‘Jam pasioni i heshtur, në vatër pa oxhak, në luftë pa shpatë’

Poezi nga Hermann Hesse (Nobel, 1946)

Jam një yll

Jam një yll në universin qiellor,
Që vëzhgon dhe përçmon botën,
Dhe tretet brenda dritës së vet.

Jam deti që tërbohet natën,
Deti që ankohet, rënduar nga viktimat,
Bashkë me mëkatet e vjetra, mbledh edhe të reja.

Kam mërguar nga bota juaj,
I rritur në krenari dhe i tradhtuar prej saj,
Jam mbret pa atdhe.

Jam pasioni i heshtur,
Në vatër pa oxhak,
Në luftë pa shpatë,
I sëmurur nga vetë forca ime. / KultPlus.com

Kur poezia e Jeronim de Radës prezantohej me romantizmin europian

Nga Dorian Koçi

Një nga përfaqësuesit më të mëdhenj të elitës arbëreshe është padyshim Jeronim De Rada, që ndryshe nga paraardhësit e vet, jo vetëm pati meritën që hapi siparin e Romantizmit në letërsinë shqipe me veprën e tij “Këngët e Milosaos” 1836, por për herë të parë e integroi letërsinë e një komuniteti të vogël në rrjedhat europiane të kohës.

Këngët e Milosaos, si tekst letrar, kanë si motiv kryesor dashurinë e Milosaos me Rinën, bijën e Kalogresë. Gjithandej ndihet atmosfera e dashurisë së tyre, si në takimet në vende të ndryshme në fshat, që mund të quhet një fejesë apo dhe më vonë në martesën e tyre. Kangjelet duket sikur janë ilustrim i ndjenjës së tyre. Motivi që vë De Rada në bazë të kësaj vepre ashtë dashuria fatkeqe e dy të rinjve, që i pengon mjedisi. Përzgjedhja e një të dashure dhe rrethanat që të jenë të lumtur, është shfrytëzuar dhe në letërsinë romantike sentimentale, por poeti i ka dhënë një freski e origjinalitet të jashtëzakonshëm. Poema nuk pati sukses vetëm mes kolonisë arbëreshe në Itali. Duke qenë se vetë De Rada dëshironte të njihej në qarqet letrare të kohës, shpesh herë ndërmerrte takime, u dërgonte librat e vet apo mbante korrespodenca me njerëz të shquar të letrave në Francë, Itali e Gjermani. Dhe kështu u njoh në disa qarqe europiane letrare. Një takim i paharruar për të ka qenë me shkrimtarin e madh romantik francez Alfonse De Lamartine, në shtator të vitit 1844. De Rada në kujtimet e veta shkruan se:

“Ai ishte në kulm të karrierës së vet të shkëlqyer e të brohoritur. I shtyrë nga padurimi për të ditur (për të kuptuar) se nëse ndjenja krenare që kisha për veten ngrihej mbi ndonjë bazë të shëndoshë, kur Ai (Lamartine) kaloi nga Iskia, i dërgova, me anë të një marinari, një kopje të “Milosaos” me “Këngët e Serafinës”.

U fol në rrethin e miqve të mi për këtë guxim (thuhej se kishte pritur letrarët e Napolit me mirësjelljen e një njeriu që nuk i njeh) dhe shumë nga familjarët e mi prisnin që mendjemadhësia ime të merrte dënimin e merituar. Unë kisha zënë shtratin nga dhimbjet e shpirtit, kur pas pesë ditësh, marinari u kthye me këtë letër:

“Zotni,
Jam i lumtur për këtë shenjë vëllazërie politike mes jush dhe meje. Poezia ka ardhur nga brigjet tuaja dhe aty duhet të kthehet. Unë nuk kam pasur asnjë meritë tjetër veçse e kam parandjerë dhe që kam shprehur dëshirat e para për rilindjen dhe ringjalljen e Shqipërisë. Ju më shpërblyet së tepërmi. Më vjen keq për shkakun që më pengon t’ju shoh, dhe ju lutem të pranoni falënderimet dhe përgëzimet e mia.”
Lamartine
Iskia, 8 shtator 1844

Më andej, De Rada vazhdon me kujtimet kur u kthye nga Iskia: “I bëra një vizitë në Hotelin e të Huajve në bregdetin e Kiarias. Më tha fjalë që do të ngjallnin një farë krenarie në zemrën e cilitdo. Pastaj, disa ditë më vonë, ndërsa po largohesha nga vila bashkë me dy miq të mi, na kaloi pranë me familjen e Kontit Le Fevre, në karrocë. Hoqa kapelën dhe e përshëndeta. Ndërsa karroca ngjitej në të përpjetën e rrugës, vura re se zonjushat Le Fevre u ngritën në karrocë, kthyen kokat nga unë e më panë, duke m’i ngulur sytë. Gëzimi i madh ma dehte shpirtin.”

