Deri në 40% të atyre që ishin të punësuar në sektorin e gastronomisë janë larguar nga puna si pasojë e pandemisë.
Nënkryetari i Shoqatës së Gastronomëve të Kosovës Veton Zuka ka thënë se janë 13 mijë punëtorë të punësuar në gastronomi dhe se cdo ditë po humbin vende të punës.
Sipas tij, kanë arritur në një gjendje të rëndë e të pamenaxhueshme.
“Objektivisht jemi diku 13 mijë punëtorë të punësuar në gastronomi dhe në anën tjetër janë 30 mijë dhe kemi një rënie dhe një largim të punëtorëve nga puna diku në 40 për qind përgjithësi të gastronomisë në Kosovë. Është gjendje shumë e keqe edhe për punëtorët dhe njëkohësisht edhe për bizneset”.
Sipas, Zukës zgjidhja e vetme për mbijetesë janë subvencionimi i pagave dhe qirave, ndryshe gastronomia do të futet në kolaps total.
“Zgjidhja për mbijetesë është vetëm kërkesat që i kemi, subvencionimi i pagave, për qiratë dhe ndihmesa e shtetit për interesat të bankave dhe rrjedhimisht për t’i hequr bizneset prej gastronomisë prej vijave të kuqe të bankave”.
“Përndryshe vetëm kjo mund të jetë një ndihmesë e një mbijetese të bizneseve. Përndryshe gastronomia ka me qenë në kolaps total”.
Nga e premtja kanq hy në fuqi masat e reja të marra nga Qeveria, ku qytetet janë ndarë në tri zona.
Zona e kuqe-rrezik i lartë: Komunat me rrezik të lartë të infeksionit janë ato që kanë mbi 150 persona të infektuar në 100.000 brenda javës. Këtu janë komuna e Prishtinës, Podujevës, Ferizajt, Gjakovës, Gjilanit, Pejës, Mitrovicës, Fushë Kosovës, Shtime dhe Obliliqit.
Në këto komuna, kryeministri tha se i kanë marrë dy veprime: Nga ora 19:00 mbyllet çdo aktivitet ekonomik dhe vendoset kufizim i plotë i lëvizjes së qytetarëve, do të ketë orë policore në këto komuna dhe ndalohen hyrjet daljet në këto komuna deri në ora 05:00.
Zona e gjelbër-rrezik i ulët: Në këtë zonë hyjnë komunat me rrezik të ulët të infeksionit, që kanë 1 deri në 75 persona të infektuar në 100.000 banorë brenda javës.
Në komunat që hyjnë në këtë zonë me rrezik më të ulët të përhapjes së koronavirusit, operatorët ekonomikë do të lejohen të punojnë nga ora 05:00 deri në orën 20:00.
Në këtë zonë hyjnë komuna e Istogut, Malishevës, Rahovecit, Skenderajt, Dragashit, Mamushës dhe Junikut.
Transporti publik në këto komuna do të lejohet të punojë deri në 50 për qind të kapaciteteve.
Qendrat tregtare në këto komuna do të mund të punojnë nga ora 5 e mëngjesit deri në orën 20. Veprimtaria e hotelerisë dhe gastronomisë ndalohet pas orës 20:00, përveç shërbimit” merre me vete” dhe “porosi me dërgesë”.
Zona e portokalltë-rrezik mesatar: Komunat me rrezik të mesëm të infeksionit janë ato që kanë prej 76 deri në 149 persona të infektuar në 100.000 banorë brenda javës. Komunat të cilat bëjnë pjesë në zonën e portokalltë, operatorët ekonomikë lejohen të punojnë nga ora 05:00 deri në orën 18:00.
Shërbimet e hotelerisë dhe gastronomisë lejohen të punojnë nga ora 05:00 deri në ora 18:00, pas orës 18:00 punojnë me shërbim “merr me vete” dhe “porosi me dërgesë”.
Qendrat tregtare lejohen të punojnë prej orës 05:00 deri në ora 18:00./gazetaexpress/ KultPlus.com
Një adoleshent nga Bangladeshi ka fituar Çmimin Ndërkombëtar të Paqes për Fëmijë për përpjekjet e tij në edukimin e të rinjve rreth ngacmimit në internet.
17-vjeçari Sadat Rahman ishte inspiruar për ta krijuar një aplikacion për telefon për t’i ndihmuar të rinjtë të raportojnë abuzimin online pasi kishte dëgjuar një rast të një 15-vjeçareje që bëri vetëvrasje për shkak të ngacmimeve.
Rreth 1,800 adoleshentë në distriktin e tij kanë përdorur aplikacionin, raporton BBC.
Nobelistja Malala Yousafzai e ka përshkruar Rahmanin si “një inspirim”.
“Ai po thërret të rinjtë në gjithë botën që të ndalin ngacmimin në internet dhe të ndihmojnë bashkëmoshatarët në komunitetin e tyre që vuajnë nga dhuna psiçike apo emocionale. Sadati është një krijues i vërtetë”, ka thënë ajo në një fjalim online.
Çmimi Ndërkombëtar për Paqe për Fëmijë është një çmim që njej punën e të rinjve që promovojnë të drejtat e fëmijëve. Fituesit e kaluar të këtij çmimi përfshijnë aktiviten Greta Thunberg.
Apliakcioni i Rahmanit “Cyber Teens” u lejon të rinjve të raportojnë ngacmimin online në mënyrë konfidenciale përmes një rrjeti vullnetarësh të cilët më pas i paraqesin në polici apo tëk punonjësit socialë, ndërkohë që edukon adoleshentët për sigurinë online.
Që nga lansimi, më shumë se 300 viktima të krimeve online kanë gjetur mbështetje dhe tetë persona, përfshirë të rritur që kanë ngacmuar seksualisht përmes rrjeteve fëmijë, janë arrestuar.
Adoelshenti, tash me paratë e çmimit tenton ta përhapë aplikacionin më shumë në botë./ KultPlus.com
Studiuesi dhe aktori i mirënjohur shqiptar, Valter Gjoni është ndarë sot nga jeta në moshën 66-vjeçare. Prej më shumë se një jave, Gjoni ishte infektuar nga COVID-19, betejë të cilën ai nuk ia doli ta fitonte.
Që prej vitit 1991, pas një përvoje pune intensive në institucionet e artit dhe medias në kryeqytet, Valter Gjoni punoi pranë Bashkisë së Tiranës deri më sot duke mbajtur një sërë detyrash, si drejtues i sektorëve që lidhen me artin, kulturën, ceremonialin e qytetit dhe marrëdhëniet ndërkombëtare.
Që prej ditës së parë që u emërua në këtë institucion, Valter Gjoni punoi me përkushtim dhe profesionalizëm prej 4 dekadash në Bashki, duke lënë gjurmë në historinë e kryeqytetit.
Autor i më tepër se 10 librave, Valter Gjoni është vlerësuar edhe me çmime kombëtare dhe ndërkombëtare.
Valter Gjoni lindi më 4 tetor 1954 në Tiranë. Në vitin 1978 përfundoi studimet universitare pranë Akademisë së Arteve në degën e artit dramatik dhe po në këtë vit fillon veprimtarinë e tij profesionale si aktor dhe regjisor në Trupën Artistike të Ushtrisë, në Teatrin Popullor (Kombëtar), pranë kinostudios “Shqipëria e Re” dhe Radio Televizionit Shqiptar.
Në biografinë e tij artistike, Valter Gjoni ka lënë gjurmë me rreth 60 role në teatër dhe estradë, 8 role në kinematografi, ka realizuar 5 filma dokumentar etj.
Në vitin 1987, krahas studimeve pasuniversitare për titull shkencor të nivelit të parë, përfundon edhe studimet e specializimit në degën e gazetarisë, pranë Fakultetit të Shkencave Politike e Juridike (në bazë të legjislacionit aktual konvertohet me nivelin Master Shkencor në Gazetari).
Ka kryer edhe kualifikime në disa vende si Francë, Holandë, Danimarkë, Finland, Itali, Greqi etj. Njëkohësisht, Valter Gjoni është anëtar i nominuar i disa organizmave ndërkombëtare.
Valter Gjoni është autor edhe i shumë artikujve kulturor, artistik, problematik, informativ e historik në gazeta, revista, emisione televizive dhe botime të veçanta.
Duke gërshetuar përvojën e tij administrative, gazetareske dhe artistike jashtë funksioneve të tij zyrtare, Gjoni ka realizuar rreth 20 ekspozita dhe disa botime tematike për vlerat historike, kulturore dhe njerëzore, kryesisht për Tiranën.
Valter Gjoni mban disa tituj nderi të vendit dhe ndërkombëtare, ku titulli më i lartë është Kalorës i Urdhrit të Meritës së Republikë Franceze dhe Urdhrin “Naim Frashëri” i Republikës së Shqipërisë dhe “Mirënjohja e Qytetit të Tiranës”./ATSH/ KultPlus.com
Me 14 nëntor të vitit 1908 në Manastir filloi punimet Kongresi i Alfabetit dhe Kongresi i Manastritit, që për qëllim kishin krijimin e një alfabeti të njehsuar, që pritej të shënonte edhe fillimin e letërsisë mbarë shqiptare.
Në këtë kongres kanë qenë të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë. Poashtu edhe nga komunitetet tjera shqiptare nëpër botë, si nga Rumania, Italia, Greqia, Turqia, Amerika, Egjipti etj.
Kryetar i Kongresit u zgjodh Mit’hat Frashëri, ai ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik “Liria” dhe “Dituria”. Sekretare e komisionit u zgjodh Parashqevi Qiriazi, mësuese e shkollës së Vashave në Korçë.
Kumtesa e mbajtur nga prifti katolik Gjergj Fishta, preku të gjithë pjesëmarrësit sa një hoxhë rendi ta përqafonte para të gjithëve. Kërkesa ishte që gjuha shqipe të mos shkruhej as me shkronja arabe, as me shkronja greke, por me alfabetin latin.
Kongresi vendosi me votë unanime për të lenë mënjanë alfabetin e Stambollit, dhe të shkruanin gjuhën shqipe vetëm me alfabetin latin me 36 shkronja, alfabet që përdoret në ditët tona.
Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një Kongres i dytë, në Janinë, për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njehsuar shqipe.
Kongresi vendosi ngritjen e Shtypshkronjës Shqipe në Manastir nën drejtimin e Gjergj Qiriazit, e cila u bë shpejt e njohur anembanë vendit si shpërndarëse e librave dhe gazetave shqipe.
