Gorbaçov: Në 1989 bota zgjodhi paqen, na duhet ai vizion, edhe sot

Nga Mikail Gorbaçov

Muri i Berlinit, i cili për disa dekada kishte ndarë jo vetëm një qytet por një shtet, dhe të gjithë Evropën, u shemb në nëntor të vitit 1989 dhe historia përshpejtoi marshimin e saj. Momente të tilla provojnë përgjegjësinë dhe mençurinë e burrave të shtetit.

Ndryshimet e vonuara në vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore kishin marrë një impuls të fuqishëm nga procesi demokratik që tashmë po zhvillohej në Bashkimin Sovjetik. Kërkesat e njerëzve po bëheshin gjithnjë e më urgjente dhe radikale.

Në vjeshtën e vitit 1989 situata në Gjermaninë Lindore – RDGJ – u bë shpërthyese. Grupe të mëdha njerëzish po largoheshin nga vendi; qytetarët largoheshin në masë përmes Hungarisë dhe Çekosllovakisë, të cilat kishin hapur kufijtë e tyre perëndimorë. Në qytetet e mëdha, njerëzit dolën në rrugë, duke protestuar në mënyrë paqësore, por dhuna me pasoja përtej kontrollit të cilitdo, nuk mund të përjashtohej.

Në tetor të vitit 1989, ndoqa festimet në Berlinin Lindor me rastin e 40-vjetorit të krijimit të RDGJ-së. Ndërsa përshëndetja kolonat e pjesëmarrësve në paradë, ndjeva pothuajse fizikisht pakënaqësinë e njerëzve. Ne e dinim që ata ishin përzgjedhur me kujdes, gjë që e bënte sjelljen e tyre edhe më të habitshme. Ata brohorisnin: Perestroika! Gorbaçov, ndihmë!

Ngjarjet që pasuan konfirmuan se regjimi i RDGJ po humbte terren me shpejtësi. Protestat dhe kërkesat politike – nga liria e emigrimit tek liria e fjalës dhe shpërbërja e organeve qeveritare, e deri te ribashkimi i Gjermanisë – po fitonin.

Rënia e Murit të Berlinit nuk ishte pra, një surprizë për ne. Fakti që ndodhi në 9 nëntor 1989, ishte rezultat i rrethanave specifike dhe evolucionit të gjendjes shpirtërore të popullit.

Në ato kushte, hapi i parë i udhëheqjes sovjetike ishte të përjashtonte mundësinë e përdorimit të forcës ushtarake, nga trupat sovjetike të vendosura në RDGJ. Në të njëjtën kohë, ne bëmë të pamundurën për të siguruar që procesi të lëvizte përgjatë linjave paqësore, pa cënuar interesat jetike të vendit tonë, apo dëmtuar paqen në Evropë.

Kjo ishte jashtëzakonisht e rëndësishme, sepse pas rënies së Murit, zhvillimet në RDGJ u bënë gjithnjë e më të turbullta. Ribashkimi i Gjermanisë ishte tani në rend të ditës, dhe kjo do të shkaktonte shqetësim midis qytetarëve sovjetikë, shumë prej të cilëve u alarmuan.

Shqetësimi i tyre ishte i kuptueshëm, si historikisht, ashtu edhe psikologjikisht. Ne duhej të llogaritnim kujtesën e njerëzve për luftën, tmerret dhe viktimat e saj. Sigurisht që gjermanët kishin ndryshuar; ata kishin nxjerrë mësimet e mbretërimit të Hitlerit dhe Luftës së Dytë Botërore. Por ka gjëra që nuk mund të fshihen nga historia. Unë i thashë kancelarit Kohl, se është e rëndësishme që gjermanët të administrojnë ribashkimin, të respektojnë ndjenjat e popujve të tjerë, si dhe interesat e tyre.

Ne nuk ishim të vetmit që kishim këto shqetësime.

Aleatët e Republikës Federale të Gjermanisë (RFGJ) në NATO – Franca, Britania e Madhe, Italia – nuk donin një ribashkim të shpejtë. E kuptova këtë, që nga bisedimet e mia me drejtuesit e tyre. Në secilin prej vendeve që kishin vuajtur nga agresioni, kishte frikë – sikur të ishte e ngulitur në gjenet e tyre – se bashkimi i RFGJ dhe RDGJ do të rrisë fuqinë e Gjermanisë. Ata kishin arsye serioze, megjithëse të pashprehura, historike dhe politike për frikëra të tilla.

Unë mendoj se anëtarët evropianë të NATO-s nuk do të ishin kundër për të përdorur Gorbaçovin, për t’i vënë fre ribashkimit. Por e kuptova se t’i rezistosh një procesi që ishte objektivisht i pashmangshëm dhe, aq më tepër, të përdorësh forcë në çfarëdo forme mund të çojë në pasoja të paparashikueshme: një shpërthim në qendër të Evropës, një rifillim i Luftës së Ftohtë dhe kush e di çfarë tjetër! Ishte detyrë e të gjithë ne që ta shmangnim këtë.

Sot, duke lexuar disa komente dhe kujtime të asaj kohe, mund të krijohet përshtypja se procesi i ribashkimit ishte një gjë e kollajtë, se gjithçka erdhi diku nga lart, apo që gjithçka ndodhi si rezultat i fatit a naivitetit të disa palëve. Por nuk ishte kështu.

Negociatat dy plus katër përfshinë dy shtetet gjermane, Bashkimin Sovjetik, SHBA, Francën dhe Britaninë nuk mund të ishin një udhëtim i lehtë. Kishte debate e polemika dhe përplasje mendimesh, dhe nganjëherë dukej se keqkuptimi do t’i shkatërronte negociatat.

Por ato përfunduan me sukses, sepse palët në këtë proces të ndërlikuar diplomatik treguan largpamësi, si dhe guxim dhe ndjenjë të lartë përgjegjësie.

Megjithatë, kur më pyesin se kë konsideroj si heroin kryesor të asaj kohe plot dramë dhe trazirë, unë përgjigjem gjithmonë: popullin. Nuk po e mohoj rolin e politikanëve. Ata ishin shumë të rëndësishëm. Por ishin njerëzit – dy popuj – ata që kishin më shumë rëndësi. Gjermanët, të cilët shpallën vullnetin e tyre për unitet kombëtar me vendosmëri dhe, më e rëndësishmja, në një mënyrë paqësore. Dhe natyrisht rusët, të cilët i kuptuan aspiratat e gjermanëve, të cilët besuan se Gjermania me të vërtetë kishte ndryshuar dhe mbështetën kështu, vullnetin e popullit gjerman.

Rusët dhe gjermanët mund të jenë krenarë që pas gjakderdhjes tragjike të luftës, ata e kuptuan njëri-tjetrin. Po të mos ishin ata, qeveria sovjetike nuk do të kishte mundësi të vepronte ashtu si veproi.

Ne hartuam një vijë finale, nën Luftën e Ftohtë. Qëllimi ynë ishte një Evropë e re: një Evropë pa vija ndarëse. Udhëheqësit që erdhën pas nesh, nuk kanë arritur ta realizojnë atë objektiv. Një arkitekturë moderne e sigurisë, një mekanizëm i fortë për parandalimin dhe zgjidhjen e konflikteve nuk është krijuar në Evropë. Prandaj ndodhin edhe problemet dhe konfliktet e dhimbshme që rrethojnë kontinentin tonë sot. Unë u bëj thirrje udhëheqësve botërorë që të përballen me ato probleme dhe të rifillojnë dialogun për hir të së ardhmes.

