Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) publikuan tri studime të reja në një raport javor mbi sëmundjen dhe vdekshmërinë që nxjerrin në pah rëndësinë e mbajtjes së një mbulesë koke për të parandaluar përhapjen e virusit dhe për të bërë udhëzimet e drejtpërdrejta më të sigurta.
Këto studime kanë gjetur se shkollat që nuk kanë rregulla universale për mbajtjen e maskave kanë më shumë gjasa të dalin nga vatrat e nxehta. Në të gjithë vendin, në rrethet ku nuk ka mbajtje të detyrueshme të maskave, numri i rasteve pediatrike të COVID-19 u rrit pothuajse dy herë më shpejt në të njëjtën periudhë.
Një raport nga Arizona zbuloi se shkollat në dy qarqet më të populluara të shtetit kanë 3.5 herë më shumë gjasa të dalin nga vatrat e nxehta nëse nuk duhet të mbajnë maska në krahasim me shkollat që mbajnë maska nga dita e parë.
Maskat mund të parandalojnë shpërthimin e vatrave.
Rregullat universale për mbajtjen e maskave janë të rëndësishme për shkollat, dhe ky studim thekson se maskat mund të zvogëlojnë përhapjen e koronavirusit dhe të parandalojnë shpërthimet në shkolla.
Një raport tjetër zbuloi se dy javë pas fillimit të klasave, numri mesatar i rasteve të COVID-it pediatrik ishte më i ulët në rrethet ku mbajtja e maskës ishte e detyrueshme në shkolla (16.32 për 100.000/ditë) në krahasim me rrethet ku bartja e maskës nuk ishte e detyrueshme (34.85 raste) për 100.000/ditë). Këto të dhëna tregojnë se si masa të caktuara mund të zvogëlojnë barrën e sistemit shëndetësor.
Raporti i tretë bëri thirrje për mbylljen e shkollave për shkak të COVID-19, dhe doli që përkundër faktit se rreth 1.800 shkolla u mbyllën këtë vit shkollor, madje 96% e shkollave publike ishin ende të hapura dhe mësimet mbaheshin drejtpërdrejt. CDC thekson se një nga udhëzimet e tyre kryesore është t’u ofrojë studentëve një mjedis të sigurt për mësimin e drejtpërdrejtë, dhe ata besojnë se kjo mund të arrihet duke përdorur mbulesa.
CDC thekson se këto studime tregojnë se cilat udhëzime tregojnë se çfarë mund të ndihmojë në parandalimin e përhapjes së virusit. Promovimi i vaksinimit për grupe të caktuara, mbajtja e maskave dhe testimi janë metoda të provuara me të cilat ne shkojmë drejt fundit të pandemisë, sipas CDC. / KultPlus.com
marrëzi, marsh në zi jetë ne hije, pa shije vetmi, unë dhe ti largazi, ndaras lagemi lagesh ti s’pari e unë i dyti i ndytë, kur t’i shoh sytë e më mbytë që çdo natë s’je pse? kur vjen nuk rri? a më mbanë mëri? apo ke shumë dashni? pse më vret? kur shkon java e s’më flet në fletë, të puthi e të ndjej sa rrokaqiejt ndjenja për ty e rroka n’qiell diellin me sy se nuk i besoj kur më fyen a vyej a s’vyej kur i vetëm sonte gotën kryej e ti largazi, bardh e zi e barkazi shtrihesh, dridhesh, ngjitesh me tehun pritesh po mu s’më prite. sa inat që edhe kjo natë s’na gjen bashkë po të ndarë ti sigurt fjetun e unë pa ty i heshtun tragjedi, sa erdhe ti e pashë vetminë vetmia më e madhe se vjetët e mia marrëzi, marsh në zi unë dhe ti largazi, ndaras lagemi në andrra a në poezi, largësi që s’bëhet realitet darkë a drekë? a mërzi pas orës tetë, prap të ruaj në fletë, se aty t’kam afër lagesh ti s’pari e unë i dyti i ndytë, kur t’i shoh sytë e më mbytë që çdo natë s’je sa rrokaqiejt ndjenja për ty e rroka n’qiell diellin me sy se nuk i besoj kur më fyen a vyej a s’vyej kur i vetëm sonte gotën kryej e ti largazi, bardh e zi e barkazi shtrihesh, dridhesh, ngjitesh me tehun pritesh po mu s’më prite. / KultPlus.com
Poezi e shkruar nga Millosh Gjergj Nikolla – Migjeni
Kafshatë që s’kapërdihet asht, or vlla, mjerimi, kafshatë që të mbetë në fyt edhe të zë trishtimi kur shef ftyra të zbeta edhe sy t’jeshilta që t’shikojnë si hije dhe shtrijnë duert e mpita edhe ashtu të shtrime mbrapa teje mbesin të tan jetën e vet derisa të vdesin.
