Në një botë që po i harron dita-ditës vlerat dhe parimet e saj, është shumë herë më e vështirë të dish se kujt t’i besosh. Njerëzit po i bëjnë veshje të përditshmërisë së tyre maskat në fytyrë. Ne mendojmë se të tjerët janë siç jemi ne, por në fund kuptojmë se sa kemi gabuar. Zhgënjehemi thellë, por edhe marrim mësime të vlefshme për të mos i përsëritur më të njëjtin gabim me njerëzit e tjerë.
Për fat të keq, të jesh njeri i mirë në ditët e sotme është diçka e rrezikshme për vetë ne. Duke dashur të jemi të lumtur, të bëjmë mirë pa lënduar asnjë person, pa tradhtuar, pa mallkuar, apo duke e vendosur veten në vendin e njerëzve, me të cilët bashkëjetojmë, ne i shkatërrojmë raportet me ta. Kjo gjë ndodh thjesht sepse shumë persona përfundojnë duke ngatërruar përkujdesjen tonë me skllavërinë, duke abuzuar me atë që ne u ofrojmë.
Në një situatë të tillë, një njeri i mirë zgjedh të ndjekë njërën nga dy rrugët e mundshme. Shumica zgjedh të ndryshojë dhe të mos u besojë verbërisht të tjerëve dhe një pjesë e vogël vazhdon të besojë se është bota në gabim. Ata vazhdojnë të bëjnë mirë, sepse mendojnë që njerëzit nuk mund të ndryshojnë personalitetin e tyre. Është bota ajo që duhet ta bëjë diçka të tillë.
Por një gjë është e sigurtë: abuzimi me mirësinë e dikujt tjetër nuk mund të vazhdojë përgjithmonë, sepse vjen një moment kur forca dhe durimi përfundojnë, edhe nëse ka dashuri apo shoqëri për personin tjetër. Njerëzit e mirë falin pafundësisht, por kur vjen një moment në të cilin kuptojnë se gjërat nuk do të ndryshojnë më, dorëzohen, largohen dhe nuk kthehen më pas. Nëse ti je një person që je sjellë keq me dikë që duhet ta doje dhe ta respektoje me po të njëjtën dashuri dhe respekt që ai të ka falur, dhe ai person është lodhur, dije se ai nuk ka për t’u kthyer më, nëse largohet. Në atë moment, e ke humbur përgjithmonë… / bota.al/ KultPlus.com
Romani i autorit Jusuf Buxhovi, “Dushkaja”, i ndarë në nëntë kaptina ( nga gjashtë e mbrëmjes e deri e deri në orën pesë të mëngjesit), shfaqet si një rrëfim në vetën e parë, prej nga ndërtohet një vepër letrare brilante dhe e veçante që nuk e kemi pasur në gjuhen shqipe.
Në këtë roman, dekada e fundit e shekullit XX -të dhe fillimi i shekullit XXI, në Dushkajën e autorit përplasen e manifestohen sjellje shoqëror të deformuara, ku autori kërkon analizën e shkaqeve të krizës shoqërore, të shoqërisë që i përket, duke hyrë në analizë të kategorive filozofike e veçmas analizës së gjuhës dhe faktorëve tjerë që kanë dërguar deri në manifestimin e kësaj krize, e cila po thuhet se ka qenë e mbyllur, për të nxjerrë nocione e përfundime logjike. Duhet edhe një herë të sqarohet se arti krijues i shërben njerëzores, e assesi dija t’i shëberjë dhunimit të njeriut, morali njerëzor t’i kthehet realitetit e jo alkimia e dr. Llukmanit, të udhëheq më vlera , vlera këto që Friedrich Nietzsche kaherë i hedhen në shportën e mbeturinave. Aurtori, në këtë vepër, si duket është i ndikuar nga Niçe.
Dhimbjet shpirtërore e shtyjmë autorin e romanit të bëjë një kërkimin metafizik nëpërmes një “loje” imagjinare (cicmicit) me alteregon. Të menduarit, vetëdija, përgjegjësia, vullneti i lirë e kategori e virtyte tjera humane të njeriut, janë nga sa figurat me të cilat personazhi i Buxhovit, pacienti i psikiatrisë, shpesh herë bëhet qull nga sikleti duke ndryshuar vendin pikturave e vijave të trasha të tija për t’i dhënë përgjigjeje Zërit (të mizës), vetëdijes, se kjo botë e ka bazën në dije, në pjesën e vetëdijshme e assesi në tulet e turit, pjesë e pavetëdijes, nga burojnë: egoizmi, cinizmi, mashtrimi, frika, pasiguria, halucinacioni, iluzioni etj, etj, vese e kategori psikologjike të njerëzve të deformuar, siç i quan autori polip, jo kurrizor,zvarranik, që i takojnë kozmosit të karaktereve të ndryshme, ku Dushkaja, si metaforë e një vendi të humbur nga mbyllja zbërthen anatominë e një morali shoqëror, ku e mira shihet si e keqe dhe e keqja si e mirë dhe anasjelltas, një qark ky tragjik, karakteritik për botën e myllur dhe të rrudhur…
“Në Dushkajën e fëmijërisë sime vrasësit ishin të natyrshëm, foli Piktori. Në një botë të rrudhur, të mbyllur dhe të shkëputur nga pjesa tjetër, cubat, kaçakët, bedelët, shkelësit e besës, belaxhinjtë e gjakut, hakmarrësit e ndryshëm e deri te njerëzit e sherreve dhe vrasësit me pagesë, ishin pjesë e një mbi jetimi të thjeshtë , ku secili bënte punën e vetë me përkushtim dhe nderoheshin” (…) Ky qark i të qenit prishej vetëm atëherë kur cubat dhe vrasësit e ndryshëm futeshin në luftëra dhe e gjitha kthehej në sjellje të panatyrshme, ngaqë disa prej tyre ktheheshin në heronj, gjë që do të ishte në rregull po që se ata nuk do të kremtoheshin si heronj gjatë gjendjeve të tilla…Luftë e pa parë e figurave ku heroi më në fund hamendet: “ Nuk kam nga t’ia mbaj… nuk ka shpëtim…Ti piktor i shkretë duhesh të kërkosh shpëtim nga këto qenie të rrezikshme në hapësirën e labirintit mitik)* f .51.
Në kufijtë e rrëfimit dhe të diskrepcionit, narratori i Buxhovi, siç duket është lidhur me veprimet dhe ngjarjet duke i konsideruar ato si procese të pastra karshi objekteve e sendeve në roman. Rrëfyer me një gjuhë dialogu në mes të piktorit e zërit, në një sistem dialogu me gjuhë e stile konkrete, në vazhdimësi të pandara nga njohja logjiko-gjuhësore e përmbajtjes, është gjuhë ajo që dërgon mesazh tek lexuesit, është gjuhë e pastër shqipe e shkrirë në artin letrar, që në gamë e zinxhirë nxjerr e përshkruan të djeshmen, të sotmen edhe të ardhmen , sa do që do vonohet ajo. Duke iu përmbajtur çdo herë domenit të shprehjes letrare, gjuha e Buxhovit, shpesh herë, shprehur edhe me gjykime pavetore a eliptike, nuk e pengon lexuesin të kuptoj rrjedhën e dialogut, ndonëse lexuesi duhet të jetë i koncentruar në rrjedhë si reprezentues i kësaj gjendje shoqërore në Dushkajën me një virgjëri magjike por gjithsesi tragjike, në skaje të botës së harruar, e kjo, e ngritë vlerën e veprës dhe e bënë atë të jetë e dalluar nga veprat letrare të tjerat të kohës.
Ky roman me elemente të romanit psikologjik, politik…etj, është edhe një trilogji, ngase në dy romanet e më parme, autori u dha liri fluturimthi personazheve sa do që ato konsistonin me realitetin objektiv dhe historinë e tyre, në atë imagjinatë konstruktive, me premise drejt hedhjes së spiraleve hulumtuese. Bashkim Kosova – personazh nga romani “Lufta e fundit e Bashkim Kosovës”, me dy prindër të vrarë, një kampion bote, në sporte të rënda, një zë (mize) anë e përtej bote, vjen e bëhet banues i psikiatrisë dhe përfundon në një varrim jo të rëndomtë, derisa vrasësi me pagesë behën pretendent të shpallet hero. Në veprën tjetër (Dosja e hapur), vrasësit para hetuesisë sillën si në shtëpinë e babit, dhe, sikur i dërgojnë mesazh se as për së afërmi nuk janë goditur objektivat e sadizmit të derdhur. Andaj autori detyrohet që në “Dushkajë” të paraqesë terrorin, krimet, sadizmat, vrasjet me pagesë, dështimet e krijuesve, e shumë e shumë anomali të tjera shoqërore e individuale që akoma janë të pranishëm në jetën e brendshme të autorit. Dhembet e plagëve të Bashkim Kosovës, e detyruan Zërin t’i thotë Piktorit: çmendu, çmendu se bota është e hiçit, krijues i çmendur apo i dështuar je… Por heroi i romanit (Piktori) nuk ngushëllon vetën. Ai ec, kërkon shtigje dalëse. “Runa zot nga gjeneralët e pas luftës, tha Piktori me sa zë kishte…mbllaçiste fjalët kundër gjeneralëve të pasluftës dhe komandantëve të vetëshpallur të kthyer në zullumqarë që u shkojnë pas dhe vazhdojnë ta rrënojnë lirinë në emër “ të meritave të luftës” dhe të ngjashme.. (…) Sonte, në këtë lojë, që po e quan luftë, ke rastin që gjërat t’i shohësh siç janë edhe në jetë, ku ka fitimtarë dhe humbës…Ku i madhi e ha të voglin dhe i forti të dobëtin.. f. 135), dhe nuk do shpërfaqem as vdes para se Dushkaja ime të kthehet në plantacion, tani e mbushur me thera e murriza…
Rrëfyesi në roman, është vetja e trilluar në të cilën transformohet. Pra, në këtë rast, narratori i gjithëdijshëm duke rrëfyer një nga rrëfimet më trishtuese të pas luftës, të ndodhur në një skaj të botës së pistë, të pa parë, ka pasqyruar një gjendje shoqërore më të hidhur e më kriminale, një katrahurë me aq shumë ngatërrime, sekrete, kode, pështjellime ordinere të projektuara etj, etj, që vetëm një kokë e ngritur, që ka për mjet artin letrar,ndoshta do mundet t’i shkoqis të shtjelluara .