Gorbaçov, një laureat i Çmimit Nobel, ishte i vetmi President i Bashkimit Sovjetik /Time/ KultPlus.com

Dua Lipa krahasohet me Cher, ky është reagimi interesant i këngëtares 76 vjeçare

Hyjnesha e Pop-it, Cher i është kundërpërgjigjur një fanseje që e krahasoi Dua Lipën me të në një postim të martën, transmeton KultPlus.

“Dua Lipa, Cher e gjeneratës sonë”, shkroi përdoruesja në Twitter, teksa ajo ka bashkëngjitur një video të këngëtares së “Levitating”, në ndarjen e çmimeve Grammy të vitit të kaluar.

Por Cher, 76 vjeç, nuk dukej se ishte dakord, duke iu përgjigjur me postimin e saj në Twitter: “Sa vite ka një brez?”.

Disa përdorues të rrjetit shfaqën opinionet e tyre për krahasimin.

“I rremë. Unë jam do të jetë gjithmonë përkrahës i Cher”, nuk u pajtua një person.

“Cher është për gen X,” shkroi një tjetër, duke shtuar, “Dua Lipa është për Gen Z.”

“Një gjë është të jesh frymëzuar nga dikush, dhe tjetra është të jesh zëvendësues. Dua është Dua Lipa e brezit tonë. Cher është Cher. Nuk ka nevojë të krahasoni dy individë krejtësisht të ndryshëm në talent vetëm sepse njëri vishet si tjetri”, shpjegoi një i tretë.

“Njerëzit nuk po e kuptojnë vërtet ndikimin kulturor që kishte Cher. Çdokush mund të vishet si Cher sot, por nuk është e njëjta gjë si të jesh i pari që e thyen këtë terren. Ajo ishte Cher. Gjithashtu Cher ka luajtur në filma dhe në shfaqjen e saj televizive. Ajo është e vetmja”, u pajtua një fans i tretë.

Nuk është sekret që Lipa ka pasqyruar disa nga pamjet ikonike të Cher gjatë viteve.

Këngëtarja e “Don’t Start Now” veshi në mënyrë të famshme një fustan të markës Versace në “Grammy 2021”, i cili tërhoqi krahasimin me spektaklin e ndezur me temë fluturash që Cher tronditi në shfaqjen e vitit 1974.

Lipa gjithashtu shfaqi perëndeshën e saj të brendshme të Pop-it gjatë një shfaqjeje të vitit 2018 në Paris duke veshur fustanin lakuriq ikonik të Cher, të stolisur me pupla që këngëtarja veshi në Met Gala të vitit 1974.

Dhe në të njëjtën mënyrë, të dy superyjet kanë bashkëpunuar me markën Versace. Lipa u emërua fytyra e shtëpisë italiane të modës në qershor 2021, sipas revistës Paper.

Ndërkohë, Cher punoi me Versace për të krijuar linjën e saj, të quajtur Chersace, këtë verë për Pride 2022. / KultPlus.com

Festivali i Filmit në Venecia hapet me yjet e “White Noise”, hera e parë që një film i Netflix hap zyrtarisht festivalin

Festivali më i vjetër i filmit në botë, që tashmë po hyn në vitin e tij të 80-të, i kushton po aq theks të riut. Ngjarja 11-ditore nisi të mërkurën me filmin e Adam Driver “White Noise”, duke shënuar herën e parë që një film i Netflix hapi zyrtarisht Venecia – shtatë vjet pasi festivali u bë i pari që hapi konkurrencën e tij për shërbimet e transmetimit.

Drejtuar nga Noah Baumbach dhe bazuar në romanin Don DeLillo me të njëjtin emër, “White Noise” është një nga disa hyrje të Netflix që konkurrojnë për çmimin kryesor të Luanit të Artë këtë vit, pasi gjigandi i transmetimit kërkon të shkëlqejë kredencialet e tij artistike, transmeton KultPlus.

Në komedinë e zezë luan Driver si Jack Gladney, një profesor i studimeve të Hitlerit në moshë të mesme, Greta Gerwig si Babette, gruaja e tij e shpërqendruar dhe një familje fëmijësh të moshës së hershme, të cilët së bashku përpiqen të merren me një “Ngjarje Toksike Ajrore”, konfliktet e zakonshme të përditshme.

Filmi i fundit i Baumbach në Venecia, “Historia e Martesës”, me protagonist gjithashtu Driver, mori gjashtë nominime për Oscar dhe një fitore për Laura Dern. Duke folur të mërkurën, regjisori tha se lexoi romanin e DeLillo-s në vitet ’80, dhe më pas përsëri në 2020 dhe zbuloi se ai ndihej ende i rëndësishëm. Disa javë më vonë, bota u mbyll për shkak të Covid-19.

“Më dukej e njohur kur po e rilexoja… nuk mund ta besoja se sa e rëndësishme ndihej. Fillova jo vetëm të merrja gjuhën e [DeLillos], por edhe të gjeja zërin tim brenda tij.”

Baumbach tha se filmi kishte të bënte me “si ne krijojmë rituale dhe strategji për të frenuar rrezikun dhe vdekjen”. Historia, shtoi ai, ishte e kulturës amerikane: “Isha fëmijë në vitet 80, ishte një kohë shumë formuese për mua. Më informuan filmat që pashë më pas.”

Driver tha se ndërsa ai dhe shokët e tjerë të filmit luanin personazhet e shkruara për ta në skenar, ishte e lehtë të tërhiqje paralele me kohën tonë. Ai tha: “Ju nuk mund të injoroni momentet kur mbani një maskë, është një gjuhë me të cilën jemi [tani] më rehat.”

Netflix do të ketë premierë javën e ardhshme “Bjondin” e shumëpritur, një ritregim i errët i jetës tragjike të Marilyn Monroe që mund ta shtyjë aktoren kubane Ana de Armas nga ylli në rritje në A-lister të plotë.

Venecia është në kohën e duhur për të nisur fushatat e çmimeve Oscar dhe ka pasur një histori veçanërisht të fortë për regjisorët në vitet e fundit. Tetë nga 10 Oscarët e fundit të regjisorit më të mirë kanë shkuar në filma që u shfaqën premierë në Venecia, duke përfshirë fituesen më të fundit Jane Campion për “Power of the Dog”. Ndër hyrjet e tjera shumë të pritura në ditët në vijim është “Bones and All”, ku luan Timothée Chalamet si një kanibal i sëmurë nga dashuria në një udhëtim rrugor nëpër Amerikë, duke e ribashkuar atë me regjisorin e “Call Me By Your Name”, Luca Guadagnino. Ka shumë zhurmë të hershme edhe për filmin “The Whale” të Darren Aronofsky me protagonist Brendan Fraser, i cili ka munguar kryesisht në ekran për dy dekada.

Ndërkohë, “Don’t Worry Darling” e Olivia Wilde, e cila po luan jashtë konkurrencës dhe shfaq megayllin e muzikës Harry Styles në rolin e tij të parë kryesor, tashmë ka krijuar një sërë titujsh, nga largimi i papritur i Shia LaBeouf. Gjithashtu ka pasur zhurmë për skenat e saj seksuale dhe përplasjet e supozuara mes yllit Florence Pugh dhe Wilde – të cilat regjisori i ka hedhur poshtë si “klik-karrem të shpikur”.

Pas dy edicioneve të shkurtuara, festivali rikthehet këtë vit pa asnjë kufizim të shkaktuar nga pandemia, por kinematë tradicionale vazhdojnë të luftojnë, duke ngritur pikëpyetje mbi qëndrueshmërinë e tyre financiare. Duke folur në një konferencë për shtyp, presidentja e jurisë, Julianne Moore tha se arti duhet ta kalojë biznesin në çdo debat mbi të ardhmen e kinemasë.

