 maj). Drejtori i festivalit Ulrich Wegenast tha se reagimet e publikut ishin pozitive dhe se ata kishin shitur mjaft bileta për shfaqjen e filmave në internet. Kështu mbi 250 filmat vizatimorë, që përbëjnë thuajse të gjithë programin e festivalit u shfaqën në internet.
Edhe organizatorët e “Festivalit Ndërkombëtar të Filmit të Shkurtër Oberhausen” (13-18 maj) do t’i shfaqin filmat në internet. Bileta për të parë filmat në internet kushton 9.99 euro dhe me të mund të shikosh rreth 350 filma të shkurtër dhe të ndjekësh diskutimet. Të ardhurat do të shkojnë në favor të një fondacioni kulturor. Në mënyrë të ngjashme po veprojnë edhe organizatorët e festivalit “DOK.fest” në Munih.
Ekranet e kinemasë dhe spektatorët mbeten përbërës të rëndësishëm të festivaleve
Por festivalet online nuk do të jenë model për të ardhmen, theksojnë organizatorët e festivaleve.
“Ne jemi tejet të bindur që filmat kanë nevojë për ekranin e madh të kinemasë dhe për këtë arsye kemi vendosur qëllimisht që të mos e ofrojmë programin tonë plotësisht online. Qëllimi ynë i shpallur mbetet kinemaja si vendi i vetëm i vërtetë për filmin. Gjëja më e bukur e një festivali filmi janë “takimet midis audiencës, kineastëve dhe përfaqësuesve të industrisë së filmit”, thotë drejtori i festivalit të Oberhausenit Lars Henrik Gass.
Organizatorët e festivalit në Cannes po mendojnë nëse mund të bashkëpunojnë me Festivalin e Venecias që planifikohet të zhvillohet në fillim të shtatorit (2-12 shtator). Festivali i Venecias, është bashkë me atë të Cannes dhe Berlinalen një prej tre festivaleve më të mira në botë.
Një festival filmi online për të gjithë
Po ashtu organizatorët e festivaleve në Cannes dhe Venecia, ata të Berlinales, të Festivalit të Filmit në Toronto si dhe disa festival të tjerë ndërkombëtarë duan t’u ofrojnë në periudhën 29 maj deri 7 qershor filmëdashësve në të gjithë botën një festival online falas përmes YouTube. Nën moton “Ne jemi një: Një Festival Global Filmi” do të shfaqen filma artistikë, filma me metrazh të shkurtër, filma dokumentarë, muzikë dhe tryeza të rrumbullakëta virtuale. / DW / KultPlus.com
Më poshtë mund të lexoni historinë e një të riu nga Gana, të cilit një familje nga Amerika ia mundësuan të arrijë shumë në jetë.
“Unë isha thjesht një fëmijë i lagjes. Në shtëpinë tonë nuk kishte ujë të rrjedhshëm. Ose energjia elektrike. Kështu që në mbrëmje, kur kthehesha në shtëpi nga shkolla, jam ulur afër rrugës.
Përtej rrugës kishte një hotel ku qëndronin të huajt. Unë i shikoja ata duke luajtur Frisbee e duke blerë suvenire afrikane nga shitësit e rrugës. Herë pas here njëri prej tyre do të vinte të më fliste. Unë isha një fëmijë kureshtar. Më pëlqente të bëja pyetje. Kështu që mendoj atyre i jam dukur i këndshëm.
Një mbrëmje një vajzë amerikane erdhi tek unë dhe filloi të më bënte pyetje. Thjesht bisedë e vogël: “Cili është emri juaj?” dhe gjëra të tilla. Por më pas ajo pyeti për ditëlindjen time dhe unë i thashë: “19 nëntor.” “Në asnjë mënyrë,”ajo u përgjigj, “në këtë ditë është edhe ditëlindja ime!”
Dhe pas kësaj u bëmë miq. Emri i saj ishte Talia. Ajo vinte të më vizitonte çdo mbrëmje dhe të më sillte biskota me çokollatë.
Ajo më linte të luaja me lojën e saj Game Boy, më pyeste për familjen time, mpyeste për shkollën. Unë isha nxënësi më i mirë i klasës së tretë, kështu që i tregoja asaj kartat e mia të raportit dhe ajo emocionohej shumë. Ajo ishte personi i parë që më çoi në plazh. Asnjëherë nuk kisha parë oqeanin më parë. U argëtuam shumë bashkë.
Por një mbrëmje ajo më tha që po kthehej në Amerikë. Dhe fillova të qaj. Ajo bleu për ne gjerdane të njëjta nga një shitës rruge, bëri një fotografi të fundit dhe premtoi se do të më shkruante letra.
Ishte një premtim që ajo e mbajti. Letra e parë mbërriti disa javë pasi ajo u largua. Dhe kishte shumë letra pas kësaj. Ajo i tregoi prindërve të saj gjithçka për mua. Më ftuan në Amerikë të qëndroja me ta për një muaj. Më çuan në lojëra bejsbolli, parqe dëfrimi dhe për të bërë blerje. Ishte koha më e mirë e jetës sime. Kur u ktheva në Gana, ata paguanin të gjitha faturat e mia për shkollën. Ata blenë librat dhe rrobat e mia. Ata paguan për mua për të marrë një diplomë në inxhinieri.
Tani unë kam kompaninë time. Familja Cassis ma ktheu jetën. Unë isha thjesht një fëmijë i rastësishëm që ata nuk e njihnin, dhe më dhanë mundësinë që ëndrrat e mia të realizohen.
