Warner, Universal dhe Dirty Hit janë disa nga shtëpitë diskografike të cilat po i bashkohen lëvizjes, shkruan revista NME.
Disa nga shtëpitë diskografike dhe figura tjera të industrisë së muzikës janë duke planifikuar ç‘kyçje nga mediat sociale të martën, më 2 qershor, në solidaritet me komunitetin afro-amerikan në SHBA.
Mesazhet e ndara nga Warner, Universal, Dirty Hit dhe tjerë kanë planifikuar “të ç‘kyçemi nga puna dhe të lidhemi me komunitetin tonë” për një ditë, hap “urgjent i veprimit për të nxitur përgjegjshmëri dhe ndryshim”.
Ky vendim vjen për shkak të vrasjes së George Floyd në Minneapolis, Minnesota në fillim të javës që shkoi, transmeton KOHA.
“Si roje të kulturës, është përgjegjësia jonë që të bashkohemi jo vetëm gjatë fitoreve, por edhe të mbajmë njëri tjetrin gjatë humbjes. Bashkohuni me neve më 2 qershor si ditë për tu shkëputur nga puna dhe për t’u bashkuar me komunitetin,” thuhet në mesazhin e përbashkët.
Duke qenë fati i krijuesit letrarë shqip tarë i lidhur edhe me fatin e krijimit të veprës së tij, ajo shte- gtoi gjithandej hapësi-rave të botës. Kështu, shumë vepra, në mos ato që ishin të parat si histori botimi, kishin zënë fil;;ë në Romë, o në Vjenë, o në Stamboll, o në Bruksel, o në Bukuresht, o në Nju Jork, o në Mynih e tjerë.
Atje i shpuri fati nëpër fërfllazat e kohëve personalitetet tona, të vetëdijes së lartë kombëtare dhe të aftësive e dhuntive të dëshmuara intelektual e e krijuese.
Kësisoj, edhe në Zarë të Dalmacisë (Kroaci), kur që nga vitet ‘700 të shekullit që lamë pas, ku ishte bërë një strofull i disa grupeve të shqiptarëve të ndjekur nga lokalitete e Rrethit të Shkodrës, kishte frymuar, me vështirësi, fjala shqipe, sa edhe ishte bërë përpjekja që edhe aty të mësohej, shkruhej e botohej në gjuhën shqipe. Aty madje ishte nisur një iniciativë për ta nxjerrë një të përkohshme në gjuhën shqipe, që qe emërtuar “Zâni i Šćyptarit”, i cili mbeti vetëm dëshirë e tyre.
Por, jo vetëm kjo iniciativë ishte ajo që e bën vendvotim të veprave letrare këtë vend. Këtu, në Zarë, ishin botuar veprat e para të krijuesve të shquar shqiptarë, autorët e të cilave kishin jetuar dhe punuar këtu, që ia shton edhe më vlerat e kësaj oaze shqiptare, nga ku është vendlindja e disa veprave të rralla dhe madje disa të njëhershme në literaturën shqiptare. Se pse ishin botuar mu këtu, në këtë mes të huaj gjuhësor, veprat e gjuhës shqipe, duhet kërkuar të vërtetën bë disa kahe: në lirinë e çfarëdo lloj shkrimi, pa frikën e censurimit, në lehtësinë teknike të nxjerrjes së një libri dhe në përkushtimin e autorit që aty edhe e kaluan njëfarë kohe të jetesës.
Kush dhe çka u botua në Zarë
Janë krijues të shquar të kulturës dhe letërsisë shqiptare ata që krijimet e tyre i bënë në formë libri në Zarë. Ndër ata që do t’i përmendim janë edhe mësues të gjuhës shqipe, të cilët ishin caktuar të ligjëronin gjuhën e tyre shtesë, për nxënësit shqiptarë atje. Mbase edhe ajo largësi nga vendlindja ua nxiti edhe më fantazinë krijuese dhe përmallimin atdhetar. Janë të ditura më se pesë vepra, të cilat janë botuar mbase edhe kruar në Zarë.
Pashk Bardhi (1870-1947) nga Shkodra, mësues i gjuhës shqipe, gjuhëtar dhe leksikograf, e kishte shkruar me pasionin e një studiuesi një vepër, për të cilën fitoi njohur për së afërmi. Kështu kishte bërë një studim të rëndësishëm, me përkushtim, për këtë të folme arbneshe. Puna e tij u kurorëzua me botimin e veprës studimore “Gjuha shqype e arbëneshvet në Zarë”, (Zadar,1905). Ai, ngase jepte mësim në Shkollën Normale të Zarës, mblodhi edhe gojëdhëna e fjalë të rralla në këtë mes, të cilat i botoi në të përkohshmet “Ylli i dritës” dhe “Albania”, por këto materiale ishin edhe materiale plotësuese për “Fjalorin e ‘Bashkimit’”. Këtu, mbase për herë të parë u panë dhe u evidencuan lashtogjuha e këtij grupi shqiptarësh, të cilët të folmen gegërishte të veriut të Shqipërisë e kishin konservuar në mënyrën më të saktë, vetëm nga pamundësia për të komunikuar më me atdheun e tyre dhe me ndryshimet që kishte pësuar gjuha shqipe atje. Vdiq në vendlindje.
Gjergj Fishta (1871-1940) nga Shkodra, poeti i epikës kombëtare dhe atdhetari i dëshmuar, dy herë u dëshmua si autor i botimit të veprave letrare atje. Së pari ai botoi vetëm një pjesë nga vepra e tij kapitale “Lahuta e Malcis”, titulluar “Te ura e Rrzhanicës”, madje dy herë radhazi, (Zadar,1905 dhe 1907) ishte e para, dhe tjetra, po e Gjergj Fishtës, “Pika voëset”, (Zadar, 1909). Ai asnjëherë dhe në asnjë vend nuk e ndaloi veprimtarinë atdhetare dhe krijuese. Vdiq në Shkodër.
Kostandin Kotte (1889-1950) nga Korça, është intelektuali tjetër, e kishte dëshmuar talentin krijues letrar me botimin e një drame, “Shpërblimi i gjaksís”, pjesë në tri akte (Zadar, 1929). Ai ishte marrë me aktivitete politike e pushtetore. Kishte migruar për njëfarë kohe jashtë atdheut, pas pushtimit të Italisë fashiste. Pasi dorëzohet në Shqipëri, burgoset dhe vdes në burgun e Burrelit.
Ernest Koliqi (1903-1975) nga Shkodra, shkrimtari e studiuesi i shquar i letërsisë shqipe, si dhe i përkushtuari për arsimimin e shqiptarëve, në trojet shqiptare si dhe jashtë saj, botoi veprën e vlerave të rralla artistike “Hija e maleve”, (Zadar, 1929). Ai edhe para kësaj e kishte botuar një vepër në Tiranë, “Kushtrimi i Skënderbeut”, më 1924. Edhe në Itali, ku kishte jetuar pjesën e dytë të jetës, kishte qenë profesor i gjuhës e letërsisë shqipe në universitete prestigjioze atje. Vdiq në Romë.
Shtjefën Konstantin Gjeçovi-Kryeziu (1874-1929) nga Janjeva, njeriu i shumësisë së aftësive intelektuale dhe artistike, ngase njihet edhe si arkeolog, folklorist, dramaturg, poet, etj., kudo që u gjend u aktivizua në mbledhjen e materialeve nga arkeologjia shqiptare, krijoi vepra letrare përherë me theks kombëtar si dhe luftoi me çdo mjet kundër shkombëtarizimit të shqiptarëve, si në Zarë, Pejë, Rubik, Laç e vende të tjera, ku kreu shërbimin e meshtarit.. Në Zarë ai ishte në detyrën e mësuesit të gjuhës shqipe, ku e kishte shkruar po këtu një nga dramat e shumta të tij më temë atdhetare, “Tradhti gjaksore (vrasja e Marka Kulit)”, dhe atë në vitin 1906. mu për shkak të veprimtarisë atdhetare, ai u vra nga serbomëdhenjtë në Zym të Hasit. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve, ka bërë thirrje Qeverisë dhe Komunave të marrin masa urgjente lidhur me zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve, shkruan KultPlus.
“Edhe pse mbrojtja e të drejtave të fëmijëve garantohet me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe legjislacionin në fuqi, fëmijët nuk janë trajtuar me prioritet nga qeveritë e deritanishme qendrore e lokale”, thuhet ndër të tjera në komunikatën e tyre.
Këtu keni njoftimin e plotë:
“KOMF thirrje Qeverisë dhe Komunave të marrin me urgjencë masat për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve.
Në prag të Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve – 1 Qershorit, KOMF i bën thirrje Qeverisë dhe komunave të marrin me urgjencë të gjitha masat e nevojshme për fillimin e zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve, i cili do të hyjë në fuqi në muajin Korrik 2020. Ky duhet të jetë prioritet absolut i të gjithë sektorëve në nivel qendror dhe komunal, duke pasur parasysh gjendjen e rënduar të fëmijëve edhe si pasojë e pandemisë Covid-19.
Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve këtë vit i gjen fëmijët në një gjendje akoma më të rënduar, si pasojë e pandemisë Covid-19, ku shumë fëmijë kanë mbetur pa shërbime dhe mbrojtje. Periudha e zgjatur e izolimit, kushtet e rënda të jetesës dhe vështirësitë financiare kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve dhe në përgjithësi rritjen e dhunës në familje. Përveç kësaj, gjendja e fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe e prindërve të tyre është rënduar edhe më shumë gjatë pandemisë. Fëmijët me aftësi të kufizuara kanë mbetur pa shërbimet esenciale sociale, shëndetësore e rehabilituese, si edhe pa mbështetjen e nevojshme psikologjike. Kriza dhe masat e izolimit kanë ndikuar në përkeqësimin e shëndetit mendor, prandaj mbështetja profesionale ndaj fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe prindërve të tyre është e rëndësishme dhe e domosdoshme. Fëmijët e përfshirë në punë të rënda, edhe gjatë pandemisë po vazhdojnë të jenë në rrezik për jetën, shëndetin dhe po ekspozohen ndaj abuzimit, shfrytëzimit seksual dhe trafikimit.
Edhe pse mbrojtja e të drejtave të fëmijëve garantohet me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe legjislacionin në fuqi, fëmijët nuk janë trajtuar me prioritet nga qeveritë e deritanishme qendrore e lokale, qoftë në zbatim të politikave, legjislacionit, ndarje të buxhetit apo ofrim të shërbimeve.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve është aprovuar me datë 27 Qershor 2019, nga Kuvendi i Republikës së Kosovës dhe parashihet të hyjë në fuqi në muajin Korrik 2020. Prandaj kjo thirrje i drejtohet Qeverisë dhe Komunave, për të marrë me urgjencë masat për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve ka për qëllim të mbrojë fëmijën nga të gjitha format e dhunës, abuzimit, apo ndonjë forme tjetër që vë në rrezik jetën, sigurinë, shëndetin, edukimin dhe zhvillimin e fëmijës. Ky ligj ka për qëllim të sigurojë përgjegjësitë e prindërve, familjes, organit të kujdestarisë, shoqërisë dhe të shtetit në kujdesin, mbrojtjen dhe zhvillimin e fëmijës, si edhe ngritjen e sistemit të integruar e funksional të mbrojtjes së fëmijës.
Fëmijët përbëjnë 30% të popullsisë së Kosovës, prandaj Qeveria dhe komunat duhet të investojnë në këtë potencial për të krijuar një shoqëri të shëndoshë dhe një fuqi punëtore e cila në të ardhmen do mund të kontribuojë më shumë në zhvillimin ekonomik të vendit. Investimi në fëmijë është i domosdoshëm për Kosovën e cila proklamon mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve.
KOMF poashtu njofton që përgjatë gjithë javës, duke filluar nga nesër 1 Qershor, do të zhvillojë aktivitete në vazhdimësi për shënimin e Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve, me qëllim të ngritjes së vetëdijes për respektimin e të drejtave të fëmijëve dhe mbrojtjen e tyre”. / KultPlus.com
Më 18 gusht të 1850 u nda nga jeta në moshën 51 vjeçare shkrimtari, dramaturgu, kritiku letrar dhe i artit, eseisti, gazetari dhe botuesi i shquar francez Honoré de Balzac.