e mbi ta n’ajri, si në qesendi, therin qiellën kryqat e minaret e ngurta, profetënt dhe shejtënt në fushqeta të shumngjyrta shkëlqejnë. e mjerimi mirfilli ndien tradhti. mjerimi ka vulën e vet t’shëmtueme, asht e neveritshme, e keqe, e turpshme, balli që e ka, syt që e shprehin, buzët që më kot mundohen ta mshefin – janë fëmitë e padijes e flitë e përbuzjes, t’mbetunat e flliqta rreth e përqark tryezës mbi t’cilën hangri darkën një qen e pamshirshëm me bark shekulluer, gjithmon i pangishëm.
mjerimi s’ka fat. por ka vetëm zhele, zhele fund e majë, flamujt e një shprese t’shkyem dhe të coptuem me t’dalun bese.
mjerimi tërbohet n’dashuni epshore. nëpër skaje t’errta, bashkë me qej, mij, mica, mbi pecat e mykta, t’qelbta, t’ndyta, t’lagta lakuriqen mishnat, si zhangë; t’verdhë e pisa, kapërthehen ndjenjat me fuqi shtazore, kafshojnë, përpijnë, thithen, puthen buzët e ndragta edhe shuhet uja, dhe fashitet etja n’epshin kapërthyes, kur mbytet vetvetja. dhe aty zajnë fillin t’marrët, shërbtorët dhe lypsat që nesër do linden me na i mbushë rrugat.
mjerimi në dritzën e synit t’kërthinit dridhet posi flaka e mekun e qirit nën tavan t’tymuem dhe plot merimanga, ku hije njerzish dridhen ndër mure plot danga, ku foshnja e smume qan si shpirt’ i keq tu’ ndukë gjitë e shterruna t’zezës amë, e kjo prap shtazanë, mallkon zot e dreq, mallkon frytn e vet, mallkon barrn e randë. foshnj’ e saj nuk qesh, por vetëm lëngon, e ama s’e don, por vetëm mallkon. vall sa i trishtueshëm asht djepi i skamit ku foshnjën përkundin lot edhe të fshamit!
mjerimi rrit fëmin në hijen e shtëpive të nalta, ku nuk mrrin zani i lypsis, ku nuk mund t’u prishet qetsia zotnive kur bashkë me zoja flejnë në shtretënt e lumnis.
mjerimi pjek fëmin para se të burrnohet, don ta msojë t’i iki grushtit q’i kërcnohet, atij grusht që n’gjumë e shtërngon për fytit kur fillojnë kllapitë e etheve prej unit dhe fetyrën e fëmis e mblon hij’ e vdekjes, një stoli e kobshme në vend të buzqeshjes. nji fryt kur s’piqet dihet se ku shkon qashtu edhe fëmia n’bark t’dheut mbaron.
mjerimi punon, punon dit e natë tu’ i vlue djersa në gjoks edhe në ballë, tue u zhigatun deri n’gjujë, n’baltë e prap zorrët nga uja i bahen palë-palë. shpërblim qesharak! për qindenjë afsh në ditë – vetëm: lekë tre-katër dhe “marsh!”.
mjerimi kaiher’ i ka faqet e lustrueme, buzët e pezmatueme, mollzat e ngjyrueme, trupin përmendore e një tregtis s’ndytë, që asht i gjikuem të bijë në shtrat vet i dytë, dhe për at shërbim ka për të marrë do franga ndër çarçafë, ndër fëtyra dhe në ndërgjegje danga.
mjerimi gjithashtu len dhe n’trashigim -jo veç nëpër banka dhe në gja të patundshme, por eshtnat e shtrembta e n’gjoks ndoj dhimbë, mund që t’len kujtim ditën e dikurshme kur pullaz’ i shpis u shemb edhe ra nga kalbsin’ e kohës, nga pesha e qiellit, kur mbi gjithçka u ndi një i tmerrshmi za plot mallkim dhe lutje si nga fund i ferrit, ish zan’ i njeriut që vdiste nën tra. kështu nën kambët’randë t’zotit t’egërsuem – thotë prifti – vdes ai që çon jetë të dhunuem.