U ktheva për t’i vizituar ata vitin e kaluar. Por këtë herë nuk më duhej që ata të paguajnë biletën time. Unë po mbaja një fjalim në MIT, sepse unë isha zgjedhur si një nga inovatorët e tyre më të mirë nën moshën 35 vjeçe.”/Gazeta Express/ KultPlus.com
*Kjo histori në postuar në faqen Humans of New York*
Teoria estetike e Kantit është njera nga teoritë e mëdha që ka ushtruar ndikim të fuqishëm në debatet mbi çështjet estetike, tani e dy shekuj, në fusha të ndryshme të arteve. Njera nga çështjet kryesore të estetikës së tij është ajo që trajton të Bukurën. Fati historik i koncepcionit të Kantit mbi të Bukurën është i ngarkuar me keqkuptime e keqinterpretime. Problemi u bë më i ndërlikuar kur në këto keqkuptime patën rol të veçant emra të mëdhenj të filozofisë së shekullit XIX, si Shopenhauer, Nietzsche(Niçe) e Dilthey(Diltaj).Ndriçimin më të thellë të këtyre keqkuptimeve, mendoj se e ka ofruar Martin Heideggeri (Hajdegeri), njeri nga mendimtarët më të mëdhenj jo vetëm të filozofisë së shekullit XX por edhe të historisë së filozofisë në përgjithësi.Një tekst i tij i rëndësishëm ku e gjejmë këtë ndriçim është vëllimi i parë i librit të tij mbi Nietzschen.
Që të dy vëllimet mbi Nietzschen shënojnë një kthesë (Kehre) të rëndësishme brenda rrugëtimit filozofik të Heideggerit. Nuk është fjala as për një monografi, as për një histori të mendimit të Nietzsches, por për një dialog kritik.C’është e bukura për Kantin ?Heideggeri thekson se keqkuptimi me estetikën e Kantit lidhet me një përkufizim të kategorisë së të Bukurës në veprën e tij Kritika e aftësisë së të gjykuarit. Aty e Bukura përkufizohet, së pari, si diçka që na pëlqen. Më tej, e Bukura cilësohet si një objekt « i kënaqësisë së pastërt të soditjes ». Është fjala për « kënaqësinë brenda së cilës e Bukura na çilet si e bukurë dhe përjetohet, sipas termave të Kantit, « jasht çfarëdo interesi vetjak », pra në mënyrë tërësisht të painteres.(f.102). Ndërkaq shijennë estetikë, siç përkujton Heideggeri, Kanti e përkufizon kësisoj : « Shija është fuqi për të gjykuar për një objekt apo për një lloj të përfytyrimit me kënaqësinë e pastër apo me pakënaqësinë jashtë çfarëdo interesi vetjak. Objekti i një kënaqësie të tillë quhet i bukur. »Heideggeri tani shpjegon se « sjellja estetike, do të thotë sjellja apo raporti ndaj së Bukurës përbën « kënaqësinë jasht çfarëdo interesi vetjak », pra kënaqësinë e painteres. » Ai saktëson se për nocionin vulgar « indiferenca ndaj çfarëdo gjëje apo personi » është mungesë e interesit. Sipas këtij nocioni, në raportin që ne kemi ndaj një gjëje apo personi ne përjashtojmë vullnetin tonë. Tani Heideggeri e lidhë këtë nocion vulgar me pikëpamjen e Shopenhauerit : mbasi relacioni ndaj së Bukurës, përkatësisht kënaqësia, përkufizohet si « e painteres », atëherë « gjendja estetike do të implikojë një suspendim të vullnetit, një pushim i çfarëdo përpjekje, i çfarëdo aspirate, pushim i pastër, një të mos-dëshirosh-asgjë e pastër, një avullim i pastër brenda mos-pjesmarrjes. »(f.103)
Më tutje, Heideggeri e fut në skenë të këtij debati Nietzschen, përkatësisht pikëpamjen e tij mbi estetikën dhe të bukurën. Së pari ai përkujton përkufizimin e Nietzsches mbi « gjendjen estetike si dehje », me qëllim qê të vejë nê suprinë dallimin e tij radikal nga pikëpamja e Kantit për kënaqësinë « e painteres », sa i takon përcaktimit të sjelljes ndaj të Bukurës. Pastaj ai citon një fragment të Niezsches nga vepra e tij e pakryer Vullneti për fuqi : « Që nga Kanti, gjithë ajo që është thënë për artin, për të bukurën, për njohjen, për urtinë është çnatyruar dhe është ndotur me nocionin « jashtë çfarëdo interesi vetjak. »(f.103) Është ky njeri nga gjykimet më të ashpëra ndaj pikëpamjes së Kantit mbi artin dhe të bukurën. Mirëpo, Heiddegeri, në analizën e vet, do të vejë në pah se ky gjykim negativ është sajuar nga një interpretim i gabuar i koncepcionit të Kantit mbi të Bukurën. E këtë interpretim të gabuar të Kantit e ka sajuar Shopenhaueri, ndërsa Nietzsche e ka përvetësuar, gadi pasivisht, nga Shopenhaueri. Këto interpretime të gabuara do të ndikojnë në përhapjen dhe thellimin e keqkuptimit të teorisë estetike të Kantit për një kohë gjatë.Pikëtakimi i Nietzsches me Kantin rreth së BukurësHeiddegeri thekson se Nietzsche ka gabuar pasiqë e ka përvetësuar në mënyrë jokritike interpretimin