“Gjithmonë do të ketë sisteme të ndryshme shpërndarjeje. Si jetojmë ne, si përparon bota po ndryshon vazhdimisht, por arti nuk ndryshon”, tha ajo.

Gjithashtu e pranishme të mërkurën ishte edhe aktorja franceze Catherine Deneuve, e cila po merr një çmim për arritje të jetës. Por legjenda franceze 78-vjeçare – e cila ka një histori të gjatë me festivalin, duke u kthyer në vitin 1967 kur ajo luajti në filmin klasik të Luis Buñuel, fitues i Luisit të Artë, Belle de Jour – tha se ajo kurrë nuk e shihte veten si një simbol seksi: “Është nuk është gjëja kryesore për mua kur punoj.”

Deneuve theksoi gjithashtu se asaj i pëlqen të shikojë filma të rinj në një turmë në një teatër.

“Unë e dua kinemanë. Më pëlqen të shkoj në kinema. Dua të jem në një kinema me njerëz që nuk i njoh. Nuk është vetëm zëri. është atmosfera. Në shtëpi, është shumë ndryshe. Ju nuk i ndjeni gjërat njësoj.” / KultPlus.com

11 herët kur Lady Diana ishte muza e bukurisë së verës (FOTO)

Fotografitë: Tim Graham

Prirja e saj për vijë blu mbi sy dhe hijet e krijuara nga dielli tregojnë se Diana, princesha e Uellsit e donte verën po aq sa ne të tjerët. Veshjet e saj të pushimeve u bënë ikonike, si rrobat e banjos me imazhe kafshësh ku ajo paraqitet duke u zhytur nga një jaht, meten të paharrueshme. Ajo gjithashtu vazhdon të mbetet një frymëzim për paraqitjet plot stil në një mot të nxehtë.

Flokët e theksuara në mënyrë të patëmetë, në ngjyrë të artë, ishin një nga pamjet më dashura për t’u parë në verë (dhe dimër). Ajo gjithashtu dinte t’i jepte shkëlqim dhe një pamje natyrale buzëve, vijë mbi sy në ngjyrë kafe dhe lëkurë të freskët, transmeton KultPlus.

Diana ishte modeste, por rrezatuese, me një shkëlqim nga i cili të gjithë mund të merrnim disa mësime bukurie. Më poshtë mund të shihni 11 herët kur ajo ishte muza e fundit e verës. / KultPlus.com

“Panairi i Artizanatit”, ekspzohen produkte të prodhuara mjeshtërisht nga artistë popullorë

Letër nga Durrësi

AKTIVITET KULTUROR MODEL

Këto ditë, në Bulevardin e Pishave, në plazhin e Golemit, u zhvillua një aktivitet kulturor jo i zakonshëm! Bulevardi mori pamjen e një “Çarshie të Vjetër” me plotë tezga të zbukuruara me ngjyra dhe motive nga trashëgimia jonë kulturore.

Rrjeti Shqiptar për Zhvillim Rural – ANRD, në bashkëpunim me Bashkinë e Kavajës e me mbështetje nga Enti i Kombeve të Bashkuara për Barazi Gjinore dhe Fuqizimin e Grave – UN WOMEN si dhe me mbështetje financiare nga Qeveria Suedeze, përmes Fondit të Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara në Shqipëri, kishin organizuar PANAIRIN E ARTIZANATIT, në të cilin morën pjesë dhjetëra artizanë e artizane nga Durrësi, Tirana, Elbasani, Kavaja, Vau Dejës, Berati, Gjirokastra etj. Në një kënd ishte edhe tavolina e punës, e menduar si punëtori në natyrë për të gjithë ata të rinj e të reja që dëshironin të provojnë se si bëhet një punë dore nga artizanati. U ekspozuan lloj-lloj produkte të prodhuara mjeshtërisht nga artistë popullorë të këtyre trevave, si: kostume popullore, poçeri, punime tezgjahu, qëndisma, punë grepi e shtize, filigran e produkte të tjera.

Aktiviteti ishte një gjetje origjinale për të bashkuar në një vend shumë artizanë e artizane dhe për t’i ekspozuar punimet e tyre të dorës. Nga ana tjetër, eventi u organizua në vlugun e turistëve vendorë e të huaj dhe, ata që patën rastin ta vizitojnë këtë panair, thjesht u mrekulluan! Ky Panairi i Artizanatit pa dyshim që mund të merret si model i një eventi shumë domethënës, si për turistët ashtu edhe për prodhuesit e punimeve të dorës. Turistët mund të kthehen duke marrë me vete ndonjë punim me motive popullore, ndërsa artizanëve e artizaneve u shtohet besimi se ekonomia solide familjare mund të arrihet edhe përmes artizanatit.

Natyrisht, qëllimi i këtij eventi, mbi të gjitha, është që të nxirren në pah vlerat e trashëgimisë kulturore, të shtohet edhe më shumë dashuria për artizanatin dhe, mbi të gjitha, të sensibilizohen institucionet nacionale për një bashkëpunim sa më të ngushte me mjeshtrit e këtij arti popullor që të jenë sa më shumë pranë origjinales dhe, në këtë periudhë të globalizimit, tregut të përbashkët në industrinë kulturore, t’i qasemi me vlera burimore nga trashëgimia jonë kulturore.

Pa dyshim, ky event model duhet të kalojë në aktivitet tradicional dhe të lëvizë në të gjitha qendrat, duke i ftuar edhe artizanet dhe artizanët nga Kosova, si dhe nga viset e tjera etnike. Ky aktivitet jo vetëm që do të ishte i qëlluar në kohën e turistëve por, mbi të gjitha, do të ishte i dinjitetshëm edhe në pritje të mërgimtarëve tanë! Një mundësi e jashtëzakonshme për zhvillimin e artizanatit si një degë e industrisë kulturore!

Nëse institucionet qendrore dhe ato lokale nuk janë në gjendje që të organizojnë evente të tilla kulturore, të paktën mund t’i përkrahin dhe t’i motivojnë iniciativat e këtilla që mund të dalin nga shoqëria civile.
Në rastin konkret, Rrjeti Shqiptar për Zhvillim Rural – ANRD-ja ua bëri të qartë të gjitha institucioneve përkatëse shtetërore se, eventet e këtillë jo vetëm që janë të rëndësishëm, porse edhe të domosdoshëm të shtrihen përgjatë tërë periudhës së turizmit, madje cep më cep shteteve shqiptare si dhe në viseve tona etnike. Trashëgimia jonë kulturore e jashtëzakonshme duhet të dalë përtej “punëtorive”, madje përtej muzeve etnologjike. Në një event si Panairi i Artizanatit duhet që të kenë qasje edhe ata që për shkaqe të ndryshme nuk kanë qenë në vendlindje apo nuk kanë pasur mundësi ta vizitojnë Panairin. Kjo mund të bëhet duke e organizuar vit për vit Panairi të jetë edhe online dhe, përmes katalogëve elektronikë të kenë mundësinë e porositjes të prodhimeve artizanale që mund t’iu pëlqejnë shqiptarëve anekënd botës. /HEJZA/ KultPlus.com

Nga Tirana në Nju Jork, nis në 5 shtator Festivali Ndërkombëtar i Videoartit “Gjon Mili”

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës mbështeti klasat e fotografisë për të rinjtë, si pjesë e Festivalit Ndërkombëtar të Videoartit “Gjon Mili” dhe në bashkëpunim me Qendrën e Artit “Agora”.