Ngjarjet e mëdha shoqërore zakonisht iniciojnë krijimin e veprave të mëdha. Dhe s’do mend se kjo vepër për momentin do jetë një nga veprat më të mira të shkruara në artin letrar në letërsi shqipe të shekullit XXI.
Subjekti i veprës është gjendja e shoqërisë kosovare pas luftës së fundit. Përpjekja e krijueseve për ndërtimin e vendit dhe kundërshtitë permanente të shfaqura si pengues të zhvillimit shoqëror. Pasqyrohen dy forca, jo renegate, të fytafytur, të pamëshirshme, të pashpallur, përplot me arsenal, bile të luftës speciale, që insistonin , me çdo kusht, asgjësimin e njëra-tjetrës, jo vetën në Dushkajëm, e mbushur me thera e murriza, por në tërë hapësirën planetare kah shtrihen neuron-transmetuesit . Në roman bëhej fjalë për pastërtinë e luftës dhe pasojat. Narratori në vetën e parë rrëfen: “…Të tjerat janë aktrime, gënjeshtra, mashtrime e çmos të kthyera në parime, rregulla dhe kode të rreme të vlerave, me të cilat bota është plotë e përplot dhe shfrytëzohen njësoj nga klerikët, diktatorët, tiranet, despotet dhe të tjerët, me të cilat shpallën profetët që në emër të zotit vranë zotin, kremtohen tiranet, që vrasin në emër të pushtetit të pakufishëm e të tjera. Turmës i pëlqejnë dhe pa të cilët as që mund të jetojnë..,( f. 162).
Lavjerrësi i orës ra pesë herë dhe ishte ora pesë kur Piktori me shumë vështirësi, nxori fjalët e fundit :
Prapë mashtrime!…
Prapë vrasje!…
Prapë lojë!…
Medet për Dushkajën time të harruar, në skajin e vetëm të virgjër të botës pise, të kthyer në lapidar të rremë..(f.165).
Ndonëse rrethi gjeografike ambiental i veprës kufizohet në një dhomë ku janë të vendosura sa piktura të pluhurosura, hapësira dhe koha gjithsesi janë të përfshira edhe si kategori epistemologjisë por edhe si mjete të romanit, shtrirja gjithandej e tyre është pa fillim dhe mbarim në kohë sikur përfshinë planetin dhe atë pjesë të pistë të botës, pavarësisht se koha është një (1 ) apo pesë (5) të dritës, Piktori përpiqet që jetën ta marri si lojë…Por, realiteti i imponon që lojën ta marri si jetë (f. 19), për ndryshim nga krijuesit ekzistencialistet që përpiqen ta jetojnë jetën. Heroi i romanit këtu kërkon shpëtimin. Në roman përjetohet një ambient i mbyllur ku luhet loja e cicmicit , e cila bëhet si duket pa lejen e gurëve si ushtarak, ngase lehtë atyre u ndërrohet vendi. Personazhi i romanit te Buxhovi, ndonëse metaforë (një zë), është qenie që mendon, ndjenë, përjeton, njeh, vepron, etj, domethënë ekziston në kohë dhe hapësirë, si i përsëritshëm, por një herësh shfaqet si pjesë e një ndërgjegjeje që jo secili është në gjendje t’i nënshtrohet deri te përmasat e ballafaqimit me të, qoftë edhe si një katarzë të heshtur shpirtërore…/ KultPlus.com
inistri i Turizmit dhe Mjedisit, Blendi Klosi, ka publikuar këtë të dielë pamje nga Parku Kombëtar i Divjakë-Karavastasë, apo siç shprehet ai “parajsa e shpendëve”.
“Në parajsën e shpendëve në Parkun Kombëtar Divjakë-Karavasta”,- pohon ministri Klosi.
Pelikani kaçurrel është një shpendët kryesor që rritet në këtë park, ai ka gjetur tashmë oazin e qetësisë në Parkun Kombëtar të Divjakës, Karavasta, duke u kthyer edhe në një emblemë të këtij parku dhe atraksioni kryesor për turistët e natyrës dhe vëzhgimit. Gjatë vitit 2020, u regjistruan 85 çifte pelikanësh kaçurrelë, shifra më e lartë e 40-viteve të fundit në vendin tonë.
Sipërfaqja e parkut është rreth 22,230.00 ha dhe ndodhet 5 km larg Divjakës dhe 40 km larg qytetit të Lushnjes. Në këtë park, takohen një sërë habitatesh si: delta lumenjesh, laguna, duna ranore, bimësi psamofite, halofite, dhe hygrofite, pylli me pishë të butë dhe të egër dhe me prani të dëllënjës kokërrmadhe (Juniperus monocarpa). Parku dhe zona rreth tij ka vlera historike, kulturore, arkeologjike me potenciale të mëdha për zhvillimin e turizmit./atsh/ KultPlus.com
Organizata Botërore e Shëndetësisë i cilëson vaksinat e kompanive të ndryshme kundër koronavirusit, që tashmë e kanë siguruar aprovimin për t’u hedhur në treg, si mënyrën e vetme për ta luftuar COVID-19, si fenomenale, e që do t’i ndryshojë rregullat e lojës, në betejën me pandeminë. Por, asnjë prej këtyre vaksinave nuk është gati për Evropën, me përjashtim të Britanisë.
Duke folur nga Kopenhagen, drejtori i OBSH-së për Evropën foli për sasi të limituara të vaksinës në këtë kontinent, së paku në këtë fazë të parë.
“Së pari dhe pa asnjë dyshim, premisa e vaksinave është fenomenale, Shpërblimi është ndryshimi i lojës. Me më shumë se 200 vaksina, kandidate për vaksinën kundër COVID-19, e ardhmja duket ndjeshëm më e ndritshme. Me furnizimet që në këtë fazë të parë pritet të jenë në sasi të limituar, të gjitha vendet do të duhet të vendosin se cila kategori do të vaksinohet e para. Rekomandimi ynë janë punonjësit e shëndetësisë dhe ata socialë, më pas janë qytetarët të moshës nga 60 vjeç e lart”, u shpreh Hans Kluge.
Britania aprovoi përdorimin e vaksinës së Pfizer kundër COVID-19, duke hedhur një hap përpara pjesës tjetër të botës dhe nga kjo javë do të nisë vaksinimin në masë të popullsisë. Synimi, sipas qeverisë britanike, është vaksinimi i 67 milionë banorëve, pa asnjë përjashtim, edhe pse vaksina nuk do të jetë me detyrim. Pjesa tjetër e Evropës, por edhe SHBA, janë ende në pritje, edhe pse paraprakisht kanë dhënë aprovimin e tyre.
“Premisa e vaksinës është e jashtëzakonshme, por diçka është e qartë në këtë moment: vaksina nuk është këtu sot, jo çdokush do ta marrë sapo ajo të mbërrijë por secili prej nesh duhet të vazhdojë me praktikën e ndjekur deri tani: të kujdeset për distancën dhe të mbajë maskë”.
OBSH do të organizojë gjatë javës një takim me ministrat e shëndetësisë së 53 shteteve anëtare të saj, ku fokusi kryesor do të jetë mbrojtja e shkollave./ KultPlus.com
Sot, në këtë ditë ftohtë dhjetori, tuj udhëtue me autobus, përballë meje, pashë pamjen ma të bukur që syni mund të sodisin. Nji fëmijë të vogël qi puthte t’amën pa pushim. E për dreq nja dy pika lot me ranë njashtu pa i miratue, aq sa më erdh marre prej njerëzve që m’i kishin ngul sytë e më shihnin me habi.
“Burrat nuk kjajnë!”- më erdhën në mend fjalët e tua, qi mi thoje fëmi, kur qaja se nji teke e jemja nuk u plotësonte. Sot, mbas shumë vitesh më kaloi feminia nëpër mend, e m’u kujtu sesa rrallë të kisha puth unë ty nanë, po sa shumë të kisha dasht. Po njashtu, si fmi i llastuem, kurrë s’dita me ta tregue at’ dreq dashnie.
M’u kujtonte fort mirë, kur nji çokollate në dorën teme, ishte gjithmonë nji kafshatë bukë ma pak për tjerët e për ty. Po ti kurrë s’u ankove, po ashtu tuj fsheh brengat nën shami, ndoshta shpesh ke fjet pa u ngi me bukë. Nëpër mend më kaluan kujtimet, e kur i vuna në peshore, më dolën qe ty nanë ma shumë te kam pa tuj kjajt sesa tuj kesh.