e Shopenhauerit dhe pse nuk e ka lexuar Kritikën e aftësisë së të gjykuarit të Kantit. Në anën tjetër, Heideggeri gjen te Nietzsche një pikëpamje të ngjashme me atë Kantit. Te ky pikëtakim Heideggeri arrinë pasi ta ketë zbërtyhyer përcaktimin e së Bukurës si objekt i një kënaqësie të painteres te Kanti. Po si të kuptohet ajo të kesh interes për diçka ? Heideggeri e shpjegon këtë si diçka që shikohet si mjet i cili do të shërbejë për diçka tjetër. Kanti ndërkaq e shtron pyetjen e cila ka të bëjë me esencën e të Bukurës në këtë mënyrë : « në saje të çkafit sjellja me të cilën ne zbulojmë diçka si të bukur përcaktohet si e aftë që të na bëjë ta përjetojmë të Bukurën si të bukur ? Cila është arsyeja e cila përcakton që ne të zbulojmë diçka si të bukur ? »(f.103)Para se ta ketë zhvilluar pikëpamjen mbi atë se cila është arsyeja përcaktuese e asaj që është e bukur e me këtë edhe të hap çështjen se ç’është e Bukura si e tillë, Kanti, sipas Heideggerit, e mënjanon pikërisht « interesin » si diçka që në asnjë mënyrë nuk do të mund të paraqitej si arsye e tillë. Kësisoj, për Kantin, gjykimi « Kjo është e bukur » kurrë nuk mund të jetë një interes. Heideggeri kësodore hap para syve tonë një koncepcion krejt tjetërtë Kantit mbi esteteikën dhe të Bukurën në veçanti. Krejt tjetër nga shumë studime e shqyrtime qoftë te autorëve të shekullit XIX qoftë të atyre të shekullit XX. Për Heideggerin, Kanti na shpjegon se në mënyrë që diçka, që kemi takuar rastësisht, të dalë për ne e bukur « ne duhet ta lëm objektin të prodhohet vetvetiu, në mëvetësinë e vetes së saj, në rangun dhe dinjitetin e saj vetanak. »(f.104) E kjo, sipas interpretimit të Heideggerit, do të thotë se ajo gjë e bukur nuk duhet të jet në shërbim të diçkaje tjetër, të ndonjë qëllimi a interesi tjetër. Kanti e saktëson këtë qëndrim të vetin edhe duke shtuar se sjellja ose relacioni ynë ndaj së Bukurës si e tillëduhet të jet « favori i lirë » (freie Gunst) ». Kjo do të thotë se ne duhet të çilemi dhe ta pranojmë atë objekt në mëvetësinë e tij, me cilësitë që e bëjnë të bukur.
Mirëpo tani Heideggeri e shtron pyetjen çfarë është në të vëretë natyra e ati favori të lirë, a nënkupton ai heqjen e vullnetit tonë, apo indiferencën kur çilemi ndaj objektit të bukur ? Ndryshe nga Shopenhaueri dhe ata që mbêshtesin një pikëpamje të tillë, Heideggeri mendon se me « favorin e lirë » Kanti kupton diçka krejt tjetër : « përpjekjen më të lartë të esencës sonë, çlirimin e vetes sonë në favor të formësimit (Freigabe) të asaj që në vete ka dinjitetin e vet »(f.104). Heideggeri kësisoj e vë në pah dallimin e theksuar midis pikëpamjes së Kantit mbi relacionin e « painteres » ndaj së Bukurës dhe Shopenhauret e vijuesëve të shumtë të tij. Se ky relacion në asnjë mënyrë nuk përmban te Kanti ndonjë « ndotje », por përkundrazi e çmon lartë të bukurën, Heideggeri e nxjerr në shesh edhe me ndriçimin e mëtejmë të keqinterpretimit të koncepcionit të Kantit mbi të bukurën. Ky keqinterpretim mbështetet në një « gabim të dyfisht ». I pari ka të bëj me interpretimin e përkufizimi të Kantit të asaj « jashtë çfarëdo interesi ». Ky formulim, siç vë në pah Heideggeri, nuk e thotë atë që është thelbësore për relacionin tonë ndaj asaj që është e Bukur, por vetëm e përgaditë udhën për atë relacion, duke përjashtuar « çfarëdo interesi » i cili do pengonte të kuptuarit dhe përjetimin e asaj që është e Bukura.Heideggeri pastaj vë në pah se nga ky keqkuptim i « interesit » del edhe gabimi i dytë sipas të cilit thuajse « eliminimi i interesit do të anulonte çfarëdo raporti real ndaj objektit ». Në fakt, ndodhë e kundërta : pikërisht për shkak të qasjes painteres« raporti real hyn në lojë ». Heideggeri nxjerr në shesh të kuptuarit e mirëfilltë të qëndrimit të Kantit, duke theksuar se « pikërisht në këtë mënyrë objekti i pastër bëhet i dukshëm dhe kështu shfaqet e zbulohet e Bukura ».(f.104)Heideggeri shpjegon se ajo që e ka bërë të mundur këtë gabim të dyfisht është mungesa e të kuptuarit real tê asaj që Kanti e konsideron si themelore për esencën e të Bukurës dhe artit. Kësisoj, Heideggeri vë në pah pokështu se Wilhelm Dilthey, i cili « ka shkruar me pasion për historinë e estetikës », pohonte se « propozicioni i Kantit mbi kënaqësinë e painteres është shtruar në një mënyrë veçanërisht të shkëlqyeshme nga Shopenhaueri ».
