Nelson Mandela: “Mësimi nga babai që nuk e harrova kurrë”…

Respekti është një rrugë me dy korsi.

Përgjatë gjithë jetës keni për të dëgjuar këshillën dashamirëse të atyre që kujdesen për ty, të të afërmëve, apo të atyre që ta duan të mirën se duhet të mësosh të dëgjosh, dhe të dëgjosh nuk do të thotë të bluash në mendje gjënë e radhës që do thuash ndërkohë që tjetri po flet, POR dëgjimi është një formë e thellë vëmendjeje ndaj tjetrit pikërisht në kuptimin që e shpreh Stephen Covey tek 7 Zakonet e Njerëzve të Suksesshëm.

Por sot do të kapërcejmë në një nivel krejt tjetër të mjeshtrisë së të dëgjuarit, dhe rregulli i artë është ky:

Të mësosh të dëgjosh do të thotë të jesh i fundit që flet.

Merr një lasp dhe një copë letër dhe shënoje këtë, (ose tek Notes në smartphone) pasi vështirë se ke për të lexuar gjë tjetër më të rëndësishme për sot:

Të mësosh të dëgjosh do të thotë të jesh i fundit që flet.

Nuk ka rëndësi sesa njerëzve të tjerë ua tregon këtë ide nëse ti nuk e shkruan diku që ta ngulitësh mirë në mendje për veten tënde.

Nelson Mandela është rasti tipik i personit që merret në studim kur flitet për lidershipin, artin e prijësit, pasi ai është botërisht i njohur si një prijës i madh.

Çdo vend e çdo komb kanë personalitetet e tyre që i frymëzojnë u prijnë dhe u japin guxim por Nelson Mandela në mbarë botën njihet si etaloni i asaj me të cilën një prijës i madh duhet të matet.

Ai në fakt ishte djali i një prej burrave më të rëndësishëm të një grupi tribal, dhe një ditë atë e patën pyetur: si mësove të bëhesh një prijës i madh?

Dhe Mandela u përgjigj:

Kur isha një fëmijë i vogël, shkoja me babain tim në mbledhje të grupeve tribale, dhe unë kujtoj dy gjëra kur babai im takohej me të urtët e tjerë të grupit…

E para: ata uleshin gjithmonë në rreth, dhe e dyta: babai im ishte gjithmonë i fundit që fliste.

Kanë për t’ju thënë gjithë jetën se duhet të mësoni të dëgjoni, por sot ne ju themi se duhet të mësoni të jeni i fundit që flisni, pasi kjo e përfshin rregullin e parë dhe shkon përtej tij.

Ne e vërejmë këtë gjë çdo ditë në takimet e bordeve apo të bizneseve apo të punës apo kudo tjetër, edhe nga njerëz që e konsiderojnë veten prijës të mirë, të cilët në fakt mund të jenë prijës të zotë, të cilët futen në mbledhje shprehin problemin për të cilin do flasin dhe pastaj thonë opinioni im është ky, tani le të dëgjojmë çfarë ka për të thënë secili prej jush, merreni fjalën me radhë.

Aftësia për ta mbajtuar brenda vetes opinionin tënd derisa edhe më i fundit të ketë folur bën dy gjëra për ju:

1. U jep të gjithëve ndjesinë se ata po dëgjohen, dhe u jep të gjithëve ndjesinë e përplotshme brenda vetes se ata kanë kontribuuar.

2. Ju merrni benefitin e njohjes me të gjitha këndvështrimet që secili shpalos dhe kështu i hapni rrugën mendjes që të përftojnë versionin më të drejtpeshuar të çështjes.

Aftësia këtu është një dhe vetëm një: mbajtja e opinionit tënd për vete derisa gjithë të tjerët të kenë përfunduar.

Nëse gjatë kohës që tjetri po flet kurrsesi mos ia jepni atë miratimin me lëvizjen e kokës që do të thotë “Po”, e nëse nuk jeni dakord me dikë ndërsa ai po flet kurrsesi mos e tund kokën me lëvizjen që do të thotë “Jo”.

Qëndro aty, dëgjo me kujdes dhe e vetmja gjë që të lejohet të bësh përpara se të gjithë të kenë përfunduar është që të bëni pyetje, në mënyrë që të kuptoni në rrënjë atë çfarë të tjetri po thotë, dhe cila trajektore e të menduarit i ka çuar ata deri në atë konkluzion.

Dhe në fund, do të vijë radha jote për të folur. Kini parasysh se kjo nuk është aspak diçka e thjeshtë, po flasim këtu për zbutjen e bishës më të egër në trupin e njeriut: gjuhës.

Praktikoni artin e të qënit i fundit që flisni, kjo është ajo që Nelson Mandela bënte.

Kur Amerika mbështeste presidentin e Kosovës

Si sot, 27 vjet më parë, 16 anëtarë të Kongresit të SHBA-ve (Senatit dhe Dhomës së Përfaqësuesve) i dërguan Ibrahim Rugovës një letër uruese dhe përkrahëse, pas fitores bindëse për President të Kosovës në zgjedhjet e 24 majit të vitit 1992. Ibrahim Rugova u rizgjodh edhe tri herë President (1998, 2002 dhe 2004) dhe udhëhoqi popullin e Kosovës deri kur dha frymë, më 21 janar 2006. Nga nënshkruesit e letrës nuk jetojnë më: Tom Lantos, William Broomfield, Wayne Owens, Frank Horton, Charles Wilson – shkruan RTKlive.

I dashur President Rugova,

I kemi përcjellë zgjedhjet e 24 majit në Kosovë, me një ndjenja të përziera të brengosjes së madhe dhe pritjeve të thella: me brengosje se regjimi i Beogradit, do të përpiqej ta ndalonte me forcë votimin dhe me pritjen se kosovarët, do të bëjnë edhe një hap të rëndësishëm drejt pavarësisë dhe demokracisë së papenguar.
Dëshirojmë të të urojmë për fitoren gati unanime për Presidencë dhe të dëshirojmë gjithë të mirat, për detyrat e vështira me të cilat do të ballafaqohesh. E morëm vesh, që ju dhe anëtarët e zgjedhur në mënyrë të rregullt të Parlamentit të sapokonstituuar të Kosovës, jeni të përcaktuar të qëndroni në Kosovë dhe të veproni hapur me qeverisjen tuaj. 
Vështirësitë me të cilat, ju dhe kolegët tuaj, jeni ballafaquar e po ballafaqoheni, janë shumë të mëdha andaj ne do të bëjmë çka është e mundur, t’ju përkrahim juve dhe anëtarët e Parlamentit kosovar në këto kohë të vështira.
Komuniteti ndërkombëtar, përfundimisht ka filluar të kuptojë se çfarë regjimi e kontrollon ushtrinë serbe dhe ne na mban shpresa se, Millosheviqi dhe përkrahësit e tij, së shpejti do të fillojnë të ndiejnë efektet e përbuzjes ndërkombëtare.
Qëllimi ynë është të vazhdojmë të bëjmë presion për liri politike në Kosovë dhe të kundërshtojmë politikat brutale dhe mashtruese të qeverisë së Beogradit.
Edhe një herë, ju urojmë për fitoren bindëse në zgjedhje dhe mirëpresim bashkëpunimin me ju, në të ardhmen.

Pasojnë nënshkrimet:
Eliot Engel, Susan Molinari, William Broomfield, Dick Swett, William Zeliff, Tom Lantos, Frank Horton, Albert Bustamante, Michael McNulty, Wayne Owens, Don Ritter, James Sensenbrenner, William Dannemeyer, Jolene Unsoeld, Charles Wilson, Elton Gallegly.

Delegacioni i Kosovës dëshmon në Parlamentin Italian për dhunën seksuale gjatë luftës

Një delegacioni i Kosovës i udhëhequr nga ish-Presidentja Atifete Jahjaga në përbërje të cilit ishin deputetët Mexhide Mjaku-Topalli, znj.Saranda Bugujevci si dhe e mbijetuara e dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë, Znj Vasfije Krasniqi-Goodman, të mërkurën me 26 qershor dëshmoi për krimet e dhunës seksuale gjatë luftës në dy dhomat e Parlamentit Italian, transmeton KultPlus.

Takimi i parë i delegacionit u zhvillua në Senatin e Republikës, me kryetaren e Komisionit Parlamentar të Hetimeve mbi Feminicidin (vrasje e grave) si dhe mbi të gjitha format e dhunës me bazë gjinore, senatore Valeria Valente, Ndërsa gjatë pasdites delegacioni u prit nga Komisioni për Punët e Jashtme i Dhomës së Deputetëve, ku përvec kryetares Marta Grande merrnin pjesë edhe disa anëtarë të këtij Komisioni. Ish-presidentja Jahjaga në fjalën e saj, pasi prezantoi shumë fakte rreth krimeve të luftës të kryer nga forcat serbe në Kosovë, në të dy takimet foli në emër të grave të dhunura gjatë luftës, dhe kërkoi nga Parlamenti Italian të ndihmojnë Kosovën në betejën ndërkombëtare për drejtësi të këtyre grave. Ajo kërkoi që të ushtrohet presion mbi Serbinë e cila vazhdon të mohojë krimet e luftës dhe strehon kriminelët. Zonja Jahjaga kërkoi miratimin e një Rezolute nga Parlamenti Italian ku të njihen dhe dënohen krimet e dhunet seksuale që kanë ndodhur në Kosovë gjatë luftës, dhe të ushtrohet presion mbi Serbinë rreth kësaj cështjeje. Ajo shpjegoi edhe betejën me shoqërinë Kosovare e cila deri vonë këtë temë e ka konsideruar si tabu.
Më pas në të dy takimet, foli e mbijetuara e dhunës seksuale znj. Vasfije Krasniqi Goodman, e cila me emocione të shumta shpjegoi historinë e saj. Ajo shpjegoi edhe betejat me drejtësinë ndërkombëtare në Kosovë, fillimisht me UNMIK-un i cili e kishte humbur dëshminë e saj dhe më pas me EULEX-in. Ajo tha se dy dhunuesit e saj ende nuk janë dënuar nga Gjykata, edhe pse ajo i ka denoncuar dhe se do të vazhdonte të luftonte për drejtësi. Zonja Krasniqi-Goodman kërkoi që serbët të dënohen për krimet që kanë bërë, po kështu shteti Serbi të kërkojë falje për ato krime.
Ndërsa kryetarja e Grupit të Grave Deputete znj. Mexhide Topalli Mjaku tha se në Kosovë nuk kanë ndodhur krime vetëm në vitet 1998 – 1999 por edhe më përpara duke rikujtuar represionin dhe shkeljen masive të të drejtave të njeriut nga pushteti serb për dekada me radhë. Ajo i ftoi deputetët italianë të vizitojnë Kosovën dhe për të pare realitetin nga afër.
Deputetja tjetër e Kuvendit të Kosovës Saranda Bogujevci rrëfeu historinë e vrasjes së familjes së saj dhe betejën për drejtësi që ka zhvilluar me ndihmën e shtetit britanik. Ajo kërkoi që shteti italian që është prezent në Kosovë të ndokojë që kriminelët e luftës të sillen përpara drejtësisë si dhe të ndihmojë në rehabilitimin e viktimave të dhunës seksuale.