Me këtë rast, gazeta “Le Siècle” ka botuar, të enjten e 22 gushtit 1850, në faqen n°2, fjalimin brilant të mbajtur nga shkrimtari dhe politikani i shquar francez, Victor Hugo, në momentin e varrimit të Balzac-ut, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
“Zotërinj,
Njeriu që zbriti në këtë varr ishte një nga ata për të cilët dhimbja publike mban kortezh. Në kohërat në të cilat ndodhemi, të gjitha trillimet janë zhdukur. Tani, sytë janë fiksuar jo më mbi kokat që mbretërojnë, por mbi ato që mendojnë dhe i gjithë vendi dridhet kur njëra prej këtyre kokave zhduket. Sot, zija popullore është vdekja e njeriut të talentuar; zija kombëtare është vdekja e njeriut gjenial.
Zotërinj, emri i Balzac-ut do të përzihet me gjurmën e ndritshme që epoka jonë do të lërë në të ardhmen.
Z. Balzac ishte pjesë e asaj gjenerate të fuqishme shkrimtarësh të shekullit të XIX-të, të cilët erdhën pas Napoleonit, ashtu si plejada e shekullit të XVII-të erdhi pas Richelieu-t,— sikur, gjatë zhvillimit të civilizimit, të ketë pasur një ligj i cili ka bërë që dominuesit e shpatës të pasoheshin nga dominuesit e mëndjes.
Z. Balzac ishte një nga të parët ndër më të mëdhenjtë, një nga më të lartët ndër më të mirët.Nuk është këtu vendi për të thënë gjithçka që përfaqësonte kjo mëndje e shkëlqyer dhe sovrane.Të gjithë librat e tij formojnë vetëm një libër, një libër të gjallë, të ndritshëm, të thellë, në të cilin mund të shohim që vjen dhe shkon, ecën dhe lëviz, nuk e di me diçka frikësuese dhe të tmerrshme të përzier me realen, i gjithë civilizimi ynë bashkëkohor; libër i mrekullueshëm të cilin poeti e ka titulluar komedi dhe që mund ta kishte titulluar me të drejtë histori,i cili merr të gjitha format dhe të gjitha stilet, i cili tejkalon Tacitus-in dhe që shkon deri te Suétone,i cili përshkon Beaumarchais dhe që shkon deri te Rabelais;libër i cili është vëzhgim por edhe imagjinatë;që vë në pah të vërtetin, intimin, borgjezin, të parëndësishmin, materialin (lëndën);dhe që herë pas here, përmes realiteteve të papritura dhe të copëtuara, papritmas zbulon idealin më të errët dhe më tragjik.
Pa dijeninë e tij, pavarësisht nëse i pëlqen apo jo, pavarësisht nëse pajtohet me të, autori i kësaj vepre të jashtëzakonshme dhe të çuditshme bën pjesë në racën e fortë të shkrimtarëve revolucionarë.Balzaku shkon drejt e në pikë. Ai e sfidon shoqërinë moderne ballë për ballë. Ai zbulon diçka tek të gjithë, disave iluzionet, të tjerëve shpresën, disave të qarat, të tjerëve maskën.Ai gjurmon vesin, analizon pasionin.Ai gërmon dhe heton njeriun, shpirtin, zemrën, brëndësinë, trurin, humnerën që secili ka në vetvete.Dhe, nëpërmjet dhuntisë së natyrës së tij të lirë dhe të fuqishme,nëpërmjet privilegjit të zgjuarsive të kohës sonë që,duke parë nga afër revolucionet,shohin më mirë fundin e njerëzimit dhe kuptojnë më mirë Providencën, Balzac-u del në pah i buzëqeshur dhe i qetë nga këto studime të frikshme të cilat prodhuan melankolinë te Molière dhe mizantropinë te Rousseau.
Kjo është ajo që ai bëri mes nesh. Kjo është puna që ai na lë, një punë e lartë dhe e qëndrueshme, një grumbull i ngurtë vendesh prej graniti, një monument !një vepër nga maja e së cilës tashmë do të shkëlqejë fama e tij.Njerëzit e mëdhenj krijojnë piedestalin e tyre; e ardhmja kujdeset për statujën.
Vdekja e tij mpiu Parisin !Që prej disa muajsh, ai ishte kthyer në Francë.Duke e ndjerë se vdekja po afronte, ai dëshiroi të shihte sërish mëmëdheun,ashtu si një ditë para një udhëtimi të madh, kur vijmë për të puthur nënën tonë !
Jeta e tij ishte e shkurtër, por e mbushur; e mbushur më shumë me vepra sesa ditë!
Fatkeqësisht! ky punëtor i fuqishëm dhe kurrë i lodhur, ky filozof, ky mendimtar, ky poet, ky gjeni, jetoi mes nesh duke bërë një jetë stuhish, luftimesh, grindjesh, përballjesh, e zakonshme, në të gjitha kohërat, për të gjithë njerëzit e mëdhenj.Sot, ai gjendet në paqe. Ai u largohet kontestimeve dhe urrejtjeve.Po në këtë ditë, ai hyn në lavdi dhe në varr.Do të shkëlqejë tani, mbi të gjitha këto re që janë mbi kokat tona, midis yjeve të atdheut!
Të gjithë ju që jeni këtu, a nuk jeni të tunduar ta keni zili ?
Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France
Zotërinj, sido që të jetë dhimbja jonë në prani të një humbje të tillë, le t’i pranojmë këto katastrofa.Le t’i pranojmë ashtu siç janë me dhembshurinë e tyre. Ndoshta është mirë, ndoshta është e nevojshme, në një epokë si e jona, që herë pas here një vdekje e madhe tu komunikojë shpirtrave që gllabërohen nga dyshimet dhe skepticizmi një lëkundje (tronditje) fetare.Providenca e di se çfarë bën kur e vendos popullin ballë për ballë me misterin suprem,duke i dhënë atij mundësinë të meditojë për vdekjen, që është njëkohësisht barazia dhe liria e madhe.
Providenca e di se çfarë bën sepse është më e larta nga të gjitha mësimet. Nuk mund të ketë veçse mendime të errëta dhe serioze në të gjitha zemrat kur një mëndje e shkëlqyer hyn me madhështi në jetën tjetër! Kur njëra prej këtyre qenieve e ngritur shumë lart mbi turmën me krahët (fletët) e dukshëm prej gjeniu, papritmas, hap këto krahë të tjerë që ne nuk i shohim dhe zhytet në të panjohurën !
Jo, nuk është e panjohura!Jo, e kam thënë tashmë në një rast tjetër të dhimbshëm dhe nuk do të lodhem kurrë ta përsëris, jo, nuk është nata (ërrësira), por drita!Nuk është fundi, por fillimi! Nuk është asgjësia, por përjetësia !A nuk është e vërtetë, të gjithë ju që më dëgjoni ?Arkivole të tilla demonstrojnë pavdekësinë. Në prani të disa të vdekurve të shquar, i ndiejmë më qartë fatet hyjnore të kësaj inteligjence që përshkon tokën për të vuajtur dhe për të pastruar veten e saj, dhe të cilën ne e quajmë njeri,dhe themi se është e pamundur që ata që kanë qenë gjeni gjatë jetës së tyre të mos jenë shpirtra pas vdekjes së tyre! (Duartrokitje të fuqishme.)”
Nesër pritet rihapja e kafeneve dhe restauranteve në Kosovë. Në Shoqatën e Gastronomëve kanë treguar se cilat janë masat që duhet të zbatohen nga e hëna nëpër lokale.
Petrit Kllokoqi nga kjo shoqatë ka bërë thirrje që këto masa të respektohen nga të gjithë pronarët e kafiterive, por edhe nga klientët.
Me masat e reja, tavolinat duhet të kenë distancë 1.5 metra nga njëra-tjetra e stafi duhet të jetë i pajisur me maska.
Dezinfektuesit duhet të jenë të vendosurë ne lokale, derisa klientër nuk do të kenë qasje në banak për të bërë porosi.
Menytë duhet të bëhen njëpërdorimëshe, përderisa ato që janë të plastifikuara të dezinfektohen pas çdo përdorimi, derisa pirunët, thikat e lugët do të dërgohen vetëm me porosi, pra nuk do të jenë të ekspozuara në tavolinë sikurse zakonisht.
Para çdo kafeneje duhet të vendosen pankarta vetëdijësuese, ku bëhet thirrje për mbajtje të distancës dhe higjienës.
“Menaxherët dhe pronarët e lokaleve të mbajnë përgjegjësinë për çdo parregullsi dhe grumbullim në lokale mos të hezitojnë të kontaktojnë organet e rendit”, ka shkruar Kllokoqi./Gazeta Express
“- Po përpiqem të gjej arsyen, përse njerëzit nuk kanë guxim të vrasin veten. Kjo është. – Si kështu, nuk kanë guxim! Po pse pak vetëvrasje bëhen? – Shumë pak. – Këtë mendim keni?
Nuk mu përgjigj. Qëndroi i menduar dhe pastaj ecejaku nëpër dhomë. – Po ç’i përmbaka njerëzit të vrasin veten, sipas jush? – e pyeta. Më pa i hutuar, si të donte të sillte ndër mend se për çfarë po flasim. – Po ja, dy paragjykime i përmbajnë: një i vogël dhe një shumë i madh. – Cili është i vogli? – Dhembja! – Dhembja? Pse kaq e pamposhtme qenka dhembja në një rast të tillë? – Dhembja është e para. I gjejmë të shfaqur dy llojëshe: janë ata që e vrasin veten o nga pikëllimi i pangushllueshëm, o nga ligësia, o nga çakërdisja, o nga ku di unë se çfarë. Këta pak mendojnë për dhembjen! Janë dhe ata që e bëjnë me mendje të ftohtë, këta mendojnë shumë. – Pse ka që e bëjnë me mendje të ftohtë? – Ka shumë. Po të mos ekzistonin paragjykimet, do të kishte më shumë: do të qenë të gjithë. – A thua të gjithë?
Ai heshti. – Po pse a nuk njihen mënyra të vdesësh pa ndier dhembje? – Përfytyroni, – më tha dhe qëndroi para meje – përfytyroni një gur të kësaj madhësia, sa një shtëpi, ai varet poshtë. Ju jeni nën të: në rëntë, a do ndienit dhembje? – Nga një gur sa një shtëpi? E tmerrshme! – S’e kam fjalën te tmerri, dhembje a do ndienit? – I përmasave të tilla? Kuptohet, asnjë dhembje s’do ndjehej. – Sikur ju vetë të gjendeshit nën të, me siguri, që s’do mbeteshit pa e përfytyruar ç’dhimbje të padurueshme do të ndienit në atë rast. Edhe shkencëtar po të ishit, edhe mjek po të ishit, frikë do kishit. – Po arsyeja e dytë, ajo e madhja? – Bota e matanvarrit. – Domethënë, ndëshkimi? – Bota e matanvarrit, si e tillë. – Po pse nuk ka ateistë të regjur që s’besojnë në botën e matanvarrit?
Përsëri heshti. – Ndoshta niseni nga vetja që flisni kështu? – Jo gjithkush mund të gjykojë nisur nga vetja. – mërmëriti dhe u skuq e u bë flakë. – Liria ka për të qenë e kulluar, kur të jemi shpërfillës ndaj asaj: të rrojmë apo të mos rrojmë. Drejt kësaj duhet synuar. – Duhet synuar? – Po atëherë askush nuk ka për të dashur të jetojë? – Po, askush. – Tha me zë të fortë. – Njeriu ka frikë nga vdekja, sepse e do jetën, ky është mendimi im. – i thashë. – Është ligj i natyrës.
– Poshtërësi është, gënjeshtër është! – sytë i shkrepëtinë dhe i nxorën xixa. – Jeta është dhimbje, jeta është tmerr, njeriu është fatkeq. Njeriu tani jetën e do, sepse e do dhimbjen dhe tmerrin. Këtu dhe fshihet mashtrimi. Njeriu i tanishëm nuk është njeriu që duhet të jetë. Do ketë të rinjë: të lumtur dhe krenarë. Për ta do jetë njëlloj: të rrojn apo të mos rrojnë: ky do të jetë një njeri i ri. Kush del fitimtar mbi dhembjen dhe frikën, ai do të jetë vet perëndi. Kurse të tjerët, s’kanë për të qënë.
– Pra perëndia qenka, sipas jush? – Ai mungon, por për të qenë është. Nën shkëmb s’ka dhimbje, por në frikë nga shkëmbi ka dhimbje. Perëndia është dhimbje, frikë nga vdekja. Kush do ta mposht dhimbjen dhe vdekjen, ai do të bëhet perëndi. Do të jetë një jetë e re ajo, do të jetë njeri i ri, çdo gjë do të jetë e re … Atëherë historinë do ta ndajnë në dy gjysma: nga gorilla deri në zhdukjen e perëndisë dhe nga zhdukja e perëndisë…
– Deri të gorilla? – Deri te këmbimi i tokë dhe i njeriut fizikisht. Njeriu do bëhet perëndi dhe do ndryshojë fizikisht. Edhe bota do ndryshojë, edhe mendimet për të gjitha ndjenjat. Ju si mendoni: a ka për të ndryshuar njeriu fizikisht? – Në qoftë se do të jetë shpërfillës ndaj të jetuarit apo mos të jetuarit, atëherë të gjithë do ta vrasin veten: kështu dhe ka për t’u shfaqur ndryshimi.