Heideggeri mendon se, në të vërtetë, Dilthey do të duhej të thoshte se Shopenhaueri « e ka keqinterpretuar në mënyrë veçanërisht të dëmshme » Kantin.Kurse Niezsche në një fragment tê veprës së cituar thot : « Për mua është e bukur (historikisht) ajo që për njerëzit më të çmuar të një epoke, bëhet e dukshme, si shprehje e e asaj që është më e denja për t’u çmuar ». Heideggeri thekson se pikërisht në këtë formulim e gjejmë pikëtakimin e dy mendimtarëve : « ajo që në dukjen e saj është më e denja për t’u çmuar ». Pasiqë mu ajo që në dukjen e vet është e denjë për t’u çmuar me respekt përbën për Kantin esencën e të Bukurës, ndonëse ky nuk e shtrinë këtë pikëshikim, sikurse që e e bën Nietzsche, mbi gjithë atë që është e vlefshme dhe e madhe në histori.(f.105).Kënaqësia e refleksionit dhe ngazëllimi i qeniesimit në botëTani Heideggeri e zgjëron analizën e vet, duke mos u kufizuar vetëm te mënjanimi i keqinterpretimit të teorisë estetike të Kantit, por duke synuar të shpjegojë se në ç’mënyrë Nietzsche e kupton të Bukurën, në saje të « pozicionit të burimor, brenda një lidhmërie historike. » Së pari ai konstaton se edhe Nietzsche e kupton të Bukurën si diçka që na pëlqen, si diçka që ofron kënaqësi. Mirëpo tani shtrohet pyetja se ç’do të thotë të pëlqyerit, ajo që na pëlqen. Konceptin e Nietzsches mbi të pëlqyerit Haideggeri e qëmton brenda disa teksteve nga Vullneti për fuqi. Kësisoj ai dikton se ajo që pëlqen, që korespondon , varet nga ajo se çka është ai(personi) të cilit duhet t’i korrespondoj diçka, duhet t’i pëlqejë. Ndryshe « Ai që është i tillë definohet në saje të asaj që ai kërkon preje vetes së vet. » Kjo nënkupton se ajo kërkesë varet se si e kuptojmë atë që jemi, sidomos si e kuptojmë shkallën e aftësisë sonë për të arritur « jetën e fuqishme », atë që na pëlqen , pra ajo « që i përgjigjet asaj që e konsiderojmë se i takon vet-vetes sonë ».(f.106)
Heideggeri më tutje thekson se « E Bukura është ajo që ne nderojmë e çmojmë si prototip i esencës sonë. » Mirëpo, pikërisht te ky moment i mendimit të Nietzsches mbi të Bukurën Heideggeri citon një fragment tjetër të Nietzsches për të na ballafaquar me kritikën dhe distancën që ai dëshiron të marr nga Kanti : « Clirimi nga çfarëdo interesi vetjak dhe nga « ego-ja » s’është veçse një absurditet dhe vrojtim i pasaktë : është fjala më parë për ngazëllimin që jemi tani në botën tonë, që jemi të çliruar nga ankthi përballë asaj që është e huaj për ne ! » Këtu Heideggeri sikur ka zgjedhur një fragment ku shpërfaqet sa keqinterpretimi i Kantit mbi « interesin » por edhe ajo që e bën të afërt Nietzschen me Kantin. Kemi të bëjmë këtu, pra, me një operacion të dyfisht të Heideggerit.Sqarimin e dy gabimeve dhe keqinterpretimeve të Kantit e pamë më sipër. Tani ai na ballafaqon me ngjashmëritë e pikëpamjeve të këtyre dy mendimtarëve sa i takon të Bukurës. Pikëtakimin e tyre Heideggeri e tregon te ngjashmëria midis « ngazëllimit që jemi në botën tonë » te Nietzsche me « kënaqësinë e refleksionit » te Kanti. Ky e shpjegon, në fakt kënaqësinë e refleksionit mesjelljen estetike themelore ndaj së Bukurës. Kësisoj, për të, « favori i lirë » ka të bëjë me « interesin në shkallën më të lartë ». Kjo është krejt e kundërta e një qëndrimi indiferent ose të cilësuar me një kalkulim për një interes.107 Heideggeri sqaron se interpretimi kantian i sjelljes estetike si kënaqësi e refleksionit « depërton te një gjendje fundamentale e qeniesimit-njeri, brenda të cilit njeriu arrinë te plotnia e cila buron nga esenca e tij. » (f.107)Ndërkaq te Nietzsche e Bukura është ajo që përcakton brenda nesh sjelljen tonë dhe fuqinë tonë, plotninë e fuqisë sonë thelbësore ; këtu sërish del ngjashmëria e dy mendimtarëve. Ky saktësim, që na ofron Heideggeri, na ndihmon që më mirë ta kuptojmë konceptin e « dehjes » te Nietzsche : kjo s’ka të bëjë me një gjendje « të marramendjes së ndjenjave dhe zhytjes në ekzistencën e përjetuar, ashtu si e kuptonte Wagneri. » Heideggeri shpjegon se « tonaliteti afektiv i dehjes, si raport ndaj së Bukurës nuk është as vëlim e as gjallëri e thjesht » e gjendjes estetike. Nietzche në një fragment tjetër e bën edhe më të qartë se çka mendon me të Bukurën si diçka e denjë për t’u adhuruar (çmuar) si e tillë : « Është fjala për forcën (e një individi apo të një populli) e cila e di se në ç’mënyrë dhe ku është i aplikueshëm gjykimi « për tê bukurên. »(f.107)Heideggeri saktëson se Nietzsche me « forcë » nuk nënkupton forcën thjesht fizike e aq më pak brutalitetin « por aftësinë e ekzistencës historiale e cila është në gjendje të kapë dhe të përmbushë destinimin më të lartë të esencës së tij. » Dehja për të cilën e ka fjalën Nietzsche ka të bëjë « me forcën krijuese ». Ndërkaq, me termin « historial » Heideggeri në dallim nga mendon, thënë shkurtazi, momentet më të çmueshme e më të begatshme në historinë e njerëzimit.(f.108)Të përmendim, sê fundi, një gjashmëri dhe një pikëtakim tjetër të Nietzsches me Kantin, këtë herë në fushën e çështjeve etike.
