Imazhi dhe jeta e Princeshës Diana do të shfaqen përmes një filmi artistik dhe një serie dokumentarësh.
Filmi titullohet “Diana”, prodhuar nga “72 Films” i cili përdor dëshmi që nuk janë dëgjuar më parë, foto dhe letra për të paraqitur jetën e Dianës nga adoleshenca deri në momentin kur ajo u bë gruaja e Princit Charles të Uellsit.
Mark Rafael dhe David Glover janë producentët ekzekutivë të filmit.
“Ka diçka pak magjike në lidhje me Princeshën Diana dhe pavarësisht nga vështirësitë në jetën e saj personale”, pohuan Mark dhe David.
“Në datën 1 korrik në 60 vjetorin e saj të lindjes është koha e duhur për të rishikuar jetën dhe trashëgiminë e saj dhe për të eksploruar se si nga një adoleshente relativisht e panjohur te personi më i trishtuar që ka jetuar ndonjëherë”, tha David Glover.
Dokumentari i titulluar “Dekadat e Diana” në çdo episod 60 minutësh, do të nxjerrë në pah mënyrën se si Diana frymëzoi ndryshime të thella shoqërore në periudha të ndryshme të jetës së saj.
“Kjo është historia e Dianës, por është gjithashtu historia jonë, dhe se si jeta e saj na ka ndikuar, madje edhe në mënyra që ne nuk i dimë plotësisht”, shtuan producentët.
Diana, nëna e Princit William dhe Princit Harry, vdiq në një aksident automobilistik ndërsa ndiqej nga një paparac në moshën 36 vjeç në gusht 1997.
Djali i saj Harry tha se ai kishte përdorur alkool dhe drogë për të përballuar vdekjen e nënës. /paolina/ KultPlus.com
I vendosur thellë në kockat e Gergely Kovacs, me një krenari madhështore qëndronte talenti i tij unik në performimin pianistik që mbrëmë skenën, çelësat e pianos, atmosferën dhe venën kryesore të njeriut, e pushtoi me një thjeshtësi zhurmuese që magjishëm zotëronte vëmendjen e të pranishmëve duke i futur ata në joshjen tunduese të tingujve të cilat rigonin mbi atmosferë në valsin e çmendurisë melodike, shkruan KultPlus.
Hyrja në skenën e Amfiteatrit të Ri të Bibliotekës Universitare për shumë kë që po vinte për herë të parë, do ti dukej e mahnitshme ku përveç hapësirës së gjerë dhe karrigeve të shumta që mundësonin shijimin e performancës së pianistit Kovacs në secilin kënd, dritat e ngrohta, ato me ngjyrë vjollcë dhe ato natyrale në mesin e objektit, ishin disa veçanti të vogla që ndikonin fuqishëm në prezantimin e lojës mjeshtërore të duarve të pianistit, me ç’rast fytyrat e të rinjve po bënin rrotullime sa në një anë e në tjetrën duke vëzhguar atmosferën pak para se të fillonte ajo se çka secili e priste me padurim.
Tash e tri net, hapjen e festivalit Chopin Piano Fest, e nisi drejtoresha organizative e festivalit Besa Luzha, e cila është shprehur se tashmë janë bërë si një familje në këtë festival i cili hap dyert për artin dhe artistët në përgjithësi. Ndërsa, i pranishëm ishte edhe Ambasadori József Bencze nga Ambasada e Hungarisë i cili doli në skenë për një fjalë rasti. Ai kryesisht është shprehur se po ndjehej mjaft i kënaqur që ishte i pranishëm dhe uroi për një natë të këndshme.
Me një besim dhe siguri të plotë në vetvete, para publikut u shfaq pianisti Gergely Kovacs, lëvizjet e së cilit tronditën qetësisht atmosferën qysh në fillim me veprat e kompozitorit të njohur botëror Johann Sebastian Bach. Gjatësia dhe krahët e tij po vinin në pah ende më shumë aftësitë e tij performuese ku pjesa e sipërme e trupit të tij ishte futur brenda një hipnotizimi ku fuqia e pamasë dhe e jashtëzakonshme e melodive dhe tingujve, po goditnin atmosferën brenda sekondave të cilat iknin pamëshirë duke na lënë me ndjenjën që koncerti të mbaronte sa më shpejt e të rifillonte përsëri pa ndaluar.
Efikasiteti i teknikës së Kovacs sa vinte e shtohej në një nivel të lartë që vazhdimisht prodhonte lëvizje të koordinuara dhe të rrjedhshme të cilat jepnin imazhin se rënia e duarve të tij nga shpatullat drejt çelësave po arrinin një shkallë tunduese ku palëvizshmëria e qetësisë melodike dhe kaosi i çoroditur i tingujve, vinin me një grumbull emocionesh të pa përshkruara që rrafshonin komplet mendimet e njeriut duke i lënë ata me një ndjenjë të vetme; padukshmërinë verbuese.
Eleganca e goditjeve të tasteve, shpejtësia e dridhjes së kokës, vështrimi përpjetë, brazda e vetullave, kërcimet e lehta trupore, shkelja e fuqishme e këmbës së majtë në platformë pas çdo përfundimi të secilës vepër, së bashku me këpucët e tij vezulluese që merrnin formë ndryshe ndriçuese sa herë që lëviznin në petale, arrestonin vëmendjen e të pranishmëve me një përkujdesje ku shpërqendrimi ishte dorëzuar komplet në luftën e admirueshme me fokusin e bebëzave të syrit që ishin të mahnitura pas performimit unik të pianistit e të cilat herë mbylleshin në një vetmi melodish e herë të tjera posedonin një dritë që tërë kohës përcjellte stuhinë e tingujve të shpalosur.
Kovacs, përgjatë dy orëve interpretimi të veprave të njohura nga kompozitorë botërorë si: Johann Sebastian Bach, Frédéric Chopin dhe Franz Liszt, dëshmoi talentin përmes lojës së tij pianitsike, qëndrimit të pëllëmbës dhe gishtave të lakuar, me ç’rast tingujt po vallëzonin herë në një ritëm të lartë ku atmosfera kaplohej në befasi të veçantë që vetëm performanca piantistike sjell, e herë në një ritëm të butë ku dinamika e melodive ndizte aortën e njeriut duke manipuluar jo vetëm me zemrën e të pranishmëve por edhe çdo strukturë delikate shpirtërore.
Mbështetja instiktive e audiencës për të dëgjuar lojën madhështore të pianistit dhe tundja e kokës së tyre në ritmin e melodive ishin specialiteti i mbrëmjes ku shpejtësia e rrufeshme e gishtërinjve të tij dhe qetësia e vetmuar atraktive po dhuronte një performancë që ndikonte thellë në një pa përmbajtje entuziaste të shprehjeve të fytyrës, duke e bërë publikun ta përjetoi talentin tërheqës që Kovacs posedonte e që pikërisht ka zgjedhur që ta shpalos në këtë skenë duke na lënë me një zinxhir inspirimi dhe njëkohësisht me momente që do të na vijnë pas një kohë të gjatë e që do të mbërthehen lezetshëm në skajet e kujtesës tonë.
Kështu, krejt në fund, pas dy orë interpretimi që fluturuan papritmas, ishte radha e të pranishmëve që ta mbizotëronin atmosferën në skenë me duartrokitje e brohoritje që sollën buzëqeshjen e pianistit dhe rikthimin e tij rreth tri herë nga prapaskena për të falënderuar publikun për dy minutëshin interpretues të tyre.
Për të treguar më shumë rreth natës së mbrëmshme dhe performancës unike të tij, për KultPlus foli pianisti Gergely Kovacs.
“Jam mjaft i lodhur dhe është duke u bërë shumë nxehtë këtu por unë thjesht e dashurova këtë natë sepse është e mrekullueshme të performosh përsëri live para një audience pas një kohe të gjatë me pandeminë, e posaçërisht me këta njerëz të mirë përreth, reagimet e të cilëve ishin mahnitëse”, thotë Kovacs.
Sipas tij, ai ka vetëm përvoja të mira sepse të gjithë personat janë shumë të mirë dhe të sjellshëm, ndërsa reagimet në publik ishin shumë natyrale dhe atij i pëlqen kur ndodh komunikimi mes performuesit dhe të pranishmëve, duke e bërë atë të ndihet mjaft i lumtur.
“Unë nuk kam asnjë vepër të preferuar, por janë disa pjesë që unë i frikësohem më shumë dhe janë disa pjesë që unë nuk frikësohem fare t’i luaj, por unë e dashuroj këtë repertor në mënyrë të barabartë”, përfundon Kovacs për KultPlus.
Chopin Piano Fest gjatë këtij edicioni do të prezantojë edhe 13 koncerte të tjera në vazhdim. Nata e katërt e këtij festivali, vjen më datë 14 qershor ku do të interpretojnë sopranoja Marjana Leka, tenori Armaldo Klogjeri dhe pianistja Lejla Pula në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare. / KultPlus.com
26 prilli i vitit 1986 ishte një nga ditët më tragjike në historinë e njerëzimit. Reaktori 4 i qendrës bërthamore të Çernobilit, në Ukrainë, shpërtheu duke shkaktuar vdekjen e dy punëtorëve.
Më pas, rreth 30 punëtorë dhe zjarrfikës vdiqën si pasojë e radiacionit.
Pavarësisht shifrës zyrtare të viktimave, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) tha se efektet e këtij shpërthimi mund të kenë shkaktuar 4000 viktima nga kanceri, ndërsa organizata të tjerë pretendojnë se numri i viktimave nga pasojat e shpërthimit të reaktorit është rreth 100 000.
Banorët u evakuuan dhe reaktori u “varros” me një mbulojë mbrojtëse, por kthimi i jetës normale në zonë nuk u arrit dot. Ende sot, në Çernobil mund të dallohen qartë pasojat e asaj ngjarjeje të rëndë dhe disa prej tyre po shqetësojnë tej mase shkencëtarët.
