“RTL Radio”: Shqipëria, “xhevahiri ballkanik” që po kthehet në destinacion qendror në hartën turistike europiane

Posted on by Kult Plus

Shqipëria turistike vijon të marrë jehonë në mediet ndërkombëtare.

Këtë herë është RTL Radio, një platformë mediatike e vendosur në Luksemburg, që i ka kushtuar një artikull të posaçëm potencialeve turistike të Shqipërisë.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale artikullin e publikuar në “RTL Radio”, e cila në serinë e saj për destinacionet e pushimeve në Europë ka ndaluar në Shqipëri.

“’Xhevahiri ballkanik’ që po kthehet nga një sekret, në destinacion qendror të hartës turistike europiane”, shkruan RTL Radio.

Rama nënvizoi se “nga Alpet e Shqipërisë, deri në Dhërmi, Ksamil e Himarë, duke kaluar përmes Parkut Kombëtar të Vjosës dhe qyteteve UNESCO si Gjirokastra e Berati, kjo guidë e plotë u ofrohet pushuesve europianë për pushimet e tyre në Shqipërinë tonë”.

Në artikullin dedikuar Shqipërisë RTL Radio vlerëson se vendi është në mes të transformimit drejt një pike të nxehtë në hartën e pushimeve të Evropës.

Artikulli veçon natyrën e paprekur në veri, e cila ofron një larmi të jashtëzakonshme në një zonë të vogël, me natyrë shumë larg turizmit masiv.

“Fshatrat e vegjël me shtëpi guri, lumenj të pastër dhe pamje panoramike e bëjnë zonën një parajsë për entuziastët e aktiviteteve në natyrë dhe ata që kërkojnë paqe. Parku Kombëtar i Vjosës, i klasifikuar në vitin 2023 si ‘Parku Kombëtar i Lumit të Egër’ i parë në Evropë, ofron edhe më shumë bukuri natyrore. Vjosa konsiderohet si lumi i fundit i madh me rrjedhë të lirë në kontinent, me rajonin përreth që strehon mbi 1100 lloje kafshësh dhe bimësh, duke përfshirë rrëqebullin, vidrat dhe zogj të rrallë”, shkruan RTL Radio.

Po ashtu Riviera Shqiptare përgjatë bregdetit Jon konsiderohet një nga rajonet më të bukura, por më pak të zhvilluara në Mesdhe.

“Plazhe si Maldivet. Ata që preferojnë detin në vend të maleve nuk do të zhgënjehen gjithashtu. Plazhet e Ksamilit, Dhërmiut dhe Himarës kanë rërë të imët, ujëra bruz dhe një atmosferë të relaksuar, turmat e vendpushimeve të mëdha”, thuhet në artikull.

RTL Radio shkruan po ashtu për Tiranën, një qytet që përzien ngjyrat, historinë dhe jetën e gjallë. “Qendra e tij është plot me energji krijuese, nga kafenetë me muzikë live dhe art rruge, deri te restorantet inovative dhe një popullsi e re që i jep jetë qytetit”, vijon artikulli./atsh/

Sonte në Prizren nis DokuFest 2025

Posted on by Kult Plus

Sonte, në Prizren nis Festivali Ndërkombëtar i Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër, “DokuFest”, i cili do të zhvillohet deri më 9 gusht 2025 në disa lokacione të qytetit, shkruan KultPlus.

Edicioni i 24-të i festivalit vjen me temën Lakmi, Pafund Çmendi, Boshllëk, një deklarim i gjendjes shpirtërore dhe politike përmes të cilës reflektohet klima kohore e dominuar nga lufta të vazhdueshme, apatia dhe boshllëku emocional.

Kjo temë nuk është koncept, por një tog fjalësh që pasqyrojnë pafuqinë për të reaguar ndaj padrejtësive dhe për të ruajtur shpresën në një botë të mpirë nga dhuna dhe konsumimi vizual i saj.

Përmes filmave, diskutimeve dhe muzikës, DokuFest 2025 vjen si një protestë e vetëdijshme ndaj harresës, si një thirrje për të mos u shkëputur nga realiteti dhe për t’iu rikthyer gjuhës dhe fjalëve, rëndësisë së të dëgjuarit dhe të treguarit të këtij momenti në historinë tonë të përbashkët. 

Në këtë edicion të festivalit, do të prezantohen 100 filma, në 7 kategori garuese nga 50 shtete të botës. / KultPlus.com

Festivali Ndërkombëtar i Operës Rame Lahaj drejt finales madhështore në Prishtinë

Posted on by Kult Plus

Pas një jave të mbushur me muzikë të mrekullueshme, emocione të thella dhe përvoja kulturore unike, Rame Lahaj International Opera Festival (RLIOF) po i afrohet finales së tij madhështore me koncertin “Rame Lahaj & Friends”, që do të mbahet nesër më 2 gusht, në Sheshin Skënderbeu, nga ora 20:30.

Në konferencën përmbyllëse për shtyp të mbajtur sot, u prezantuan sukseset e edicionit jubilar, i cili tashmë është kthyer në një ngjarje të rëndësishme për skenën artistike në Kosovë. Të pranishëm në konferencë ishin figura të njohura si tenori Rame Lahaj, kryetari i Prishtinës Përparim Rama, sopranoja me famë botërore Nino Machaidze, basi Dario Russo, dirigjenti italian Roberto Rizzi Brignoli, si dhe Blerta Ristani, drejtoreshë artistike e Orkestrës Simfonike të RTSH. Në mesin e të ftuarve ishin gjithashtu Lorik Cana dhe Besmir Vokopola, transmeton KultPlus.

Gjatë këtij edicioni, RLIOF udhëtoi në tri qytete me koncertin “Nexhmije Pagarusha”, solli masterclass-in unik të Ramón Vargas me artistë të rinj, zhvilloi programin edukativ për fëmijë “Educating the Audience of the Future” dhe dhuroi dy netë të jashtëzakonshme operistike: “Opera Night” me Marigona Qerkezin dhe “Ensemble Evening” me Anita Rachvelishvili.

Finalja e nesërme do të jetë kulmi i këtij rrugëtimi artistik, një gala ndërkombëtare ku opera do të shndërrojë zemrën e Prishtinës në një skenë botërore./KultPlus.com

Ja çfarë pritet sonte në Sunny Hill Festival: Ritëm, yje dhe spektakël!

Posted on by Kult Plus

Prishtina sot kthehet në kryeqendrën e muzikës me nisjen zyrtare të edicionit të radhës të Sunny Hill Festival. Mijëra vizitorë pritet të mbushin hapësirat e Bërnicës, ku ylli botëror Dua Lipa do të rikthehet në skenën e vendlindjes për një performancë që pritet të kulmojë natën.

Në paralel, në skenën “C4”, legjenda e muzikës elektronike Fatboy Slim do të sjellë një set të fuqishëm që premton energji të pakufishme deri në orët e para të mëngjesit, shkruan KultPlus.

Festivalit do t’i hapet rruga nga ora 14:00 me DJ-të lokalë Zwada dhe Sahati në skenën “the NEXT”, ndërsa pjesa tjetër e mbrëmjes do të vijojë me emra të njohur si Deezy, Art Lokaj & TNM, Kida, Sienna Spiro, Cil, Edis dhe Tayna.

Kulmi i natës do të jetë performanca e shumëpritur e Dua Lipës, e cila do të ngjitet në skenën kryesore rreth orës 22:00.

Pas mesnate, festa zhvendoset në “C4 Stage”, ku Skream, Bookie, Edgar Kerri dhe vetë Fatboy Slim do të mbajnë publikun zgjuar deri në orën 05:00.

Sunny Hill rikthen emocionin, ritmin dhe atmosferën unike që e ka bërë një nga festivalet më të rëndësishme në rajon, duke konfirmuar edhe njëherë se vera në Prishtinë nuk ka kuptim pa të./KultPlus.com

Dua Lipa ngjitet sonte në skenë me babanë e saj në hapje të “Sunny Hill”

Posted on by Kult Plus

Dua Lipa, këngëtarja me famë botërore, do të performojë sonte së bashku me babanë e saj, Dukagjin Lipën, në natën e parë të festivalit “Sunny Hill”, që po mbahet në Bërnicë të Prishtinës.