Në një artikull, të botuar më heret në këto faqe të kulturës, kemi shkruar për këtë pikëtakim, krahas dallimeve të theksuara midis tyre. Duke sqaruar domethënien e një veprimi të mirëfillt etik, Kanti shpjegonte se ky veprim duhet të prodhohet në saje të parimeve që kanë një vlerë njerëzore, e cila kapërcen kalkulimet dhe interesat vetjake të individit. Ndërkaq, ky tip i dytë i veprimeve ka të bëjë me imperativat hipotetike : kur veprojmë sipas kêtyre, vlera e veprimit nuk është brenda vet atij veprimi por por ështê jasht, te një qëllim a interes tjetër.
Ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Hykmete Bajrami, kanë nënshkruar marrëveshje ndërmjet MAShTI-t dhe Bankës Gjermane për Zhvillim (KfW) për realizimin e projektit “Fondi i Sfidave të Kosovës – Arsimi Profesional dhe Trajnimi” në shumë prej 7 milionë euro.
Me ketë rast ministrja Bajrami tha se përmes kësaj marrëveshje implementini i të cilës është gjashtë vjeçar do ndikohen në uljen në papunësisë tek të rinjtë, raporton KP.
Bajrami tutje tha se Kosova vazhdon të ketë qalime në ndërlidhjet e arsimit dhe nevojat e treguar prandaj këtë marrëveshje ajo e sheh të një rëndësie të madhe për arsimin në Kosovës.
Ministria e Arsimit tha se implementimi i këtij granti prej 7 milionë eurosh do të bëhet përmes një marrëveshje të bizneseve private dhe shkollave profesionale në Kosovë. / KultPlus.com
Agjencia kanadeze-amerikane, Resonance, ka publikuar një listë të dhjetë qyteteve më të gjelbërta në botë. Kryeqyteti austriak Viena ka zënë vendin e parë në listë. Qyteti i Mynihut në Gjermani vjen pas saj.
Organizata ka zgjedhur qytetet më të mira të gjelbërta në botë, në mbi njëqind qytete të botës, duke shqyrtuar çështje të ndryshme
Lista e qyteteve të gjelbërt është shpallur bazuar në shtrirjen e pylltarisë së gjelbër në qytet, energjinë e rinovueshme, sasinë e ndotjes së ajrit, sistemin e transportit publik, rrugët miqësore për këmbësorët etj. Kryeqyteti austriak Viena ka zënë vendin e parë këtë vit. Në vendin e dytë është Mynihu, Gjermani, dhe në vendin e tretë është Berlini, Gjermani.
Transporti publik i Vienës është i njohur si një pikë referimi për Evropën dhe rreth gjysma e popullsisë së qytetit përdor biletat e transportit publik vjetor, tha Rezonanca. Kryetari i Vjenës, Michael Ludwig, ndërkohë, tha se parqet dhe pyjet e gjelbërta të Vienës janë të hapura për të gjithë, duke ndihmuar në përmirësimin e cilësisë së jetës për njerëzit e Vienës.
Ai shtoi se parqet e hapura të Vienës dhe pyjet e gjelbërta janë burime të rëndësishme për qytetin në këtë kohë të ndryshimit të klimës. Në vitet e fundit, kryeqyteti austriak Vjena ndodhet në krye të listës së qyteteve të banueshme në botë./Gazeta Liberale / KultPlus.com
Tetë instrumentistë të ansamblit “NeWBorn” janë bërë bashkë virtualisht për të sjell këngën “Vet’ ke mbetë” të bilbilit të Kosovës, Nexhmije Pagarushës.
Nën interpretimin e mrekullueshëm të sopranos Zana Abazi-Ramadani, kjo këngë vjen si homazh për bilbilin e këngës shqipe e cila ndërroi jetë para disa muajsh.
Kompozitori i kësaj kënge është Gjergj Kaçinari dhe tekstin e ka shkruar aktori i madh Fitim Domi. Kënga është interpretuar nga Nexhmije Pagarusha në vitin 1979. / KultPlus.com
Sot, po ju sjellim një koleksion me thëniet dhe urtësitë e lëna pas nga gjenerata të ndryshme mendimtarësh e njerëz që patën një ndikim të madh në botë.
Është keq kur ministrat ndërrohen shpesh, por është më keq kur ministrat e këqinj vazhdojnë të rrinë në post.
Kush nuk di të qeverisë gjithmonë bëhet uzurpator.
Kërcënimi është armë e atyre që kërcënohen vetë.
Ai që drejton duhet t’i shohë njerëzit ashtu siç janë, kurse sendet siç duhet të jenë.
Arti më i vështirë është arti i të qeverisurit.
Tirania është gjithmonë shprehje e dobësisë.
Tirania më e egër është ajo që vepron nën hijen e ligjshmërisë dhe del me flamurin e drejtësisë.
Qeverisja despotike është një rend i tillë punësh ku sunduesi është i poshtër, e të sunduarit janë të poshtëruar.
Të drejtosh është absurde, të qeverisësh e urtë. Drejtojnë pra, ata që nuk dinë të qeverisin.
Udhëheqësi duhet të llogarisë që më përpara si mundësinë e suksesit ashtu edhe të disfatës.
