Së shpejti në Elbasando të promovohet libri “Arbëreshët midis realitetit dhe mitit” nga autori Fatmir Toci, përcjell KultPlus.
Libri “Arbëreshët midis realitetit dhe mitit” është botim i shtëpisë botuese ‘Toena’ dhe do të promovohet pikërisht të enjten, më 20 janar 2022 duke filluar nga ora 11:00.
Eventi mbahet në mjediset e Universitetit “Aleksandër Xhuvani” në sallën 107 në Teatrin e Universitetit (korpusi qendror).
Organizatorët e këtij eventi janë: Universiteti “Aleksandër Xhuvani” (Elbasan), Klubi i Krijuesve (Elbasan) dhe Instituti i Librit dhe i Promocionit (Tiranë).
Për librin do të diskutojnë: Prof. as. dr. Teuta Toska, drejtuese e Departamentit të Gjuhësisë (moderatore), Prof. as. dr. Peçi Naqellari, zv. rektor i Universitetit “Aleksandër Xhuvani”, Prof. as. dr. Rudina Mita, drejtuese e Departamentit të Historisë dhe Gjeografisë, Dr. Dorian Koçi, historian, drejtor i Muzeut Historik Kombëtar, Fatmir Musai shkrimtar, Klubi i Krijuesve Elbasan, Prof. as. dr. Elvira Lumi, studiuese e letërsisë arbëreshe dhe Fatmir Toçi, autori i librit. / KultPlus.com
Ekspozita e artit bashkëkohor “Rezistencë” me kurator Mehmet Behlulin do të mbahet më 20 janar 2022 duke filluar nga ora 19:00, në bufenë e Teatrit të Qytetit në Gjilan, në kuadër të Flakës së Janarit dhe me organizim të ‘Varg e Vi’-së, përcjell KultPlus.
Espozita e artit bashkëkohor “Rezistencë”, ka si kurator Mehmet Behlulin dhe artistët bashkëkohorë pjesëmarrës janë: Jakup Ferri nga Prishtina, Bekim Zeqiri nga Mitrovica, Agron Blaçkori nga Podujeva, Brilant Milaziminnga Gjilani dhe Fidan Bejtullahi nga Suhareka.
E veçanta e ekspozitës është se për herë të parë bëhet një edicion specifik i artit bashkëkohor te Peneli i Flakës dhe në ekspozitë do të paraqitet edhe artisti Jakup Ferri, përfaqësuesi i sivjetëm i Kosovës në Bienalen e Venedikut. / KultPlus.com
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, sot priti në takim një delegacion të Këshillit Kombëtar Shqiptar për Luginën e Preshevës, të përbërë nga Ragmi Mustafi, Lirona Zuka dhe Alban Alili.
Në takim me këtë delegacion, Presidentja Osmani ka shprehur gatishmëri për ta mbështetur Këshillin Kombëtar Shqiptar të Luginës së Preshevës. Ajo ka bërë të ditur se në vazhdimësi angazhohet për promovimin e të drejtave të shqiptarëve në Preshevë, Medvegjë e Bujanovc dhe ka adresuar problemet me të cilat ballafaqohen këta qytetarë, siç janë pasivizimi i adresave, mosnjohja e diplomave nga Serbia dhe problemet e vazhdueshme me punësimin.
“E keni mbështetjen time dhe ju siguroj se do të përpiqem që zëri juaj të dëgjohet. Qytetarët e Luginës së Preshevës janë brengë e jona e përhershme, dhe do të ndërmarrim çdo veprim të mundshëm për t`i ndihmuar sa më shumë”, ka theksuar Presidentja Osmani, duke rikonfirmuar se problemet e shqiptarëve të Luginës së Preshevës do të vazhdojë t’i ngrisë në instancat më të larta ndërkombëtare. / KultPlus.com
Së funmdi, Granit Musliu, tashmë një tenor i dëshmuar në skenën ndërkombëtare të muzikës klasike, i bashkohet kastit të “Ariadne auf Naxos” në Bayerische Staatsoper, përcjell KultPlus.
Tenori Musliu u bë pjesë e Shtëpisë Operistike të Bayern-it, ku ai u përzgjodh nga 800 aplikantë nga e gjithë bota.
Tani ai këndon Ein Offizier në operën e Strauss. / KultPlus.com
Një diamant i zi i jashtëzakonshëm do të jetë i atij që do të bëjë ofertën më të lartë në ankandin Sotheby’s muajin e ardhshëm.
Guri i çmuar 555,55 karat, i quajtur “Enigma”, u rendit ndër diamantet më të mëdhenj dhe më të fortë në botë dhe mendohet se ka rënë miliona vjet më parë nga hapësira, sipas ekspertit të shtëpisë ikonike të ankandeve.
“Diamantët e zinj si ky, të quajtur edhe karbonado, janë formuar nga një përplasje meteorike në Tokë, të krijuar nga shpërthimi ose që rrjedhin nga vetë asteroidi”, ndau Sotheby’s në një deklaratë.
Diamanti 1 miliard vjeçar pritet të arrijë të paktën 6.8 milionë dollarë kur të dalë online, ku do të ofrohet nga 3 shkurti deri më 9 shkurt. Sotheby’s do të pranojë edhe kriptomonedhën si pagesë.
Shtëpia e Gübelin në Zvicër dhe Instituti Gemologjik i Amerikës e kanë shpallur atë si më të madhin e njohur të llojit të tij dhe u rendit për herë të parë në Rekordet Botërore Guinness në vitin 2006. Ndërsa në vitin 2022 është hera e parë që diamanti është shfaqur publikisht, tha Sotheby’s. Pas një zbulimi në Dubai Diamond Exchange këtë javë, Enigma do të udhëtojë në Los Anxhelos nga 24 janari deri më 26 janar përpara se të zbarkojë në shtëpinë e ankandeve në Londër në shkurt.
“Forma e diamantit bazohet në simbolin e palmës së Lindjes së Mesme të Khamsa-s, që përfaqëson forcën dhe mbrojtjen,” tha për Associated Press, Sophie Stevens, një specialiste bizhuterish në Sotheby’s Dubai. “Khamsa në arabisht do të thotë pesë, kështu që ka një temë të këndshme të numrit pesë që kalon nëpër diamant.”
Diamanti i përkiste më parë një pronari anonim, tha Nikita Binani, specialiste e bizhuterive dhe shefe e shitjeve në Sotheby’s Londër, megjithëse nuk është saktësisht e qartë se ku dhe si erdhi në ekzistencë. / KultPlus.com
Doza e katër e vaksinave kundër koroanvirusit, ka ngjallur debate të mëdha në të gjithë botën. Kjo ka bërë që një reagim të vijë edhe nga Agjencia Evropiane e Barnave. Kjo e fundit rekomandon se doza e katërt e vaksinës nuk është e nevojshme në popullatën e gjerë.
