Të rinjtë si agjentë të ndryshimit në Kosovë

“Activate talks”, një ngjarje frymëzuese e Unicef Kosovo Programme sot bashkoi folës të njohur, aktivistë dhe liderë të rinj për t’u përfshirë në diskutime domethënëse dhe për të adresuar çështje që prekin rininë në Kosovë.

Pjesë e bisedave ishin ministri Hajrulla Çeku, ambasadori i Austrisë në Kosovë Christoph Weidinger, shefja e zyrës së UNICEF Nona Zicherman dhe të tjerë.

Në këtë edicion katër të rinj ndanë tregimet e tyre përgjatë realizimit të projekteve të bazuara në komunitetet e tyre, ndërsa u mbajt edhe një panel diskutimi e panairi i projekteve të të rinjëve.

Nëpërmjet këtyre platformave diskutimi, të pranishmit inkurajohen të ndërmarrin veprime, të nxisin ndryshime pozitive dhe të kontribuojnë në zhvillimin e komunitetit rinor të Kosovës./KultPlus.com

Ekspertët e IA paralajmërojnë rrezikun e zhdukjes së njerëzimit nga fuqia e saj

Ndërsa inteligjenca artificiale (IA) garon drejt adoptimit të përditshëm, ndërkohë që ekspertët janë mbledhur edhe një herë për të shprehur shqetësimin e tyre për fuqinë e mundshme të teknologjisë për të dëmtuar apo edhe për t’i dhënë fund jetës njerëzore.

Muaj pasi Elon Musk dhe disa të tjerë që punojnë në këtë fushë, nënshkruan një letër duke bërë thirrje për një pauzë në zhvillimin e IA, një grup tjetër i përbërë nga qindra drejtues biznesi dhe akademikë të përfshirë në IA nënshkruan një deklaratë të re nga Qendra për Sigurinë e IA që shërben për të “shprehur shqetësime për disa nga rreziqet më serioze të IA-së së avancuar”.

Deklarata e re, e cila është vetëm një fjali e gjatë, ka për qëllim të “hapë diskutimin” dhe të nxjerrë në pah nivelin në rritje të shqetësimit midis njerëzve me njohuri teknologjike, sipas faqes së internetit të organizatës jofitimprurëse.

Në deklaratën e plotë thuhet se ”Zbutja e rrezikut të zhdukjes nga IA duhet të jetë prioritet global, krahas rreziqeve të tjera në shkallë shoqërore si pandemitë dhe lufta bërthamore”.

Nënshkruesit e dokumentit përfshijnë Demis Hassabis, shefi ekzekutiv i Google DeepMind dhe Sam Altman, shefi ekzekutiv i OpenAI.

Ndërsa shpalljet e afërta të IA-së nuk janë të reja, zhvillimet e fundit në IA gjeneruese si ChatGPT, i zhvilluar nga OpenAI, kanë depërtuar në ndërgjegjen publike.

Qendra për Sigurinë e IA i ndan rreziqet e IA në tetë kategori.

Ndër rreziqet që ai parashikon janë armët kimike të dizajnuara nga inteligjenca artificiale, fushatat e personalizuara të dezinformimit, njerëzit që bëhen plotësisht të varur nga makinat dhe mendjet sintetike që evoluojnë përtej pikës ku njerëzit mund t’i kontrollojnë ato./KultPlus.com

Pashë në ëndërr gjenezën time

Poezi nga Dylan Thomas

Pashë në ëndër gjenezën time nën djersët e gjumit, duke çpuar
Lëvoren që rrotullohej, të fortë si muskuli
I një motori në trapano, duke u transportuar
Te shëmbëllimi dhe te trari i nervit.

Prej gjymtyrësh të bëra me përmasa krimbi, i hequr qafe
Prej mishit kryeneç, i limuar
Nga të gjitha veglat e barit, metal
Prej diejsh në natën që njerëzit shkrin.

Trashëgimtar i venave ku valon pika e dashurisë,
E shtrenjtë në kockat e mia një qenie, unë
Bëra xhiron e globit të trashëgimisë sime, udhëtim
Në klasë të parë, te njeriu që u ingranua gjatë natës.

Pash në ëndër gjenezën time dhe prapë vdiqa, shrapnel
I ngulur në zemrën në lëvizje, e grisur
Në plagën e qepur dhe erë e mpiksur, vdekje
Me maskë në gojën që gëlltiti gazin.

Esnaf në vdekjen time të dytë dallova lartësitë,
Vjelje thikash dhe bimësh helmuese, ndryshk
Gjaku im mbi të vdekurit e temperuar, duke forcuar
Luftën time të dytë për tu shkëputur nga bari.

Dhe në lindjen time ishte infektues pushteti, i dyti
Rresureksion i skeletit dhe
Veshje e re për shpirtin lakuriq. Virilitet
Rrodhi nga e dhimbshmja dhimbje.