Është i çmendur ai njeri që, duke qenë i pa aftë të qeverisë veten, kërkon të qeverisë të tjerët.
Kali drejtohet më mirë po të mos ia tërheqim shumë frerin.
Aftësia për të urdhëruar dhe aftësia për t’u bindur janë dy pole dhe për të ndërtuar një rruzull duhen pikërisht dy pole.
Kur populli ka kryetarë të tillë të cilët e zëvendësojnë atë në punët e qeverisjes, sido që të quhen këta kryetarë, ata do të jenë gjithmonë aristokraci.
Udhëzimet e mira sjellin po aq dobi sa edhe shembujt e mirë.
Nuk e ka të gjatë ai pushtet që qeveris në dëm të popullit.
Të shikosh është lehtë, të parashikosh është vështirë.
Qeveritari i ashpër nuk qeveris gjatë.
Duhet qeverisur me anë të arsyes: nuk mund të luhet shah duke pasur vetëm zemër të mirë.
Burrat e këqinj të shtetit, zgjidhen nga qytetarët e mirë… duke mos marrë pjesë në votime.
Aftësia për të drejtuar është aftësia për të zgjedhur.
Sistemi më i mirë politik është ai ku ne kemi mundësi t’i rrëzojmë qeveritë pa përdorur forcën.
Qeveria është vela, populli është era, shteti është anija dhe koha është deti.
Cila është qeveria më e mirë? Ajo që na mëson si të qeverisim vetveten.
Kur qeveria mbështetet në vullnetin e përgjithshëm, liria e çdo qytetari të veçantë bëhet çështje e rëndësishme e të gjithëve.
Qeveria nuk ekziston për leverdi e për rehati të qeveritarëve.
Qeveria e korruptuar është qeverisja e popullit me anë të popullit, në interes të bosëve.
Do të ishte ideale ajo qeveri në forcën e së cilës do të kishte aq urtësi, sa ç’ka urtësia forcë.
Pushteti legjislativ është zemra e shtetit, pushteti ekzekutiv, truri i tij. / KultPlus.com
Komuna e Vitisë, konkretisht drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport ka rihapur sot bibliotekën e të rriturve dhe të fëmijëve për lexuesit vitias. Bibliotekat publike brenda shtëpisë së kulturës “Gursel e Bajram Sylejmani” në Viti, ishin mbyllur si masë parandaluese kundër përhapjes së virusit pandemik COVID-19.
Megjithatë rihapja e bibliotekës është bërë me disa kushte e ndër to është vetëm marrja dhe kthimi i librave por jo edhe shfrytëzimi i hapësirave për lexim brenda bibliotekave.
Milot Lala, Drejtor për Kulturë, Rini dhe Sport në Viti, ka bërë të ditur se bibliotekat publike të komunës në qytetin e Vitisë, janë rihapur në koordinim me Bibliotekën Kombëtare të Kosovës. Por ai shtoj se për shkak të pandemisë duhet të zbatohen disa kushte dhe kjo është në të mirën e shëndetit publik.
“Bibliotekat publike në qytetin e Vitisë janë rihapur nga sot për lexuesit vitias dhe atë në bashkëpunim me Bibliotekën Kombëtare të Kosovës. Megjithatë dua të njoftoj lexuesit se në sektorin e të rriturve dhe të fëmijëve mund të bëhet vetëm marrja dhe kthimi i librave, por fatkeqësisht nuk mund të shfrytëzohen hapësirat për lexim. Kjo si masë parandaluese kundër përhapjes së virusit pandemik COVID-19 dhe në interes të shëndetit publik”, u shpreh drejtori Lala.
Ai tha se kusht tjetër është që lexuesit të cilët marrin libra të jenë me masa mbrojtëse si dorëza dhe maska dhe kërkoj nga ta që të mos grumbullohen, por të vijnë vetëm ata që marrin dhe kthejnë libra për lexim. Gjithashtu të dy bibliotekat do të punojnë me gjysmë orar nga e hëna deri të premten dhe atë prej orës 08:00 deri 12:00. Bëhet me dije se kjo gjë do të vlej deri në një vendim tjetër që do të merret në koordinim me institucionet përgjegjëse. / KultPlus.com
Gazeta “The Sunday Times” e ka publikuar listën e sivjetme të muzikantëve më të pasur nën moshën 30-vjeçare në Britani të Madhe, dhe në të përfshihen edhe dy këngëtaret me prejardhje kosovare, Rita Ora dhe Dua Lipa.
Këtë listë e kryeson kantautori 29-vjeçar, Ed Sheeran, i cili falë 40 milionë funteve të fituara gjatë vitit të kaluar, ka arritur ta krijojë një pasuri totale prej 200 milionë funtesh, transmeton Koha.
Top dhjetëshja e kësaj liste plotësohet me yjet, Sam Smith, i cili llogaritet ta ketë një pasuri prej 33 milionë funtesh, Rita Ora me 20 milionë funte dhe Dua Lipa, e cila sivjet ka debutuar në këtë listë dhe besohet se e posedon një pasuri prej 16 milionë funtesh. Por, pasuria e Lipas është në rritje çdo ditë e më shumë, falë projekteve të shumta të këngëtares përfshirë këtu edhe lansimin e albumit të saj të fundit, “Future Nostalgia”, i cili ka marrë vlerësime jashtëzakonisht të larta nga kritikët e industrisë së muzikës.
Pjesë e listës së sivjetme vazhdojnë të jenë edhe ish-anëtarët e bendit “One Direction” si: Harry Styles me 63 milionë funte, Niall Horan me 50 milionë funte, Louis Tomlinson me 45 milion funte, Liam Payne me 44 milionë funte dhe Zayn Malik me një pasuri prej 36 milion funtesh.