Në një video të publikuar në rrjetet sociale, shihet Dua duke bërë prova në skenë bashkë me Dukagjin Lipën, i cili është edhe organizator i festivalit, transmeton KultPlus.

“Sunny Hill” do të zgjasë deri të dielën, duke sjellë në Prishtinë emra të shumtë të muzikës botërore dhe artistë të njohur vendorë. Atmosfera e festivalit pritet të kulmojë që nga nata e parë, me rikthimin e Duas në skenën që bashkon artin dhe identitetin./KultPlus.com

Kongresi i Drejtshkrimit, një ngjarje gjuhësore e shndërruar në instrument politik

Posted on by Kult Plus

Një konferencë që nisi me qëllim shkencor për të diskutuar mbi gjuhën shqipe, standardin, gjuhën letrare dhe drejtshkrimin, përfundoi si një kongres partie, i ndikuar fort nga klima ideologjike e kohës. Kështu e përshkruan gjuhëtari Bahri Beci, një nga pjesëmarrësit dhe dëshmitarët e Kongresit të Drejtshkrimit, këtë ngjarje që shënjoi historinë gjuhësore dhe kulturore të Shqipërisë, në librin e tij.

Në librin e tij “Përjetime 1936–2021”, Beci ndan kujtime që nga fëmijëria në Shkodër e deri te reflektimet për tri periudha historike të Shqipërisë: periudha e sistemit kapitalist (1936–1944), ajo e sistemit komunist (1944–1990) dhe tranzicioni postkomunist (1990–2021). Ai vëren se “Shqipëria dhe shqiptarët gjatë këtyre tri epokave janë përpëlitur si një anije pa vela në mes dallgëve të detit”.

Përmes një stili publicistik dhe reflektues, Beci përshkruan ngjarje kyçe kulturore, nga Kongresi i Manastirit deri tek Kongresi i Drejtshkrimit, duke e vendosur veten në rrëfimin e një shkencëtari të gjuhës që operonte nën presionin e doktrinës politike. Ai flet për ndërtimin e figurës së “Homo ideologicus”, si një produkt i drejtpërdrejtë i regjimit:

“Ishte krijuar njeriu ideologjik, që është e keqja më e madhe e këtij vendi në të dyja kohët”, thotë Beci, teksa përshkruan mënyrën se si ndërtohej “elita e re” me bekim politik.

Duke iu rikthyer ngjarjes që do të ngulitej thellë në historinë gjuhësore shqiptare, Kongresit të Drejtshkrimit, Beci tregon se për të “ka qenë e rëndësishme e vërteta”:

“Unë nuk kam bërë ndonjëherë, refuzim apo mohim të gjuhës letrare. Unë jam marrë me argumentet shkencore. Gjuha e vendosur si standard, ka qenë më shumë një gjuhë gazetash, një gjuhë burokratike, më shumë se një gjuhë letrare e mirëfilltë; këtu përjashtoj shkrimtarin e madh Ismail Kadare, i cili diti ta lëvrojë gjuhën, ta shpëtojë nga ngurtësimi.”

Në kujtimet e tij, Beci ndalet edhe në përjetimet personale brenda Institutit ku punonte. Ai tregon se si, me propozimin e Jorgos, u zgjodh sekretar shkencor i Institutit – një lëvizje që ai e sheh jo si rastësi, por si pjesë e politikës së “kulaçit” pas asaj të “kërbaçit”.

“Tani sikur kërkonin të më merrnin me të mirë. Me sa duket, drejtori donte të jepte prova se ai nuk kishte pasur dhe nuk kishte gjë me mua, se ai më donte e më respektonte, madje edhe më vlerësonte… tani nuk isha më naiv, madje mund të them se isha bërë shumë vigjilent e kërkoja si i thonë, qimen në qull.”

Gjatë viteve 1972–1975, Beci kujton se punoi me përkushtim të veçantë, duke e vlerësuar këtë periudhë si një ndër më të frytshmet në jetën e tij shkencore. Megjithatë, ai thekson se “bashkëjetesa me drejtuesit kërkonte si peng personalitetin”.

Kujtimet e tij rikthejnë atmosferën e tensionuar të kohës, ku “etja për lavdi dhe mania për t’u imponuar me gjëra të mëdha” ishte shndërruar në mënyrë të menduari dhe vepruari.

“Shoqëria shqiptare ishte si një tullumbace tepër e fryrë që vërtitej sa andej-këndej, po pa e ditur se ku po shkonte… Pra, tullumbace shteti, tullumbace shoqëria, tullumbace institucionet.”

Një nga ngjarjet më të rëndësishme që ai përshkruan është konferenca ndërkombëtare e organizuar nga Instituti i Historisë, e cila u bë “bisedë e ditës” në gjithë vendin. Por, shumë shpejt pas saj, Kongresi i Drejtshkrimit do të merrte vëmendjen kombëtare:

“E ky do të ishte Kongresi i Drejtshkrimit që është vlerësuar si ‘një fitore e vijës marksiste të PPSH-së për zgjidhjen e problemit të gjuhës sonë letrare kombëtare’.”

Këto rrëfime dhe analiza nga Bahri Beci, të ndërtuara mbi përjetime personale dhe njohuri të thella shkencore, edhe pasi ai ka vdekur, ofrojnë një dritare të vyer për të kuptuar se si politika ndikoi formësimin e gjuhës shqipe standarde, jo vetëm si proces gjuhësor, por edhe si instrument ideologjik./KultPlus.com

Dashunia paskajore me shqipen

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Sabri Hamiti

Kam me të dashtë përjetë edhe mbas vdekjes
Sepse unë nuk due të vdes por kam me vdekë
Ti nuk je gjuha ime as e Nanës as e Babës tim
Ti je frymë zemra ime ti je shpirti im
Me shkue me shkue krejt njisoj asht me shkue
Në Prizren me shkue a me shkue në Shkodër
Me shkue në Durrës a në Tiranë me shkue
Në Vlorë me shkue a me shkue në Korçë
Me shkue në Elbasan a në Shkup me shkue
Me shkue do me thanë me vdekë pak nga pak
E me mbetë çka do të thotë me mbetë përjetë
Ti nuk njeh asnji kohë ti nuk njeh asnji vetë
Të gjitha i ke me vete të gjitha i mban në gji
Paanësi je pafundësi ti je përjetësi
Kur nisem a kur mbetem mos thuej prit a ik
Me shkue a me mbetë asht nji infinit
Me pasë gjithë kohën me pasë gjithë hapësinë
Me e rrokë Kosmosin si me e puthë shtëpinë
Kur të ndajnë në kohë të copëtojnë në veta
Zemra mue më grihet gjaku pik ndër fleta
Kam me të dashtë ty si e due Vetëveten
Se në thellësinë tande e gjej të vërtetën
E di se me mendue asht nevojë njerëzore
Po me dashunue asht domosdo jetësore
Se jeta e njeriu i donë të gjitha a hiç
Kam pa një copë që tue vajtue vdiq
Me u ngutë si lumi e me u derdhë në det
Çka me i thanë Babës a Nanës së shkretë/KultPlus.com

‘Baccarat’ dhe shija e Indisë për luks domethënës

Posted on by Kult Plus

“Rregulli i parë i protokollit është: pa dramë,” thotë Laurence Nicolas, CEO e markës ikonë të kristalit francez Baccarat. Kur pyetet nëse ndonjë copë kristali është thyer ndonjëherë aksidentalisht, ajo përgjigjet me qetësi dhe elegancë: “Zëri i kristalit që thyhet është njëkohësisht tragjik dhe i bukur, një notë e fundit përpara heshtjes.”

E themeluar në vitin 1764 në qytetin Baccarat në Francën verilindore, kjo shtëpi luksi u krijua me dekret të mbretit Louis XV. Sot, pas më shumë se 260 vitesh histori, Baccarat përfaqëson mjeshtërinë franceze në nivel global. Pavarësisht brishtësisë së kristalit, Nicolas thekson se asgjë nuk është e pakthyeshme: “Ne kemi zotëruar artin e rikrijimit të bukurisë, ndonjëherë edhe në mënyrë të personalizuar.”