– Sidoqoftë, gënjeshtrën do ta vrasin. Kush e do lirinë, si gjënë më kryesore, ai duhet të guxojë ta vrasë veten. Kush guxon ta vrasë veten, ai është perëndi. Është në dorën e secilit që të mos ketë dhe asgjë të mos ketë. Por askush këtë s’e ka bërë. – Vetvrasës ka me miliona. – Veç e kanë bërë me frikë, jo si duhet. E kanë bërë jo për ta vrarë frikën. Kush e vret veten për ta vrarë frikën, ai menjëherë bëhet perëndi.”/filozofia.al
Një gjysh nga Rumunia është emëruar si njeriu më i vjetër në botë, dhe thotë që fshehtësia për një jetë të gjatë është dashuria.
Dumitru Comanescu, që ka 111 vjet dhe 203 ditë, e trashëgoi këtë titull pas vdekjes së britanikut Bob Weighton, i cili vdiq dje në moshën 112 vjeçare, shkruan Daily Mail.
Rumuni 111 vjeçar ka lindur më 8 nëntor në Proviţa de Jos, në bashkinë Draganeasa të komunës Prahova, transmeton KOHA.
“Kam nderin, dhe ndihem i bekuar të jem zyrtarisht njeriu më i vjetër në botë dhe të përfaqësoj Rumaninë në nivelin më të lartë! Është e pabesueshme!”, ka thënë Comanescu, i cili jeton në Qendrën për të Moshuar në Bukuresht.
Ai tha se fshehtësia për një jetë të gjatë ishte dashuria për gruan e tij, djemtë dhe nipërit, dhe i tha adhuruesve “shpresoj se do të rriteni më shumë se unë”.
Comanescu, i cili diplomoi nga universiteti në vitin 1933, kishte punuar tërë jetën si inxhinier i agrikulturës dhe si patolog i bimëve, tha agjencia rumune Insider.
Ky stërgjysh ka jetuar gjatë shumë momenteve historike përfshirë të dy Luftërat Botërore, si dhe okupimin Sovjet të Rumanisë në mes viteve 1944 dhe 1958.
Comanescu tashmë ishte deklaruar si qytetari më i vjetër rumun në Bukuresht në shkurt të këtij muaji dhe ishte shpërblyer me 1,046 euro dhe një pllakë nderi si homazh për jetën e tij.
Rekordi Botëror i Guinnesit ka konfirmuar statusin e tij si njeriu më i vjetër në botë pasi që Bob Weighton, i cili ishte 112 vjeçar, vdiq nga kanceri edhe pse kurrë nuk kishte tymosur asnjë cigare në jetë.
Weighton kishte qenë njeriu më i vjetër në botë që nga muaji shkurt 2020, pas vdekjes së 112 vjeçit Chitetsu Watanabe nga Japonia.
Ditëlindja e fundit e Weightonit u festua më 29 mars prapa dyerve të mbyllura për shkak të koronavirusit, ndërsa 112-vjeçari pat thënë se bota sot “është në rrëmujë”.
Në një deklaratë, nipi i tij e përshkroi Bob Wightonin si “baba, gjysh dhe stërgjysh të zgjuar, të dashur dhe të ditur”.
Personi më i vjetër i regjistruar në botë ka qenë Jeanne Calment nga Franca, e cila ka lindur më 1875 dhe ka vdekur më 1997, dhe e cila kishte jetuar 112 vjet dhe 164 ditë.
Fan Stilian Noli ka qenë poet, përkthyes, prift, politikan, historian, dhe ish kryeministër i Shqipërisë. Noli ka studiuar në Harvard, për arte, ndërsa ka qenë edhe mësues në Egjipt dhe ka përkthyer në greqisht veprën e Sami Frashërit “Shqipëria ç’ka qenë, ç’është e ç’do të bëhet”.
Është i njohur me kryeveprat e tij “Albumi” dhe “Historia e Skënderbeut”, e shumë të tjera. Fan Noli ka vizituar Shqipërinë për herë të parë në vitin 1913, dhe ka qenë përkrahës i madh i Ismajl Qemajlit, dhe qeverisë së tij.
Vepra e parë e Nolit qe drama me tre-akte Israilitë dhe Filistinë, e botuar në Boston 1907. Kjo dramë qe shkruar qysh më 1902, bazuar në historinë e Samsonit dhe Dalilës në Dhjatën e Vjetër.
Kontributi më i gjerë i Nolit qe në fakt ai i stilistit, siç shihet ndë përkthimet e tij. Bashkë me Faik Konicën mund të vlerësohet si ndër stilistët më të mëdhenj të dialektit Toskë. Afria që kishte me gjuhët e huaja, greqishten, anglishten dhe frëngjishten e aftësoi ta bënte shqipen në një gjuhë të stërholluar dhe elegante, ndonëse pak folklorike.
Noli përktheu mjaft autor amerikanë dhe europianë të shek. XIX, duke vënë në punë veshin muzikor, mundi të pasqyronte stilin dhe ngjyrat e ritmit të origjinalit. Ndonëse vetë nuk shkroi shumë në lëmë të letërsisë, ngelet një letrar i madh.
Fan Noli ka qenë deputet i Kolonisë së Amerikës në legjislaturën e dytë (21 prill 1921 – 30 shtator 1923), si dhe kundërshtari politik më i egër i Ahmet Zogut ishte Fan Noli. Ky i fundit mbretin e quante “shakaxhi të përparimit” Ahmet Zogu dhe Fan Noli kanë dënuar njëri-tjetrin me vdekje pas kryengritjes së vitit 1924 kur Noli erdhi në pushtet dhe në dhjetor të atij vitit kur Zogu erdhi sërish në pushtet.
Noli ka lindur një fshat shqiptar në Trakë, jo shumë larg nga Edreneja, në Turqi dhe ka vdekur në Florida, Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 1965.
Noli ka lindur një fshat shqiptar në Trakë, jo shumë larg nga Edreneja, në Turqi dhe ka vdekur në Florida, Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 1965. /KultPlus.com
Po më ndjek, i tmerrshëm, gjigant, përbindëshi që ishte fshehur në një qosh, e tash po më vjen pas, nuk po guxoj ta kthej krytë, as të ndalem, po vrapoj, po vrapoj, nuk po mundem më me marrë frymë.
“Mirëmëngjes, mirë se erdhët në këtë seancë meditimi, merrni frymë thellë”, më thotë me atë zërin sensual profesori im virtual i jogës, modë apo nevojë do të më thoshte shoqja ime e fëmijërisë, “merrni frymë me hundë e nxjerreni me gojë”, vazhdon ai të cilin po dua ta imagjinoj të pashëm që të më bindë vërtet që të vazhdoj ta kërkoj paqen time të brendshme.
Përbindëshi me njëqind koka apo ndoshta një kokë me njëqind gunga, antena, vazhdon të më përcjellë, unë vrapoj në rrugët e qytetit të zbrazët, si një pikturë e Magritit, pa asnjë njeri,. …” e aty si fantazmë, me del përpara poeti belg i fundshekulli XIX Verhaeren, me maskë, e më reciton vargje nga ‘Qytetet tentakulare”, përbindëshi zgjatë tentakulat e tij, që të më kapë, unë po iki, më shpejt, më shpejt, zemra do me më dalë prej vendit, marathon woman, e ja në ballkonet e shtëpive të tyre, qytetarët po duartokasin, për vrapimin tim në Perandorinë e Dritave, nuk po mundem me marrë frymë,
“Çu, çu, je tu pa ëndërr ! », e unë nuk po mundem ta kthej frymën në ritmin e saj normal, po çka mbeti normal se, « ishte ëndërr, vetëm një ënderr e keqe, » them vetë me vete.
« Çka mendon ti, nga cili kufi të vij, dua ta blej biletën? » më pyet motra në telefon. Ende nuk po mundem të kthjellem, po marr frymë si ato balenat e lumtura që ju kthye qetësia oqeanave, kur u ndalen anijet e mëdha së lundruari, « nga cili kufi ? pse, a u hapën kufijtë ? unë as kufirin nga katundi në qytet ende s’e kam kalu « i përgjigjem. « Nuk po të dëgjoj mirë se këtu po murmuron, po bie shi si sigjim, vazhdoj unë, e ajo më thotë « këtu dielli e ka tha barin, sa u ktheva prej parkut, pleq, fëmijë, plot, çka po thua, si të vijë, po shtrejtohen biletat… »
« Po pse nuk po vjen me tren, i them me gjysëm shaka, e më del përpara pamja surrealiste e një stacion të trenit të zbrazët, motra me fustan të bardhë, të lehtë, veror, « Nuk po të kuptoj, vazhdon ajo, mos po flet jerem, mos ke pa ëndërr, mos ke ethe ? …. Ika, t’i përgatis fëmijët për shkollë… » e përfundon ajo bisedën.
U hapen shkollat ? Dolën pleqtë në park? U hapen kufinjtë? përsëris si e dehur nëpër shpi, “kthjellu, ishte veç një ëndërr e keqe.” E ethet? /KultPlus.com
Hulumtimet e reja kanë treguar se numri i personave të cilët mund të infektohen me koronavirus por nuk tregojnë simptome mund të jetë shumë më i madh sesa që mendohej përpara, shkruan The Independent.
Sipas një studimi të pasagjerëve në një anije të madhe turistike e cila u prek nga COVID-19, më shumë se tetë persona nga 10 të testuar dolën pozitivë për virusin, edhe pse nuk kishin simptome.
Profesori Alan Smyth ka thënë se rezultatet mund të kenë ndikim në lehtësimin e kufizimeve të pandemisë, duke shtuar se “është vështirë të vendoset një vlerësim i saktë rreth numrit të pacientëve pozitivë me COVID-19 por të cilët nuk kanë simptome”.
“Gjersa shtetet janë duke dalë nga karantina, numri i madh i njerëzve të infektuar por pa simptome do të thotë se numri i të infektuarve me Covid-19 është më i madh sesa që mendohet”, ka thënë ai.
Studimi u bë nga shkencëtarët të cilit ishin në një anije, si pjesë e një ekspedite me 128 udhëtarë dhe 95 anëtarë të ekuipazhit.
Anija u nis nga Argjentina për një udhëtim 21 ditësh në Antarktik në mes të majit, pasi që Organizata Botërore e Shëndetësisë kishte shpallur pandeminë e COVID-19.
Udhëtarët të cilët kishin kaluar nëpër shtetet ku numri i infektimeve me COVID-19 kishte qenë i lartë nuk u lejuan në anije dhe të tjerët u matën për temperaturë të lartë para se të nisej anija.
Rasti i parë me ethe u raportua në ditën e tetë të udhëtimit dhe udhëtarët u mbyllen nëpër kabina. Ushqimi u dërgua nëpër dhoma dhe punonjësit mbanin pajisje mbrojtëse kur ishin në kontakt më udhëtarët e sëmurë.
Anija shkoi në Uruguai ku tetë udhëtarë dhe punonjës zbarkuan dhe u dërguan në spital. Ditën e njëzetë, 217 njerëz të mbetur në anije u testuan për virus, dhe më shumë se gjysma, 128 njerëz, testuan pozitiv.
Nga ata të cilët testuan pozitivë, 24 kishin simptome, ndërsa 108 apo 81 për qind nuk tregonin shenja të sëmundjes.
Autorët e këtij studimi erdhën në përfundim se përhapja e virusit nëpër anije me siguri është “nënvlerësuar” dhe kanë paralajmëruar se në të ardhmen pasagjerët duhen monitoruar më mirë pasi që të zbarkojnë, për të parandaluar përhapjen e virusit me tutje, transmeton KOHA. /KultPlus.com
Në Uashington, protestat e së premtes në Parkun Lafayette përballë Shtëpisë së Bardhë bënë që zyrtarët të bllokonin ndërtesën. Gazetarët thanë se protestuesit, disa prej të cilëve hodhën “spray” në një ndërtesë aty pranë, u përplasën me pjestarët e Shërbimit Sekret të Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit hoqën një pjesë të një barrikade. Demonstruesit në qytetin e Nju Jorkut dolën në rrugë për të dytën ditë radhazi, për të protestuar për vdekjen e 46-vjeçarit Floyd. Disa njerëz brenda turmës shtynin të tjerët drejt barrierave metalike ndërsa policia përpiqej t’i kthente pas
Guvernatori i Minesotës, Tim Walz tha të shtunën se synimi i protestuesve në Minneapolis është “shkatërrimi i qëllimshëm”.