Një pjesëmarrës i shquar në Kongresin e Alfabetit ishte studiuesi, poeti dhe atdhetari nga Shkodra, Ndre Mjeda. Tetë nga trembëdhjetë propozimet e tij u miratuan nga Kongresi i Manastirit. Ndonëse jetoi në disa vende të huaja dhe fliste 13 gjuhë, mbi gjuhën shqipe ai nuk vinte gjë tjetër.
Dom Ndre Mjeda i thuri vargjet, ndoshta më të bukura gjuhës shqipe në atë kohë :
Përmbi za, që lëshon bylbyli,
gjuha shqipe m’shungullon,
Përmbi erë, qi nep zymbyli,
pa ‘da zemrën ma ngushëllon.
Gegë e toskë, malësi, jallia,
jan nji komb, m’u ‘da s’duron,
fundë e majë nji asht’ Shqipnia, e nji gjuhë t’gjith na bashkon…./ KultPlus.com
Orkestra e harqeve “Sigal” u prezantua para artdashësve durrsakë me një program të pasur veprash nga autorë të njohur, nga periudha e Barokut në atë të shekullit të 20-të.
Formacioni i themeluar në vitin 2003 përbëhet nga 16 vajza instrumentiste, që drejtohen nga dirigjenti me përvojë Ermir Dizdari.
Pak ditë më parë kjo orkestër fitoi Çmimin e parë në Takimin ndërkombëtar të përvitshëm të harqeve që zhvillohet në qytetin e Elbasanit.
Në koncertin e djeshëm, bashkë me veprat e kompozitorëve të mëdhenj si J.S. Bach, W.A. Mozart, P.I. Tchaykovsky, F. Schubert apo Strauss, shikuesit duatrokitën gjatë interpretimin e orkestrës së harqeve në veprat e autorëve të shekulllit të 20-të “Tango” nga Astor Piazzolla dhe “Valsi nr 2” nga Dmitri Shostakovich.
Koncerti, që u realizua në mjediset e Muzeut Arkeologjik Kombëtar të Durrësit me siglën e Festivalit të 15-të Ndërkombëtar të Muzikës së Dhomës, u ndoq nga një numër i kufizuar artdashësish për shkak të masave të marra për pandeminë COVID-19.
Edicioni jubilar i këtij festivali ka hasur vështirësi në pjesëmarrjen e artistëve të huaj, ndërsa kanë vijuar koncertet e artistëve vendas./ATSH/ KultPlus.com
Ekziston një këngë, e zakonshme për trekëndëshin magjik arbëresh të përfaqësuar nga bashkësitë Carfizzi-Hora, Pallagorio-Puheriu dhe San Nicola dell’Alto-San Koghi në provincën e Crotone, e cila interpretohet gjatë ritualit martesor arbresh: Shoka.
Sipas shpjegimeve të Gianni Belluscios, teksti është një variant i punuar i rapsodisë së “turkut që rrëmbeu vajzën shqiptare”. E njëjta këngë, por me një tekst më të plotë e më të kuptueshëm, u regjistrua nga Giuseppe Gangale gjithashtu në Carfizzi (Diskografia Gangale, 1998).
Në materialin e publikuar nga Mario Bellizzi shkruhet:
“Kërce, kërce vajzë vallen-loj loj vasha valle”, që e shohim këtu është marrë nga hulumtimet etnografike dhe regjistrimet e vitit 1954, të bëra nga Diego Carpitella dhe Ernesto de Martino, që Antonello Ricci dhe Roberta Tucci kanë publikuar për shtëpinë botuese Squilibri në 2006.
“Shpresojmë që miqtë e Pallagorio të mund të bashkëpunojnë për të transkriptuar tekstin e Valle, nga e cila është bërë regjistrimi i zërit”, shkruan Bellizzi./dasiporashqiptare/ KultPlus.com
Kënga e famshme festive e Mariah Carey “All I Want For Christmas” i është rikthyer listës së 40 këngëve më të dëgjuara në platformën “Spotify” të dielen e kaluar – plot dy javë më herët sesa para tre vjetësh.
Kënga gjithashtu është rishfaqur në listën muzikore në iTunes më 2 nëntor dhe është në mesin e 50 këngëve më të shkarkuara në Mbretërinë e Bashkuar.
Carey pritet që të rihyjë në listën zyrtare muzikore të Mbretërisë së Bashkuar. Kënga tani është e 63-ta sipas numërimeve të mesit të javës.
Një rihyrje e tillë do t’ia jepte kësaj kënge javën e 100 në listën e 100 këngëve më të mira dhe do të bëhej viti i 14-të i këngës që është pjesë e listës.
Rikthimi i hitit të Careyt është tringëllima e këmbonës për fillimin e kohës së Krishtlindjeve.
Prapa saj në listën e Spotify janë edhe gjashtë këngë Krishtlindjesh, përfshirë këtu “Fairytale of New York” nga grupi muzikor “The Pogues” dhe “It’s Beginning To Look A Lot Like Christmas” nga Michael Bublé. Mes tyre, këngët kanë më shumë se 500,00 dëgjime brenda ditës.
Sidoqoftë, Mbretëria e Bashkuar mbetet prapa vendeve si Estonia dhe Islanda, ku dëgjuesit fillojnë t’i bëjnë pjesë të listave të tyre muzikore këngët e Krishtlindjeve qysh nga tetori, sipas të dhënave të Spotify.
Dhe këto vende të gjitha mposhten nga Filipinet, ku muzika e Krishtlindjeve është 2-përqindëshi i këngëve të dëgjuara në fillim të shtatorit.
Kurse njerëzit në Lihtenshtajn janë dëgjuesit më të flaktë të këngëve sezonale. Në ditët e fundit para 25 dhjetorit, gati 70 për qind e këngëve që dëgjohen janë këngë Krishtlindjesh – trefishi i mesatares globale.
Megjithkëtë Mbretëria e Bashkuar është goxha e fortë në këtë garë. Atje jo që po dëgjohen këto këngë festive më herët, por “Magic Radio” ka publikuar linjën 100 për qind të Krishtlindjeve në gusht për shkak të kërkesave të dëgjuesve.
E gjithashtu edhe “Amazon Music” vetëm sa ka publikuar një listë me plot këngë Krishtlindjesh, këngë të tilla si “Rockin’ Around the Christmas Tree” e kënduar nga Justin Bieber dhe “Last Christmas” e dyshes “Wham” e kënduar nga Mary J Blige.
A mundet LadBaby ta zërë vendin e parë tri herë?
Gara për vendin e parë këto Krishtlindje po ngushtohet, e kryesuar nga kënga e ripërpunuar e Oasisit “Stop Crying Your Heart Out” nga organizata bamirëse “Children In Need”.
Kënga është bashkëpunim i këngëtarëve si: Cher, Kylie, Robbie Wlliams, KSI, Ava Max, Jess Glynne dhe Bryan Adams, së bashku me të tjerët, videoja e së cilës do të publikohet gjatë emisionit “Children In Need” të premten.
Fituesja e këngës së vitit 2020 nga BBC, Celeste, është duke u përgatitur për një hit festiv, pasi kënga e saj “A Little Love” ka qenë pjesë e reklamës “John Lewis Christmas”.
E frymëzuar nga mirësia e treguar prej publikut britanik gjatë karantinës, është kënga e saj origjinale (jo ndonjë ripërpunim) që është shfaqur në një reklamë. Të ardhurat do të shkojnë për organizatat bamirëse “Home-Start” dhe “FareShare”.
Gjatë dy vjetëve të fundit, personaliteti i kanalit “YouTube”, LadBaby, ka kryesuar listat festive me ripërpunimet e këngëve që kanë për temë ushqimet si: “I Love Sausage Rolls” dhe “We Built This City (On Sausage Rolls)”.
Ylli i muzikës, që i dhuron të ardhurat e tij në organizatën bamirëse ushqimore “Tressell Trust”, nuk i ka bërë publike planet e tij për 2020. Nëse ai e zë vendin e parë për tri herë rresht, do ta arrijë rekordin e thyer nga grupi “The Beatles”, që ishin në krye të listës rradhazi gjatë viteve 1963, ‘64 dhe ‘65.
Duke folur për Radio 1 vitin e kaluar, LadBaby ka thënë se ai do ta synonte ta thyente këtë rekord nëse do t’i vinte ideja e duhur.
“Nuk dua të jetë shaka”, kishte thënë ai. “Duhet edhe të jetë qesharake, por edhe të jetë e duhura. Nuk dua që njerëzit ta bojkotojnë atë vitin e ardhshëm”.
Si e shkroi Mariah këngën e mirënjohur?
Kënga e Mariah Careyt “All I Want For Christmas Is You” është dhurata që e marrim çdo vit.
Fillimisht e publikuar më 1994, është ripërpunim i kapshëm plot ritëm i hiteve të Krishtlindjeve të Motoën dhe Phil Spector.
Kënga që ka qenë tri herë hit në të dyja anët e Atlantikut, shumë shpejt u bë diçka standarde, të cilën banorët e Neë Yorkut e quajnë “një nga varësitë moderne që ia vlen gjatë festave të fundvitit”.
Pasi shiti më shumë se 16 milionë kopje, më në fund arriti t’i kryesonte listat muzikore në ShBA vitin e kaluar, në 25 vjetorin e saj, duke e bërë Careyn artisten e parë që ka arritur të jetë kënga numër një në katër dekada të ndryshme.
“Ia dolëm!” – ka shkruar ylli i muzikës në Twitter, ku i ka shtuar disa emotikonë; një duke qarë, një zemër, një llampë, një bredh, një flutur (shenja e saj), për lajmet e mira.
Carey e kishte shkruar këtë këngë para shumë kohësh së bashku me bashkëpunëtorin e saj, Ëalter Afanasieff, që fillimisht ishte shprehur i brengosur se kënga ishte shumë bazike. Por kjo është saktë cilësia që iu është dashur për t’u bërë hit i qëndrueshëm.
“Melodia shumë e thjeshtë ka ndikuar që njerëzit nëpër të gjithë botën të thonë: “Oh, nuk më largohet prej mendjes!” ka thënë ai në një intervistë për ASCAP.
Duke e rikujtuar atë kohë, Carey ka thënë se pjesa hyrëse e këngës është dashur të jetë me pianot lodra të vogla, sikurse Schroeder i ka pasur në “Peanut”.
“Në fakt shumicën e këngës e kam luajtur në një piano të vogël të lirë”, ka shtuar ajo. “Por është ndjenja të cilën dua ta kap. Ekziston një ëmbëlsi, qartësi dhe pastërti në të”.