Korrespodenca, takimi dhe vlerësimi i poezisë së De Radës nga Lamartine, një nga shkrimtarët më të mëdhenj të kohës, nuk mund të shënohen në analet e kohës si rastësi të bukura mes dy njerëzve të letrave, por si një afinitet poetik i bekuar, që bënte të mundur prezantimin e vlerave të një vendi të panjohur në momentet më vendimtare të tij, kur po përpiqej të ringjallej. De Rada, ashtu si pothuajse gjithë shkrimtarët dhe poetët e mëdhenj shqiptarë, ka pasur fatin e mirë (apo të keq) që të mos përfaqësojë vetëm veten, por edhe fatin e trishtë të vendit të tij. Bota mesjetare arbëreshe kish trokitur kështu në kujtesën e vjetër të kontinentit, kur trekëndëshi Greqi-Itali-Shqipëri me qytetërimet e tyre të vjetra kishin shërbyer si mëndesha të qytetërimit europian.

Shënim: Kjo ese është botuar fillimisht me disa ndryshime në titull dhe text në blogun e autorit. / KultPlus.com

Kryeministri Kurti takohet me homologun e tij britanik, Boris Johnson (FOTO)

Sot kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka takuar në Londër, homologun e tij britanik, Boris Johnson, gjatë pjesëmarrjes së tij në samitin vjetor për investime në Ballkanin Perëndimor.

Veç Johnson, ai ka takuar edhe zyrtarë të tjerë britanikë.

”WB6 është i domosdoshëm për sigurinë e Evropës dhe ky është tashmë një besim i përbashkët në shumë kryeqytete evropiane. Një kënaqësi e vërtetë të takojë Kryeministrin e Britanisë së Madhe @BorisJohnson”, ka shkruar Kurti referuar edhe takimeve me zyrtarë të tjerë. / KultPlus.com

Presidentja Osmani kërkon anëtarësimin e Kosovës në NATO

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani ka vlerësuar se Serbia është rreshtuar krahas Rusisë, në pushtimin e Ukrainës, përcjell KultPlus.

Në një postim në rrjetin social Twitter, ajo tha se Serbia nuk është neutrale.

“Serbia nuk është neutrale. Serbia po qëndron me Rusinë”, shkroi Osmani.

Gjithashtu, Presidentja Osmani ka deklaruar se shtetet demokratike, përfshirë Kosovën po qëndrojnë me Ukrainën.

Nga një “hashtag”, Presidentja Osmani bëri thirrje që Kosova të pranohet në NATO. / KultPlus.com

“Kosova në NATO” bëhet trend në Twitter (FOTO)

Kërkesa e ministrit të mbrojtjes Armend Mehaj që Kosova të anëtarësohet në NATO dhe të krijohet një bazë amerikane ushtarake në Kosovë ka marrë përkrahje në rrjete sociale.

Vetëm gjatë orës së fundit “Kosova në NATO” është shkruar 2.221 herë në rrjetin social Twitter në Kosovë.

Një iniciativë e njëjtë është nisur edhe në Facebook teksa është dizajnuar një logo e ushtarit të FSK-së nga Shpend Lila.

Kosova ende nuk është anëtare e NATO-s. Të gjitha shtetet e rajonit, përveç Serbisë, janë anëtare të Aleancës Veri-Atlantike. / KultPlus.com

Përkujtohet artisti Lukë Kaçaj, zëri i së cilit nuk mund të shuhet

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi artistin Lukë Kaçaj, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”.

“Homazh figurës së artistit Lukë Kaçaj, të cilit diktatura ia theu karrierën dhe ëndrrat në mes, por nuk mundi t’i shuajë zërin dhe dashurinë për skenën”, tha Margariti.

Lukë Kaçaj lindi më 19 korrik 1926, në Bajzë të Malësisë së Madhe. Shkollën fillore dhe të mesme e kreu në gjimnazin “Illyricum” të Françeskanëve në Gjuhadol Shkodër. Që në këtë kohë ai shfaqi dhunti të pazakonta muzikore. Aty njohu edhe At Gj. Fishtën, At A. Harapin etj.

Luk Kaçaj ra në sy dhe u dërgua të studionte në konservatorin “Çajkovski”, ku shkëlqeu në mënyrë të pakrahasueshme në skena të ndryshme të botës. Shumë herët iu desh të mbante barrën e krahasimit me të madhin Shaljapin, ose “Albanskij Shaljapin”.

Pas çlirimit, në vitet 1947-1950, punon në Korin e Përgjithshëm të Shtetit dhe në Ansamblin e Ushtrisë si solist dhe si korist.

Në vitet 1950-1955 kryen studimet e larta për kanto pranë Konservatorit “P. I. Tchaikowsky”, në Moskë dhe që në atë vit emërohet solist në TOB. Ndërkaq, që në kohën e studimeve Kaçaj ishte aktivizuar dhe në disa aktivitete ndërkombëtare, duke marrë edhe çmime.

Në TOB realizon mjeshtërisht role të paharruara nga operat shqiptare dhe botërore, duke u bërë një ndër artistët më të njohur e të preferuar në Shqipëri. Në vitin 1966 emërohet pedagog i kantos në Institutin e Lartë të Arteve dhe jep kontributin e tij të çmuar në përgatitjen e brezit të ri të këngëtarëve.