Në Komisionin për Punë të Jashtme pasi edhe diskutime nga deputetët prezentë mes të cilave deputetja Laura Boldrini, ish-kryetare e parlamentit, e cila foli sesi ajo vetë kishte takuar me dhjetëra gra pas luftës në Kosovë që ishin dhunuar në mënyrë të vazhdueshme nga paramilitarët e Arkanit, dhe se do të angazhohej në zbardhjen e së vërtetës për këto krime monstruoze, dhe se është e vërtetë se nuk ëhstë bërë asgjë për këto krime.
Deputetë të tjerë që morën fjalën u shprehën se ishin të prekur nga dëshmitë e rënda që dëgjuan nga dy të mbijetuarat e luftës dhe i inkurajuan ato për guximin e treguar.
Edhe Ambasadorja Lama bëri një pasqyrë të shkurtër përpara këtij komisioni në lidhje me iniciativën e hapjes së gjykatës për krime luftë në Kosovë menjëherë pas luftës, por që nuk u themelua nga ndërkombëtarët me arsyetimin se do të ndikonte negativisht në armiqësimin e mëtejshëm të shqiptarëve dhe serbëve dhe vecanërisht me nënvlerësimin e krimeve të dhunës seksuale nga misionet ndërkombëtare. Ajo kërkoi që tani që ekziston një atmosferë tjetër edhe në nivelin ndërkombëtar rreth dhunës seksuale të përdorur si taktikë lufte, Italia të angazhohet në kushtëzimin e Serbisë në procesin e integrimit europian, në mënyrë që të njohë këto krime dhe të bashkëpunojë për të sjellë kriminelët përpara drejtësisë.

Këto aktivitete u realizuan nga Ambasada e Republikës së Kosovës në Itali, në kuadër të internacionalizmit të njohjes së dhunimeve seksuale në Kosovë si mjet lufte, të nënshtrimit dhe poshtërimit të popullit të Kosovës nga regjimi i Millosheviqit./KultPlus.com

Michelle Obama i shkruan letër Bebe Rexhës

Ish-zonja e parë e Amerikës, Michelle Obama, i ka shkruar një letër këngëtares shqiptare me famë botërore, Bebe Rexha, përcjell albinfo.ch.

Në këtë letër Michelle e ka falënderuar Bebe-n për përkrahjen që kjo e fundit i ka dhënë për fushtatën “College Singing day” të vitit 2019.

Përmes kësaj letre, Michelle ka shprehur vlerësimin për Bebe Rexhën dhe dëshirën që të vazhdojnë bashkëpunimin në të ardhmen.

“Barack dhe unë urojmë gjitha të mirat për ty dhe më të dashurit tu”, përfundon letra e Michelle Obama-s, që Bebe e ka shpërndarë në Instagram.

Spanja aprovon bursat për studime për studentët kosovar

Për herë të parë nënshkruhet marrëveshje për shkëmbim të studentëve kosovar me bursa të plota në Spanjë. Marrëveshje kjo falë bashkëpunimit të Kolegjit Universum me dy universitete prestigjoze nga Spanja University of Santiago de Compostela dhe Universidad de Valladolid.

Pra tani studentët e Kolegjit Universum kanë mundësinë të studiojnë për një semestër me bursë të plotë në Spanjë në University of Santiago de Compostela dhe Universidad de Valladolid. Aplikimet kanë filluar, regjistrohu këtu https://bit.ly/2HuMame eksploro Evropën gjatë studimeve.

University of Santiago de Compostela është universitet publik i vendosur në qytetin e Santiago de Compostela, Galicia, një nga universitetet më të vjetra në botë. Poashtu Universidad de Valladolid është universitet publik në qytetin e Valladolidit, i themeluar qysh në shekullin e 13-të, është një nga universitetet më të vjetra në botë. 

Secili studentë i Kolegjit Universum përfiton shkollim falas, 950 euro kompenzim mujor dhe 360 euro kompenzim për shpenzime të transportit. Vlera totale e bursës qpër secilin student është 6,060 euro/semester.

Kolegji Universum, mbetet lider për mundësitë ndërkombëtarë për studentët! Deri sot 108 studentë të Kolegjit Universum dhe 83 staf akademik dhe administrativ kanë përfituar nga kjo mundësi. Apliko edhe ti https://bit.ly/2HuMame 

Për informata shtesë kontakto Zyrën e Projekteve Ndërkombëtare të Kolegjit Universum [email protected], ndiqni faqen në facebook & instagram apo telefononi në +383 44 144 062.

Në “hijen” e burrit: Paul McCartney përzgjedh fotot e gruas së jetës

Para se të martohej me anëtarin e grupit The Beatles, Paul McCartney, Linda Eastman ishte fotografe e shpërblyer që shkrepte fotot e yjeve të rockut. Në shkrimin e gazetarit Alexis Petridis, McCartney thotë se puna e saj ia ndryshoi jetën. Pjesë të këtij shkrimi, Telegrafi sjell më poshtë.

“Gjithmonë më thoshte, me shaka, se ia shkatërrova karrierën”, shprehet Paul McCartney, i ulur në një divan në zyrën e tij në Soho të Londrës, pranë fotografive shpërndara të gruas së tij të jetës. “U bë e njohur si ‘gruaja e Paulit’, në vend që fokusi të jetë te fotografia e saj. Por, me kalimin e kohës, njerëzit nisën të kuptojnë se ishte autentike. Pra, po, ajo në fund e merr reputacionin e duhur, por në fillim kjo iu mohua nga lajmet spektakolare nga martesa”.

Ka të drejtë. Para se të takohej dhe martohej me të në mars të vitit 1969, Linda Eastman ishte fotografe me shumë çmime të fituara. E lindur në vitin 1941 dhe e rritur në periferi të Nju-Jorkut, kishte studiuar tek Hazel Archer – e cila mes të tjerash i dha mësim artistit Robert Rauschenberg. Ajo ishte gruaja e parë që bëri foto për kopertinën e revistës “Rolling Stone”, me Eric Claptonin në të. Specialiteti i saj ishte kapja e yjeve të muzikës në momente të pambrojtura: Aretha Franklin në lot; Jimi Hendrix duke gogësuar; Janis Joplin prapa skenës, me shishen tashmë të zbrazur të uiskit. Por, martesa me një anëtar të grupit The Beatles, e errësoi punën dhe reputacionin e saj, siç do të thoshte Yoko Ono.

Disa vite më vonë, talenti i saj u riafirmua: Libri i vitit 1976, i titulluar “Fotografitë e Lindës”, ishte i pari nga seria e koleksioneve me punën e saj. Reputacioni i saj është rritur edhe më pas vdekjes së saj në vitin 1998, ndërkaq “Retrospektivë e Linda McCartneyt”, që do të hapet në Galerinë e Artit “Kelvingrove” në Glasgou, është ekspozita e fundit me punën e saj. Kurator i kësaj ekspozite është Paul McCartney, bashkë me vajzat Mary dhe Stella. Për këtë artikull ai përzgjedh gjashtë fotografitë e tij të preferuara.

“Siç mund ta shihni”, thotë ai, “më pëlqen të flas për këto gjëra (fotografitë – v.j.)”. /Telegrafi/

BB KING, 1968

Sikur të bënim një veting për kulturën dhe artin?

Ben Andoni

Njerëzit e artit dhe kulturës janë zakonisht ata që ankohen më shumë. Për jetën e përditshme. Për pamundësitë. Mungesën e elementëve ndihmës për të inkurajuar artin e tyre. Aftësitë e tyre të pavërejtura. Talentin e rrallë. Ani pse një klasë të re mes tyre nuk i bëhet vonë për të gjitha këto. Artistë me kontribute modeste, kinse shkrimtarë dhe pafund njerëz të estradës janë realisht të pasur. Për të mos thënë milionerë. Jo thjesht sepse jetën e ndajnë me më të pasurit në vend, porse sasia e fondeve që u jepet jo rrallë në dispozicion u mundëson të bëjnë gjithçka.

Pak vite më parë, një grup gazetarësh në një kërkesë miqësore për të bërë një reportazh për asetet kombëtare të turizmit, u duhej një motoskaf për të parë pjesën matanë të Karaburunit dhe ishullit të Sazanit. Kundrejt lejeve që ishin përgatitur t’i merrnin, ata ishin gati dhe të paguanin një shumë nga vetja për karburantin, thjesht të kryenin si mision. Në fund rezultoi e pamundur, sepse një nga moderatorët më të zëshëm shqiptarë e kishte marrë bashkë me vajzat e spektaklit për të bërë fotografitë, ku shpalosnin hiret e tyre dhe për qejfet, kuptohet. Të gjitha këto nuk i provon dot, sepse nuk shënohen.

Aristokracia e artistëve janë një pjesë e vogël, pasi një grup jo i vogël i janë futur politikës dhe i bëjnë hosana asaj për të pritur beneficet “e merituara”.

Çfarë ofrojnë vallë njerëzit e artit të përftojnë një mënyrë trajtimi të tillë? Vallë arti ka ndihur sot gjykimin kombëtar të përmirësohet? A ka mundur dot arti të sensibilizojë sesi shqiptarët të mos vjedhin votat? A ka mundur arti të shkojë te njerëzit e varfër? A ka prodhuar vlera për të cilat bota ka kthyer kokën?

Për të gjitha ka një përgjigje negative. Artistët shqiptarë, me përjashtime të rralla, jo vetëm nuk kanë mundur t’i bëjnë këto, por më shumë mendojnë për egon e tyre dhe mbi të gjitha përfitimet e tyre mediokre. Makinat luksoze të një takëmi, paratë e pafundme që prishin për t’i bërë karshillëk të tjerëve që nuk i kanë këto mundësi, kupton se arti që bëjnë ata është thjesht një urë ku kalohet prej këtyre njerëzve që përfitojnë në një të tillë mënyrë.

Të merr malli të kujtosh nëse një Shtëpi Botuese ka arritur të nxjerrë një shkrimtar të vërtetë apo të inkurajojë letërsinë e vendit. Të merr malli të dëgjosh veprime dhe akte dinjitoze në çmime, sepse të gjitha janë të paragjykuara.