Erdh’ nji ditë, kur u bana burrë, e mu desht me e provu emigrimin. Si gjylpanë më therrnin në zemër, lotët e tu, kur më përcolle n’derë, e sa u merzite ti nanë, edhe pse unë kurrë nuk pata kanë djali “ideal” për ty. Kam ec kambë atë natë, maleve të Greqisë e kurrë nuk të thashë sa e vështirë u ba ajo rrugë për mue. Jo prej lodhjes, po se në çdo përfytyrim më dilte fytyra jote, më dilnin lotët e tua që kur i kujtoja, mu bajshin kurth në kambë e me ec nuk më lenin. Dy vjet në vend të huaj, a e di sa më ke mungu nanë? Po asnjiherë nuk e dhashë veten, kur folnim bashkë në telefon, se ti përherë me thojshe: “Burrat nuk kjajnë”.
Eh, më pyet nji herë kur telefonin e mbyllja, e u shtrija ne atë krevat të dalun fare, sesa herë e kam la jastekun me lot. Isha i ri fort, e larg teje s’dukej ndryshe veç si i tretun. E di nanë, asht marre me kjajt, po unë nuk u bana ndonjiherë “burrë”. M’u ka thye zemra shpesh, po ti kurrë nuk e more vesh se ti e din, jam tip i mbyllun, po edhe s’kam dasht me t’i shtue mërzite. E prapë, sot, kur jetën teme e vej në peshore, mërzitem ma fort, se e di se s’të kam dashtë aq sa duhet, ose të kam dasht po nuk kam ditë me ta thanë. E sot unë s’muj me e u gëzue e me u dëfrye, se ndihem në faj, kur e gjej veten të lumtun, tu e dit sa ke vujt. Por, du ta dish, andrra jeme ma e bukur je ti, je dita jeme me diell gjithmonë, je gëzimi ma i madh, edhe pse këto i patëm me pikatore në këtë jetë.
Du ta dish nanë, edhe pse s’ta them, unë sa herë vij në shpi, kur shoh ftyrën tande, çdo të keqe harroj. Nji përqafim i joti, jetën ma shton.
Të du nanë! Të kam dasht gjithmonë, edhe pse kurrë s’ta thashë sa duhet. Djali yt asht krenar për ty!/ KultPlus.com
Për të gjithë fëmijët fundjava dhe sidomos e diela i takon gjithmonë teatrit të Kukullave, dhe këtë të diel teatri që rriti shumë breza dhe krijoi personazhet më të dashur për ta, feston 70-vjetorin e krijimit.
Edhe pse në një moment të vështirë për shkak të pandemisë, sërish në shtëpinë më të dashur të fëmijëve është ekspozuar “ historia e teatrit” me anë të kostumeve të vjetra dhe kukullave të dashura të cilat vetvetiu të kujtojnë kontributin e atyre që e themeluan.
Marrëdhëniet nuk shkëputen kurrë në Tetarin e Kukullave dhe këtë na e tregojnë më së miri ata që kanë vite qe ushqejnë të vegjlit me ëndrra, argëtim dhe mesazhe.
Kukullat me të cilat krijohen momente të bukura te fëmijët zakonisht janë ato që lëvizin me gishtërinj dhe ato të njohura si kukulla me çorape.
Teatri i kukullave është një formë teatri shumë e lashtë e cila u regjistrua për herë të parë në shekullin 5 para erës sonë në Greqinë e Lashtë. /vf/ KultPlus.com
Këngëtarja britanike Rita Ora ka kërkuar falje pasi dolën lajmet se ajo duhej të ishte vet-izoluar kur festoi ditëlindjen në një restorant në Londër muajin e kaluar, shkruan The Guardian, përcjell KultPlus.
Ora fluturoi për në Egjipt më 21 nëntor për të performuar në Kajro, teksa kur u kthye në Angli iu kërkua që të vetë izolohej për 14 ditë sipas rregullave qeveritare për Covid-19.
Mirëpo, në vend të kësaj Rita festoi datëlindjen e saj në një restorant të Londrës, duke shkelur kufizimet anti-covid. Pas publikimit të lajmeve nga mediat, ajo kërkoi falje dhe pagoi një gjobë prej 10,000 £ për organizimin e festës.
Përveç faljes së saj, Ora tha se çdo fitim nga koncerti do të shkonte për bamirësi.
“Pas kthimit tim në Britani, duhet të kisha ndjekur këshillat qeveritare dhe të izolohesha për periudhën e kërkuar. Siç e dini, unë nuk i ndoqa këshillat e qeverisë dhe… Unë përsëri kërkoj falje”, theksoi Ora.
Në anën tjetër, për ata të cilët dëshirojnë ta bëjnë të njëjtën duke mos i respektuar masat si Ora, ajo tha:
“Mesazhi im për ta është i thjeshtë: ju lutem mos. Nuk ia vlen faji dhe turpi që kam pasur këtë javë për gabimin. Në vend të kësaj, vazhdoni të dëgjoni këshillat e qeverisë dhe zërat e heronjve të NHS dhe të merrni masat e nevojshme paraprake”, u shpreh Rita Ora.
Ora sërish është testuar për coronavirus dhe ka rezultuar negativ. / The Guardian/ KultPlus.com
Karl Gurakuqi, i përkiste të njëtit trung familjar me Luigj Gurakuqin.
Lindi në Shkodër dhe mësimet fillore i bëri në shkollën Françeskane ku filloi edhe të mesmen, të cilën e mbaroi në Salzburg ndërsa fakultetin e filozofisë e kreu në Gratz. Si sot 49 vite më parë u nda nga jeta në Palermo të Italisë.
Shërbeu vijimisht në arsimin kombëtar që nga viti 1917. Djaloshi 22-vjeçar shërbeu në radhët e arsimit për 27 vjet rresht, më të shumtën si profesor gjuhësije. Ishte inspektor arsimi në Vlorë, Shef Seksioni në Ministrinë e Arsimit, drejtor liceu, anëtar i Komisionit Teknik, profesor i shqipes dhe i latinishtes në Institutin femëror “Nana e Skandërbeu”, në Tiranë, etj.
Veproi edhe si qortues librash shkollorë dhe Sekretar i Përgjithshëm i Federatës “Atdheu” (Vlorë, 1921-1922), si Inspektor Epror pranë Ministrisë së Arsimit dhe ishte pjesëtar efektiv i Institutit të Studimeve Shqiptare me cilësi letrari dhe lëvruesi të gjuhës shqipe deri më 1944.
Ishte sekretar i “Komisis Letrare” (1914-1917) dhe Inspektor arsimi në Vlorë (1921-1922). Mbas përfundimit të Luftës së dytë Botërore, Karl Gurakuqi u largua për në Itali. Këtu bashkëpunoi me revistën “Shêjzat” të Koliqit. Në 1944 shkoi për pushime në Austri, por nuk u kthye në Shqipëri me vendosjen e regjimit komunist.
Më pas shkoi në Itali (Palermo) ku shërbeu si profesor në Universitetin e Palermos. Bashkëthemeloi Qendrën Ndërkombëtare të Studimeve Shqiptare me R. Petrotten e G. Valentinin që e bëri Palermon qendrën më të rëndësishme albanologjike të kohës me konferencat e botimet.
Ai vetë ishte i pakënaqur nga regjimi i ri dhe njëkohësisht i padëshirueshëm prej tij. Prej këtij viti jetën e mërgimtarit e derisa vdiq e kaloi në Austri dhe në Itali. Megjithëse jetoi 27 vjet larg atdheut, Karl Gurakuqi nuk mori nënshtetësinë e asnjë shteti të huaj.
Më 1957 emërohet këshilltar i Komitetit “Shqipëria e Lirë” drejtuar nga Rexhep Krasniqi, bashkë me Mehdi Frashërin dhe Ali Këlcyrën. Kohët e fundit i kaloi pranë të birit, Gilbert në Bressanone (Bolzano) dhe vdiq në Palermo, më 6 dhjetor 1971.
Në Austri për 4-5 vjet që qëndroi aty, Gurakuqi iu kushtua, kryesisht leksikografisë. Këtu bashkëpunoi me studiuesin Ndue Paluca. Në Austri mori pjesë në hartimin e skedarit të madh të fjalorit të shqipes me shpjegime në gjermanisht për Akademinë e Shkencave të Austrisë.
Karl Gurakuqi ka qenë ndër bashkëpunëtorët më të zellshëm dhe produktiv të revistës “Shejzat”, një e përkohshme kulturore, shoqërore që qarkulloi jashtë atdheut, gjatë gjysmës së dytë të shekullit të kaluar e që vazhdoi pa ndërprerje nga viti 1958 deri në vitin 1974. Pati edhe një numër përkujtimor në vitin 1978
Ishte anëtar i këshillit drejtues të kësaj reviste që botohej në Romë. Gurakuqi botoi në këtë organ rreth 100 shkrime. Së pari autori ka trajtuar probleme me karakter leksikologjik dhe leksikografik. Kështu në shkrimet që kishin lidhje me sinoniminë e fjalëve dhe me kuptimin e tyre e që nuk janë pak, Gurakuqi jo vetëm konstaton, por jep edhe zgjidhje, sipas mendimit të tij.
Tek “Shêjzat”, ai nuk ka lënë pa kujtuar ata dijetarë shqiptarë dhe të huaj që kanë dhënë një ndihmesë për zhvillimin e kulturës shqiptare, si dhe ngjarjet dhe botimet më me vlerë të kohës dhe të retrospektivës.