Edhe pse ajo nuk ka qenë e lumtur në atë kohë, për shkak se ishte në presion të famës dhe ishte në lidhje me bashkëshortin e saj të ardhshëm, Tommy Mottola, ajo kishte dashur ta shkruante një këngë që do ta lumturonte dhe do ta bënte të ndihej si një vajzë e re e lirë dhe e dashur për Krishtlindje”.
“Doja ta këndoja në një mënyrë e cila do të përçonte lumturi për të gjithë dhe do ta kristalonte atë përgjithmonë”, ka shtuar ajo. “Po, doja të kisha lumturi të plotë Krishtlindjesh”./ KultPlus.com
Artisti i Ansamblit të Këngëve dhe Valleve Popullore, këngëtari me vokalin e veçantë, artisti me aftësi të rralla, Sali Brari ka ndërruar jetë në moshën 85-vjeçare.
Lajmi u bë i ditur nga Teatri Kombëtar i Operës, Baletit dhe Ansamblit Popullor.Sali Brari u lind në Tiranë më 18 maj të vitit 1935. Që në shkollën fillore u shpërfaq talenti i tij me zërin e ëmbël e të ngrohtë, duke u aktivizuar në aktivitetet muzikore të asaj periudhe.
Në vitin 1956, Sali Brari u emërua këngëtar pranë Estradës së Shtetit. Me krijimin e Ansamblit të Këngëve dhe Valleve Popullore në vitin 1957, ai iu bashkua kësaj trupe, derisa sa doli në pension. Gjatë kësaj periudhe, ai kreu edhe Liceun Artistik pranë degës së kantos.
Në repertorin e Sali Brarit gjejmë një larmi këngësh popullore, këngë të përpunuara, këngë popullore të krijuara nga kompozitorët tanë, deri tek interpretimi prej tij në operetën “Vjeshtë e artë” e kompozitorit Tish Daija si dhe në operan “Skënderbeu”.Sali Brari shndriti në çdo shesh e në çdo skenë të vendit. Po aq i suksesshëm ishte edhe në turnetë e Ansamblit të Këngëve dhe Valleve Popullore në Europë, Azi e Afrikë, duke i mahnitur të huajt me fuqinë interpretative dhe zërin aq të veçantë e melodioz. Për aktivitetin dhe kontributin e tij në fushën e interpretimit të muzikës popullore, Kuvendi Popullor e ka vlerësuar me Urdhërin “Naim Frashëri” të Klasit I./ atsh/ KultPlus.com
Për 90 minuta, ai ka rrëfyer disa nga ngjarjet dhe historitë e panjohura të jetës, familjes dhe karrierës së tij artistike, duke filluar nga origjina e familjes, specializmi i babait të tij, Thanasit, në Itali për kino-operator, puna në atë profesion në qytezën e Kuçovës ku u lind dhe Koço, ardhja në Tiranë si kino-operator në Kinema “17 Nëntori”, largimi dhe dërgimi në Kombinat me dënim si punëtor, pasi u zbulua se ai kishte rregulluar një linjë direkte telefonike për Tuk Jakovën e Bedri Spahiun, që u shpallën “armiq të popullit”, pjesmarrja e Koços në kino-provat për një rol te filmi “Debatik”, ku ‘nuk fitoi’, dhe figurant te ‘Vitet e para’, etj.
Pasioni e prirjet e Koços për pikturën ku mësonte me inxhinierin rus në Kombinatin e Tekstileve “Stalin” në Tiranë, si dhe me rrethin e teatrit në Pallatin e Pionerëve ku regjisorja ruse i besoi disa role, karikatura e parë që botoi te ‘Hosteni’ në 1964-ën, rolet në disa drama në Klubin e Kulturës në Kombinat, konkursi për në Liceun Artistik dhe pengesa biografike për ‘xhaxhanë e arratisur’, e drejta e studimit për në Inxhneri Mekanike në Tiranë ku qëndroi vetëm dy vite, ‘për hatërin’ e shokut indonezian që i bënte portretin dhe ‘shpërblehej’ me kafe, dreka e darka te ‘Vollga’, vajtja ushtar dhe angazhimi në Estradën e Ushtarit me shokën e fëmijrisë, Roland Trebicka, pas ndërhyrjes së regjisorit, Viktor Gjoka, duke dhënë shfaqje deri në pikat më të largëta kufitare, etj.
Lirimi i Koços nga Ushtria dhe puna në Klubin e Kulturës në Kombinat, ku bëri emër të madh, pasi pikturoi në një fasadë gjigande Enver Hoxhën, angazhimi në revistën ‘Hosteni’ si karikaturist dhe me skenare për skeçe e parodi, emërimi në Estradën e Shtetit dhe më pas në Radio-Televizionin Shqiptar, puna dhe projeketet pas viteve ’90-të me filma, komedi, spektakle etj., bashkëpunimi e puna me mikun e ngushtë të jetës, Filip Çakuli, e deri tek profecia e tij e thënë në këtë emisionin, ku ai mes të tjerash u shpreh: “…Nuk pyesin fare nëse ikën nga jeta ndonjë artist i madh, është për të ardhur keq! Nuk pranojnë që t’i përcjellin për në banesën e fundit që nga Teatri, p.sh. Ka pasur shumë raste. Rasti i fundit ishte Hajrie Rondo që me njëqind lutje, e ndihmuan nga pak. Kur vdesin po, ironikisht, të bëjnë nderimin më të madh. Unë e di që kur të vdes, do të më nderojnë, dhe do thonë ato gjërat e zakonshme që kanë thënë dhe për të tjerët…”
“Përpara ’90-ës, artistët janë vlerësuar, se Partia, bënte propagandë dhe na quante ‘ndihmës të saj’. Prandaj edhe na paguante. Por kjo nuk ka lidhje fare me sistemin diktatorial. Neve na respektonin që nga sekretarët e partisë, e të gjithë të tjerët. Por kjo nuk do të thotë që ai sistem ka qënë i mirë. Absolutisht, diktatorial ka qënë.
Kështu u shpreh në mes të tjerash para pak kohësh në një intervistë të gjatë për emisionin “RRËFIM” në Tv Scan, (me autor Dashnor Kaloçin dhe moderatore Albana Shehu Qirjako), piktori, karikaturisti, skenaristi, aktori dhe regjisori i madh i humorit shqiptar, Koço Devole, i cili u nda nga jeta më datën 8 nëntor dhe fatkeqësisht, profecia e tij “u zbatua pikë për pikë”, sikur i madhi Devole, “ta kishte lënë me amanet”, pasi ai u përcoll për në banesën e fundit nga një shtëpi funerale private?!
Në shënje homazhi për një nga ikonat më të mëdha të humorit shqiptar, Memorie.al, ka zbardhur dhe sjell ekskluzivisht për lexuesit, dëshmitë e rralla të ‘Mjeshtrit të Madh’, Koço Devole, në- disa numra.
Zoti Devole, pra aty ju dhatë shfaqjen e parë, premiere si të thuash…?
Po, po, aty në borë ku kishte ngrirë akull çdo gjë dhe ça shfaqje, orkestrës i kishin ngrirë duart, por vazhdonin sipas partiturave, dhe nja pesë mijë ushtarë e oficera e rezervista që ishin aty, edhe më shumë ishin, se ishte parrulla “Gjithë populli ushtar”, kështu aty nuk dukej më bardhësia e dëborës dhe e akullit, por vetëm jeshil gjithçka. Të gjithë dëgjonin me vëmendje e duartrokisnin edhe se pse ishte ngricë, ça të them, skena kishte ngrirë akull e gjitha dhe në një moment, kur orkestrës nuk u punonin më gishtat për t’ju rënë veglave, se u kishin ngrirë duart, regjisori Viktor Gjoka, ju lut Shefit të Shtabit të Përgjithshëm Petrit Dume, që të sillnin diçka sa për të ngrohur duart, se nuk mund të vazhdonte dot më shfaqja. U dha urdhër e se ku gjetën një mangall dhe e sollën aty, ku ata të orkestrës, ngroheshin me radhë duke u shtyrë kush e kush të afrohej sa më afër mangallit e duke i rënë veglave ashtu gjysmë të ngrirë, por shfaqja vazhdoi e u mbyll me sukses, edhe pse në ato kushte atmosferike tepër të vështira.
Po si vazhdoi shfaqja në atë të ftohtë, kur kishte ngrirë akull gjithçka?
Po ashtu vazhdoi, ata të orkestrës, ai i klarinetës, i trombës, oboit, firzamonikës, etj., shkonin te mangalli, se vetëm aty mund t’i binin veglave ashtu të kërrusur, se në këmbë nuk ngriheshin dot, pasi pothuaj kishin ngrirë ata të shkretët. Dhe kur mbaroi shfaqja, Shefi i Shtabit, Petrit Dume, na u drejtua ne, pra gjithë kolektivit të Estradës Ushtarit, duke na thënë:
-“E shikoni ju ça heqin këta ushtarët, duke ngrirë në këtë të ftohtë për t’ju ndjekur shfaqjen tuaj, ashtu dhe ju duhet të kaliteni si këta, në ngrica si kjo, për të mbrojtur atdheun, kur ta kërkojë nevoja”!
A foli njeri nga ju?
Ça t;i thonim ne, kush guxonte, je në vete, s’guxonte njeri që t’i thoshte as regjisorit të paktën, që ka ca kushte shfaqja dhe s’mund të këndoj njeriu në frigorifer, apo orkestra t’ju bjeri veglave, kur u kanë ngrirë duart…?!
Po sidoqoftë ju u kalitët aty…?
Po, po, u kalitëm patjetër, (qesh), gjynah të qahemi, se ushtarë ishim ne dhe do shkonim ku të kishte nevojë atdheu, si aty në Vërzhezhë duke dhënë shfaqje!
Jemi në atë moment të jetës suaj, kur ju keni shkuar ushtar dhe jepnit shfaqje?