Aktualisht, në “zonën e ndaluar” të Çernobilit ka vetëm kafshë dhe bimë të egra. Niveli i radiacionit aty është shumë i ulët tashmë dhe sipas shkencëtarit spanjoll, German Orizaola, Çernobili është kthyer në “parajsën e ujqërve”. Gjithashtu, në këtë zonë po shfaqen edhe specie të reja, si ariu i murrmë, që kishte 100 vite që nuk shihej në Çernobil. / KultPlus.com
Sot janë mbushur 22 vjet nga tërheqja e forcave kriminale ushtarake e paramilitare serbe nga Kosova, duke shënuar kështu fundin e pushtimit serb.
Ushtria serbe u dorëzua nga lufta e Ushtrisë Çlirimtare në tokë dhe bombardimeve të NATO-së që e detyruan të nënshkruajë marrëveshjen e kapitullimit më 9 qershor 1999 në Kumanovë.
Sulmet, që vazhduan për 78 ditë, u anuluan më 10 qershor, pasi Komandanti Suprem i NATO-së, gjenerali Wesley Clark i raportoi Këshillit të Atlantikut Verior se sulmet ajrore kishin detyruar pushtuesin serb të fillonte tërheqjen e plotë të forcave nga Kosova.
Me hyrjen e NATO-s, në Kosovë nisi edhe vendosja e misionit të përkohshëm të Organizatës së Kombeve të Bashkuara-UNMIK, i cili do të administronte vendin deri në shpalljen e Pavarësisë, më 17 shkurt 2008. / KultPlus.com
Dave Grohl ka zbuluar se anëtarët që janë gjallë të grupit të njohur “Nirvana”, kanë regjistruar muzikë “vërtetë të mirë” së bashku – porse ka shumë gjasa që të mos e shohë dritën e diellit ndonjëherë.
Në një intervistë, Grohl ka treguar si ai dhe basisti Krist Novoselic bashkë me kitaristin e turneve të “Nirvanas” Pat Smear, ende takohen dhe herë pas here rezulton në krijimin e këngëve të reja, shkruan NME.
Ai ka shtuar se kanë krijuar muzikë vërtetë të mirë, por nuk kanë bërë ndonjë gjë me të deri tash. Këtë e përshkruan si një gjë që të tre e bëjnë mes miqsh. / KultPlus.com
Universiteti i Prishtinës, përmes një komunikate dërguar për media ka reaguar pas liturgjisë që është mbajtur dje në kishën që gjendet kampusin e UP-së.
Në këtë komunikatë, UP-ja ka thënë se liturgjinë e djeshme e shohin si ndikim në procesin gjyqësor, duke e ditur se ky institucion është në procedurë kontestimore në Gjykatë Themelore për lokacionin e ndërtimit të kishës.
“Universiteti i Prishtinës ‘Hasan Prishtina’ shpreh shqetësimin e thellë për ceremoninë fetare të organizuar dje nga Kisha Ortodokse Serbe, në objektin e ndërtuar ilegalisht prej ish-regjimi serb në kampusin e UP-së. UP-ja njofton opinionin e gjerë që procesi dhe lokacioni i ndërtimit të këtij objekti janë aktualisht në procedurë kontestimore në Gjykatën Themelore të Prishtinës, prandaj zhvillimin e djeshëm e sheh si tentim të sjelljes së UP-së para aktit të kryer, si dhe tentim për ndikim në procesin gjyqësor”, thuhet tutje në komunikatë, derisa, UP-ja ka paralajmëruar se do të ndërmerr veprime ligjore për këtë rast.
“Universiteti i Prishtinës do të ndërmerr të gjitha veprimet e nevojshme ligjore për lirimin e kampusit universitar nga të gjitha objektet e ndërtuara pa leje, ku përfshihet edhe objekti në të cilin është organizuar ceremonia në fjalë. Njëherësh, UP-ja fton të gjithë akterët e përfshirë në proceset nëpër të cilët po kalon Kosova, t’i kontribuojnë qartësimit të kësaj situate, në përputhje me normat ligjore. UP-ja rithekson edhe një herë qëndrimin që kampusi universitar është i dedikuar vetëm për studentët dhe për aktivitete akademike, si dhe dënon çdo sjellje e cila paraqet provokim për studentët, stafin dhe qytetarët e vendit. Rektorati i Universitetit të Prishtinë”, përfundon komunikata.
Dje për liturgjinë që është mbajtur në oborrin e Kishës, Qeveria ka bërë të ditur se nuk kanë pasur informacione as ata e as policia e Kosovës./Express/KultPlus.com
Kompania e madhe e kozmetikës L’Oreal Paris ka shpallur aktoren e njohur Kate Winslet si ambasadore globale, duke e bërë atë pjesë të misionit për gratë: “kurrë mos dyshoni në veten tuaj; të gjithë ia vlejnë”.
“Jam shumë e lumtur të jem pjesë e thënies së L’Oreal Paris: Të duhet kurajo dhe forcë të besosh se ti vlen”, ka thënë Winslet.
“Nganjëherë ndihesh e pavlerë. Të gjithë i kemi ato momente, dhe kjo na bën neve njerëz. Por, sa më shumë i thua këto fjalë dhe beson në atë çfarë je në të vërtetë, atëherë me kohë dhe besim në vete, ti gjithashtu do të ndihesh me vlerë”.
Delphine Viguier-Hovasse e L’oreal Paris shpjegon, “Kate Winslet është ikonë e vërtetë, në film dhe një grua e fortë, një zë fuqizues në misionin tonë në L’oreal Paris: Beso në vete në mënyrë që gjenerata e ardhshme nuk e vë në dyshim për asnjë moment. Me talentin e saj për të ngritur historitë e grave dhe të mbështesë ato që nuk kanë zë, Kate Winslet ndan me ne arsyen pse jemi në L’Oreal Paris- të inkurajojmë gratë për të ditur vlerën e tyre të festojnë bukurinë dhe të guxojnë të jenë vetvetja”./ KultPlus.com
Parada Shqiptare, evenimenti madhështor që organizohet çdo vit nga “Rrënjët Shqiptare” në SHBA anulohet për të dytin vit radhazi për shkak të pandemisë.
Edhe këtë vit kryebashkiaku i Nju Jorkut Bill de Blasio nuk ka dhënë dritën jeshile për organizimin e këtij eventi mjaft të rëndësishëm për shqiptarët e Amerikës.
Aktiviteti ishte parashikuar të mbahej më 12 qershor 2021 në orën 08.00 në Manhattan.
Edhe vitin e shkuar për shkak të pandemisë së COVID-19 eventi nuk mund të realizohej.
Ndërsa Parada Shqiptare e 2019, e fundit në radhë e realizuar pati si temë Çamërinë, ndërsa ajo e 2018-tës veteranët e UÇK-së.
Ndër paradat e komuniteteve të ndryshme që organizohen në Manhatan në muajin qershor, ajo e shqiptarëve dallohet për nga pjesëmarrja e madhe dhe nga dinamizmi që krijojnë këngët e vallet popullore. /diasporashqiptare/ KultPlus.com
Utalaya Foundation, sot ka kurorëzuar punën për krijimin e librit dy-gjuhësh për fëmijë, me aktivitete të ndryshme me fëmijët e komuniteteve të ndryshme të Kososovë, aktivitet ky i cili ka zënë vend në Mitrovicë, përcjell KultPlus.
Dy karakteret kryesore të librit, Uta Ibrahimi dhe @Miljana Bulatovič, dy gra shumë të zonja, njëra alpiniste e tjetra artiste, përveç që frymëzojnë gjeneratat e reja me veprimtarinë e tyre, ato vazhdimisht angazhojnë fëmijët e komuniteteve të ndryshme në aktivitete që ndihmojnë zhvillimin e tyre mendor dhe fizik përmes sportit e artit, si dhe kultivojnë në ta vlera universale si paqja, toleranca ndër-etnike, të lexuarit, kuptuarit.
Edhe sot Uta e Miljana dhanë fjalimet e tyre motivuese para fëmijëve, lexuan rrëfimin e librit “Ngjyrat e natyrës me Utën dhe Miljanën” për ta, u përgjigjën pyetjeve të tyre, si dhe i dhuruan secilit fëmijë librin me autografin e tyre si dhe materialet tjera promovuese.
Utalaya Foundation, ndër të tjera ka shpërndarë 1000 libra tek OJQ, Qendra, Shkolla, Librari dhe entitete tjera në Mitrovicë.
Ndërkaq, në njoftimin e shpërndarë në rrjetin social Facebook, Uta Ibrahimi thekson se ky libër synon të nxit imagjinatën, kuriozitetin, respektin për njerëzit, natyrën e kafshët si dhe të ndihmojë fëmijët të mësojnë gjuhë të reja e të fitojnë shprehi të punës. Por mbi të gjitha libri i shumëngjyrshëm vjen për ti gëzuar ata, gjë që u dëshmua nga entuziazmi dhe hareja e të vegjëlve. / KultPlus.com
Hijeshia me të cilën e ka luajtur këtë valle përpara se të varej në litar ka bërë që t’i falej jeta e vallja të marrë emrin e tij.
Vallja e Osman Takës është një nga më të bukurat jo vetëm të Çamërisë por të gjithë botës shqiptare dhe e mbarë Ballkanit, përcjellë KultPlus.
Osman Taka ishte një nga luftëtarët kryesorë të degës çame të Lidhjes së Prizrenit me qendër në Prevezë që u kap rob në luftë me osmanlinjtë. Hijeshia me të cilën e ka luajtur këtë valle përpara se të varej në litar ka bërë që t’i falej jeta e vallja të marrë emrin e tij.