dhe me këto kujtime, ksi lloj fatkeqësinash mbushet got’ e helmit në trashigim brezninash. mjerimi ka motër ngushulluese gotën. në pijetore të qelbta, pranë tryezës plot zdrale të neveritshme, shpirti me etje derdh gotën n’fyt për me harrue nandhetenand’ halle. e gota e turbull, gota satanike tu’ e ledhatue e pickon si gjarpni- dhe kur bie njeriu, si gruni nga drapni, nën tryezë qan-qeshet në formë tragjikomike. tê gjitha hallet skami n’gotë i mbyt kur njiqind i derdh një nga një në fyt. mjerimi ndez dëshirat si hyjet errsina dhe bajnë tym si hejt q’i ban shkrum shkreptima.
mjerimi s’ka gëzim, por ka vetëm dhimba, dhimba paduruese qe t’bajnë t’çmendesh, që t’ap in litarin të shkojsh fill’ e t’varesh ose bahe fli e mjerë e paragrafësh.
mjerimi s’don mshirë. por don vetëm të drejt! mshirë? bijë bastardhe e etënve dinakë, t’cilt n’mnyrë pompoze posi farisejt i bijnë lodërtinës me ndjejt dhelparak tu’ ia lëshue lypsiti një grosh të holl’ n’shplakë.
mjerimi asht një njollë e pashlyeme n’ballë të njerzimit që kalon nëpër shekuj. dhe kët njollë kurr nuk asht e mundshme ta shlyejnë paçavrat që zunë myk ndër tempuj. / KultPlus.com
Sot KultPlus ju sjell poezinë e Asdrenit për Kosovën.
Poezi nga Asdreni
Kosovë, o vend’ i famshëm i trimnis, Kosovë, o lule e bukur e Shqipnis! Ti bjeshkat plot vjollca rreth i ke, …Si vashë e virgjen: nuse sikur je; Dhe malet me bor Mi krye i ke kunor!
Kosovë, o atdhe i lavduem i burrnis Ti ke pas kjen mbretnesha e Rumelis! Nalt mbaje kryet t’and si gjithmon Difto-u e zonja; koha sot e don Ti t’çohesh përseri N’luftë t’mbarë për liri!
Se teje të madhe shpresë ushqen Shqipnija Me burra ti q’i len, t’gjatë si selvija, Sakola mali, shoq në bot’ që s’ kanë Si luaj e si dragoj plot forcë që janë, Që e derdhin gjakun prrue Atdheun për m’e shpëtue!
Ke bij që s’kanë drojë asnjë pikë As syni far’ u tutet, s’dinë as frikë Anmikut kur i sulen me rrebtsi Si breshni mi te hidhen me duhi.
Gra e vasha ke, si zana sy-mëdha Trimnesha qi Shqipnija din m’i ba Qi rrokin armët në luftë me gas tuj shkue Ja se me mund, ja se me dekun tuj luftue! Për nder të shtëpis s’vet; E falin shpirt e jet!
Kosovë, o trimneshë, lule e rrallë Detyrën tin’ e ke me dal sot n’ballë Se mbrrini koha, tokën për m’e mprue Anmiqt e motçëm jashtë me i dëbue Se mjaft e kanë robnue Dhe n’ zjarm e kanë prue!
A mund m’e durue pa pra kët zgjedhë Që të huejt para syve të t’venë ledhe Për me t’rrzue nër kamb’ e për me t’shkel Për me t’ba gjithë copë, mirë si ju del Dhe duersh mos të lëshojn’ Prej faqes s’dheut të t’shojn!
Disa “Serbi e vjetër” duen me i thanë “Maqedhoni” do t’ jerë emnin ja lanë! Atyne si u pëlqen kufijt i venë Shqipnija veç mbas dojes s’tyne me kjenë; Mendojnë pa turp kurrfarë Se s’ka nji komb Shqiptarë!
Përpara burra, rrokni hut’ e shpatë Prej zis pështonëje Kosovën e ngratë At’ nanën t’uej t’lidhun kamb’ e dur Q’ anmiqt e kan vorrue me dhe e me gur, Me lott qi qan e ankon E asnji nuk i ndihmon!