Në një intervistë për media të specializuara në luks, Nicolas flet për tregun në zhvillim të Indisë dhe ndryshimet që po përjeton vendi. Sipas saj, konsumatorët e rinj të luksit në Indi po lëvizin drejt një përvoje më të vetëdijshme, me theks te mjeshtëria, qëndrueshmëria dhe eleganca, në vend të markave të ekspozuara apo logos së madhe. Ajo beson se do të ketë një kalim nga konsumi i sipërfaqshëm drejt objekteve me thellësi, histori dhe identitet.

Gjenerata e re indiane, kryesisht milenialët dhe Gen-Z, po përdor gjithnjë e më shumë platformat digjitale për të zbuluar dhe përjetuar luksin. Ndërkohë, përvoja të personalizuara dhe shërbime të jashtëzakonshme do të jenë thelbësore për të ndërtuar lidhje të qëndrueshme me markat.

Nicolas gjithashtu paralajmëron markat të mos bien në grackën e ndjekjes së trendeve kalimtare. “Ajo që e bën një objekt të përjetshëm është pikërisht ajo që e bën modern,” shprehet ajo.

Në mesin e kërkesave më të jashtëzakonshme që Baccarat ka marrë, përmendet një projekt i porositur në Japoni: një version gjigand i vazos Célimène, i cili arrinte 1.70 metra në lartësi dhe peshonte 850 kilogramë. Krijimi i saj kërkoi mbi 3,000 orë punë intensive nga mjeshtrit e shtëpisë dhe përfaqësonte kufijtë ekstremë të asaj që kristali mund të bëjë.

Në një panoramë më të gjerë, tregu indian i luksit po përjeton një transformim rrënjësor. Rritja e klasës së mesme aspiruese, e cila po zhvendoset drejt qyteteve të vogla dhe të mesme, po sjell kërkesa të reja për luks të arritshëm, por me vlerë të vërtetë. Produktet më të kërkuara përfshijnë kozmetikën premium, aksesorë të nivelit të mesëm dhe bizhuteri të punuara me detaje artizanale.

Kërkesa për qëndrueshmëri dhe etikë është gjithashtu në rritje. Konsumatorët e rinj duan të dinë nga vjen një produkt, kush e ka bërë dhe me çfarë ndikimi ndaj mjedisit e shoqërisë. Markat që janë të hapura dhe të sinqerta në këto fusha fitojnë më shumë besim dhe besnikëri.

Në këtë kontekst, Baccarat dhe markat e ngjashme me histori dhe mjeshtëri të thellë kanë avantazhin për të ndërtuar lidhje të reja me një audiencë që nuk blen vetëm për status, por për ndjesi, përvojë dhe vlerë të vërtetë.

India po bëhet jo vetëm një konsumator i rëndësishëm i luksit, por edhe një qendër kulturore që po tërheq vëmendjen e markave botërore. Evente, bashkëpunime me artistë vendas dhe përfshirja e komunitetit janë tashmë pjesë e strategjive të luksit në tregun indian.

Për Baccarat, e ardhmja nuk është vetëm shkëlqim kristali, por edhe dritë e një tregu të ri që kërkon luks me shpirt./TheEconomicTimes/KultPlus.com

Promovimi i librave të autorëve të mërgatës shqiptare në Bibliotekën Kombëtare

Posted on by Kult Plus

Më 5 gusht 2025, në Amfiteatrin e Madh të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, do të mbahet një ngjarje kulturore kushtuar autorëve të letërsisë shqiptare në diasporë.

Ky aktivitet organizohet në bashkëpunim mes Bibliotekës Kombëtare të Kosovës dhe OJQ-së “Lidhja Krijuese e Mërgatës” dhe do të fokusohet në promovimin e librave të rinj nga autorë shqiptarë që jetojnë dhe krijojnë jashtë trojeve shqiptare, nga ora 11:00 – 13:00.

Ngjarja synon të forcojë lidhjet kulturore ndërmjet Kosovës dhe mërgatës shqiptare, duke krijuar hapësirë për njohjen dhe vlerësimin e krijimtarisë letrare të diasporës. Në promovim pritet të marrin pjesë autorë, studiues, përfaqësues të institucioneve dhe lexues të apasionuar pas letërsisë shqipe.

Mirënjohja e ambasadorit britanik: Mbretëria e Bashkuar dhe Kosova janë krenare ta quajnë Dua Lipën të tyren

Posted on by Kult Plus

Ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë, Jonathan Hargreaves, mori pjesë dje në ceremoninë solemne të dhënies së shtetësisë kosovare për këngëtaren me famë botërore, Dua Lipa.

Artistja e njohur, e lindur në Londër dhe me prejardhje nga Kosova, është tashmë edhe shtetase e Republikës së Kosovës, përveçse e Mbretërisë së Bashkuar – vend ku ajo nisi dhe zhvilloi karrierën e saj ndërkombëtare, transmeton KultPlus.

“Mbretëria e Bashkuar dhe Kosova janë krenare ta quajnë Dua Lipën të tyren. Faleminderit Presidente Osmani që më ftuat në një ceremoni të veçantë për dhënien e shtetësisë së Kosovës Dua Lipës. “Pata nderin të takohesha me Dua Lipën dhe të festonim këtë talent të jashtëzakonshëm britaniko-kosovar”, ka shkruar ai.

Ai gjithashtu u shpreh se mezi pret të ndjekë performancën e Dua Lipës sonte në Sunny Hill Festival.

“Ejani dhe vizitoni British Corner tonë në festival!”, shkruan Ambasadori./KultPlus.com

Eklipsi Diellor, 2 Gusht: A do të errësohet Bota për gjashtë minuta nesër? Ja çfarë thotë NASA

Posted on by Kult Plus

Eklipset diellore gjithmonë kanë ndezur imagjinatën e njerëzimit, që nga kohët e lashta kur shiheshin si shenja hyjnore, deri tek sot ku janë ngjarje madhështore astronomike që tërheqin miliona sy drejt qiellit. Por së fundmi, kjo magjepsje është kthyer në konfuzion, pas përhapjes së një lajmi të rremë në rrjetet sociale: se më 2 gusht 2025, do të ndodhë një eklips total diellor që do ta zhysë të gjithë Tokën në errësirë për gjashtë minuta.

Sipas këtyre postimeve, ky eklips thuhet të jetë i fundit i këtij lloji për njëqind vjet dhe pritet të jetë një nga më dramatikët në histori. Disa faqe madje kanë sugjeruar që njerëzit të përgatiten për “errësirë totale”, si një ngjarje pothuaj apokaliptike.

Por çfarë thotë NASA dhe ekspertët e astronomisë?

NASA dhe astronomët e institucioneve ndërkombëtare kanë sqaruar qartë se më 2 gusht 2025 nuk do të ndodhë asnjë eklips diellor, as i pjesshëm dhe as total. Kjo datë është pjesë e një keqinformimi që ngatërron ngjarjen e vërtetë që do të ndodhë më 2 gusht 2027, një eklips total, dhe një nga më të gjatët e këtij shekulli.

Ky eklips do të jetë i dukshëm në disa vende të botës si: Spanja jugore, Afrika veriore (përfshirë Marokun, Algjerinë, Tunizinë, Libinë, Egjiptin), Lindja e Mesme (pjesë të Arabisë Saudite, Jemenit), Afrika Lindore (Sudani dhe Somalia). Në qytetin e Luxor, Egjipt, eklipsi total do të zgjasë deri në 6 minuta e 23 sekonda, duke e bërë një nga më të gjatët që do të ndodhin gjatë gjithë shekullit XXI.

Megjithatë, errësira do të ndodhë vetëm në një korridor të ngushtë, afërsisht 160 kilometra i gjerë, ku kalon hija e Hënës. Pjesa tjetër e botës, përfshirë Europën dhe Azinë, do të përjetojë eklips të pjesshëm, ndërsa shumica e Tokës nuk do ta vërejë fare./TheEconomicTimes/KultPlus.com

72 Orë në Prishtinë: Udhërrëfyesi i Dua Lipës për të ngrënë, eksploruar dhe dalë në kryeqytetin e Kosovës

Posted on by Kult Plus

Qyteti i Prishtinës do të më duket gjithmonë si shtëpia ime. Është vendi ku kalova pjesën më të madhe të fëmijërisë, ku vrapoja me miqtë e mi, thithja muzikën vendase dhe nisa të ëndërroja për llojin e artistes që mund të bëhesha një ditë. Është një vend që formësoi jo vetëm atë që jam si person, por edhe atë që jam si muzikante, shkruan Dua Lipa në platformën e saj Service95.