Padrejtësia është në muzikë, në letërsi, në artet pamore e kudo. Drejtorët e institucioneve kulturore janë thjesht zgjatime politikash dhe nuk kanë individualitet, ku të tregojnë se çfarë mund të bëjnë për institucionet e tyre ashtu si shumë njerëz që bëjnë politikat janë të trysnuar deri në fund. Kjo e bën prodhimin e librit shqiptar të jetë tejet i shtrenjtë, ashtu si shpërndarja e tij të jetë tejet e pamundshme. Jo rrallë promovohen biblioteka, por paradoksi është se njerëzit lexojnë gjithnjë e më pak. Letërsia kombëtare është e mbytur nga kinset dhe nga reklama ku promovohet jo e mira. Të gjithë disiplinat e artit janë të mbushura me problematika, që duket se ministrat e Kulturës nuk i përballin dot për shkak të militantizmit të frikshëm të anëtarëve të tyre.

Shqiptarët kanë nevojë edhe për një Vetting të njerëzve të pasur të artit, për mënyrën sesi kanë zhvatur; për mënyrën sesi kanë ndarë projekte, impakti i të cilave ka qenë pothuaj nul; për shpërdorimet e shumta; pasuritë kurrsesi të pajustifikuara; mënyrën sesi kanë shpërdorur postet; por nga ana tjetër dhe nga përballja me projekt-planet e tyre. Shqipëria e artit ka një mal të madh problemesh, ku çdo disiplinë do kërkonte një mal të tërë argumentesh për t’u hedhur poshtë dhe për të treguar se njerëzit e artit nuk janë shumë më ndryshe nga njerëzit e drejtësisë, politikës e kështu me radhë

Nuk është vonë, duhet thjesht një angazhim për t’i dhënë pak dinjitet artit të një vendi të vogël, që i prodhon me shumë vështirësi sfidat e veta. /Milosao/

Hapen dyert e Glastonbury-t, shkrepen fotot e para (FOTO)

Sot në Angli nis festivali i përvitshëm i arteve performuese, Glastonbury, dhe tashmë kanë dalë edhe pamjet e para brenda.

Ky festival për çdo verë mbledh mbi 150 mijë vizitorë jo vetëm nga Britania e Madhe, por nga e mbarë bota.

Organizatori i festivalit, Michael Evis, ua hapi dyert e “Worthy Farm” të pranishmëve që në mëngjes.

“Kurrë nuk ka qenë më mirë, dhe kurrë nuk ka pasur më të mirë se ky”, ka thënë Evis para se ta hapte portën.

“Ju lutemi, kujdesuni për njëri-tjetrin dhe për tokën”, i ka udhëzuar mes tjerash ai.

https://www.instagram.com/p/BzG0jzDhrhl/?utm_source=ig_embed
https://www.instagram.com/p/BzIdfofBmaJ/?utm_source=ig_embed

Margariti: Të huajt shijojnë edhe atë pjesë të turizmit që shqiptarët i anashkalojnë

Pjesë të turizmit që shqiptarët i anashkalojnë, të huajt kanë gjithmonë e më shumë interes dhe e shijojnë më së shumti gjatë qëndrimit të tyre në Shqipëri.

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti tha gjatë një interviste televizive se janë të huajt ata të cilët na mësojnë akoma edhe më shumë Shqipërinë tonë. Sipas saj, ata janë të parët që kanë vizituar Thethin apo Valbonën si dhe shprehin interes të lartë për turizmin natyror e sportiv.

“Janë të huajt ata të cilët na mësojnë akoma edhe më shumë Shqipërinë tonë. Po të takosh të huajt, ata janë të parët që kanë qenë ne Theth, në Valbonë, Zogaj, Shirokë, e vende të tjera. Ka shumë të huaj që shkojnë në Nivicë dhe vizitojnë kanionet e Nivicës. Ka pjesë të turizmit që ne Shqiptarët disi i kemi anashkaluar apo mënjanuar që kanë të bëjnë më turizmin sportiv, më turizmin natyror të cilët të huaj e shijojnë gjithmonë e më shumë. Ata patjetër që janë larguar bregdetit, ata e shijojnë për dy apo tre ditë dhe më pas vazhdojnë drejt pjesëve më të brendshme të Shqipërisë. Edhe pjesa e Rilindjes Urbane ka bërë të mundur që të shtohen edhe disa funksione të tjera”, -theksoi Margariti.

Ministrja tha po ashtu se është thelluar bashkëpunimi me bashkitë dhe kjo vihet re në organizimin e festave lokale tanimë jo vetëm në qytete por edhe fshatra.

“Ka ndryshuar sidomos kam vënë re bashkëpunim me bashkitë për festat lokale. E lidh ketë edhe me atë qe u tha më parë, me pjesën e folklorit, e traditës, është një nismë që vazhdon edhe tani. Në këtë sezon turistik kemi bashkëpunim shumë të mira me bashkitë. Ne kemi një Task forcë të ngritur, një grup punë në ministri, një kalendar aktivitetesh. Me ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit ka gjithashtu një bashkëpunim shumë të mirë për të gjithë këtë kalendar. E rishikoj me interes atë që thashë edhe në fillim. Pra, është një zinxhir nismash dhe nuk ngelemi më vetëm në qytetet por vazhdojmë edhe me aktivitete të tilla i kryejmë në kala ose vende të tjera në zonat rurale”, -shpjegoi ajo.

Më tej, Margariti tha se është rritur numri i turistëve që promovojnë traditat shqiptare.

“Jo më larg se dje isha në Krujë dhe aty takuam një grup që ishin turistë dhe artistë bashkë, holandezë të cilët bashkë me një grup folkloristik po ndërmerrnin një nismë që kishte të bënte me promovimin e kësaj pjese të folklorit tonë në Holandë. Të gjitha këto janë të mbështetura nga ne, nga fakti që i lejojmë të bëjnë xhirimet e tyre”, -tha Margariti. Ajo nënvizoi se interes të lartë për Shqipërinë kanë shfaqur edhe gazetarë të huaj në gazeta e revista prestigjioze.

“Kemi shumë interes nga gazetarë të huaj, të cilët gjithnjë e më shumë kanë interes më të madh për sitet arkeologjike, i bëjmë të vizitueshme dhe të frekuentueshme gjatë periudhave të caktuara sidomos për grupet e gazetarëve të mëdhenj. Kemi në dorë monumente shumë të rëndësishme që në këtë moment është në dorën tonë dhe është e rëndësishme që të fillojmë ti promovojmë dhe t’i promovojmë mirë. Ne i kemi, duhet t’i dokumentojmë dhe të dimë t’i tregojmë bukur. z.tosku/ /atsh / KultPlus.com

Kjo nuk është Toskana, ky është një vend në Kosovë

Ambasadorja e Kosovës në SHBA, Vlora Çitaku, në një postim në rrjetin social Instagram, përmes një fotoje ka treguar bukuritë panoramike të Rahovecit, ku peizazhi, vreshtat e verës dhe një bukuri e natyrës së pjesës rurale të Rahovecit, ka bërë që Ambasadorja ta bëjë një krahasim me qytetin e bukur të Toskanës, e duke e cituar “Kjo nuk është Toskana, ky është Rahoveci

Vlora Çitaku, por edhe personat e tjerë publik në vendin tonë, tash e sa kohë, përmes postimeve në rrjetët sociale gjithashtu bëjnë thirrje që të vizitohet Kosova, për të parë të gjitha këto bukuri të natyrës kosovare.

Studimi i parë kontrastiv sintaksor

Studimi monografik Klauzat e varura të përcaktuara sipas përmbajtjes në gjuhën angleze dhe korrespondencat e tyre sintaksore në gjuhën shqipe (Analizë kontrastive në nivel të fjalisë dhe të paragrafit) i përmban më vete dy hulumtime serioze (njërin në rrafsh puro sintaksor dhe tjetrin në rrafsh tekstor) dhe është studimi i parë kontrastiv sintaksor i nënrenditjes së anglishtes dhe të shqipes sipas analizës strukturore të zbërthimit në përbërës të drejtpërdrejtë (Immediate Constituent Structure Analysis), analizë kjo që u hapi rrugë edhe studimeve të mëvonshme gjenerative në sintaksë dhe është bazë e strukturalizmit amerikan në gjuhësi, e që vazhdon të mbetet analizë e rëndësishme gjuhësore (shih Gramatikën e anglishtes të autorëve Quirk, Greenbaum, Leech, Svartvik, OUP, 1985/2000). Hulumtimi i korpusit dhe puna në analizë janë ndërmarrë gjatë viteve 2007 dhe 2008, dhe e përbëjnë pjesën qendrore të hulumtimit të studiueses Lindita Sejdiu Rugova, duke i përfshirë këtu pjesërisht edhe studimet e saj hyrëse (fillestare) në fushë të sintaksës së shqipes dhe ‘boom-in sintaksor’ që e sollën me vete punimet e botuara të saj në Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, gjatë periudhës kohore 2003 – 2008 si dhe disa konceptime të reja sintaksore që autorja i sjell në terminologji të sintaksës së shqipes pas vitit 2015 e këndej.

Lindita Sejdiu Rugova në studimin e saj për fjalitë lidhore në vitin 2004[1] në analizën strukturore që ua bën këtyre klauzave në funksion permanent të një përcaktori në anglishten dhe në shqipen, i shtron në mënyrë shumë të thellë dhe të detajuar konceptin e anaforicitetit dhe të strukturës eksplicite dhe implicite të nënrenditjes që këto klauza e krijojnë brenda sintagmës emërore. Është nga studiueset e para, në mos e vetmja, që del hapatazi kundër klasifikimeve funksionale dhe atyre tejet tradicionale që u bëhen fjalive me nënrenditje në gjuhën shqipe, sidomos në Gramatikën e ASHRSH-së, gjithnjë duke u motivuar nga studimet që janë bërë për gjuhët e mëdha evropiane. E kundërshton klasifikimin e klauzave kallëzuesore si tip të veçantë të klauzave të varura duke e konsideruar sipërfaqësor dhe të pasaktë për shembujt që i analizon siç e kundërshton edhe klasifikimin e disa nënllojeve të “fjalive lidhore” duke mos i trajtuar si lidhore fare.

Studimi kontrastiv i klauzave të varura të përcaktuara sipas përmbajtjes në anglishten dhe i krahasimit të këtyre strukturave bashkë me funksionet e tyre dhe me semantikën e tyre me tipat strukturorë të shqipes e përfshin analizën e detajuar të shembujve që mund të konsiderohen lirisht si 2/3 e nënrenditjes së anglishtes në përgjithësi (përfshirë këtu edhe klauzat relative).

Natyrisht, klauzat e tilla janë pjesë e të ashtuquajturave klauza të shtjelluara dhe në përgjithësi, me disa përjashtime, nuk i përfshijnë klauzat e pashtjelluara brenda fjalive me nënrenditje.