Vallja e Osman Takës është përfshirë edhe në filmin “Gjeneral Gramafoni”, se për cilën valle bëhet fjalë, shikojeni videon. / KultPlus.com
Populli e di kur duhet bërë kryq me tre e kur me pesë gishtërinj e kur të thuhet dova Ai më së miri të thotë s’ka përëndi të tjerë përvec meje Populli të thotë se s’ka kryeplak më të urtë se fshati Ai e ka meteorologjinë e vet në gjunjtë e pleqëve e të plakave kur ky yll apo ai gjendet këtu apo aty Populli di pse s’duhet përqeshur lumin për rrugën e tij gjarpërore rrjedhën mund ta gabojë ndonjë pikë po lumi kurrë
2.- pasi vetëm ai e di rrugën e vet vallen e popullit askush s’do ta mësojë as t’i marrë erë për një jetë kalimtare Kurrë mos humb besë ndaj Zotit tënd të ri beso e po të besoj në këtë aksiomë
Populli e di se vetëm fëmijët dhe kafshët të duan pa hile
Cdo fjalë që të thuhet për Popullin është e stërvockël Ai e ka celësin për cdo rebus vetëm për të s’ka enigma Eu Ai di se cili mashkull i shtëpisë është për pazar e cili jo Ai e di mu si Luli i vocërr
3.- ku është hija e ku gjendet dielli kush është Mark kush Januz e kush Janus Populli e ka syrin të thellë sa një oqean populli të thotë se kënga është vaji i burrit se kështu e ka jeta Ai ka cka s’ka asnjë kryevepër s’e ka krijuar Dante Aligieri apo ndonjë tjetër po Ai i mjeri Për cdogjë që ke ndier mos beso as ti po populli e di Ai para se ta capojë të njëmbëdhjetin hap dhjetë i ka kaluar Populli s’ka epiqendër të gjitha trojet e skajet e tij ashtu mund të quhen
4.- Populli të mëson me proverba ai të thotë: “I di Meta punët e veta” / KultPlus.com
Kur u ktheva në Paris përjetova një prej përvojave më të dhimbshme të jetës sime.
Vendosa të lija peng unazën e fejesës me diamantin blu prej katërmbëdhjetë karatësh. Kisha nevojë për para për varrin e Mbretit. Në llogarinë bankare kishin mbetur vetëm treqind franga dhe doja të ngrija një monument mbi varrin e Mbretit, për të cilin të gjithë shqiptarët të ndiheshin krenarë.
Hoqa nga gishti unazën, që im shoq e kishte blerë te Cartier dhe u përpoqa të lija pas të gjitha kujtimet, teksa qëndroja ulur në zyrat e Mont de Pieté. Nuk ishte momenti për të derdhur lot. Me një shprehje dashamirësie në fytyrë, gruaja më këshilloi ta shisja unazën menjëherë dhe kështu bëra, madje, me një çmim të mirë.
Im bir pati mundësinë ta mbante nën vëzhgim për disa vite, pasi shpresonte se një ditë do ishte në gjendje të ma riblinte. Për cilindo që sot e mban në dorë, ajo është thjesht një unazë tepër e hijshme diamanti, por për mua përfaqëson kujtimet e një jete të tërë.”
(marre nga libri “Geraldina e shqiptarëve” i autores angleze Gwen Robyns.)
Në foto: Geraldina -Trendafili i Bardhe i Budapestit dhe Mbreteresha fatkeqe e Shqiptarëve. /KultPlus.com
Peshkopi Teodosije i Dioçezës së Rashkës dhe Prizrenit ka mbajtur liturgji në Kishën e braktisur në oborrin e UP-së për herë të parë prej vitit 1998.
Për festën që mbahet në ditën e 40 pas krishtlindjeve ortodokste që njihet si “Dita e Ngritjes së Krishtit”, Dioçeza e Rashkës dhe Prizrenit ka mbajtur liturgji së bashku me besimtarë dhe peshkopë të tjerë.
Për këtë ngjarje, ka reaguar ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku përmes një statusi në faqen e tij zyrtare në rrjetin social Facebook, ku ka theksuar se për aktivitetin në fjalë, Policia e Kosovës nuk ka qenë e informuar paraprakisht duke bërë kështu që ky aktivitet të shkelë rregullat e sigurisë publikë në Kosovë.
Më poshtë gjeni statusin e plotë të ministrit Çeku.
Gjatë ditës së sotme jemi njoftuar për një aktivitet të Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë të zhvilluar në strukturën e papërfunduar, e cila ishte ndërtuar në pronën e Universitetit të Prishtinës në kohën e regjimit represiv serb mbi Kosovën. Policia e Kosovës nuk ka qenë e njoftuar paraprakisht për mbajtjen e këtij aktiviteti dhe kjo përbën shkelje të rregullave të sigurisë publike në Kosovë.
Prona ku është ngritur struktura e papërfunduar aktualisht është në procedurë kontestimore dhe ku paditës është Universiteti i Prishtinës “Hasan Prishtina”. Për këtë arsye, asnjëra palë që është pjesë e procedurës gjyqësore nuk guxon të ushtrojë presion mbi gjykatat. Bëjmë thirrje që situatat e tilla të mos përsëriten dhe palët e interesit në këtë rast gjyqësor të përmbahen nga ushtrimi i presionit të drejtpërdrejtë ose të tërthortë mbi institucionet e drejtësisë.
Liria e veprimtarisë fetare është e garantuar me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës, dhe ajo mbrohet me të gjitha mekanizmat institucional. Mirëpo, veprimtaria fetare nuk mund të përdoret për qëllime politike dhe as të cënojë rendin, ligjin dhe drejtësinë. Për paqen që e gëzojmë sot kemi paguar çmim të lartë, prandaj institucionet e Kosovës nuk do të tolerojnë veprime që cënojnë sigurinë publike, ndërhyjnë në pavarësinë e gjyqësorit dhe nxisin konflikte duke e rrezikuar bashkëjetesën mes komuniteteve. / KultPlus.com
Që kur fotografia e parë u shkrep në vitin 1826, fotografët amatorë dhe ata profesionistë kanë qenë në ‘’gjueti’’ për të kapur një moment perfekt.
Çdo fotografi tregon një histori, disa thjesht mbesin në histori për shkak të ‘momentit perfekt të shkrepjes së tyre.
Nga ndërtesat e pamundura te perspektivat konfuze që do t’ju bëjnë të kruani kokën, shikoni më poshtë albumin e disa prej fotove më të pabesueshme që janë bërë në momentin perfekt. / KultPlus.com
Një ndër grupet muzikore që nëpërmjet krijimtarisë artistike të tyre shënuan lulëzimin e rokut shqiptar ishte edhe grupi TRIX, shkruan KultPlus.
I formuar në pranverën e vitit 1974, fillimisht në përbërje prej Veli Sahitit, Muhamet Bislimit si dhe Nuredin Azemit, e më pas me anëtarësimin e Hil Prenk Palajt dhe Gjergj Prenk Palaj, TRIX lanë gjurmë të pashlyeshme në historinë e muzikës shqiptare.
Një këngë tjetër tejet e njohur, e që vie nën interpretimin fantastik të Veli Sahitit është ”Dashuria në qershor”, një këngë kjo të cilën sonte KultPlus e sjell për adhuruesit e këngëtarit të mirënjohur.
Bashkangjitur gjeni videon dhe tekstin e këngës.
A e din vash ç’të kam thënë, për ty unë do të jetojë. Nji premtim që ta kam dhënë, jo nuk e harroj (x2)
Ref: Eja, eja ti unë tash të kërkoj, por si dielli në qershor vashë e bukur ti ndriçon (x2)
Unë tash të dashuroj, bukuroshe e gjithësisë Ne dy sbashku, po kalojmë në pragun e lumturisë.
Ref: Eja, eja ti unë tash të kërkoj, por si dielli në qershor vashë e bukur ti ndriçon (x2). / KultPlus.com
Të gjithë e njohim shprehjen ”Një foto vlen sa një mijë fjalë”, por artistja Amrita Sethi beson se një fjalë vlen sa një mijë piktura.
Tre vite më parë, 40-vjeçarja ndërpreu një karrierë të suksesshme në botën e financës për t’u përqendruar në pasionin e saj, artin. E vendosur në Dubai, ajo nisi të bënte shpejt emër pasi krijonte vepra artistike nga zëri i saj.
“Dua që të hedh në letër emocionet që dalin nga zëri”, thotë ajo për mediet në Dubai, përcjell KultPlus.
Në momentin që ajo flet, një kompjuter prodhon imazhe përmes valëve të saj të zërit. Më pas, ajo printon formën abstrakte dhe vizaton mbi të për të krijuar një pikturë të frymëzuar nga kuptimi i fjalës apo frazës që ka shqiptuar. / KultPlus.com
Agatha Christie ishte dhe mbeti e veçante. Gjithçka që konturon profilin e saj krijues dhe njerëzor është një shkas kureshtues. Ajo jo vetëm i dha vlerë gjinisë në të cilën shkroi, por futi në brazdë pasionin përfshirës në botën gjithnjë të mbuluar nga një mjegull e trashë misteri.
Ngjizja dhe trajtesa e tematikës së romaneve e mban këtë penë të veçmen e asaj galerie krijuesish të trillit dhe rrëfyeses policore. Ajo renditet te shkrimtaret dhe autoret më të suksesshme në gjininë e romanit kriminal dhe atij policor. Interesi për punët e saj, por edhe jetën e misteret e saj, vijon të jetë një atraksion e madje frymëzim i vërtetë për shumë adhurues, edhe sot e kësaj dite.
Përshkrimet e Agatha Christie-t rrallë ndodh që të shoqërohen pa superlativa: Agatha Christiei, e njohur në botë si shkrimtare e romaneve kriminalistike, ka botuar mbi 80 romane dhe përmbledhje të tregimeve të shkurtëra, e përkthyer më shumë se Shekspiri, veprat e saja janë të shitura përtej bilona ekzemplarëve, vetëm në gjuhën angleze dhe po aq ekzemplarë në mbi 100 gjuhë në të cilat janë të përkthyera, kështu që me të drejtë mban titullin “Mbretëresha e krimit”. Vetëm veprat e Shekspirit dhe Bibla janë shitur më shumë, por Shekspirit ia ka kaluar me numrin e gjuhëve, në të cilin është e përkthyer, kështu që me numrin e të gjitha veprave gjithsesi zë majën e letërsisë botërore si shkrimtarja më produktive e të gjitha kohërave. Për 56 vitet e veta prej shkrimtareje aktive, ka shkruar dhe ka botuar 67 romane kriminalistike, mbi 150 tregime të shkurtëra të cilat janë të përmledhura në mbi 20 vepra, me dhjetëra vepra të shkurtra e të gjata dramatike, prej të cilave më e njohura gjithsesi është “Mousetrap”, e cila vetëm në Londër, në Teatrin e Ambasadorëve, është shfaqur pandërprerë më shumë se 30 vjet dhe është interpretuar përpak 9.000 herë, ndërsa deri tani në botë ka pasur më shumë se 20.000 realizime (shfaqje) dhe zgjat mbi 50 vjet. Disa dhjetëra filma dhe seriale televizive janë xhiruar sipas motiveve të romaneve të Agatha Christie.