Protestat janë përhapur në shumë qytete amerikane pas vdekjes së afrikano-amerikanit George Floyd, i cili vdiq pasi një oficer policie në Minneapolis i vuri gjurin në qafë ndërsa 46-vjeçari ishte i shtrirë në tokë. Imazhet u panë në të gjithë botën dhe ngjallën zemërim.
Guvernatori Walz tha se demonstratat në Minneapolis nuk kanë të bëjnë me shprehjen e hidhërimit, por me nxitjen e “kaosit absolut”.
Protestuesit në Minneapolis kanë djegur biznese, makina dhe të paktën një stacion policie. “Star Tribune” njofton se protestuesit kishin qëlluar ndaj policisë.
“Ne nuk mund të arrestojmë njerëz për shkak “të përmasave të mëdha të dinamikës,” tha guvernatori. “Njerëzit tanë po qëllohen,” tha ai.
Të paktën 500 pjestarë të Gardës Kombëtare janë dërguar tashmë në qytetet fqinjë Minneapolis dhe Saint Paul. Gjeneral Majori Jon Jensen i Gardës Kombëtare të Minesotës tha se deri të dielën në zonë do të jetë dislokuar më shumë se 1.700 pjestarë të Gardës. Gazeta “Washington Post” tha se ky do të ishte stacionimi më i madh i forcave ligjzbatuese në historinë e Minesotës.
USA, Minneapolis A man confronts a National Guard member guarding the area in the aftermath of a protest against the death in Minneapolis police
Sipas agjencisë së lajmeve Associated Press, Pentagoni ka urdhëruar ushtrinë të mobilizojë disa njësi të policisë ushtarake, të gatshme për t’u vendosur në Minneapolis. Ushtarët nga bazat Fort Bragg në Karolinën e Veriut dhe Fort Drum në New York janë urdhëruar të qëndrojnë të gatshëm për t’u vendosur brenda katër orëve nëse kërkohen, sipas tre personave që kanë dijeni për këto urdhra. Associated Press tha gjithashtu se ushtarëve në bazat Fort Carson, në Kolorado dhe Fort Riley në Kansas u është thënë të jenë gati brenda 24 orëve.
Një protestë paqësore në Portland të shtetit Oregon për vdekjen e afrikano-amerikanit Floyd u shndërrua në dhunë pas disa orësh, kur protestuesit u futën në stacionin e policisë, të cilit i vunë zjarrin. Demonstruesit gjithashtu vandalizuan dyqane, ndezën zjarre të tjera dhe hodhën sende të forta drejt policëve, sipas një njoftimi të Associated Press. Në një postim në Twitter, policia i përshkroi ngjarjet si “trazira”.
Në Uashington, protestat e së premtes në Parkun Lafayette përballë Shtëpisë së Bardhë bënë që zyrtarët të bllokonin ndërtesën. Gazetarët thanë se protestuesit, disa prej të cilëve hodhën “spray” në një ndërtesë aty pranë, u përplasën me pjestarët e Shërbimit Sekret të Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit hoqën një pjesë të një barrikade.
Demonstruesit në qytetin e Nju Jorkut dolën në rrugë për të dytën ditë radhazi, për të protestuar për vdekjen e 46-vjeçarit Floyd. Disa njerëz brenda turmës shtynin të tjerët drejt barrierave metalike ndërsa policia përpiqej t’i kthente pas.
Departamenti i Policisë në Los Angeles e shpalli të paligjshëm një grumbullim njerëzish, pasi protestuesit shkatërruan xhamat e dyqaneve dhe bllokuan një autostradë. Policia marshoi në qendër të Los Anxhelosit për të larguar demonstruesit.
Në Atlanta të shtetit Xhorxhia, qindra protestues u përballën me policinë jashtë ndërtesës së televizionit CNN, disa prej tyre duke hedhur shishe me ujë dhe duke thirrur, “Ikni nga puna”. Guvernatori i shtetit shpalli gjendje të jashtëzakonshme dhe aktivizoi Gardën Kombëtare.
“Kjo nuk është protestë,” tha kryebashkiakja e qytetit Atlanta, Keisha Lance Bottoms në një lutje emocionale drejtuar demonstruesve në qytetin jugor. “Ky është kaos. Një protestë ka një qëllim. . . Ju po e poshtëroni qytetin tonë. Ne nuk jemi ashtu si doni të na paraqisni ju si qytet, apo si vend”. Pesëqind pjestarë të Gardës Kombëtare të Xhorxhias po vendosen në Atlanta.
Protesta pati edhe në Las Vegas të Nevadës dhe në Hjuston të Teksasit, ku Floyd kaloi fëmijërinë. Në Hjuston, më shumë se 60 protestues marshuan në autostradë për gjysmë ore, duke bllokuar trafikun.
Qyteti Mineapolis, ku ndodhi vrasja, vazhdon të jetë i tensionuar pas tre netë protestash që filluan në mënyrë paqësore, por që u shoqëruan më pas me zjarrvënie dhe plaçkitje.
Kryebashkiaku i Mineapolisit, Jacob Frey shpalli orën policore nga 8 e mbrëmjes deri në 6 të mëngjesit të shtunën.
Mineapolisi njoftoi të premten arrestimin e Derek Chauvin, ish oficerit të policisë i akuzuar për vdekjen e Floyd-it. Gazeta “Washington Post” më vonë raportoi se gruaja e oficerit kishte bërë kërkesë për divorc.
Derek Chauvin
Para kësaj, zyrtarët njoftuan akuza ndaj policit, i cili shihet në videon e marrë me celular duke vënë gjurin në qafën e Floyd ndërsa ky i thotë se nuk po merrte dot frymë. Oficeri akuzohet për vrasje të shkallës së tretë.
Floyd u konstatua i vdekur menjëherë pas incidentit. Familja e tij reagoi, duke thënë në një deklaratë se dëshironte që prokurorët të mbajnë një qëndrim më të ashpër.
“Arrestimi i ish oficerit të policisë në Minneapolis Derek Chauvin për vrasjen brutale të George Floyd është një hap i mirëpritur por i vonuar në rrugën drejtësisë. Ne prisnim një akuzë për vrasje të shkallës së parë. Ne duam një akuzë për vrasje të shkallës së parë. Duam gjithashtu që arrestohen edhe oficerët e tjerë. U bëjmë thirrje autoriteteve të rishikojnë akuzat për të pasqyruar fajësinë e vërtetë të këtij oficeri,” thuhej në deklaratën e familjes.
Derrick Johnson, president dhe shef ekzekutiv i organizatës NAACP, grupi më i vjetër i të drejtave civile të vendit, i tha Zërit të Amerikës se vrasja e Floyd-it tregon se “ne në këtë vend nuk i kemi trajtuar çështjet e racës dhe vlerën e jetës së afrikano-amerikanëve në Mineapolis.”
Ai tha se protestat paqësore janë “një mënyrë që qytetarët e këtij vendi të ngrenë zërin kundër padrejtësisë”, dhe shtoi se anëtarët e organizatës së tij “në mënyrë absolute janë kundër rebelimeve të dhunshme, që kurrë nuk zgjidhin gjë.”
Presidenti i SHBA Donald Trump tha të premten se kishte folur me familjen e Floyd-it dhe shprehu dhimbjen e tij. Duke folur në Shtëpinë e Bardhë, Presidenti Trump tha “ne nuk mund të lejojmë që demonstratat në Minneapolis” të degradojnë më tej në anarki dhe kaos të paligjshëm”. Ai tha se plaçkitësit nuk duhet të lejohen të mbytin zërin e protestave paqësore.
Protestuesit e shprehën zemërimin e tyre në Mineapolis të enjten vonë, duke djegur një stacion policie dhe dyqane si dhe duke shkatërruar dritaret e bizneseve të tjera. Autoritetet mobilizuan Gardën Kombëtare.
Herët të premten, Presidenti Trump shkroi në Twitter se protestuesit e dhunshëm janë “banditë” që “po përdhosin kujtimin e George Floyd-it”.
Ai gjithashtu kërcënoi se do ta vërë qytetin “nën kontroll” dhe shtoi se “kur fillon plaçkitja, fillojnë edhe të shtënat.”
Twitter i shtoi një paralajmërim komentit të Presidentit Trump në lidhje me të shtënat, duke thënë se kjo shkel rregullat e rrjetit social “për glorifikimin e dhunës”. Më pas, Twitteri i shtoi një paralajmërim edhe përdorimit të fjalës “banditë” nga zoti Trump.
Shtëpia e Bardhë më vonë tha se “presidenti nuk glorifikoi dhunën, por e dënoi atë”.
Presidenti Trump sqaroi në Twitter të premten se “Plaçkitja çon në të shtëna … Unë nuk dua që kjo të ndodhë, dhe ky është kuptimi i shprehjes që postova mbrëmë”.
Vdekja e Floydit u kap në videon e celularit që u bë virale pasi u postua në internet. “Të lutem, të lutem, të lutem, nuk po marr dot frymë. Të lutem, o njeri,” thoshte Floyd, ndërsa mbahej i shtrirë në tokë nga polici Chauvin.
Chauvin i thoshte personit të prangosur që të qetësohej, por vazhdonte ta mbante gjurin në qafën e Floid-it pasi ai ndaloi së lëvizuri. Një dëshmitar tha se dëgjoi Floydin duke thirrur për ndihmë nënën. Videoja tregon se koka e Floydit ishte kthyer në një anë, dhe se duket se ai nuk po rezistonte. Në fund të videos, mbërrin ekipi i ndihmës mjekësore, e ngre Floyd-in me barelë dhe e vendos në një autoambulancë. Autoritetet u thanë më vonë gazetarëve se Floyd vdiq në spital.
Policia e Minneapolis tha se Floyd i ngjante një të dyshuari të kërkuar se gjoja po përpiqej të përdorte një kartmonedhë të falsifikuar 20 dollarëshe në një dyqan ushqimesh dhe se i kishte rezistuar arrestimit.
Kryebashkiaku Frey tha të premten se qyteti është në “dhimbje dhe zemërim të madh”, por plaçkitjet dhe djegiet për të protestuar ndaj vdekjes së George Floyd-it janë të “papranueshme”.
Zoti Frey iu përgjigj gjithashtu komenteve në Twitter të Presidentit Trump sipas të cilit Mineapolisi vuan nga një “mungesë e plotë udhëheqjeje”.
Ai tha se “Donald Trump nuk di asgjë për forcën e Minneapolis”, dhe shtoi: “Ne jemi shumë të fortë”.
Edhe guvernatori Walz i Minesotës e kritikoi Presidentin Trump, duke thënë se referencat e tij në Twitter për “banditë” dhe “të shtëna” janë kundërproduktive.
Prokurori i Përgjithshëm William Barr tha të premten se imazhet “e incidentit që përfundoi me vdekjen e zotit Floyd, ndërsa ishte në duart e policëve në Mineapolis, ishin thellësisht shqetësuese.” Ai tha gjithashtu se një hetim i pavarur po zhvillohet nga Departamenti i Drejtësisë dhe FBI-ja.
Ish Presidenti Barack Obama komentoi të premten në Twitter për vdekjen e Floidit, duke i bërë thirrje vendit t’i trajtojë të gjithë qytetarët me dinjitet dhe respekt.
“Është e natyrshme të dëshirosh që ‘jeta të kthehet në normale’”, tani që kriza e pandemisë dhe ajo ekonomike ka pezulluar gjithçka rreth nesh. Por duhet të kujtojmë se për miliona amerikanë, fakti që trajtohen ndryshe për shkak të racës, është diçka tragjikisht, dhimbsurisht dhe çmendurisht ‘normale’.”
“Kjo nuk duhet të jetë ‘normale’ në Amerikën e vitit 2020,” shkruante ish-Presidenti Obama. “Nuk mund të jetë ‘normale’”.
Floyd dhe Chauvin e njihnin njëri-tjetrin pasi kishin punuar si roje sigurie në të njëjtin klub nate në Mineapolis, tha një zyrtare e bashkisë për rrjetin CNN të premten.
Të premten herët në mëngjes një ekip i televizionit CNN u ndalua në Mineapolis ndërsa transmetonte drejtpërdrejt nga protestat.