Pashë në ëndër gjenezën time nën djersët e vdekjes, i rënë
Dy herë në detin që ushqen, jo më i freskët
Në ujin e kripur të Adamit derisa, shëmbëllim
I një force të reje njerëzore, unë të kërkoj diellin.KultPlus.com

Teleskopi hapësinor ‘Kepler’ zbulon tre planetë para se të fikej

Disa ditë para se të fikej, teleskopi hapësinor Kepler “u dha” astronomëve informacione rreth tre ekzoplaneteve të reja. Disa astronomë amatorë ndihmuan në këtë studim dhe më pas e publikuan në revistën Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Më shumë se 5000 planetë janë konfirmuar përtej sistemit tonë diellor dhe më shumë se gjysma janë zbuluar nga teleskopi hapësinor Kepler i NASA-s. Pak para se të fikej në tetor 2018, teleskopi vazhdoi të regjistronte shkëlqimin e yjeve dhe një ekip shkencëtarësh nga Instituti i Teknologjisë i Masaçusetsit dhe Universiteti i Wisconsin analizuan të dhënat me cilësi të lartë, javën e kaluar dhe zbuluan tre yje, shkëlqimi i të cilit dukej se u zbeh për pak kohë. Sipas studimit dy nga yjet kanë nga një planet, ndërsa në yllin tjetër ende nuk është konfirmuar prania e një ylli.

Studiuesit i paraqitën vëzhgimet e tyre Grupit të Anketimit Vizual, një grup astronomësh amatorë dhe profesionistë që kërkojnë ekzoplanete në të dhënat satelitore. Ekipi kaloi disa ditë duke ekzaminuar në mënyrë efikase kthesat e dritës të rreth 33,000 yjeve të regjistruara nga Kepler. Këto ishin të dhënat e mbledhura nga teleskopi një javë para se t’i mbaronte karburanti. Edhe me këto të dhëna të vogla, ekipi ishte në gjendje të zbulonte një tranzit unik në tre yje të ndryshëm.

Astronomë profesionistë më pas shikuan vëzhgimet më të fundit dhe vërtetuan se një planet po rrotullohej rreth yllit të tij. Ky hulumtim konfirmoi dy planetët.

Një planet është K2-416 b, i cili është rreth 2.6 herë më i madh se Toka dhe rrotullohet rreth yllit të saj çdo 13 ditë. I dyti, K2-417 b, është një tre herë më i madh se Toka dhe rrotullohet rreth yllit të tij çdo gjashtë ditë e gjysmë. Të dy planetët janë rreth 400 vite dritë larg nga Toka.

Ndërsa planeti i tretë, i cili ende po studiohet, është gati katër herë më i madh se Toka, rrotullohet rreth yllit të tij në rreth dhjetë ditë dhe është 1200 vite dritë larg nga Toka.

“Ne gjetëm ndoshta planetët e fundit të zbuluar ndonjëherë nga Kepleri, para se sateliti të fikej,” thotë profesori Andrew Vanderberg i Institutit të Teknologjisë në Massachusetts. /abcnews.al/KultPlus.com

‘Maroma nji kafe, dalëngadalë ta pi, se më ka ardhë letra për me shku n’ushtri’ (VIDEO)

Qamil Muhaxhiri i njohur si Qamili i Vogël ishte një prej këngëtarëve më të njohur i muzikës popullore e veçmas asaj rapsodike, shkruan KultPlus.

I lindur në Gjakovë në vitin 1923, ai së bashku me Ymer Rizën formuan anembanë Kosovës, Shoqëri Kulturo-Artistike. Me Qamilin e Vogël kanë bashkëpunuar edhe shumë këngëtarë të tjerë si: Tahir Drenica, Mazllom Mezini, Bajrush Doda, Ismet Peja, Hashim Shala, Nexhmije Pagarusha… Këngët e Qamilit të Vogël, vazhdojnë të dëgjohen edhe sot me shumë dashuri.

Një prej tyre e që është shumë e njohur është edhe “Maroma ni kafe”, të cilën KultPlus, po e sjell sot për lexuesit me video dhe me tekst.

Maroma nji kafe
Dalëngadalë ta pi
Se më ka ardhë letra
Për me shku n’ushtri

Ani shuj bre djale
Çka m’kallxove ti
Tash na vjen pranvera
Çka do t’baj pa ty

Ushtar unë po shkoj
E ty po t’la në shpi
Për mall po t’i la
Sahat e allti

Për mu kur t’merr malli
Ty mor djal i ri
Merr shkruma nji letër
Pashë dy sytë e mi

Vijnë shoqet e mija
ditë për ditë me lu
Une dal n’dritare
Për ty tuj mendu

Vitet po kalojne
Koha s’asht tuj shku
E mora nji leter
Ty për me ta shkru./ KultPlus.com

U hap më 1 maj 1931, fakte interesante rreth ‘Empire State Building’

Empire State Building” u hap zyrtarisht më 1 maj 1931. Presidenti amerikan Herbert Hoover shtypi një buton në Uashington DC që ndezi dritat e ndërtesës më të lartë në botë në atë kohë, sipas history.com.