Qendra e Artit “Agora” ndihmon në rigjallërimin e muzeumeve përmes edukimit artistik dhe duke angazhuar të rinjtë e talentuar shqiptarë në përvoja të rëndësishme arsimore.

Këta të rinj pjesëmarrës realizuan veprat e tyre të para videoartistike, të cilat do të udhëtojnë nga Tirana në Korçë dhe më pas në Nju Jork, si pjesë e Festivalit Ndërkombëtar të Videoartit “Gjon Mili”.

“Në datën 5 shtator, në orën 20:00, Qendra Kulturore Tulla në Tiranë do të mirëpresë aktivitetin e hapjes, me një kombinim të bukur të filmave me metrazh të shkurtër dhe muzikës xhaz e bluz, si dhe kontributit të artistit të famshëm shqiptaro-amerikan, Gjon Mili”, thuhet në njoftimin e ambasadës amerikane.

Shfaqje filmash nga artistë shqiptarë dhe ndërkombëtarë si dhe diskutime artistike do të jenë pjesë e festivalit, që do të mbahet nga 5 deri në 7 shtator, në Sallën e Koncerteve “Tonin Harapi”, Qendrën Kulturore Berk, Galerinë Kalo dhe Galerinë Tiranë.

Me thirrjen për të mos e humbur këtë përvojë të vërtetë kulturore, ambasada e SHBA-së informon se festivali do të zhvendoset në Korçë nga data 8 deri në 10 shtator./ KultPlus.com

120 vjetori i lindjes së Mihal Cikos, liriku i parë shqiptar

I pari Lirik shqiptar, Mihal Ciko, nderohet në 120 vjetorin e lindjes. “Kori Lira” me këngët patriotike e Banda e Korçës, qytetit ku këngëtari e pedagogu lindi, interpretoi në nder të tij pranë Pallatit të Kulturës. Në të ashtuquajturin “Paris të vogël” ku Ciko vuri në skenë të parën operetë…

“Protagonisti i kësaj mbrëmjeje është Mihal Ciko vetë. Është puna e tij, talenti i tij, përkushtimi, karakteri i tij i fortë dhe vendosmëria për të qenë një nga iniciatorët, nismëtari i artit lirik shqiptar”, thotë i biri, muzikanti Zhani Ciko.

Dashamirësit që i bashkohen mbrëmjes janë të shumtë. E i biri artist, Zhani Ciko i udhëheq drejt ekspozitës retrospektivë në hollin e Teatrit, duke u rrëfyer jo vetëm “Shkallët e jetës së artistit nismëtar”, por edhe kujtime nga të tjerë artistë të traditës.

“Koha nxjerr sërish të reja. Ne dëgjuam këtu këngë, këngë të Mihal Cikos, që janë një kapitull më vete dhe ato unë nuk i kam ditur. M’i ka zbuluar një muzikolog që është këtu, prof. Behar Arllati”, shprehet Ciko.

Viktor Gjika e Teodor Laço e kanë përjetësuar krijimtarinë e historinë përtej saj të Mihal Cikos, përmes dokumentarit “Rrënjët”, që u shfaq në sallën e teatrit.

Nga bankat e “Mësonjëtores së parë” tek studimet për kanto në Bukuresht, që u konsoliduan më tej në konservatorin “Giuseppe Verdi” të Milanos, Mihal Ciko talentin dhe edukimin e tij e investoi në vendlindje. Që në vitet ’20 bashkë me personalitete të artit e kulturës si Lasgush Poradeci, Vangjush Mio e të tjerë ai nisi të jap kontributin e tij në vend. Fillimisht si bashkëthemelues i “Shoqërisë së Arteve të Bukura” në Korçë, më pas si drejtor muzikor në “Radio Tirana” ku iu dedikua edhe ngritjes së orkestrës. Dha në mësim në Lice e më tej në Institutin e Arteve, ndërsa pas themelimit të “Operës” punoi aty si regjisor, pedagog e solist.

“Këto kohë është botuar një libër tjetër për bandën “Vatra”, dhe aty del dhe roli i rëndësishëm që ky djalë 18-vjeçar i ardhur nga Bukureshti kishte për bandën ‘Vatra”, thotë dirigjenti.

Fraku elegant i Mihal Cikos i qepur nga rrobaqepësit e Korçës, si pasuri sa shpirtërore aq edhe materiale, 36 vite larg ndarjes fizike të artistit i dhurohet në fund të mbrëmjes, teatrit “Andon Zako Çajupi” …

“Jeta vetë do t’i vërë në vend meritat, sepse ka ardhur koha që historia të jetë histori dhe kontributet të mos harrohen”, shprehet Ciko./shqiptarja/ KultPlus.com

Foto nga homazhet dhe fraku i Mihal Cikos

‘Do t’doja me i pa trupin që i lulzon bashkë me shpirtin, e me u rritë lirisht ndër lojna të saja t’tmerrshme’

Poezi nga Charles Baudelaire

Vigania

N’kohën kur Natyra me dellin e saj t’fuqishëm,
fëmijë të përçudnueshëm pillte për çdo ditë,
ma kish anda t’jetoja pranë nji viganie,
si te kambët e mbretneshës nji dac epsharak.

Do t’doja me i pa trupin që i lulzon bashkë me shpirtin
e me u rritë lirisht ndër lojna të saja t’tmerrshme.
Me hetue a mban gjallë nji flakë të errët në zemër
mes mjeg’llash të lagështa që n’sytë e saj notojnë.

T’përshkohem për qejf nëpër format e saj,
ndër t’gjujve shpatije t’zvarrisem dalëngadalë
e verës ngajherë, kur diej rraskapitës

t’lodhun e shtrijnë për t’gjatë fushnajës,
të kotem i shkrimë nën hije t’gjinin t’saj,
si fshat i paqtë që rrin te kambët e malit.

Përktheu: Primo Shllaku / KultPlus.com

Charles O’Rear, fotografi që shkrepi fotografinë më të famshme në botë (FOTO)

Është sfondi i parazgjedhur për Microsoft Windows XP, një nga pamjet e cila njihet nga pothuajse çdo përdorues i kompjuterit, përcjell KultPlus.

Kjo fotografi e njohur me emrin “Bliss”, është shkrepur nga fotografi Chuck O’Rear.

21 vite më parë, O’Rear u pozicionua para një kodre të gjelbër të Sonama, ku kapi këtë pamje.

“Unë së shpejti po i mbush shtatëdhjetë e gjashtë vite jetë dhe çdo ditë e më tepër e kuptoj se sa shumë rëndësi ka pasur fotografia “Bliss” e Microsoft-it në jetën time. Si krijues i fotografisë më të shikuar në histori, unë kam gëzuar çdo minutë të famës”, ka thënë fotografi O’Rear.

Charles O’Rear fillimisht e kishte dërguar këtë fotografi në Corbis në vitin 1996, dhe më pas Microsoft kishte blerë të drejtat e fotografisë në vitin 2000. / KultPlus.com

Bebe Rexha feston 33 vjetorin e lindjes, vazhdon të na bëjë krenarë

Bebe Rexha, ndër artistet shqiptare që dita ditës po na bëjnë krenarë, sot feston 33 vjetorin e lindjes, shkruan KultPlus.

Ajo sot në rrjetet sociale ka ndarë disa fotografi në të cilat shfaqet tejet elegante.

Bebe ka filluar karrierën në moshë shumë të re por vazhdon të mbetet ndër emrat më me ndikim në skenën ndërkombëtare të muzikës.

Këtë vit këngëtarja ka qenë vazhdimisht në vëmendjen e fansave duke qenë tejet aktive në rrjete sociale.