Kjo karrierë ndërpritet në vitin 1973, kur Luk Kaçaj burgoset nga regjimi i asaj kohe. Del nga burgu në vitin 1991 dhe vazhdon të aktivizohet në jetën muzikore shqiptare.

Lukë Kaçaj vdiq më 7 shtator 2001 në Laç. Pas vdekjes është nderuar me dekoratën “Nderi i Kombit”./ KultPlus.com

125 vite nga botimi i “Alfabetares së gjuhës shqipe”

Më 27 shkurt të vitit 1897 u botua në Stamboll “Alfabetarja e gjuhës shqipe”, e cila u botua me nismën e atdhetarëve Sami Frashërit, Jani Vretos e Pashko Vasës.

Ishte një nga veprimtaritë më të rëndësishme të patriotëve shqiptarë të Stambollit, të cilët më 12 tetor 1879 themeluan “Shoqërinë e të Shtypurit të Shkronjave Shqip”, shoqëri kulturore, që kishte për synim të nxiste zhvillimin e kulturës në gjuhën shqipe dhe ta vinte atë në shërbim të çështjes së çlirimit kombëtar nga Turqia, raporton koha.net.

Me alfabetin, plotësohej një nga kërkesat bazë për përhapjen e propagandës atdhetare dhe i hapte rrugën botimeve të para serioze të Rilindjes sonë Kombëtare. Në gjirin e saj bashkëpunuan ngushtësisht myslimanë të mëdhenj si vëllezërit Frashëri, katolikë të shquar, si Pashko Vasë Shkodrani, e ortodoksë të mësuar e atdhetarë si Jani Vreto, ishte pra model i bashkëpunimit ndërmjet feve në shërbim të Atdheut, shkruan ksp.

Gjithsesi çështja e alfabetit të shqipes do të zgjidhej përfundimisht vetëm me Kongresin e Manastirit, që u mblodh më 14 nëntor 1908, ku u hartua një alfabet i ri me shkronja latine. Është alfabeti që përdorin edhe sot e kësaj dite gjithë ata, të cilët shkruajnë shqip./ KultPlus.com

Asambleja e Përgjithshme e OKB-së pritet të izolojë Rusinë për pushtimin e Ukrainës

Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara prej 193 anëtarësh filloi takimin për krizën në Ukrainë të hënën përpara një votimi për të izoluar Rusinë duke e dënuar “agresionin e saj kundër Ukrainës” dhe duke kërkuar që trupat ruse të ndalojnë luftën dhe të tërhiqen.

Asambleja e Përgjithshme do të votojë këtë javë për një projekt-rezolutë të ngjashme me një tekst të vënë veton nga Rusia në Këshillin e Sigurimit prej 15 anëtarësh të premten. Asnjë vend nuk ka të drejtën e vetos në Asamblenë e Përgjithshme dhe diplomatët perëndimorë presin që rezoluta, e cila ka nevojë për mbështetjen e dy të tretave, të miratohet.

Ndërsa rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme nuk janë detyruese, ato kanë peshë politike. Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e shohin veprimin në Kombet e Bashkuara si një shans për të treguar se Rusia është e izoluar për shkak të pushtimit të saj në Ukrainën fqinje.

Projekt-rezoluta tashmë ka të paktën 80 bashkë-sponsorizues, thanë diplomatët të hënën. Më shumë se 100 vende do të flasin përpara votimit të Asamblesë së Përgjithshme.

Ambasadori francez i OKB-së Nicolas de Riviere tha: “Askush nuk mund ta shmangë vështrimin e tyre, abstenimi nuk është një opsion”. / KultPlus.com

Presidentja Osmani për TRT World: Dhimbja që shohim në mbarë Ukrainën sjell shumë vështirësi për popullin e Kosovës

Presidentja Vjosa Osmani së fundmi ka ndarë solidaritetin e saj nëpërmjet një interviste të zhvilluar për TRT World mbi sulmet ruse në Ukrainë, shkruan KultPlus.

“Imazhet shkatërruese nga Ukraina dhe veçanërisht dhe do të thoja se shumë njerëz në mbarë rajonin tonë që u bënë viktima të gjenocidit ishin krime dhe po ashtu krime kundër njerëzimit, si dhe në të njëjtën kohë tregon se sa e rëndësishme është që kombet demokratike në mbarë botën të bashkohen rreth shpëtimit të njerëzimit”, thotë Osmani.

Sipas saj, po aq sa ka të bëjë me synimet imperialiste të Rusisë ndaj Ukrainës dhe vendeve të tjera që ishin formalisht pjesë e BRSS dhe më gjerë, ka të bëjë edhe me ruajtjen e vlerave që ndajmë, prandaj ajo tregon se ne si Kosovë vazhdimisht theksohet fakti se zëri ynë kolektiv është jashtëzakonisht i rëndësishëm tani për të sjellë bashkimin e vlerave kolektive, sepse mund të duket sikur bëhet fjalë për Ukrainën, por kjo është shumë më e madhe se kaq.