Ideja për ndërtimin e “Empire State Building” thuhet se ka lindur nga një garë mes Walter Chrysler nga Chrysler Corporation dhe John Jakob Raskob i General Motors për të parë se kush mund të ngrinte ndërtesën më të lartë.

Chrysler kishte filluar tashmë punën në ndërtesën e famshme “Chrysler”, 318 metra e lartë në qendër të Manhatanit.

Raskob mblodhi një grup investitorësh të njohur, duke përfshirë ish-guvernatorin e Nju Jorkut, Alfred E. Smith. Grupi zgjodhi kompaninë e arkitekturës “Shreve, Lamb & Harmon” për të projektuar ndërtesën.

Planet e Art-Deco, që thuhet se bazoheshin kryesisht në pamjen e një lapsi, ishin gjithashtu të përshtatshme për ndërtuesit. E gjithë ndërtesa u ngrit për më shumë se një vit, me një buxhet prej 40 milionë dollarësh dhe përpara afatit. Gjatë periudhave të caktuara të ndërtimit, korniza rritej me katër kate e gjysmë në javë.

“Empire State Building”, me 102 kate dhe 381 metra e lartë (443 metra deri në majën e ndërtesës), ishte qiellgërvishtësi më i lartë në botë. Ndërtimi gjatë “Epokës së Depresionit” punësoi deri në 3400 punëtorë në ditë, shumica e të cilëve morën pagesa të larta, veçanërisht duke pasur parasysh kushtet ekonomike të asaj kohe.

Ndërtesa e re e mbushi qytetin e Nju Jorkut me një ndjenjë të thellë krenarie, dëshpërimisht e nevojshme në thellësitë e Depresionit të Madh, ku shumë banorë të qytetit ishin të papunë dhe perspektivat dukeshin të zymta.

Mbërthimi i Depresionit në ekonominë e Nju Jorkut, ishte ende i dukshëm një vit më vonë, ku vetëm 25 për qind e zyrave të “Empire State” ishin marrë me qira.

Në vitin 1972, “Empire State Building” humbi titullin si ndërtesa më e lartë në botë kundrejt Qendrës Tregtare Botërore të Nju Jorkut, që u rendit si qiellgërvishtësi më i lartë për vetëm një vit. Sot nderi i takon kullës “Burj Khalifa” në Dubai, e cila është 827 metra e lartë./KultPlus.com

Rama: Java e Kulturës Italiane, aperitivi kulturor që nuk duhet humbur

Shfaqje filmash, koncerte dhe evente në natyrë është aperitivi kulturor që nuk duhet humbur nga Java e Kulturës italiane.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale programin e aktiviteteve në qytete të ndryshme të vendit nga data 1-7 qershor 2023, që do të mbahen në kuadër të kësaj jave.

Tirana, Shkodra, Vlora, Berati, Gjirokastra e Përmeti do të jenë disa nga qytetet që do të mirëpresin Javën e Kulturës italiane.

Një konsullate shëtitëse në Shkodër do të ofrojë për publikun shërbime të drejtpërdrejta, ndërkohë që një autobus i Policisë Postare dhe Telekomunikacionit do të sjellë në Shqipëri material informues mbi rreziqet që paraqet lundrimi në rrjet.

Produktet italiane do të prezantohen përmes aktiviteteve të ndryshme të degustimit, por edhe përmes një fushate promovimi ku do të ekspozohen produkte të ndryshme novatore “Made in Italy”.

“Ekrani i Artit” do të ndalet në çdo qytet duke prezantuar filma dhe dokumentarë, ndërkohë që në Berat do të çelet një ekspozitë e piktorëve italianë dhe atyre shqiptarë.

Në Vlorë do të prezantohet romani i këshilltarit për kulturën të kryeministrit, Fate Velaj, “Mi Manchi”, ndërkohë që në kuadër të aktiviteteve letrare do të prezantohet edhe libri “Memory of the air” që përmbledh tregimet e subjekteve të fotografuara nga fotografët e arkivit “Marubi”.

Java do të kulmojë me koncertin e Olen Çezarit në Gjirokastër, si dhe me shfaqje folkloristike italiane në sheshin e Lungomares në Vlorë.

Po ashtu në kuadër të Javës së Kulturës italiane do të përurohet kinemaja multifunksionale në Përmet.

Sunny Hill Festival bëhet gati për hapësirën e re, edicioni i radhës në gusht 2024

Sunny Hill Festival është duke u bërë gati për hapësirën e re dhe sipas një njoftimi të këtij festivali, edicioni i radhës do të zhvillohet në fundjavën e parë të gushtit 2024.