Po, po vazhdonim ne të jepnim shfaqje dhe kemi dhënë në të gjithë territorin e Republikës, pra po u’a përcaktoj saktë, se ne kemi dhënë shfaqje edhe në pikat më të largëta kufitare, ku posta e kufirit kishte gjashtë ushtarë, me gjithë kuzhinierin, duke dhënë shfaqje të plotë, sikur të ishim në skenën e Estradës së Tiranës. Dhe, nga ata gjashtë ushtarë, tre na ndiqnin duke duartrokitur, se tre të tjerët i zinte gjumi, se kishin qenë me shërbim. Deri në Karaburun të Vlorës, kemi qenë për të dhënë shfaqje dhe kur kemi shkuar atje, nuk kishte rrugë fare. Kemi shkuar me mushka deri te vëndi i shfaqjes, duke i ngarkuar rrobat e veglat muzikore aty ku na la makina, “Zisa” të ushtrisë ishin ato makinat, por nuk ecnin dot më. Dhe kemi ecur një orë e sa në këmbë, pas mushkave, e kur kemi mbërritur atje, kemi gjetur 11 ushtarë gjithsej, bashkë me oficerin e kapterrin e pikës ushtarake, ndërsa ne ishim gjithsej 45 veta, bashkë me regjisorin.
Atje nuk kishte asnjë gjë, ishte vetëm një kapanon gjysmë i rrëzuar dhe ne filluam shfaqjen, ku ata të dhjetë (se njëri ishte në vëndroje) u ulën në tokë, ku dikush morri një tullë, tjetri një gur, tjegull, a mjete të tjera rrethanore, ça të gjenin të shkretët, për t’u ulur, se nuk mund të rrihej dy orë në tokë, se ftohet njeriu. Pasi u ulën ata, ne shpejt e shpejt improvizuam skenën me batanije, fletë çadre etj., ndezëm mikrofonat dhe filluam shfaqjen, por ata ushtarët e shkretë lëviznin, se nuk rrihet dy orë mbi gur, ndërsa ne s’lëviznim fare. Ça të them, ishte urdhër i Shefit të Shtabit të Përgjithshëm, Petrit Dume, që Estrada Ushtarit, do shkoj edhe në pikën më të largëta. Dhe ne kemi shkuar, deri në Orosh, për të dhënë shfaqje, ku dhe atje ishin 10 ushtarë e nja 5 a 6-të gjeologë, e kemi dhënë shfaqje për ta. Ata të shkretët, pra ushtarët e gjeologët, na thonin neve:
-“Po mirë ne se… po ju çfar donin këtu…”?!
-“Hëëë, si çfar duam, ne jemi…”, i thoshim ne. Pas gjithë këtyre lëvizjeve që ne kemi dhënë shfaqje, se kemi qenë në të gjithë Shqipërinë, kemi histori pafund, pafund, se harrova më të fortën, shfaqjen që kemi dhënë para Shefit të Shtabit të Përgjitshëm në Çorovodë.
Po pse në Çorovodë për Shefin e Shtabit…?!
Ai qëlloi që erdhi atje për një lloj inspektimi a kontrolli, ku hapeshin tynele (Guak, apo Kakrruk, më duket se quhej ai vëndi) dhe kur na pa ne, i tha atij Drejtorit tonë të madh, të Shtëpisë Qëndrore të Ushtrisë:
-“Ore, e kam parë unë këtë premierë…”?
-“Nuk e di shoku Shef i Shtabit…”, i tha ai i shkreti gjithë frikë, se e ndjeu që e zuri belaja.
-“Mirë’, i tha ai, ‘ne jemi me këta gjeneralët këtu te lokali dhe përgatituni të vini të jepni shfaqje, të shohim se ç’keni bërë”?
Ne e kishim shfaqjen për publikun e Skraparit në orën gjashtë të mbrëmjes, por pas kësaj, ne o burraaaa të bëheshim gati, se u caktua ora 12 ku do jepnim shfaqjen te restoranti ku ishin akomoduar, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm me dy gjeneralët, emrat nuk më kujtohen, por ishin të tre të shëndoshë dhe njeri ishte Komandant i Korpusit Ushtarak të Jugut të Shqipërisë. Ata vunë një tavolinë të madhe aty te restoranti, me një derr të egër përpara, jo tamam, por gjysëm derr i egër, me thika, pirunj, gotat e verës përpara, etj., ndërsa ne vumë kuintat dhe pasi u mbuluan xhamat e dritareve të mëdha me çarçafë të bardhë, që të mos dukej gjë nga jashtë, ne filluam çfaqjen.
Ishte përgjegjësi e madhe për ju…?!
Po patjetër përgjegjësi e madhe, pasi ai ishte Shefi i Shtabit të Përgjithshëm, më i madhi për ne, se Ministri i Mbrojtjes, Beqir Balluku, as vinte fare dhe ne nuk e kishim parë kurrë me sy nga afër! Pra ky ishte më i madhi për ne, Petrit Dume, këtë njihnim ne për çdo gjë. Kështu filloj çfaqja dhe Drejtori jonë i madh, i Shtëpisë Qëndrore, nga pas kuintave, kishte vënë syrin në një vrimë dhe shkonte me vëmëndje a po e pëlqenin shfaqjen ata?!
Po ata, e ndiqnin me vëmendje shfaqjen tuaj?
Ehh, me thënë të drejtën, ata më shumë hanin dhe nganjëherë e kthenin kokën edhe nga ne, që këndonim:
“Ushtria popullore jemi ne/ gati për mbrojtje/ në çdo luftë me armiq e tradhtarë/ etj”., dhe ngrinim zërin fort, kur qëllonte që ata ngrinin kokën nga pjatat dhe na shikonin. Ata hanin, pinin dhe nuk e kishin mëndjen fare te ne, që shikonim pas kuintave dhe nuk merrnim vesh se ça ndodhte aty. Ndërkohë njëri nga ata dy gjeneralët, ai i Korpusit të Jugut me sa kujtoj, kapi një batutë të forte, që i pëlqeu nga një skeç dhe filloi të qeshte: “Haaahaaa…, o sa bukur e tha ai,…..shumë bukur e tha…..”!
Ndërkohë e pa Petrit Dume dhe duke i’u drejtuar atij aktorit, i tha: “Ça the ti, hë mo ça the….”?!
Ai i shkreti, Ferit Vogli, ka qenë, uli kokën e nuk fliste fare, pasi u trëmb, se mos kishte bërë ndonjë gabim a kushedi, por nga frika u përgjigj:
-“Po ça thashë, asgjë…, thashë: ‘o Muço, o Muço, ku t’i shpie mushka drutë….”.
Petrit Dume, i’a ktheu me inat: “E ça ka këtu për të qeshur….”, dhe i’u kthye këtij gjeneralit, duke i thënë:
-“Ça ka këtu për të qeshur…”?! “Jo, jo, këtu nuk ka ndonjë gjë për të qeshur, por po ta lidhi mirë ai batutën, del më bukur….”, vazhdoi ai gjenerali! “Hëëë mirë, lidhe, lidhe, shumë mirë e ka shoku gjeneral”, i tha Petrit Dume.
E ndryshoi batutën e skeçit ai?
Po patjetër, pas këtyre fjalëve ne e filluam skeçin nga fillimi, por me thënë të drejtën ishim shumë të tensionuar dhe shikonim ata që na shikonin ne?! Në një moment, vjen batuta që do thoshte, Ferit Vogli, nga e para: “O Muço, o Muço, ku t’i shpie mushka drutë…”, dhe të gjithë ne në mënyrë instiktive, kthyem kokën nga Petrit Dume, duke parë se si do reagonte ai. Ai ngriti kokën që deri në atë moment e kishte ulur mbi pjata dhe pa njëherë anash nga gjenerali, pa nga ne, dhe tha:
-“Edhe e lidhur kjo s’bën, hiqe fare, hiqe fare, lëreni këtë, s’bën, ça keni tjetër?! Kështu ne kemi dhënë të gjithë çfaqjen deri në fund, duke e ndërprerë, duke e përsëritur, etj., e kështu shkoi e gjithë shfaqja nën një presion të paparë, ku të gjithë dridheshim nga frika. Në këto kushte bënim humor ne. Dhe më e bukura, kur filluan e dolën këto grupet armiqësore, që u dënuan këta si puçistë, na hoqën edhe ne!
Po ça lidhje kishit ju…?!
Po hë ça lidhje kishim, e di që s’kishim, po ata që na hoqën a e dinin, këtu është problemi, por na morën prapë dhe mua më hoqën prap!
Po pse ju hoqën?
Më hoqën se kishin thënë për mua: “Kush mo, ai regjisori që mban atë kollaren me kokë të trashë…”, se më mbrapa më bënë edhe regjisor mua dhe mbaja kollaren të lidhur trashë, se ishte moda ashtu. Nga puna e kollares, më hoqën dhe më dërguan prapë në Kombinat.
Pra dhe ju si babai, me dënim për t’u edukuar në Kombinat?
Po, po, si babai, njësoj, por unë do riedukohesha në gjirin e klasës punëtore, pra shkoja atje për riedukim. Sa vajta atje, më priti një Shef Kuadri, që njihte babanë, e më tha:
-“Po mire mo, po ti pse vjen këtu, pse nuk shkon në Klubin e Kulturës, se ti je artist…”?!
-“Poooo, jam; i thashë unë, ‘por këtu më kanë dërguar”?!
-“Po mirë, të kanë dërguar, shumë mirë kanë bërë, por shko andej nga Klubi Kulturës dhe na bëj teatër”, më tha ai.
-“Për gjashtë muaj, më kanë dërguar”, i thashë unë.
-“Shumë mirë, gjashtë muaj puno”, më tha ai dhe unë shkova te Klubi Kulturës, duke u marrë me teatër, duke përgatitur këto teatrot amatore në ato konkurimet e ndërrmarjeve të klasës punëtore që bëheshin çdo vit. Mirpo, nga që isha i dënuar dhe meqë vija nga një Estradë Profesioniste, kisha dhe ambicie në atë punë, për të fituar çmime në konkurimet që bëheshin, sepse atëhere Kombinati Tekstileve, fitonte vënde të para në këto konkurimet, e mburreshin ata drejtuesit e sekretarët e partive, ja kemi Koçon, etj., se u dilte emri për mirë dhe donin të më mbanin aty.
Ju mbajtën?
Më mbajtën deri sa shkova dhe regjisor i Bashkimeve Profesionale, se paguheshim ne regjisorët atëhere nga këto Klubet e Kulturës të Bashkimeve Profesionale dhe gjëja kryesore, e përgjegjësia më e madhe që kisha unë atje, ishin këto Dekadat e Majit. Atyre u kushtohej një rëndësi e madhe, vinin këta nga Komiteti i Partisë së rrethit dhe interesoheshin për çdo gjë me imtësi: mor vallet, muzika, tekstet, çdo gjë, çdo gjë. Dhe duheshe të jepje përgjigjie për çdo gjë që kërkohej, ku edhe pse unë isha i profilit të teatrit apo estradës, duhet të përgjigjesha edhe për tekstet e këngëve, etj.