“Bëhet fjalë për mënyrën tonë demokratike të jetesës, të cilën Rusia dhe aleatët e saj po përpiqen ta shkatërrojnë. Bëhet fjalë për gjithçka që kemi arritur deri më tani, që ata po përpiqen të shkatërrojnë, dhe për këtë arsye ne me të vërtetë kemi nevojë, sado i madh apo i vogël të jetë një vend, të sigurohemi që të shprehim zërat e njerëzve që përfaqësojmë dhe në të njëjtën kohë shprehim solidaritet me popullin ukrainas, prandaj Kosova ka qenë ndër kombet e para në botë që ka treguar solidaritet, për të treguar se qëndrojmë me Ukrainën, duke e ditur se kjo do të jetë për botën në të cilën duam të jetojmë”, thotë Osmani.

Më poshtë KultPlus ua sjell intervistën e plotë të saj:

Asambleja e Përgjithshme e OKB në mbledhje urgjente pas agresionit rus në Ukrainë

Mbledhja urgjente e Asamblesë së Përgjithshme të OKB’së ka nisur me një minutë heshtje. Në fjalën hyrëse Presidenti i Asamblesë së Përgjithshme Abdulla Shahid nga Maldivet ka përsëritur thirrjen për armëpushim të menjëhershëm.

Ai u ka bërë thirrje palëve që të shfrytëzojnë mundësinë e rrallë për dialog dhe që në mnëyrë kuptimplotë dhe me shpejtësi ta deskalojnë situatën.

Mbledhja e Asamblesë së Përgjithshme mbahet  pas vendimit Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara (KS-OKB), që dje miratoi projekt-rezolutën për  seancë të jashtëzakonshme për çështjen e Ukrainës në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së ku do të marrin pjesë 193 vende anëtare.

Projekt-rezoluta e paraqitur nga SHBA-ja dhe Shqipëria, u miratua me votën “pro” të 11 nga 15 anëtarët, ndërkohë që Rusia ishte vendi i vetëm që ishte “kundër”. Ndërsa kanë abstenuar Kina, India dhe Emiratet e Bashkuara Arabe (EBA).

Takimet e jashtëzakonshme të Asamblesë së Përgjithshme në OKB zhvillohen me kërkesën e të paktën 9 anëtarëve të Këshillit të Sigurimit ose me shumicë votash një më shumë se gjysma e shteteve në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së.

Pesë anëtarët e përhershëm (Rusia, SHBA-ja, Franca, Britania e Madhe dhe Kina) që kanë të drejtën e vetos në rezolutat e Këshillit të Sigurimit, nuk mund të përdorin të drejtën e vetos rreth kërkesës për një mbledhje të jashtëzakonshme të Asamblesë së Përgjithshme.

Pas miratimit të projekt-rezolutës në fjalë nga KS-OKB-ja, nesër do të zhvillohet takimi i jashtëzakonshëm i Asamblesë së Përgjithshme me 193 anëtarë. Në bisedimet e Asamblesë së Përgjithshme pritet të dënohen sulmet e Rusisë ndaj Ukrainës dhe të votohet një projekt-rezolutë ku do të bëhet thirrje për t’i dhënë fund menjëherë pushtimit. / KultPlus.com

Derisa ta vrasim luftën

Poezi nga Dije Demiri-Frangu

E di ju do t’flini me frikën për gjymtyrët e atdheut
Për drekën e fëmijëve lodrat e tyre
Do t’i mbyllni dritaret me perde të trasha
T’mos e shihni qiellin si ua masakrojnë vrasësit
Zemrat do t’i keni shesheve udhëve
Nëpër gjethet e atdheut nëpër lumenjtë e tij
do flini e do zgjoheni me vdekjen
nëpër trosha buke fytyrën do t’ia shihni
Do t’i fusni shtëpitë në valixhe për të ikur nga absurdi
unë nuk e kuptoj luftën
më duket psikologji e komplikume
Po krejt kështu disi ka qenë në Kosovë
E në shumë atdhe të tjerë
Do të jetë
Derisa ta vrasim luftën / KultPlus.com

MKRS-ja shpall konkurs publik për dizajnimin e Logos së institucionit ‘Opera e Kosovës’

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit shpall konkurs publik për dizajnimin e Logos së institucionit Opera e Kosovës, përcjell KultPlus.

Data e fundit për aplikim është: 31.03.2022.

Më poshtë gjeni detajet tjera për aplikim:

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, shpall konkurs publik për dizajnimin e Logos së
institucionit Opera e Kosovës, themeluar me vendimin Nr.08-V-053, të datës 02.08.2021 nga
Kuvendi i Kosovës.