Nga ana tjetër organizatat dhe shkencëtarët kryesorë shëndetësorë, si specialisti i sëmundjeve infektive Anthony Fauci , flasin për nevojën e prodhimit të një vaksine që do të synojë ekskluzivisht variantin dominues të Omicron.
Agjencia Evropiane e Barnave, nga ana e saj, e bëri të qartë në një konferencë për shtyp se doza përforcuese e koronavirusit në intervale të rregullta nuk do të ishte e nevojshme në planin afatgjatë. Sa i përket dozës së katërt , EMA thekson se nuk është e nevojshme për popullatën e përgjithshme.
Sipas Agjencisë Evropiane të Barnave, nëse vaksinimi duhet të përsëritet në të ardhmen, ai do të bëhet pak para dimrit, siç ndodh me gripin , i cili do të rrisë antitrupat e trupit, pikërisht atëherë kur kemi më shumë nevojë për të.
EMA vëren se ende nuk ka të dhëna të mjaftueshme për dozën e katërt. Megjithatë, nuk ka asnjë provë që një dozë e katërt është e nevojshme në popullatën e përgjithshme që tashmë është vaksinuar.
EMA nuk përjashton mundësinë e miratimit të një regjimi vaksinimi me katër doza për Covid-19 për njerëzit me “sistem imunitar të dobësuar”, tha Marco Cavaleri, kreu i Divizionit të Kërcënimeve Biologjike dhe Infrastrukturës, në një konferencë shtypi. /abcnews.al/ KultPlus.com
Quhet ”Just Room Enough Island” ishulli privat më i vogël në botë i banuar, shkruan faqja today.it.
Është një ishull, pjesë e arkipelagut ”Thousand Islands”, një konglomerat prej afro 2 000 ishujsh të grupuar në lumin San Lorenzo, midis shteteve të Ontarios dhe Nju Jorkut.
Më parë, rekordin e mbante ”Bishop Rock”, një far i vetmuar jo shumë larg nga Ishujt Scilly në Angli. Megjithatë, në vitin 1982, fari u bë automatik, kështu që rojtari u largua, duke e bërë ishullin shkëmbor të pabanuar.
Por çfarë karakteristikash duhet plotesojë statusi i një ishulli?
Para së gjithash është e nevojshme të posedohen disa karakteristika morfologjike: vlerësimi i tokës duhet të jetë më i madh se 0.093 metra katrorë, toka e dalë duhet të mbetet e tillë gjatë gjithë vitit dhe, së fundi, duhet të jenë të pranishme të paktën dy pemë të gjalla.
Kjo tokë, në mes të lumit, është blerë në vitet 1950 nga familja Sizeland. Ideja fillestare e families ishte ta bënte këtë ishull të vogël një vend për të kaluar pushimet, por shpejt filluan të mbërrinin turma turistësh, kureshtarë për të parë ishullin më të vogël në botë, duke frustruar dëshirën e familjes Sizeland për paqe dhe qetësi.
Madhësia zyrtare e pjesës së vogël të tokës është rreth 300 metra katrorë. Një ishull aq i vogël sa që ”Washington Post” para disa vitesh thoshte se ”mjafton vetëm një hap i gabuar për t’u gjendur në ujë”. / KultPlus.com
“Si është të jetosh përmes një këputjeje në histori”, titullohet rishikimi i librit ‘Të Lirë: të rritesh në fund të historisë’ nga autorja Lea Ypi, që së fundmi është publikuar pikërisht në The New York Times, përcjell KultPlus.
‘Të Lirë: të rritesh në fund të historisë’ e autores Lea Ypi u rishikua për herë të parë nga redaktori Max Strasser, i cili e cilëson Ypin si një shkrimtare të bukur dhe një mendimtare serioze politike, dhe sipas tij në vetëm nja dyqind faqe të lexueshme, ajo merr radhën mes të qenit thumbues, në mos e errët, qesharake (ajo gërvisht stalinizmin dhe Bankën Botërore) dhe vërtet të thellë (ajo përpiqet të përgjigjuni pyetjes “Çfarë është liria?”).
“Kjo nuk do të thotë se kapitalizmi ishte më i keq – Ypi nuk e minimizon kurrë mizorinë dhe absurditetin e jetës nën shtetin stalinist të Hoxhës – vetëm se ishte një lloj tjetër i keq dhe se ndërsa të dy mund të premtojnë dhe të ofrojnë një lloj lirie, secili ka grupin e vet të kufizimeve”, thuhet në artikull.
Më poshtë KultPlus ua sjell të plotë artikullin e New York Times:
Ndoshta gjatë viteve të fundit, ndonjëherë keni pasur ndjesinë e të jetuarit nëpër histori, të përjetimit të një prej atyre këputjeve të rralla, të dëshmitarit të një momenti që “ndryshon gjithçka”. Mes zgjedhjeve populiste dhe mbylljeve pandemike, sigurisht që jam ndjerë kështu. Dhe më pas lexova “Free” nga Lea Ypi dhe e rimendova, shkruan Max Strasser, transmeton KultPlus.
Kujtimet e Ypit për rritjen gjatë tranzicionit të Shqipërisë nga komunizmi totalitar në kapitalizmin liberal janë historia e një fëmijërie të ndarë, ndonjëherë me dhunë, në para dhe pas. Në dhjetor 1990, pas ditësh demonstratash, diktatura ra dhe pothuajse brenda natës bota e saj u transformua: prindërit e saj i thanë se nuk e kishin mbështetur kurrë partinë, se historia familjare që ajo dinte ishte një gënjeshtër, se pika e fundit e lirisë njerëzore ishte. nuk duhet të jetë komunizëm. Siç shprehet ajo në mënyrë të përhershme: “Gjërat ishin në një mënyrë dhe më pas ishin në një mënyrë tjetër. Unë isha dikush, pastaj u bëra dikush tjetër.” OK, mendova, kjo është ajo që ndjen të jetosh përmes një këputjeje në histori.
Kjo ishte vetëm një nga zbulimet e shumta që pata ndërsa lexoja “Free”. Libri është i mbushur me njohuri, për familjen po aq sa për politikën. Ypi është një shkrimtare e bukur dhe një mendimtare serioze politike, dhe në vetëm nja dyqind faqe të lexueshme, ajo merr radhën mes të qenit thumbues, në mos e errët, qesharake (ajo gërvisht stalinizmin dhe Bankën Botërore) dhe vërtet të thellë (ajo përpiqet të përgjigjuni pyetjes “Çfarë është liria?”).