Para së gjithash, janë planet apo fantazia kriminale e personazheve të krijuara prej saj, për të cilët fansat e Christie-t vijojnë t’i lexojnë edhe sot e kësaj dite plot endje romanet e saj, e që gjejnë në çdo brez edhe më shumë adhurues.
Askush nuk është tërësisht i pafajshëm në romanet e Christie-t, gjithkush ka një të fshehtë, një sekret dhe në kërkim të vrasësit, të gjithë dalin në dritë. 66 romane kriminale të shkruara sipas kësaj recete – ndër to edhe “Vrasje në Orient-Express”, “Vdekje në Nil”, “Vrasje në pasqyrë “, “I keqi nën diell”, “Fundjava e fundit” (më pas “Dhjetë zezakët e vegjël” apo dhe “E më pas, asgjë”)” por edhe “Në orën 16.50 nga Padingtoni”. Në këto raste ajo krijoi figura si Hercule Poirot dhe Miss Marple.
Agatha Mary Clarissa Miller Christie Mallowan është e lindur më 15 shtator 1890 në shtëpinë “Ashfield” në rrugën Barton, Torquay, Devon në Angli, si bija e Frederick Alvah Millera (amerikan) dhe Clarisse Boehmer Miller (angleze), si më e reja nga tre fëmijët, vëllai Monty dhe motra Madge, në një familje të shquar patriarkale. Babai i vdiç deri sa ajo ishte 11 vjeçare. E rritur dhe e edukuar nën mbikëqyrjen e guvernantëve dhe kujdestarëve, kurrë nuk ka shkuar në shkollë, por që në moshën 5 vjeçare ka ditur të lexojë e të shkruajë. Derisa ishte fëmijë ia tërhiqnin vëmendjen lojërat e ndryshme kreative, por ngaqë ishte shumë e tërhequr dhe e turpshme, me vështirësi i ka shprehur ndjenjat e saj dhe me vite i është kthyer muzikës, ku e gjeti mënyrën e shprehjes, por më vonë iu kthye edhe shkrimit nën mbikëqyrjen vigjilente dhe përkrahjen e nënës. Që në moshën 12 vjeçare filloi të shkruajë poezi dhe tregime të shkurtra dhe nën këshillat e nënës ua dërgonte revistave dhe gazetave. Në moshën 16 vjeçare shkon për tu shkolluar në Paris, ku studion pianon dhe këndimin. U është përkushtuar shumë studimeve, por frika e saj prej skenës dhe paraqitjeve publike, si dhe natyra e saj e tërhequr, ia ka pamundësuar asaj që seriozisht t’i përkushtohet pianos dhe këndimit dhe bëjë karrierë. Pas përfundimit të shkollimit, me të ëmën shkon në Egjipt (Kairo) dhe atje shkruan tregimin e parë të shkurtër. E përkrahur nga e ëma, si dhe nga Edena Philipttosa, fqinje dhe mike nga Torquaya, vazhdoi që të merret me shkrime.
Në vitin 1912 u njoftua me Archibald Christie, për të cilin u martua dy vite më vonë, por dy ditë pas kurorëzimit, ai lë Parisin dhe shkon në detyrën e oficerit të mbretërisë në kuprusin e aviacionit. Në kohën e Luftës së Dytë Botërore, Agata ka punuar si motër medicinale në Spitalin e Kryqit të Kuq në Torquay, ku merr shumë njohuri të vlefshme rreth helmeve, të cilat do t’i vlejnë më vonë kur t’i përshkruajë krimet në veprat e veta. Pas përfundimit të luftës, më 1918, ata dy përqëndrohen në Londër. Më 1919 u lind e bija Rosalinda. Gjersa kolonel Kristi (bashkëshorti i saj) ka qenë i zënë me luftën, Agata në afat prej një viti përfundon punën në librin e misterieve “The Mysterious Affair at Styles” , e cila disa herë është refuzuar nga ana e botuesit deri sa përfundimisht e pa dritën, dhe me 1920 u bë hit i vërtetë. Vit pas viti, Agata boton edhe disa romane të popullarizuara, por që në botim e parë shfaqet Herkul Poiroti (protagonisti i Agatës), i cili me inteligjencën e vet brilante rrezikon t’ia turbullojë lavdinë e krijueses së famshme dhe të bëhet protagonisti kryesor në 30 veprat e saj që do t’i shkruajë më vonë. Ajo do të përkujtohet si shkrimtarja më e famshme e romaneve detektive të shekullit XX dhe ai (Herkul Poiroti) detektivi më i famshëm i të gjitha kohërave, i cili është paraqitur në ndonjë vepër.
Përkundër që rruga e saj në karrierë si shkrimtare shënon një ngjitje kah lindja e diellit, të njejtën gjë nuk e bën edhe bashkëshortësia e saj me Archibaldin. Ai me tu dashuruar në një grua të re Nancy Neele, i kërkoi Agatës shkurorësim më 1926. Në të njejtin vit, vëmendjen e tërë publikut e tërhoqi vepra e saj “The Murder of Roger Ackroyd”, e cila u gjet në shitje. Aq shumë e tërhoqi vëmendjen kjo vepër, sa u adaptua si shfaqje teatrale në “Alibi”. E rrethuar me dhimbjen për shkak të vdekjes të së ëmës si dhe mossuksesin në jetën private në bashkëshortësi me Archibaldin, Agata në mënyrë misterioze zhduket, duke e lënë kështu tërë Anglinë në hamendje rreth asaj se ku është dhe çka i ka ndodhur. Është gjetur 11 ditë më vonë në një hotel të vogël në veri të Anglisë në Harrogate, e paraqitur me emrin Mrs Neele, dhe i ka sqaruar policisë rreth zhdukjes së saj si humbje të kujtesës. Megjithatë është gjetur edhe vetura e saj e shkatërruar në afërsi, kështu që zhdukja e saj edhe sot e kësaj dite ka mbetur mister. Kjo ngjarje ka qenë temë e filmit “Agatha” të cilit më 1978 ia ka bërë regjinë Michael Apted. Në rolet kryesore janë paraqitur Vanessa Redgrave dhe Dustin Hoffman. Më 1928 përfundimisht mori fund shkurorëzimi me Archibald Christin, i cili vdiç më 1962.
Pas shumë hiteve të mëdha siç janë “The Mystery of the Blue Train” dhe “The Seven Dials Mystery”, si dhe përmbledhjet me tregime të shkurtëra, më 1930 në shitje paraqitet romani i saj i ri “Murder at the Vicarage”, me të cilin në literaturë paraqet Miss Jane Marple, detektivin e saj të dytë të famshëm poashtu. Në të njejtin vit më 11 shtator, martohet me Max Mallowana (14 vjet më i ri), një arkeolog të cilin e njohu qysh më 1927 në udhëtimin e saj të parë nëpër Messopotami. Jeta dhe udhëtimet e saja nëpër lindjen e mesme dhe të afërt, njohja e viseve te reja dhe zakonet i janë burim inspirimi për shkrimin e romaneve të mëdha “Death on the Nile” dhe “Murder in Mesopotamia”. Në ato dhjetë vite (1930-1940), i ka shkruar romanet më të popullarizuara të cilat e kanë përforcuar me titullin “Mbretëresha e krimeve”. Ato romane ishin: “Murder on the Orient Express”, “Death on the Nile”, “Ten Little Niggers”, “Cards on the Table”, “ABC Murders”, “Why didn’t ask Evanse”. “Three Act Tragedy”, si dhe përtej 50 tregime të shkurtëra me belgjikasin e njohur Herkul Poirotin në rolin kryesor.
Në ato vite paraqitet edhe seria e re e tregimeve me detektivët e rinjë: Harley Quin, Mr. Parken Pyne si dhe Tommy e Tuppence Berensford. Më 1928, Agata e shet shtëpinë e lindjes “Ashfiled” dhe e blen pasurinë e patundshme “Greenway House” në Devon. Më 1930 boton romanin e parë psikologjik “Giant’s Bread” me pseudonimin Mary Westmacott. Prej atëherë e deri më 1956, me të njejtin pseudonim ka botuar gjithsej 6 romane: “Unfinished Portait”, “Absent In The Spring”, “The Rose And The Yew Tree”, “A Daughter’s Daughter” dhe “The Burden”.
Pas udhëtimeve të përbashkëta me Maks Malloun nëpër viset ekzotike ngritet edhe libri i saj më se i mrekullueshëm Come, Tell Me How You Live si dhe “Star Over Bethlehem” përmbledhje tregimesh e vjershash për fëmijë. Duhet të theksojmë se Agata në rininë e saj ka shkruar vjersha të cilat i janë botuar në dy përmbledhje “The Road of Dreams” dhe “Poema”, si dhe pas përvojës së madhe dhe karrierës së begatshme e ka shkruar autobiografinë, e cila është botuar pas vdekjes së saj. Gjatë kohës së Luftës së Dytë Botërore, përsëri është ndarë përkohësisht nga bashkëshorti i saj Maxi, i cili si instruktor shkon në Zyrën Britaneze në Kairo, ndërsa ajo punon në “University College Hospital” në Londër. Vajza e saj e vetma Rosalinda martohet me Hubert de Burgh Pricharda, me të cilin lind birin Mateun më 1943, dhe menjëherë në vitin tjetër mbetet e ve. Më vonë martohet me Anthony Hicksa. Është interesant se Agata, këtyre viteve, gjatë Luftës së Dytë Botërore ka shkruar “Perden” dhe “Vrasje në gjumë” si rastet e fundit të Herkul Poirotit dhe zonjës Marpla dhe ia ka dhënë bijës dhe Maxit përgjegjësinë që dorëshkrimet e këtyre dy romaneve t’i ruajnë në vend të sigurtë. Këto dy romanet e fundit janë krijuar në periudhën e krijimtarisë më të plleshme, ndërsa janë botuar tek më 1975, gjegjësisht 1976, pra, plot 35 vjet pasi që janë shkruar. Pas përfundimit të luftës, në maj 1945, Maxi kthehet nga Egjipti dhe ata shpërngulen në “Greenway House” në Devon.