Menaxhmenti i këtij festivali bën të ditur se ka marrë vendimin e vështirë për ta shtyrë edicionin e sivjetmë të Sunny Hill Festival, në mënyrë që t’i jepet kohë krijimit të hapësirës së re, njofton Klan Kosova.

“Tash ka ardhur koha ta bëjmë një hap tjetër të madh përpara. Këtë vit, ne po bëjmë gati shtëpinë tonë të re, hapësirën e përhershme të festivalit në Bërnicë. Një vend i cili ua mundëson gjithë pjesëmarrësve ta marrin përvojën më të mirë që ata të gjithë e presin dhe meritojnë. Përjetimet e paharrueshme që i sjell Sunny Hill Festival janë më të rëndësishmet. E pjesëmarrësit në festival e meritojnë absolutisht më të mirën. Në të gjitha aspektet, përfshirë edhe hapësirën kushtuar festivalit, me infrastrukturën e plotë” thuhet në njoftimin e Sunny Hill Festival.

“Ne besojmë se nxitimi i procesit të punës do të zvogëlonte cilësinë dhe esencën e asaj që Sunny Hill Festival e përfaqëson. Duke qenë edhe vet fansa të muzikës dhe festivaleve, ne besojmë shumë në ofrimin e përvojës unike dhe të jashtëzakonshme që ne si festival duhet ta ofrojmë. Prandaj, kemi marrë vendimin e vështirë për ta shtyrë edicionin e sivjetmë të Sunny Hill Festival, që t’i japim kohë krijimit të hapësirës së re. Ruani datat për një edicion masiv të Sunny Hill Festival në fundjavën e parë të gushtit 2024”./KultPlus.com

ChatGPT shkruan fjalimin e kryeministres Frederiksen

 Kryeministrja daneze Mette Frederiksen mbajti  një fjalim në parlament të shkruar nga chatboti shumë i diskutuar ChatGPT.

Politikania socialdemokrate theksoi se ”donte të nënvizonte rëndësinë e inteligjencës artificiale (IA)” gjatë fjalimit në debatin parlamentar danez.

”Është edhe magjepsëse dhe e frikshme ajo që është në gjendje të bëjë inteligjenca artificiale”, theksoi Frederiksen.

Në pak sekonda, IA mund të shkruajë një fjalim, të zgjidhë një test universitar ose të përgatisë një raport – dhe ta bëjë atë në mënyrë kaq bindëse sa pak njerëz besojnë se ka qEnë një robot dhe jo një njeri që qëndron pas saj.

“IA nuk është më e ardhmja. Është një realitet. Dhe kjo do të ndryshojë shoqërinë tonë,  në një masë që ne thjesht nuk e kuptojmë ende”, theksoi Frederiksen./KultPlus.com

214 vite nga vdekja e kompozitorit austriak, Joseph Haydn

Joseph Haydn, (lindur më 31 mars 1732, Rohrau, Austri – vdiq më 31 maj 1809, Vjenë), kompozitor austriak. U rekrutua në moshën tetë vjecare në korin e Katedrales së Shën Stefanit, Vjenë, ku mësoi violinë dhe tastierë. Pasi u largua nga kori, ai filloi të mbështeste veten duke dhënë mësim dhe duke luajtur violinë, ndërsa ndërmori një studim rigoroz të kontrapunës dhe harmonisë. Mori shpejt vëmendjen e Pietro Metastasio dhe nëpërmjet tij u bë faktotum për kompozitorin Nicola Porpora në këmbim të mësimeve.

Duke fituar hyrjen në shoqërinë e lartë, në 1761 ai u bë kreu i institucionit muzikor në pallatin e madh të familjes Esterházy, i cili do ta mbështeste atë për pjesën më të madhe të karrierës së tij. Në këtë pozicion izolimi artistik, por me burime të shkëlqyera, Haydn u ndje i lirë të eksperimentonte dhe u detyrua të bëhej origjinal. Në vitet e fundit ai u njoh ndërkombëtarisht si kompozitori më i madh i gjallë.

Ai kompozoi vepra të rëndësishme pothuajse në çdo zhanër, dhe veprat e tij elegante dhe të këndshme balancojnë mendjen dhe seriozitetin, zakonin dhe risinë. Ai kompozoi 106 simfonitë, duke përfshirë 12 simfonitë e fundit të njohura “Simfonitë e Londrës” (1791–95). Ai praktikisht shpiku kuartetin e harqeve dhe 68 kuartetet e tij mbeten themeli i letërsisë së kuartetit. Veprat e tij korale përfshijnë 14 mesha dhe oratoriumet Krijimi (1798) dhe Stinët (1801).

Ai gjithashtu shkroi 47 sonata për piano dhe më shumë se 125 vepra të bukura për baritonin si violonçel. Njihet si formuesi kryesor i stilit klasik, ai ushtroi ndikim të madh te miku i tij Wolfgang Amadeus Mozart dhe te studenti i tij Ludwig van Beethoven.