Në Kombinat, në Klubin e Kulturës, kan pas ardhur shumë regjisorë e aktorë të njohur, si p.sh., regjisori i njohur, Pandi Stillu, që brezi im e mban mënd, etj., Viktor Gjoka, aktori e regjisori i famshëm i humorit shqiptar, ka vënë shumë shfaqje dhe regjisorë të tjerë kanë ardhur aty. Dhe midis gjithë këtyre, padyshim unë do të veçoja regjisorin dhe aktorin e famshëm, Kujtim Spahivogli, një nga pedagogët më të famshëm të Institutit tonë të Arteve. Një njeri i shkëlqyer që ka lënë mbresa kudo dhe me kë ka punuar, por pati atë fat që pati, që s’do ja uroja asnjeriut. Kujtimi erdhi në atë kohë që isha unë atje në Kombinat dhe donte të vinte një shfaqje. Një ditë, vjen drejtori e më thotë mua:
-“Ejjj, ky Kujtimi është mirë nga kallaballëku (duke vënë gishtin në kokë), di gjë ti…”?!
-“Po shumë mirë është, pse si është puna”, i’u përgjigja unë, ‘atë kemi regjisorin më të mirë në Shqipëri’ dhe fillova t’ja numroja: jo ka vënë Hamletin, jo ka vënë këtë, jo atë…”?!
-“Po mire, mirë more Hamletin, mirë, po a e ke marr vesh ti, se ça do bëj ai…”, m’u drejtua drejtori mua.
-“Jo, nuk di gjë”, i thashë unë!
-“Si mor nuk e di, ai do me vënë në skenë, dramën “Kurvat e Kombinatit’, më tha ai i friksuar, ‘por do ta bisedojmë kur të vij Kujtimi, do të thërrasim dhe ty, e nuk do ta lejojmë të na bëj një proçkë të tillë”, tha drejtori dhe u takua me Kujtimin, por mua nuk më thirrën. Kur erdhi, drejtori na prezantoi, duke i thënë për mua, ‘ja këtë kemi regjisor’ dhe Kujtimi, më dha dorën, e me atë zërin e ngrohtë siç ishte ai, (ehhh si ishte Kujtimi, këdo që të pyesësh për kujtimet për Kujtimin, vetëm fjalë të mira do thonë për të), e më pyeti:
-“More, e ke lexuar ti këtë”?
-‘Jo’, i thashë unë.
-“Mirë, merre lexoje” dhe më dha ato fletët e dramës që kishte shkruar, me titull “Kurvat e Kombinatit”! Unë e lexova dhe ajo ishte një komedi fantastike (se e kanë vënë dhe të tjerët), por ajo ishte e shkëlqyer, ku bërthamën e kishte nga “Lisistrata”, e Aristofanit në Greqinë e lashtë, dhe ekstrati i saj, ishte ajo me gratë që ndaj tyre në Kombinat, silleshin shumë keq dhe kishte shumë probleme, por te ajo komedi, ndërrohen rolet. Pra, kjo si të thuash ishte esenca, bërthama e saj. Pra, gratë, u thoshin burrave: shkoni ju në vëndin tonë, të bëjmë ne me ju, siç bëni ju me ne dhe të dëgjoni seç do themi ne për ju, ashtu siç flisni ju për ne, dhe do të shohim, do duroni dot juve, apo nuk do duroni siç kemi duruar e durojmë ne. Kjo ishte si të thuash ajo ekstrakti i pjesës, por nuk i kishte vënë atë të “Lisistratës”, që është ajo greva e tmerrshme e seksit, se këtë ka “Lisistrata”, e Aristofanit, ku gratë e asaj kohe, thanë që të pushojnë të gjitha luftrat, të gjitha betejat, konfliktet etj., se ndryshe ne do fillojme greven e seksit, e s’ka më dhe ata do detyrohen të vijnë se do i marri malli. /Memorie.al/ KultPlus.com
Pas vendosjes së masave të Qeverisë së Kosovës të cilat kanë hyrë në fuqi ditën e sotme, Kinemaja ‘Jusuf Gërvalla’, ka ndryshuar orën e mbajtjes së termineve të aktiteteve, shkruan KultPlus.
Nëpërmjet një postimi në Facebook është bërë e ditur se terminët e aktiviteteve do të fillojnë në orën 16:30 si dhe është zvogëluar pjesëmarrja në kinema, ku ka zbritur në 30% të kapaciteteve të përgjithshme.
Më poshtë mund të lexoni njoftimin e tyre të plotë:
Për shkak të masave të reja të vendosura nga institucionet relevante, terminet e aktiviteteve nga ora 18:00 ndryshojnë dhe mbahen duke filluar nga ora 16:30. Diskutimi në Kinema mes Gani Mehmetaj dhe Arben Zharkut si dhe Q&A me Shkumbin Istrefin pas shfaqjes se filmit “Tri Dritare dhe Një Varje” bartet virtualisht.
Po ashtu, për shkak të masave të reja anti-COVID, pjesëmarrja në kinema zbret ne 30% të kapaciteteve të përgjithshme dhe inkurajohet regjistrimi paraprak në format që mund t’i gjeni tek aktivitetet e lajmëruara në rrjetet tona sociale.
Qëndroni të shëndetshëm dhe shihemi te filmi!/ KultPlus.com
Vajzat kosovare pëherë kanë një histori suksesi për të dëshmuar e treguar jashtë kufijve të trojeve tona. Puna, përkushtimi, por edhe entuziazmi i tyre i madh për punën i ngritë ato çdo herë e më shumë, shkruan KultPlus.
E tillë është edhe storia për Adriana Haxhimustafa, e cila suksesin e saj tashmë e ka dëshmuar në Suedi. Ajo është përgjegjegjëse për Marrëdhëniet me Publikun në kabinetin e Ministrit të Drejtësisë.
Haxhimustafa para se të merrtë këtë pozitë ka punuar edhe në zyrën e Kryeministri të Suedisë.
Ambasadorja e Kosovës në Stokholm, Shkendije Geci-Sherifi, nëpërmjet një postimi në rrjetn social në Facebook, ka thënë se Adriana është edhe një tregim më shumë i suksesit të vajzave tona në Suedi.
“Adriana Haxhimustafa një tregim tjetër i suksesshëm i vajzave tona ne Suedi. Adriana është përgjegjëse për Marrëdhëniet me Publikun në kabinetin e Ministrit të Drejtësisë, më parë ka punuar edhe në Zyrën e Kryeministrit të Suedisë”, ka shkuar ajo./ KultPlus.com
Qendra e Studentëve gjatë ditës së sotme ka publikuar rezultatet për pranimin e studentëve në konvikte për këtë vit akademik. Mirëpo ndarja e studentëve dhe pranimi i tyre në këto konvikte ka ngjallur pakënaqësi tek studentë e Fakultetit të Mjekësisë, shkruan KultPlus.
Nëpërmjet një postimi në Facebook Gëzim Abrashi, student në Fakultetin e Mjeksisë ka reaguar duke shkruar se shprehin pakënaqësi për keq menaxhimin, keqtrajtimin dhe vendimin jo të drejtë nga Qendra e Studentëve, të cilët sipas tyre kanë aplikuar standarde të dyfishta në lidhje me përzgjedhjen e studentëve për të banuar në konvikte.
Sipas tij në vend që përparësia tu ofrohet studentëve të mjekësisë që për shkak të praktikës që bëjnë gjatë javë në ambientet a fakulteteve janë të rrezikuar nga virusi Corona, janë përzgjedhur studentët që nuk mbajnë mësim fizik.
Më poshtë mund të lexoni reagimin e tij të plotë:
Reagim!
Në emër të studentëve të Fakultetit të Mjekësisë shpreh indinjatën time të thellë për keqmenaxhimin, keqtrajtimin dhe vendimin jo të drejtë duke aplikuar standarde të dyfishta në lidhje me përzgjedhjen e studentëve për të banuar në konvikte nga ana e menaxhmentit të Qendrës së Studentëve.
Mbi 1000 studentë të Fakultetit të Mjekësisë vijojnë mësimet praktike në më shumë se tri ditë të javës, kësisoj janë të rrezikuar nga virusi Corona, pastaj i rrezikojnë qytetarët gjatë përdorimit të transportit publik dhe njëkohësisht edhe familjet e tyre.
Në vend se të kemi përparësi dhe të kemi një numër të konsiderueshëm të vendeve në konvikte, padrejtësisht janë përzgjedhur 3/4 e aplikantëve nga Fakultetet të cilat nuk mbajnë mësim fizik.
Është plotësisht e padrejtë që studenti i Fakultetit të Mjekësisë t’i ndërrojë dy autobusë në një linjë ndërsa studenti i Fakultetit tjetër t’i mbajë ushtrimet online nga konvikti. Kjo është siç thotë populli:”Me prashitë në ujë!”.
E gjithë kjo është një padrejtësi e madhe dhe e patolerueshme e cila nxit protesta studentore. Qysh në ditën e hënë do t’i shkruajmë e-mail zyrtar drejtorit të QS për t’i shprehur pakënaqësitë që kemi në lidhje me mbarëvajtjen e procesit dhe do t’i bëjmë thirrje për rishqyrtim të listave./ KultPlus.com
Pas 50 vitesh, shërbimet sekrete amerikane kanë deklasifikuar një seri dokumentesh që kanë si të përbashkët tentativën e administratës amerikane për të bojkotuar, në vitet ‘70, qeverinë e Salvador Allendes, në Kili, që krijoi bazat për ardhjen e diktaturës së egër të Pinochet.
Allende, pas shumë tentativash, ishte zgjedhur si president i vendit latino-amerikan, i pari me ideologji marksiste në një vend që deri në atë kohë shquhej prej dekadash demokracie liberale.
Për administratën Nixon, dhe veçanërisht për sekretarin e Sigurisë Kombëtare të kohës, Henry Kissinger, pushteti i Allendes ishte një rrezik real për hegjemoninë amerikane në atë vend, si dhe një mundësi për përhapjen e socializmit në vendet e tjera të kontinentit.
Pikërisht vendimmarrjen mbi këtë rrezik dëshmojnë dokumentet e zbardhura, që flasin për ditë plot tension në Uashington, ku Kissinger tentoi fuqimisht të bindte presidentin Nixon për një ndërhyrje të drejtpërdrejtë.