Më 1948 shkon në Irak me Maxin për t’i bërë shoqëri në hulumtimet e tij dhe pikërisht në ato vite ka filluar punën në autobiografinë e saj të cilin e ka shkruar deri më 1965 dhe e cila është botuar një vit pas vdekjes së saj. Vitet e 50’ta e të 60’ta të shekullit XX, do të mbeten në kujtesën e karrierës së saj, si periudhë e ngritjes së mëtutjeshme me romane detektive “Mrs McGinty’s Dead”, “Destination Unknown”, “Hickory, Dickory, Dock”, “4:50 From Paddington”, “Ordeal By Innocence”, “A Caribbean Mystery”, “The Mirror Cracked From Side To Side” si dhe një numër i konsiderueshëm i pjesëve teatrale, të cilat në vitet e pasluftës janë krijuar në veprat e saj, si dhe filmat të cilët janë xhiruar me qëllim që në ato vite të lodhshme bile pak ta tërheqin vëmendjen e publikut në disa tema të ndryshme. “Witness for the Prosecution” për shembull ka qenë i zgjedhur si paraqitja më e mirë (e huaj) dhe një vit gjatë zezonës 1954-55 është shfaqur pandërprerë në Broadway. Filmat “Murder on the Orient Express” e “Death on the Nile” kanë qenë më të shiquarit, ndërsa “Witness for the Prosecution”, regjinë e të cilit e ka bërë Billy Wilder, padyshim ka qenë adaptimi më i mirë i ndonjë romani të saj në të gjitha kohërat, me një numër të popullarizuar artistësh të kohës, të cilët me një skenar të shkëlqyeshëm, filmin e kanë kthyer në klasikën e artit të shtatë. Më 1955 është themeluar kompania “Agatha Christie Ltd”, e cila edhe sot e kësaj dite punon nën udhëheqjen e nipit të saj Mateut.
Më 1967, Agata Kristi bëhet kryetare e klubit “British Detection” dhe më 1971 i është ndarë titulli “Dame of th British Empire”. Në vitet e ’80ta Agata akoma na i dhuroi romanet e saja të paharrueshme “Elephants Can Remember” dhe “Nemesis” dhe në ato vite i shfaqen opinionit edhe “Curtain” Poirot’s Last Case” dhe “Sleeping Murder”, me fantastiken Miss Marple. Që të dyja këto libra si dhe shumica të shkuara më herët janë shndërruar në “bestseleri”.
Agata Kristi dhe bashkëshorti i saj Max Mallowan jetuan në “Greenway” në Devon dhe para përfundimit të jetës së tyre të përbashkët shpërngulen në “Winterbroke House” në Wallingfordu afër Oxfordit. Agatha Christie vdiq më 12 janar 1976 në shtëpinë e saj në Wallingfordu. Max Mallowan pas vdekjes së saj është martuar me një mike të vjetër familjare, por edhe ai vdes dy vite pas Agatës. Në materialet e mbetura i janë gjetur një numër i madh i tregimeve të shkurtëra nga fillimet e shkrimeve të cilat i janë botuar më vonë. Disa nga dramat e saj, me lejen e nipit të saj, Charles Osborne, para disa vitesh i ka adaptuar në romane në mënyrë që edhe më shumë t’i ofrohen publikut, kështu që edhe 30 vjet pas vdekjes tërheq njësoj vëmendjen si dhe gjatë kohës më të plleshme të krijimtarisë.
Misteri i jetës së saj
Në fakt, Christie jetoi një jetë shumë aktive dhe u largua nga kjo botë në moshën 85-vjeçare: Ajo u martua, pati një vajzë, u nda, u martua sërish, udhëtoi në Lindjen e Mesme, Afrikë dhe Karaibe. E ndërkaq, shkroi gjithnjë, përveç historive të saj interesante me detektivë, edhe pjesë teatrale, romane dashurie dhe histori të shkurtra. Për një farë kohe, ajo punoi aq shumë, saqë dukej si një makinë që prodhonte sallam pa ndërprerje.
“Një jetë e tërë”, thotë Farthing – dhe një nga ato nga të cilat Christie, një vëzhguese e hollë, tërhiqte edhe frymëzim për punën që bënte. “Ajo shfrytëzon shumë lidhje të njohura nga vendlindja”, thotë Farthing, “dhe karaktere që u rezistojnë kohërave”. Ndërsa në libra, të paktën në fund merret vesh se si përfundojnë historitë, një enigmë e pazgjidhur mbetet gjithsesi, jeta e shkrimtares: në vitin 1926, Christie ndodhej në qendër të një misteri, i cili mund të ketë ardhur prej njërit nga romanet e saj. Në dhjetor të atij viti, Christie u zhduk pas një zënke me të shoqin për plot njëmbëdhjetë ditë.
Autovetura e saj u gjet më pas e braktisur, e nga vetë Christie nuk u gjet asnjë gjurmë. Vëmendja publike arriti kulmin, zhdukja e saj ishte në faqet e para të gazetave si e famshmja “New York Times”. Madje kolegë të saj të famshëm si Arthur Conan Doyle, u angazhuan personalisht në gjetjen e saj. E në fakt, Christie, nuk u gjet si pasojë e aksionit të madh të kërkimit, por fare rastësisht nga punonjësit e një hoteli në Yorkshire, ku ajo ishte regjistruar nën një emër fals. Të shoqin që shkoi ta merrte, ajo nuk e njohu më. Çfarë kishte ndodhur vërtet, ajo nuk mundi dot t’i jepte shpjegim, e Christie nuk foli më për atë episod.
Nuk e njohu kurrë tavolinën e as zyrën
Pavarësisht prodhimtarisë së saj të bollshme letrare me më tepër se 66 romane policore dhe 14 tregime të shkurtra, shkrimtarja e madhe nuk mësoi apo nuk donte t’ia dinte se çfarë ishte një tavolinë. Ajo kurrë nuk pati një zyrë, dhe “Vrasje në Orient Express”, për shembull, e ka shkruar në një dhomë hoteli. Në të vërtetë, ajo shkroi ku t’i vinte për duarsh: në kuzhinë, dhomë gjumi, në udhëtim. Dhe për të shkruar romanet e saj të famshme, shpesh përdorte një procedurë të kundërt; përshkruante fillimisht skenën e krimit, me detajet përkatëse dhe më pas çdo gjë tjetër, përfshirë këtu edhe protagonistët.
Më 12 janar 1976, Agatha Christie vdiq në moshën 86-vjeçare në Wallingford. Ajo u shoqërua në banesën e fundit në Cholsey në Oxfordshire.
Për rreth katër dekada pas vdekjes së saj në vitin 1976, interesi për veprat e jetën e Christie-t, vijon të mbetet i pandërprerë. Adhuruesit e saj mund të gëzohen tashmë sërish, sepse për ta ka një lajm të ri, të mirë: Në Hollywood, producenti Ridley Scott po punon për një ekranizim të veprës së saj madhore “Vrasje në Orient-Express”. Regjinë do ta ketë Kenneth Branagh dhe e trajtuar në një frymë moderne, ai pritet të ngjallë shumë interes. / KultPlus.com
Në kalanë e Tiranës është çelur për publikun artdashës ekspozita “Hapësira që ne na rrethon”, një projekt i kuruar nga artisti Artan Shabani.
Gjatë një interviste për Agjencinë Telegrafike Shqiptare artisti Shabani tregon të veçantat e këtyre krijimeve, sesi janë realizuar ato si dhe mesazhet që ato përcjellin për publikun, përcjell KultPlus.
“Këto punime janë kryer nga disa artistë të ndryshëm të artit bashkëkohor që pas periudhës së pandemisë COVID-19 ishin të mbyllur si e gjithë pjesa tjetër e popullatës dhe që me krijimet e tyre sjellin mesazhin e hapjes, rifillimit të jetës dhe aktivitetit njerëzor dhe artistik”, shprehet Shabani për ATSH-në.
“Kjo është një ekspozitë bën bashkë 10 artistë bashkëkohor shqiptarë si Entela Ahmetiaj, Ardit Boriçi, Erolda Cela, Devis Gorgota, Joan Kapo, Bernard Lekgegaj, Ajes Halili, Albi Yzo, Edjola Mavriqi dhe Ersa Kana. Gjithësecili vjen në zhanerin e vetë si instalacion, skulpturë, pikturë dhe qeramikë”, tha Shabani.
“Në kaluam një periudhë izolimi dhe të gjithë këta artistë përmes kësaj ekspozite bëjnë thirrje për hapje dhe artistët kanë nevojë ta bëjnë këtë thirrje duke pasur nevojë që të kenë ballafaqim me spektatorin dhe kritikën”, tregon ai për ATSH-në.
“Kemi krijim i cili trajton dhunën ndaj gruas që në muaj të fundit jemi dëshmitar se çfarë ka ndodhur me gruan. Kjo i bën thirrje vetëdijes njerëzore dhe mashkullore. Kemi një interior që nuk ka prezencë humane por që ndjehet energjia humane ku aty po ndodh diçka pavarësisht se është e braktisur nga njeriu. Kemi një nudo e cila është me tonalitete të ftohta po që janë të qarta, pavarësisht periudhës së errët ku është perceptuar ajo ka nevojë për liri dhe etje për hapësirën e pranverës. Kemi një qytet afizik, ku realja është në limitet e absurdit dhe absurdi i kthehet në habitat normal, të cilën e ndeshim edhe në qendër të Tiranës, pavarësisht se në një qytet europian do të dukej si një teatër absurd, por këtu ndodh në realitet dhe është e jetueshme dhe e prekshme në çdo moment. Është një kaos apo bienale që përmban të gjitha tingujt. Këto element krijojnë një çarje të dimensionit të tretë. Kemi edhe peizazhe në stilin e ”Manes” që të kujton pak stilin impresionist. Kemi edhe peizazhe nga Tirana me një boshllëk metafizik. Duket si krijim i Giordo Decirico, situatë që edhe Italia ka përjetuar të njëjtën situatë si edhe ne gjatë pandemisë”, shpjegoi Shabani për ATSH-në.