Thëniet e tij më të famshme:

“Unë kurrë nuk kam qenë një shkrimtar i shpejtë, kam kompozuar me shumë kujdes dhe përpjekje.”

“Nëse doni të dini nëse keni shkruar diçka që ia vlen të ruhet, këndojini vetes pa askend afër.”

“Unë do të komunikoj me Zotin dhe duhet të jem i veshur siç duhet!”

“Unë ju them përpara Zotit dhe si njeri i ndershëm, djali juaj (W A Mozart) është kompozitori më i madh që kam njohur nga personi dhe reputacioni, ai ka shije dhe për më tepër aftësinë më të madhe në kompozim.”

“Nuk kishte njeri pranë që të më ngatërronte, kështu që u detyrova të bëhesha origjinal.” / KultPlus.com

Atdheut

Poezi nga Gjergj Fishta

N’ty mendoj kur agon drita,
Kur bylbyli mallshem këndon
N’ty mendoj kur soset dita
Terri botën kur e mblon.

Veç se ty të shoh andërr,
Veç se ty të kam në mendim
Ndër t’ vështira ti m’je qandërr,
Për ty leht më vjen çdo ndëshkim.

Tjera brigje, fusha, zalle,
Unë kam pa larg tue ba shtek,
E përgjova tjera valle
N’tjera lule syu mu rrek.

Por nji fushë ma blerët nuk shtrohet,
Por nji mal ma bukur s’rri.
Ma i kulluem nji lum s’dikohet,
Moj Shqypni por si i ke ti.

N’ty ma i bukur lulzon prilli,
Jan ma t’kandshme stin e mot,
N’ty bylbyli pa le Dielli
Këndon ma ambël t’ Madhit Zot.

Pa ty lules s’mi vje era,
Pa ty pema frut nuk m’bjen:
Mue pa ty s’më del prandvera.
Pa ty Dielli nuk m’shkëlzen.

Derisa mundem me ligjërue,
E sa gjall me frymë un jam
Kurr Shqypni s’kam me t’harrue
Edhe n’vorr me t’përmend kam./ KultPlus.com

Festivali Folklorik, 1200 artistë nga të gjitha trevat do të mblidhen në Gjirokastër

Me motivin “Shqipëria vallëzon dhe feston” rikthehet pas 8 vitesh Festivali Folklorik i Gjirokastrës. Edicioni i 10 vjen sërish me synimin për të ruajtur dhe trashëguar vlerat folklorike të gjithë trevave, ku flitet e këndohet shqip.

Larmishmëria e aktiviteteve do të shtrihet në gjithë pikat kyçe të Gjirokastres, duke promovuar kështu edhe vlerat e qytetit të gurtë.
“Festivali do të zhvillohet nga data 24 qershor deri më 1 korrik 2023 dhe do të presë artistë dhe grupe artistike nga 12 qarqet e vendit, si dhe nga Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi etj. Në skenën tradicionale të Kalasë do të ngjiten edhe grupe muzikore folklorike nga arbëreshët e Italisë, të shqiptarëve nga Greqia, Italia, Mbretëria e Bashkuar, Zvicra dhe SHBA. Të gjitha minoritetet dhe dëshmitë e tyre muzikore dhe koreografike janë të përfaqësuara në festival brenda grupeve të qarqeve përkatëse”, shprehet Elva Margariti, ministrja e Kulturës.

Të ftuar gjatë netëve të këtij Festivali do të jenë rreth 1200 artistë e grupe të mirënjohura jo vetëm shqiptarë, por dhe ndërkombëtare . Për herë të parë festivali vjen me risi./KultPlus.com

Pse ndryshimet klimatike kërcënojnë edhe trashëgiminë kulturore

Ndryshimet klimatike janë gjithashtu një kërcënim serioz për trashëgiminë kulturore, por kërkimet dhe rezultatet shkencore në këtë fushë nuk kanë çuar ende në zgjidhje dhe mjete konkrete për ta mbrojtur atë.

“Kërkimet duhet të bëjnë përpjekje për të dëgjuar nevojat e territorit, për të gjetur një dialog të përbashkët dhe për të përshtatur punën e kryer me kërkesat”, deklaroi Alessandra Bonazza, një studiuese në Institutin e Shkencave Atmosferike dhe Klimatike.

Rreziqet që rrjedhin nga ndryshimet klimatike që mund të prekin trashëgiminë artistike dhe kulturore nuk janë vetëm ato që rrjedhin nga ngjarje ekstreme.

”Midis faktorëve të tjerë ka edhe ndryshime në reshjet, temperaturat dhe sasinë e rrezatimit diellor. Për shembull, materialet si mermeri ndikohen nga rrezatimi i tepërt diellor”, shpjegon Bonazza.

”Këto nuk janë efekte të dukshme menjëherë, por në afat të gjatë mund të çojnë në një shpërbërje të materialit”, shton ajo.