Në një nivel, “Free” është një histori klasike, emocionuese e moshës: Një vajzë bëhet grua, një familje lufton me vështirësitë. Intimiteti i librit vjen pjesërisht nga ditari i fëmijërisë së Ypit, nga i cili ajo merr për të rrëfyer kujtimet e klasave, dërrmimet e para dhe ankthin e adoleshentëve. Prindërit e saj dhe gjyshja që e ndihmuan në rritjen e saj janë personazhet e saj kryesore, të përshkruara me dashuri dhe gjallëri. Ata kanë ngecur me mua. Kjo ndihmon që familja të ketë një universalitet. Pavarësisht se isha rritur në periferi të Nju Xhersit, rreth 5000 milje nga porti i Durrësit, në bregdetin e Adriatikut të Shqipërisë, unë njoha Ypis: babain që ndërpret gjumin me shaka për politikën, nëna që e kanalizon stresin në punët e shtëpisë, pjelljet e veta. gjyshe me një klas që duket e një epoke tjetër.
Por, sigurisht, ka një botë shumë të ndryshme rreth tyre. Shqipëria, një nga qoshet më interesante dhe më të anashkaluara të Evropës, ndoqi një rrugë unike të çuditshme dhe shpesh të përgjakshme përgjatë shekullit të 20-të. Enver Hoxha, në pushtet nga vitet 1940 deri në vdekjen e tij në 1985, mbeti një stalinist i pa rindërtuar – Ypi u rrit duke mësuar sesi Stalini e donte atë dhe të gjithë fëmijët – shumë kohë pasi Bashkimi Sovjetik kishte lëvizur përpara. Pas vdekjes së Hoxhës, pasardhësi i tij ndoqi shembullin e tij. Qeveria ishte po aq represive sa ajo e diktatorit sovjetik: anëtarët e familjes u zhdukën në kampet e burgut; shokët e klasës dhe kolegët u dyfishuan si informatorë. Nxënësit e shkollave shkruanin raporte se cilat ferma kolektive kishin tejkaluar qëllimet e tyre të prodhimit të grurit sipas planit të fundit pesë-vjeçar.
Ky ishte çmimi për Hoxhën për ta kthyer vendin e tij në një kështjellë komuniste të vetë-mjaftueshme. Ai e kishte ndarë botën midis dy kampeve: “imperialistëve” të linjës së Uashingtonit dhe “revizionistëve” të linjës së Moskës. Shqipëria ishte po aq e mbyllur sa Koreja e Veriut sot. Përpjekja për t’u larguar mund të nënkuptojë të qëlloheni nga rojet kufitare.
Si pasojë, sendet nga bota e jashtme u bënë thesare. Shokët e klasës së Ypit kalonin rreth mbështjellësve të frutave të lëngshëm të hedhura nga turistët, duke thithur erën e ëmbël të një bote të largët për aq kohë sa ajo qëndronte e freskët; një kanaçe e zbrazët e Coca-Cola-s ishte kaq e çmuar, saqë Ypi-t patën një grindje me fqinjët e tyre të preferuar pasi u zhduk. Fqinjët ishin të rëndësishëm në një jetë me radhë për bukë, djathë dhe vajguri: “Ne u mbështetëm te miqtë dhe fqinjët për gjithçka.”
Dhe pastaj erdhi këputja. Pak më shumë se një vit pas rënies së Murit të Berlinit, kështu bëri edhe qeveria komuniste e Shqipërisë. Ypi ishte 11 vjeç dhe shalli i kuq i Pionierit që ajo mbante çdo ditë në shkollë «do të kthehej shpejt në një leckë me të cilën fshinim pluhurin nga raftet tona të librave».
Shqipëria do të ishte tani e lirë dhe e hapur – jo vetëm zgjedhjet e saj, por edhe tregjet e saj. “Komuniteti ndërkombëtar” (në formën e konsulentëve nga Banka Botërore dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar) zbriti në vend, duke përshkruar liberalizimin dhe privatizimin e tmerrshëm, një strategji e njohur si “terapia e shokut” që u aplikua në të gjithë Evropën postkomuniste. Mund të jetë e dhimbshme pasi shteti i vjetër u shpërbë, mendimi shkoi, por ishte i nevojshëm. Ky ishte fundi i historisë dhe Shqipëria mund të ndiqte vetëm një rrugë: drejt kapitalizmit, demokracisë dhe lirisë.
Babai shumë i arsimuar i Ypit mori një punë prestigjioze drejt portit, por ai u detyrua të ndiqte “reformat strukturore” të Bankës Botërore dhe të pushonte nga puna qindra punëtorë, të cilëve më pas iu desh t’i kalonte çdo ditë teksa ata lypnin. Nëna e saj punoi për të rimarrë pronat që komunistët kishin shtetëzuar, por familja e saj, si qindra mijëra të tjerë, humbën kursimet e tyre për shkak të një skeme piramidale të përpunuar, e cila nga ana e saj ndihmoi në ndezjen e një lufte civile kaotike. Shqiptarët u larguan masivisht nga vendi, por disa herë emigrantët e mundshëm pushkatoheshin. Këtë herë rojet ishin në anën tjetër të kufirit.
Përvoja e Ypit në shkollën e mesme kulmoi në një skenë tragjike në një festë në fund të shkollës. Ajo u mbajt në plazhin “Hotel California”, i cili i përkiste mafiozëve vendas. Ypi reflektoi për miqtë e fëmijërisë që nuk ia dolën deri në diplomim: Njëri vdiq nga një aksident teksa luante me armë; një tjetër ishte trafikuar për prostitucion në Itali. Përpara se të fillonte një shtetrrethimi, Eagles filluan të luanin në sistemin e tingullit dhe gangsterët drejtuan armët drejt maturantëve të fundit të shkollës së mesme, ndërsa ata po nxirreshin nga hoteli. Kështu dukej liria?
Kjo nuk do të thotë se kapitalizmi ishte më i keq – Ypi nuk e minimizon kurrë mizorinë dhe absurditetin e jetës nën shtetin stalinist të Hoxhës – vetëm se ishte një lloj tjetër i keq dhe se ndërsa të dy mund të premtojnë dhe të ofrojnë një lloj lirie, secili ka grupin e vet të kufizimeve.
Pas diplomimit, Ypi, si shumë shqiptarë u largua nga vendi i saj. (Shqipëria ka një nga normat më të larta të emigrimit në botë.) Megjithatë, ajo ishte më me fat se shumica: Ajo shkoi në Itali për të studiuar filozofi dhe tani është profesoreshë e teorisë politike në London School of Economics. Ndërsa ajo kurrë nuk shkruan si një akademike, pyetjet teorike janë të lidhura me “Free” në çdo faqe. A do të thotë liri zgjedhje? Apo është barazi? A është me të vërtetë rëndësi liria e brendshme, aftësia për të jetuar sipas parimeve të dikujt – siç bën familja e saj?
Këto pyetje mund të tingëllojnë si puna e një akademiku cinik që mat realitetin e çrregullt kundrejt teorisë së pastër. Në fakt, ata janë shpresëdhënës dhe “Free” i Ypit ka për qëllim të frymëzojë.