Por, një akt i tillë amerikan do të kishte një efekt të paparashikueshëm për SHBA, sidomos sepse do të godiste një president të zgjedhur në mënyrë demokratike, edhe pse pas një gare të fortë mes kandidatëve.
Një Këshill Sigurie në Shtëpinë e Bardhë është regjistruar në dokumentet e reja, dhe tregon se ndërhyrja direkte u shmang nga pozicioni i sekretarit të Shtetit, William Rogers, që sugjeroi strategjinë e bojkotit që do të dobësonte pozicionin e presidentit kilian, e mbështetur edhe nga sekretari i Mbrojtjes me fjalët: “Duhet të bëjmë gjithçka për ta dëmtuar, dhe pastaj ta rrëzojmë”.
Nixon u bind. “Po pati një mënyrë për të rrëzuar Allenden, të bëhet”, ishin fjalët e regjistruara të presidentit. Kështu ndodhi. Në pak muaj, kompanitë ndërkombëtare më të rëndësishme që kishin bazë në Kili u tërhoqën nga vendi, ekonomia e cila po vuante edhe një proces shtetëzimi të ndërmarrjeve mori goditjen finale, të papunët filluan protesta gjithmonë më të zjarrta, përreth pallateve të pushtetit të kryeqytetit Santiago.
Vetëvrasja e bujshme e Allendes në 1973 çoi në ngritjen e juntës ushtarake të gjeneralit Augusto Pinochet, 17 vjet diktaturë ku një pjesë e mirë e intelektualëve dhe studentëve me parime marksiste ose thjesht pro Allende u zhdukën në mënyrat nga më të ndryshmet, bashkë me çdo institucion demokratik në vend./A2CNN/ KultPlus.com
Qeveria e Kosovës ka miratuar të enjten masat e reja për parandalimin e përhapjes së COVID-19, të cilat do të hyjnë në fuqi të sot në ora 18:00. Masat, sipas këtij vendimi të qeverisë do të vlerësohen pas dy jave, varësisht nga situata epidemiologjike në vend, dhe si i tillë vlen deri në një vendim tjetër.
E nga Minsitria e Shëndetësisë kanë njoftuar edhe përmes një komunikate për media për hyrjen n fuqi të këtyre masave.
Sipas MSH’së nga sot, në orën 18:00, janë në fuqi masat e reja të Qeverisë së Kosovës lidhur me Covid-19.
Lëvizja e qytetarëve, është e përcaktuar sipas numrit të të infektuarve në 7 ditët e fundit në 100.000 banorë dhe masat janë të marra sipas kategorizimeve me zona.
Në zonën e kuqe bëjnë pjesë komunat me rrezik të lartë, me mbi 151 të infektuar në 100.000 banorë brenda javës dhe janë 9 komuna si:
Komuna e Prishtinës, Fushë -Kosovës, Gjilanit, Obiliqit, Gjakovës, Shtimes, Podujevës dhe Pejës dhe Ferizaj.
Në zonën e verdhë bëjnë pjesë komunat me rrezik të mesëm me 76 deri me 150 të infektuar në 100.000 banorë brenda javës dhe janë komunat (19) në vijim:
Mitrovica e Jugut, Mitrovica e Veriut, Vushtrria, Leposavic, Deçan, Klinë, Drenas, Prizren, Hani i Elezit, Suhareka, Lipjani, Graçanica, Novobërda, Kamenica, Ranillugu, Parteshi, Vitia dhe Kaqaniku dhe Kllokoti.
Në zonën e gjelbërt bëjnë pjesë komunat (10) me rrezik të ulët, me 1 deri në 75 të infektuar në 100.000 banorë brenda javës dhe janë komunat si në vijim:
Pa ndihmën dhe përkrahjen tuaj, nuk mund të arrijmë sukses. Pengimi i virusit është prioritet. Prandaj, të bëhemi bashkë për ta fituar këtë luftë nga një armik i përbashkët. Bashkëpunimi, mirëkuptimi, besimi, durimi, guximi dhe solidariteti, janë të tepër të domosdoshëm për të gjithë neve!/ KultPlus.com
Kryetari i Skenderajt, Bekim Jashari ka njoftuar se komuna që drejton nuk do të dekorohet për festat e fundvitit, shkruan KultPlus.
Jashari ka thënë marrë parasysh gjendjen ekonomike si pasojë e pandemisë, mjetet financiare të destinuara për dekorim do të shfrytëzohen për familjet në nevojë.
“Mjetet financiare të parapara për dekorimin e qytetit për festat e fundvitit do të shfrytëzohen për menaxhimin e situatës pandemike, në përkrahje të familjeve në nevojë.Me këtë rast kërkoj mirëkuptim nga qytetarët e komunës sonë duke uruar që kjo pandemi të kaloj sa më shpejtë dhe së bashku të vazhdojmë projektet dhe vizionin tonë për një Skenderaj të zhvilluar”, ka thënë Jashari./ KultPlus.com
Ridvan Hajrullahu me kompaninë e tij WipeOS/com në Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë bërë shpikjen e fundit për fshirjen e të dhënave nga SSD(Solid State Drive). Kompania WipeOS pas themelimit të saj kishin hetuar që asnjë aplikacion nuk i fshin të dhënat në mënyrë adekuate nga SSD(Solid State Drive). SSD nuk i ruajnë të dhënat në të njëjtin sistem sikurse HDD, për ketë arsye edhe fshirja e të dhënave duhet të behët në mënyre të veçantë. Kështu që kompania WipeOS zbuluan një metodë të re nëpërmjet secilës gjenerohen të thëna “Pseudo-Random” për çdo urdhër që ekzekutohet.
Sipas Ridvanit kjo mënyrë ka treguar efikasitet dhe në mënyrë të sigurt WipeOS garanton që të dhënat nga SSD janë fshirë komplet.
Inovacioni është i imi thotë Ridvani, kompania ku në operojmë WipeOS është ortakëri. Të dhënat e fshira nuk mund të kthehen më, dhe këtë e ka konfirmuar edhe kompania më e madhe në botë që merret më “Recovery File” Ontrack.
Në raportin e saj kompania për kthyerjen (recovery) e të dhënave Ontrack ka lëshuar certifikatën për WipeOS ku konfirmon këtë inovacion.
Ridvan Hajrullahu është i lindur në Gjilan, dhe është inxhinier i diplomuar i informatikës. Ridvani ka vazhduar krahas punës edhe studimet post diplomike në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ku jeton dhe vepron edhe tash.
Për më shumë se 10 vite ai ushtron veprimtarin e tij prej eksperti të informatikës, dhe shumë nga kompanitë që merren kryesisht me sigurinë kibernetike marrin konsulenca duke mbajtur një lidhje të vazhdueshme me Ridvanin.
Ridvani është i martuar dhe ka dy fëmijë. Jeton dhe vepron në Minnesota të Shteteve të Bashkuara të Amerikës
Shqiptarët ndjehen krenar që njerëz të tillë vazhdojnë të përfaqësojnë shtetin tonë në format më të mira duke treguar botës që jemi një komb që nuk mund të anashkalohemi lehtë nga lëmi specifike, e posaçërisht si kjo e Ridvanit që sot bota kërcënimin më të madh e sheh nga teknologjia. Aplikacioni është i gatshëm për përdorim dhe mund tw shkarkohet te wipeos..com/EmrushShkodra/ KultPlus.com
Sot është bërë një vit prej kur regjisorja e filmit “Fusha e Mëllenjave”, Arzana Kraja ishte gjetur e vdekur në banesën e saj, shkruan KultPlus.
Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit me anë të një postimi në Facebook ka përkujtuar Krajën duke shkruar se ajo ka lënë pas vetes një kontribut të jashtëzakonshëm në kinematografinë e vendit.
“Kujtojmë sot në një vjetorin e ndarjes nga jeta regjisoren Arzana Kraja.
Regjisorja Kraja la pas një kontribut të jashtëzakonshëm për kinematografinë në Kosovë. Ajo ka pasuruar skenën filmike në Kosovë me një mori filmash të metrazhit të shkurtë, dhjetra realizime televizive si dhe iku duke na lënë filmin e saj të parë e të fundit të metrazhit të gjatë “Fusha e mëllenjave”, i përkrahur nga MKRS përmes QKK-së.
I përjetshëm kujtimi!”, thuhet në postim/ KultPlus.com
Kryetari i Komunës së Prishtinës, Shpend Ahmeti ka publikuar mesazhin e një qytetari, i cili ka thënë se pronari do ta largojë nga banesa, meqenëse nuk ka para që ta paguajë qiranë.
Përmes një postimi në Twitter, Ahmeti ka thënë se mesazhe të tilla po shtohen dita-ditës, derisa ka drejtuar kritika në adresë të Kuvendit e Qeverisë.
Sipas Ahmetit, qytetarët po mbesin jetim, meqenëse Qeveria po merr masa pa kurfarë kriteresh.
“Mesazhet si kjo po shtohen dita ditës e kuvendi nuk mblidhet. Qeveria merr masa pa kurfare kriteresh, ndërsa qytetarët mbesin jetim. Kfillnu!”, ka shkruar Ahmeti./ KultPlus.com
Mesazhet si kjo po shtohen dita ditës e kuvendi nuk mblidhet. Qeveria merr masa pa kurfare kriteresh, ndërsa qytetarët mbesin jetim. Kfillnu! pic.twitter.com/fqQufuL6g0
“Paris-presse” ka botuar, të martën e 11 prillit 1961, në faqen n°16, një shkrim në lidhje me ndarjen nga jeta të mbretit Zog në spitalin francez “Foch”, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
‘’I lindur në një pallat, vdiq në një spital.Zogu i Shqipërisë ndërroi jetë para se të mbaronte romanin e jetës së tij’’
“Princi Leka është sot për ne Mbreti i ri i Shqipërisë. Por le të vazhdojë t’i përkushtohet detyrave të tij birnore.”
Z. Messore, ministri i Mbretit Zog I, ish-sovranit të Shqipërisë i cili vdiq dje pasdite në spitalin Foch, në Suresnes, këtë mëngjes mbron hyrjen në derën e morgut në të cilin Mbretëresha Geraldinë dhe djali i saj, Princ Leka, 22 vjeç, një gjigant prej 2.07 m, vëzhgojnë trupin e mbretit pa kurorë, i cili vdiq në mërgim në moshën 65 vjeçare nga një sëmundje shumë e rëndë e mëlçisë.