”Në situata emergjente, ruajtja e trashëgimisë kulturore kërkon trajnime specifike dhe përgatitjen e vendeve që kanë kushte specifike mikroklimatike”, shton ajo.

”Një zgjidhje e përdorur kohët e fundit është ajo e tempujve në ishullin e Maltës. Në atë rast, u vendos që monumentet të mbuloheshin pjesërisht me struktura të lëvizshme të cilat siguron mbrojtje dhe gjithashtu krijon kushte të veçanta mikroklimatike”, shtoi ajo./KultPlus.com

Kryeministri Kurti përkujton martirët e Paklekut dhe Studimes: Vetëm drejtësia mund t’i shërojë plagët që masakrat i hapën Kosovës

Në 24 dhe 25 vjetorin e masakrave të Paklekut të ri të Drenasit dhe Studimes së Vushtrrisë, Kryeministri i Kosvës Albin Kurti, ka përkujtuar martirët e këtyre dy fashtrave, duke thënë se plagët e hapura nga këto masakra, për t’u shëruar kanë nevojë për drejtësi.

Kryeminstri Kurti ka thënë se masakrat e kryera në Paklek dhe Studime, sikurse edhe të gjitha masakrat tjera, janë dëshmi e pamohueshme e krimeve kundër njerëzimit dhe gjenocidit të shtetit të Serbisë ndaj shqiptarëve gjatë luftës 1998-1999 në Kosovë.

25 vjet më parë, forcat e armatosura të Serbisë, vranë dhe zhdukën me forcë dhjetë civilë shqiptarë në Paklek të ri, e për fatin dhe vendodhjen e nëntë prej tyre nuk dihet ende.

Një vit me vonë, më 31 maj 1999, në Studime, forcat serbe masakruan 13 anëtarë të familjes Gërxhaliu. Në mesin e tyre, shtatë ishin fëmijë.

“Këto masakra, vrasje e zhdukje me forcë, sikurse edhe të gjitha masakrat tjera në Kosovë, janë dëshmi e pamohueshme e krimeve të luftës, krimeve kundër njerëzimit dhe gjenocidit të shtetit të Serbisë ndaj shqiptarëve gjatë luftës 1998-1999 në Kosovë.

Trupi i Kosovës i gjithi është i mbushur me plagë, të cilat për t´u shëruar kanë nevojë për drejtësi. Drejtësia është i vetmi ilaç. Është themeli i qëndrueshëm për paqe.

U prehshin në paqe martirët dhe dëshmorët e Paklekut të Ri dhe Studimes!

Lavdi!”, ka thënë Kryeministri Kurti/ KultPlus.com

Festivali Folklorik Kombëtar rikthehet në Gjirokastër më 24 qershor

Në Sallën Blu të Teatrit të Operas e Baletit, ministrja e Kulturës, Elva Margariti shpalli datat e Festivalit Folklorik Kombëtar të Gjirokastrës. Eventi i një rëndësie madhore për artin e kulturën shqiptare do të mbahet nga data 24 qershor deri më 1 korrik. Festivali Folklorik Kombëtar kthehet në Gjirokastër pas 8 vitesh dhe do të ketë më shumë se 1200 pjesëmarrës.

“Tashmë jemi rikthyer në aktivitetet artistike kulturore pas pandemisë, me më shumë etje, për të sjellë një nivel të ri jo vetëm performance, por edhe një mendësi të re në përqafimin sidomos të brezave të rinj me festivalin e Gjirokastrës”, deklaroi gjatë konferencës për media, ministrja e Kulturës, Margariti.

Që kur nga Ministria e Kulturës u njoftua rikthimi i Festivalit Folklorik, në qarqe të ndryshme të vendit nisi puna përgatitore e grupeve artistike pjesëmarrëse. Shumë shpejt në qytetin e gurtë do të kemi mundësinë të shohim paradën e motiveve, ritmeve, ngjyrave, këngëve, valleve, riteve të cilat do të shpalosen në skenën emblematike të Kalasë së Gjirokastrës./atsh/KultPlus.com

Chopin PianoFEST zgjeron aktivitetin e saj, sonte prezantohet koncert në Tiranë

Chopin PianoFEST Prishtina, sonte udhëton në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, me koncertin e radhës të cilin e zhvillon në bashkëpunim me Filhamoninë e Kosovës, shkruan KultPlus.

Chopin PianoFEST Prishtina këtë vit e ka zgjeruar aktivitetin e saj, ku sivjet për herë të parë, ka dërguar festivalin edhe në Shqipëri, në Teatrin Kombëtar të Operës, Baletit dhe Ansamblit Popullor.

Këtë mbrëmje adhuruesit e muzikës klasike mund ta përcjellin edhe mjeshtrin e jashtëzakonshëm nga Mbretëria e Bashkuar, pianistin Peter Donohoe.