Shqyptarë mos kujtoni bes’ e fe Po nanën ju kujtoni qi u ka le Qi ka mbet fill e vetum si gru e ve Prej bijet e harrume mi ket dhe! Se ansht turp i math për ju Të huejt me i u çnderu!
Sot ora mbrrini, dita e bekueme Shqipnin m’e ba në bot’ një vent t’lirueme! Kosovës emnin me ja ngref te qilli Për çud të botës sa ka me shkëlzy dilli Me rrnue një Shqypni Si zonjë në lumni.
Shqyptarë, çoni-u, vllazën ora mbrrini Si Geg’ e Toskë nalt flamurin e ngrini! Një Manastir, Shkup, Shkodër e Janinë Një trup bani-e an’ e mb’anë Shqypninë Si ç’trimit mirë i prek Me nder n’luftë me dek! / KultPlus.com
“Ishte hera e parë që kisha qëndruar i vetëm për 5 ditë. Unë isha njeriu që lulëzoi në vetmi; pa të unë isha si çdo njeri tjetër pa ushqim ose ujë. Më dobësonte secila ditë pa vetmi. Unë nuk isha krenar në vetmi, por thjesht isha i varur prej saj. Errësira e dhomës ishte për mua sikur drita e diellit.”
“U ngrita dhe fillova të ec drejt apartamentit tim. Drita e hënës ishte shkëlqyese. Shputat e këmbëve të mia jehonin nëpër rrugët e zbrazëta dhe dukej sikur dikush po më përcillte. Shikova përreth. Isha gabim. Isha plotësisht vetëm.”
“- A ke qenë ndonjëherë i dashuruar? – Dashuria është vetëm për njerëzit e vërtetë.”/ KultPlus.com
Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani, ka kujtuar Referendumin për Pavarësi të Kosovës më 26 shtator të vitit 1991, shkruan KultPlus.
“Më 26 shtator të vitit 1991, rrugëtimi i Kosovës mori kahun e synuar ndër breza, drejt bërjes shtet nën udhëheqjen e urtë të presidentit historik, dr.Ibrahim Rugova”, ka shkruar Osmani.
KultPlus ju sjell njoftimin e saj të plotë:
Tridhjetë vjetë më parë, përcaktimi politik i shprehur me Referendumin për pavarësi të Kosovës nga Serbia, ishte hapi përmbajtësor pas Deklaratës së 2 Korrikut, Kushtetutës së Kaçanikut dhe së fundi paraprijës i 17 shkurtit të vitit 2008. Më 26 shtator të vitit 1991, rrugëtimi i Kosovës mori kahun e synuar ndër breza, drejt bërjes shtet nën udhëheqjen e urtë të presidentit historik, dr.Ibrahim Rugova. Në këtë përvjetor, i kujtojmë me respekt të gjithë ata që organizuan Referendumin, një nga ngjarjet, e cila i vuri themelet e para të shtetit të Kosovës! E tashmja nuk ka kuptim pa e kujtuar të kaluarën, pa e hedhur vështrimin prapa në rrugën në të cilën kemi ecur, duke njohur njëkohësisht kontributin e shumë burrave e grave të këtij vendi për shtetin që e kemi sot! / KultPlus.com
Deri më sot, me dy doza të vaksinës janë vaksinuar mbi 500 mijë qytetarë të Republikës së Kosovës.
Kështu kanë njoftuar nga Qeveria e Kosovës teksa thonë se vetëm gjatë muajit shtator janë rezervuar mbi 400 mijë termine për vaksinim.
Njoftimi i plotë:
Deri më sot, me dy doza të vaksinës janë vaksinuar mbi 500 mijë qytetarë të Republikës së Kosovës.
Kosova, që procesin vaksinimit e ka filluar e fundit në rajon, falë vaksinimit masiv, sidomos gjatë muajve gusht dhe shtator, tani ka lënë prapa katër shtete të Ballkanit Perëndimor, për nga përqindja e banorëve të vaksinuar. Vetëm gjatë muajit shtator janë rezervuar mbi 400 mijë termine për vaksinim.