Ata duhet të vendosin sot ditën dhe vendin e varrimit. Sepse, për ironi të fundit të një fati të jashtëzakonshëm, ne ende nuk e dimë se ku do të prehet ky njeri, i cili gjatë gjithë jetës së tij nuk arriti kurrë të vendosej diku.
Një oficer trim, kryeministër i urryer, monark absolut pastaj i shkurorëzuar, biznesmen i shkëlqyer dhe i përndjekur, Zogu i Shqipërisë shfaqet si një personazh i një romani të humbur në zhvillimet tepër reale të historisë bashkëkohore.
Kolonel austriak në 1914
Lindur në 1895, në një fshat të vogël në Ballkan, ai bëri një jetë me plot ngjarje teatrale, e cila e çoi atë nga një pallat i Tiranës në një spital në periferi të Parisit, duke kaluar nëpër kancelaritë e Evropës, oborri i Mbretit Faruk dhe pallatet (vilat) e Côte d’Azur.
I gjatë, bjond, me sy shumë blu, i cili luante tenis dhe poker me kaq zell, ky njeri me aktivitete të panumërta kishte shumë sharm dhe një elegancë imponuese.
Kur lindi, ai quhej Ahmet Bej Zogu. Një ish-student i Akademisë Ushtarake të Kostandinopojës, ai ishte një kolonel austriak gjatë Luftës së Parë Botërore. Pas luftimeve, ai u kthye në vendin e tij dhe hyri në politikë.
Aftësitë e tij e bënë atë të zgjidhej kryeministër në 1923 dhe më pas ai vendosi ta çlironte Shqipërinë nga sundimi turk për ta bërë atë një shtet modern. U përpoqën ta vrisnin; Ai kërkoi përkohësisht sigurinë në Jugosllavi dhe u kthye vitin tjetër për të luftuar ata që e kishin dëbuar.
Ai më pas u martua me Geraldina Apponyi-n, një konteshë e re dhe e bukur hungareze, me të cilën kishte rënë në dashuri vetëm duke parë një foto dhe që ishte njëzet vjet më e re se ai.
I dëbuar nga Naseri
Për shkak të feve të tyre të ndryshme, ishte vetëm një ceremoni civile, por shkëlqimi i së cilës ishte verbues.Ishte viti 1938 dhe vitin tjetër, ditën pas lindjes së djalit të saj, trupat fashiste italiane pushtuan mbretërinë e tij. E gjithë familja e Zogut iku në Greqi, pastaj në Francë.
Por për t’i shpëtuar ardhjes së gjermanëve, ai shkoi në Angli, ku jetoi deri në vitin 1941, para se të arrinte në Egjipt. Në vitin 1955, ai erdhi të vendoset në Kanë, i dëbuar nga Naseri.
Sovranët e rënë jetonin në një vilë të madhe, “Les Pierres grises”, jo shumë larg nga ajo e Pablo Picasso-s. Jeta e tyre ishte e ngjashme me atë të borgjezisë së vogël.
Asnjëherë nuk i shihnim në mbrëmjet gala. Mbretëresha bënte pazarin, princi ishte student në Sandhurst, versioni anglez i Saint-Cyr, dhe kthehej vetëm për pushime. Mbreti shkruante “Kujtimet” e tij.
“Jeta ime, thoshte ai, është një roman aventuresk.Dua ta shkruaj para se të vdes.” Por vetëm dy nga katër vëllimet janë përfunduar./KultPlus.com
KultPlus Caffe Gallery u bë mbrëmë vendtakim i artdashësve, për të kujtuar shkrimtarin, kritikun dhe profesorin Mensur Raifi, në “Orën e Shkrimtarit” të organizuar nga Pen Qendra e Kosovës, shkruan KultPlus.
Ish-studentë, lexues e dashamirë të tij kishin zënë vendet e tyre për të kujtuar përkthyesin e profesorin e Letërsisë frënge në Universitetin e Prishtinës, Mensur Raifin.
Për studentin e gjuhës dhe letërsisë frënge në Beograd, doktorantin në Zagreb, gazetarin e kulturës në ‘Rilindje’, përkthyesin në shqip të Bodlerit, Rimbautit, Verlaine e poetëve të tjerë francezë dhe autorin e një sërë kritikave, panelistët Gëzim Aliu e Flamur Maloku dhe moderatorja Nerimane Kamberi patën për të folur shumë.
Teksa nisi ta hap diskutimin, ligjëruesja universitare Nerimane Kamberi ndau mendimet e saja për ish-profesorin e saj. Ajo rrëfeu se në vitin 1990 në Paris kishte takuar profesorin Predrag Matvejeviç, me të cilin pati diskutuar edhe për Mensur Raifin.
“Biseduam për letërsi, për Jugosllavinë që po shpërbëhej dhe për profesorin tim Mensur Raifin. Predrag Matvejeviç e njihte atë. Dhe më tha: “Ai do të duhej të ishte në Sorbonë”. Sigurisht vlerësim i madh nga një personalitet i kalibrit të shkrimtarit ‘jugosllav’, u shpreh Kamberi.
Ajo vazhdoj tutje duke thënë se Mensuri pasuroi studimet shqiptare me hulumtimet dhe përkthimet e tij rreth Lasgushit, Nolit e sidomos me autorë francez.
“Profesor Raifi solli një mënyrë ndryshe të të shpjeguarit letërsinë në një sistem arsimor ende ‘tradicional’ dhe socio-realist. Lirisht mund të themi se ishte avant-gard si pedagog”, vlerësoj Nerimane Kamberi.
Duke e bërë pyetjen në fund “Avangarda paska vdekur me prof. Raifin?”, ajo ia dha fjalën panelistit të parë, Gëzim Aliut. Ai kishte përgatitur një studim të thellë rreth kritikës letrare që kishte dhënë ndër vite Mensur Raifi, teksa e nisi fjalimin për veprën “Mbi poezinë bashkëkohëse shqiptare”.
“Sipas Raifit, në zhvillimin e poezisë bashkëkohore janë vërejtur dy koncepcione dhe tendenca: ai mbi poezinë si rezultat i frymëzimit, kurse poetët e këtij koncepcioni i quan “gjenerata e Migjenit”; dhe koncepcioni mbi poezinë si kërkim i thënies poetike në format e mendimit dhe në mjetet ndihmëse shprehëse, kurse poetët e këtij koncepcioni i quan “brezi lasgushjan”, nisi Aliu të flas.
Pasi përmendi të gjithë autorët, veprat e të cilëve i kishte analizuar Raifi, ai kaloi te libri i radhës “Mbi prozën bashkëkohëse shqiptare”. Gëzim Aliu përmendi se kjo vepër nis me pyetjen “Si konceptohet proza shqipe?”, teksa vazhdoj ta vlerësoj.
“Ky libër i tij, siç shprehet edhe vetë, është skicë e strukturës bashkëkohëse të prozës shqipe që do të shkruhet pas disa vitesh”, tha Aliu, duke përmendur tutje tendencat që Mensur Raifi kishte vërejtur në prozën bashkëkohëse shqipe, duke përmendur tendencën që të insistohet në optimizmin e përgjithshëm jetësor të protagonistëve, në punët e veprimet e përditshme, në fjalët e mendimet, në pikëpamjet mbi njerëzit, jetën e artin; tendencën që synon unitetin e individit me shoqërinë; ajo që nxjerr në shesh një fabulë “të fortë” romaneske a tregimtare, të ngarkuar me aksione të përhershme; tendenca tjetër që tematikisht situohet si kërkim i identitetit të njeriut në përgjithësi, por edhe me indicje lokale e përcaktime kohore dhe ajo që tematikisht situohet si kërkim i identitetit të njeriut në përgjithësi, por edhe me indicje lokale e përcaktime kohore.
Mensur Raifi kishte shkruar edhe për çështjen e përkthimit, temë kjo të cilën e shtroi në librin “Polemika letrare”.
“Në këtë libër gjenden tekste të një polemike lidhur me përkthimin e Artur Rembosë zhvilluar në tri gazeta të ish-Jugosllavisë. Këto tekste Raifi i tubon në një libër, për të cilin thotë se është i pari i këtij lloji në Kosovë”, sqaron Gëzim Aliu.
Aliu poashtu përmend edhe veprën “Mozaik Letrar I” të Mensur Raifit, në të cilën autori flet për letërsinë e viteve të 30-ta dhe merret me dy situata të skajshme në Kosovë, euforinë e viteve të 70-ta dhe horizontet e viteve 80-90.
Përgjatë fjalimit të tij, Gëzim Aliu u ndal edhe te këndvështrimet e Raifit për krijimtarinë e Migjenit, të cilat janë të botuara në librat “Fan S. Noli dhe Migjeni” si dhe në veprën “Lasgushi, Noli, Migjeni”. Aliu përmend se profesori universitar i qaset Migjenit përmes metodës psikanalitike, duke futur edhe elemente të metodës sociologjike në analizën e tij.
Tutje, Gëzimi bëri të ditur për publikun se Raifi analizon veprën e Migjenit duke u bazuar në rrafshin ideo-sociologjik dhe atë personal.
“Migjeni, sipas Raifit, është posaçërisht i afërt dhe i dashur për adhuruesit e tij sepse ai e kishte identifikuar tragjiken e tij personale me tragjiken e kombit dhe anasjelltas”, tha Aliu.
Tutje, Gëzim Aliu u shpreh se shkrimi i Mensur Raifit qëndron në kufi mes kritikës e studimit shkencor dhe se gjërat që ai i shprehte ishin të parat që dikush i qasej dhe se ishin interesante.
“Mensur Raifi i shpreh mendimet e tij qartë, nganjëherë përdor edhe ironi të holla, duke e bërë tekstin e tij atraktiv për lexuesin. Nuk humbet në detaje, por e përqendron mendimin për gjëra të ndërlikuara në pak faqe, por duke thënë shumë”, theksoj Aliu,
Për fund, Gëzimi vlerësoj se veprat e Mensur Raifit janë pasuri e veçantë kritike, interpretuese e studimore.
Diskutimin e vazhdoj profesori Flamur Maloku, i cili theksoj se përherë është mahnitur kur ka lexuar Mensur Raifin.
“Është prej kritikëve që vazhdimisht më ka fascinuar për mënyrën e trajtimit të letërsisë dhe autorëve, e sidomos shija e tij e hollë ndaj autorëve të letërsisë shqipe por edhe botërore”, nisi të shprehet Maloku.
Për Malokun, mënyra e qasjes dhe trajtimit të veprave të autorëve të ndryshëm nga Mensur Raifi mbetet e veçantë, e veçmas te tri ikonat, ashtu siç ai i quan, e që janë Migjeni, Noli e Lasgushi.