Koncerti do të fillojë në ora 20:00 në Teatrin Kombëtar të Operas, Baletit dhe Ansamblit Popullor në Tiranë/ KultPlus.com

‘Ekrani i Artit’, festivali i filmit që do të zhvillohet në oborret shkodrane

Oborret e bukura shkodrane do të kthehen në kinema të hapura e skena muzikore përgjatë 5 ditëve. Lajmin e jep ministrja e Kulturës, Elva Margariti, përmes fotove nga posterat e “Ekranit të Artit” që ndau në rrjetet sociale.

Bëhet fjalë për nisjen e edicionit të 6-të të Festivalit të Filmit “Ekrani i Artit”, me drejtor Adrian Pacin.

Festivali do të zhillohet për 5 ditë, në 5 vendqëndrime të ndryshme, përfshirë edhe një hapësirë buzë liqenit.

“Me kënaqësi e mbështetëm edhe këtë vit këtë festival, që bën bashkë filmin, muzikën e performancat artistike, duke i dhënë edhe më shumë jetë Shkodrës, këtij poli kulturor historik”, u shpreh ministrja Margariti.

Ndërkohë drejtuesi artistik i festivalit, Edi Muka ka deklaruar se ky edicion do të përqendrohet tek kinematografia suedeze.

Programi parashikon shfaqjen e 60 filmave. Ndër mbështetësit e këtij festivali janë Ambasada Italiane dhe Instituti Italian i Kulturës./atsh/KultPlus.com

Që të ndjesh dashurinë time

Poezi nga Bob Dylan

Kur shiu tërsëllin në fytyrën tënde,
Dhe e gjithë bota të është qepur pas,
Mund të të ofroj një përqafim të ngrohtë
Që të ndjesh dashurinë time.

Kur shfaqen hijet e mbrëmjes dhe yjet
E kur askënd nuk ke të të fshije lotët,
Mund të të shtrëngoj për një milion vjet
Që të ndjesh dashurinë time.

E di që mendjen nuk e ke mbledhur ende
Por unë kurrë nuk do të të bëja keq,
Këtë e kam ditur qysh prej çastit që u takuam
Dhe në mendjen time s’ka asnjë dyshim, vendin ku e ke.

Do të vuaja urie, në blu dhe në zi do të nxihesha,
Do të zvarritesha për ty, përgjatë rrugës,
Nuk ka asgjë të cilën nuk do ta bëja për ty,
Që të ndjesh dashurinë time.

Stuhitë po trufullojnë mbi detin zemërak,
Dhe mbi rrugën e pendesës,
Erërat e ndryshimit po fryjnë të egra dhe të lira,
Dhe ti ende nuk ke parë askënd si unë, kurrë!

Mund të të beja të lumtur, ëndrrat t’i përmbushja,
Nuk ka asgjë për ty që s’do ta beja.
Për ty do të shkoja deri në fund të botës,
Që të ndjesh dashurinë time.

Përktheu Edvin Shvarc

‘Tingujt e kujtesës’, koncert përkujtimor në 50-vjetorin e Revoltës së Spaçit

Me rastin e 50-vjetorit të Revoltës së Spaçit, Fondacioni “Kujto” me mbështetjen e Ambasadës së Zvicrës dhe Konrad Adenauer-Stiftung organizuan një koncert përkujtimor në Qendrën Kulturore të Katedrales Orthodhokse në Tiranë.

Koncerti “Tingujt e kujtesës” mblodhi bashkë emra të njohur të artit shqiptar si Ema Andrea, Vikena Kamenica, Ylber Gjini, Kristina Petrollari, Fatos Bardulla, Dorina Laro etj., por vlen të veçohet këngëtari Tomi Kondakçi, ish-i dënuar në Spaç. Drejtor artisti i koncertit ishte kompozitori Endri Sina.

Në program ishin përfshirë poezi nga Havzi Nela, Visar Zhiti, Sadri Ahmeti e Maks Velo, shoqëruar me muzikën e Çajkovskit, Çesk Zadesë etj.

Gjithashtu para të pranishmëve u shfaq premiera e filmit dokumentar “Çarçafët e bardhë”. I përzgjedhur në 14 festivale ndërkombëtare dhe vlerësuar me çmim në 3 prej tyre, me regjizor Pandeli Çeçon dhe Luljeta Prognin si dhe me mbështetjen e Fondacionit “Kujto”, themeluar nga Agron Shehaj si pinjoll i një familjeje të persekutuar politike.

Protesta e të burgosurve politikë nisi me flamurin pa yll, pikturuar nga Mersim Vlashi 32 vjet burg (i cili sot nuk jeton më), më pas parullat “Ja vdekje, ja liri!”, “Rroftë Shqipëria e lirë!”, “Populli është me ne!”, “Rroftë Evropa e lirë!”, që vazhduan për mbi 3 ditë në tarracën e burgut nga 100 të burgosur, që u rrethuan me shpejtësi nga mbi 4500 trupa ushtarake nga Shkodra e Tirana, të cilët hapnin zjarr nga të gjitha anët./atsh/KultPlus.com

Ismail Kadare i ftuar nderi në edicionin e 25-të të Panairit të Librit në Prishtinë

Shkrimtari i njohur Ismail Kadare do të jetë i ftuar nderi në edicionin e 25-të të Panairit të Librit në Prishtinë, që do të nisë më 6 qërshor, shkruan KultPlus.