“Kjo ekspozitë është një ftesë për të gjithë ne dhe për jetën tonë. Jeta që na sjell entuziazëm. Puna më maskën dhe objektin prek dy fenomenet e një pas njëshme që na prekën ne si popull, tërmeti dhe pandemia. Tërmeti na nxorri jashtë shtëpisë dhe pandemia na futi dhe struku në shtëpi, gjithashtu kemi të trajtuar edhe efektin që shkakton dhuna ndaj gruas por që është një fenomen global mungesa e vlerësimit të gruas. Tjetër element i rëndësishëm është ajo që ka lidhje të forta me antropologjinë kulturore , sepse tekstili ka një impakt të fuqishëm dhe këtu vijnë të ndërtuara, të grisura të thurura, pra realiteti dhe dëshira që vijnë në dy kushte dhe dëshira të kundërta”, tha Shabani.
Ekspozita është hapur të hënën më 7 qershor dhe do të qëndroj deri më 13 qershor 2021. Hyrja për qytetarët është e lirë, pa bileta dhe mund të vizitohet prej orës 10:00-13:00 dhe 18:00-21:00.
Kjo ekspozitë gjatë këtyre ditëve ka tërhequr vëmendjen e mjaft qytetarëve që e kanë vizituar, gjë e cila tregon që mjaft prej tyre kanë interes për jetën kulturore dhe artistike në vend.
Tashmë qytetarët e kryeqytetit po i rikthehen normalitetit pas një viti të vështirë pandemik, ku rifillimi i jetës kulturore në vend i ka kthyer ngjyrat Tiranës. /atsh/ KultPlus.com
Mid’hat Frashëri e ka trajtuar më se një herë Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, në disa këndvështrime: herë nën këqyrjen e filozofisë së historisë, herë nën prizmin e kritikës historike e herë si një parashtesë dokumentare, shkruante Dr. Uran Butka.
1. Nën këqyrjen e filozofisë historike
Filozofi Mid’hat Frashëri ngrihet në përgjithësime historike e filozofike, mbi ngjarjet dhe faktet historike të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Së pari, ai zbulon shkaqet historike të lindjes së Lidhjes Shqiptare:
“Për ta cilësuar këtë lëvizje si ndjenjë kombëtare dhe për ta konkretizuar atë në një koncept të qartë historik,shkruan Mid’hat Frashëri,-u desh tronditja e madhe e luftës ruso – turke e vitit 1877 – 1878 dhe traktatet e Shën Stefanit, që e pasuan atë. Në këto traktate, rajone të tjera të banuara nga shqiptarët ishin caktuar që të zgjeronin Serbinë dhe Malin e Zi ose të krijonin shtetin e ri bullgar. Më vonë ishte i njëjti problem, për t’ia lëshuar Greqisë, së bashku me Thesalinë edhe pjesën jugore të vilajetit të Janinës.
Për Shqipërinë ky ishte fillimi i copëtimit, pranim dhe pasojë e zhbërjes së Perandorisë Osmane, mbasi vetë Shqipëria nuk llogaritej si entitet etnik. Kjo mjaftonte për të reaguar; rreziku ishte tepër i madh dhe tepër i dukshëm: edhe një luftë tjetër fatkeqe për Turqinë dhe Shqipëria do të zhdukej bashkë me perandorinë e krijuar nga pasardhësit e osmanlinjve. Pra, duhej shpëtuar ngarkesa e saj e vogël dhe të mos lihej të tërhiqej nga anija, e cila po fundosej. Goditja u ndje dhe ndodhi reagimi”. (L.Skëndo, Rilindja Shqiptare, Lozanë, 1919) Për pasojë, “përballë rrezikut, që u kanosej, shqiptarët u zgjuan dhe vepruan energjikisht.
Sigurisht, erdhi koha për këtë. Kongresi i Berlinit dhe rreziku i copëtimit. Dhe u organizuan disa mbledhje për të rënë dakord lidhur me masat që duheshin marrë. U mbajtën mbledhje si në veri, edhe në jug dhe qendrat kryesore ishin Preveza, Janina, Shkodra, Prizreni e qendra të tjera të dorës së dytë dhe pak nga pak në të gjithë qytetet. Mbledhjet në veri kishin si synim të drejtpërdrejtë të parandalonin ndarjen nga Shqipëria e Guxisë, Plavës, Nishit, Vranjës dhe Kurshumlijes.
Mbledhjet e jugut duhet të shmangnin rrezikun nga ana e Greqisë”, – argumentonte Mid’hati dhe konkludonte: “Konfliktet që shqiptarët kanë pasur me fqinjët, të cilët kërcënonin bazën e ekzistencës së Shqipërisë, nuk kanë qenë aspak konflikte fetare, as edhe një konflikt i rëndomtë kaçakësh, por rrjedhojë e natyrshme e një lufte midis një populli që dëshiron të jetë i lirë në shtëpinë e vet dhe pushtuesve të panginjur ballkanikë. Shqiptari, para se të jetë katolik, mysliman apo ortodoks, është shqiptar”, thekson ai. (Shqiptarë dhe sllavë, Lozanë, 1919) Midhati zbulon thelbin dhe shfaqjen e përpjekjes së Lidhjes së Prizrenit: “Qëllimi i vërtetë i ndjekur nga Komiteti i Lidhjes ishte ta shpëtonte vendin nga copëtimi, të bënte që të njihej e të pranohej ekzistenca e një Shqipërie dhe e një kombi shqiptar”. Si rrjedhojë, kjo përpjekje nuk ishte lokale apo lëvizje e një prijësi të caktuar, por u kthye në një lëvizje të përgjithshme, në një aspiratë kombëtare dhe këtu qëndron edhe rëndësia e saj kryesore, për në atë kohë dhe për të ardhmen.
“Kushtrimi dhe poterja e zakoneve të vjetra po transformohej në një aksion diplomatik; brenga e thjeshtë dhe instinktive e katundit po merrte formën e një aspirate kombetare dhe patriotike, me një qok më të lartë dhe natyrisht më të largët…
Për shumë njerëz, Lidhja e Prizrenit mund të paraqitet si një prej atyre kryengritjeve që populli ynë e ka pasur kurdoherë në vetijën e tij, sidomos në shekullin e nëntëmbëdhjetë, me Ali Tepelenën dhe Bushatlliun, si edhe më pas tyre. Por ndryshimi qëndron në pikën që në këto lëvizje ishte për shtytkë iniciale aktiviteti i një njeriu të vetëm, duke u mbështetur mbi tendenca lokale të nevojshme prej rrethanave të ditës; këtë radhë iniciativa merrej prej popullit dhe qëllimi ndehej mbi tërë Shqipërinë etnografike, mbi ditën e veprimit, si edhe mbi kohën e ardhme”. (Lidhja e Prizrenit, rev. “Diturija”, 1928) Si filozof i historisë, Mid’hati arsyeton: “Një veprim, një përpjekje, është kurdoherë pjellore, është lindja dhe nisja e një ekzistence së re, edhe në qoftë se nuk rrëfehet sish një rezultat imediat. Në këtë botë, sforcimi për t’arritur një qëllim ka mbase një rëndësi dhe një vleftë më të madhe se nga qëllimi vetë.
Një luftim i sotëm është kapitali i magazinuar për kohën e ardhme, një fuqi e mbetur e gjallë, që ushtrohet në çdo minutë dhe shfaqet me forcë në ditë nevoje. Kështu, Lidhja e Prizrenit, tërë duke pasur si pemë shpëtimin e Shqipërisë, pati edhe fitimin më të madh akoma të përgatiste jetën tonë kombiare, t’u jepte një kuptim të ri aspiratave të popullit. Që nga ajo ditë, vërtet fillon shpresa e një shpëtimi, e një jete më të kuptimtë, në formë të caktuar; që atëherë merr një trajtë të kthjelltë ideja e përfytyruar për fjalën Shqipëri; mbryhen dhe gatuhen aspiratat për një qok të shënuar.
Lokalizma dhe kantonizma i lënë vend patriotizmës; tendencat ndarëse dhe mërgonjëse fillojnë të peshojnë drejt një pike të vetme; krahinat dhe elementet që e kishin kujtuar veten e tyre të ndarë dhe të huaj nga njëri-tjetri, nisën të njësohen e të ndihen solidarë. Me një fjalë, fisi bëhet komb. Shqipëria e kuptoi se më nuk e shpëtonte dot veten e saj pa kërkuar dhe ajo të drejtat në emër të kombësisë, në emër të një mëmëdheu, të një kombi”. (Po aty). Ai çmon si kushtimin e Veriut, ashtu edhe koshiencën e Jugut e mbi të gjitha veprimin e tyre të përbashkët, karakterin e përgjithshëm panshqiptar të Lëvizjes:
“Këtu shfaqet për ne influenca e degës jugore. Në Prizren, populli kompakt dhe me armë në dorë, me ndërgjegje për fuqinë luftarake të tij, i bazonte shpresat mbi forcën e numrit dhe mbi të drejtën e pronës. Jugu, më pak i fortë, po më koshient për të drejtat si racë dhe si komb, vinte në peshë parimet e rinj, që kishin përmbysur sisteme të vjetra. Këtu fillon për ne rëndësia dhe vlera e Lidhjes së Prizrenit dhe këtu nis shërbimi i vërtetë i Abdyl Frashërit. Kjo influencë e delegatit të Jugut u manifestua në një mënyrë më definitive, duke i dhënë lëvizjes një karakter të përbashkët, të përgjithshëm, panshqiptar, duke e nxjerrë nga forma e rivendikimeve lokale për vatanin e vogël, për vilajetin dhe kazanë; tani mendimet dhe kërkesat ishin për Shqipërinë e tërë, për mëmëdhenë, për Jugun, si dhe për Veriun, për myslimanët dhe të krishterët, për çdo çip të truallit dhe për çdo individ, që fliste gjuhën shqipe. Ishte mbase hera e parë që lulja e kuptimit të kombësisë po zinte rrënjë në shkrepat e Arbërisë dhe kuptohet vetiu se bima e re do të zhvillohej me gjithë ngjyrat e saj: nga e sotmja në të ardhmen ishte një i vetëm çap për t’u bërë. Dhe dita e nesërme zuri të preokuponte Lidhjen dhe degët e saj më tepër se gjendja e keqe e ditës: duhej siguruar jeta e kombit dhe e mëmëdheut, duke e bërë këtë komb dhe këtë mëmëdhe t’u njiheshin të drejtat e tyre, të respektoheshin në një mënyrë baras me të drejtat e atyre popujve, në favor të të cilëve kërkohej të shqyhej trualli shqiptar”.