Ndër të ndaluarit ishin reporteri Omar Jimenez, i cili është me prejardhje afrikane dhe latine si dhe dy pjestarë të tjerë të ekipit, ndërkohë që kamera vazhdonte të filmonte. Gjatë incidentit, Jimenez pyeste se përse po e arrestonin. CNN tha se guvernatori Walz më pas i kërkoi falje televizionit.
Për shkak të komentit “Nuk po marr dot frymë”, vdekja e Floydit u krahasua shpejt me atë të Eric Garner-it, një tjetër afrikano-amerikan në New York i cili vdiq në vitin 2014 pasi një oficer i bardhë i bllokoi qafën ndërsa ai i lutej për jetën. Edhe Garner u tha oficerëve, “Nuk po marr dot frymë”, një klithmë që u shndërrua në një thirrje për protesta në mbarë vendin kundër një historie të gjatë në Amerikë që flet për brutalitetin e policisë.
Vdekja e Floydit vjen disa javë pasi tre persona u akuzuan se kishin qëlluar për vdekje një person me emrin Ahmaud Arbery në shtetin jugor të Xhorxhias. Afrikano-amerikani u vra në muajin shkurt. Aludohet se vrasësit janë një ish polic i bardhë dhe djali i tij, të cilët pretendojnë se e morën Arbery për hajdut, ndërsa ai ishte duke vrapuar. Ndaj tyre u ngritën akuza vetëm kur disa javë më vonë doli në dritë një video nga skena e ngjarjes. /Zëri Amerikës /KultPlus.com
31 thënie nga Ciceroni, oratori i përjetshëm i historisë
1- Të jesh injorant i asaj që ka ndodhur kur ti s’kishe lindur, është të mbetesh gjithmonë fëmijë.
2- Miku është një vetvete e dytë.
3- Një shtëpi pa libra është një trup pa shpirt.
4- Aftësia pa nder është e padobishme.
5- Këshillat në pleqëri janë marrëzi; e çka mund të jetë më absurde se të bëjmë parashikimet tona për rrugën që na ka mbetur pranë mbarimit të udhëtimit tonë.
6- Çdo njeri mund të gabojë, por vetëm një idiot këmbëngul në gabimin e tij.
7- Të folurit shkurt është magjia e vërtetë e elokuencës. Kjo vlen si për senatorin, ashtu edhe për oratorin.
8- Frika nuk është një mësues afatgjatë e detyrës.
9- Loti i dhimbjes thahet shpejt, sidomos kur derdhet për fatkeqësitë e të tjerëve.
10- Sa e sa gjëra të cilat nuk do t’i bënim kurrë për hir të vetvetes, i bëjmë për hir të miqve tanë.
11- Liria është pushteti natyral i njeriut për të bërë çfarë i pëlqen, për aq sa kohë ai nuk ndalet prej forcës së ligjit.
12- Nuk më duket i lirë ai njeri që nganjëherë nuk bën asgjë.
13- Nuk më vjen turp të tregoj se jam injorant për gjërat që nuk i di.
14- Unë kritikoj duke krijuar – jo duke gjetur gabime.
15- Unë kurrë nuk admiroj fatin e dikujt tjetër aq shumë sa të bëhem i pakënaqur me fatin tim.
16- Kurrë nuk kam dëgjuar për pleq që harrojnë ku i kanë fshehur paratë! Pleqtë mbajnë mend çfarë iu intereson atyre: datat e seancave gjyqësore dhe emrat e borxhlinjve e të huadhënësve të tyre.
17- Nëse nuk kemi turp ta mendojmë një gjë, nuk duhet të kemi turp ta themi atë.
18- Nëse ke një kopsht dhe një bibliotekë, ke gjithçka që të duhet.
19- Nëse nuk ke besim te vetja, je dyfish i mundur në garën e jetës. Me besim në vete e ke fituar garën para se ta fillosh.
20- Gjërat e mëdha arrihen jo me muskuj, shpejtësi apo shkathtësi, por mendjen e thellë, forcën e karakterit dhe gjykimin.
21- Është cilësi e posaçme e budallait t’i kapi gabimet e të tjerëve dhe t’i harrojë gabimet e veta.
22- Është e falshme të mos pranosh t’i mbrosh disa njerëz, por t’i mbrosh në mënyrë neglizhente është vetëm kriminale.
23- Tregon fisnikëri të jesh i prirur të shtosh borxhin ndaj një njeriu të cilit tashmë i detyroheni shumë.
24- Ashtu si shpirti e mbush trupin, ashtu Zoti mbush botën. Ashtu si shpirti e mban trupin, ashtu Zoti e mban botën. Ashtu si shpirti sheh dhe nuk shihet, ashtu Zoti sheh dhe nuk shihet. Ashtu si shpirti ushqen trupin, ashtu Zoti e mëkon botën.
25- Dashuria është orvatja për të formuar një miqësi të frymëzuar nga bukuria.
26- Kujtesa është thesari dhe rojtari i të gjitha gjërave.
27- Më shumë ligje, më pak drejtësi.
28- Pa Zoti nuk jemi asgjë. Me Zotin jemi Gjithçka.
29- Askush nuk mund t’ju këshilla më të mira se vetja.
30- Jo bashkëjetesa, por mirëkuptimi e përbën martesën.
31- Gënjeshtra nuk është gjë tjetër veçse imitim i së vërtetës./KultPlus.com
Më thanë se sonte në klub ti pyete veçanërisht për të. Siç duket, ke kohë që e kërkon dhe nuk e gjen dot. Po përse ke pyetur dhe e ke kërkuar aq shumë atë kolonel të zi? Mos vallë e ke pasur mikun tënd? Me siguri e ke pasur mik, përderisa e kërkon kaq shumë.
Gjithë mbrëmjen nuk lanë njeri pa pyetur në fshat, sepse të gjithë e dinë që ai dergjet në dhé diku këtu rrotull, por asnjerit nuk ia merr mendja ku ndodhet ai. Do ikësh pa e marrë mikun tënd, mikun tënd të zi që më sterrosi jetën. Të ikësh sa më parë, sepse edhe ti je i mallkuar si ai. Tani rri urtë si një qengj dhe të qesh buza tek shikon se si kërcejnë njerëzia, por unë e di se ç’ke në mendje.
Ti mendon se si do të vijë dita që të sulesh në anët tona me ushtri dhe të na djegësh e të na pjekësh e të na vrasësh siç bënë shokët e tu. Nuk duhej të vije në këtë dasmë. Të të dridheshin gjunjët kur të niseshe për këtu. Së paku për hirin tim, të mua plakës së shushatur, të mua gjëmëzezës.
Po ç’bëhet kështu? Ti po ngrihesh në valle? Ti guxon të ngrihesh në valle? Po vë buzën në gaz! Po ngrihesh! Dhe njerëzit të pranojnë! Daleni! Ç’bëni kështu! Kjo është e tepërt! Gjynah nga zoti! /KultPlus.com
Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama deklaroi sot se qeveria që ai drejton është mbrojtësja më e fortë e trashëgimisë kulturore në historinë e këtyre 30 viteve.
Kryeministri publikoi pamje nga “Bazilika e Linit” një mozaik mjaft i rrallë që daton në shek. V-VI, tepër i rëndësishëm për trashëgiminë kulturore.
“Kur trashëgimia kulturore është autentike dhe jo një produkt i fantazisë së atyre që kujtohen për të vetëm kur i thërret kushtrimi politik i të parëve, qeveria jonë është mbrojtësja më e fortë e saj në historinë e këtyre 30 viteve”, deklaroi Kryeministri Rama.
Mozaiku i ekspozuar i Bazilikës së Linit, e cila ndodhet rreth 20 kilometra larg Pogradecit përbëhet nga disa kolona të punuara me mjeshtëri si dhe mozaikët me motive të njohura si zogjtë, gërshetat, kryqi i thyer apo lulet, por edhe elementë të rrallë për zonën dhe kohën.
Ngjyrat më të përdorura për zbukurim janë e bardha, e zeza, e kuqja, kafja, jeshilja, e verdha dhe portokallia. Për ndërtimin e mozaikëve janë përdorur gurë të vegjël në formë kubikësh (tesera) me përmasa 1×1 cm, të cilët kanë më së shumti përbërje gëlqerore, por nuk mungojnë as kubikët prej mermeri, ata prej tulle apo kubikët prej brumi qelqi.
Përveç pjesës së Pastoforit, pjesa tjetër e Bazilikës qëndron ende nën rërë. /Atsh /KultPlus.com
Oborri i shkollës Pedagogjike e ma vonë salla e vizatimit e prof. Simon Rrotës, na lidhi si shokë me Ferdinand Pacin e, ma vonë si piktor të rijë, por edhe përjetsisht miq. Kujdesi dhe dashnia e prof. Rrotës për ne, na bani me dashtë artin për të cilin, atëherë ishte sakrificë e madhe me dashtë me tregue të vërtetën që na mësonte profesori po, që, edhe na këshillonte si djelmët e Tij për me e ndjekë ate.
E, ndoshta, sot mund të duket edhe e pabesueshme ajo që profesor Simoni, na fliste e na kshillonte…Na po përgatitëshim për mësues, por penelat e prof. Rrotës, na zbukuruen shpirtin me aq kujdes, sa përjetsisht mbetëm nxanësit e Tij, edhe atëherë, kur, vazhduem me kenë nën kujdes të prof. tjetër të pikturës Vladimir Janit, në rrethin e shtëpisë së kulturës. Ferdinandi ishte një talent i vërtetë dhe gjithmonë i njajti njeri i thjeshtë, i dashtun, i sinqertë dhe kurr egoist. Nuk dij asnjë rasë që të konstatonte në punimin tem ose të një shokut tjetër dishka të gabueme dhe të rrinte indiferent por, me dashamirsi, merrte penelin apo lapsen dhe vazhdonte korrigjimin e gabimit…
Ferdinand Nush Paci, u le nga prindët Nush e Luçia Paci, me datën 30 Maji 1940, pra plot 80 vjet ma parë në qytetin e lashtë të Shkodres. Baba i Tij Nushi, ishte mjeshter argjentar, po edhe një prind model si në dashamirsi ashtu edhe në sjelljen e Tij prej qytetari të njohun shkodranë, gjithmonë i ndihmuem nga zonja e Tij e nderueme Luçia.
Në shkollën pedagogjike Ferdinandi ishte ndër nxanësit e shkelqyeshëm në të gjitha landët, kjo kishte formue një përshtypje aq të mirë tek drejtori i shkollës prof. Gani Daiu, sa kur kemi mbarue shkollën, Ai na propozoi që të na jepej nga Ministria e Arësimit “madalje ari”, që për arësye biografije nuk e morem asnjeni as unë, as Ai.
Ferdinandi, shkoi në punë në repartin e pikturës së qytetit, ndersa, unë disenjator në kabinetin pedagogjik të arësimit.
Ferdinandi mbas shumë përpjekjesh e nderhymjesh e nga ana e prof. Vladimir Janit, ma në fund, mujti me shkue me disa provime plotsuese në Liceun Artistik në Tiranë, prej ku, me rezultatet e Tija të shkelqyeshme hyni në Institutin e Lartë të Arteve.
Atje u laurue si piktor në qershor të vitit 1965, vit në të cilin edhe unë përfundova Liceun Artistik me korespondencë. Vazhdonim Ai dhe unë rregullisht me marrë pjesë në ekspozitat lokale të pikturës në Shkoder ndërsa, mbasi u laurue Ai u ba pjestar edhe i ekspozitave kombëtare në Tiranë si dhe, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarve dhe Artistave të Shqipnisë, tue theksue se këta arritje ishin vetëm për merita artistike dhe asnjëherë me rrugë tjera të terthorta ose të pandershme…
Në vitin 1966, Ferdinandi mbajti fjalën e rastit kur unë hapa ekspozitën personale, dhe për këte iu terhoq vërejtja nga Lidhja e Artistave, mbasi nuk duhet ta bante për një njeri me biografi si të temën…Menjëherë, mbas vitit 1967, Ferdinandi ishte Ai që më sinjalizoi për rrezikun që më kercnohej nga i famëshmi “Revolucion Kultural”…
Miqësia e jonë dyfishohej edhe nga piktori Ndoc Gurashi, i cili, ishte jo vetem një mik besnik po, dhe, një këshillues i pjekun ndër shumë rrethana të kohës për ne të dy, ndonse, me Ferdinandin lidhej edhe familjarisht. Ferdinandi ishte një pedagog i nderuem dhe për këte dëshmojnë shumë ma tepër se vetë të gjithë ish nxanësit e Tij, të cilët, edhe sot e kujtojnë me respekt emnin e mësuesit të vet.