Dhe Prishtina është gjithashtu shtëpia e diçkaje shumë të dashur për mua: Sunny Hill Festival – tani në vitin e tij të gjashtë. Festivali ynë i muzikës, i drejtuar nga familja jonë dhe i ëndërruar nga babai im, i njohur ndryshe si “Dadager” – Dugi, rikthehet këtë fundjavë dhe pritet të jetë festa jonë më e madhe deri tani. Ajo që filloi si një ide e guximshme për të sjellë muzikë ndërkombëtare në Kosovë, tani është kthyer në një moment kulturor. Ende e mbaj mend emocionin e edicionit tonë të parë, ku unë isha një nga artistet kryesore së bashku me emra të mëdhenj si Martin Garrix dhe Grace Carter – jam pafundësisht mirënjohëse ndaj tyre që besuan në vizionin tonë që nga fillimi.

Këtë vit, mirëpresim një formacion vërtet ndërkombëtar, me emra kryesorë si Shawn Mendes, Peggy Gou dhe Fatboy Slim. Është një fundjavë me muzikë të jashtëzakonshme dhe energji elektrizuese, por Sunny Hill ka qenë gjithmonë shumë më tepër sesa thjesht një festival. Është një festë e shpirtit krijues të Kosovës, një reflektor për talentin në zhvillim dhe një ftesë e ngrohtë për të zbuluar kulturën, kuzhinën dhe komunitetin e bukur të Prishtinës.

Nga kafenetë dhe baret plot gjallëri deri te libraritë e pavarura, galeritë e artit dhe monumentet historike, Prishtina është një qytet që meriton të shihet dhe të ndjehet; përmes muzikës, po, por edhe përmes të gjitha pjesëve të tjera që e bëjnë aq të veçantë. Dua që të gjithë ata që vizitojnë Sunny Hill, apo Kosovën në çdo kohë tjetër të vitit, të dashurohen me këtë qytet ashtu si unë.

Në stilin e vërtetë të Service95, kam përgatitur udhëzuesin tim personal për tre ditë në Prishtinë: një përzgjedhje personale e vendeve, njerëzve dhe përvojave që mendoj se do t’i doni po aq sa unë. Shpresoj ta shijoni…

Dita 1

Hapi i parë është… Të regjistrohesh në hotelin e duhur. Për ata që kërkojnë luks dhe relaks, Hotel Swiss Diamond ose Courtyard Marriott ofrojnë elegancë klasike në zemër të qytetit. Nëse kërkon diçka më moderne dhe me dizajn të veçantë, Hotel Manami është zgjedhje e shkëlqyer (dhe është brenda distancës në këmbë nga shumë prej bareve më të mira!).

Pasi të jeni sistemuar… Bëni një shëtitje në qendër të qytetit dhe ndaloni te Soma Book Station. Një vend që është pjesërisht kafene, pjesërisht bar dhe pjesërisht librari – një hapësirë shumë e këndshme ku mund të pini kafe (ose koktej!), të shfletoni librat dhe të hyni në ritmin e qytetit.

Për të ngrënë… Provoni Sonder në rrugën Ukë Bytyçi, një nga restorantet më moderne të Prishtinës. Është vend i relaksuar dhe stil, që tërheq një publik vendas kreativ. Sanduiçi me gjeldeti të ëmbël dhe lëngu i portokallit të freskët duhet të jenë pjesë e porosisë tuaj.

Më pas shkoni te… Libraria Dukagjini, vetëm 15 minuta larg. Një nga libraritë më të mira të qytetit për gjithçka që ka të bëjë me letërsinë – edhe nëse nuk planifikoni të blini ndonjë libër, do të dilni me një në dorë.

Në mbrëmje… Darkoni te Renaissance në rrugën Musine Kokalari 35, një vend elegant që shërben kuzhinë tradicionale kosovare. Unë do të rekomandoja çdo pjatë mishi me kërpudha.

Kur bie nata… Shkoni te Monroe në rrugën Fehmi Agani, një bar koktej retro me atmosferë të ftohtë dhe muzikë fantastike. Prisni ndenjëse me kadife, ndriçim të ngrohtë dhe një publik që mban gjallë energjinë deri vonë.

Dita 2

Filloje ditën te… Seven Sundays në Icon Tower, një kafene e ngrohtë dhe mikpritëse që bën brunch me gjithë zemër. (Palaçinkat me boronica janë të domosdoshme!) Më pas, eksploroni qendrën e Prishtinës: ndaluni te Monumenti Newborn, shëtisni në Bulevardin Nënë Tereza dhe, nëse keni kohë, hyni në Galerinë Kombëtare të Kosovës.

Për drekë… Provoni Baba Ghanoush, me pjata vegane dhe vegjetariane me shije të Lindjes së Mesme. Hapësira është aq e rehatshme, sa ndiheni sikur jeni në shtëpinë e dikujt.

Ndaluni te… Biblioteka Kombëtare e Kosovës, vetëm 10 minuta në këmbë nga restoranti. Ndërtuar nga arkitekti kroat Andrija Mutnjaković në vitet ’80 – është një nga ndërtesat më unike në qytet dhe pikë referimi për Universitetin e Prishtinës. Vërtet ia vlen ta vizitoni.

Rezervoni një tavolinë te… Salt Prishtina, në rrugën Fehmi Agani. Një nga vendet më të mira për darkë – i përsosur për një vakt festiv! Ofrojnë sushi dhe fruta deti të mrekullueshme.

Në mbrëmje, bëni një tur bare… Filloni te Churchill, ku dekorimi vintage dhe menytë me whisky e nisin natën me stil. Pastaj shkoni te Servis Fantazia, një bar me muzikë që luan disqe vinili dhe kokteje të shkëlqyera – gjithmonë me DJ të rinj vendas.

Dita 3

Filloje ditën e fundit me… Mëngjes në hotel – sepse nëse ka një luks të vërtetë kur je në hotel, është shërbimi në dhomë. Pse mos ta shfrytëzoni?

Pastaj vizitoni… Pazarin e Vjetër të Gjelbër, që ju jep një pamje të jetës së përditshme tradicionale të Prishtinës. Do të gjeni stenda me fruta dhe perime të freskëta, si dhe butikë aty pranë që shesin produkte dhe artizanale vendase. Mos e humbni edhe Muzeun Etnografik aty pranë: një monument kulturor i ruajtur nga shekulli i 18-të që sjell në jetë historinë dhe trashëgiminë e Kosovës.

Për drekë, shkoni te… Tat’s në rrugën Simon Shiroka, një vend tjetër me ushqim me bazë bimore. I shpejtë dhe i lehtë – ideal kur je në lëvizje. Ende mendoj për burgerin me kërpudha të tërhequra…

Kthehuni në hotel për… Një pushim të shpejtë. Nëse jeni në Swiss Diamond, shfrytëzoni spa-në. Ose bëni një “disco nap” apo pini një kafe të fundit në sallonin e katit përdhe të Hotel Manami dhe shikoni qytetin që lëviz rreth jush.

Darkën e fundit hani te… Tiffany në rrugën Enver Zymberi, një institucion lokal i njohur për kuzhinë tradicionale me shpirt, të përgatitur me mjeshtëri të vërtetë. Porosisni tavën e Elbasanit dhe japrakët – një shije e përsosur për të përmbyllur qëndrimin tuaj me diçka të pasur, të ngrohtë dhe 100% Prishtinë./Service95/KultPlus.com

Ndre Mjeda, zëri poetik i Rilindjes që u dha shpirt letrave shqipe

Posted on by Kult Plus

Ndre Mjeda (20 nëntor 1866 – 1 gusht 1937) ishte një filolog, poet, prift, rilindas, përkthyes dhe shkrimtar shqiptar i periudhës së Rilindjes Kombëtare.