M.Frashëri mendon se çdo përparim i një populli dhe i një vendi vjen nga idetë e përparuara dhe vullneti për t’i vënë në jetë ato. Nuk është e rastit që Lidhja Shqiptare e Prizrenit lindi e kulmoi thuajse në të njëjtën kohë me Rilindjen tonë Kombëtare, me idetë e saj dhe me veprimtarinë e rilindësve, veçanërisht të Abdyl Frashërit, i cili në fund të vitit 1877 u zgjodh kryetar i Komitetit Qendror për Mbrojtjen e të Drejtave të Kombësisë Shqiptare (Komiteti i Stambollit), që dha një kontribut të rëndësishëm në përpunimin e platformës politike, që adoptoi edhe Lidhja Shqiptare e Prizrenit, ku Abdyli u shqua si udhëheqës dhe diplomat i shquar i saj.
Midhat Frashëri konkludon se Lëvizja për autonomi e mandej për shkëputje nga Turqia, “kjo mbryjtje e shpirtit dhe e dëshirave të shqiptarëve, krijimi i këtij karakteri të ri, nuk bëhej dot pa një platformë kombëtare siç ishte Rilindja, pa një edukatë këmbëngulëse dhe të gjatë, bazuar mbi stërvitjen morale dhe intelektuale. Edhe një pemë jo më pak e çmueshme e Lidhjes së Prizrenit qe për ne krijimi i “Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip”. E harruar, e përbuzur, si një patois, e shikuar jo si një vegël qytetërimi, po mbase si një ndalesë përparimi, shqipja, me themelimin e Shoqërisë së Stambollit, nis të bëhet e gjallë dhe shpirtdhënëse, të jetë një organ për të dhënë ide dhe aspirata, të zgjojë ndjenja dhe të frymëzojë mendime. Ç’shohim sot, ç’presim nga e ardhmja, ç’ kemi të drejtë të kërkojmë nga pritmi, buron nga Shoqëria e të Shtypurit shkronja shqip, lindur nga Lëvizja e Lidhjes së Prizrenit”.
Dhe Mid’hat Frashëri sintetizon: “Pikërisht për këtë arsye, viti 1878 duhet konsideruar si fillimi i rilindjes intelektuale të shqiptarëve, ashtu sikurse ishte fillimi i rilindjes politike Lidhja e Prizrenit”.
2. Në prizmin e kritikës, por edhe të meditimit të tij origjinal
Mid’hati bën një analizë kritike mbi vepra të autorëve shqiptarë e të huaj për Lidhjen e Prizrenit, por jep edhe mendimet, argumentet dhe vlerësimet e tij ndryshe e krejt origjinale.
“Gjer më sot rëndësia e Ligës ka mbetur e panjohur nga shkaku se askush s’e ka studiuar në tërësi të saj; çdo autor e ka parë vetëm mënjanë. Kështu, për shembull, publicisti Spiridion Gopçeviq, në librin e tij “Oberalbanien und seine Liga” (Leipzig, 1880) e shikon Lidhjen vetëm në përpjekjen për nga ana e detit dhe pothuaj nuk di çfarë ngjau matanë kufirit të malësive. Kjo injorancë e autorit dhe armiqësia e tij për kombin shqiptar (Gopçeviqi është i njohur si një sllav shoven dhe me urrejtjen e tij kundër shqiptarëve) e bëjnë autorin që të mos thotë gjithë sa duhej mbi Lidhjen Patriotike”.( Liga e Prizrenit).
Mid’hati merr në shqyrtim edhe librin “Histori e Shqipërisë” prej K.A. Çekrezit, që ngërthen edhe kapitullin “Formimi i Ligës së Prizrendit”. “Për fat të keq,-shkruan M.Frashëri,-nuk gjejmë dot një lëndë kënaqëse, sado që autori e quan ‘këtë lidhje të besës shqiptare, nisje e lëvizjes së kthjellët kombëtare’, por, pa na thënë ç’janë veprat, ç’kanë qenë aspiratat, ç’rezultate arriti dhe ç’dëshirë e shtynte për të pritmin”. Ai bën një analizë kritike edhe mbi librin e Kristo Dakos mbi Lidhjen e Prizrenit, po ashtu edhe të disa autorëve të tjerë, duke polemizuar me argumente politike, historike dhe filozofike. Ndryshe nga ata studiues që kritikojnë kërkesën për autonomi të Lidhjes apo të atyre që thonë se Lidhja ishte një lëvizje për pavarësi, Mid’hat Frashëri e shikon këtë Lëvizje në kushtet dhe mundësitë e asaj kohe kur ndodhi.
Ai shprehet se së pari Lidhja kishte si qëllim kundërqëndrimin ndaj pretendimeve të fqinjëve, kundërshtimin e vendimeve të Kongresit të Berlinit për copëtimin e tokës shqiptare dhe qenies shqiptare, si rrjedhim i zgjimit të ndjenjës kombëtare.
“Mbi këtë pikë,-thotë Mid’hati,-nis shërbimi i dytë i Lidhjes. Veprimtaria politike e Lidhjes se Prizrenit ndoqi një program për autonominë, që duhej të fillonte me bashkimin administrativ të katër vilajeteve të Turqisë europiane të vjetër (Janina, Manastiri, Shkupi, Shkodra), në një vilajet të vetëm me kryeqendër Manastirin dhe shqipen si gjuhë zyrtare. Bëhet fjalë për krijimin e një atdheu brenda kufijve të vetë etnikë”. Bëjmë të ditur,-thotë Frashëri,-se shqiptarët nuk kanë formuluar kurrë pretendime mbi krahinat e banuara nga grekë dhe sllavë të këtyre vilajeteve. Rivendikimet shqiptare kanë synuar vetëm rrethet e banuara tërësisht prej shqiptarësh). (L.Skendo, Rivendukimet shqiptare, Lozanë 1919).
Me këtë reformë do të bashkohej kombi shqiptar nën një administratë dhe do t’i vihej një kufi Shqipërisë, një kufi i njohur zyrtarisht, i cili në një copëtim tjetër të Turqisë, të mund të shpëtonte të drejtat e kombit të vogël dhe të mëvehtësohej. “Një përpjekje për kombësi, larg zënkave dhe ambicieve personale, një luftë thjesht patriotike për Shqipërinë, për Shqipërinë e bashkuar dhe jo për regjionalizëm, ishte një gjë e pashembullt në historinë e popullit shqiptar”,-thekson M.Frashëri.
Sipas tij: “Autonomia, pa dyshim, me kohë do të përfundonte me independencë”, nënvizon ai. Pra, autonomia si hap të parë i Pavarësisë. Kjo kërkesë dhe kjo frymë e shtoi edhe njëherë akoma mosbesimin dhe shqetësimin e Turqisë, mandej edhe armiqësimin e saj ndaj Lidhjes.
“Sulltan Hamiti dhe njerëzit e tij,-shkruan Mid’hati,-e kishin toleruar e mbrojtur Ligën aq sa të kufizohej në mbrojtjen e kufijve të Turqisë, por kur ky bashkim u zgjat nga Kosova në Prevezë dhe nga Shkodra në Manastir, kur shqiptarët e fuqizuar kërkonin edhe autonominë, atëherë kundërshtimi i Portës së Lartë u zgjua. Mbase dhe këshillat e Rusisë, përpjekjet e Patrikanës Ortodokse s’qenë të huaja në masat që do të merrte Turqia. Sulltan Hamiti donte shkatërrimin e Ligës së Prizrenit. Mentaliteti turk në atë kohë nuk pranonte një ide nacionaliste, një aspiratë të përbashkët dhe një bashkim të shqiptarëve; politika e sulltanit qe bazuar mbi ndarje dhe përçarje. Shpresa e sundimit ishte ngrehur mbi antagonizmin ndërmjet toskëve dhe gegëve, të krishterëve dhe myslimanëve. Pranonte që malësorët tanë të luftonin për shtëpitë dhe kullotat e tyre, po jo për një entitet moral, që i thonë mëmëdhe” .
Kështu që, “një njeri i zoti, dinak, energjik dhe fare pa skrupull, Dervish Pasha, biri i një prifti bullgar prej Lofshe dhe i blerë, thonë, prej sllavëve, do të shërbente dëshirën e të zotit. Duhej dobësuar më parë Liga së brendshmi dhe kjo nuk do të qe gjë e rëndë”, mandej edhe me forcën e armëve.
“Lidhja pushoi së ekzistuari, veprimtaria e Lidhjes nuk ishte e vetëmjaftueshme, nxjerr mësimet M.Frashëri, – por ajo kishte funksionuar për dy vjet, duke dhënë fizionominë e një administrate autonome, duke krijuar një milici të vogël dhe një buxhet – gjë që është edhe më e rëndësishme – duke krijuar shkakun për të forcuar ndjenjën dhe ndërgjegjen për një nacionalizëm të kristalizuar, duke e kthyer një gjë të vogël e të pandërgjegjshme, në diçka të qartë e të ndërgjegjshme”.