Me datën 3 shtator 1975, në Shkoder, u hap lajmi i zi i një aksidenti automobilistik që kishte ngja në Thethin e Dukagjinit, ku humbën jetën katër përsona në moshë të re, ndër të cilët ishte edhe Ferdinandi…Nuk ishte e meritueshme për një njeri si Ferdinand Paci një fund jete aq tragjik dhe i dhimbëshem…Asnjëherë, nuk mund të shlyej nga kujtesa eme, Atë portret aq fisnik të Ferdinandit, që kishin shkallmue shkrepat e Alpeve tona, me atë pamje të mnershme që unë përjetova në morgun e spitalit civil të Shkodres, atë natë…kur e pashë shokun tem të fëminisë dhe, nuk e njihshe cili asht mes atyne viktimave të asaj nate të zezë…pamje e cila aq mu tipos në trunin tem sa, mbas disa ditësh e ripërtrina në një vizatim…ku, tue e shikue sa herë e mendoj: “Pse, o Zot, a mundet kush me veprue pa vullnetit Tand, me vra një njeri si Ferdinandin..?”
…Ora e dorës që më dha një infermjere aty, tregonte ende shkapetjet…ndër gurë!
Atë, orë, njëditë…ia ktheva djalit të Tij, Adrianit…piktorit t’ardhëshem…sot, Burrë!
Ferdinand Paci u nda nga jeta në moshen 35 vjeçare…plot 45 vjet ma parë…
Veprat e artit që Ferdinandi i la familjes dhe Atdheut në galeritë e arteve Ate, e rëndisin ndër Artistët e Kombit tonë.
FERDINAND PACI, asht i paharrueshem nga Qytetaria e Shkodres, Ai asht artist i Pavdekshëm po, edhe Pedagog i Nderuem i brezit të ri, për moralin dhe dashninë e madhe që kishte për artin dhe Atdheun, ndjesi që Ai, edukoi dhe frymzoi tek Rinia e nderueme Shkodrane!
Ai ishte një zambak i bardhë i qytetit të Shkodres…Se, ashtu kishte edhe Shpirtin e Tij..
Në shenjë kujtimi ia kushtoj këta pak rreshta në këte 80 vjetor…
Gabriel Garsia Markez është një nga shkrimtarët më të mëdhenj të kohës tonë, i përkthyer në dhjetra gjuhë, i studiuar dhe vlerësuar nga mendimi kritik botëror, në vitin 1982 ka fituar çmimin ‘Nobel’, shkruan KultPlus.
Tek vepra e Markez janë shkrirë ne mënyrë të përsosur bota mitologjike, besnytnitë në realitetin e Amerikës Latine, duke e bërë atë përfaqësuesin më të madh të realizmit magjik, shkruan KultPlus.
Vetmia dhe pasioni njerëzor janë dy shtyllat kryesore mbi të cilat ngrihet vepra e tij. Lindi në Kolumbi buzë Karaibeve, ku janë 3 rraca, 3 kultura dhe zakone: indiane, europiane dhe afrikane. Markezi ka vënë në dukje si ishte bota mitologjike dhe plot fantazi e indianeve vendas që u shkri me fantazinë afrikane dhe me besnytnitë e spanjollëve të cilët besonin në farat e mbinatyrshme, ajo dhe cka e bëri Markezin përfaqësues të madh të realizmit magjik si Asturiasi, Rulfo, etj. Markesi thotë: “Besoja në magjinë e jetës reale”, pra në gërshetimin e reales me mitin.
Në romanin “100 Vjet Vetmi” autori trajton temën e madhe të vetmisë. Ai na sjell historinë e tre brezave të familjes Buendia, njërës prej themelueseve të fshatit Makando. Në roman bashkëjeton realja me fantastiken, gëzimi me tragjiken dhe e gjithë vepra përshkohet nga malli dhe shpresa e vazhdueshme. “Në secilin personazh të këtij romani ka pjesëza nga vetja ime” ka thënë Markes.
Historia e librit më të famshëm të Gabriel García Márquez-it fillon në mars të 1952 gjatë një udhëtimi me nënën në Aracataca, fshati i tij i lindjes. Ndoshta pikërisht në ato ditë Macondo filloi të marrë jetë në mendjen e shkrimtarit. Hija e gjyshit, figura më e rëndësishme e jetës së Marquez-it, e ndihmoi të mbyllej me fantazmat e shtëpisë ku kishte jetuar në fëmijëri, për të krijuar botën e tij magjike.
Në qendër të romanit trajtohet tema e vetmisë. Eshtë vetmia ajo që si lë heronjtë e Markezit të tregojnë ndjenjat e tyre të miqësisë, të dashurisë së vërtetë dhe të humnazimit. Eshtë vetmia që i percudnon dhe i hedh heronjtë e romanit në krahët e imoralitetit dhe perversitetit. Tjetër temë eshte pasioni. Pasioni për pushtet, pasioni për të vënë në vend nderin e cënuar, pasioni cmendurak për të bërë një jetë prej vetmitari. Këto pasioni linin utopi.
Të pakta janë çastet e lumtura në jetën e Mocando-s, shpesh herë i trazuar nga lufta civile, lulëzimi ekonomik, shfrytëzimi, katastrofat natyrore dhe shkatërrimet nga dora e njeriut.
Jeta që zhvillohet në faqet e romanit nuk është vetëm ajo e fshatit por e gjithë Amerikës Latine.
Personazhet e historisë janë të shumtë: nipër, fëmijë, vëllezër, me hidhërimet e tyre, ndryshimet e gjeneratave, fantazitë e papërmbushura, vitalitetin e burrave dhe mençurinë e grave të Macondos. /KultPlus.com
Nëpërmjet poetit të madh Lasgush Poradeci vjen një moment mjaft mbreselënës komunikimi midis dy madhorëve. Në këtë fragment të ai ka përshkuar edhe një takim me Atë Gjergj Fishtën. Ndiqeni, është mjaft emocionues:
Vepërimi krijimtar i Gjergj Fishtës, i këtij krijimi kombëtar të vetëdijshëm prej kombësisë shqiptare së pavetëdijëshme, është ay i endjes, së pari, nëpër Purgatorin e vetëvetes spatronjës, ay i faljes në Adhurimtoren e Mendimit të Kombit.
Si një kushtrimtar i vyer për punën e kushtimit të tij, m’a pat bërë Fishta, vetë ay me gazin e fjalës së vet, këtë Apokalipsë të madhe shqiptare. Vajta t’a shoh rishtas më 1937, në Shkodër në Kuvend. S’e gjeta… Ardhi më mori… Folmë mi mjeshtëri të vjershës në atë tryezë përallore.
Në librën t’ime të falur, i kisha shkruar pjesën e njëqindtë nga ç’desha: Njeriut të Zotit meditans dhe militans, Burrit shqiptar përfaqësonjës, Më të madhit epik të shekullit.
Si shpërblim fisnikërije për këtë të vërtetë, Fishta më përkëdheli toskërisht: “Lasgush, unë mirë të lexoj, mirë kuptoj. Ajo mënyrë e brëndshme është mundim, vojtje. Edhe unë do të mundnja të shkruaj ashtu, veç se druhem…”. “Pater, shkruaj pasi e kam mundur dhëmbjen dhe vojtjen, passi jam pastruar- në kujtim…”. Atëhere Fishta pohoj dyke u zbuluar: “Vërtet, kam bërë unë kështu me Oson, Alinë, Hajrijen…”. M’a shpjegoj pastaj i çelur në zemër atë vepërim kurreshtjeje të fshehtësirave të punëtorisë vjershëtore, që është fshehtësija e forcës dhe e fuqisë së racës shqiptare, atavizma dhe dinamizma e gjakut shqiptar, Frymë, Parim, Fjalë e përjetëshme e Mendimit të Kombit. /KultPlus.com
Teksa rrjeti social Twitter ka marrë masa ndaj një postimi të presidentit amerikan Donald Trump, Facebooku s’ka pranuar të marrë masa.
Trump të enjten në mbrëmje kishte shkruar në të gjitha rrjetet sociale një fjali që ishte përdorur në vitet e ’60-ta nga një shef policie që kishte urdhëruar patrulla me pushkë dhe qen në lagje të banuara me afro-amerikanë.
“Në çfarëdo vështirësie, ne do të marrim kontrollin, por kur plaçkitja fillon, ne do të sulmojmë”, kishte shkruar Trump në postimin që u interpretua si kërcënim dhe nxitje e dhunës kundër banorëve të Minnesotas, në të cilin kanë shpërthyer protesta për shkak vrasjes së George Floyd, një afro-amerikan i cili lutej për jetën e tij gjersa një polic i bardhë ja shtypte fytin për disa minuta, raporton The Guardian.
Twitteri vendosi një shenjë paralajmërimi në postim, sipas rregullave të vendosura më 2019. Por Facebooku që ka rregulla të qarta kundër fjalëve që mund të frymëzojnë apo nxisin dhunën, nuk ka marrë asnjë veprim kundër postimit të Trumpit. Që nga e premtja mbrëma, ky postim në Facebook është ndarë më shumë se 65,000 herë dhe ka marrë 196,000 pëlqime, 32,000 ikona zemre, dhe 6,600 ikona të të qeshurit.
Të premten mbrëma, pronari i Facebookut, Mark Zuckenberg, mbrojti vendimin e kompanisë për të lejuar postimin duke thënë se rrjeti social ka rregulla për lejimin e paralajmërimeve të përdorimit të forcës nga ana e akterëve shtetërorë.
Sidoqoftë Zuckenberg kritikoi Trumpin, duke thënë: “Personalisht, kam qëndrim të kundërt ndaj kësaj retorike ndarëse dhe nxitëse…nuk pajtohem me mënyrën se si presidenti ka folur për këtë çështje, por besoj se njerëzit duhet të shohin për vete, sepse në fund të fundit njerëzit në pozita të fuqishme duhen marrë përgjegjësi, dhe kjo ndodhë vetëm nëse fjalimi i tyre shihet haptazi”.
Kërcënimet me dhunë nga ana e akterëve shtetërorë në platformat e Facebookut kanë qenë temë e ndërlikuar për këtë kompani. Facebooku u përdor nga ekstremistët budistë dhe zyrtarë ushtarakë në Myanmar për të nxitur urrejtje dhe dhunë ndaj pakicës myslimane të këtij shtetit, popullit Rohingya në vitin 2017, një kampanjë e pastrimit etnik i cili kulmoi në vrasjen e 25,000 Rohingyave dhe zhvendosjen me dhunë të më shumë se 700,000 prej tyre, transmeton KOHA. /KultPlus.com
Sharl Bodler është alkimisti i shpirtit, ai që mbrujti baltën dhe bëri flori Ai mbeti një ndër poetët më të rëndësishëm, krijimtaria e të cilit plazmoi gjurmët e para të modernizmit, dhe hodhi hapin vendimtar të një ndryshimi epokal në Francën që druhej nga amoraliteti dhe përpëlitej në mëdyshjet e transformimit.
“Pasioni i çmendur për artin është një krimb që gëlltit gjithçka tjetër.”
“Bukuria është ambicja e vetme, qëllimi ekskluziv i shijes.”
“Arsyeja e thjeshtë na tregon ne se gjërat tokësore janë të pakëta, dhe se realiteti i vërtetë ekziston vetëm në ëndërra”.
“Ne jemi të trysnuar në çdo moment nga konceptimi dhe ndjesia e kohës. Dhe ka vetëm dy mënyra për t’i ikur e për ta harruar makthin: qejfi dhe puna. Qejfi na konsumon. Puna na forcon. Le të zgjedhim”, këto maksimë, këto predikime i përket një tokësori të apasionuar marrëzisht pas gjithçkasë që buron nga liria.
Eshtë fjala për Sharl Bodler, 9 prill 1821 – 31 gusht 1867, një nga inovatorët më të mëdhenj të letërsisë franceze. “Kush prej nesh nuk ka ëndërruar, në momentet e ambicies për mrekullinë e një prozë poetike, muzikore, pa ritëm dhe rimë, të zhdërvjellët dhe me një harlisje të mjaftueshme për ta përshtatur me frymëmarrjen lirike të shpirtit, të dallgëzuar në ëndrra dhe të furishme në hapat e papritur të ndërgjegjes. Kjo ide, kjo ngucatje në shpirtin e poetit është e ngulmët.