Mund të përmendim shkrimet, kryesisht, përkujtimore për Marko la Pianën. G. Petrotën, A. Xhuvanin, K. Kamsin, J. Rrotën, Gj. Fishtën, M. Lambercin, M. Sirdanin, A. Leotin, De Radën, Z. Sqiroin, për Kongresin e Manastirit, shoqërinë “Bashkimi” etj./Konica.al/ KultPlus.com
Studiuesi i historisë Murat Ajvazi kërkimet e tij në arkivat zvicerane mbi këndvështrimet e historiografisë së tyre për Skënderbeun i ka përfshirë në librin e tij të botuar më parë, me titull: “Skënderbeu në historiografinë zvicerane”.
Në një intervistë për “RTV AlbSe” historiani Murat Ajvazi i cili prej vitesh jeton në Zvicër tregon se si arriti t’i sigurojë dokumentat zviceriane që flisnin për kohën e Skënderbeut.
“Pas shumë kërkimeve kam arritur në Basel të gjej shkrimet e para që flasin për Skënderbeun në vitin 1564 nga autori zvicerian Paulo Spirios, një vepër e shkruar në gjermanishten e vjetër, gjuhën gotike, dhe arrita t’i përmbedh të gjitha dokumentat në një studitim me titull Skënderbeu, që është vetë hapi i parë dhe shpresoj që gjeneratat e reja do të hulumtojnë më shumë. Në shekullin e XV ka shumë dokumenta, ndaj duhet të shkojnë studiuesit e rinj t’i kërkojnë”
“Shkrimet zvicerane në gjuhën gjermane dhe frënge, këto shkrime janë të vërteta dhe të sakta dhe jo njëanëse, të gjitha këto shkrime i hedhin poshtë pretendimet se Skënderbeu ka qenë me origjinë sllave, i hedhin poshtë pretendimet se ka qenë pjesë e Osmanëve dhe nuk ka arritur të marrë pjesë në kryqëzata. Unë jam i lumtur që arrita të gjej këto dokumenta që e paraqesin Skënderbeun trim dhe arbëror, si një person që ka kontribuar nga largimi i Osmanëve në Ballkan. Kanë shkruar dhe për Lidhjen e Lezhës, të cilën e paraqesin si një Kuvend që i bashkoj Princat shqiptarë për të luftuar ndaj rrezikut otoman. Si Kuvend i parë që arriti të bashkojë princat pa ndihmën e askujt”.
Gjithashtu historiani Ajvazi rrëfen edhe studimet e shumta në përkrahje të pavarësisë së Shqipërisë që ka arritur të gjej në Kroaci.
“Gjatë kohës së studimeve qëndrova katër vite në Zagreb dhe arrita të gjej shumë dokumenta, interesante është se shteti kroat ka pasur qëndrim të drejtë dhe gjithmonë ka dal në krah të ushtrisë shqiptare, gjatë luftës së perandorisë Osmane ka pasur një përkrahje të madhe nga shteti kroat. Kam gjetur 20 gazeta kroate që kanë shkruar për çështjen shqiptare, luftën për pavarësi të Shqipërisë në faqet e para shkruanin se populli shqiptarë ka të drejtë dhe duhet ta shpallë pavarësinë. Në gazeta janë postuar dhe shumë shkrime për kontributin e shqiptarëve në çlirimin e Kroacisë.”
Pas krijimit të Lidhjes së Historianëve Shqiptar profesor Ajvazi shpreson që të organizojnë konferenca shkencore për figura të ndryshme historike shqiptare.
“Nuk kemi arritur të bëjmë konferencë shkencore po pas krijimit të lidhjes shpresojmë të bëjmë konferenca shkencore për Aleksandër Moisiun, Nënë Terezën, Skënderbeun dhe presim të marrin pjesë edhe të huajt, jo vetëm shqiptarët. Mendoj që në të ardhmen të githa shkollat shqipe në Zvicër një ose 2 orë t’ia kushtojnë vizitës së përmendores së artistit të madh shqiptar Aleksandër Moisiu. Jam krenar që shqiptarët dhanë një emër që është Aleksandër Moisiu dhe me gjithë dëshirë sepse Lugano, vendi ku është vari i Mosiut është vend shumë i njohur për turistët”, tha historiani.
Krahas të tjerash, profesor Murat Ajvazi njihet dhe si bamirës teksa në Kosovë ka dhuruar një sërë tekstesh e librash. /dp/ KultPlus.com
Duhet kërkuar dashurinë Se ndryshe nuk bën Të kërkohet kudo që është strukur Nën harqet e kishës së vjeter maje fshati Një ditë mgjegulle dhe shiu Në lavrat e tokës së lëvruar Se toka është dashuri Në faqet e librave të shenjtë, por edhe të të tjerëve Duke hapur dyertë e librarive të mbyllura, Po t’është nevoja. S’duhet ndalur së kerkuari Qoftë edhe duke mbetur pa frymë Në vrapim e sipër Se frymë po kerkojmë Ndoshta është lart, në mesin e gjetheve, Që i perkedhel era e lehtë në pranverë, Ndoshta është poshtë, në mesin e gjetheve, Që i shkel këmba në vjeshtë. E kur të gjindet, Të mbulohet me nje copë mëndafshi E të stërpiket me ca pikë ujë trëndafili. Duhet kërkuar dashuri Se ndryshe s’bën Se vetëm ajo na shpëton. E pastaj, të harrohet e tëra. / KultPlus.com
6 dhjetori përveç lindjes së një fëmiu në familjen Brahimaj, do të shënonte edhe lindjen e një personi i cili do të kthehej në ikonë të Baletit Kombëtar të Kosovar, shkruan KultPlus.
Ahmet Brahimaj lindi në fshatin Novosellë të Pejës. Lidhja e tij me baletin filloi që në bankat e shkollës së mesme, atëherë kur vazhdoi shkollimin në Shkup për të hyrë në historinë e gjeneratës së parë të Baletit të Kosovës.
Viti 1972 përveç që u bë koha kur u rikthye në Prishtinë, kjo periudhë shënon edhe kohën e formimit të Ansamblit të Baletit, për t’u gdhendur në kujtesën kulturore të vendit.
Si solist i kësaj trupe, Brahimaj ka qenë aty në çdo shfaqje të asaj kohe, duke jetësuar role në 38 premiera të baletit.
Mirëpo, ai nuk mbeti vetëm solist, në vitin 1985 Brahimaj emërohet Shef i Baletit. Për punën e tij krijuese ai mori shumë lëvdata, si dhe për nder të 48 vjetorit, u dekorua me “Plaketën e Teatrit Popullor Krahinor” (1986), dhe me rastin e 60 vjetorit të Teatrit Kombëtar të Kosovës, është shpërblyer për punën artistike e krijuese.
Veprimtaria e tij kulturore nuk mbetet vetëm me kaq. Pas luftës, së bashku me disa nga kolegët e tij, hapin Shkollën e Mesme të Baletit, në kuadër të shkollës së muzikës “Prenkë Jakova”, në Prishtinë.
Klasa e Ahmet Brahimajt u diplomua në vitin 2005, dhe është gjenerata e parë pas luftës e njëherit edhe bërthama e Baletit të Kosovës. Gjithashtu, Brahimaj ka kontribuar dhe në formulimin e Ligjit të Operës, Filharmonisë dhe Baletit, Ligj I cili është në funksion tani dhe është aprovuar në vitin 2005.
Edhe pas vdekjes së tij në moshën 66 vjeçare, të gjithë kolegët e tij e kujtojnë me mall dhe dashuri për përkushtimin dhe mundin e madh që dha në skenë dhe për skenën.Shfaqjet në të cilat ai shkëlqeu me rolet e tij janë listë e gjatë, e që përfshijnë “Karmen” (Don Hose), “Romeo e Xhyljeta” (Romeo), “Zhizela dhe Interplay” (Albert), “Era dhe Kolona” (Komandanti), “Piter Pan” (Kryeplaku Indian),” Kopelia” (Prefekti), “Don Kishoti” (Espado), “Halili e Hajria” (Sadiku), “Bolero e Shtrausiana”, “Vallja pranverore”, “Trëndafili I përgjakur” (Luisillo), “Ritme të zgjuara”, “Kënga e Rexhës” (Valleheqësi), “Besa” (Princi), “Balloja e Kadetëve”, “Zef Lush Marku” (Tri hije të vdekjes), “Loja e Sizifit” (Udhëheqësi I), “E bukura More” (Thanasi), “Legjenda mbi ngadhnjimin” (Vdekja), “Mbrëmje baleti”, kurse Hans Fyelltarin te “Fyelltari” dhe te shfaqja “Tranzicion II” ka luajtur pas luftës, në vitin 2001/02.
Vepra e tij do të mbetet e paharruar për jetën kulturore të vendit. / KultPlus.com
Ditëve të vështira të pandemisë nuk mund t’i mungonin edhe përjetimet krijuese të piktorit të njohur dhe të dashur për publikun, Gazmend Leka, ekspozita e të cilit “NOE” u çel disa ditë më parë në mjediset e galerisë FAB pranë Universitetit të Arteve.
Ndoshta tema që trajtojnë punimet, ndoshta edhe atmosfera që nxit kërkimin për të bukurën dhe shpresën kanë sjellë publik të shumtë pranë ekspozitës, ashtu si shprehet vetë piktori “ndoshta më shumë nga ekspozitat e mëparshme”.
Shpeshherë në momente vështirësie njeriu kërkon ngushëllim dhe të përbashkëtat e jetës dhe ai i gjen këto elemente tek arti.