Vetë termi klauza të përcaktuara sipas përmbajtjes është përkthim i terminologjisë së përdorur nga Gramatika e anglishtes, botim i CUP (Cambridge Univeristy Press) dhe në origjinal është Content Clauses. Po të përkthehej Klauzat përmbajtësore në gjuhën shqipe do të kishte një kuptim pak më ndryshe nga ai që është menduar nga autorët e Gramatikës së Cambridge-it: të gjitha klauzat janë përmbajtësore në thelb. Prandaj, Sejdiu Rugova është përcaktuar, me të drejtë, për termin “klauza të përcaktuara sipas përmbajtjes” meqë lidhet vetëm me klasifikimin apo përcaktimin e tyre si të tilla.

Pra, gjatë analizës së këtyre klauzave në gjuhën angleze në këtë punim, merren parasysh studimet më të vonshme të bëra në këtë fushë, gjithnjë duke i kombinuar dhe krahasuar me ato të traditës së gramatologjisë së anglishtes. Në shqipen, studimet gramatikore në përgjithësi dhe ato sintaksore në veçanti nuk janë aq të avansuara si të anglishtes; gramatikat normative dhe universitare të shqipes kanë mbetur ato të traditës – me konceptime që nuk e arrijnë as strukturalizmin. Megjithatë, përpjekjet individuale në këtë kuadër nuk mungojnë dhe ka shumë artikuj e studime shkencore të botuara nëpër revista të ndryshme filologjike që e kanë thyer barrierën e trendeve të reja në gjuhësi.

Këtë rrugë përpiqet ta trasojë edhe ky studim. Është studimi i parë kontrastiv anglisht-shqip në Kosovë që e analizon brendinë e fjalisë së varur strukturalisht, semantikisht dhe funksionalisht, e klasifikon fjalinë e varur brenda fjalisë me nënrenditje dhe e analizon rrethimin (sfondin) e klauzës së varur në rrafsh të një njësie gjuhësore dhe tekstore më të lartë se fjalia – në rrafsh të paragrafit. Pra, gjithë kjo analizë bëhet për të dyja gjuhët: anglishten dhe shqipen, në të dyja drejtimet e kontrastimit, së pari anglisht-shqip e pastaj shqip-anglisht, duke i kontrastuar dhe duke bërë përpjekje për të gjetur pikat e përbashkëta dhe ato dalluese midis këtyre dy gjuhëve.

Meqë shqipja nuk përmban një klasifikim strukturor-semantik si ky i anglishtes i paraqitur në vetë titullin e studimit (të përcaktuara sipas përmbajtjes), janë evidentuar së pari përkthimet e këtyre klauzave në shqipen, janë përcaktuar tipat strukturorë të klauzave të varura të shqipes që më së afërmi mund të korrespondojnë me klauzat e varura të përcaktuara sipas përmbajtjes në anglishten, janë krahasuar funksionet e këtyre tipave strukturorë të shqipes e pastaj janë nxjerrë përfundime lidhur me përdorimin e strukturave të tilla në të dyja gjuhët, gjithnjë duke i analizuar shembujt e korpusit të përkthyer në të dyja drejtimet..

Analiza bëhet edhe më interesante kur kalohet përtej kufijve të fjalisë dhe ky zgjerim i objektit të studimit në një rrafsh krejtësisht tjetër dhe me rezultate të veçanta nga analiza e parë, e bën pasqyrën e studimit të këtyre klauzave më të plotë, ndërkaq studimeve të tekstit në shqipen u jep një dimension më ndryshe nga ç’është ofruar deri më tani. Rëndësia e hulumtimit shtesë përtej fjalisë qëndron mu në këtë pikë.

Analiza që i bëhet njësisë tekstore të paragrafit duke u mbështetur në elementet tekstore të rëndësishme për një zbërthim të tillë është një nga analizat më origjinale dhe më të thella gjuhësore në botën e studimeve shqiptare.

 Në përmbyllje, është nxjerrë përfundimi se klauzat e varura të përcaktuara sipas përmbajtjes shprehen edhe në shqipen, por të kategorizuara funksionalisht si “fjali të varura kryefjalore, kallëzuesore, kundrinore dhe përcaktore lidhëzore” kryesisht. Po ashtu, është nxjerrë një përfundim tjetër se elementet tekstore të rëndësishme për analizën e kotekstit të këtyre klauzave janë të ndryshme në të dyja gjuhët, me përjashtim të rasteve kur përkthimi i tyre synon të mbetet tekstual (përkthyesi i mbetet besnik strukturës gramatikore të anglishtes për të krijuar një fjali të shqipes), por i varfër stilistikisht meqë nuk i fut në përdorim të gjitha strukturat e mundshme sintaksore dhe kuptimore që i ka shqipja. Në fakt, në mënyrë të tërthortë, këto dukuri dhe të tjera të ngjashme me to e përbëjnë thelbin e këtij studimi kontrastiv dhe tekstor dhe e hapin rrugën për zhvillimin e studimeve të ngjashme në të ardhmen, më gjerësisht dhe më thellësisht.

                                 Prof. dr. Vesel Nuhiu
(Profesor i sintaksës së gjuhës angleze)


[1] Atëbotë autorja i quan fjali lidhore e pas vitit 2015 e përkrah fuqishëm futjen e termit klauzë për clause të anglishtes dhe për këtë argumenton në librin Hyrje në gramatikën e tekstit të gjuhës shqipe, në bashkëautorësi me Bardh Rugovën (Prishtinë, Koha: 2015).

Udhëtarja australiane shkruan për kryeqytetin e Kosovës: Prishtina, një qytet ku do të dëshironi të qëndroni!

Sarah është një australiane 27-vjeçare, drejtimi i vetëm i së cilës është udhëtimi nëpër botë!

Stili i saj i udhëtimit është të takohet me miq 3-ditorë, të qëndrojë në kafe duke planifikuar ose lexuar, të del natën të vallëzojë ose të këndojë karaoke, etj., transmeton Telegrafi.

Por, edhe eksplorimi i një qyteti, fjetja në autobus gjatë natës dhe shijimi i çdo udhëtimi janë po ashtu stili i saj.

Ajo ka qëndruar 10 ditë në Kosovë dhe, sipas saj, këto nuk kanë mjaftuar për të!

Statuja e Bill Clintonit me duart e tij të mëdha kanë qenë arsyeja se përse ka vendosur të vijë në Kosovë.

Pas kësaj, edhe historitë se turistët dashurohen me vendin dhe njerëzit kanë ndikuar që Sarah ta vizitojë Kosovën – madje e pranon se kjo ka ndodhur, pra është dashuruar në vendin dhe njerëzit këtu.

Kur udhëtoj përpiqem t’i mbaj pritshmëritë e ulëta, por me Kosovën i kam pasur pritshmëritë e larta nga fillimi dhe nuk kam zhgënjyer fare”, ka shkruar ajo në blogun e saj.

Sipas saj, vendet që ia vlen të vizitohen në Kosovë janë Muzeu Etnologjik, “Bear Sanctuary Prishtina”, katedralja e Nënës Terezë, Biblioteka Kombëtare e Kosovës, monumenti “NEWBORN”, statuja e Bill Clinton-it, etj.

Ndërkaq sa u përket kafeneve dhe restoranteve, ajo u rekomandon turistëve tjerë ta vizitojnë “Green & Protein”, Dit’ e Nat’, Sonder, Lulu’s Coffe & Wine, MIQT, etj. 

“Jemi një popull që kemi kulturë europiane, por neve nuk na lejohet të shkojmë fizikisht në perëndim”

Teksa i afrohemi Amfiteatrit të Tiranës, tingujt e kitarës rrëfejnë ardhjen e tij. Petrit Çeku i ulur në karrige mban në duar të vetmen kitare me të cilën luan prej 6 vitesh, klasiken e Ross Gutmeier.

Përpiqet të përqendrohet, të kuptojë akustikën për koncertin e së shtunës në mbrëmje si solist, derisa kureshtia e medies e shkëput nga bota e tij muzikore. Rrëfen se është i lumtur për këtë rikthim të tijin në Tiranë në kuadër të “Albanian guitar festival”, të organizuar nga Denis Bizhga, shef i Departamentit të Kitarës në liceun ”Jordan Misja”. “Është një festival që e glorifikon kitarën si instrument dhe jam i kënaqur që unë mund të jap kontributin tim”, shprehet artisti.

Interpreton në skena prestigjioze ndërkombëtare prej më shumë se një dekade, e gjatë kësaj kohe mes shumë përballjeve skenike me publikun është krijuar tek ai një lloj inflacioni ndjesish. “Por pavarësisht kësaj, unë i veçoj koncertet që mbaj në vendlindje, Prishtinë e në Shqipëri, pasi më zgjojnë ndjesi të larta emocionale.

Tirana është si një vendlindje e dytë për mua, është pjesë e mëmëdheut. Edhe pse kudo që shkoj, mundohem ta trajtoj çdo koncert njësoj, për shkak se jam në shërbim të muzikës, paraqitja para publikut shqiptar vetvetiu ndryshon emocionet tek unë”, tregon ai për “Panoramën”. Vlerëson mikpritjen e publikut në trevat shqiptare, që, sipas tij, përpiqet t’i mëshojë një kulture, që mbetet relativisht në margjina.

“Kjo edhe për shkak të mungesës së fondeve e një sërë arsyesh të tjera. Por, e theksoj, se është pikërisht publiku që frekuenton këto koncerte ai që e mban gjallë kulturën në Shqipëri e Kosovë”. Për Petritin janë po aq të rëndësishme edhe performancat skenike në Kroaci, ku jeton prej 15 vitesh, e ku publiku, siç edhe ai pohon, e njeh shumë mirë. KITARA SI TRASHËGIMI Lidhja e tij me kitarën, nis që fëmijërinë e tij të hershme, kur i ndikuar nga xhaxhai e i ati, kitaristë amatorë, ai do të niste t’i afrohej këtij instrumenti, fillimisht duke e trajtuar si një lodër.

“Në familjen time ekzistonte një mënyrë specifike e luajtjes në kitarë, të gjithë luajnë me gishta edhe janë shumë të aftë në atë që bëjnë”. Ndikimet e të atit nga kitara klasike, falë studimeve në Sarajevë do të linin shenjë edhe te Petriti. “Natyrisht që në vetëdijen e një fëmije të vogël kjo muzikë lë gjurmë”. E kujton ende kitarën e parë, dhuratë nga xhaxhai i tij, e me të cilën do të luante pjesë nga Francisco Tarrega, si “Lagrima”, “Alhambra”, të cilat ende i ka pjesë të repertorit të tij. “Është interesant fakti se im atë ma pati mësuar ‘Recuerdos del Alhambra’ me vesh, kur unë ende nuk dija të lexoja notat. Dhe ende sot, unë refuzoj t’i shikoj notat kur interpretoj këtë pjesë”.