Ishte shekulli XVIII, i përfshirë nga shtjella historike më rrapëllitëse që koha kishte hedhur si një shtërngatë egrashe mbi kokën e poetit rebel dhe kritik fin, Sharl Bodler. Një jetë me fëmijëri të cergët, e cila do të zbonte më pas një rini dhe në tansi, një kapërcyell mes njeriut dhe artistit, plot vese të Bodlerit. Ishte Franca, padyshim ajo e artit avangard dhe e mendimit iluminist, e kolosëve të letërsisë, mbi tabanin e të cilit po ngrihej një sistem i ri vlerash dhe shijesh estetike.
Për poetin, trazirat do të troshisnin jo vetëm krijimtarinë, por edhe integritetin e tij. Gjithçka do të ndryshonte. Ose e thënë më troç, tançka do të lindte e do të formësohej porsi nevoja e qënsisë së tij të garrametshme. Ai dukej se kishte ardhur për të jetuar në stuhi dhe për të lundruar në shterngatë. Dhe gjithë këtë për të mbushur zgavrrat e thella prejnga dëgjoheshin ulërimat e bishave të pasiont që e ndërsenin.
Ai krijoi në poezi, dhe në gjithçka tjetër që bëri, kritikë arti, përkthim, por veçmas në poezi, një raport vlerash të ndryshëm mgase botkuptimi frëng kishte pranuar deri asokohe.
Sharl Bodler ishte i pari, i lirë, veprues, dhe u bë dëshmitar e një ndryshimi fundamental dhe sentimental, etik dhe estetik. Anipse një stuhi që do të tërbohej në opinionin frëng, nga poezitë e tij “heretike” do ta dërrmonte anijen e tij që vijonte të pluskonte në kreshtat egrashe të hakërrisë. Trumbetat e moralit dhe kushtrimet tërsëllitëse u cytën të tkurrnin qiejt ku ky shpend mitik i pasioneve të shpirtit rrekej të maste me fluturim, liritë estetike. Të tjera përmasa ngulmonte ky rrebesh ëndërrimesh, t’i jepte qiejve që do të shpalosnin një erë të re transformimesh.
Koha nuk ishte gati ta priste atë dhe ai nuk kishte kohë për tjetër kohë për të ndryshuar kohën. Nuk u ndal, nuk u fsheh pas asgjëje. I doli ballë gjitjçkasë që ve4ndosi të ishte kundër tij dhe artit që predikonte me pasionin e një rishtari.
Duhej të ndodhte që jo vetëm fatalitetet që e përndiqnin, por edhe shtypi e më pas drejtësia ta anatemonin atë dhe kryeveprën e tij, e cila qëndronte e varur midis dy botëve asaj të perëndisë dhe të djallit, “Lulet e së keqes”. Më 1857, botimit të parë të paralajmëruar të “Luleve të së keqes” gjykata i përgjigjet me një gjobë prej 300 frangash, për krimin e përdhosjes së moralit të shoqërisë, duke i hequr botimit gjashtë poezi. Një penalizim i tillë për një borxhli si Bodler, do të ishte shokues dhe për shpirtin e tij të lëshuar hoveve dhe zjarreve të pasionit e lirisë, skarcimi i 6 poezive që përbënin “vertebrën” e kësaj kryevepre, do të ishte gjithashtu një anatemë që do ta ndiqte si një re e zezë përgjatë gjithë fluturimit. Në këtë kohë perëndon edhe ylli i artistes M. Sabatier të frekuentuar prej 5 vjetësh e fortësisht të idealizuar nga Bodleri, deri në atë pikë sa shumë biografë besojnë se kjo mund të ketë qenë shkaku i thyerjes së raportit të tyre. Dëshmi të shkrimtarëve bashkëkohorë që vizitonin të njëjtin sallon me poetin, e përshkruajnë atë si një grua me një inteligjencë të jashtëzakonshme e një bukuri të rrallë. Dënimi për përdorim fjalori të turpshëm si edhe fyerje të moralit publik i shkaktoi vëllimit poetik “Lulet e së Keqes” të njëjtën shkrepëtimë të zjarrtë në qiejt e bruztë të Francës, apogje fame, e humbëtira zhurme e dyshimi, ashtu siç ndodh jo rrallë herë edhe në ditët tona, ndaj persekutimit të krijimeve të ashtuquajtura pornografike. Poeti Artur Rembo thoshte për Bodlerin se … ai qe vetë Perëndia!, ndërkohë që gjykatësit e Napoleonit të III-të shihin te ai vetë Djallin dhe e dënuan të hiqte prej vëllimit në fjalë, gjashtë poezi, nënë akuzën se ato paraqisnin pamje të turpshme e fjalor të ndyrë, te cilat fyenin rendë moralin shoqëror. Pas kësaj, vetë Bodleri këmbënguli e protestoi duke kërkuar që libri, duhej gjykuar në tërësinë e tij dhe, jo në poezi të veçanta, se blasfemitë i drejtoheshin qiellit e jo Zotit, por më kot …
Në fakt, procesi ndaj përmbledhjes së famshme “Lulet e së Keqes”, një nga kryeveprat e poezisë franceze dhe botërore, kish nisur dhjetë ditë pas botimit të tij të parë me 1.300 ekzemplarë, pikërisht më 5 korrik 1857, me një artikulli të gazetës “Le Figaro”. Ku ndër të tjera, shkruhej se: “… është e palejueshme që, një person si autori i librit, i cili i ka kaluar të tridhjetë, të shkruajë një vepër të tillë monstruoze … Ka momente madje, kur mund të dyshohet edhe për vetë gjendjen e tij mendore … Kurrë s’kemi parë kaq shumë puthje e kafshime gjoksesh, kaq shumë demonë, djaj, kufoma, mace e krimba … Ky libër është një spital i hapur për çdo lloj idiotësie e fëlliqësie të shpirtit njerëzor”. Pas kësaj, Ministria e Brendëshme e hodhi librin në gjyq, ndërkohë, gazeta “Le Figaro” e vazhdoi edhe më tej fushatën kundër Bodlerit. Dhjetë ditë pas procesit, Viktor Hugo, që prej ishullit Guernesey, ku ndodhej në egzil, në një letër drejtuar Bodlerit, ndër të tjera i shkruante: “Lulet tuaja të së Keqes, vezullojnë e rrezatojnë si drita e yjeve. Pa dashje, regjimi, ju ka dhënë një prej dekoratave të tij më të vyera. Drejtësia ju dënoi në emër të atij, të cilin ajo e quan moral e kjo është edhe një medalje tjetër më tepër për ju …”. Më 1924 botuesit, të cilët kishin edhe të drejtën e autorit, publikuan për herë të parë edhe poezitë e dënuara, por libri u hoq përsëri nga qarkullimi. Vetëm 92 vjet më pas, më 31 maj 1949, Gjykata e Kasacionit në Paris e anuloi vendimin e procesit të zhvilluar më 1857, duke rehabilituar kështu për herë të parë dhe përfundimisht, të gjashtë poezitë e mallkuara.
Sharl Bodler ishte dhe mbeti kumti i zgripit të një epoke, çarja e pllakës tektonike të romantizmit që po praronte dhe modernizmit që ngjizej në fetusin e një France të ngërthye nga empirikët, e shpirtrat e lirë që ngriheshin flatrim mbi katakombet e të atëhershmes dhe të së kaluares, për nga horizontet që davariteshin prej mjegullave. Në truallin e thepisur të asaj kohe, poeti u miklua nga tançka, dhe u kapërtheu prej hazdisë që ishte në anën e kundërt të rrjedhës. Çmimi i këtij dedikimi të çartun e degdisi atë në portat e ferrit të anatemës. Koha që e ngjizi dhe kapërcyelli ku ngarendte Franca, e cilësoi atë si “heretik”, “mëkatar”, “pervers”. Kjo ishte shpaga e një artisti që dashurohej me lirinë, po aq shumë sa dhe me femrat. Krijimtaria e tij kumtonte një perceptim të qartë përnga konkretja që gjente si mjete shprehëse një metaforë të thukët e të ngjeshur, “plot ndyrësi” dhe “makabritet”. Ajo përvojë e kumtuar prej Bodlerit, e anatemuar asohere në Francën e ligjvënësve të Napolionit të III, gjehej e pikënisur nga realitete horror, makabër, pervers, t’përjargët e çmosndrysh, që mbushte boshllëkun e një zgafelle pasioni, që s’kishte të ngopur me eros, afsh dhe ofshamë, mish e kafshime, puthje e linja që treten para syve që i flakadan testosteroni, e trupa që fashiten përnën ndërzimin e dëshirave të shpenguara e përplot me ngulm. Një atributi të horizonteve me caqe në infinit, i’u dedikua dhe u mbrujt ai që do trazonte me fjalën e lirë kryqendrën e shtjellave të gatimit të dimensionit të vlerës, Sharl Bodler. Ai nuk ishte, por mbeti një ndër poetët më të rëndësishëm, krijimtaria e të cilit plazmoi gjurmët e para të modernizmit, dhe hodhi hapin vendimtar të një ndryshimi epokal në Francën që druhej nga amoraliteti dhe duhej të ndryshonte.
Albert Vataj
Pjesë nga krijimtaria e Sharl Bodler
Stolite
E embla ime qe shtrire krejt nudo, ashtu sic m’a donte shpirti
e ne trup s’kish lene gje tjeter vec stolitve te saj tingelluese
e fort te cmuara qe i jepnin nje pamje e ajer teper triumfues,
te tille si ai i sklleverve te Moreve ne ditet e tyre me te lumtura….
E, kur keto stoli tunden e hidhen me nje zhurme tallese
ne nje bote vezulluese plot drite metali e zafiresh,
ndjej te hyj ne ekstaze e te humbas ne terbim
mes gjerash ku tingujt perzihen ne drite e harrim…
E, ajo e shtire mbi divan, e dorezuar ne ledhka dashurie
qeshte krejt e leshuar e hareshem nga lumturia,
qeshte me dashurine time, te thelle e te embel si deti,
qe ngjitej drejt saj si dallga mbi shkembenj…
Me syte e saj cpues te ngulur mbi mua si nje tiger i zbutur
me pamje te perhumbur e enderrimtare merrte poza lozonjare
e me hidhte hidhte shigjeta shikimesh plot ledhka dashurie
e pamja e saj naive e sensuale shkriheshin plot nur e magji…
E barku i saj e gjinjte si dy fryte te virgjer eremire
dhe lleret dhe kembet dhe kofshet e baseni,
te lemuar si fildish, te valezuar si qafe mjelme
shfaqeshin para meje, mermer i paster e plot drite
Afroheshin e me perkedhelnin si Engjejt e se Keqes,
per te me prishur qetesine e prehjen e shpirtit tim,
per te me coroditur e rrezuar nga ai Shkemb Kristal
ku isha ulur e prehesha i qete e vetmitar…
Mbresat
Oh! Kam aq shume mbresa si te kem jetuar njemije vjet
e komone e madhe e kam plot sirtare kujtimesh:
kuintanca te bera rrotuj lidhur me kordele,
vargje, letra dashurie, fatura e romanca
qe fshehin shume me pak sekrete se sa truri im
i lodhur qe ngjan si piramide a qilar pa fund,
ku jane groposur shume me teper kufoma, shume me
teper te vdekur se sa ne nje varr te perbashket
Nje kalimtareje…
Rruga rreth e rrotull zjente e zhurmonte.
Veshur ne te zeza ne dhimbje madheshtore,
nje grua shkoi duke tundur plot salltanet,
kindet e dantellat e fustanit te saj te gjate
Po pija ne mejhane i perhumbur, tape e ekstravagant
kur ajo kaloi para meje, me kembe prej statuje e fisnike
si shqiponje. E, thelle ne syte e saj, qiell gri ku lind urugani,
pashe embelsine qe magjeps e epshin qe vret…
Ish nje vetetime verbuese e pastaj u be… nate!
O bukuri kalimtare qe me bere te fluturoj me krahe,
valle, s’do te shoh me, ne kete jete a ne eternitet?
Ajo iku e humbi mes turmes! S’do t’a shihja kurre!
Nuk dija ku vinte e as ajo s’dinte ku shkoja une.
Por, oh, qeshe i bindur! Po, qeshe i sigurte!
Ajo do ish gruaja qe do te kisha dashuruar…
Maces sime
Hajde, macja ime e hijeshme,
hajde ne zemren time te dashuruar.
Vuri putrat e buta mbi gjoksin tim
e lerme te zhytem ne syte e tu te bukur
plot ngjyre metal e gure zefiri…
E teksa duart e mia dehen ne perkedheli
mbi koken e shpinen tende elastike
e dora ime dridhet nga volupteti
mbi pellushin tend te bute e elektrik,
une ndjej trupin e se dashures sime.
Shikimin e saj qe eshte si yti, o kafshe e bekuar,
te thelle e i ftohte, cpues e i mprehte si kame !