Vlerësimi i propozimeve do të bëhet nga një komision profesional i themeluar nga Ministria e
Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

Kriteret e dizajnimit të logos:

➢ Të jetë origjinale, unike dhe të mos jetë imitim i ndonjë logoje ekzistuese.
➢ Të ketë pasqyrim artistik të veprimtarisë së Operës së Kosovës;
➢ Të shpreh funksionin dhe mandatin e Operës së Kosovës;
➢ Të jetë e veçantë, kreative, kualitative, profesionale dhe prezantuese;
➢ Të jetë dinjitoze për identitetin e Institucionit më të lartë kulturor në vend;
➢ Të jetë lehtësisht e kuptueshme;
➢ Të përçoj mesazh të qartë;
➢ Të jetë e dallueshme, t’i rezistojë kohës dhe të jetë e lehtë për tu mbajtur në mend;
➢ Të jetë e përshtatshme për vendosje në dokumente fizike dhe në paraqitje elektronike,
e lehtë për shtyp, në sfonde të bardha dhe të errëta;
➢ Të jetë lehtë e përdorshme në madhësi të ndryshme;
➢ Të ketë shpjegim të secilit detaj të propozuar në logo

Mënyra e aplikimit:

Logoja duhet të dorëzohet në pliko të mbyllura me shifër dhe pa emër të autorit në CD, (në të
kundërtën do të skualifikohet), bashkë me një version vektor të logos dhe po ashtu e shtypur
në kopje fizike.

Dosja e aplikimit duhet të përmbajë një manual të shpjegimeve të përmbajtjes dhe përdorimit.

Aplikacioni duhet të ketë mbishkrimin “Për dizajnin ideor të logos së Operës së Kosovës”

Dokumentet e kompletuara duhet të dërgohen personalisht ose me postë, në adresën e
mëposhtme:

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit

Sheshi Nëna Terezë; Zyra e Prokurimit, Nr. 20; 10000, Prishtinë, Republika e Kosovës

Kush mund të konkurojë:

Të drejtë konkurimi kanë të gjithë artistët nga Kosova, rajoni dhe bota.

Konkursi është i natyrës garuese dhe ideja më e mirë e përzgjedhur do të shpërblehet me 5,000
€.

Të drejtat e autorit për propozimet e përzgjedhura barten nga propozuesi tek Ministria e
Kulturës, Rinisë dhe Sportit. / KultPlus.com

Adem Gashi: As në skaje të imagjinatës nuk më përftonte ideja se një ditë do të isha laureat i çmimit “Azem Shkreli”

Shkruan: Adem Gashi

Fjala ime me rastin e pranimit të Çmimit kombëtar letrar “Azem Shkreli”

I respektuari, Z. Ministër Çeku,

Të çmuar anëtarë të Jurisë,

Të nderuar të pranishëm,

E dashur Grua,

Jam hamendur shumë nëse duhej të flisja sot, prirë nga bindja se kur njeriu vlerësohet me çmimin më të lartë të karrierës letrare, pikërisht për mjeshtërinë e fjalëve, ç’u dashka të thotë tjetër?

E megjithatë, Z. Ministër, ja që paska diçka që ju me fjalorin e administratës e quani protokoll dhe ne shkrimtarët, me fjalësin poetik i themi ritual dhe unë e respektoj.

Kam tri gjëra që nuk dua t’i mbaj ujem.

E para: Pikërisht në këtë ministri, në legjislaturën e parë pas lufte, kam qenë këshilltar i parë politik. Atëbotë kam hedhur dy projekt-ide që erdhën dhe u bënë program: Çmimin nacional për karrierë letrare dhe subvencionimin e dorëshkrimeve të autorëve. Programe që gjëllijnë edhe sot, veçse të zgjeruara e të begatuar në formë e përmbajte. Sigurisht që atëherë as në skaje të imagjinatës nuk më përftonte ideja se një ditë do të isha edhe unë laureat.

E dyta: I përkas gjeneratës së demonstratave të gjashtëdhjetetetës. Formimi im letrar i detyrohet shkollës letrare të Normales së Prishtinës që ishte bija gjenetike e Normales famëmadhe të Elbasanit, me drejtorin e parë Luigj Gurakuqin. Aty gjeta grupin letrar “Migjeni” që drejtohej nga Rushit Ramabaja. Një vit më vonë e mori kryesimin, tashti i ndjeri, Arif Demolli. Pastaj, për tri vjet, e drejtova unë (sigurisht duket të kem qenë më karrierist se dy të parët)! Po përse i zura ngoje këta emra dhe këto fakte? Që t’jua kujtoj se kjo shkollë letrare, si asnjë tjetër, dha tre laureatë të çmimit “Azem Shkreli”.

E treta: Ka vite që më ka bezdisur formulimi “Juri profesionale”. Ç’është kjo juria profesionale? Lexoja sesi çdo manifestim a konkurs letrar shkolle, mëhalle a qyteti bënte “juri profesionale”. Kur shihja përbërjen më dilet një arsimtar BAT-i, një tjetër i lëndës së Amvisërisë a ku di unë. Ata edhe mund të ishin shumë të mirë për lëndët e tyre, po nuk gjeje një pikëtakim me letërsinë.

Ju, Z. Ministër më bëtë të bëj një vetëqortim. Dëshmuat se kur do dhe di njeriu edhe mund të bëjë një juri me përgjegjësi, dije dhe kulturë profesionale. Dhe prova u dha. Pothuajse të gjitha vendimet u morën më vota unanime dhe, për herë të parë, nuk pati “ndarje” çmimesh, por “dhënie” çmimesh. Një çmim letrar mund të ndahet vetëm në një rrethanë, kur ka në konkurrencë një libër me bashkautorësi.