“Ajo çka kam ndërtuar unë në këtë ekspozitë janë pikturat, s’kam bërë filozofinë e shpëtimit të njeriut. Unë kam bërë thjesht një pikturë që ose të emocionon ose jo, por ajo që është kryevepra është se ndonjëherë njerëzit janë shumë sensibël për pësimet që i ndodhin atij në vetën e parë. Si popull neve shpeshherë jemi përmbytur. Vepra e artit nuk duhet të jetë një më një me realitetin por kur ti e di se si ta prekësh nervin e publikut atëherë them se vepra shkon në vendin e duhur. Ka një sukses që duhet ta meritoj sepse është një punë që artisti e bën për një kohë të gjatë”, u shpreh piktori Leka.
Kjo ekspozitë ishte pjesë e një triologjie pasi më parë janë hapur dy ekspozita të emërtuara “Lutja” dhe “Dhoma e hapave të humbur”. Përmbyllja e këtij cikli triologjik u titullua “Noe” sipas artistit sepse ai ka centruar një personazh, atë që shpëton veten dhe më pas edhe kafshët.
“Sigurisht, qëllimisht e emërtova ekspozitën me emrin ‘NOE’ sepse mund ta quaja edhe përmbytja apo me një tjetër emër. Por, njerëzit dinë të bëjnë shoqërizimin me emrin ‘NOE’ dhe përmbytjen e madhe. NOE është një personazh biblik por bota njeh shumë NOE të tjerë. Ka momente kaosi i cili ka nevojë që të kthehet më pas në një rregull, dhe këtë e kthejnë më pas në një rregull ata që më pas emërtohen heronj”, u shpreh Leka.
Përsa i përket kryefjalës së ekspozitës, marrëdhënies së logjikës me instiktin, pra njeriu në marrëdhënie me kafshën dhe sidomos me ato dybrirëshe, artisti e shpjegon kështu:
“Kafshët dybrirëshe në përgjithësi konsiderohen si kafshët opozitare. Ku totali është ndarë në dysh. Sytë tanë që në vegjëli janë mësuar më brirët që nga përkrenarja e Skëndërbeut, brirët e artë”
Për një artist piktor është e rëndësishme që të ketë sa më tepër audiencë por edhe që veprat e tij të shiten. Piktori Leka është shumë i qetë për këtë pjesë sepse admiruesit e tij janë të shumtë dhe mezi presin që ai të hapë ekspozitën e radhës.
“Nga pikëpamja materiale, unë gjithçka e kam të shitur nga ekspozita. Jam shumë i kënaqur sepse energjia ime është përcjellë pa pengesë dhe ky është vërtet maksimumi për mua. Publiku ka nevojë të konsumojë art ashtu sikurse ndodhi gjatë Luftës së Dytë Botërore ku u bë edhe një revolucion shumë i madh në art. Tashmë jam mësuar që sapo mbyll një ekspozitë unë përgatitem për ekspozitën tjetër, kam filluar të bëj disa vizatime nudo por edhe piktura”, u shpreh Leka.
“Unë zakonisht krijimet i pagëzoj me disa emra në mënyrë për të vazhduar për të më ndihmuar. Kësaj radhe dua të bëj një ekspozitë me titullin ‘Kaloi një grua’ ose ‘Gruaja e panjohur’”, përfundoi piktori Gazmend Leka për ATSH-në /atsh/j.p/ KultPlus.com
Lista e shkrimtarëve prestigjioz të cilët kanë shkruar për figurën e shquar kombëtare, Gjergj Kastriotin-Skënderbeun është e gjatë, shkruan KultPlus.
Madje shumica e tyre vijnë nga vende evropiane, janë me pikëpamje të ndritura dhe kanë tentuar të shpalosin historinë reale dhe të bëmat e Skënderbeut. Historiani Safet Hasani nëpërmjet një postimi ka listuar disa nga shkrimtarët të cilët kanë shkruar vepra për figurën e tij.
Matheu Rafei, Marin Baleti, Marin Beçikeni, Wolter, Gabriel Afermo dhe shumë të tjerë janë emrat që kanë shkruar për Skënderbeun.
KultPlus ua sjell të plotë reagimin e Hasanit:
Në kohën e fundit, disa shqipfolës, me apo pa vetëdije shkruajnë gjëra aspak të vërteta për heroin tonë kombëtar Gjergj Kastriotin Skenderbeun. Ata që shkruajnë e mundohen ta minimizojnë figurën amblematike kombëtare dhe vulën e heronjëve tanë, s’janë asgjë tjetër veçse parazit dhe servil të armiqve. Për ata që shkruajnë pa ditur historinë e mirëfilltë shqiptare të periudhës së Skenderbeut, do t’iu tregoj dhe do t’i shktuaj emrat më të medhenjë të periudhave mesjetare dhe iluministe që shkruajnë për Skenderbeun, shkrimtarë nga të gjitha shtetet e Evropës dhe më gjerë:
– Matheu Rafei, francez
– Marin Baleti
– Marin Beçikeni
– Dhimitër Frangu
– Gabriel Afermo, Filozof italian
– Mishel de Manan, hunanist ril. Francez
– Paolo Xhiano
– Andrea Kambini, poet Italian
– Joan Shyt, historian britanik
– Luigji Grato, poet
– Gabriel Efoema, poete humanist
– Amadi Zharmin, franceze
– Margarita Sarroki, teologe, fil.italiane
– Frank Bardhi, 1636
– Ludwig Hamber, his. pub. danez
– Ser William Tejbel, britanik
– Ivan Gorduliq, historian kroat
– Jean M. Bicumi, poete italiane
– Wolteri, filozofi – iluministi evropian E shumë të tjerë . / KultPlus.com
Sot janë bërë 223 vjet nga lindja e rilindasit kombëtar i cili punoi pa rreshtur për çështje atdhetare, Naum Veqilharxhi, shkruan KultPlus.
Ai ishte ideologu i parë i Rilindjes Kombëtare, një mendimtar i shquar, iluminist dhe veprimtar i shkollës shqipe.
Veqilharxhi lindi në Vithkuq të Korçës, për të kaluar pastaj një pjesë të jetës në Moldavi. Më 1821 mori pjesë në kryengritjen e eteristëve në Rumani kundër pushtuesit osman, bashkë me shqiptarë të kolonisë së atjeshme.
Iu kushtua çështjes së Çlirimit të Shqipërisë, duke u udhëhequr nga ideja themelore iluministe se një popull mund të dalë nga prapambetja vetëm po të shkruajë gjuhën amtare dhe po të përhapen arsimi dhe kultura kombëtare.
Më 1824 nisi punën për përpilimin e një alfabeti të veçantë të shqipes me 33 shkronja, të pranueshëm nga të gjithë, për të kapërcyer ndasitë që lidheshin me alfabetet e tjera. Synoi që sistemi shkrimor t’u përshtatej veçorive të fonetikës së shqipes.
Me këtë alfabet botoi më 1844 të parën abetare të shqipes, “Evëtarin”. Abetarja u prit me entuziazëm dhe u përhap në krahinat jugore të Shqipërisë. Për të plotësuar kërkesat e shumta që pati, e ribotoi më 1845 me titullin “Fare i ri Evëtar shqip”, të shoqëruar me një “E parathënme për djemtë e rinj shqiptarë”.
Përgatiti gjithashtu një gramatikë dhe libra e dorëshkrime të tjera që nuk janë ruajtur. Më 1846 hartoi një “Letër qarkore” (enciklikë) greqisht, drejtuar bashkatdhetarëve ortodoksë në Shqipëri.
Si intelektual i kohës, Veqilharxhi e kuptoi rëndësinë e shkollimit në gjuhën shqipe dhe rrezikun e humbjes identitare nga shkollat e puhtuesve, andaj punoi parreshtur për këtë mision.
Naum Veqilharxhi u përpoq gjithashtu të krijonte një shoqëri kulturore që të bashkonte atdhetarët e tjerë. Vdiq në Stamboll, i helmuar nga Patrikana. Me punën dhe përkushtimin e tij mbeti një figurë e shquar shqiptare, që përherë do të qëndroj tok me përpjekjen kombëtare në historinë e popullit tonë. / KultPlus.com
Janë bërë 331 vite që nga vdekja e Pjetër Bogdanit, shkruan KultPlus.
Bogdani përbën një figurë të shquar të historisë së gjuhës shqipe, i cili vdiq më 6 dhjetor 1689.
Ai mund të cilësohet si një mjeshtër i gjuhës shqipe dhe një nga poetët më të përndritur të poezisë së stilit barok në Shqipëri dhe në Evropë në shekullin XVII. Bogdani ka hyrë në kujtesën shqiptare edhe duke qenë teologu më i madh i krishterë në gjuhën tonë.
Pjetër Bogdani kishte lindur në Prizren, teksa shkollimin fillor e kishte marrë në Bullgari. Veprimtaria e tij si klerik fetar kishte nisur më 1651, kur kishte filluar të punoj si meshtar në Pult dhe në fshatrat e Prizrenit.
Në vitin 1656 thirret në Romë për të vazhduar studimet e larta teologjike në Kolegjin e Propagandës së fesë. Aty mëson gjuhët e Lindjes, teksa diplomoi më 1658 për teologji dhe filozofi dhe morri titullin doktor.
Më pas emërtohet ipeshkiv i Shkodrës dhe administrator i Tivarit. 1663–1664: Njihet dhe i bën shërbime Kardinal Barbarigos, i cili në atë kohë jetonte e punonte në Romë.
Më 1675 fillon rrugëtimi i librit të tij “Çeta e profetëve”, të cilën e shkruan në atë kohë dhe ia paraqet Kongregatës së Vatikanit “Propagandës së Fidesë” për botim. Pastaj, ai filloi ta përkthej librin. Veprën e tij të përgatitur për botim ai e merr me vete më 1658 kur shkoi në Venedik.