Edhe pse në skenë interpreton prej 24 vitesh, karriera e tij ndërkombëtare nisi 12 vite më parë në Pittalugia (Alessandria) të Italisë. “Aty fitova një konkurs, dhe qe një event që shënjoi jo vetëm karrierën time ndërkombëtare, por edhe një garë me veten. Pasi është e lehtë të ngjitesh në skenë, por sfida është të qëndrosh aty”. Një sfidë të cilën ai e ka fituar duke qenë autokritik me veten. “Është një proces i vështirë, pasi unë ndërgjegjësoj veten se kjo nuk është e mjaftueshme që të mbes në këtë pozitë në skenën ndërkombëtare. Kjo e bën punën time edhe pak spirituale, psikologjikisht të vështirë, por gjithçka në mënyrë të shëndetshme”.

Shumëkush e lakmon për udhëtimet e tij në mbarë botën, por ai e tregon këtë si një tjetër sfidë që ka ndaj vetes, gjithmonë për të njëjtin qëllim. “Edhe kur mbërrij atje ku kam koncertin, unë luaj në kitarë”.

Ndërsa jeta e tij vërtitet rreth koncerteve nëpër botë, tek artisti pasioni dhe entuziazmi për të performuar në skenë kanë mbetur të njëjta. “Ajo që ka ndryshuar është publiku. Tanimë performoj në skena të mëdha, ku njerëz nga shumë vende të botës udhëtojnë prej së largu për të parë koncertet e mia. Vitin e kaluar kam marrë pjesë në një turne, ku kanë marrë pjesë 20 mijë spektatorë çdo natë. E në fund të tij, kam reflektuar se kisha interpretuar para një gjysmë milionë njerëzish. Pra, ka ndryshuar numri i publikut, skena, por emocionet kanë mbetur po ato”.

Rrëfen se koncertet e tij janë bërë kaq intensive, sa tanimë e ka të vështirë ta kujtojë se ku ka performuar pak kohë më parë. “Dikush më takoi pak kohë parë e më tha se më kishte dëgjuar gjatë koncertit në Mynih, disa muaj më herët. Unë i thashë: Kjo s’është e mundur se unë nuk kam qenë në Mynih. Masandej, ai më tregoi foton. Dhe po, unë kisha qenë atje, por nuk e mbaja mend”. Por ka një performancë që Petriti e ruan të gjallë në kujtesën e tij. “Më kujtohet shumë mirë dalja ime e parë publike. Ka qenë në shkollë të muzikës. Kam pasur jashtëzakonisht emocione dhe nuk e harroj kurrë”. Në udhëtime nëpër botë, ku ai i dhuron magjinë e tingujve të kitarës artdashësve, i ka ndodhur që mes shumë artistëve të njohur të takojë edhe kolegë shqiptarë.

“Para disa vitesh në Gjermani pata mundësi të takohem e të dëgjoj Jonian Kadeshën, është një violinist që ‘t’i merr mendtë’, i jashtëzakonshëm. Ne kemi shumë artistë të tillë, madje mund të them se disa prej këngëtarëve më të mirë operistikë që kam dëgjuar janë shqiptarë. Ekspresiviteti i Çekut ka depërtuar së fundmi te një masë më e gjerë publiku përmes një videoje virale që e bën atë edhe celistin e famshëm të “2Cellos”, protagonist të një Adagio-je emocionuese si rrallëherë.

“Stjepan Hauser është një celist me një ndjeshmëri shumë të lartë dhe kjo më ka afektuar edhe mua, bën që kur performojmë bashkë të stimulojmë njëritjetrin në evidentimin e disa ndjenjave”. Po aq i ndikuar nga sensibiliteti i artistit shqiptar ka qenë edhe celisti kroat, aq sa është shprehur se: “Bota ndaloi kur po performoja me të talentuarin Petrit Çeku”. KOSOVA Për të folur për Kosovën dhe atë çka është shqiptare, Petrit Çeku ka zgjedhur kinemanë, natyrisht pa përjashtuar muzikën. Çka ishte nisur si dokumentar për virtuozin e muzikës klasike që në 2014-ën ishte gati të incizojë Suitat e Bahut për violonçelin në Spanjë, në vijim u bë një film udhëtimi për kufij e ilegalitet. “Sarabande” kanë fokus dy shokë që udhëtojnë mes ideve të Lindjes dhe Perëndimit, së shkuarës dhe së tashmes. Kufijtë mbeten ende një problem për Kosovën, të rinjtë ëndërrimtarë, e artistit ky fakt i dhemb e njëherazi i duket absurd.

“Situata në të cilën gjendet Kosova, për sa i përket pozitës së njerëzve, është e papranueshme brenda Europës. Pasi pavarësisht se si paraqitet nëpër statistika, ne jemi një popull që kemi kulturë europiane, ose së paku proeuropiane. Kemi shumë gjëra që na lidhin me Perëndimin. E them unë, e shumë të tjerë”. Si një dëshmi të vogël, mes shumë të tjerash, artisti rrëfen faktin se ai vetë është rritur, duke ditur se kush është Sebastian Bach. “Kam pasur pllakat e tij në shtëpi, kemi lexuar libra që na rrëfejnë e kanë të bëjnë me Perëndimin. Pra, kemi një kulturë të përgjithshme, që është e lidhur me Perëndimin, por neve nuk na lejohet të shkojmë fizikisht në Perëndim.

Ky është një lloj krimi mbi njerëzimin që na ndodh ne, për arsye politike që nuk kanë të bëjnë me ne. Filmi ‘Sarabande’, në mënyrë shumë të sofistikuar e tregon këtë, vështirësitë e një kosovari. Dhe ky film shënjon herën e parë ku unë flas për identitetin tim, si kosovar dhe jam shumë i lumtur që Kaltrina Krasniqi e çoi këtë film në atë nivel”. Ndërkohë, herën e fundit që interpretoi në Shqipëri ishte i shoqëruar nga orkestra e RTSH-së e publiku i Tiranës e ktheu përmes duartrokitjeve në skenë.

“Kompozitori Hector Berlioz ka thënë se kitara është si një orkestër e vogël dhe ka një kapacitet të jashtëzakonshëm për t’i përçuar publikut atë çka mund të gjesh në një orkestër”. Publiku i kësaj së shtune pati mundësi të shijojë kapacitetin orkestral e simfonik të një kitare të vogël, me vetëm 6 tela nën mjeshtërinë e Çekut. Është e vërtetë që kitara ka një kapacitet jashtëzakonisht të madh për t’i imponuar publikut, që është çështje e një orkestre të ndodhë aty”. Publiku i Tiranës pati rastin për të ndjerë nga afër kapacitetin orkestral, simfonik të një kitareje të vogël me 6 tela, nën mjeshtërinë e Çekut/ Panorama /KultPlus.com

Babë e bijë vdesin në kufirin meksikan, fotografia që tronditi botën

Realiteti i zymtë i krizës së migracionit në kufirin jugor të Amerikës është kapur në fotografi që tregojnë trupat e pajetë të një babai salvadoran dhe vajzës së tij që u mbytën teksa u përpoqën të kalonin lumin Rio Grande në Teksas.

Foto tregon Oscar Alberto Martínez Ramirez, 26 vjeç, dhe vajzën e tij Valeria, të shtrirë me fytyrë në ujë të cekët.

Krahu i foshnjës 23 muajshe është i mbuluar rreth qafës së babait të saj, duke besuar se ajo ishte kapur për të në momentet e fundit.

Gazetat meksikane e krahasuan fotografinë me imazhin e vitit 2015 të djalit 3 vjeçar sirian, Alan Kurdi, i cili u mbyt nga ishullin grek, megjithëse mbetet për t’u parë nëse do të ketë ndikim të njëjtë në debatin e ashpër të emigracionit në Amerikë, transmeton kp.

Trupat e tyre u zbuluan në bregun e lumit pranë Matamoros, Meksikë, anash nga Brownsville, vetëm një gjysmë milje nga një urë ndërkombëtare.

Martinez Ramirez kishte arritur në Matamoros të dielën, duke shpresuar që të kërkonte azil nga autoritetet amerikane me gruan e tij, Vanessa Avalos dhe vajzën e tyre.

Por kur e kuptoi se mund të duheshin javë para se të fillonin procesin e azilit, Martinez vendosi që duhet të notonin, vendim ky që rezultoi vdekjeprurës.

Historia e ditës së fundit të yllit Michael Jackson

Lajmet se Michael Jackson ishte në emergjencë kishin filluar të qarkullonin rreth orës 22:00, të martën e 25 qershorit të vitit 2009. E di këtë pasi që isha rrugës për të parë grupin e viteve ‘90, “East 17” në “Dance Tent” në Festivalin e Glastonburyt. Ata do të luanin në një provë para se Festivali të fillonte të nesërmen. Redaktori im më thirri. “Michael Jackson mund të jetë dërguar në spital. Ai mund të jetë në gjendje kome”. Kjo, sipas tabloidit TMZ, që është i njohur për publikimin e lajmeve që kanë të bëjnë me të famshmit. Mirëpo askush nuk e dinte nëse kjo ishte e vërtetë. Histori të çuditshme për mbretin e muzikës pop ishin publikuar shpeshherë. Disa javë më parë ishte raportuar se ai kishte kancer të lëkurës, diçka që më vonë ishte demantuar.

Përkundër kësaj, unë u ktheva dhe ju drejtova kabinës me pluhur prapa skenës dhe fillova të hulumtoja se çfarë po ndodhte. Në Londër, Los Angeles dhe rreth botës, mediumet ishin në aksion për të kuptuar se çfarë kishte ndodhur. Gazetarë të BBC-së në Los Angeles iu telefonuan bashkëpunëtorëve të tij, menaxherëve. Askush nuk mund të konfirmonte diçka. Disa as nuk u lajmëruan.

Pas pak çasteve, redaktori im më thirri përsëri. “TMZ po thotë se ai ka vdekur”. Një frymëmarrje e thellë. Michael Jackson ishte pa diskutim ylli më i madh i muzikës pop në 30 vjetët e fundit dhe madhështia e muzikës së tij ishte e pamohueshme. Mirëpo kishte edhe një anë më problematike – i akuzuar e i (liruar) për abuzim me fëmijët, dhe më një personalitet dhe jetë personale të pakëndshme.

Në atë fazë bota nuk kishte informata se çfarë kishte ndodhur në ato momente. Mirëpo në muajt dhe vitet në vazhdim detaje të ditës së tij të fundit u bënë më të qarta.

Jackson ishte disa javë larg rikthimit përmes një serie koncertesh fitimprurëse në “O2 Arena” në Londër, dhe ishte nën stres që ato të kishin sukses.

Ai kishte lënë provat në Los Angeles pak pas mesnatës, një natë para vdekjes së tij, sipas librit “83 Minuta: doktori, dëmi dhe vdekja shokuese e Michael Jackson”. Mirëpo me vite superylli nuk kishte mundur të flinte pa ndihmën e qetësuesve.

Doktori Conrad Murray, që ka qenë i punësuar si mjek personal i këngëtarit për 150 mijë dollarë në muaj, kishte qenë duke e pritur atë në shtëpi, kur ai kishte ardhur. Në dhomën e gjumit të Jacksonit në tavolina, dollapë dhe në dysheme kishte shishe hapash, shiringa e shishe me oksigjen.