Tashti dikush mund të më pyes: do të thosha kështu për këtë juri edhe po të mos ma jepte çmimin? Ju them me sinqeritet, një vendim i tillë nuk do të më pëlqente hiç, po bindjen për kalibrin e saj nuk do ta kontestoja në asnjë rrethanë.

Tashti dua t’ju kujtoj diçka historiku letrar. Kur shkrimtarit gjerman Heinrich Bell i dhanë kumtin për çmimin Nobel ai bëri një pyetje habitore: Vetë mua, jo edhe Gynter Grasit? Vite më vonë kur Grasi e mori këtë çmim, po me habitore pyeti: Vetëm unë, jo edhe Krista Volf?

Nga ç’kam marrë vesh në listën për çmim karriere ishin edhe dy miq të mi të letrave: Zejnullah Rrahmani dhe Anton Nikë Berisha. Është bindja ime personale, të dy, po ashtu, meritorë për këtë çmim.

U mërzitët?

Po e mbyll këtë fjalë me një refleks komik: Doni më për Belulin?

Ju faleminderit!

28.02.2022 / KultPlus.com

Presidenti Zelensky nënshkruan aplikacionin për anëtarësim të Ukrainës në BE

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, sapo ka nënshkruar aplikacionin e Ukrainës për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Nga Parlamenti i Ukrainës njoftojnë se presidenti i vendit sapo nënshkroi aplikimin për të hyrë në Bashkim Evropian.

Këtë hap, Zelensky e ndërmori derisa ekipi i tij po negocion me ekipin rus, në mes të luftës.

“Ky është një moment historik”, është shkruar nga parlamenti i Ukrainës, në rrjetin social Twitter.

Ndërkaq, negociatat Ukrainë-Rusi, të cilat kanë nisur para pesë orësh, po vazhdojnë akoma. Një zyrtar i presidencës së Ukrainës ka njoftuar se tashmë ka nisur rundi i tretë i diskutimeve mes palëve.

Derisa delegacionet po zhvillonin bisedimet, qyteti ukrainas, Kharkiv, është sulmuar nga Rusia. Nga sulmet raketore atje, raportohet se janë vrarë shumë civilë dhe janë lënduar mijëra të tjerë.

“Sot kam nënshkruar aplikimin për anëtarësimin e Ukrainës në Bashkimin Evropian. Jam i sigurt se është e vërtetë”, ka shkruar Presidenti Zelensky në rrjetet sociale. / KultPlus.com

Kënga arbëreshe “Na martohet Jurendina” e lashtë sa gjuha shqipe (VIDEO)

Këngetari Pino Kakoca (1957), është një arbëresh nga katundi Shënd Dimitër Koroni në Kalabri, prej nga ishte edhe shkrimtari e poeti, Jeronim de Rada. Fakti se kjo pjesë e ka ruajtur më shumë fanatizëm traditën shqiptare dëshmohet edhe përmes kësaj këngë arbëreshe e cila është e lashtë po aq sa gjuha shqipe, shkruan KultPlus.

Kjo këngë flet për martesën e Jurendinës, ndërsa fton burra, gra e vasha të stolisura që të jenë pjesë e këtij ahengu për ta përcjellur martesën e saj me dhurata, valle, daulle, çifteli e dolli.
KultPlus po ju përcjellë këtë këngë arbëreshe të shoqëruar me pamje të jetës dhe kulturës arbëreshe në Itali, atje ku ata ruajtën traditën për 600 vite me radhë.

“Ngini (ngitni, ngani), oj gjindë të mira
Me dhurat’ e me dafina
Se martohet Jurendina
E ju, gra më të mëdha
Vjershëroni ju në dasmë
Lumturinë e Jurendinës
E ju, vashës të stolisur
Dridhni vallet të nisur
Me daull e çifteli
Ngrëni qelqet për dolli
Më fund e helqni këta raki
Për harenë e Jurendinës
Dehëni burra se na ndodhet
Një ditë çë s’mënd harrohet
Na martohet Jurendina
Qesh, oj më’, pa lot ndër sy
Nusja vete në Venetì
E Kostandini është besnik”.

Arbëreshët e Italisë Jugore (pjesa më e madhe) janë me prejardhje nga Shqipëria Jugore nga emigrimet e viteve 1400-1500-ës, si dhe nga viset arvanite të Greqisë jugore të po atyre viteve (pjesa më e madhe e tyre nga Labëria/Viset Çame nën Sarandë (Xarra, Butrinti, Markati apo Konispoli). / KultPlus.com

Teatri Oda me programacion të pasur në muajin mars

Teatri Oda ka publikuar së fundmi orarin për muajin mars, ku do të ketë një programacion të pasur me shumë shfaqje, shkruan KultPlus.

Përmes një postimi nga Qendra Multimedia, u bë i ditur edhe programi i Teatrit Oda për muajin mars, i cili do të fillojë më 1 dhe përfundoj më 31 mars.