Bebe Rexha, emri i vërtetë i së cilës është Bleta Rexha, është lindur e rritur në Shtetet e Bashkuara të Amerikës nga dy prindër shqiptarë.

Babai i saj, Flamur Rexha, është me prejardhje nga Dibra e Maqedonisë së Veriut, kurse nëna e saj vjen nga Gostivari.

E njëjta ka filluar te merret me muzikë qysh herët, por famën më të madhe e arriti si kompozitore e “The Monster” të interpretuar nga Rihanna dhe Eminem, që më pas i hapën rrugë të madhe drejt një karriere të bujshme në tregun ndërkombëtar.

Ndër këngët më të njohura të saj, janë: “Meant to Be”, “I Got You”, “Say my my name”, “In the Name of Love”, “I’m a mess”, “Me, Myself & I”, “The Way I Are”, “I’m Gonna Show You Crazy”, “Last Hurrah”, “Harder”, “You Can’t Stop the Girl”, “Not 20 Anymore”.

Bebe poashtu ka qenë pjesë e evenimenteve të mëdha të muzikës dhe ka rrëmbyer çmime të shumta. / KultPlus.com

25 vjet nga vdekja e princeshës Diana

Princeshë Diana është një nga personazhet më të përfolura të familjes mbretërore, edhe pse sot ajo nuk jeton. Si sot 24 vjet më parë lajmi i vdekjes së saj tronditi botën. Ajo vdiq në moshën 36-vjeçare, në një aksident rrugor në Paris, së bashku me të dashurin e saj Dodi Fayed dhe shoferin e tyre.

Diana vinte nga një familje fisnike dhe kishte një pasion të jashtëzakonshëm për baletin dhe pianon dhe gjithashtu adhuronte sportin më atletik, notin.

Historia e saj me Princ Charles nisi kur ajo ishte vetëm 16 vjeç. Që në takimin e parë Charles-i ishte magjepsur nga ajo, por mosha e Dianës mbetej një problem për dashurinë e tyre. Por historia do të vazhdonte vite më vonë dhe në vitin 1981 Diana dhe Charles kurorëzuan dashurinë e tyre me një ceremoni madhështore, që u ndoq nga 750 milionë njerëz nga e gjithë bota.

Ajo jo vetën që u bë pjesë e familjes mbetërore, por hyri në zemrën e të gjithë anglezëve. Bujare, e çiltër, humane dhe e palodhur, këto fjalë e identifikojë atë. Diana nuk ishte thjesht bashkëshortja e një princ, ajo arriti të tregonte vlerat që mbarte dhe të adhurohej nga e gjithë bota. Ajo ishte gjithmonë pranë popullit të saj, në të mirë dhe në të keqe dhe sot nga anglezët quhet “Princesha e Popullit”.

Diana dhe Charles sollën në jetë dy fëmijë, William dhe Harry-n, por përralla e tyre e dashurisë mbaroi. Ajo u divorcua nga Princ Charles në vitin 1996, por sërish ajo vazhdoi t’i shërbente popullit të saj.

Jo vetëm që e adhuronin, Diana ishte e rrethuar nga shumë njerëz që e kishin zili për bukurinë, zgjuarsinë dhe jetën e saj që i ngjante një skenari të një filmi.

Ajo e jetoi jetën plot pasion, por në 23 gusht të vitit 1997 erdhi fundi i jetës së saj. Ajo u përfshi në një aksident rrugor në tunelin në rrugën Pont de l’Alma,Paris, së bashku me të dashurin e saj, miliarderi Dodi Fayed. Dodi she shoferi vdiqën menjëherë pas aksidentit, ndërsa Diana u dërgua në spital në gjendje të rëndë dhe pavarësisht përpjekjeve të mjekëve ajo nuk arriti të shpëtonte. Mjekët konfirmuan vdekjen e saj rreth orës 4 të mëngjesit, ndërsa dëshmitarët treguan se“ O zot cfarë ka ndodhur” ishte fjala e fundit e Dianës.

Trupi i saj u dërgua në Londër nga dy motrat Lady Sarah McCorquodale dhe Lady Jane Felloëesdhe Princi i Wellsit. Ajo u varros me 6 shtator 1997, një varrim që u transmetua drejtpërdrejt në shumë media ndërkombëtare, ndërsa 3 milionë njerëz ishin të pranishëm në varrimin e saj.

Vdekja e saj u shoqërua me shumë mistere, hipoteza, aludime dhe dokumentarë, por edhe sot pas 24 vitesh nuk dihet se çfarë ndodhi me saktësi atë natë në Paris. Diana sot nuk jeton, por gjithmonë do të ngelet si Princesha më e dashur në histori, si edhe një nga gratë më të vlerësuara në botë./ KultPlus.com

Ministria: SBASHK-u s’ka të drejtë të mbyllë shkolla, presioni i tyre i dënueshëm – nga nesër fillon mësimi

Ministria e Arsimit ka thënë se nesër më 1 shtator fillon viti i ri shkollor, derisa shton se ky fillimvit “vihet në pikëpyetje për shkak të grevës së deklaruar nga BSPK-ja, së cilës i është bashkëngjitur edhe SBASHK-u”.

Ndër të tjerash, në këtë komunikatë thuhet se askush, përveç autoriteteve qendrore dhe lokale të përcaktuara me legjislacion, nuk ka të drejtë të shpallë mbylljen e shkollave.

Siç thuhet në njoftim, “presionet e tilla janë të papranueshme dhe të dënueshme”.

“Kryetari i SBASHK-ut dhe askush tjetër përveç autoriteteve qendrore dhe lokale të përcaktuara me legjislacion, nuk ka të drejtë të shpallë mbylljen e shkollave për çfarëdo arsye, as t’i pengojë të punojnë ata që duan të punojnë.  Presionet e tilla janë të papranueshme dhe të dënueshme. Ndërkaq, spekulimet se, me ardhje në shkollë, mund të cenohet siguria e fëmijëve nuk kanë asnjë bazë”, thuhet në njoftim.

Njoftimi i plotë:

Nesër, më 1 shtator, fillon viti i ri shkollor për të gjitha institucionet e arsimit fillor, të mesëm të ulët dhe të mesëm të lartë në Republikën e Kosovës.

Të nderuar qytetarë, në dy vitet e kaluara kemi pasur pengesa të fillojmë me kohë vitin shkollor, si pasojë e pandemisë COVID-19, e cila ka ndikuar në çrregullimin e procesit mësimor dhe ka shkaktuar humbje të konsiderueshme mësimore. Edhe ky vit shkollor do të jetë sfidues, për shkak të krizës globale ekonomike dhe asaj të energjisë, të cilat janë jashtë kontrollit tonë. 

Përkundër faktit se janë bërë të gjitha përgatitjet e duhura, fillimi i suksesshëm i vitit shkollor vihet në pikëpyetje për shkak të grevës së deklaruar nga BSPK-ja, së cilës i është bashkëngjitur edhe SBASHK-u. Përderisa legjislacioni ynë e njeh të drejtën e të gjithë punëtorëve për grevë, e njeh edhe të drejtën për të punuar të atyre të cilët nuk janë pjesë e grevës.

Duke marrë parasysh gjendjen në terren, ftojmë prindërit dhe nxënësit që të komunikojnë drejtpërdrejt me mësuesit klasorë, kujdestarët e klasave dhe menaxhmentin e shkollës për të kuptuar nëse do të organizohet procesi mësimor dhe sipas cilit orar.