Doktori Murray i ka thënë policisë se ai i kishte dhënë artistit propofol – një medikament i fuqishëm i cili zakonisht jepet para apo gjatë operacioneve në spital – për 60 net rresht deri më 22 qershor të vitit 2009, kur ai kishte tentuar që ta ndalonte varshmërinë e tij.

Në orët e hershme të 25 qershorit, mjeku i kishte thënë këngëtarit disa qetësues, në mënyrë që ta ndihmonin për të fjetur. Mirëpo ata nuk kishin dhënë efektin e dëshiruar, ka thënë dr. Murray, i cili ka treguar se Jackson po shqetësohej shumë për ditët e ardhshme të provave. “Unë duhet të jem gati për koncerte në Angli”, kishte thënë ai, sipas mjekut.

Ishte bërë ora 10:00 dhe këngëtari ishte akoma zgjuar. Dr. Murray i kishte thënë policisë që ai i ishte përgjëruar: “Të lutem, më jep më shumë ‘qumësht’ që të mund të fle”. Ai po u referohej me qumësht medikamenteve si propofoli. Mjeku kishte pranuar dhe përmes infuzionit i kishte dhënë një medikament të tillë rreth orës 10:40.

Dr. Murray u ka thënë detektivëve se ai i kishte pajisjet e nevojshme për të monitoruar rrahjet e zemrës dhe nivelin e oksigjenit në gjak, dhe ka thënë se ka qëndruar pranë këngëtarit gjatë gjithë kohës para se të largohej për të shkuar në banjë për dy minuta. Kur ai ishte kthyer, kishte parë që pacienti i tij nuk po merrte frymë.

Mirëpo koha e dhënë nga dr. Murray ishte e vënë në pikëpyetje pas incizimit të thirrjeve telefonike të cilat sugjeronin se ishte para mesditës kur ai kishte filluar të vërente që diçka nuk ishte në rregull. Ai ishte shprehur se kishte ndier një puls dhe kishte marrë disa hapa të ndihmës së parë për ta shpëtuar. Ai ka pohuar se nuk kishte mundur që ta thërriste ndihmën e shpejtë menjëherë pasi që ai ishte duke bërë një CPR (Reanimim kardio-pulmonar), mirëpo eventualisht ai kishte thirrur një nga djemtë e sigurimit të këngëtarit. Alberto Alvarez ka thënë se dr. Murray e kishte udhëzuar që të largonte disa shishe dhe një shishe infuzioni para se ta thërriste emergjencën. Ajo thirrje nuk ishte bërë deri në orën 12:21. Fëmijët e këngëtarit, Prince dhe Paris, ishin të shqetësuar gjersa paniku ngufati lagjen e tyre. Njerëzit e emergjencës nuk e njohën artistin kur arritën. Ai ishte i zbehtë dhe i dobët. Duke parë gjendjen e tij dhe infuzionin, Richard Senneff nga emergjenca kishte menduar se bëhej fjalë për një pacient me sëmundje të gjatë. Jackson ishte dërguar në qendrën mjekësore UCLA, ku përpjekjet për ta shpëtuar vazhdonin. Ai është shpallur i vdekur një orë e 13 minuta më vonë.

Në atë kohë, fansat dhe mediat ishin mbledhur jashtë spitali dhe TMZ-ja nxori lajmin për vdekjen e tij rreth orës 14:44, që në Britani ishte 22:44.

TMZ-ja ka lënë pas me lajme mediat që kanë ekzistuar me herët. Me zhvillimin e telefonave ajo është kthyer në një nga mediumet e para, lajmet e së cilës shpërndaheshin nëpër media sociale.

Redaktori i revistës “Word”, Andrew Harrison, ishte në mesin e atyre që ishin në Glastonbury dhe tha live për “Radion 5” të BBC-së atë natë: “Çfarë po shihni këtu janë shumë njerëz të përkulur mbi këto ekrane të vogla duke tentuar për të gjetur se a është e vërtetë apo jo, sepse njerëzit nuk mund ta besojnë këtë. Njerëzit po kërkojnë në çdo uebfaqe që po u kujtohet për të gjetur më shumë informata”.

Kërkesa për t’u informuar e kishte mbingarkuar internetin. Disa kërkues të “Google” nuk mund të kishin qasje në rezultate kur kërkonin emrin e Michael Jackson, pasi që softueri e kishte keqkuptuar numrin e madh të kërkesave me një sulm kibernetik. “Twitter”, “LA Times”, TMZ, “Wikipedia” dhe AOL kishin rënë nga sistemi.

Vetëm në 23:45 me kohë të Britanisë, prezantuesi Richard Bacon u tha dëgjuesve se BBC-ja ndihet e sigurt që të konfirmojë lajmin për vdekjen pas “Los Angeles Times” dhe “Associated Press”.

Pas dy vjetëve Conrad Murray ishte dënuar për vrasje të paqëllimshme dhe ka bërë më pak se 2 vjet burgim, nga 4 vjet sa është dënuar.

Në kabinën e Glastonbury unë isha duke shkruar një vlerësim për karrierën e këngëtarit. Në kohën kur unë dola nga aty, në orët e hershme të mëngjesit, çdo kush kishte dëgjuar lajmin e ri, përmes “Twitter”, përmes mënyrës së vjetër gojë me gojë, apo sepse muzika e tij po dëgjohej përmes mediumeve të ndryshme.

“Filluan që të lëshonin shumë këngë të tij dhe ne menduam ‘Oh, kjo është e çuditshme’”, ka thënë një fans. Dhe pastaj dikush tjetër ka thënë “Michael Jackson kishte vdekur dhe ne mbetëm, ‘ S’ka mundësi’”.

Nëse dikush akoma nuk ka dëgjuar, disa njerëz veshën fanella që mbanin mbishkrimin “Michael Jackson ka vdekur” dhe “Unë isha në Glasto kur Jackon vdiq”, të cilat ishin bërë nëpër tezga pa kaluar shumë orë nga shpërndarja e lajmit.

Atë vikend disa performues të festivaleve kishin përmendur Jacksonin në skenë apo kishin kënduar këngë të tij, mirëpo të paktë ishin ata që pranonin të jepnin intervista për të. Ndoshta njerëzit që kujdesën për marrëdhënien e tyre me publikun ishin frikësuar se mund të pendoheshin nëse bënin ndonjë homazh të papërmbajtur, nëse më shumë skandale dilnin pas vdekjes së Jacksonit. Kjo ka ndodhur herët këtë vit, kur dy burra kanë dhënë dëshmi në një dokumentar duke thënë se Jackson kishte abuzuar me ta kur ata ishin fëmijë.

Në dekadat e fundit ne kemi mësuar detaje për rrethanat e vdekjes së Michael Jackson. Derisa muzika e tij do të mbetet gjithmonë, ne po ashtu marrim disa të dhëna problematike për jetën e tij /Koha.net/ KultPlus.com

Koncert madhështor nga Filharmonia e Kosovës, në qendër të Prishtinës

Në objektin e Komunës së Prishtinës, u mbajt konferenca për media në të cilën u shpalosën detaje rreth koncertit të madh që fillon sonte nga ora 20:00. I pranishëm ishte edhe dirigjenti i famshëm nga Japonia Toshio Yanagisawa, i cili tha se është i kënaqur që ndodhet në këtë ngjarje kaq të madhe. Ai foli edhe për Betovenin, të cilin e cilësoi si kompozitor të përbotshëm, e falënderojë të gjithë për punën dhe bashkëpunimin. Dirigjenti Baki Jashari foli gjerësisht rreth koncertit dhe organizimit të tij. “Do të jetë një koncert madhështor me mbi 110 performues që do të ngjiten sonte në skenë. Si përfaqësues i Filharmonisë, falënderoj Komunën e Prishtinës dhe kryetarin Shpend Ahmeti me stafin e tij për përkrahjen e vazhdueshme të kësaj ideje“, tha Jashari fillimisht duke vazhduar “ky koncert me përmasa të tilla po organizohet pikërisht në 20 vjetorin e çlirimit dhe ndërhyrjes së NATOS që është e rëndësishme për mbarë popullin shqiptar. Filharmonia e Kosovës ka kohë që ka menduar ta sjell veprën grandioze të kompozitorit të madh Betoven Simfoninë nr. 9, në një datë të veçantë dhe vendosëm për këtë datë. Më herët nuk kemi organizuar diçka të ngjashme me këtë sonte, prandaj jemi të entuziazmuar. Komuna na ka ndihmuar për ta vendosur atë skenë të madhe dhe presim një mbrëmje të paharruar“.

Në këtë ngjarje pritet të jenë të pranishëm mbi 1500 njerëz, dashamirës të muzikës klasike. Për veprën e Betovenit dhe tekstin e poetit gjerman Fridrih Shiler u fol gjatë kësaj konference, ku u potencua se teksti i Shilerit dhe kompozimi i Betovenit proklamojnë paqen kudo nëpër botë. Edhe mezosopranoja Vikena Kamenica, e cila do të jetë pjesëmarrëse në këtë koncert tha se ndihet e lumtur dhe e emocionuar të paraqitet sonte në Prishtinë. “T’i rikthehemi veprës së Betovenit është gjë e bukur, në shtetin e Kosovës, në sheshin me simbolikë të madhe. Gjithçka është menduar mirë dhe pritja është e jashtëzakonshme për një koncert ashtu siç shteti kosovar e meriton. Betoveni është mbreti, ashtu më pëlqen ta them, janë të tërë instrumentet dhe në fund fare futet dhe vokali për ta bërë akoma më madhështore paraqitje. dhe për t’i vënë atë pikën e bukur dhe efektin e madh” u shpreh ajo. Baritoni Armando Likaj, tha se ndjehet i privilegjuar që do ta shkel sonte skenën e madhe prishtinase. “Jam i privilegjuar ta ndaj skenën me Vikenën dhe gjithë të tjerët. Falënderoj maestron Toshio, i cili ka bërë punë të madhe në detaje, edhe pse nuk ka qenë e lehtë. Por me dashamirësi dhe forcë të palodhur ajo u realizua. Falemnderit edhe orkestrës e cila është e mrekullueshme” përfundoi ai. Koncerti do të fillojë nga ora 20 dhe pritet të ketë interesim të madh. / Bujar Meholli/ KultPlus.com

Lasgushi, letër bijës së tij: Kostandinë e shtrenjtë e babkës, mos u dëshpëro…

“Kostandinë, sa e rëndë është jeta, por ka dhe njerëz të mirë si Kadareja…?!” – Letra: “Cili, cilët na e ndreqnë punën e karakteristikës, na e ndreqnë Vehbi Bala me Llazar Siliqin”.