“Kur sheh një sistem të ndryshojë një herë,” shkruan ajo në epilogun e saj, “nuk është aq e vështirë të besosh se mund të ndryshojë përsëri.” Ky është lloji i qartësisë intelektuale që vjen nga të jetuarit e një këputjeje të vërtetë në histori, një moment kur, në fakt, gjithçka ndryshon./ KultPlus.com
Muzeu Kombetar “Shtëpia me Gjethe” përkujtoi sot shkrimtarin, përkthyesin dhe politikanin Pjetër Arbnori.
Pjetër Arbnori, i quajtur gjithashtu “Mandela i Ballkanit”, për shkak të kohës së gjatë 28 vjeçare të kaluar në burgjet e diktaturës komuniste lindi më datë 18 janar të vitit 1935 në qytetin e Durrësit.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, forcat partizane vranë babain e tij dhe qëndrimi antikomunist i familjes së tij do të ishte shkak që Pjetër Arbnorit t’i mohohej e drejta për të vazhduar shkollën e lartë, edhe pse të mesmen e kishte përfunduar me rezultate të shkëlqyera.
Duke mos u pajtuar asnjëherë me vijën politike të regjimit komunist, ai dhe intelektualë të tjerë krijuan në fshehtësi Lëvizjen Social Demokrate, e cila u pikas nga Sigurimi i Shtetit. Fillimisht atij iu dha dënimi me vdekje, por ky dënim iu kthye në 25 vjet burg, sepse autoritetet shpresonin akoma që nëpërmjet Arbnorit të zbulonin pjesëtarë të tjerë të organizatës së fshehtë ku ai bënte pjesë. Pas përfundimit të dënimit, ai u ridënua, duke vuajtur 28 vite në burgun e Burrelit. U lirua në vitin 1989, vite ku tashmë ndihej era e ndryshimit. Ishte mjaft aktiv në luftën për rrëzimin e regjimit komunist si dhe bashkëthemelues i Partisë Demokratike në Shkodër. Në vitet 1992-1997 shërbeu si Kryetar Kuvendi. Pas vitit 1997 ai bëri përpjekje që censura e shtetit në media të eliminohej.
Ndryshimet në ligj që pasuan në këtë fushë u quajtën “Amendamenti Arbnori”.
Rreth krijimtarisë së tij letrare rendisim: “Kur dynden vikingët”, “Bukuroshja me hijen”, “E bardha dhe e zeza”, “E panjohura”, “Vdekja e Gebelsit”, “Shtëpia e mbetur përgjysmë”, “Letër nga burgu” etj.
Pjetër Arbnori vdiq në Itali, në korrik të vitit 2006. / KultPlus.com
Zoti Pjetër, iu drejtua Ismail Kadareja, Pjetër Arbnorit gjatë një vizite në shtëpinë e Kadaresë ku veç Arbnorit ndodhesha dhe unë e ca të tjerë, a është e vërtetë se pas një kohe të gjatë në burg, i burgosuri dashurohet me qelinë?
-Po udhëtoj nëpër botë, tha Arbnori, po shoh qytete të kristalta, grataçiela marramendës, autostrada si gjarpërinj të zinj kilometrikë, ura të varura të bukura si nëpër ëndrra. Po vizitoj ekspozita dhe muzeume të arteve figurative me vepra madhështore me tu mbush trupi me mornica. Por rrëqethja estetike që nuk më shqitet asnjë çast nga mendja; betoni i mureve të qelisë me pllanga gjaku të tharë, fije flokësh të ngjitur, copa lëkure ngecur nëpër plasatitje, gërvishtje nga prangat dhe goditjet, është kryevepra e kryeveprave. Po, i burgosuri dashurohet me qelinë. / KultPlus.com
Musine Kokalarai është një nga mendjet dhe penat më të ndritura femërore shqiptare deri më sot. Ndonëse një grua e jashtëzakonshme ajo nuk pati shumë kohë në dispozicion për të krijuar, por ato pak vepra që la janë padyshim tekste të çmuara të kohës. Një prej tyre është edhe libri i tretë dhe i fundit i saj. Pikërisht 77 vjet më parë, në janar 1945, doli nga shtypi libri “…sa u tunt jeta”.
“…sa u tunt jeta” nuk ishte vetëm përshkrimi i dasmës tradicionale, ritualit më të rëndësishëm jetësor, dhe as vetëm një punim i rrallë etnolinguistik. Mes përshkrimit të atmosferës festive dhe të zhurmshme të dasmës, që përfshinte gjithë komunitetin, mungojnë zërat e dy të rinjve që do të lidhen në martesë. Ky libër është një klithmë.
Sipas Musinesë: “…sa u tunt jeta” është ëndrra e shkurtër e pak ditëve të vajzës gjirokastrite që pas asaj, ajo vihet ndënë thundrën e vjehrrës, rron ndënë tmerrin e vjehrit, me frikën e burrit që fjala e tij është urdhër për të.”
E lindur në Adana (Turqi) në gjirin e një familjeje gjirokastrite në vitin 1920 u kthye së bashku me familjen në Shqipëri, ku nisi shkollën fillore në Gjirokastër. Familja e saj u vendos në Tiranë nëntë vite pasi u rikthyen në Atdhe. Vëllai i saj, Veisimi, kishte një librari në kryeqytet në mesin e viteve ’30.
Më 1937 mbaroi Instituti Femëror “Nana Mbretneshë” dhe më pas vijoi studimet në Universitetin e Romës, në Itali, të cilin e mbaroi shkëlqyeshëm në vitin 1941 me një temë diplome për Naim Frashërin. Së bashku me Mit’hat Aranitin dhe miq të tjerë, themeloi më 1943 Partinë Social-Demokrate.
Pas Luftës së Dytë Botërore u ftua nga Sejfulla Malëshova që të merrte pjesë në Lidhjen e Shkrimtarëve.
Vepra e saj e parë, “Siç më thotë nënua plakë” botuar në të përjavshmen politike e letrare “Bota e re”, më korrik të vitit 1940, ishte në fakt një hartim i bërë në klasat e larta të Institutit Femnor. Pasi u botua u përcoll nga një kritikë prej Lasgush Poradecit më 30 të atij muaji
Në vitin 1944, botoi librin e saj të dytë “Rreth vatrës”.
Musine Kokalari do të arrestohej më 17 janar 1946 dhe më 2 korrik të po atij viti, u dënua me 20 vjet burgim nga gjykata ushtarake e Tiranës si sabotatore dhe armike e popullit.