Në formimin dhe krijimtarinë e tij letrare, Mjeda u ndikua nga shkrimtari jezuit Anton Xanoni dhe poeti françeskan Leonardo De Martino.

Në përvjetorin e 88-të të ndarjes së tij nga jeta, kujtojmë Ndre Mjedën si një nga zërat më të rafinuar të poezisë shqipe dhe një figurë të përkushtuar në përpjekjet për zhvillimin e gjuhës shqipe dhe identitetit kombëtar. Vepra e tij mbetet një pasuri e çmuar në historinë kulturore të Shqipërisë.

Në vijim KultPlus sjell disa nga pjesët e poemës më të njohur të Ndre Mjedës, “Andrra e jetës”:

Trina

 I

 Molla t’kputuna nji deget,

dy qershia lidhë n’nji rrfanë,

ku fillojnë kufijt’ e Geget,

rrijnë dy çika me nji nanë.

Kreskë e bre perzie me lisa

rriten rrotull, me çetinë,

plepa t’but’ e qiparisa

mbëlojnë e veshin at’ ledinë.

S’ushton mali prej baktie,

s’fryn murrlani me duhi;

paq i kthelltë prej perendie,

paq prej njerit e qeti.

Gurra e lugut veç ushtonte

si lahutë me kangë kreshnike;

e ndër pemë bylbyli këndonte

valle dasmet e fisnike.

Ngreh, bylbyl, n’at’ hije valle,

ushto, gurrë trimneshë, n’shkambije;

bulk i natës kungallë, qi talle

nëpër gemba e për lamie,

këndoni, këndoni. Veç prej stanit

t’ardhmen Trina mbramje n’shpi,

tue blegrue nji kij mbas zanit

t’deles nanë keni me ndi.

Veç prej plehut gjel-kokoti

me njat za që s’nd’rron kurr-herë,

ka me gjegjë se a tue ndërrue moti

se a tue çue nji tjetër erë.

Zoga

III

Vijnë dallëndyshat porsi era

përte’ det te çerdhja e vet;

vijnë bylbylat ku pranvera

n’pyje t’veshuna po i thrret.

Se qe pemët kan’ endun lulet,

e u vesh fusha me blerim;

lehtas prroni malit ulet

da prej borës që i nep ushqim.

E, i dish’ruem, bje për fushore

me rritë bimën për gjith’ vend,

ku ‘j erë akullit mizore

kishte hupë lul’zim e shend.

Edhe ti prej asaj që t’rriti

daju, vash’, e mos vajto;

me nji veshë, që kurr s’ta shndriti

paras, shtatin hijesho.

Bashkë me lule len dashtnija,

me kangë t’shpendit që galdon;

e pranverës bukuria

bashkë prej gjumit t’tan’ i zgjon.

Del, o bij’, prej shpisë sate,

del prei t’vorfënit katund;

njajo flakë që n’zemër pate

do t’përvjellin tjetërkund.

T’pret nji zemër flak’ e shkëndija,

pret me tanden m’u ba nji;

sa jetë t’apin Perëndia

mos m’u damun kurr prej ‘si.

T’lypë nji bes’ e ta nep t’ndershme

dora e unazaqë t’ven n’gisht;

e ndërmjet pr’at besë t’gjithhershme

a dorzan’ i lumi Krisht.

Sogjetarë, porsi furia

e nji rrfes’ që qetat shpon,

janë të qiellit nalt ushtria

e n’dorë shpata iu veton.

E din idhun regj Davidi,

e dinë lott që pa pra qet,

kur sheh morten se kositi

an’ e mb’an krajlninë e vet.

Lokja

II

U shty vjeshta e krisantemi

vetun vorreve lul’zon;

landët e pyje, gjith’ ku kemi,

tue fry veri po i cungon.

Nd’rron prej dimnit landa veshën,

e lëshon gjeth’t qe para pat;

e, për mëshirë, duhitë qi ndeshen,

ia çojnë t’vorfnit me i ba shtrat.

Binte bor’ e frynte veri

tue çue akull për gjith’ vis;

nalt orteku ushton për mneri

tue fundue çetin’ e lis.

Me dy cokla n’votër plaka

rri gjith’ natën e vajton;

rri me duer kah ndezet flaka

porsi njeri kur uron.

E shikjon nji dritë t’venitun,

vron pasqyrën e jetës s’vet:

e larg morten tue kositun

e kujton e pran’ e thrret.

E ndie ‘j frymë përmbrenda shpie

porsi erë qe vjen pa shkas;

e, n’at muzg, nji vegim hije

Lokes n’votër leht’ iu qas;

përmbi plakën krahët i uli

e ngryk t’shuemen e shtrëngoi;

buzët t’shpulpueme n’ball’ ia nguli;

u ndal drita e ajo mbaroi./KultPlus.com

Drita Ivanaj (1933–2025), një jetë në shërbim të kujtesës kombëtare dhe trashëgimisë familjare

Posted on by Kult Plus

Më 31 korrik 2025, në Tiranë, u nda nga jeta Drita Ivanaj, një figurë e njohur në fushën e kulturës dhe trashëgimisë shqiptare, e bija e patriotit dhe juristit të shquar Dr. Martin Ivanaj dhe mbesa e Mirash Ivanajt, një nga figurat më të ndritura të arsimit dhe historisë shqiptare të shekullit XX.

Me ndarjen nga jeta të saj, Shqipëria humbi një zë të rrallë që ia kushtoi jetën ruajtjes dhe promovimit të trashëgimisë së familjes Ivanaj, si dhe vlerave të çmuara kombëtare. Drita Ivanaj u përkushtua me përulësi dhe dinjitet në mbajtjen gjallë të kujtesës së brezave të mëparshëm, në një kohë kur shumë figura të historisë shqiptare mbetën në harresë.

Ajo ishte bijë e Dr. Martin Ivanajt, jurist dhe studiues i së drejtës zakonore shqiptare, i cili la një kontribut të çmuar në fushën akademike. Me rastin e 100-vjetorit të mbrojtjes së doktoratës së tij në Romë (1921–2021), Drita botoi tezën e doktoraturës së tij në tri gjuhë: shqip, anglisht dhe italisht, duke e vënë në dispozicion të studiuesve dhe juristëve të rinj. Ky botim përfaqësonte jo vetëm një akt përkujtimor, por edhe një kontribut akademik e patriotik me vlerë të qëndrueshme.

Në hyrjen e këtij botimi, ajo kishte përshkruar me kujdes rrugëtimin jetësor të të atit, të gjyshit dhe të xhaxhait të saj, Mirash Ivanaj, i cili u burgos dhe vdiq nën regjimin komunist për shkak të bindjeve të tij atdhetare dhe lirisë së fjalës.

Drita Ivanaj ishte themeluese dhe Presidente e Fondacionit “Martin & Mirash Ivanaj”, një institucion kulturor dhe arsimor që u shndërrua nën drejtimin e saj në një qendër me mision identitar e kombëtar, me seli në Tiranë dhe në New York. Nën drejtimin e saj, ky fondacion nuk ishte thjesht një institucion formal, por një hapësirë frymëzuese ku përkujtohej historia, çmohej kultura, edukoheshin të rinjtë dhe nderoheshin figurat e ndritura të kombit.

Një nga momentet më të paharrueshme ishte organizimi i një mbrëmjeje solemne në sallën qendrore të Fondacionit, ku Drita Ivanaj prezantoi bashkë me miqtë e saj veprën kushtuar Charles Telford Erickson, mikut të shqiptarëve, përpara një audience të përzgjedhur të përbërë nga personalitete të shumta. Një tjetër veprimtari domethënëse ishte promovimi i novelës “Naltësimi i Iskanderit” të Benjamin Disraelit, në kuadër të përkujtimit të 552-vjetorit të vdekjes së Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti – Skënderbeu.

Ajo gjithashtu nuk harroi të nderonte figurën e Herman Bernstein, ambasadorit amerikan në Shqipëri në vitet ’30, i cili kontribuoi në forcimin e lidhjeve diplomatike dhe kulturore mes SHBA-së dhe Shqipërisë.