Kryetari i SBASHK-ut dhe askush tjetër përveç autoriteteve qendrore dhe lokale të përcaktuara me legjislacion, nuk ka të drejtë të shpallë mbylljen e shkollave për çfarëdo arsye, as t’i pengojë të punojnë ata që duan të punojnë. Presionet e tilla janë të papranueshme dhe të dënueshme. Ndërkaq, spekulimet se, me ardhje në shkollë, mund të cenohet siguria e fëmijëve nuk kanë asnjë bazë.

Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, si dhe Qeveria e Republikës së Kosovës kanë qenë të hapura për dialog me sindikatat dhe kanë adresuar kërkesat legjitime, gjithnjë brenda kornizës ligjore dhe mundësive materiale. Jemi të bindur se për secilin problem mund të gjindet zgjidhja, por proceset e tilla nuk duhet t’i dëmtojnë fëmijët dhe të rinjtë që kanë nevojë për arsim cilësor.

Të gjithë nxënësve, mësimdhënësve dhe prindërve ju dëshirojmë një vit shkollor të mbarë dhe me sa më pak çrregullime. / KultPlus.com

“Edhe sa thirrje t’humbura?”, nesër mbahet protestë në Ferizaj

Nesër në Ferizaj do të mbahet një protestë me fillim nga ora 12:00 dhe vendtakimi do të jetë në sheshin “Adem Jashari” tek Komuna, shkruan KultPlus.

Këto ditë u lajmëruam se 5 djem e burra e kanë dhunuar një të mitur 11 vjeçare në Prishtinë. Përdhunimi i shumëfishtë ndaj të miturës raportohet të jetë bërë për shtatë orë.

Ky rast i përdhunimit është edhe një alarm që tregon për pasigurinë dhe tmerrin të cilin e jetojnë vajzat dhe gratë në Kosovë, në çdo hapësirë ku ato gjenden. Në Kosovë, rrugët, parqet, sheshet, dhomat e shtëpisë, hapësirat e shkollës a punës janë shpesh edhe vende krimi. Aty vajzat e gratë ngacmohen, dhunohen e vriten. E shteti e shoqëria, përtej sensacionit, heshtin. E kjo heshtje po ua merr sigurinë dhe jetën vajzave e grave.

Përkundër dhunës së dukshme e të përditshme, shteti është duke dështuar që ta trajtojë sigurinë e grave si çështje të sigurisë publike. Raporte të ndryshme tregojnë që rastet e dhunës ndaj grave hasin në neglizhencë institucionale, me dënime të cilat shpesh janë nën ndëshkimet e parapara me ligj. Kjo qasje patriarkale është duke i lënë vajzat dhe gratë pa mbrojtje dhe lehtësisht të dhunueshme.

Kësaj gjendjeje terrori duhet t’i vije fundi. Vajzat dhe gratë në Kosovë nuk mund të jetojnë asnjë ditë tjetër me frikë. Djemtë e burrat nuk mund të amnistohen nga shteti dhe shoqëria për dhunën që ushtrojnë ndaj vajzave dhe grave. Përdhunimi i vajzës së mitur dhe i dhjetra grave tjera veç gjatë këtij viti përveç që na indinjon, na revolton dhe na fton në radikalizim të mjeteve tona të protestës e vetëmbrojtjes. / KultPlus.com

Duhet të jesh i dehur gjithnjë, zgjidhje tjetër s’ka

|Charles Baudelaire|

Duhet të jesh i dehur gjithnjë. Kjo është e gjitha; zgjidhje tjetër s’ka. Që të mos ndjesh barrën e tmerrshme të kohës që shpinën ta thyen dhe përtokë të lëshon, duhet te jesh i dehur vazhdimisht.

Me se? Me verë, poezi, a virtyt, a ç’të duash. Vetëm dehu.

Dhe nëse ndonjëherë, në shkallët e pallatit zgjohesh, në barin e gjelbër, ndanë një pusete, në vetminë pikëlluese të dhomës tënde, pija të ka dalë, e dehja të ka lënë, pyet erën, valën, yllin, zogun, orën, çdo gjë që fluturon, çdo gjë që rënkon, çdo gjë që rrotullohet, çdo gjë që këndon, çdo gjë që flet…

pyet ç’orë është; dhe era, vala, ylli, zogu, ora, do të përgjigjet: është koha për t’u dehur! Mos u bëj skllav martir i kohës, dehu, dehu papushim! Me verë, poezi, virtyt, a ç’të duash! / KultPlus.com

Një hap përpara drejt përcaktimit të metodologjisë për ruajtjen e Qendrës Historike të Prishtinës

Një hap përpara drejt përcaktimit të metodologjisë për ruajtjen, zhvillimin dhe promovimin e Qendrës Historike të Prishtinës.

Grupi kryesor i punës diskutoi sot metodologjinë për studimin e fizibilitetit për Qendrën Historike të Prishtinës të propozuar nga eksperti Italian i Trashëgimisë Kulturore, përfshirë aktivitetet e planifikuara në zbatim të saj dhe koordinimin për punën e përbashkët përpara.

Duke përfshirë të gjithë hisedarët dhe akterët relevantë, fizibiliteti dhe plani i menaxhimit do të përcaktojnë ruajtjen, mbrojtjen, zhvillimin dhe promovimin e Qendrës Historike të Prishtinës, një zonë me vlerë të trashëgimisë për gjeneratat e tashme dhe të ardhshme.

Ky studim do të analizojë fuqitë e ndryshimit nga aspektet kulturore, mjedisore dhe socio-ekonomike dhe do të mundësojë mbrojtjen, përmirësimin dhe zhvillimin e koordinuar. Plani do të identifikojë qëllimet afatshkurtra, afatmesme dhe afatgjata për mbrojtjen dhe zhvillimin e qendrës dhe do të zhvillojë strategji dhe veprime inovative, gjithnjë duke u bazuar në legjislaturën lokale e ndërkombëtare si dhe konventat dhe praktikat më të mira botërore.

Ky projekt financohet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit dhe zbatohet nga UN-Habitat-i në Kosovë, përmes Programit për Zhvillim Gjithëpërfshirës të financuar nga Qeveria e Suedisë, dhe synon të integrojë trashëgiminë kulturore në planifikimi hapësinor për zhvillim të qëndrueshëm, të gjelbër dhe gjithëpërfshirës. / KultPlus.com

Përmbyllet ‘muaji i fotografisë’ me babain e dinastisë Marubi

Ministrja e Kulturës, Margariti, e ka mbyllur “muajin e fotografisë” përgjatë të cilit eksploruam një pjesë nga vepra e fotografëve shqiptarë që lanë gjurmë në historinë e fotografisë.

Fotoja që përmbylli vazhdën e përshëndetjeve mëngjesore përmes fotografisë, sjell imazhin e ngritjes së Kishës së Madhe, në Shkodër. Ajo është e realizuar nga “mjeshtri që themeloi dinastinë më të famshme të fotografëve, Pjetër Marubi”, shkruan ministrja Margariti në rrjetet sociale.  Fotoja mban diçiturën “punëtorë shqiptarë e të huaj duke punuar tek Kisha e Madhe e Shkodrës”.

Pjetër Marubi, ishte një italian nga Piacenza, i cili pjesën më të madhe të aktivitetit të tij artistik e zhvilloi në qytetin e Shkodrës.

Me ardhjen në Shqipëri, ai hapi të parën studio fotografike, të cilën e emërtoi “Dritëshkronja”, duke sjellë shqip fjalën fotografi, pra të shkruash me dritë. Studioja u themelua më 1856 e sot mban emrin Fototeka Kombëtare “Marubi”.