Më 1964, pas 18 viteve burgim në Burgun e Burrelit, e izoluar dhe nën vëzhgim, kaloi 19 vitet e tjera të jetës së saj e internuar në Rrëshen. Musineja punoi fshesare dhe 11 vjet në ndërmarrjen e Ndërtimit në Rrëshen, mes tullave, llaçit dhe betonit. Kur i mbaroi internimi më 1979 i thanë të shkonte në Gjirokastër, por pasi nuk e lejuan të shkonte në Tiranë, nuk pranoi të lëvizte nga Rrësheni. Ndërroi jetë më 13 gusht 1983. / KultPlus.com
Paraditave në ballkon plaka varte teshat e dy fëmijëve dhe shamitë e bardha që luhateshin nga era. Kjo ndodhte dy herë në javë, të enjteve dhe të hënave. Katër muaj e shushatur, që kur erdhi, e panjohur, përsëriste ritualin e varjes së rrobave të lara.
Herë-herë, ulur në karrigen e plastikes, shtrëngonte gishtërinjtë, pastaj tundte kokën që e mbulonte me shami të bardhë si bora. Lëvizte buzët gjithë kohën, por nuk ia dëgjonte njeri zërin.
Edhe të enjten e fundtetorit 1998, ajo vari teshat në telin e hollë në ballkon. Nuk ia vuri shumë syrin njeri që kaloi afër, pasi gjithnjë bënte këtë punë të enjteve në mëngjes.
Era e vjeshtës ditënxehtë luhaste varësen patrazueshëm kur, Lenës, sa doli për të blerë bukë në Furrën “Hasi”, shikimi i mbet në ballkon. Nuk ishin rrobat e zakonshme që ia zinte syri.
Varej një këmishë e madhe bojë pjeshke dhe afër kravata që nuk i kishte parë njeri këta tre muaj në ballkon. Edhe një fustan doku ngjyrë kaltër.
Lena habitur nuk mund të largonte shikimin nga varësja. Mbante gjoksin me duar.
Tre banorë të ndërtesës që u gjeten aty, edhe ata, ngrinë shikimet në varëse.
Ndërkohë, plaka doli në ballkon. Dukej, nga poshtë, lëvizte buzët, fliste por pa zë.
Përnjëherë nga thellësia e frymës, ofshani: Oh!
Ishte hera e parë që i dëgjohej zëri.
Kërrusur, hoq nga teli këmishën, kravatën e fustanin, i mbajti në duar gjysmë hapur duke i shikuar përmallshëm.
Puthi këmishën, kravatën dhe fustanin. I paloi ngadalë, me kujdes. I bëri gati sikur do të hynin në arkë për t’mos u shpalosur më. / KultPlus.com
Jo vetëm maskë FFP2 dhe dezinfektues duarsh për të mbrojtur një turne nga Covid, Metallica janë grupi i parë që përdor qentë e trajnuar për të nuhatur dhe zbuluar virusin te njerëzit, për të mbrojtur veten dhe stafin e tyre, shkruan Tgcom24, përcjell KultPlus.
E gjitha kjo ka ndodhur falë kafshëve të kompanisë Bio-Detection K9 të Ohajos.
Grupi Metallica u mbështet në hundën e këtyre qenve për koncertet e tyre në Fort Lauderdale dhe Atlanta. Duke pasur parasysh suksesin, ata vendosën t’i përdorin edhe për shfaqjet e tyre të 40 vjetorit në San Francisko.
Në këtë procedurë nuk testohet publiku i pranishëm në koncerte por vetëm ata që punojnë dhe kalojnë në prapaskenë. /KultPlus.com
Cineplexx më 19 janar për “Popcorn National Day” dhuron popcorn falas për çdo biletë të blerë.
Nesër për “Popcorn National Day” keni mundësi të shikoni njërin nga filmat më të fundit në Cineplexx dhe të fitoni një popcorn S falas. Oferta vlenë gjatë gjithë ditës dhe për të gjithë filmat.
Këta janë disa nga filmat më të shikuar që shfaqen gjatë kësaj dite:
Spider-Man: No Way Home
Me identitetin e Spiderman tashmë të zbuluar, Peter i kerkon ndihmë Doctor Strange. Kur një magji shkon tmerrësisht keq, kundërshtarë të rrezikshëm nga universe të tjera fillojnë të shfaqen në skenë, duke e detyruar Peter të kuptojë se çka me të vërtetë është të jesh Spiderman.
Scream
Ngjarja e filmit vazhdon 25 vite pas një varg vrasjesh brutale të cilat tronditën qytetin e qetë të Woodsboro, California. Një vrasës i ri që mban maskën “Ghostface” fillon të synojë një grup adoleshentësh për të ringjallur sekretet nga e kaluara vdekjeprurëse e qytetit dhe Sidney Prescott duhet të kthehet për të zbuluar të vërtetën.
Zgjoi
Filmi pëcjellë Fahrijen e cila është në kërkim të burrit të saj të humbur gjatë luftës në Kosovë. Ajo fillon një biznes bujqësor për ta siguruar mbijetesën e familjes së saj në një ambient tradicional patriarkal ku ambicia e saj për t’u zhvilluar nuk shihet me sy të mirë
Për më tepër informata rreth programit të filmave mund ta vizitoni webfaqen e Cineplexx Kosovo, ndërsa biletat mund t’i bleni përmes aplikacionit Cineplexx KS apo direkt në kinema prej orës 14:30.
Nga 20 janar deri më 24 shkurt, nga dy herë brenda javës, PEN Qendra e Kosovës organizon tryezë debatuese publike në temën Debat për Kulturën dhe Letërsinë në kohë pandemie.
Debati mbështetet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës dhe zhvillohet në ambientet e KultPlus Caffe Gallery në Prishtinë.
Në debat do të trajtohen këto tema: Liria dhe e drejta e autorit, Botimi dhe vlerësimi i letërsisë sot, Libri, leximi dhe biblioteka, Krijimtaria letrare në periudhën e pandemisë, Komunikimi ndërkulturor, Gjuha e shkrimit letrar sot, Letërsia dhe teknologjia, Letërsia e gruas, Roli i letërsisë në periudha krizash dhe Letërsia e përkthyer. Në këto tema referojnë: Ibrahim Berisha, Milazim Krasniqi, Sali Bashota, Binak Kelmendi, Ibrahim Kadriu, Engjëll I. Berisha, Haqif Mulliqi, Nerimane Kamberi, Avni Spahiu, Anton Berishaj, Agron Gashi, Lindita Tahiri, Ag Apolloni, Dije Demiri-Frangu,Naime Beqiraj, Gëzim Aliu, Osman Gashi dhe Naim Kryeziu.
Të gjitha debatet fillojnë në orën 17:00./ KultPlus.com
Rita Ora ka bërë një tjetër dedikim për nënën e saj, Vera Ora, pas atij të ditëlindjes.
Ditën e djeshme , Vera ka festuar ditëlindjen e 58-të dhe natyrisht nga ka munguar një urim i veçantë nga ylli i muzikës.