Vepra e ipeshkvit Pjetër Bogdani “Cuenus Prothetarum de Christo Salvatore Mundi” e njohur me titullin shqip “Çeta e Profetëve” shkruar në gjuhën shqipe dhe italiane u rishtyp më 1691 dhe 1702 në Venedik me titull ndryshe.
Libri “Cuneus Prophetarum”, apo sipas përkthimit të Justin Rrotës “Çeta e profetëve”, është një nga veprat më të rëndësishme të trashëgimisë sonë të vjetër letrare. Fakti që është e para vepër origjinale në gjuhën shqipe, në krahasim me veprat e autorëve paraardhës që ishin kryesisht përkthime, e bën tepër të rëndësishëm këtë libër.
Vepra “Çeta e profetëve ka në krye një seri kushtimesh e poezish shqip, latinisht, italisht, sllavisht, shkruar për nder të Pjetër Bogdani nga miq e të njohur të tij. Dy vjershat shqipe të L. Bogdanit e të L. Sumës dhe ato të vetë autorit të shpërndara në kapituj të ndryshëm të librit, me teknikën poetike përgjithësisht të sigurt janë tregues të lëvrimit të mbarë të vjershërimit shqip në këtë kohë.
Ai ishte i përkushtuar për gjuhën shqipe, të cilën e shkroi me një dashuri të madhe. Bogdani në kohën e pushtuesit osman kërkoi lejimin e librave në gjuhën amtare, teksa punoi vazhdimisht për zhvillimin e kulturës shqiptare dhe çlirimin e vendit.
Me veprat e Pjetër Bogdanit letërsia dhe gjuha letrare shqipe shënuan hapa të rëndësishëm përpara.
Murtaja ia sjell vdekjen në Prishtinë më 6 dhjetor 1689. / KultPlus.com
Sukseset e Dua Lipës nuk kanë të ndalur. Këngëtarja shqiptare ka arritur të fitoj dy çmime në Spanjë, shkruan KultPlus.
Lipa ka arritur të rrëmbej çmimet “Albumi ndërkombëtar më i mirë” dhe “Artistja ndërkombëtare më e mirë” në Los Mucis Awards 2020.
“Wow faleminderit për @LOS40SPAIN faleminderit!!! Albumi ndërkombëtar më i mirë dhe artistja ndërkombëtare më e mirë 😭😭 Gjithashtu faleminderit që më kishit prapë në skenë!!! Shpresoj që herën e ardhshme do të mund të vij prapë në një ndër vendet e preferuara në botë-MADRID dhe të ju shoh të gjithëve!! Faleminderit faleminderit faleminderit ❤️”, ka shkruar Lipa.
Këto janë vetëm disa nga sukseset e saj, teksa ajo dje rrëmbeu një çmim ndërkombëtar edhe në Francë. / KultPlus.com
Çmimeve të shumta të Dua Lipës tanimë iu shtua edhe ai në Paris, shkruan KultPlus.
Këngëtarja e famshme shqiptare arriti që të rrëmbej çmimin “Artistja ndërkombëtare femër” në NRJ Music Awards.
“Faleminderit shumë 🇫🇷 ✨❤️@NRJHITMUSICONLY Faleminderit për çmimin artistja ndërkombëtare femër!! Momnte surreale që kurrë nuk do t’i harroj! Faleminderit për gjithë dashurinë dhe mbështetjen!! Shpresoj që jeni kënaqur me performancat tona!!”, ka shkruar Lipa në instagram.
Përderisa Parisi hapi dyert dje, më 5 dhjetor 2020 për ndarjen e çmimeve të ndryshme muzikore, pjesëmarrës ishin edhe shumë artistë të tjerë me famë botërore. Disa nga ta ishin The Weeknd, Lady Gaga, Ariana Grande. / KultPlus.com
Përbrenda kohëve kur vajzat janë të kufizuara në çdo fushë jetësore, përherë ekziston dikush që del jashtë rregullave të shoqërisë, shkruan KultPlus.
E tillë është edhe hendbollistja e parë kosovare, Kadrije Sllamniku Basha.
Vajza nga Gjilani qysh në moshën 13 vjeçare filloi të merrej me hendboll, duke krijuar një lidhje të fortë shpirtërore me këtë lloj të sportit.
Kadrija qysh para gjysmë shekulli theu tabutë, kur pothuajse gjithçka ishte e ndaluar për vajzat dhe gratë në atë kohë.
Krahas shkollimit, vazhdimin e saj me sport e mbështeti edhe babai i saj Shaipi dhe familja Sllamniku, gjë që i dhanë një shtysë të fuqishme hendbollistes së parë kosovare.
Përkushtimi i saj i madh me hendbollin, e bëri që në vitin 1964 të shpallet “sportisja më e mirë femër” në Kosovë.
Kadrija është martuar me Naim Bashën, profesor dhe atdhetar i çështjes kombëtare, me të cilin kanë 6 fëmijë. / KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës koncertin e korit do të ja dedikoj thirrjes kundër dhunës ndaj grave dhe vajzave, shkruan KultPlus.
Lajmi është bërë i ditur nëpërmjet një postimi në faqen zyrtare të Filharmonisë ku tregohet se numri i pjesëmarrësve në këtë koncert tashëm është plotësuar, mirëpo publiku do të ketë mundësinë që të përcjellë këtë koncert edhe online.
Gjithashtu ata kanë bërë të ditur se në bashkëpunim me Un Women gjatë këtij koncerti do të ketë edhe surpriza.
Koncerti do të mbahet me datën 6 dhjetor, në pallatin e rinisë me fillim nga ora 16:00
Më poshtë mund të lexoni statusin e plotë:
Dhuna ndaj grave dhe vajzave në kohën e pandemisë është rritur. Edhe këtë vit Filharmonia e Kosovës, koncertin e fillim dhjetorit ia dedikon thirrjes kundër dhunës ndaj grave dhe vajzave me koncertin e Korit të Filharmonisë së Kosovës, i cili organizohet me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit si dhe përkrahjen e UN Women. Numri i lejuar i pjesëmarrësve për këtë koncert është i limituar dhe është plotësuar prej kohësh mirëpo së shpejti koncerti do transmetohet edhe ‘online’ si dhe në bashkëpunim me UN Women do sjellin edhe një surprizë për ju.
Bethany Moultry është vajzë me një veçanti të rrallë. Pavarësisht që është vetëm gjashtë vjeçare, dëshira për t’i ndihmuar të tjerët nuk i mungon.
Ajo njihet në rrethin e saj që dëshiron të ndihmojë njerëzit në nevojë. Disa muaj para se të përhapej koronavirusi, Beathy dhe nëna e saj, Collen Moultry, kishin ndihmuar një të pastrehë, i cili bredhte rrugës duke kërkuar lëmoshë.
“Doja ta hapja pakon ku i kam ruajtur paratë dhe t’ia jepja”, ka thënë ajo për CNN.
Nëna e saj ka rrëfyer se Bethany për ditëlindjen e saj të gjashtë pati një kërkesë: T’i ndihmonte të tjerët.
“Ndjeva një lloj obligimi sikur duhet t’ia jap paratë e mia për ta realizuar dëshirën e saj. Jo çdo ditë dëgjoni këto fjalë prej ndonjë të rrituri apo fëmije”, tha Collen.
Vajza nuk ishte ndalur me kaq. Ajo hapi fondacionin “Çantat e lumtura të Bethany për të pastrehët”, duke krijuar edhe partneritet me strehimoret lokale.
“Kemi biseduar me drejtoritë e strehimoreve dhe njerëzit në rrugë që të dimë se çfarë të fusim në çanta dhe nevojat që ata i kishin”, tha nëna e vajzës.
Secila çantë ka një mesazh të shkruar nga Bethany dhe gjësendet esenciale për të pastrehët, duke mos lënë anash edhe maskat mbrojtëse./ KultPlus.com
E përjavshmja amerikane “Time” i ka vënë kryqin vitit që po mbyllet 2020, nga makthi i pandemisë.
Në artikullin e revistë theksohet se 2020 do të mbahet mend edhe për “përsëritjen e katastrofave natyrore.
Një kopertinë me sfond të bardhë, me të zeza e shkruar shifra 2020 dhe sipër saj një kryq i madh i kuq.
E gjitha kjo, e shoqëruar me shkrimin: “Viti më i keq që kemi përjetuar ndonjëherë”.
Ka gjithashtu referenca për vdekjen e figurave të tilla si Ruth Bader Ginsburg, John Lewis, Kobe Bryant, Chadwick Boseman dhe George Floyd.
“Ky është një vit që nuk do të doja ta përjetoja kurrë më. Ka pasur vite të këqija në historinë e Amerikës dhe sigurisht që ka pasur vite të këqija në historinë e botës, por shumica prej nesh nuk ka parë kurrë diçka të ngjashme. Duhet të jesh më shumë se 100 vjeç për të kujtuar shkatërrimin e shkaktuar nga Lufta e Parë Botërore dhe pandemia e vitit 1918; duhet të jesh rreth 90 vjeç për të kujtuar Depresionin e Madh; duhet të jesh 80 për të kujtuar Luftën e Dytë Botërore”, shkruan Stephanie Zacharek në artikullin hapës./ KultPlus.com
Saimir Pirgu, tenori i mirënjohur shqiptar, do të interpretojë në koncertin e vitit “Krishtlindje në Vjenë” që do të transmetohet në datat 21 – 24 dhjetor në televizionin austriak.
Tenori i njohur në intervistë flet edhe për vështirësitë që ka sjell Covid-19 në jetën dhe aktivitetin artistik në të gjithë botën.