Gjatë këtij muaji do të shfaqet edhe premiera “Pas-humbja” me regji të Florent Mehmetit.

Më poshtë gjeni edhe orarin e plotë me të gjitha shfaqjet e përfshira. /KultPlus.com

Tifozët në stadiumin ‘Wembley’ një zëri këndojnë këngën e Dua Lipës (VIDEO)

Dua Lipa me zërin e saj magjik ka arritur që të marrë vëmendje nga e gjithë bota dhe rrjedhimisht të dëgjohet nga shumë njerëz, shkruan KultPlus.

Njëri prej stadiumeve më të famshëm në Angli “Wembley” ka qenë i stërmbushur gjatë ditës së djeshme kur edhe është zhvilluar takimi mes Liverpoolit dhe Chelsea në kuadër të ndeshjes finale të Kupës së Anglisë.

90 mijë shikues të pranishëm në këtë stadium kanë dëgjuar dhe shumë prej tyre edhe kanë kënduar këngën e Dua Lipës me titull “One Kiss” në bashkëpunim me Calvin Harris.

Ky i fundit ka shpërndarë me publikun një video në llogarinë zyrtare në “Instagram”. /KultPlus.com

Mehaj: Kosova në NATO, është koha sot, që nuk pret nesër, për vendimin tuaj të duhur

Ministri i Ministrisë së Forcës dhe Sigurisë Armend Mehaj ka riaktualizuar kërkesën që Kosova të jetë pjesë e NATOS-s, shkruan KultPlus.

KultPlus ju sjell të plotë reagimin e ministrit Mehaj.

Serbia edhe me qëndrimin e fundit pas agresionit ushtarak të Rusisë mbi Ukrainën tregoi përcaktimin e qartë pro-rus.

Qëndrimi zyrtar i Serbisë nuk ishte befasi për askënd nga Bota demokratike perëndimore duke pasur parasysh, se Serbia ka qenë dhe është aleatë i denjë i Rusisë dhe Presidentit Putin.

Një keqardhje hipokrite dhe qëndrim kontradiktor për agresionin rus në Ukrainë është një demonstrim i qartë se pse tani është koha që Kosova të bëhet anëtare e plotë e NATO-s dhe BE-së.

Republika e Kosovës, institucionet dhe populli i saj kërkojnë nga SHBA, BE, Mbretëria e Bashkuar, Kanadaja dhe gjitha vendet e rreshtuara kundër agresionit rus ndaj Ukrainës që të dënojnë qëndrimin mashtrues dhe kontradiktor të Serbisë.

Rusia përmes Serbisë, sikur në vazhdimësi edhe në të ardhmen do të vazhdoj, aktivitetet destruktive për cenimin e paqes, sigurisë dhe stabilitetit të vendeve të rajonit dhe më gjerë.

Pasojat e përpjekjeve për ta joshur Serbinë drejt Perëndimit me lëshime në dëm të konstruktivitetit maksimal politik të Republikës së Kosovës, mund të jenë të rrezikshme,duke i mundësuar Serbisë që të vazhdoj aleancën e ngushtë me Rusinë edhe në të ardhmen.

Përsërisim se është koha që nuk pret, që edhe Spanja, Greqia, Rumania, Sllovakia, si shtete anëtare të NATO-s dhe BE-së si dhe Qipro si anëtare e BE-së, të njohin shtetin tonë.

Republika e Kosovës në secilin dimension të saj për 14 vjet të pavarësisë ka dëshmuar dhe konfirmon fuqishëm se është shtet evropian i ndërtuar dhe funksional mbi parimet dhe vlerat më të larta euroatlantike.

Agresioni i Rusisë mbi Ukrainën, rrahu kambanën për të gjithë, se kjo është koha që të dihet se kush është në anën e duhur e kush në atë të gabuar të historisë.

Kosova, krahas vendeve tjera demokratike doli fuqishëm në mbrojtje të vlerave të Lirisë, Paqes e Demokracisë dhe solidaritetin e plotë me Ukrainën dhe popullin e saj liridashës dhe paqedashës.

Kosova ishte dhe është e vendosur fuqishëm në anën e duhur, për dallim nga Serbia që vazhdon në anën e gabuar të historisë.

Prandaj, mos hezitoni!

Është koha sot, që nuk pret nesër, për vendimin tuaj të duhur!

Kosova në NATO!

Kosova në BE!./ KultPlus.com

MKRS bën ndarjen vjetore të çmimeve për letërsi

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, ka ndarë çmimet vjetore për letërsi, përfshirë edhe çmimin kombëtar për vepër jetësore “Azem Shkreli”, shkruan KultPlus.

Këto çmime u dhanë nga Ministri, Hajrulla Çeku pas vlerësimit dhe leximit nga juria profesionale me përbërjen: Agim Vinca, Majlinda Bregasi, Isak Shema, Ag Apolloni, dhe Ervina Halili.