Teksa sot, Rita ndau me fansat në Instagram një video nga fëmijëria ku shihet duke kënduar e vallëzuar me të ëmën.
“Gruaja që më bëri të mendoi që ajo që bëj sot ishte një ëndërr e vërtetë dhe se mund të besoja që një ditë do të bëhej realitet, faleminderit nënë, unë qaj sa herë që e shoh këtë”, ka shkruar Rita në mbishkrimin e postimit, shkruan telegrafi.
31-vjeçarja herë pas here bën dedikime për familjen e saj, të cilët tregojnë po ashtu përkrahje të madhe për yllin e muzikës.
Ndërkaq, përveç Ritës, çifti Vera dhe Besnik Sahatçiu kanë edhe dy fëmijë të tjerë./ KultPlus.com
Kërkesa e Zyrës së Rregullatorit për Energji rreth rritjes së çmimit të energjisë elektrike është për konsumatorët që harxhojnë më shumë se 600 kWh energji ka marrë aprovimin e Qeverisë së Kosovës, shkruan KultPlus.
ZRRE, institucion i pavarur përgjegjës për përcaktimin e tarifave që pasqyrojnë koston për konsumatorët fundor, ka lëshuar Raportin e saj Konsultativ për Shqyrtimin e Jashtëzakonshëm të Tarifave të Energjisë Elektrike.
“Subvencioni i energjisë elektrike nga ana e Qeverisë do të ndikojë që tarifa për konsumatorët biznesor mbetet me 0% rritje, tarifa për konsumatorët shtëpiak deri në konsumin prej 600 kWh mbetet me 0% rritje, ndërsa tarifa e propozuar nga ZRRE për konsumatorët shtëpiak për konsumin mbi 600 kWh të reduktohet, duke pasqyruar çmimin e importit për këta konsumatorë dhe promovuar efiçiencën e energjisë”, thuhet në komunikatën e Ministrisë së Ekonomisë.
Ndërkaq, në raportin e ZRRE-së propozohet që tarifa për konsumatorët me 800 kWh rrymë të shpenzuar në muaj të rritet në vlerë prej 13.31 eurosh.
E në anën tjetër, konsumatorët që shpenzojnë 1000 kWh rrymë në muaj, sipas propozimit të ZRRE-së përballen me një rritje prej 24.62 euro të çmimit të rrymës. /KultPlus.com
Dje, duke komentuar vizitën e presidentit të Republikës së Turqisë, disa miq këtu nuk u kursyen në sharje e në mallkime “në emër të Skënderbeut”! Rastësia e desh që vizita e djeshme të përkonte me ditën e vdekjes së Heroit tonë Kombëtar, çka e mësuan me këtë rast plot prej atyre të cilët rendin t’i fryjnë zjarrit të patriotizmit digjital apo opozicional, që ndizet sa herë unë takohem me “pushtuesin” nga Ankaraja.
Po çfarë lidhje ka me rrethimet e Krujës dhe me qëndresën e Gjergj Kastriotit, Republika e Turqisë, e cila fill pas formimit të saj ka firmosur me Shqipërinë, 100 vjet më parë, në vitin e largët 1923, “Marrëveshjen e Miqësisë së Përjetshme”?
Ku lidhet Turqia moderne, anëtare e NATO-s, mike e sprovuar e Shqipërisë e shqiptarëve, në më shumë se një rast dhe si ngatërrohen me shigjetat e rrethimtarëve të Krujës, vaksinat e ardhura në Shqipëri nga ky shtet mik falë kujdesit të veçantë mikut tim, Presidentit Erdogan, në kohën kur i tërë Ballkani mbeti si peshku pa ujë, në rrethimin e Armikut të Padukshëm?
Si mund të lidhen punëtorët e palodhur turq dhe Presidenti i Republikës së Turqisë, të cilët vitin e fundit ndërtuan një lagje të re me 522 shtëpi për familjet e prekura nga tërmeti apo ata që ndërtuan një spital të ri ultramodern në Fier, me luftën e pesë e kusur shekujve më parë?
Nuk e di a e ka ndonjë popull tjetër atë shprehjen, “për inat të s’ime vjehrre shkoj e fle me mullixhinë”. Por dihet me siguri, se përgjatë historisë së tij, ky popull ka parë shumë dyndje shqipesh të inatosura në derën e mullixhiut. Inati ndaj njëri-tjetrit na ka penguar rëndom, ne shqiptarëve, të shohim të mirën e shtëpisë sonë të përbashkët. Kjo e rreshtimit të djeshëm të shumëkujt (që inatin në fakt e ka me qeverinë e me mua), në ushtrinë imagjinare të mbrojtësve të kështjellës sonë nga pushtuesit turq, ishte një ilustrim i radhës për rrugën pa krye ku të shpie “inati ndaj vjehrrës”.
Natyrisht këto spazma urrejtjeje sportive, të cilat burojnë nga tifozllëku i sëmurë partiak, mllefi i pangushëllueshëm “intelektual” dhe fatkeqësisht, ndonjëherë edhe nga budallallëku islamofobik, nuk e ndryshojnë as përmbajtjen e miqësisë tradicionale me popullin turk, as kursin e partneritetit strategjik me Republikën e Turqisë.
Dikush ndër të inatosurit e djeshëm denonconte hipokrizinë time. Sipas tij isha vetëdemaskuar nga mikpritja që i rezervova Presidentit Erdogan në Tiranë, pas mikpritjes që më rezervoi Papa Françesku në Romë. Në fakt jo, ky shembull tregon krejt të kundërtën e hipokrizisë; vërtetësinë dhe thellësinë e marrëdhënieve të posaçme personale për shkak të detyrës.
Këto e të tjera marrëdhënie të këtij niveli, reflektojnë bindjen time se Shqipëria nuk duhet të jetë “më katolike se Papa” në politikën e saj të jashtme, po mund të jetë “trimi i mirë me shokë shumë”. Po shokë ama, natyrisht!/ KultPlus.com
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Omani ka pritur në takim të ngarkuarin me punë në ambasadën e Japonisë në Kosovë, Keisuke Yamanaka.
Në takim është biseduar për marrëdhëniet dypalëshe, bashkëpunimin në sferën e politikës së jashtme, menaxhimin e pandemisë dhe mundësitë e thellimit të bashkëpunimit të mëtejmë në fusha të tjera.
Presidentja Osmani ka falënderuar Yamanaka për mbështetjen e deritashme japoneze, duke kërkuar vazhdimin e përkrahjes në procesin e anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare.
Japonia ka prezencë të vazhdueshme nëpërmjet projekteve në Kosovë, ndaj Presidentja ka kërkuar mbështetje në fushën e arsimit, respektivisht në shtimin e numrit të bursave për studentët kosovarë që duan të studiojnë në Japoni.