I bërë baba për herë të parë në moshën 60-vjeçare, Lasgush Poradecit iu desh që në një moshë të thyer të përballej me vështirësitë e problemeve familjare, apo më saktë të ndeshej me barrierat e strukturave partiako-shtetërore të regjimit komunist në fuqi të cilit ai i ishte munduar t’i qëndronte sa më larg prej vitesh.

Por, rritja e dy vajzave dhe problemet që ato kishin me marrjen e të drejtave të studimit për shkollat e larta apo dhe me emërimet pas diplomimit e karakteristikat që duheshin nga autoritetet përkatëse për dokumentet e kuadrit, e kishin detyruar lirikun e madh të poezisë shqipe që të ngrihej dhe të dilte nga “kulla e ngujimit” ku ishte ndryrë prej vitesh, për të takuar miq e shokë që do të mund ta ndihmonin për problemet e dy vajzave. Por, kjo gjë duket se nuk ishte shumë e lehtë, pasi Lasgushi jo vetëm që nuk kishte marrëdhënie e raporte të mira me pushtetin e asaj kohe, por përkundrazi, ai shihej vëngër prej tij, aq sa ai pushtet i kishte dhënë një dënim që ishte më i rëndë edhe se vetë vdekja?! Harresa. Pra, regjimi komunist me marifetet e tij e kishte lënë në harresë lirikun e madh të poezisë shqipe, duke “e vdekur për së gjalli”, aq sa kur ai u largua vërtetë nga kjo jetë në vitin 1988, vdekja e tij shkaktoi habi, pasi ishin të paktë ata që e dinin se Lasgushi kishte qenë i gjallë…?!

Por, për të ardhur deri tek ajo periudhë kohe që shkrimtari i famshëm Ismail Kadare dhe njëkohësisht, mik i ngushtë i poetit, e kishte quajtur “Ikja e shtërgut të fundit”, Lasgushit do t’i duheshin edhe disa vjet “luftë dhe përballje” me pushtetin e kohës për problemin e shkollimit të dy vajzave, që ai i kishte pikë në zëmër. Pasi ai e dinte mirë se ato po paguanin “faturën e haraçit” që ai personalisht i kishte regjimit komunist. Madje, kjo gjë ishte bërë më e rëndë pikërisht në atë kohë (viti 1978), kur me rastin e 70-vjetorit të ditëlindjes jubilare të diktatorit komunist, Enver Hoxha, disa njerëz të njohur dhe të panjohur prej tij, i kishin shkuar në shtëpi dhe i kishin kërkuar haptazi që ai të shkruante diçka, “fundja ndonjë poezi për udhëheqësin e Partisë…”?! Por, edhe pse ata “mysafirët e paftuar” (siç do t’i quante më pas poeti plak) që kishin bujtur papritur në “kullën e tij” në shenjë presioni i kishin lënë të nënkuptonte se ai dikur në rininë e tij atë gjë e kishte bërë edhe për Monarkun shqiptar (Mbretin Zog), pra kishte shkruar një vjershë për të, Lasgushi as nuk donte t’ia dinte dhe as dëgjonte fare nga “ai vesh”?! Dhe, pas kësaj ata u detyruan që të dilnin nga ajo shtëpi “duarthatë” duke e konsideruar “të lojtur” Llazar Gushon!

Kjo ngjarje që tashmë është e njohur pasi e ka rrëfyer publikisht njëra nga vajzat e Lasgushit (të nesërmen nën jastëkun e tij u gjet një pistoletë… ku “miqtë e paftuar” për të shpëtuar veten, pasi nuk mundën t’ia mbushnin mendjen për poezinë për të cilën kishin shkuar, kishin menduar dhe vrasjen e tij, për ta paraqitur më pas si vetëvrasje), duket se ia vështirësonte më shumë Lasgushit problemin që ai kishte me vajzat.

Nisur nga kjo gjë, ai u detyrua që të thërriste ata miq të pakët që i kishin mbetur, si në Pogradec ashtu dhe në Tiranë, për të ndarë me ta hallin që e kishte zënë. Një prej tyre ishte shkrimtari i njohur Ismail Kadare, i cili së bashku me bashkëshorten e tij, Helenën, frekuentonin herë pas here atë si në shtëpinë e Tiranës, ashtu dhe në shtëpinë e vogël dhe të bukur mes pemësh buzë liqenit të Pogradecit. Kjo gjë, pra miqësia e Lasgushit me Kadarenë, tashmë është e njohur edhe prej librave të Kadaresë (‘Ftesë në studio’, Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, Tiranë, 1990), ku shkrimtari i njohur ka përshkruar takimet e tij me “Shtergun e fundit”, ku ai (Lasgushi), i tregonte se si gatuheshin makaronat?! Gjë e cila ishte as më shumë dhe as më pak një sfidë që “poeti i liqerit” i bënte regjimit në fuqi dhe që shkrimtari i njohur, nuk nguronte t’i shkruante në librat e tij. Sfida qëndronte në faktin se tashmë preokupimi më i madh i Lasgushit ishte “gatimi i makaronave” dhe jo ajo “çka kërkonte Partia” nga letërsia e realizmit socialist?!

Miqësia e Kadaresë me Lasgushin, gjithashtu, njihet edhe nga një dokumentar i realizuar në vitin 1990 nga Kinostudio “Shqipëria e Re” (skenari, Petrit Ruka, regjia Edmond Topi), ku Kadare ka dhënë një intervistë të gjatë për “poetin e liqerit” dhe aty jepen edhe disa filmime e foto të ndryshme ku ata janë nën shoqërinë e njëri tjetrit dhe familjeve të tyre.

Por, kjo ishte vetëm një anë e medaljes, ajo e dukshmja, pasi, atë se çka ishte në të vërtetë Lasgushi, raportet e tij me regjimin komunist në fuqi dhe adhurimin e madh ndaj tij si njeri dhe poet i papërsëritshëm i letërsisë shqipe, shkrimtari i njohur shqiptar, Ismail Kadare i kishte shkruar më herët (fillimisht diku aty nga viti 1986), në një tregim dhe pas në një novelë të titulluar “Ikja e shtërgut”. Që së bashku me novelat “Hija”, “Vajza e Agamemnonit”, “Vdekja e gruas ruse”, e disa krijime të tjerë të tij që nuk mund t’i botonte dot asokohe pasi paraqisnin rrezik të madh për të, Kadare i kishte depozituar në një Bankë të Parisit duke ia lënë çelësin e kasafortës dhe autorizimin përkatës botuesit të tij francez, presidentit të “Fayard”-it, Claude Durand, për t’i hapur në një kohë të përshtatshme dhe për t’i përkthyer e botuar ato.

Por, siç dihet tashmë, nisur nga rrjedhja e ngjarjeve, ato krijime të Kadaresë bashkë me “Ikja e shtërgut”, u botuan pas viteve ’90-të. Por, sa më sipër cituam, ajo që nuk ka qenë e njohur deri më sot, është ajo se çka mendonte Lasgush Poradeci për Kadarenë dhe konsideratat e vlerësimet e tij për shkrimtarin e njohur shqiptar dhe njëkohësisht një nga miqtë më të ngushtë të tij. Por, si ndihmën e Kadaresë ashtu dhe të atyre pak miqve të tjerë që iu gjetën Lasgushit në atë kohë kur ai përballej me pushtetin e kohës për problemin e dy vajzave (siç ishin Llazar Siliqi e Vehbi Bala, apo Isuf Kambo, me shumë pushtet asokohe në Pogradec), ai nuk ka harruar që t’i hidhte diku në një letër, madje duke i dhënë ato me detaje për gjithsecilin prej syresh. Madje, si mos t’i mbetej peng, Lasgushi e ka bërë atë gjë shpejt e shpejt që në atë kohë (janar 1979) në një letër që ai ja dërgonte vajzës së tij, Kostandinës, apo siç e quan ai në letër “çupka e babajt”, duke ia shpjeguar asaj me emra të gjithë miqtë e mirë që iu gjetën edhe në atë kohë të vështirë. Gjë e cila ishte pak a shumë një amanet që vajzat nuk duhet t’i harronin kurrë miqtë e babajt dhe të tjerët që e ndihmuan atë në ato kohëra të vështira…!

Nga ajo letër që tashmë ndodhet në arkivin familjar të Lasgush Poradecit të trashëguar nga dy vajzat e tij (Maria dhe Kostandina), ekskluzivisht për Gazeta Shqiptare, po publikojmë një pjesë prej saj atë ku Lasgushi i shkruan Kostandinës për miqtë e tij që iu gjetën në atë kohë të vështirë për ta….?!

Letra e Lasgushit për vajzën e tij, Kostandinën

Tiranë, 6 janar 1979

…Çollakun, Isufit iu mbushën sytë me lot. Nga shkaku i hallës së Reshitit, Isufi më ka bërë mik. Ai u interesua shumë (fortë shumë) për ty Kostandinë, kur nuk të emëruan ata të Komitetit Ekzekutiv. Vajti disa herë (jo njëherë, jo dy herë, po disa herë), në Komitetin Ekzekutiv, në kuadër, ne kryetari, edhe disa herë në Komitetin e Partisë (edhe këtu disa herë) edhe më në fund kur i bëra dy telegramet (1 në Elbasan, 1 në Tiranë), Isufi vajti në Tiranë në Ministrinë e Arsimit që më dërgoi pastaj telegramin në Pogradec se “U dha urdhëri i emërimit, mos u tubulloni”. Po të shënoj se Isuf Kambo është Perandor i tërë rrethit të Pogradecit, ay gjatë Luftës ka qenë Komisar i përgjithshëm i gjithë rrethit të Pogradecit.

E shëkon Kostandinë se sa e rëndë është jeta, sa falsë janë njerzit (jo të gjithë). Të lajnë dhe të lyejnë, pastaj, në nevojë, të lënë në batak (d.m.th. të përplasin në batak).

Po miku i mirë njihet mik në të keq dhe në rrezik. A i pe miqtë e mirë? Kadarenë? Kamba-n, Bashkimin? Ata bëjnë punë, të mbarojnë punë, s’dinë fjalë.

Edhe në Tiranë, kur ishnë, kur qave në… (nuk kuptohet shkrimi, shënimi ynë. D.K.), që na mundonin për karakteristikën për ty, që s’na e ipnin, as Këshilli i Lagjes, as Universiteti, kur të thashë, më i mbushur me vrer: “Pse qan, bij e babajt, mos qaj, ke baba ti”. Kush? Cili, cilët na e ndreqnë punën e karakteristikës, na e ndreqnë Vehbi Bala me Llazar Siliqin.