Në këtë ceremoni u ndanë çmimet si vijojnë:

Adem Gashi u shpërblye me Çmimin Kombëtar për Vepër Jetësore “Azem Shkreli”

Mehmet Kraja me veprën “Liria Ime” u shpërblye me Çmimin për Prozë “Anton Pashku”

Xhevdet Bajraj me librin “Burri që lozte me engjëjt” u shpërblye me Çmimin për Veprën më të Mirë në Poezi ‘Ali Podrimja’

Blerina Rogova Gaxha me studimin “Vdekja në letërsinë moderne shqipe” u shpërblye me Çmimin për Veprën më të Mirë në Kritikë Letrare dhe Eseistikë “Ibrahim Rugova”

Shaip Grabovci me dramën për fëmijë “Zëra nga vitrina” u shpërblye me Çmimin për Veprën më të Mirë për Fëmijë dhe Të Rinj ‘Vehbi Kikaj’

Çmimi për veprën më të mirë të përkthyer në gjuhën shqipe “Pjetër Bogdani” iu dha Col Mehmetajt për përkthimin e veprës “Meditime” të Mark Aurelit.KultPlus.com

Baleti Kombëtar i Kosovës bëhet me drejtor, zgjidhet Sinan Kajtazi

Baleti Kombëtar i Kosovës zyrtarisht ka një udhëheqës në krye, e ai është balerini Sinan Kajtazi, shkruan KultPlus.

Sinan Kajtazi e ka konfirmuar këtë vendim edhe për KultPlus, gjithnjë duke iu referuar vendimit të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, që edhe e ka publikuar në faqen zyrtare.

KultPlus merr vesh se këtë pozitë e kanë synyar edhe katër të tjerë, por që komisioni e ka vlerësuar Sinan Kajtazin.

Sinan Kajtazi është një ndër balerinët e parë të trupës së baletit të pas luftës./ KultPlus.com

Sinan Kajtazi me Ahmet Brahimajn, ku ky i fundit e udhëhoqi këtë institucion për shumë mandate

Adem Gashi laureat i Çmimit për Vepër Jetësore “Azem Shkreli”

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, në një ceremoni solemne, ka bërë dhënien e Çmimit Kombëtar për Vepër Jetësore “Azem Shkreli” dhe për Çmimet Vjetore për Letërsi, shkruan KultPlus.

Çmimi Kombëtar Letrar për Vepër Jetësore “Azem Shkreli” i ndahet Adem Gashit.

Gashi filloi fjalimin e tij ku në mënyrë sipërfaqësore falënderoi Ministrin Çeku për këtë çmim.

Fjalimin e tij ai e vazhdoi duke treguar për kohën kur ai punonte si një këshilltar në Ministrinë e Kulturës, për ta përfunduar në fund duke u shprehur i lumtur për çmimin e fituar. /KultPlus.com

‘Kur tretesha dhe digjesha për ty, nga njëri-tjetri letrat vinin vonë…’

Poezi nga Dritëro Agolli.

Kur dashuroheshim në kohën tonë,
Kur tretesha dhe digjesha për ty,
Nga njëri-tjetri letrat vinin vonë,
… Kalonte dhe një muaj apo dy.

Po ndofta dashuria mbahej gjallë,
Se zjarrin mbanin letrat në udhëtim
Me biçikletë a mushkë apo me kalë
Në vapë e shi, dëborë dhe thëllim.

Kur dashuroheshim në kohën tonë
Me zor na vinin letrat fshat-qytet
Nuk kishim nëpër dhomë telefon
Dhe në ëndërr s’kishte faks dhe internet.

Megjithatë më mirë që nuk kishte
As telefon, as internet, as faks,
Se fjalë e nisur shpejt dhe mund ta vriste
Një dashuri të vjetër për një çast. /KultPlus.com

Konfirmohet lajmi i madh, Festivali i Dua Lipës do të mbahet këtë vit në Kosovë

Sunny Hill Festival që konsiderohet si festivali më i madh në Kosovë do të mbahet këtë vit në Kosovë, shkruan KultPlus.

Ky festival që nuk është mbajt viteve të fundit si pasojë e pandemisë, këtë vit do të rikthehet në Prishtinë.

Dukagjin Lipa, babai i Dua Lipës ka njoftuar nëpërmjet rrjeteve sociale se Sunny Hill Festival po rikthehet në Kosovë, duke iu referuar një interviste të Dua Lipës për medie të huaja, ku ka dhënë detaje për këtë festival.

Sunny Hill Festival do të mbahet në muajin gusht në Prishtinë, dhe duke iu referuar edicioneve të shkuara ku kanë ardhe shumë yje botërore, pritet që edhe në këtë edicion të ketë prurje të mëdha./ KultPlus.com

De Rada mes fshatarëve të fshatit të tij arbëresh (FOTO)

Kjo është një foto e rrallë e Jeronim De Radës e cila besohet të jetë realizuar në vitet e fundit të jetës së poetit të njohur arbëresh.

De Rada këtu shihet mes fshatarëve (bujqxe,) me shkop në dorë, i pafaan, fukara i rrazbitur njësoj si ata…

Fotoja mendohet të jetë shkrepur në katundin Maqi ku De Rada ndërroi jetë më 28 shkurt 1903. /diasporashqiptare/ KulPlus.com