“Dy tre muajt e parë ishte tepër e vështirë, unë isha në shtëpinë time në Itali, në Verona, pastaj gjatë verës u hapën aktivitete të shumta, filluam sadopak hapje që kishim dhe isha ndër të parët që nisa aktivitetet e mia si në Salzburg, Vjenë, Romë apo Napoli, aty ku ishte e mundur u bë diçka. Po prapë erdhi vjeshta e dimri dhe ne jemi përballë kësaj sfide të madhe që po i bëhet njerëzimit. Është pak vështirë, kemi ndryshuar mentalitet të të bërit art dhe gjithë artistët po mbijetojnë”, tha ai për Euronews Albania.
Njëra nga dy ariet që do të këndojë në këtë koncert është vepra e Naim Frashërit, “Fjalët e Qiririt”.
“Kam zgjedhur dy arie, njërën me tekstin e poetit rilindës, Naim Frashëri “Fjalët e Qiririt”. Për gjendjen që ndodhemi do të ishte shumë mirë se kjo drita e qiririt të ndriçonte sadopak këdo që e ka trurin të mjegullt në këtë periudhë. Dhe melodinë e Enio Morikone që këtë vit e kemi humbur dhe mendova që “Nella fantasia” është aria më e mirë për të përkujtuar mjeshtrin e madh”, tha Saimir Pirgu.
Ai tregon gjithashtu edhe për projektet në vazhdim. “Pothuajse kam një vit e gjysmë a mos më tepër që mungoj në Shqipëri dhe tani më ka marr vërtetë malli nuk po duroj dot më. Unë do desha shumë të rikthehesha në Shqipëri por dhe të vazhdonim një jetë normale. Është tepër herët për momentin po sapo të jetë e mundur do të vij se më ka marrë malli”, tha Saimiri./euronews/KultPlus.com
Punë që ka filluar që në dymijë e gjashtëmbëdhjetën si synim për të krijuar një hapësirë që ofron mbështetje e njohje reciproke të punës së personave kreativ shqiptar kudo në botë. Gratë nuk e kanë vendin në kuzhinë, historia e tyre duhet të dëgjohet. Pikërisht hapësira që nuk i kushtohet grave shqiptare bëri që të krijohet Magazina “O – Gocë”, shkruan KultPlus.
Në një intervistë me një nga përfaqësueset e kësaj magazine, Frosina Islami shpalosim më shumë detaje rreth lasnimit të linjave të magazinës “O – Gocë”. Isalmi tregon se ndonëse ka qenë një rrugëtim sfidues, njëkohësisht lansimi i kësaj magazine ka qenë përmbushës.
“Një rrugëtim përmbushës mirëpo shumë shumë sfidues! Meqenëse trajtojmë tema taboo (sidomos në numrin e dytë të revistës) ka qenë vështirë për intervistuesit me u shprehë në aspekte qe ata I ka prekë emocionalisht dhe ndonjëherë edhe psikiqisht. Për më tepër që revistën e kemi publiku nga fillimi deri në fund në fonde personale të Geraldës pa asnjë grand dhe asnjë spozor. Dhe atë duke pasur një punë më orar të plotë të gjitha ne, e çka nuk n’a e ka bërë të lehtë ka qenë fakti që të gjitha kemi jetu larg njëra-tjetrës andaj organizimi në mes të ekipës ka qenë shpeshë herë I vështirë”, tha ajo.
Magazina “O – Gocë” deri sot ka sjellur dy linja për publikun. Linja e parë e cila doli në vitin dymijë e nëntëmbëdhjetë u emërua “Kissmet issue”. Islami tregon se ky emërim erdhi pikërisht për faktin se përgatitja e linjës së parë morri shumë kohë dhe nuk e dini se kur ishte kismeti për ta lansuar. Tutje ajo ka shtuar se kjo linjë ka përfshirë tre tema kryesore.
“E kemi quajtur “Kismet issue” pikërishtë për faktin që na mori shumë kohë e nuk e dishëm kur do t’I vijë kismet për t’a lanësuar. Është lanësuar në Gusht të vitit 2019 në Londër-Angli dhe ka përfshirë 3 tema kryesore, kufinjët, sinergjinë femërore dhe kulturën”, pohoi Islami.
Kurse linja e dytë kalon tek ana emocionale duke përfshirë elemnte të muajit të dashurisë, pikërisht kohës kur dhe u lansua për publikun. Frosina Islami tregon se ky numër mori emrin “Romarit State of Mind” ngase erdhi për publikun në kohën kur njerëzit janë më hapur të shprehin ndjenjat e tyre.
Islami ka vazhduar duke treguar se lasnimi i linjës së tretë të kësaj magazine pritet të bëhet në muajit e parë ti vitit të ardhshëm. Ajo ka rrëfyer se tre linjat e deri tanishme dallojnë mes vete nga përmbajtja. Sipas saj linja e parë ka rrëfime kulturore, e dyta përfshinte vetëm dashurinë kurse linja e tretë synon të sjell përceptimet e gjyshërve kundrejt ndryshimeve të kohës.
“Numrin e parë dhe të dytë të revistes më së shumti dallojnë nga përmbajtja, në numrin e parë kemi folur më tepër për rrefime kulturore dhe për sinergjine femërore, ndërsa në të dytën it was all about love and feelings. Në numrin e tretë do të flasim më tepër për gjeneratat e gjyshërve tanë dhe se si ata i përceptojnë ndryshimet e kohës prej rinisë së tyre deri në pleqëri”, shtoi Islami.
Magazina “O – Gocë” deri më sot nuk ka ardhur në gjuhën shqipe, mirëpo pothuajse të gjitha historitë që rrëfehen brenda linjave të kësaj magazine janë të lidhura më shqiptarët dhe historitë e tyre, dhe si të tilla kanë udhëtuar në Londër, Amerikë por edhe në Evropë.
Krejt në fund Islami ka treguar se deri më tani një nga rrëfimet që i ka lënë më së shumti përshtypje është ai i një vajze që kishte si tematikë “dating outside your race”. Sipas saj në këtë rrëfim shpreheshin sfidat dhe paragjykimet me të cilat ishte ballafaquar si dhe traumën e dështimit emocional që ka lënë tek ajo./ KultPlus.com
Isitut mangipe te phirave nesave momentya e yekhe 24 bershutne qhaveya kova dikla e lumiya e aver akyencar, arakla akcesi sasto ini odothe kana o avera dikhna kalo thay kova therla but progresivune gndipya ini soske ano nesave ovipya anglokrisisalo kotar o manusha kola siton harne ano olenge dikhipya thay reflektipe kola kerna peske thay amalipaske.
Burhan Gashi sito yekh ayekhaverutno ovipe. Burhani, kova sito kotor e komunitetesko egipqani thay jivdinla ani mahala ‘’Meshari’’ e Fush Kosovako, pashe ini 7 mile aver komunitetyenge roma, ashkaliye thay egipqanya, sito yekh aktivisti vash o manushikane hakaya thay yekh shukarno qhavoro ano sasavo aspekti. Hari minutya kay phiraveya e Burhaneya shay dikheya sar ov preferinla o na viktimizipe, numay iranla ano zoralipe thay akciya e sah oleski energiya kola kanalizingyona odothe kote musay, ano azhutipe vash ververutne grupe e amalipasko.
‘’Me na konsiderinava mande sar kotor e egipqan komunitetesko, numay sim kotor e trin komunitetyengo. Avava kotar o komuniteti kote mangipe vash rijivdipe ano aktiv dizuno thay feminizmo sito but baro. Akava mande karakterizinla sar aktivisti, na numay mande numay vi yekh baro gendo e aktivistyengo kola kerna buti ketane vash te averinen o akcesi thay prezantipe e trin komunitetyengo karshi thay andre amalipaske ani Kosova’’, mothavla Burhani.
Anglo nesave kurke, e Burhanea phirgyem ano duy maybare mahale e komunitetyengo roma, ashkaliye thay egipqanya ani Fush Kosova, thay odole vahtestar biyandili e ideya kay te intervistina ini e Burhane. Yekh 24 bershutno sar Burhani isi but buti te kerel thay but resipya te resel, numay ini o dromipe ji akate sine but laqo thay lafidendo.
*
Buderi e vahtesko, Burhani phiravla ani organizaciya ‘’Roma Versitas Kosovo’’, kote sito kordinatori e programesko vash burse ‘’TERKOS’’. Isi vahti kay o Burhani lela kan kay o trin komunitetya therna mangipe vash so may buderi phikodeipe thay ov si yekh kotar o avokusya kay tntinena te laqharen o jivdipe e komunitetyengo roma, ashkaliye thay egipqanya ani Kosova.
‘’Sim kordinatori e programesko vash bursenge, programi vash akademikuno evolviripe, akava sar mangipe vash te laqhara o statusi e stutendyengo kotar o trin komunitetya ano butyako trego, palo so agorina o studiripya. Vash te ove triunfutno e akala bursako, sito manglarno kay o persone te oven registrime sar studentya thay te oven kotorleutne yekh e akale trin komunitetyendar. Vi ayekha musay te oven vi kriterya alosaripaske sar sitoy e mashkarutni nota, numay specialuno dikhipe dedikingyola ini vash polyengo yekhipe. TERKOS sito programi financirimo kotar e EU thay kotar o Roma Education Fund thay sar specialuni komponenta therla vi vazdipe o polyengo yekhipe, zoralipe e juvlengo thay e romnengo e komunitetyengo vash tana mekhen skoluipe, numay te phiraven’’.