Ndjej perreth meje nga kembet gjer tek koka,
te lehte e kercenues, nje parfum trulloses
qe endet si opium perreth trupit te saj brun…
Shtrati i dashnoreve
Shtrati yne do te jete i parfumuar
e divanet perreth, te thelle si varre
stolisur plot lule te rralla
mbledhur enkas neper qiej.
Duke djegur prushin e fundit,
zemrat tona do behen pishtare
e do hedhin nje drite te dyfishte
ne zemrat tona si dy pasqyra binjake.
Ne nje mbremje ne roze e blu mistike
ne do te reflektojme te njejten drite
perzier plot vaj, rrenkime e lamtumira.
Pastaj nje Engjell
duke hapur portat
e qiejve do na ringjalle
e flaket e shuara do rimarrin jete,
e ne do te jemi perseri se bashku
besnike e te lumtur…
Parfum egzotik
Kur, sy mbyllur, ne nje mbremje te vaket vjeshte
thith kendshem aromen e gjoksit tend te nxehte,
shoh para meje imazhe brigjesh te lumtura
qe perflaken ne zjarre perendimesh plot diell.
Shoh, nje ishull te bardhe e te vogel,
ku rriten peme te vecanta plot fruta gjithe arome;
burra me trup te vogel, por te forte e,
femra me sy te cilter e plot pushtet…
Pastaj, aroma e trupit tend, me con fluturim drejt
klimash mahnitese, ku shfaqet nje port plot vela
e marinare te sapokthyer nga udhetime te largeta.
E, pastaj, nga gjithe kjo enderr, mes kengesh detaresh
ndjej perreth meje te me futet gjer ne shpirt thelle,
parfumi i luleve egzotike qe ne ajer lodron perhere…
Ne floket e tu
…Lerme t’u marr ere, te thith thelle, pafundesisht, aromen e flokeve te tu, te zhys ne to krejt fytyren si ne ujet e nje burimi
te kristalte e, pastaj, me gishtat e mi t’i shushpuris ato si nje shami eremire qe shperndan kujtime te embla ne eter. Ah, sikur ti
te mund te imagjinoje gjith’ato qe une shoh, gjith’ato qe ndjej, gjith’ato qe degjoj ne floket e tu! Shpirti im lundron mbi parfume
si shpirti i te tjereve ne muzike… I zhytur mes flokeve te tu, shoh nje enderr plot anije, vela e dyreke te cilet musonet i
shtyjne drejt klimash te mrekullueshme, mes detrash pafund, aty ku qielli eshte teper blu e deti shume i thelle, aty ku thithet ajer
i parfumuar nga aroma e frutave, barit e lekures njerezore. Ja, ne oqeanin e flokeve te tu shoh nje port plot dallge kengesh
melankolike, me njerez te forte racash te ndryshme e plot anije lloj-llojesh te cilat lartojne arkitekturat e tyre te perkryera
nen nje qiell te pafund ku prehet nje ngrohtesi e perjetshme. Duke ledhatuar floket e tu, ndjej ofshamat e lengatat e
dikurshme, te perjetuara shtire mbi nje divan, ne dhomezen e nje anije te bukur perkundur nga valet e lehta te molos; aty mes vazo
lulesh e amforash freskuese. Mes vatres se zjarrte te flokeve te tu, tani thith arome duhani egzotik perzier me opium e kallam
sheqeri e, nderkohe, ne naten e flokeve te tu, me shfaqet shkelqimi i pafund i kaltersive tropikale; mbi brigjet e kadifejta
te flokeve te tu mbushem plot aroma ku ndjej perzier bashke: gudron, myshk e vaj kokoje. Ah, lerme te kafshoj floket e tu. /KultPlus.com
Në vitin 1979 kisha botuar veprën “Urithi i verbët i Ezopit”. Më ishte bërë e mundshme ta botoja gati si ilegalisht në shtypshkronjën e Këshillit Krahinor. Këtë ia dija për nderë të dashturit, Ismail Muharremit, drejtor i shtypshkronjës. Mirëpo, kur del në opinion ç`tronditje ngjanë në do qarqe, sidomos ato të larta. Për ta thënë të vërtetën, i pata qethur mirë me rend Azem Shkrelin, Rrahman Dedajn, Fahredin Gungën, Ali Aliun, Rexhep Qosjen, Ali Sutajn, Bedri Hysën, Anton Pashkun, Rifat Kukajn e të tjerë e sidomos drejtorin e përgjithshëm të Rilindjes, anëtar i Komitetit Qëndror të Lidhjes së Komunistëve të Jugosllavisë, Rexhep Zogajn. Vepra jehon aq shumë sa kalon si ilegalisht prej dore në dorë. Më fton Asllan Fazliu, Kryetar i Komitetit Komunal i Lidhjes së Komunistëve të qytetit, i cili më pret mirë.
– Rexhep, – më thotë, – ke botuar këto ditë një broshurë të vogël. – Po. – A ke marrë leje? – Prej kujt? – Prej organeve. – Jo. – Ke fyer faktorë udhëheqës. – Unë? – Ti. – A më kishit dhënë ju leje? – Kurrë. – Së pari po ju them, ata si kam fyer, por i kam cilësuar ashtu si janë. Mandej, unë jam ushtar, që s`e dëgjoj komandantin kur s`ka të drejtë. Dhe po të them edhe një gjë! – Çka? – Kurrë kultura jonë nuk mund të shkojë përpara me njerëz të tillë. – Mos u bë kokëfortë! – Nuk jam kokëfortë, por i vendosur.
S`e bëjmë as një gjysëm ore bisedë dhe e thërrasin Asllanin në një mbledhje. – Asllan, unë kisha dashur të flas gjysëm dite me ty, për gjithë çka mendoj. Por Asllani kishte qëllim vetëm ta çojë në vend për çka i kishin thënë si Kryetar Komiteti. Ai më njihte mirë dhe s`kishte gjë që s`mund të pajtohej me mua. U ndava prej Asllanit dhe tjetër s`më ra kurrë të bisedoj me të. Ma bënte vetëm me dorë nganjëherë prej veture. Për aq sa kishte mundësi Asllan Fazliu ishte i mirë. Njerëzit gjithë çka mund të flasin.
(Marrë nga Shpend Hoxha. Libri së shpejti do të ribotohet nga Shtëpia Botuese ‘Lugjet e Verdha’, Prishtinë) /KultPlus.com
Drejtuesit e muzeut të Louvre në Paris deklaruan të premten se ishin duke planifikuar të rihapnin dyert e muzeut më 6 korrik pas hapave të rinj të njoftuar nga kryeministri francez Oudouard Philippe për të lehtësuar bllokimin e vendit nga Covid-19.
Në një deklaratë nga Louvre, i cili është muzeu më i vizituar në Francë, u tha se një rihapje progresive do të thoshte një sistem rezervimi dhe sinjalizim të ri që do të mundësonte “kushte maksimale të sigurisë” për vizitorët përveç vendosjes së maskave dhe rekomandoi masa distancuese sociale. Deklarata erdhi një ditë pasi Kryeministri Philippe njoftoi detaje të fazës së dytë në heqjen graduale të bllokimit të rreptë të koronavirusit të Francës, i cili përfshinte një rihapje mbarëkombëtar të bareve dhe restoranteve nga 2 qershori. Por në Paris, ku rreziku i përhapjes së koronavirusit mbetet më i lartë sesa në pjesën tjetër të kontinentit, vetëm ambjentet e jashtme të institucioneve të ngrënies dhe pirjes mund të rihapen për klientët.
Ministri Francez i Kulturës Franck Riester zhvilloi të tremten një takim me presidentët e institucioneve më të mëdha kulturore dhe pas kësaj u vendos një orar i përkohshëm për rihapjen. Muzeu i Luvrit, kopshtet e Tuileries, “Jardin du Carrousel” dhe Muzeu Kombëtar Eugène Delacroix, të gjithë pjesë e të njëjtit institucion publik, të gjithë po përgatiteshin për një rihapje me faza, theksohej në deklaratë. “Jardin du Carrousel” do të hapet të Shtunën, me 30 maj, ndërsa kopshti Tuileries do të hapet të dielën, me 31 maj. Mbledhjet e njerëzve do të vazhdojnë të kufizohen akoma në grupe në jo më shumë se 10 vetë.
Louvre, i cili kishte 9.6 milion vizitorë vitin e kaluar, u mbyll në mars, vetëm disa ditë para se Franca të hynte në një bllokim të rreptë mbarëkombëtar për të frenuar përhapjen e virusit. /bota.al /KultPlus.com
Parqet dhe kopshtet në Paris u rihapen të shtunën teksa Franca hyri në fazën e dytë të relaksimit të masave të bllokimit që u imponuan për të penguar përhapjen e Covid-19.
Shumë parizienë më në fund mund të shijojnë piknikun e tyre të parë të verës. Parqet dhe hapësirat e gjelbërta të qytetit rihapen të shtunën pas fjalimit që mbajti të enjten Kryeministrit Edouard Philippe, ku ai njoftoi “rezultate të mira” në betejën kundër Covid-19. Sidoqoftë, disa rregulla do të jenë në fuqi. Vizitorët duhet të mbajnë distancën sociale, këshillohet të mbajnë maska në fytyrë – megjithëse këto nuk janë të detyrueshme – dhe mbledhjet nuk duhet të jenë në më shumë se dhjetë persona.
Njerëzit gjithashtu do të lejohen të bëjnë piknik dhe ushtrime në parqe, por seancat sportive në grup janë akoma të ndaluara. Gjashtëdhjetë parqe të tjera që janë ose terrene lojrash ose janë rinovuar janë përjashtuar nga masat. Këndet e lojërave do të hapen gradualisht për të lejuar pastrim shumë më tërësor.
Kryebashkiaku i Parisit Anne Hidalgo ka bërë presion me javë të tëra që parqet dhe kopshtet e qytetit të rihapeshin, duke argumentuar se kjo do t’u jepte banorëve të kryeqytetit me popullsi të dendur shumë më tepër hapësirë për të lëvizur. “Nëse ne nuk hapni parqe dhe kopshte për të ecur, për të bërë sport apo piknik, Parisienët do të zhvendosen në trotuare ose vende si bregdeti apo lumenjtë ose tek Canal Saint-Martin,” tha Hidalgo.
Kafenetë dhe restorantet do të rihapen në të gjithë vendin nga 2 qershori. /KultPlus.com
Mes artistëve të shumtë që kanë reaguar në lidhje me vrasjen e afro-amerikanit George Floyd nga një officer policie në Mineapolis, është edhe këngëtarja Rita Ora.
Në një postim në ‘Instagram’ ajo citon një thënie të Luther Kingut: Vjen një kohë kur heshtja është tradhti.
Vrasja e Floyd është interpretuar nga vendasit si vrasje për shkaqe racore dhe ka nxitur protesta të dhunshme në rrugët e SHBA për dy ditë me rradhë- protesta që priten të bëhen dhe më të mëdha në ditët në vijim.
Emrat më të famshëm dhe më me ndikim në Amerikë po kërkojnë drejtësi për George Floyd.
Floyd, një burrë i zi 46 vjeçar, vdiq të hënën menjëherë pasi u arrestua për një akt jo të dhunshëm në Minneapolis. Videoja e arrestimit tregon një oficer të policisë me gjurin në qafën e Floyd ndërsa thotë se nuk mund të marrë frymë dhe lutet për ndihmë.
Që të katër oficerët janë larguar nga puna.
Tani, yje si Beyoncé, Halle Berry dhe John Boyega kanë reaguar në internet, ndërsa Whoopi Goldberg shprehu mendimin e saj në “The View”.
Më shumë yje ndanë pikëllimin dhe zemërimin e tyre, përfshirë regjisorin Ava DuVernay, i cili postoi këtë mesazh: “Ju merituat frymën tuaj, dinjitetin tuaj, jetën tuaj. Të mos vdisni në rrugë, të vrarë nga gjuri i një polici të bardhë në qafë. Ju meritoni lotët tanë, lutjet tona, zemërimin tonë. Ne duhet të veprojmë – për ju – dhe për të gjithë ata për të cilët nuk ka kamera rrotull. Ne duhet. #GeorgeFloyd “.
Lebron James postoi një foto të vetes në një bluzë me fjalët e George, “Unë nuk mund të marr frymë.”
Yje të tjerë si Madonna, Ariana Grande, Cardi B, Justin Bieber, Taylor Swift dënuan ashpër dhunën që rezultoi në vdekjen e Floyd, i vrarë mizorisht nga policia amerikane. Klan Kosova / KultPlus.com