Për shumë nga bashkëkohësit e saj, Drita Ivanaj ishte një rojëtare e kujtesës kombëtare, një grua që e jetoi jetën me përkushtim ndaj dijes, drejtësisë dhe atdheut.

Në fjalët e njërit prej bashkëpunëtorëve dhe miqve të saj të afërt:
“Unë humba një mike të dashur, një intelektuale që më frymëzoi, një shqiptare që nuk lodhej së luftuari për të vërtetën, atdheun, dijen dhe nderin.”

Trashëgimia e saj, si një urë mes brezash, do të vazhdojë të jetojë përmes veprës dhe vizionit që ajo la pas./KultPlus.com

‘Focker In-Law’, rikthehet seria e famshme ‘Meet the Parents’ me pjesën e katërt në 2026

Posted on by Kult Plus

Universal Pictures ka njoftuar zyrtarisht se filmi i katërt i serisë “Meet the Parents” do të titullohet “Focker In-Law” dhe do të publikohet në Ditën e Falënderimeve në vitin 2026.

Ben Stiller, Robert De Niro, Blythe Danner, Teri Polo dhe Owen Wilson do të rikthehen për të interpretuar rolet e tyre ikonike. Kësaj here, kastit do t’i bashkohet edhe këngëtarja Ariana Grande, megjithëse ende nuk janë zbuluar detaje mbi rolin e saj.

Në njoftimin e shpërndarë në Instagram nga Universal Pictures, i cili u ripostua edhe nga vetë Stiller dhe Grande, shkruhej: “Familja Focker po zgjerohet.”

Filmi i parë “Meet the Parents” u publikua në vitin 2000, i ndjekur nga “Meet the Fockers” në 2004 dhe “Little Fockers” në 2010. Historia ndjek Greg Focker (Stiller), një infermier nga Çikago, dhe partneren e tij Pam (Polo), ndërsa përballen me situata të sikletshme dhe humoristike për shkak të babait të saj mbrojtës dhe ish-agjentit të CIA-s, Jack (De Niro).

Detajet e ngjarjes së “Focker In-Law” nuk janë zbuluar ende, por dihet që regjinë do ta bëjë John Hamburg, producent i “Little Fockers”. Në kast do të jenë gjithashtu edhe Beanie Feldstein dhe Skyler Gisondo.

Në qershor, Ben Stiller, Robert De Niro dhe Teri Polo u ribashkuan në një shfaqje speciale të “Meet the Parents” në Festivalin e Filmit Tribeca, për të festuar 25-vjetorin e filmit origjinal. Gjatë këtij eventi, Stiller ndau disa detaje rreth vazhdimit të ardhshëm: “Ajo që na shtyu drejt idesë është fakti që tani unë jam në moshën që kishte Bob kur bëmë filmin e parë. Ndjehej si një pasqyrim i asaj historie, ku një nga fëmijët e mi po mendon të prezantojë partnerin e tij me familjen.”

Edhe pse nuk u dhanë shumë informacione shtesë, De Niro konfirmoi se e kishte lexuar skenarin dhe e përshkroi atë si “shumë argëtues”.

“Focker In-Law” pritet të sjellë një tjetër kapitull të ngarkuar me humor, përplasje brezash dhe situata të paharrueshme, që e kanë bërë këtë seri të dashur për miliona shikues në mbarë botën./CNN/KultPlus.com

Omar Khajam, libri i ‘mallkuar’ që u fundos me Titanikun dhe u ringjall

Posted on by Kult Plus

“Omari i Madh”, një libër i rrallë dhe i jashtëzakonshëm i zbukuruar me gurë të çmuar, u nis nga Londra për në Nju-Jork në prill të vitit 1912, por përfundoi në fund të Oqeanit Atlantik pas fundosjes së Titanikut. Ky libër, një përpunim i veçantë i “Rubairat” të Omar Khajam, mbetet një nga veprat më tragjike dhe misterioze të historisë së botimit.

Në vitin 1911, mjeshtri britanik Francis Sangorski përfundoi një punim që i kishte kushtuar mbi dy vjet përkushtim intensiv. Libri ishte me përmasa 40 cm me 35 cm dhe ishte i zbukuruar me 1050 gurë të çmuar, përfshirë rubinë dhe smeraldë. U përdorën rreth 9 metra katrorë fletë ari dhe rreth 5000 copë lëkure për përfundimin e tij. Punimi përfshinte elemente të tilla si gjethe, shpendë, kafka njerëzore, bimë dhe ornamente persiane që simbolizonin jetën dhe vdekjen, transmeton KultPlus.

Sangorski e perfeksionoi çdo detaj të librit, duke përfshirë përdorimin e kafkës së një njeriu për të realizuar me saktësi një vizatim anatomik. Madje i dha ryshfet një rojtari të kopshtit zoologjik të Londrës që t’i lejonte të shihte një gjarpër duke gëlltitur një mi të gjallë, vetëm për të mundësuar përshkrimin sa më real të skenës që do të pikturonte në libër.

Ideja për këtë projekt filloi në vitin 1907, kur Sangorski takoi John Stonehouse, menaxherin e librarisë Sotheran, e themeluar në vitin 1761 dhe ende aktive sot. Sipas Sangorskit, qëllimi ishte të krijonte një vepër të zbukuruar “me gurë të tillë që nuk ishin parë kurrë më parë” në botën e botimeve. Shtëpia botuese e përshkroi librin si “ekzemplarin më të mirë dhe më të shquar të projektuar ose të prodhuar ndonjëherë, në çdo periudhë ose në çdo vend”.

Vepra u nxor në shitje për një çmim që në vlerat e sotme do të ishte rreth 120,000 paundë. Megjithatë, nuk u shit. Aristokratët dhe koleksionistët britanikë e refuzuan, pjesërisht për shkak të paragjykimeve ndaj veprës së Omar Khajamit, i cili nuk vlerësohej aq shumë asokohe. Sir John Fortescue, menaxher i bibliotekës mbretërore në Kështjellën Windsor, e refuzoi duke e quajtur “një vepër të papërshtatshme, të paefektshme dhe të parëndësishme”.

Një tregtar nga Nju-Jorku, Gabriel Wells, ofroi 800 paundë për librin në verën e vitit 1911, por oferta u refuzua. Më vonë, për shkak të mungesës së interesit në Britani, u vendos që libri të dërgohej në Amerikë, ku tregu i librave ishte më i zhvilluar. Pas shumë përpjekjesh të pasuksesshme, më 29 mars 1912, libri iu shit sërish Gabriel Wells për 405 paundë dhe më 6 prill u nis për në Amerikë me anijen Titanic.

Katastrofa e Titanikut, ku humbën jetën më shumë se 1500 njerëz, shënoi edhe fundosjen e librit të famshëm. “Omari i Madh” u konsiderua si një nga thesaret më të vlefshme të humbura në fundin e oqeanit. Sir John, menaxher i Bibliotekës Kombëtare asokohe, do të deklaronte se “fundi i Atlantikut ishte padyshim vendi më i mirë për të”.

Vetëm dhjetë javë pas fundosjes së Titanikut, tragjedia vazhdoi. Francis Sangorski, mjeshtri i veprës, u mbyt në bregdetin e Sussexit në Angli. Sipas raportimeve, ai u rrëzua aksidentalisht dhe u tërhoq nga rryma e fortë e detit. Në epitafin e varrit të tij shkruhet: “Jeta për të si një mjeshtër sapo ka filluar”.

Në vitin 1924, nipi i George Sutcliffe, botuesit origjinal të librit, gjeti vizatimet origjinale të Sangorskit dhe vendosi të rikrijojë veprën. Stanley Bray, trashëgimtari i kësaj trashëgimie, punoi për vite me radhë për të realizuar botimin e dytë. Kur Lufta e Dytë Botërore shpërtheu, libri u ruajt në një kasafortë të sigurt në Londër. Pas një bombardimi gjerman, ndonëse kasaforta u gjet e paprekur, faqet e librit ishin djegur nga nxehtësia e madhe.