Bursa mangla te phenel ini yekh monetaruno buderipe vash sakova qhon numay ini aver triunfipya; traynipe manglarno ini tutoripe vash studentya kola therna problemya ano subyekti kote shay te laqharen prekal siklipe. Bursa angazhinla ayekha kay o studenti vay e studenta te azhutingyol ano subyekti kote therla pharipe vash akademikuno laqharipe.
Avri profesionaluno vahti, Burhani mothavla kay andar peste shunla kay misiya e para jivdipaski sitoy o aktivizmo, ayekha kay ov na agorinla poro butyako vahti, numay sar pasioni thay mangipe kova hari but lungyargyola sah vahti.
‘’Ini avri organizaciyatar, kobar sim khere, yekh baro gendo e kotorleutnengo kotar o komunitetya avna mande thay therna ververutne mangipya, shay ini phanglo e aplikaciencar, azhutipya sar shay te adresinen pere problemya ano instituciye, nesave aver ini raportinena vash o ushkavipe olenge hakaya. Mande aktivizmo phiravla ini avri butyako orari, thay gndinava kay akaya sitoy jivdipaski misiya e sah odolengi kola mangna o aktivizmo thay kerna buti’’, mothavla Burhani.
Ano foto duy mahale ani Fush Kosova, na buderi dur odolestar kay shay khargyola centro ani Fush Kosova, siton pashe 600 khera e komunitetyengo thay pashe 15 khera albanyengo.
*
Vakera vash racizmo. Na yekhuni definiciya, jangyola, numay hari but o racizmo konsideringyola sar nakamipe, anglokrisipe, diskriminipe thay antagonizmo karshi yekh grupa e manushengi vash o fakti kay on siton kotor e yekha etnikuna grupako thay racialune ververutne. Isi phare te vakera vash racizmo e yekhe 24 bershutne qhaveya.
‘’Racizmo sitoy emociya e nakamipaski thay e inyorancaki. Amen siyem racistya karshi populacienge thay e qhigodyenge vash kolenge na la kan, odoleske musay te siklova kay te ova so may godiputarde thay te akceptina konceptya. Me, personaluno, na thergyum racizmo direkt karshi mange. Te leparav o fakti kay ani elementaruni thay mashkarutni skola sinum but shukarno siklovno. Agoringyum e skola ‘’Selman Riza’’ ani Fush Kosova thay palo odova ini e mashkarutni medicinaki skola ‘’Ali Sokoli’’ sar tehniko e dandyengo. Sine but ver na akceptimo vash o sikavne albanya sar yekh egipqani te ovel abokar laqo siklovno, numay vi abokar but edukimo. Akava mentaliteti na phiravdilo vi ano fakulteti, feri so odote penjargyum may peke manushen thay e lumiya koya si pashe mara lumiake. Me sarsakana sinum godorno, diklum mande sar manush thay na sar jeno e komunitetesko egipqani. Sar tiknibastar, ini sar sebepi e familyaruna edukipasko, lelum kan kay si but primitizmo te diskriminine e manushen vash o etnikune averipya, pakyavutne, racake vay polyenge’’, mothavla Burhani.
‘’Te phene kay ani Kosova na si racizmo, akava si paradoksi. Isi racizmo ani Kosova, sito prezenti. Manglape te potencinav kay na numay o buderune komunitetya therna anglokrisipe vash roma, ashkaliye thay egipqnaya. Ini o anglokrisipe e haricune komunitetyengo karshi albanyenge sito realuno. Sar studenti e historiako, may dosna ano fakulteti, dikhinindoy so phiravga e albanyengi populaciya, dikhinindoy olenge but bershune pharipya, maripe thay themipe, maripya kay kerde populaciye uzurpatorya, akava kreiringa mange yekh emocia e empatiaki karshi albanyenge’’.
‘’Stigma thay stereotipya e duy rigyengi musay te averingyol. Siyem themutne, siyem yekh than, jivdina ani Kosova, na isi mangipe vash ayekhaverutno nakamipe, bizo baza thay bizo logika. Racizmo, pandar yekh ver phenava, sito reciprokuno. Nashti vakera vash racizmo te sine kay kergyona konferenciye thay traynipya numay e ternencar kotar o komunitetya, thay akaya si formula koya phiravgyola ake 20 bersha. Musay te thera realuno kontakti thay calavdo mashkar o terne kotar o buderi albanya thay o terne e trin komunitetyengo’’, mothavla Burhan Gashi.
E Burhanea situt buderi qhigodya te vakere, numay esenca sitoy te eksplorina o racizmo hari ani Kosova thay may buderi oleski perspektiva sar yekh terno qhavo, kova buderi ver na dikla lohke o jivdipe ani Kosova numay palem na aqhola beshto numay kerla buti laqharinindoy o jivdipe olesko thay e averengo.
‘’Ni yekh komuniteti na mangla te jivdinel ano phare jivdipaske kondiciye Ani Kosova, neglizhipe institucionaluno karshi e trin komunitetyenge sito shelbershutno. Ano vahti e pandemiako, o them avla sine e proklamipyencar vash te shuzhara amare vasta, ji kay buderi jene e komunitetesko rovnape sine kay therna problemi e panideutnencar. Ekzistinla yekh stigma thay anglokrisipe kova sito rezultati e neglizhipasko ini kotar o nakle rezhimya, yugoslaviako raipe thay vi odola anglo late, karshi akale trin komunitetyenge. Aktualuni situaciya e komunitetyengo roma, ashkalie thay egipqanya na sitoy ayekhaverutni feri so on mangle ayekha, numay soske na lelile serioziteteya’’, mothavla Burhani.
Yekh jurnalistiako teksti angleder, hramimo sim vash o kotor kote jivdinla ini o Burhani. Odothe na isi ternengo centro, thay vi odote na isi yekh sastipasko familiaruno centro.
‘’Ini miri familiya normalno kay afektingyola kotar akala natheripya. Na isi yekh familiaruno sastipasko centro pashe, thay akava amenge pharekerla o jivdipe ano ovipya e nasvalipasko. Me sim hem baro ani familiya, isima phenya thay may tikne phrala, thay saren manga sine te thera yekh sporteski sala, thay akava mangla te phenel kay o terne ano akava kotor na kerna normaluno jivdipe sar o aver terne e Kosovako. Akava but ver kerla kay tana ekzistirinel o komunikipe mashkar o terne e komunitetyengo’’, mothavla Burhani.
*
Burhani akana phiravla o bachelor studiripya ani historiaki umal.
‘’Arakhovava pe agor e studiripyengo bachelor ani historiya. Mayangle sinum interesimo vash medicina, numay palo odova phandilum but e dizunenge aktivizmea, thay ano akava ovipe, phaninindoy e socialuna skenca pashovava may buderi odoleske so mangava te kerav ano avipe. Te phiravava sine e medicina, ovava sine yekh shukarno doktori vay stomatologi, numay moro impakti ano komuniteti ovla sine may tikno. May buderi, ovava sine yekh shukar modeli. Ano master studiripya mangava te phiravava vash o manushikane hakaya vay o mashkarnacionalune ledeipya, feri so gndinava kay akala umalya siton may shukarne kola shay ini ikalna mande kotar e stigma. May laqo drom vash te iklolpe avri stigmake, sito te shune peste may buderi desar sar komuniteti’’.
Pe agor, e Burhaneya vakera ini vash o avanciripe kay ovela ano duy aspektya; romna thay juvla roma, ashkalike thay egipqanke sarvaht mangena may buderi te phiraven o skoluipe, feri so mangena yekh shukar avutnipe vash peske thay e averen. Aver shukarno elementi sito o fakti kay so maybuderi, o terne komunitesko therena shaipe te amalingyon e ternencar albanya.
‘’Te sine kay e situaciya phiravgyola akale ritmeya, si te ovel shukar mashkar o relaciye e ternengo komunitetya thay odola albanya, feri so kreiringyola yekh ketano mentaliteti. Te sine kay o terne e komunitetesko shay te phiraven studiripya, te evolviringyon akademikune thay profesionalune, te oven kotor ano butyako trego, ayekha shay te ovel o pashavipe may baro kova shay loklarla o jivdipe sakaske. Thera may baro gendo e juvlengo kola mangena te phiraven studiripe, kotar o trin komunitetya, thay akava vash mange sito but vasno. Edukipe e juvlengo sito but vasno feri so o daya, phenya, amare romnya siton hallka but vasni andre amare familienge, thay yekh day evolvirimi si te ovel may shukar vash pere qhavorenge’’, mothavla vash agor o Burhani.
Mekha e Burhane ano olesko sakovadivuno jivdipe thay aktivizmo, pakyavinindoy kay o neve generaciye si te len kan kotar o vasnipe e ketana jvidipasko e sah komunitetyencar ani Kosova.
Ji pe 20 novembro, ani Kosova adikergyola ini Multikulturaluno Festivali, ani oleski duyti ediciya, kote shay te informingyoven may buderi vash e situaciya e akale trin komunitetyengi, suksesya e akale trin komunitetyengo numay ini o jivdipaske pharipya ani Kosova.
(Akava teksti produktisalo sar kotor e proyektesko ‘’Phikodeipe e mediengo thay e jurnalistikako vash o manushikane hakaya ani Kosova’’, phikodeimo kotar o ofisi e Europaka Uniako ani Kosova thay realizimo kotar Kosovo 2.0, CEL thay QKSGJ. Andripe e akala botipasko sito godornipe e KultPlus/YIHR KS thay ano ni yekh drom nashti te konsideringyol sar pratsav e EU vay K2.0, CEL vay QKSGJ)