Sa herë vanë ata njerëz njëri ne tjetri për ty, edhe në Lagje sa herë, edhe në Universitet sa herë? Prandaj Kostandinë e shtrenjtë e babkës, mos u dëshpëro… / Telegrafi /KultPlus.com

Akademi përkujtimore në qytetin e Shkupit, me rastin e tetë vjetorit të vdekjes së Teki Dervishit

Te premten me datë 28 qershor në ora 14.30, ne Qendrën Informative Kulturore ne Shkup Sallonin 19”19, do të organizohet manifestimi kulturor “ Teki Dervishi korifeu i letërsisë shqiptare ”

Kjo akademi përkujtimore mbahet me rastin e tetëvjetorit te vdekjes se Teki Dervishit dhe organizohet na grupi joformal Odisse dhe me përkrahjen e Ministrisë së Kultures se Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Pjesëmares do te jenë kritik letrar, aktor, miq dhe dashamirë te poetit , shkrimitarit, publicistit dhe dramaturgut te mirënjohur Teki Dervishi, te cilët me fjale rasti do të përkujtojnë krijimtarinë letrare të Teki Dervishit./ BotaSot/ KultPlus.com

Si e shpjegon mitin e Betejës së Kosovës historiani serb

Historiani serb Dejan Ristiq tregon se si politika serbe e ka mitizuar një betejë të humbur të serbëve kundër Perandorisë Otomane.Ku e shikoni se si është dukur kjo betejë në filmin serb i cili në vitin 1989 është xhiruar në një afat rekord me porosi të politikës, as nuk i ngjanë fakteve historike. Ky është rast ideal që të shikohen ngjarjet, por edhe të definohet se cila është e vërteta e cila traditë në këto ngjarje kyçe, ka thënë historiani tjetër Aleksandar Uzellac.

Beteja e Kosovës është ngjarja më e mitizuar në historinë serbe dhe këto mite vetëm sa po shtresohen dhe po e marrin vëllimin edhe më të madh. Një nga këto mite është se kambanat në katedralen Noter Dame në Paris kanë lajmëruar fitoren e serbëve, e që nuk është e vërtetë. Këtë e ka dëshmuar prof. Diniq qysh në vitin 1937. Kambanat kanë kumbuar, por për nder të fitores së Koalicionit Krishterë në Betejën e Rovinës në vitin 1395 ku kanë marrë pjesë emrat e mëdhenj serb, mirëpo në anën e Perandorisë Otomane si vasalë të tyre”, thotë Ristiq.

Më duket se ne nuk ndalemi në mitizimin e disa segmenteve të historisë sonë, thotë Ristiq, dhe shton se Serbia është e prirur t’i hedhë poshtë faktet historike dhe t’i përshtatë politikave ditor/ Insajderi/ KultPlus.com

“100 rrëfime nga 100 pleq e plaka” promovohet në BKK

Me datë 28. 06. 2019 Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani“, do të bojë promovimin e librave në dhjetë vëllime “Kujtesa e Kosovës100 rrëfime nga 100 pleq e plaka

Promovimi i dhjetë vëllimëve do të bëhet në Hollin e Bibliotekës, duke filluar nga ora 11:00, ku është organizuar nën patronatin e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit/ KultPlus.com

Botohet në Finlandë antologjia e poezisë bashkëkohore shqiptare

Në qytetet finlandeze Tampere dhe Lahti u përurua antologjia më e re e poezisë shqiptare në finlandisht. Titulli i antologjisë është “Na ishte njëherë shpresa”, në gjuhën finlandeze “Olipa kerran toivo”.  Antologjia në fjalë u përkthye nga origjinali nga Silvana Berki dhe u botua nga “Aviador Kustannus”, me asistencën profesionale të shkrimtarit Aleksanteri Kovalainen dhe nën kujdesin në botim të Vesa Tompurit. Ideja e një projekti mbi antologjinë “Olipa kerran toivo” filloi tre vjet më parë. Mësohet se kjo antologji ka bërë bashkë 25 poetë bashkëkohorë shqiptarë, që shkruajnë në gjuhën shqipe, pavarësisht nga vendi në të cilin jetojnë. Për ta përuruar këtë antologji, në veprimtaritë e organizuara me këtë rast, morën pjesë poetja dhe skenaristja Natasha Lako dhe poeti e prozatori Arian Leka.

Në veprimtari, përveç dashamirësve të poezisë morën pjesë edhe emra të shquar të poezisë bashkëkohore finlandeze, si akademikët Kristi Kuuronen, Kari Aaronpuno dhe poete e prozatorë, si Hannu Luntiala ose poetja Saara Metsäranta. Gjatë përurimeve Natasha Lako dhe Arian Leka shkëmbyen mendimet e tyre me lexuesin finlandez, si dhe zhvilluan një bashkëbisedim me prozatorin e njohur finlandez Hannu Salama.

Parathënien e antologjisë, kushtuar kryesisht gjuhës shqipe, historikut të saj dhe poezisë shqipe, e ka shkruar poeti dhe studiuesi Gazmend Krasniqi, i cili zbardh për lexuesin finlandez momente të spikatura në poezinë shqiptare që prej fillimeve të saj e deri në ditët e sotme. Përveç përzgjedhjes mbi kritere profesionale të autorëve dhe të shënimeve shoqëruese për çdo autor, antologjia “Olipa kerran toivo” merr vlerë të veçantë edhe për organizimin e veçantë të lëndës letrare. Kjo pasi në këtë antologji si rrallëherë më parë bota poetike e shqiptarëve vjen e unifikuar në një panoramë të gjerë e gjithëpërfshirëse. Në brendi të saj ka poetë të trevave ku poezia shkruhet shqip, duke filluar nga poezia bashkëkohore që shkruhet në Shqipëri, në Kosovë, në Maqedoninë e Veriut, në Mal i Zi dhe te arbëreshët e Italisë. Një paraqitje të tillë poeti Arian Leka e ka cilësuar si një hartë poetike për të mbërritur në viset e shpirtit shqiptar, por edhe një udhërrëfyes ku përveç peizazhit me lumenj e me dete, me male e me qytete, shfaqen edhe relievet e historisë dhe të shqiptarit.

Emrat e poetëve të përfshirë në të janë: Dritëro Agolli, Ismail Kadare, Xhevahir Spahiu, Fatos Arapi, Mimoza Ahmeti, Suzana Zisi, Luljeta Lleshanaku, Agron Tufa, Sokol Zekaj, Gazmend Krasniqi, Adem Gashi, Ndue Ukaj, Sabri Hamiti, Kujtim Shala, Ramadan Musliu, Selajdin Saliu, Eqrem Basha, Xhevdet Bajraj, Anton Gjojcaj, Marg Shilipa, Zef Skiro di Maxho, Mario Belizzi, Katerina Xukaro, Lindita Ahmeti dhe Lulëzim Haziri. ZERI/ KultPlus.com

Profili i Qosjes një ditë pas moshës 83 vjeçe

Nga Berat Dakaj

Rexhep Qosja (1936), i cili nga shumë studiues është konsideruar dhe konsiderohet erudit, është shkrimtari më i njohur në Kosovë. Ka bërë emër të historianit e të studiuesit të letërsisë pasi ka botuar dhjetëra libra të kësaj natyre: Vazhdimësi, Panteoni i rralluar, Asdreni: jeta dhe vepra, Prej tipologjisë deri te periodizimi, Shkrimtarë dhe periudha, Prej letërsisë romantike deri te letërsia moderne, Anatomia e kulturës, Episodet letrare, Dialog me shkrimtarë, Nocione të reja albanologjike, Kritika letrare, Historia e letërsisë shqipe: Romantizmi 1, Historia e letërsisë shqipe: Romantizmi 2, Historia e letërsisë shqipe: Romantizmi 3, Porosia e madhe, Tri mënyra të shkrimit shqip, Semantika e ndry-shimeve historiko-letrare; edhe të shkrimtarit, pasi i ka shkruar: Antologjia e lirikës shqipe, I ringjalluri i penduar, Mite të zhveshura, I ringjalluri i penduar, Vdekja më vjen prej syve të tillë, Një dashuri dhe shtatë faje, Nata është dita jonë, Bijtë e askujt 1, Bijtë e askujt 2; edhe të historianit e të publicistit: Shpërngulja e shqiptarëve nga Kosova, Çështja shqiptare – historia dhe politika, Programet serbe për shpërnguljen e shqiptarëve, Paqja e përgjakshme, Tronditja e shekullit 1, Tronditja e shekullit 2, Rilindja e dytë;Populli i ndaluar, Strategjia e bashkimit shqiptar, Ligjërime paravajtëse, Fjalor demo-kratik, Demokracia e shpërdorur, Intelektualët, etika dhe politika; edhe të polemistit: Populli i ndaluar,Strategjia e bashkimit shqiptar,Çështja shqiptare: historia dhe politika,Morfologjia e një fushate, Ideologjia e shpërbërjes, Realiteti i shpërfillur, Të vërtetat e vonuara; edhe të kronikanit Dëshmitar në kohë historike etj. Disa prej këtyre veprave, veçanërisht artistike (romanet e dramat), i janë përkthyer në gjuhën gjermane, franceze, arabe, kroate, holandeze, serbe. Fatkeqësisht, sa ka merituar, ka depërtuar në pak gjuhë të botërore.

Veprimtarinë artistike të Rexhep Qosjes studiuesit, meqë s’kanë mundur ta nxjerrin një paralele me shkrimtarët e tjerë shqiptarë, e kanë krahasuar me të Kafkës, të Rusoit, të Volterit, të Zolës, të Eliotit. E kanë krahasuar e i kanë dhënë këto epitete: Kafka i lindjes, Volteri i Ballkanit, Shkrimtari më i mirë shqiptar jashtë trungut shqiptar,kapedan i shqiptarizmës… etj. Ndërkaq, duke bërë një krahasim të veprave të tij me të shkrimtarëve shqiptarë, ai pa dyshim se është një ndër më të shquarit e letërsisë dhe kulturës sonë dhe i krahasueshëm shpeshherë, për shkak të nivelit estetik dhe stilistik e temave të reja në veprat artistike e, i kundërshtueshëm, për shkak të pikëpamjeve të tyre kombëtare, vetëm me Ismail Kadarenë. Ndërkaq, për nivelin e studimit e të prodhimit, të librave të shumtë, e kanë krahasuar me punën e një akademie të tërë e të institucioneve e instituteve shkencore dhe historike. /KultPlus

Michelle Obama i shkruan letër këngëtares së njohur shqiptare

Ish zonja e parë amerikane Michelle Obama  i ka dërguar një letër këngëtares së njohur shqiptare Bebe Rexha.

Bëhet fjalë për “2019 College Singing Day”, që është pjesë e një fushate të cilën Obama e filloi në vitin 2014 si përpjekje për të inkujaruar studentët për të ndjekur arsimin e lartë.

Pas performancës së Bebes, Michelle Obama i shkroi një letër asaj duke e falënderuar për përkrahjen që i dha këtij eventi. Duke shpresuar se edhe në të ardhmen do të kenë mundësi të punojnë së bashku, Michelle dhe Barack Obama i urojnë më të mirat Bebe Rexhës./ 27.Al/ KultPlus.com