Pjetër Marubi përveç se fotograf, ishte edhe skulptor, arkitekt e piktor.

Ai la një trashëgimi të pasur fotografike, e cila përtej vlerave artistike, ka vlera dokumentare e historike që dëshmojnë për periudhën në të cilën ai jetoi e veproi./ KultPlus.com

Jasharaj: Greva vazhdon, nxënësit s’kanë çka të vijnë në shkollë

Kryetari i Sindikatës së Bashkuar të Arsimit, Shkencës dhe Kulturës, Rrahman Jasharaj, në një konferencë për media ka thënë se greva do të vazhdojë derisa qeveria të fillojë bisedimet me ta.

Përpos asaj që më 1 shtator nuk do të nisë mësimi, Jasharaj kërkoi mirëkuptim nga prindërit dhe nxënësit.

“Fatkeqësisht duhet t’i drejtohem prindërve dhe nxënësve për mirëkuptim, s’ishte vullnet i yni, por s’kishim zgjidhje tjetër. Për hir të sigurisë së nxënësve, angazhimet e tyre t’i orientojnë nga qeveria për dialog dhe lus prindërit që të mos enden rrugëve të shkojnë në shkollë kot. Greva do të zgjasë më pak nëse qeveria ulet dhe fillon realizimin e kërkesave tona”.

“Nesër është dita e 6 apo e 7 e grevës, greva do të vazhdojë derisa qeveria nuk i realizon kërkesat tona. Ka ende kohë të ulet me sindikatat, i lusim prindërit që ata të provojnë të gjejnë mundësi që të na ofrojnë dialog të sinqertë me qeverinë. Për hir të sigurisë së nxënësve, nxënësit të mbesin në shtëpi. Në qoftë se kemi informacion nga shkollat se dikush do të tentojë të ushtrojë presion ndaj grevistëve, do ta informojnë policinë sepse grevistët janë në vendet e tyre të punës, në shtëpinë e tyre, dhe me ligj janë të mbrojtur”.

“Nxënësit s’kanë çka të vijnë në shkollë pasi mësimdhënësit janë në grevë të cilën nuk e deshën por s’patën zgjidhje tjetër. Grevën nuk po e bëjnë individët, është vullnet i shprehur nga punëtorët e arsimit, por edhe punëtorëve të tjerë”, tha Jasharaj./ KultPlus.com

Vdes ish-presidenti dhe nobelisti i Paqes, Mihail Gorbaçov

Si udhëheqësi i tetë dhe i fundit i Bashkimit Sovjetik, Mikhail Gorbachev u përpoq të reformonte shtetin komunist dhe të jepte transparencë më të madhe. Por përpjekjet e tij lëshuan një valë forcash të pandalshme që çuan në shkatërrimin e kombit, duke riformuar peizazhin gjeopolitik dhe duke e lënë SHBA-në si superfuqinë e vetme në botë.

Agjencitë shtetërore të lajmeve të Rusisë cituan spitalin qendror klinik të Moskës të thoshte se ai kishte vdekur në moshën 91-vjeçare. Një përfaqësues i zotit Gorbachev konfirmoi vdekjen e tij, transmeton KultPlus.

Djali i fshatarëve, bota do ta njihte atë si arkitektin e “perestrojkës” dhe “glasnostit” – ristrukturimit dhe hapjes – politikave të brendshme që ai shpresonte se do t’i jepnin jetë të re ekonomisë së ngadaltë të viteve 1980 të vendit, do të rindërtonin sistemin politik dhe do të lironin disa kufizimet civile në një kohë të ngrohjes së marrëdhënieve me Perëndimin.

Ajo që ndodhi më pas ishte shpërbërja e regjimeve komuniste të rrënjosura me dekada në të gjithë bllokun lindor, ribashkimi i Lindjes dhe Perëndimit të Gjermanisë dhe përmirësimi i shumë lidhjeve me SHBA-në./ KultPlus.com

Konkursi i parë i novelave grafike për Ballkanin, ka shpallur fituesit e tij



Konkursi ndërkombëtar i novelave grafike historike “CAN for BALKANS” u zhvillua në periudhën mars-korrik 2022.

27 autorë nga Belgjika, Bullgaria, Maqedonia e Veriut, Rumania, Serbia, Ukraina dhe Kina morën pjesë në finale të konkursit.

Të gjitha novelat grafike të përzgjedhura janë krijuar enkas për këtë konkurs. Krahas cilësisë artistike dhe dokumentacionit historik, kritere të tjera të rëndësishme për gjykim ishin origjinaliteti dhe mënyra e respektimit të temës, veçanërisht zgjedhja e temave me mesazhe pajtimi, paqeje dhe besimi, tolerance dhe respekti.

Juria ndërkombëtare u formua nga Prof. Adrian Cioroianu (Rumani), historian, diplomat, autor i skenarëve të komikeve dhe profesor universiteti. Prof. Ardian Isufi (Shqipëri), artist, Dekan i Fakultetit të Arteve të Bukura në Universitetin e Arteve Tiranë (2016-2020). Etienne Schréder (Belgjikë), skenarist dhe autor i njohur i komikeve dhe Drazen Kovacevic, një nga artistët më të rëndësishëm të novelave grafike në Serbi dhe Tome Trajkov, promotor i novelave grafike nga Maqedonia e Veriut.

Të dyja, veprat e mirëvlerësuara dhe ato të pranuara nga juria në finale do të prezantohen për herë të parë në Festivalin Ndërkombëtar të Novelave Grafike Historike në Brasov, duke filluar nga 13 tetori 2022, si pjesë e ekspozitës përfundimtare të projektit Europian. Ekspozita më pas, gjatë këtij viti, do të zhvilloj një tour në Tiranë (nëntor) dhe Bruksel (dhjetor) dhe vitin e ardhshëm në Leskovc (shkurt) dhe Veles (mars).

Çmimin e madh të edicionit të parë të konkursit “CAN for BALKANS” e fitoi Răzvan Bronescu nga Rumania me veprën “Aurel Petrescu, Pionieri i Animacionit Rumun”.

Çmimi i parë i takoi artistit rumun Ionuț Popescu me veprën “Ballkani përgjithmonë”. Podiumin e kanë plotësuar artistë nga Serbia. Kosta Milovanoviq fitoi çmimin e dytë me “Dhe tre shokët janë…”, një strip komik i frymëzuar nga vetë jeta e tij, që nga fillimi i luftës civile (1991), e cila e kapi në marinën jugosllave. Çmimi i tretë iu dha stripit “Era”, krijuar nga Marjan Milanov (skenari) dhe Srdan Todorović (vizatime), me temë të frymëzuar nga tragjeditë e betejave në kufirin serbo-bullgar në dimrin e 1915-ës.

Juria ndërkombëtare vlerësoi gjithashtu pesë vlerësime speciale: Aljosha Tomiq dhe Dragan Stokiq Rajački (Serbi) për veprën “Deda Roga”; Maksimilien Van de Wiele (Belgjikë) për veprën “Tuzla”; Sllavica Kupenkova (Maqedonia Veriore) për veprën “Odisea”; Valentin Ionescu me veprën “Shoku Rakija” dhe Vlad Forsea me veprën “Humori Ballkanik vs Bota” ndajnë çmimin e përmendur kushtuar Rumanisë.