3. Trajtimi i Lidhjes mbi bazën e dokumenteve M. Frashëri kërkon në arkivat e shteteve të huaja, mbledh dokumente dhe hulumton për Lidhjen Shqiptare të Prizrenit. Ai u rekomandon edhe studiuesve të tjerë se ku gjenden dhe ku mund të gjenden dokumentet, si te studimi “Lidhja e Prizrenit-Mbledhja e dokumenteve” , “Burime te historisë shqiptare”, 25 vjet më parë” etj. … Për mungesë kohe, nuk po i përmend këto arkiva, por po citoj vetëm dy burime arkivore, që i ka hulumtuar ai vetë: “Autori i këtyre radhëve mundi vetëm të shoshitë koleksionin e gazetës turqisht Terxhuman-i-Shark, që e ka botuar Sami bej Frashëri, vëllai më i vogël i Abdylit në Stamboll, që nga data 10 (22 qershor) 1878 gjer më 24 tetor (5 nëntor 1878); censura turke e ndaloi 20 ditë ditaren. Kjo gazetë, pa dyshim, ka një rëndësi të madhe.
Fakti tjetër që vetë Mid’hati zbuloi në Arkivin e Vjenës Memorandumin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të vitit 1879, drejtuar Fuqive të Mëdha nga Abdyl Frashëri dhe Mehmet Ali Vrioni. Madje, e përktheu atë nga frëngjishtja dhe e botoi te “Kalendari Kombiar” i vitit 1903, nën titullin “25 vjet më parë”, ku edhe nxjerr përfundimet: “Pemët e këtyre lëvizjeve, q’u bënë njëzet e pesë vjet më parë në Shqipëri, janë disa llojesh:
1. E para dhe më e dobishmja ishte që u dëgjua në tërë Shqipërinë që po bëhej një lëvizje kombëtare për shpëtimin e mëmëdheut; veç kësaj, meqenëqë mbledhjet bëheshin në tërë Shqipërinë, një afrim u bë ndërmjet toskëve, gegëve, myslimanëve e të krishterëve; me një fjalë u hapën pak mendjet dhe veprimet e përbashkëta.
2. Do nga telegrafët q’u hoqën, do nga vajtja e të dy të dërguarve n’Evropë, do nga Liga e Prizrenit, u ndalua dhënia e Janinës te Greqia; u ndalua dhe dhënia e Gucisë dhe e Plavës te Mali i Zi, po në vend të këtyre dy krahinave, u dha Ulqini. 3. U dëgjua pak edhe në botën e qytetëruar që paska një Shqipëri, e cila kërkonte të rronte. Këtu hapim një kllapë: kur u poqën të dërguarit e Shqipërisë në Paris me Vadingtonin, ky i pyeti pse nuk duan që të bashkohet Janina me Greqinë, apo u pëlqen të rrojë nën turkun.
“Jo,- u përgjigjën Abdyli me Mehmet Aliun, – nuk na pëlqen turku, po kemi shpresë që dhe ne një ditë të bëhemi më vete dhe të rrojmë si njerëz”. Për këtë, ministri i Francës u shtrëngoi dorën të dy shqiptarëve, duke thënë: “paskëtaj do jem dhe unë më tepër shqiptar se ju!”. Me këtë s’duam të themi se Vadingtoni vdiq shqiptar, po që fjala me mend dhe e drejtë mbetet”.( Lumo Skendo, “Kalendari Kombiar”, 1903)./ KultPlus.com
Studentët e Kolegjit Universum të departamentit Gjuhë Angleze në kuadër të lëndes “Community Service” në formë vullnetare janë angazhuar në projekte reale në të mirë të komunitetit.
Studentet Vesa Demelezi dhe Eldina Rashiti në kuadër të kësaj lënde janë angazhuar në Shoqatën e Personave me Aftësi Ndryshe “Hendifer” në Ferizaj. Gjatë kësaj kohe Vesa dhe Eldina kanë organizuar aktivitete të ndryshme si mësim i gjuhës angleze përmes aktiviteteve, orë të artit, lojëra të ndryshme atraktive e po ashtu pjesëmarrësit patën mundësi të bëjnë punime me argjilë dhe shetitje në natyrë.
Për projektin e realizuar Eldina thotë: “Që kur kam qenë e vogël, gjithmonë kam dashur t’i ndihmoj njerëzit, veçanërisht ata që janë në këtë situatë siç ishte rasti në këtë organizatë. Kjo ishte arsyeja që më shtyu të bëja këtë shërbim. Komuniteti i organizatës na priti shumë mirë dhe ishin shumë të lumtur për këtë sepse ata nuk kishin pasur ndonjë projekt apo ndihmë të tillë më parë”.
Pas realizimit me sukses të këtij projekti, me qëllim që ti ndihmoj studentët në arritjen e potencialit të tyre të plotë dhe ti përkrah në vazhdimin e realizimit të iniciativave të tilla, Fondacioni “Anne & Erion Hasa” kanë ndarë bursa studimi për Vesen dhe Eldinen. Po ashtu përfituese e burses nga fondacioni është edhe studentja Amira Rexha.
Fondacioni “Anne & Erion Hasa” është themeluar në vitin 2021. Një vend jashtëzakonisht të rëndësishëm në fokusin e këtij fondacioni zë mbështetja e të rinjëve në shkollim. Të bindur se arsimimi i gjeneratave të reja ndikon direkt në përmirësimin e gjendjes ekonomike dhe zhvillimin e vendit, fondacioni po zhvillon një aktivitet intensiv në këtë drejtim.
Për më shumë informata rreth projekteve të tilla kontakto Kolegjin Universum në [email protected], ndiqni faqen në facebook & instagram apo telefononi në +383 44 144 062.
Festivali Ndërkombëtar i Animacionit Anibar shpall programin artistik për edicionin e 12-të këtë vit. Nga data 23 deri më 30 korrik, Anibar sjellë programin më të gjerë se kurrë më parë, me afro 300 filma të animuar nga 1413 të dërguar nga e gjithë bota, përcjell KultPlus.
Filmat do të ndahen në nëntë kategori. Gjashtë nga këto kategori janë garuese: Gara Ndërkombëtare, Gara Studentore, Gara Ballkanike, Gara e Video Muzikës së Animuar, Gara e Filmit të Metrazhit të Gjatë dhe Kategoria e të Drejtave të Njeriut. Tre kategoritë e tjera janë jokonkurruese: Panorama Jashtë Garës dhe Programi për Fëmijë dhe të Rinj.
Për këtë edicion, Anibar do të ketë premierat botërore të:
“Raft” nga Marko Mestrovic, si pjesë e Garës Ballkanike.
“Error” nga Lucie Vostárková si pjesë e Garës Studentore.
Premierën e dytë pas Festivalit të Filmit në Kanë të “Red Shoes” nga Anna Paděrová, në Garën Studentore.
Programi i këtij viti përfshin filma që janë shfaqur, nominuar e që kan fituar çmime në “Annecy International Animation Film Festival”, “Cannes Film Festival”, “Berlin International Film Festival”, “Animafest Zagreb”, “Kaboom”, “Fantoche”, “Anifilm”, “Stuttgart Trickfilm International Animated Film Festival”, “Sundance Film Festival” dhe shumë tjerë.
Duke pasur parasysh situatën aktuale me pandeminë COVID-19, edicioni i 12-të i Anibar do të jetë në format të kombinuar. Kjo do të thotë që Festivali Ndërkombëtar i Animacionit Anibar mund të vizitohet si drejtpërdrejt ashtu edhe përmes platformave virtuale.
”Ju mirëpresim në kinematë tona në Pejë, Kosovë, ku do t’i kemi tre te hapura dhe dy të mbyllura. Virtualisht, vizitorët mund të shikojnë të gjitha filmat në platformën tonë dixhitale në online anibar.org”, thuhet në komunikatën për media.
Ndër të tjera, në komunikatën për media është bërë e ditur se shumë shpejt do të shpallet edhe tema e festivalit, juria, programet speciale, prezentimet dhe të gjitha aktivitetet e tjera. / KultPlus.com
Pronari restorantit “Evropa 93”, Ramdan Sadiku ishte personi i vetëm shqiptar i cili pa nga afër procesin e arritjes së Marrëveshjes së Kumanovës ndërmjet delegacionit të NATOS dhe forcave serbe.
Kjo pasi, ky pajtim mes palëve u arrit në restorantin e shqiptarit nga Maqedonia e Veriut.
22 vjet pas kësaj marrëveshje, Sadiku ka thënë se është detyruar që restorantin ta qesë në shitje për arsye që nuk ka kushte ekonomike për ta rinovuar ate.
Ai gjithashtu ka treguar se pavarësisht historisë që ka ai restorant, nuk ka marrë asnjëherë ndihmë nga shteti.
““Evropa 93” tani është i mbyllur pasi është vjetruar. Nuk kom pas ndihmë as nga Qeveria e Kosovës si dhe nga Qeveria e Maqedonisë për renovimin e këtij lokali”, ka thënë Sadiku per inFokus.
Edhe pse restoranti vazhdon të jetë i mbyllur, muret e tij janë të mbushura me fotografi dhe kujtime historike gjatë marrëveshjes dhe qindra familjeve kosovare që vërshuan kampet në Maqedoninë. / KultPlus.com
Dita e hënë, 14 qershori do të jetë ditë pushimi në të gjitha institucionet edukative arsimore të arsimit parauniversitar. MAShTI thotë se për nder të kësaj dite që shënon hyrjen e forcave të NATO-s në Kosovë, sipas kalendarit shkollor për vitin 2020/21, shkollat do ta kenë ditë pushimi të hënën.
Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MAShTI) ka kërkuar nga Drejtoritë Komunale të Arsimit (DKA), që të premten në të gjitha shkollat fillore, të mesme të ulëta dhe të mesme të larta, ora e parë e mësimit t’i kushtohet 12 qershorit – Ditës së Paqes.
“Po ashtu, MAShTI inkurajon shkollat që në kuadër të aktiviteteve të tyre, me rastin e Ditës ndërkombëtare kundër punës së fëmijëve, gjatë kësaj dite, të përfshijnë edhe aktivitete vetëdijesuese kundër formave të rënda të punës së fëmijëve, dëmit, pasojave në shëndetin dhe zhvillimin e fëmijës, si dhe raportimit drejt institucioneve përgjegjëse”, thuhet më tej në njoftim. / KultPlus.com