Për pjesëmarrjen e Ismail Kadare ka njoftuar botuesi i Shtëpisë Botuese “Onufri”, i cili a detajuar edhe për takimin e Kadaresë me Besian dhe Edon Zenelin që janë edhe organizatorë të Panairit të Librit në Prishtinë.

Më poshtë po ju sjellim njoftimin e plotë të Hudhrit.

Me Besian dhe Edon Zenelin, djemtë e shkrimtarit dhe botuesit të njohur, Abdulla Zeneli. Biseduam me ta, si përfaqësuas të shoqatës së botuesve të Kosovës, për detajet e fundit për ceremoninë e hapjes së Panairit të 25-të të Librit në Prishtinë, ku shkrimtari ynë i shquar do të jetë i ftuar nderi.

Bar Juvenilja, e mërkurë, 31 maj 2023./ KultPlus.com

Imazhe nga koncerti i Filharmonisë së Kosovës në Chopin PianoFEST (FOTO)

Një koncert i radhës i festivalit ‘Chopin PianoFest Prishtina’ është mbajtur të hënën, si bashkëpunim i Chopin PianoFEST dhe institucionit më të lartë muzikor në vend, Filharmonisë së Kosovës, shkruan KultPlus.

Ky koncert i jashtëzakonshëm, ndër të tjera u mundësua nga profesionalizmi i  maestros Peter Donohoe, dirigjentit Robert Guy dhe Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës.

KultPlus, ju sjellë disa nga fotografitë e realizuara përgjatë koncertit nga Minstria e Kulturës:

Sonte në TTK jepet premiera ‘Udhëtim i gjatë drejt natës’

Sonte në Teatrin Kombëtar të Kosovës do të shfaqet premiera “Udhëtim i gjatë drejt natës”, i regjisores, Iliriana Arifi, shkruan KultPlus.

Në këtë shfaqje e cila sonte vjen premierë në Teatrin Kombëtar, luajnë aktorët: Ernest Malazogu, Arta Selimi, Allmir Suhodolli, Don Shala dhe Florie Bajoku.

Kjo shfaqje ndriçon rrugën drejt shërimit dhe ofron një mesazh të fuqishëm shprese në mes të netëve më të errëta.

Shfaqja sontë fillon në ora 20:00, kurse reprizat jepen më 1, 2 dhe 3 qershor në ora 20:00, në Amfiteatrit të Teatrit Kombëtar të Kosovës./KultPlus.com

‘Sytë’

Poezi nga Timo Flloko.

Sytë shohin, shihen; fshehin, fshihen;
Sytë ikin largohen, …sytë mërgohen.

Sytë ndrijnë, qeshin; ndizen, ndezin,
Sytë dashurojnë, dashurohen …sytë verbohen.

Sytë lotojnë, pikëllojnë; fiken shterohen,
Sytë ftohen, s’flasin, ….sytë vrasin.

Shtati kallkan ngrin,
sytë mbesin,
hapur, kur vdesim./KultPlus.com

Prezantohet projekti filmik mbi jetën e veprën e Pëllumb Kullës

Në ArTurbina është zhvilluar mbrëmë ceremonia e fillimit të filmit mbi jetën e veprën e Mjeshtrit të Madh Pëllumb Kulla. Të ftuarve u është prezantuar “Lejlekët nuk vijnë më”, një vepër me një bashkëpunim të pazakontë. Leonard Bombaj sjell studimin e veprës dhe jetës së Pëllumb Kullës, në formën e një skenari me disa dorëshkrues. Kulmet e veprave të regjisorit e skenaristit Pëllumb Kulla sjellë si një studim biografik po nga një tjetër regjisor, Leonard Bombaj.

Autori ka mbledhur një histori jetësore prej 80 vitesh, ndarë në 3 epoka: lufta, komunizmi dhe demokracia. Bombaj për të shkruar “Lejlekët nuk vijnë më”, të cilin synon ta kthejë shumë shpejt në film, ka studiuar 31 libra të Pëllumb Kullës. Vepra në versionin e saj final i përket gjinisë historike dhe dramedi, me  60 heronj shumëngjyrësh nga jeta dhe vepra e Mjeshtrit të Madh.

Në mbrëmje, të pranishmit u njohën me sekretet e këtij rrugëtimi, ambasadorët e filmit, personalitete te artit, si edhe legjenda e gjallë që fshihet si frymëzuesi letrar, i quajtur nga kritika si “Mark Twain-i” shqiptar./atsh/KultPlus.com