“The Sunday Times” gjithashtu e ka publikuar listën e muzikantëve më të pasur në Britani të Madhe, ku sivjet ka debutuar edhe ylli amerikan por që jeton në Angli, Rihanna. Ajo llogaritet ta ketë një pasuri prej 468 milionë funtesh dhe është pozicionuar e treta në këtë listë, pas yjeve, Andrew Lloyd-Webber dhe Sir Paul McCartney, me 800 milionë funte pasuri të llogaritur secili. / KultPlus.com
Data 13 maj 2016, është një ditë e shënuar në historinë e futbollit të Kosovës pasi rezulton me pranimin e Federatës së Futbollit të Kosovës në FIFA. Sot është 4 vjetori i pranimit të FFK-së në organizatën kryesore të futbollit të botë dhe si datë ka një domethënie e një rëndësi për sportin e futbollit në vendin tonë.
Ministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Vlora Dumoshi përmes një letre ka uruar këtë datë të shënuar për futbollin e Kosovës e të cilën KultPlus ju sjell më poshtë:
Kjo datë ka sjellë epilogun e ndërkombëtarizimit të futbollit të Kosovës, duke i dhënë një shtysë zhvillimit dhe avancimit të futbollit në vendin tonë, i cili ka qenë një sport që është kultivuar dhe ka pasur traditë ndër vite në Kosovë.
Pranimi i FFK-së në FIFA ka kurorëzuar punën dhe sakrificën e gjeneratave të tëra që kanë dhënë për zhvillimin e futbollit në Republikën e Kosovës, sport i cili nuk ka kaluar aq lehtë nëpër periudha të ndryshme kohore, gjatë rrugëtimit të tij historik deri më sot.
Nuk harrohen dot fushat e improvizuara, arat e livadhet që njerëzit e vullnetit të mirë, i kanë liruar për terrene futbolli, për t’i dhënë shpresë shoqërisë dhe qytetarëve të Kosovës për të vazhduar më tutje, për të tejkaluar çdo barrierë e sfidë, sociale, ekonomike e politike, që pa të drejtë i ishin vënë mbi qafë popullit të Kosovës, sidomos në dekadën e fundit të shekullit 20.
Organizimi dhe menaxhimi i garave të futbollit nën robëri, ka qenë një frymëzim, vullnet dhe model edhe për sferat tjera jetësore, për mos t’u dorëzuar por për të luftuar për ta ndërtuar shtetin e Kosovës, për të cilin kanë sakrifikuar jetën e tyre edhe futbollistë të shumtë për Kosovën që ne gëzojmë sot.
Një mirënjohje të veçantë për tërë ata që kanë kontribuuar për sportin e futbollit në Republikën e Kosovës në çfarëdo forme, të cilët e kanë mbajtur gjallë këtë sport në vendin tonë dhe të cilët ua mundësuar gjeneratave të reja sot që të garojnë të barabartë me qytetarët e Evropës dhe të Botës.
Ishte legjenda Fadil Vokrri, që fati deshi, e vulosi me emrin e tij ndërkombëtarizimin e futbollit të Kosovës si një kupë fitoreje për të dhe për vendin tonë duke e bërë Kosovën anëtaren e 205-të të FIFA-s.
Kosovën e presin sfida tjera në avancimin dhe ngritjen e mëtejme të cilësisë së futbollit, përfaqësimi dhe rezultatet në garat ndërkombëtare, puna me talentet e reja në këtë sport, përmirësimi i infrastrukturës ligjore e fizike të futbollit, dhe ne si Ministri e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, do t’i qëndrojmë gjithherë përkrah Federatës së Futbollit të Kosovës me të gjitha mundësitë që kemi.
Andaj, përmes këtij mesazhi dua t’i uroj drejtuesit e FFK-së për këtë datë historike për ta, të gjithë futbollistët i përgëzoj për këtë përvjetor të pranimit në FIFA, po ashtu edhe trajnerët, punëtorët sportiv dhe gjyqtarët e futbollit.
Urime dhe gëzime përjetë anëtarësimin në FIFA duke e bërë Kosovën pjesë të familjes së madhe të futbollit botëror! / KultPlus.com
Poeti lirik arbëresh Zef Serembe lindi në Strigar të Kozencës. Ndoqi studimet në kolegjin e Shën Adrianit, ku pati mësues Jeronim De Radën. Që herët u lidh me lëvizjen garibaldine dhe më vonë me lëvizjen çlirimtare në Shqipëri.
Ngjarjet politike shoqërore në Itali pas bashkimit të saj e zhgënjyen rëndë dhe bashkë me fatkeqësitë vetjake (vrasja e të ungjit, vdekja e së dashurës) i shkaktuan një krizë të thellë shpirtërore. Në këtë gjendje, më 1875 mori udhën për Brazil, në kërkim të varrit të vajzës së dashur, por pa kaluar moti kthehet në vendlindje, ku vazhdon të mos gjejë prehje. I tronditur shpirtërisht, merr përsëri udhën e mërgimit dhe e mbyll jetën në një gjendje çrregullimi të rëndë mendor, në San Paolo të Brazilit.