Më tej, Presidentja ka potencuar mundësitë që ofron Kosova për investimet japoneze dhe në këtë kontekst ka përmendur moshën e re të popullsisë dhe fuqinë punëtore të kualifikuar. Sipas saj, Kosova ka potencial të zhvillojë bashkëpunim me Japoninë në sferën e ekonomisë, shkëmbimit tregtar, shëndetësisë, arsimit, kulturës, si dhe sfera të tjera të interesit të dyanshëm.
Ndërkaq Yamanaka ka shfaqur gatishmërinë e shtetit të tij për të vazhduar mbështetjen ndaj Kosovës dhe ka përmendur organizatën japoneze JICA, e cila sipas tij vazhdon të implementojë projekte në Kosovë.
Teksa është biseduar për menaxhimin e pandemisë, Yamnaka ka bërë të ditur se shteti i tij do të vazhdojë ta mbështesë Kosovën në sferën e shëndetësisë, duke paralajmëruar dhënien e donacioneve për institucionet shëndetësore. /KultPlus.com
Regjisorja e filmit më të suksesshëm në histori të kinematografisë së Kosovës, Blerta Basholli, ka zhvilluar një intervistë me gazetaren Tanya Konig për revistën Swizz Art Biz, përcjell KultPlus.
“Publiku reagoi për ndershmërinë e filmit”
Ishin fjalët e para të Bashollit në këtë intervistë, duke treguar se nuk ishte e fokusuar për të treguar luftën e Kosovës, por më shumë në ngjarjen se një grua ka zhvilluar biznes nga asgjëja.
“Gjithkush prej nesh është ndjerë i vogël në ndonjë moment, qoftë ajo kohë si një i ri apo për shkak të nacionalitetit tuaj, ngjyrës së trupit ose orientimit seksual. Shpresa ime ishte që publiku të mund të simpatizonte Fahrije Hotin”, ka thënë Basholli.
Regjisorja e filmit që shkroi histori në Festivalin e Filmit “Sundance”, duke fituar tre çmimet kryesore, vazhdon tutje duke treguar aventura e filmit “Zgjoi” në Zvicër.
“Në Cyrih kishte shumë publik shqiptarë. Disa nuk ishin të kënaqur me mënyrën se si portretizoheshin disa burra. Gjithsesi më falënderuan dhe thanë se ndonjëherë e vërteta dhemb, por duhet thënë. Filmi filloi shumë mirë në Kosovë dhe aktualisht është filmi më i shikuar”.
Foto : Astrit Ibrahimi
“Filmin erdhën tshihnin dy kosovarë të cilët prej 35 vitesh jetojnë në Zvicër dhe nuk kanë qenë kurrë më parë në kinema”
E pyetur se pse është kaq e rëndësishme përfaqësimi në një vend të huaj, 39 vjeçarja thotë se kur jeni në një vend të huaj, ndiheni të vogël. “Kjo është arsyeja pse njerëzit duan që të publikohen gjëra të mira për origjinën e tyre, njerëz të shumtë u çuditen me faktin që një film nga Kosova po shfaqet në Zvicër. Në audiencë ishin edhe dy kosovarë të cilët prej 35 vitesh jetojnë në Zvicër dhe nuk kanë qenë kurrë më parë në kinema. Ata më falënderuan për portretizimin e një gruaje me të cilën mund të identifikoheshin. Për mua ishte një përmbushje, sepse ky audiencë nuk është e lehtë për t’u arritur”.
Fahrije Hoti është një grua me shumë pak mbështetje në film, por megjithatë edhe burrat e kanë ndihmuar atë që të arrij sukses në zhvillimin e një biznesi. Gazetarja tutje shtroi pyetjen nëse nga filmi dëshironte të përcjellte mesazhin “gratë e mira – burra të këqij”, por Basholli thotë se ne nuk duhet të shohim vetëm njerëzit e këqij. Në film shohim edhe personazhe pozitivë meshkuj, si pronari i supermarketit që ndihmon Fahrijen. As vjehrri nuk është personazh negativ. Ai përpiqet të jetë sa më mbështetës që mundet. Ai është i kapur edhe pas traditës, por në të njëjtën kohë ka dëshirë ta ndihmojë atë. Situata nuk është e lehtë as për të, edhe ai ka humbur djalin. Natyrisht, nuk munguan as ata që e ofenduan Fahrijen në publik dhe e gjuanin me gurë. Kur filmi u shfaq në qytetin fqinj, disa u ndjenë të ofenduar. Por në përgjithësi, publiku e vlerësoi filmin sepse tregon emancipimin dhe qëndrueshmërinë e Fahrijes.
Sa i përket rolit të Fahrijes pas zhdukes së bashkëshortit të saj në shoqëri, nuk ishte i “vdekur”. Njerëzit presin që një e ve të mbyllet në shtëpi, të mos veshë grim ose rroba me ngjyra të ndezura dhe të vajtojë humbjen e burrit të saj. Sapo dikush nuk e bën këtë, personi blasfemohet. Fahrijes i thanë të mos punonte si e ve. Por kjo nuk ishte një opsion për të. Ajo gjithmonë donte të punonte, edhe kur burri i saj ishte ende gjallë. Nëse ai do të ishte gjallë, ata ndoshta do ta kishin ndërtuar biznesin së bashku. Dhe megjithëse nuk studioi kurrë, ajo nuk mund të identifikohej si shtëpiake. Pas luftës, ajo gjithashtu duhej të merrte më shumë përgjegjësi dhe të luante rolin e gruas dhe burrit në shtëpi në të njëjtën kohë. Këtë e bëri edhe për hir të fëmijëve të saj, përndryshe do të ishte çmendur dhe kjo nuk do t’i ndihmonte askujt. Natyrisht që dhimbja e humbjes është ende aty, edhe pas më shumë se 20 vitesh Fahrije Hoti pret kthimin e bashkëshortit.
“Gjatë shkrimit të skenarit, unë dhe Yllka Gashi u bëmë nëna”
Gjatë shkrimit të skenarit, Blerta Basholli dhe Yllka Gashi, protagonistja e filmit, u bënë nëna. “Ne u përpoqëm të kuptonim se si ndiheshe që duhet të rrisësh fëmijët e tu vetëm gjatë luftës. Është e vështirë të rritësh fëmijë në një shoqëri kur burri zhduket në të njëjtën kohë. Ne ndamë edhe përvojat tona të luftës, duke u munduar të empatizojmë Fahrijen”.
Basholli përmend edhe faktin se është rritur në një shoqëri patriarkale dhe kjo gjë shpesh herë e ka penguar atë në punën e saj, megjithatë në fund ia ka dalur që të arrijë majat e botës.