“Raifi i sheh si një rrjet mendimi koncepsionet e tij filozofike, degëzimet, kërkesat e tij më përtej leximeve ideologjike e mitike, që ishte kundër çdo mitizimi të autorit sepse për Raifin, autori nuk i takonte mitizimit si jetë, edhe pse i ndjek shenjat autobiografike, madje ka raste kur të tre autorët i sheh si pjesë përbërëse e jetës së tyre”, u shpreh Flamur Maloku.
Tutje ai theksoj se Raifi ka pasur mendimin se nuk mund ta lexosh as Migjenin, as Nolin e Lasgushin pa i lexuar shenjat autobiografike të këtyre autorëve.
Për Mensur Raifin, Flamuri tha se ishte një person që i kritikonte autorët haptazi.
“Shpesh herë e përdorte edhe ironinë kur e gjuante kritikën sepse thoshte këtij autori i kanë dhënë kompetenca më shumë, e kanë veshur me diçka më shumë sesa që i ka takuar”, sqaronte Maloku.
Mirëpo përtej studimit të autorëve, Maloku tha se Raifi kishte studiuar edhe fenomenet letrare dhe se ato janë trajtesa të veçanta. Atij i kishte bërë përshtypje pikëpamja e Raifit ndaj tekstit si “diçka që është çdo herë e hapur”.
“Mensuri nuk e sheh të shkëputur sociologjinë në inkuperim të poetikave të autorëve, është evidente gjatë leximeve, interpretimeve, ballafaqimeve që ka ai me mendimet e tij karshi autorëve e fenomeneve letrare”, shtoj Maloku.
Pas panelistëve radha ishte te publiku që të ndanin pikëpamjet dhe përvojat e takimeve me Mensur Raifin. Nga të gjitha çka u thanë, më e rëndësishmja ishte çështja e ribotimit të veprave të këtij kritiku letrar, gjë të cilën publiku e vlerësoj se duhej patjetër të bëhej nga ndonjë institucion.
“Ora e Shkrimtarit” organizuar nga Pen Qendra e Kosovës, kujton shkrimtarin e fundit përgjatë një periudhe një mujore të aktiviteteve, më 19 nëntor. KultPlus Caffe Gallery herën e ardhshme do të hap dyert e saj për të diskutuar rreth krijimtarisë së Mirko Gashit. /KultPlus.com
Teatri Oda do t’i hap dyert e saj për premierën e shfaqjes ‘’Audience by Vaclav Havel’’, në bashkëpunim me Qendrën Multimedia, shkruan KultPlus.
Publiku do të kenë rast të shohin shfaqjen më 18 nëntor duke filluar nga ora 16:00.
‘’Audience by Vaclav Havel’’ është shfaqje me skenar të shkruar nga Jeton Neziraj, regjisor Agon Myftari dhe me aktorë Shpëtim Selmanin dhe Dukagjin Podrimajn. /KultPlus.com
Administrata Kombëtare Aeronautike Hapësinore Amerikane, e njohur si NASA, ka zhvilluar një “mega-raketë” që mundëson dërgimin e njerëzve në Hënë dhe ndoshta edhe në Mars. Provat e fundit të mjetit me të cilin synohet se arrihet dërgimi, priten të zhvillohen brenda javëve të ardhshme.
Në Misisipin jugor, zonë afër kufirit me Luizianën, inxhinierët kanë lansuar një pjesë të mrekullueshme të pajisjeve përmes hapave të saj. Një cilindër gjigant ngjyrë portokalli, është pezulluar në një strukturë çeliku, përfaqëson thelbin e një automjeti hapësinor më të fuqishëm se gjithçka që ka parë bora që nga vitet 1960.
“Mega-raketa”, ndryshe e quajtur si Sistemi i Hapësirë Hapësinore, përbëhet nga faza thelbësore me lëndë djegëse të lëngshme, me katër motorë të fuqishëm RS-25, dhe dy nxitës të karburantit të ngurtë.
Automjeti sipas ekspertëve, siguron forcën shtytëse masive të nevojshme për t’i “hedhur” astronautët nga Toka drejt Hënës.
Sipas programit Artemis të Nasa, burri tjetër dhe gruaja e parë do të dërgohen në sipërfaqen hënore në 2024. Kjo do të jetë ulja e parë e ekuipazhit në satelitin e vetëm natyror të Tokës që nga Apollo 17 në 1972. / KultPlus.com
Kapedani Gjon Marka Gjoni m’erdhi vonë, mbasi m’kishte nxanë gjumi tue i shfletua kujtimet e hershme. Shihej se dje m’kishte rrokotelë bjeshkëve t’vetmueme Rugova!
Unë vetëm i hapa sytë!
Trupi nisi m’u dridhë e djersët m’u torolangë ballit.
Çka don ky n’Drelaj? Thashë e buzët mu ngjitën njena me tjetrën prej shkrumit! Unë me Galën dola n’Rugovë. Kush s’na pau as kend se pamë, pos do fotografive t’gëdhenduna n’gurë vorrësh.
Si asht e mundun t’jemi futë n’shtatë bajraqët e Pukës?! N’mbretninë e Mirditës ç’dreqi na pruni, që m’del natën Gjon Marka Gjoni?!
E kërkova me sy time shoqe, me i thanë pse erdhëm? Qyshë erdhem? Çka deshtëm grykës Fanit, kur na e kemi Grykën e Rugovës!?
Kur që, ajo e kishte veshë xhubletën e vu shaminë e zezë!
Dy thasë i kishte mbushë qymyr e po mundohej me i vu n’samarë t’kalit.
Eu i thashë vetës, kqyre malësorën e bukur t’Migjenit! Po u bajka gati me ra n’Shkodër me shitë qymyr!
U mundova me folë. Dojsha me i thanë, a muj me ba nji fotografi me ty, që t’i tregoj Leartit kur t’kthehna n’Prishtinë. Veç ta sheh djali im se sa t’bukura janë malësoret e zhigueme me qymyr!
Jo, mos iu afro thashë, se kujton mos po lypi diçka tjetër, si ata zotnitë e Shkodrës kur ia blejnë qymyrin! Veç lute a ban kuferin me libra me vu n’ulluk ndërmjet thasve e bashkë m’u zhdjergë të Kafja e Madhe n’Shkodër. Unë me i ra sharkisë e t’i me knua pukjançe! Ndoshta na shitet ma kollaj malli!
Unë i habitun mbas malësores e kisha pasë harrua Kapedanin n’kalin zekan, pullali, me kobure n’brez.
N’veti m’ktheu roja i tij kur m’i ra krevetit me kundak pushke.
Sa i marr je artist, bërtiti Gjoni. Shkruen për hijet tona e komandantët t’i kanë marrë n’burg ata që i ndihmuen n’luftë!
Prit Gjon Marka Gjon, se natën nuk i shkohet malsorit të dera si ujk, se kërset pushka, dhe brofa n’kambë!
Nji rrapëllimë u ndëgjua koridorit!
Andërr e bukur! Ti ankth i marrë i frikshëm, pse ike, pse ma more andrrën kur m’duhej mendimi i Kapedanit?! Gjon Marka Gjoni do t’me tregonte për fundin e komandantëve, se ai asht djegë e pjekë me tradhëtinë e t’huejit e t’vllaut. Ai diçka deshti me m’thanë se tanë at rrugë kot s’e bani n’zekanin pullali! A thua i shkoi n’vesh edhe atij kërcnimi i Vuçiçit?!
A mos erdh me m’thanë se ata do t’vinë deri të Ibri po rrini gati!
U ktheva n’krahun tjetër mbasi e fshina ballin e djersitun e si fletët e librit e shfletova kujtesën e nji sisemi t’vjetër, t’kohës që s’përseriet, t’gjeneratave që nuk ngjallën ma!
Iku Gjon Marka Gjoni pa m’folë e n’harresë gjeta artistë, poetë, shkrimtarë, sportistë, piktorë, kompozitorë, shkenctarë e ç’nuk gjeta ndër ata të ndritun që kombin ma banë t’vezulloi n’der gjashtë republikat Jugosllave!
I putha emnat e tyne e kujtesës time t’plakun i fola: E sheh kush ishim e ç’emën patëm! Ani pse shtypëshim e dergjëshim, ne si krojet rrjedhshim damarve t’atdheut e derdhëshim n’ lugjet e Prishtinës.
Pastaj shpërndaheshim si rrajët tokave t’hueja e krijojshim vepra e nami i rritej kombit, ani pse kurrë s’na thirrën ndryshe pos “shipca”!
S’di Bekimin a guxuen ta thërrisnin kështu kur dilte n’skenën e Beogradit!
I vriste emni shqiptar e dia jonë e hollë!
Por ne nuk ndaleshim, e ndërtojshim t’ardhmën pa ndihmen e kurkujt tue i vra edhe andrrat tona! Ne ditem e mujtem e bamë edhe pse ishim t’rrudhun e t’robnuem e prore n’dhambin e ujkut.
Ajo die ishte etja për vepra t’mira, si ajo e shqiptarit inxhinjerit t’ri nga Martinajt qe e projektoi Hotel Sheherzadën n’Pazarin e Ri, objektin ma t’mirë t’kohës se tij? Imer Balidemaj ishte, malësori i shkolluem n’Mitrovicë, inxhinjeri që joshi gjermanët me ardhë me pa e afër Zagrebit me mbetë nji familje e tyne pa vajzën e re, viktimë e rrugëve t’këqia e gazetat me ba lajm!
Dikush vinte nga Plava si Esati me do Sharraxhijë t’atdheut, tjeri si Dërvish Rozhaja, dritë Universiteti e dikush nga Dibra si Dr. Kaleshi e rraja trashëj n’dhe e trungu rritej tue lëshua degë.
Sot ku jemi që s’vjerremi n’degët tona n’tokën e lirë? Pse bahemi lisa pa rrajë e plisa pa koka?!
Pse kaq t’etshëm për t’qenë vetëm i pari pa mustakun e Gjon Marka Gjonit e mendjen e Anton Çetës!? Pse tash s’po dimë si ata që s’patën n’xhepa por lanë vepra. Pse kaq smirëzi n’Kosovën e lirë e pse kaq t’vorfnuem n’shekullin e ri?!
Nëse krypa u sos, gjollat mbetën lëndinave. Këthjelluni sa s’asht vonë mu la n’ujin e krojeve se dikur shterrën!