Pas përfundimit të luftës, Bray nisi përpjekjet për ta realizuar një herë të tretë librin. Përdori bizhuteritë e mbijetuara nga versioni i mëparshëm dhe pas 4000 orësh punë, më në fund e përfundoi. Ai nuk e bëri këtë për fitim, por për nderim, sepse “Omari i Madh” ishte shndërruar tashmë në një simbol të qëndrueshmërisë, përkushtimit dhe pasionit për artin e bukur të librit./KultPlus.com

Kisha që mbijetoi dhe ruajti shpirtin e Zagorisë, Begaj ndan pamje dhe mesazh

Posted on by Kult Plus

Kisha e Shën Pjetrit dhe Shën Pavlit, e njohur ndryshe si Kisha e Shën Apostujve në Hoshtevë të Zagorisë (Gjirokastër), është një nga monumentet më të veçanta të trashëgimisë kulturore në Shqipëri. E ndërtuar në zemër të një prej zonave më piktoreske të jugut, kjo kishë është shndërruar vitet e fundit në një destinacion turistik për vizitorët që kërkojnë të njohin historinë përmes arkitekturës dhe artit.

Presidenti Bajram Begaj ndau sot në rrjetet sociale pamje nga kjo kishë historike, duke e përshkruar me fjalët: “E pikturuar e gjitha me afreske, shfaqet si një befasi e bukur pas malit Dhëmbel”. Në postimin e tij, Begaj thekson më tej: “Ajo i ka mbijetuar pushtimeve dhe regjimit nga kujdesi dhe dashuria e banorëve të zonës, pavarësisht besimeve të tyre fetare”.

Kisha e Apostujve është një prej monumenteve më të rralla të kultit dhe të artit bizantin ortodoks në vend, e njohur për afresket e saj të gjalla, të cilat datojnë rreth vitit 1843. Përveç vlerës së saj artistike dhe shpirtërore, ajo përfaqëson një simbol të qëndresës kulturore dhe përkushtimit të komunitetit vendas për ruajtjen e trashëgimisë./KultPlus.com

Elizabeta dhe Artemida Qarri premtojnë risi muzikore me projektin e tyre të ri

Posted on by Kult Plus

Pianistet dhe profesoreshat universitare Elizabeta dhe Artemida Qarri, të njohura për përkushtimin e tyre në artin dhe shkencën e muzikës, kanë ndërmarrë një projekt unik, i cili premton të lërë gjurmë jo vetëm në Kosovë, por edhe më gjerë.

Në qendër të këtij projekti qëndrojnë dy vepra me peshë të jashtëzakonshme historike dhe kulturore:
“O VENDI IM – MALËNGJIMI” nga Rashid Krasniqi, si dhe muzika e filmit “SKËNDERBEU”, e kompozuar nga Çesk Zadeja. Të dyja këto vepra, tashmë të ngulitura në kujtesën kolektive shqiptare, janë rikrijuar në një formë të re, si risi muzikore për dy piano dhe orkestër, falë orkestrimit mjeshtëror të kompozitorit dhe profesorit Valton Beqiri.

Ky projekt novator është më shumë se një interpretim, ai është një dëshmi e gjallë e mënyrës sesi muzika klasike shqiptare mund të riimagjinohet dhe të komunikojë fuqishëm me publikun e sotëm. Ai gjithashtu paraprin një album dhe një koncert të madh, ku dy pianot dhe orkestra do të flasin në një gjuhë të përbashkët emocioni dhe profesionalizmi.

I mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS), ky projekt shënon një hap të rëndësishëm drejt afirmimit të trashëgimisë muzikore kombëtare në një dimension bashkëkohor dhe ndërkombëtar.

E kërcënuan me vdekje në Facebook, Prokuroria Speciale ngre aktakuzë ndaj dy personave për kanosje ndaj Albin Kurtit

Posted on by Kult Plus

Sipas njoftimit të Prokurorisë aktakuza ndaj F.K. dhe N.S. për veprën penale “Kanosja” është dorëzuar në Gjykatën Themelore në Prishtinë.

“Sipas aktakuzës, më 29.08.2023, i pandehuri F.K., me qëllim që ta frikësojë dhe ta detyrojë personin zyrtar tani të dëmtuarin A.K., në cilësinë e tij si kryeministër i Republikës së Kosovës, që të ndërmarrë ose të mos ndërmarrë veprime të caktuara në kuadër të ushtrimit të detyrës së tij zyrtare, e ka kanosur atë përmes profilit të tij personal në rrjetin social ‘Facebook’, duke postuar shkrime me përmbajtje kërcënuese”, ka njoftuar Prokuroria.

Pas reagimeve të opinionit publik lidhur me kërcënimin e përmendur, më 30.08.2023, i pandehuri F.K. thuhet se ka përsëritur një postim me përmbajtje të njëjtë kërcënuese ndaj të dëmtuarit, ku thuhet “… Prapë po e përsëris, nëse ju duket skandaloz postimi i mëhershëm: Më parë e vras A.K. sesa t’ia lëshoj rrugën dhe të iki nga Kosova”.

Ndërkohë, i pandehuri tjetër, N.S., thuhet se e ka kanosur me vrasje Kurtin përmes postimeve publike në rrjetin social “Facebook”, për shkak të funksionit të tij, siç thuhet ”duke iu referuar postimit kërcënues të bërë nga i pandehuri F.K”./KultPlus.com

Kurti: Nga sot, tarifë zero për SHBA-në

Posted on by Kult Plus

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka bërë të ditur se Qeveria ka vendosur të heqë taksën doganore prej 10% për produktet e importuara nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Kurti ka thënë se nga sot, tarifa doganore për produktet amerikane do të jetë zero.

Në mbledhjen e sotme të kabinetit qeveritar, Kurti tha se ky është një nga vendimet më të rëndësishme që po merren.

“Tjetër vendim i rëndësishëm që po marrim sot është largimi i tarifës doganore për SHBA-në. Kështu nga tani e tutje të gjitha produktet e tyre do të kenë tarifë zero përqind kur të hyjnë në territorin tonë”, deklaroi ai./KultPlus.com

Trump rrit tarifat për dhjetëra vende anembanë botës, për Kosovën e Shqipërinë s’ka ndonjë vendim

Posted on by Kult Plus

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv që vendos tarifa më të larta për dhjetëra vende anembanë botës për të “ristrukturuar tregtinë globale në dobi të punëtorëve amerikanë”, njoftoi Shtëpia e Bardhë.

Tarifat e reja variojnë nga 10 deri në 41 përqind, me tarifën më të lartë për Sirinë. Bashkimi Evropian, Japonia dhe Koreja e Jugut do t’i nënshtrohen tarifave prej 15 përqind. Serbia do të përballet me tarifa prej 35 përqind dhe Bosnja dhe Hercegovina prej 30 përqind.

Shtëpia e Bardhë tha  se tarifat synojnë “ristrukturimin e tregtisë globale në dobi të punëtorëve amerikanë” dhe do të hyjnë në fuqi më 7 gusht, jo më 1 gusht siç ishte njoftuar më parë. Tarifat për mallrat kanadeze po rriten nga 25 në 35 përqind, por ato do të hyjnë në fuqi të premten./KultPlus.com

Justin Timberlake zbulon diagnozën e sëmundjes Lyme

Posted on by Kult Plus

Këngëtari amerikan Justin Timberlake ka zbuluar se po jeton me sëmundjen Lyme. Artisti 44-vjeçar tha se ishte “i tronditur” kur mori diagnozën, por kjo i shpjegoi simptomat si dhimbje nervore të forta gjatë performancave në skenë, lodhje ekstreme dhe ndjesi të vazhdueshme sëmundjeje.

Këngëtari i “Cry Me A River” ndau lajmin në Instagram, pasi përfundoi turneun e tij botëror “Forget Tomorrow”.

Sëmundja Lyme është një infeksion bakterial që mund të transmetohet te njerëzit nga pickimi i rriqrave të infektuar. Edhe pse shumica e pacientëve të diagnostikuar dhe të trajtuar në fazat e hershme shërohen plotësisht me antibiotikë, disa mund të përjetojnë simptoma afatgjata si lodhje, dhimbje dhe mungesë energjie.