“Në një moment thjesht lodhesh dhe kupton se ndonjëherë duhet të bësh më shumë se një grua. Një shembull është në familje: nuk u diskriminova nga familja ime, por duke u rritur dëgjova gjëra të tilla si “a mund ta pastrosh këtë sepse si grua duhet të jesh në gjendje”. Gjithashtu qëndrimi se gratë duhet të jenë gjithmonë të rregullta dhe të afta të gatuajnë. Në një moment e kupton se nuk mund t’i bësh të gjitha. Ndryshova ngadalë gjërat në jetën time”, thotë ajo.
“Viti 2021, ishte një vit për kineastet, shënuam suksese ndërkombëtare”
Katër vitet e fundit e kanë parë Kosovën duke paraqitur filma për Oscar përmes tre regjisorëve kosovarë, e madje “Zgjoi” duke shkruar edhe histori. “Këta filma tani kanë qenë të suksesshëm sepse janë filma të mirë. Një juri ndërkombëtare i përzgjodhi këto nga hyrjet më të mira. Viti 2021 ishte i veçantë: Katër filma nga regjisore gra kosovare u shfaqën në festivale ndërkombëtare, përfshirë në Roterdam dhe Kanë, dhe filmi i Kaltrina Krasniq, Vera Dreams of the Sea, fitoi Çmimin e Madh në Tokio. Filmi im fitoi në Sundance dhe në shumë festivale të tjera. Ishte një vit për kineastet”.
E pyetur në qoftë se zgjedhja e Fahrijes ishte e qëllimshme, ajo rrëfeu edhe historinë e njohjes dhe gjithçka tjetër.
“Zgjedhja e një gruaje si personazhi kryesor nuk ishte një vendim i vetëdijshëm. Ne e takuam Fahrijen 10 vjet më parë, atëherë askush nuk e pyeste veten nëse gratë përfaqësoheshin mjaftueshëm – madje as në Hollywood. Thjesht doja ta shfaqja karakterin e saj të fortë në ekranin e madh dhe e zgjodha për shkak të historisë së saj. Ndoshta publiku tani ka reaguar, sepse gratë në fakt nuk janë të përfaqësuara sa duhet në mbarë botën. Jo vetëm Kosova është shoqëri patriarkale. Në vende si Zvicra, SHBA apo vende të tjera demokratike dhe të zhvilluara, ka gjithashtu shumë punë për t’u bërë kur bëhet fjalë për të drejtat e grave”.
Diaspora dhe remitancat e saj të dërguara ndër vite, kanë ndihmuar shumë familje që realisht ta mbajnë vetën gjallë nga ato para.
“Dikush mendon se diaspora fiton para lehtë dhe mirë. Kur isha refugjat në Gjermani gjatë luftës, takova dajën dhe kushërinjtë e mi dhe kuptova se sa e vështirë ishte për ta të fitonin para të mjaftueshme në një vend të huaj. Aty kuptova se ata nuk janë thjesht njerëz të pasur, por punojnë shumë për këto para për të mbajtur familjet e tyre të mëdha dhe për të dërguar para në Kosovë. Prindërit dhe vëllai im gjithashtu punuan shumë. Ne kemi ndihmuar njëri-tjetrin në kohë të vështira”.
Foto: Alex Boom
“Unë nuk isha një nga fëmijët e pasur që shkoi në shkollë”
Blerta Basholli ka përfunduar studimet në Amerikë, konkretisht në qytetin e New Yorkut, por nuk ishte aspak një nga fëmijët e pasur aty.
“Kam marrë një bursë nga dekani për tarifat e shkollimit. Unë jetoja me të dashurin tim që tani është burri im. Ai punonte në SHBA, gjë që na e bëri jetën pak më të lehtë. Më lejuan të punoja vetëm 20 orë në javë. Punoja në bibliotekën e shkollës dhe për një fotograf shqiptar që punësoi bashkëshortin tim”.
E pyetur për projektin e radhës, ajo tregon se ka të bëjë me një histori të moshës së rritur të bazuar në përvojën e saj si e re në Kosovën e pushtuar.
“Jam në fazën e shkrimit dhe tashmë kemi siguruar fonde nga Zvicra për zhvillimin e skenarit. Në Kosovë praktikisht nuk keni financim në këtë fazë. Ishim vërtet me fat dhe është hera e parë që paguhem për të shkruar”, rrëfen ajo.
‘Zgjoi’ tregon historinë e vërtetë të Fahrije Hotit, një e ve nga fshati Krushë e Madhe, e cila bëhet një sipërmarrëse pasi burri i saj u zhduk gjatë luftës së Kosovës në vitet 1990. Ajo bashkon forcat me të vejat e tjera në fshat dhe prodhon specialitetin ballkanik paprika, ajvar, të cilën gratë e shesin në një supermarket. Ajo që tingëllon e thjeshtë kërkon guxim dhe shumë bindje. Gratë përjetojnë rezistencë të madhe nga burrat në fshat dhe gratë gjithashtu duhet të binden se nuk vajtojnë vetëm burrat e tyre në shtëpi.
‘Zgjoi’ është filmi i parë artistik i shqiptarit kosovar Blerta Basholli dhe ka fituar disa çmime. Tani është një nga 15 filmat në garë për një nominim për Oscar. /KultPlus.com
Filmi artistik i metrazhit të gjatë “Zgjoi”, me skenar dhe regji të Blerta Bashollit, që tashmë është edhe në listën e ngushtë të filmave “Oscar” po vazhdon prezantimin në rrjetin e kinemave, shkruan KultPlus.
Sipas njoftimit të producentëve të këtij filmi, bëhet e ditur se filmi “Zgjoi” është gati për kinematë e Australisë dhe Zelandës së Re.
“Filmit i është konfirmuar se do të shfaqet në 18 kinema në Australi dhe 6 të tjera në Zelandë të Re. Kjo, pos tjerash, është një mundësi që shqiptarët që jetojnë në këto vende të kenë mundësi të shohin rrëfimin për Fahrije Hotin nën interpretimin e aktores Yllka Gashi.
Uta Ibrahimi është duke marrë pjesë në Festivalin e ngjitjes së akullit “Erzurum”, shkruan KultPlus.
Përmes një postimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, Ibrahimi ka bërë me dije se është duke kaluar kohë të mirë.
“Rruga e preferuar e ditës së sotme në Festivalin e ngjitjes së akullit Erzurum, edhe pse litari është i mirë, prapë me shumë vështirë për të kaluar aty”, shkruan ajo.
Bashkangjitur me këtë postim, Ibrahimi ka përfshirë edhe një fotografi me qen, ku thotë se edhe ai ishte pjesë e ekipit.
“Po shijoj shumë akullin, por jo aq shumë të ftohtin”, ka shkruar në fund ajo.
Erzurum, i cili është rreth 1900 m mbi nivelin e detit, ka qenë një vendbanim që në periudhat e para të historisë. /KultPlus.com