Në vitin 1883 botoi vëllimin me vjersha italisht “Poesie italiane e canti originali tradotti dell albanese” (“Poezi italisht dhe këngë origjinale të përkthyera nga shqipja”), në v. ’90 një përmbledhje me tingëllima italisht “Sonetti vari”. Shumë dorëshkrime të Serembes kanë humbur (midis tyre një poemë e gjatë dhe ndoshta disa drama). Pas vdekjes, i nipi, K. Serembe, botoi një pjesë të krijimeve poetike të tij në përmbledhjen “Vjershe” (1926). Serembe lëvroi gjerësisht lirikën me një tematikë të larmishme, krijoi lirika atdhetare, filozofike, shoqërore e të dashurisë.
Në vjershat atdhetare grishi në luftë të hapur kundër pushtuesit osman (“Vrull”, “Dora d’Istrias”). Lirika e tij filozofike-shoqërore dhe e dashurisë pasqyroi konfliktin midis individit dhe shoqërisë së kohës, duke sjellë një hero të ri, kryengritësin individual të vetmuar (“Elegji”, “Kujtim” etj.) dhe të zhgënjyer nga jeta. Në poezinë e tij të përshkuar nga një ndjenjë malli, gërshetohen optimizmi e stoicizmi me nota të trishtuara mistike e pesimiste. Serembe është poet i frymëzuar spontan. Poezia e tij është shprehje e kontradiktave dhe e zhgënjimit tragjik që përjetonin intelektualët arbëreshë. Poeti kërkon strehë e ngushëllim te feja, po edhe ajo nuk e qetëson dot. Nota e re kushtruese që dallon lirikën atdhetare dhe një pjesë të lirikës shoqërore të Serembes gjeti shprehje kryesisht përmes stilit patetiko-oratorik; motivet e zhgënjimit, të vetmisë, konflikti me shoqërinë, gjetën shprehje kryesisht përmes stilit liriko-introspektiv. Ky i fundit harmonizohet me veçoritë e individualitetit krijues të Serembes, të spontanitetit gati naiv, gati fëmijëror, që e bën poezinë e tij të freskët e komunikuese. Poezia e tij është një poezi ngjyrash e dritash të forta. Figurat e tij më të dashura janë antitezat, metafora e simbolet. Serembe vijoi traditën e ndikimit nga poezia popullore. Ndërsa De Rada e Dara u ndikuan kryesisht nga këngët tradicionale epiko-lirike, Serembe mbështetet te xgargetat (këngë të reja popullore të erotikës arbëreshe, të krijuara nën ndikimin e poezisë popullore italiane të Kalabrisë).
Falë kërkimeve për tekstet e panjohura të poezive të Serembes vitet e fundit janë bërë disa botime të veprës së tij (“Omaggio a Giuseppe Serembe”, Cosenza, 1988 ; “Alla ricerca del Serembe autentico”, Cosenza, 1991 ; “Poezi”, Tiranë, 1999 ; “Më të bukurës në Strigar”, Tiranë, 2000), që plotësojnë njohjen për krijimtarinë e poetit. / Redaktori.net / KultPlus.com
Ylli i muzikë, Dua Lipa, i ka ngacmuar fansat duke thënë se së shpejti mund ta presin një bashkëpunim të saj me këngëtaren e njohur amerikane, Normani.
Këngëtarja me prejardhje nga Kosova e cila njihet për hite të tilla si, “New Rules” dhe “Don’t Start Now”, ka bërë të ditur se po planifikon ta lansoj këngën “If It Ain’t Me”, të realizuar me ish-anëtaren e bendit “Fifth Harmony”, Normani, pavarësisht se para pak javësh kënga ishte postuar online pa lejen e saj, transmeton Koha.
Gjatë një videointerviste për emisionin “Watch What Happens Live With Andy Cohen”, Lipa ka thënë se disa këngë të reja të cilat i ka realizuar, nuk kanë arritur të përfshihen në albumin “Future Nostalgia”, por bashkëpunimin e saj me Normanin ka gjasa se do ta dëgjojnë shumë shpejtë.
Dua Lipa në të kaluarën kishte bërë të ditur se do të përfshihej në njërën këngë të albumit, “Charlie’s Angels”, të pop yllit Ariana Grande, por kënga me titull “Bad To You” përfundoi duke u performuar nga, Normani dhe rep artistja Nicki Minaj.
Ndërkohë 24-vjeçarja Lipa ka thënë se, sapo të përfundojë karantina ajo planifikon të kthehet në studio për ta incizuar një duet me kolegen dhe mikeshën e saj, Miley Cyrus.
Në intervistën për emisionin “Watch What Happens Live With Andy Cohen”, Dua Lipa po ashtu foli për ndryshimin e shpeshtë të ngjyrës së flokëve, duke thënë se i pëlqen të argëtohet në këtë mënyrë, sidomos tani që po e kalon kohën në karantinë me të dashurin, Anwar Hadid. / KultPlus.com
Në këtë kohe pandemie, Kolegji Universum ofron online dhe falas – Program për përgatitje të Testit të Matures. Programi përfshin të gjitha lëndet, pas plotësimit maturantët mund të shohin rezultatet e përgjigjeve të sakta dhe të gabuara.
Pas lansimit të programit maturantët kanë shprehur interesim të jashtëzakonshëm, mijëra maturantë tashmë i kanë filluar përgatitjet për test të maturës. Linku për qasje në program https://maturantat.universum-ks.org/
A e dini se? Ju mund ti filloni studimet në Kolegji Universum dhe ti vazhdoni në Kajaani University of Applied Sciences në Finlandë me BURSË 100%! Merr diplomë të dyfishtë finlandeze. Regjistrohu për informata http://tiny.cc/wqpxoz Për çdo pyetje apo paqartësi kontaktoni Kolegjin Universum në [email protected], 044 144 062 apo na ndiqni në rrjete sociale në facebook & instagram.