Projekti “CAN for BALKANS – Comics Alliance Networking for Balkans” është një nga 13 projektet fituese të thirrjes “Forcimi i bashkëpunimit kulturor dhe konkurrueshmëria e industrive kulturore dhe krijuese në Ballkanin Perëndimor” (EACEA 39/2019), në kuadër të Programit të financimit të Evropës Krijuese dhe zbatohet nga Muzeu Historik i Qarkut Brasov (udhëheqës i projektit), Muzeu Historik Kombëtar i Shqipërisë, Muzeu i Artit Komik Bruksel – Qendra në Belgjikë e Stripit Komik, Strip Centar na Makedonija (Maqedonia Veriore), Qendra Kulturore e Leskovcit – Leskovac comic shkolla ”Nikola Mitrovic Kokan” (Serbi).

Projekti financohet nga Komisioni Evropian përmes Agjencisë Ekzekutive Evropiane të Arsimit dhe Kulturës (EACEA) në Bruksel dhe ka një periudhë zbatimi nga marsi 2021 deri në mars 2023.

Për më shumë detaje rreth projektit dhe aktiviteteve të kryera deri më tani, veçanërisht studimet e projektit kërkimor shkencor, ju ftojmë të klikoni në www.canforbalkans.eu

Në lidhje me projektet e thirrjes “Forcimi i bashkëpunimit kulturor dhe konkurrueshmëria e industrive kulturore dhe krijuese në Ballkanin Perëndimor” (EACEA 39/2019) vizitoni https://data.europa.eu/doi/10.2797/811941 / / KultPlus.com

Fati i keq

Poezi nga Sharl Bodeler

Për të ngritur një peshë kaq të madhe,
Guximi yt, Zisif, do të na duhej!
Edhe pse punohet me qëndrueshmëri,
Arti është i gjatë dhe Koha e shkurtër.
Larg nga varret e lavdishme
në një varrezë të humbur
zemra ime si një tambure në zi,
rreh në marshe funebre.
Shumë bizhuteri flen të varrosura
në errësirë dhe në harrim,
larg nga shatat dhe nga sondat.
Shumë lule zbrazin kundër dëshirës
parfumin e tyre të ëmbël si një sekret
në vetmitë e thella./ KultPlus.com

Bendi indian “The Tapi Project” rikthehet te Lumbardhi

Lumbardhi ka paralajmëruar rikthimin e bendit indian “The Tapi Project” në bashkëpunim me Ansamblin Eksperimental të Lumbardhit, të shtunën me 3 shtator, me fillim nga ora 21:00 në Kino Bahçe.

Muzika dhe poezia e Tapi Project vijnë përmes kulturave dhe nënkulturave të Indisë moderne dhe përvojave të botës moderne gjithnjë në ndryshim. Performancat e tyre të drejtpërdrejta  janë një amallgamë ku shkrihen modernja me të lashtën dhe traditat e rrënjosura në realitetin gjithnjë në ndryshim të së tashmes.

Për më tepër, muzika e Tapit është e endur si pëlhurë, e rritur në mënyrë organike nga poezitë e Jogive. Nëpërmjet zërit të fuqishëm dhe sensual të Swatit, teksti gjallërohet, duke na gëlltitur në një oqean emocionesh përmes këndimeve mbi historitë për lumenjtë, jetën e brishtë, vlerat e humbura dhe në thelb, kërkimin universal të vetvetes.

I shoqëruar nga Ansambli Eksperimental i Lumbardhit, inicuar nga Ilir Bajri, e i përbërë nga Adorel Haxhiaj, Arian Randobrava dhe Pleurat Doli, Tapi rikthehet në Prizren dhe mëton të ndërthurë ndikime të ndryshme kulturore, muzikore dhe dikotomike të jetës, nga India dhe bota e gjerë e deri te ngjyrat muzikore të Kosovës.

Së bashku, kjo bisedë zanore krijon një performancë të titulluar AIKYA, që do të thotë njëshmëri.

Performanca do të paraprihet nga një eksperiencë kulinare Kosovaro-Indiane dhe nga muzika që na përgatitë për këtë rrugëtim të veçantë me fillim nga ora 20:00.

Kjo natë mundësohet me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit në kuadër të programit LXX. / KultPlus.com

Presidentja Osmani u prit nga kryetari i Senatit Çek, adreson çështjen e liberalizimit të vizave

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, e cila ndodhet për vizitë zyrtare në Çeki është takuar me kryetarin e Senatit Çek, Miloš Vystrčil.

Në takim me kryetarin Vystrčil, Presidentja Osmani ka theksuar se Republika e Kosovës e konsideron Republikën Çeke si aleate të rëndësishme, me të cilën ndajnë vlera dhe vizion të përbashkët për paqe, prosperitet dhe integrim euroatlantik.

Presidentja Osmani ka adresuar çështjen e liberalizimit të vizave për Kosovën dhe avancimin e agjendës evropiane të Kosovës në mandatin e Çekisë, e cila aktualisht udhëheqë me presidencën e Këshillit të Bashkimit Evropian.

“Kosova ka nevojë për rrugë të qartë drejtë BE-së gjatë Presidencës Çeke. Mbështetja për procesin e liberalizimit të vizave duhet të jetë në agjendë, sepse është një padrejtësi e madhe ndaj qytetarëve të Kosovës”, ka theksuar Presidentja.

Në takim, Presidentja Osmani ka kërkuar edhe përkrahjen e senatit çek për procesin e anëtarësimit në Këshillin e Evropës, duke pasur parasysh rëndësinë e madhe që parlamentarët luajnë në këtë proces, sidomos në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës.

Presidentja Osmani ka diskutuar me kryetarin Vystrčil për rëndësinë e mbështetjes për anëtarësimin e Kosovës në Partneritetin për Paqe e më pas në NATO. Të dy bashkëbiseduesit janë pajtuar për zgjerimin dhe thellimin e marrëdhënieve bilaterale, sikurse edhe në forcimin e diplomacisë parlamentare ndërmjet dy vendeve. / KultPlus.com

Çfarë mundësie e artë: Studio në Kosovë, por je student i Universitetit Northampton

Tash në kohën kur shumë nxënës të shkollave të mesme përcaktohen se ku do të vazhdojnë studimet, mendja e shumë prej tyre është që të kenë një diplomë ndërkombëtare. E aq më shumë angleze.

Por, studimet dhe jeta në Angli është e shtrenjtë, duke e bërë të pamundur edhe ngritja e çmimeve në secilin sektor. Kështu që Kolegji Universum ka arritur të sjell një mundësi të artë.

Nuk është si asnjë mundësi më parë. Në momentin që regjistroheni në Programin Northampton, do të keni qasje direkte në sistemin e këtij universiteti, e-mail me domain të tyre, qasje në bibliotekën digjitale të tyre dhe i gjithë komunikimi juaj do të jetë direkt me Universitetin e Northamptonit.

Ligjëratat mbahen në Kolegjin Universum, nga profesorë vendorë dhe ndërkombëtarë me orar fleksibil për çdo grup studentor me mundësi të mbajtjes së ligjeratave online dhe në kampus.

Thjesht diplomoheni sikur në Angli.

Programet në Bachellor janë: Dizajn Grafik, Teknologji e arkitekturës, Biznes dhe Menaxhment, Dizajn Mode dhe Shkenca Kompjuterike.

Programet në Master janë: Biznes dhe Menaxhment,  Administrim Biznesi, Data Science & Analytics, Marrëdhënie Ndërkombëtare, Data Science & Analytics dhe Marrëdhënie Ndërkombëtare.

MOS HARRONI: Të gjithë studentët nga institucionet të arsimit të lartë që kanë përfunduar 2 vite në Bachelor apo 1 vit në Master mund të transferojnë studimet në programin e Northamptonit dhe të marrin diplomën dhe transkriptën angleze.

Për çdo informacion tjetër klikoni KËTU./ KultPlus.com