Timberlake tha se përballë këtyre vështirësive, kishte menduar të ndalonte turneun përpara kohe, por në fund vendosi ta vazhdonte.

Në një postim në Instagram të enjten, ai shkroi:
“Ashtu siç e dini shumë prej jush, jam një person mjaft privat. Por ndërsa po reflektoj për turneun dhe festivalet, dua t’ju tregoj pak për çfarë kam kaluar. Ndër të tjera, kam qenë duke luftuar me disa probleme shëndetësore dhe më është diagnostikuar sëmundja Lyme, nuk e them këtë që të ndiheni keq për mua, por për të hedhur dritë mbi atë me të cilën jam përballur pas kuintave. Nëse keni kaluar këtë sëmundje ose njihni dikë që ka, atëherë e dini: të jetosh me këtë mund të jetë pafundësisht rraskapitëse, si mendërisht, ashtu edhe fizikisht.”

Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) në SHBA, pacientët që trajtohen në fazat e hershme zakonisht shërohen shpejt dhe plotësisht. Megjithatë, pacientët që trajtohen më vonë mund të përjetojnë pasoja të qëndrueshme në sistemin nervor ose nyje.

Justin Bieber, Shania Twain dhe Avril Lavigne janë ndër artistët e tjerë që janë përballur me sëmundjen Lyme.

“Por Timberlake tha se ‘gëzimi që sjell performanca’ e tejkaloi stresin fizik që po përjetonte dhe ai ishte ‘i lumtur që vazhdova’. Turneu i tij dyvjeçar, i cili nisi në prill 2024, përfundoi në Turqi të mërkurën.”

“Jo vetëm që i provova vetes forcën time mendore, por tani kam kaq shumë momente të veçanta me ju që nuk do t’i harroj kurrë,” shtoi ai, duke theksuar se po përpiqej të ishte “më transparent” për sfidat e tij që të mos keqinterpretoheshin.

Ylli i muzikës pop kishte marrë kritika nga disa fansa në rrjetet sociale për performanca të dobëta gjatë turneut. Zbulimi i diagnozës vjen pas disa viteve të vështira për këngëtarin.

Në shtator të vitit 2024 ai u shpall fajtor për drejtim mjeti nën ndikimin e alkoolit si pjesë e një marrëveshjeje për të mbyllur çështjen e tij ligjore për drejtim në gjendje të dehur.

“Ky është një gabim që e kam bërë, por shpresoj që kushdo që është duke më parë dhe dëgjuar tani të mësojë nga kjo. E di që unë sigurisht kam mësuar,” tha ai në atë kohë.

Këngëtari është përballur gjithashtu me reagime të ashpra pas zbulimeve për marrëdhënien e tij me ish-të dashurën Britney Spears, të cilat u trajtuan si në kujtimet e saj ashtu edhe në një dokumentar të veçantë për të.

Timberlake, i njohur fillimisht si frontmeni i grupit NSYNC, ka fituar 10 çmime Grammy si artist solo dhe është një nga artistët më të shitur të të gjitha kohërave. Ai është i martuar me aktoren Jessica Biel./BBC/KultPlus.com

Lindja e astronomes së parë amerikane, Maria Mitchell

Posted on by Kult Plus

Maria Mitchell lindi më 1 gusht 1818 në Nantucket, Massachusetts. Ajo ishte astronomja amerikane e parë profesionalisht e njohur, bibliotekare, dhe edukatore.

Që në fëmijëri, prindërit e saj i siguruan një arsim të barabartë dhe mbështetën interesin e saj për astronominë, kur në vetëm 12 vjeç ndihmoi në llogaritjen e një eklipsi diellor. Nga viti 1836 deri në 1856 ajo punoi si bibliotekare në Nantucket Atheneum, ndërkohë që netëve operonte teleskopin e vogël në oborr për të vëzhguar yjet.

Më 1 tetor 1847 ajo zbuloi kometën që do të njihej si “Miss Mitchell’s Comet” (C/1847 T1), duke përdorur një teleskop Dollond me aperture 2 inç. Për zbulimin ajo mori medaljen e artë nga Mbreti Kristian VIII i Danimarkës në 1848, çmimi që u dha për çdo zbulues të parë të kometave teleskopike. Me këtë ngjarje ajo u bë astronomia e parë profesionale amerikane dhe ndër gratë e para në botë që zbuloi një kometë.

Në vitin 1848 u zgjodh për herë të parë grua anëtare e American Academy of Arts and Sciences, ndërsa në 1850 u bë anëtare e American Association for the Advancement of Science. Ajo gjithashtu ishte një nga gratë e parat të pranuara në American Philosophical Society.

Në 1865 u ftoi Vassar College në New York për të qenë profesor i astronomisë dhe drejtoreshë e observatorit, duke bërë histori si gruaja e parë me këtë pozicion në SHBA. Ajo refuzoi të pranonte punë me pagë më të ulët se kolegët burra më të rinj dhe kërkoi rritje, që u plotësua nga administrata. Në mësimdhënie ajo theksonte rëndësinë e vëzhgimit praktik dhe krijoi filozofi ku studentët studiojnë yjet vetë dhe nuk mbështeten vetëm te librat.

Mitchell u angazhua edhe në avokimin për arsim të barabartë për vajzat dhe të drejta të grave. Në 1873 ajo bashkëthemeloi Association for the Advancement of Women dhe shërbeu si presidente e saj.

Pas pensionimit në vitin 1888, ajo jetoi në Lynn derisa ndërroi jetë më 28 qershor 1889. Trashëgimia e saj vazhdoi përmes institucioneve që mbajnë emrin e saj, si Maria Mitchell Association, Observatori Maria Mitchell dhe akuariumi në Nantucket.

Emri i saj është nderuar gjithashtu në Holografinë e Grave të SHBA-së dhe në Hall of Fame for Great Americans pas vdekjes. Një kratër hënor dhe një anije e Luftës II Botërore (SS Maria Mitchell) mbajnë emrin e saj.

Maria Mitchell ishte një pioniere e vërtetë e saj kohe, duke sfiduar stereotipet gjinore dhe duke sjellë bukurinë dhe imagjinatën në shkencë. Ajo na mëson se përmes pasionit, vëzhgimit dhe drejtësisë, edhe yjet mund të jenë të arritshme./KultPlus.com

Gonxhja: Kalaja e Gjirokastrës, një nga monumentet më të vizituara të trashëgimisë sonë kulturore

Posted on by Kult Plus

Kalaja e Gjirokastrës është një nga monumentet më të vizituara të trashëgimisë sonë kulturore.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, ndau në rrjetet sociale një album fotografik nga një ditë e zakonshme, gjatë së cilës kalaja është e mbushur plot me vizitorë nga e gjithë bota. Ata ndalen për të përjetuar historinë, arkitekturën dhe shpirtin që kalaja ruan prej shekujsh. Me gjithë vlerat që posedon, ajo është tejet atraktive për turistët nga mbarë bota.

“Një nga monumentet më të vizituara të trashëgimisë sonë kulturore, ku vizitorë nga e gjithë bota ndalen për të përjetuar historinë, arkitekturën dhe shpirtin që ajo ruan prej shekujsh”, shkruan ministri Gonxhja.

Kalaja e Gjirokastrës e arriti shifrën prej 100 mijë vizitorësh që në 6-mujorin e parë të vitit. Në përfundim të 2024-ës, ajo ishte kalaja më e vizituar në rang vendi, pasi priti një numër të madh grupesh turistike të tërhequr nga pamja që ofron qyteti mijëravjeçar.

Panorama nga kalaja e Gjirokastrës është një pamje që ngjall kureshtje te vizitorët, të interesuar për historinë dhe kulturën që ky qytet mbart.

Gjirokastra, apo siç njihet ndryshe “qyteti i gurtë”, është ndër qytetet më të bukura në jug të Shqipërisë. Me vlera të shumëfishta që ka ky qytet-muze është pranuar ndër të parët qytete në UNESCO. Simboli kryesor i qytetit është Kalaja. Ajo është e vendosur mbi një kodër pak të shkëputur nga Mali i Gjerë, e ngritur në një pikë vrojtuese rreth 370 m mbi nivelin e detit./atsh/KultPlus.com