Për këtë, meritë kanë ekipet e vaksinimit, ekipet menaxhuese, komiteti i imunizimit dhe qytetarët e Republikës që i janë përgjigjur pozitivisht thirrjeve tona dhe të ekspertëve shëndetësorë.
Vaksinimi po vazhdon. Çdo ditë të javës, përfshirë fundjavët. Andaj caktoni terminin tuaj, për veten dhe familjarët tuaj.
Kantautori Arbër Krasniqi ka publikuar së fundmi këngën “I should have been there”, e shkruar dhe e kompozuar nga kompozitori amerikan Ian Luck, i cili po ashtu ka ekzekutuar në kitarë.
Përderisa Arbëri përveç këndimit, ka ekzekutuar në bass kitarë si dhe ka bërë miksin dhe masterin e këngës.
Ky është bashkëpunimi i dytë me autor amerikan të cilin ai krijoi, duke marrë parasysh që kënga “I Should Have Been There” (Do të duhej të isha aty), vjen pas këngës ‘Willow Tree’ (Shelgu), tekstin e së cilës e shkroi tekstshkruesja amerikane Dee, si dhe zërat përcjellës i solli grupi ‘West End Junction’.
Vlen të theksohet se përveç këngëve, Arbëri kompozon edhe muzikë filmi, me të cilat ka marrë pjesë edhe nëpër festivale kombëtare e ndërkombëtare.
Këngët e Arbërit mund t’i dëgjoni në kanalin e tij në YouTube, si dhe në të gjitha platformat muzikore si Spotify, iTunes e të tjera. / KultPlus.com
Manastiri i Gjon Vladimirit në perëndim të Elbasanit sipas një gojëdhëne është ngritur mbi themelet e kishës së “Trinisë së Shenjtë”, e cila u shemb nga tërmeti.
Ministrja e Kulturës, Elva Margariti, solli në vëmendje kthimin e eshtrave të Shën Gjon Vladimirit në manastirin me të njëjtin emër.
“Me kërkesën e komunitetit të zonës, kthyem lipsanet e Shën Gjon Vladimirit në manastirin me të njëjtin emër të fshatit Shijon të Elbasanit”, – tha Margariti.
Lipsanet e shenjtorit Shën Joan Vladimiri kanë qenë pjesë e fondit muzeor në Muzeun Kombëtar dhe prej prillit të këtij vitit janë pjesë e manastirit të Elbasanit duke u kthyer këtë manastir në një atraksion më shumë për besimtarët dhe turistët.
Emri i Shën Gjon Vladimirit nuk është i njohur vetëm në zonën e Elbasanit, por në të gjithë Shqipërinë e nëi njohur Gjon Vladimiri ka qenë një mbret shumë i përshpirtshëm i Ilirisë dhe sundonte mbi një hapësirë të gjerë të rajonit të Ballkanit. Ishte bamirës e ngriti shumë kisha e manastire. U vra në mënyrë të pabesë e që atëherë u adhurua si shenjtor dhe eshtrat e tij udhëtuan nëpër kisha e manastire e u nderua nga besimtarët. Për nder të tij, në fshatin Shijon të Elbasanit u ngrit manastiri i Shën Gjon Vladimirit. Ky monument kulture i kategorisë së parë i përket shek. XVIII. Një objekt i ruajtur mjaft mirë dhe funksional, ku besimtarët ortodoksë kryejnë shërbesat fetare.
Në vitin 1381, Karl Topia ndërtoi manastirin e Gjon Vladimirit mbi rrënojat e kësaj kishe. Në një mbishkrim me përmasa 2.20×0.27 m, që gjendet i gdhendur në gurin e madh arkitra të portalit të derës jugore të kishës thuhet: Duhet ditur se ky tempull u shemb nga tërmeti deri në themel gjatë sundimit dhe në ditët kur zotëronte mbi të gjithë vendin e Albanit i ndrituri Karl Topia i parë, nip dhe prej gjaku i mbretit të Francës. Ky e ndërtoi këtë tempull të gjithënderuar të Shën Gjon Vladimirit dhe e ngriti prej themeli deri në mbarim nga besimi dhe zemra e përvëluar. Prej lindjes së Krishtit deri në ndërtimin e tempullit janë vjet 1380 dhe prej krijimit të botës janë vjet 6890 dhe deri atëherë vjet 22 të zotërimit të tij, indikti 5, cikli i diellit 1, cikli i hënës 14, dhe është ndërtuar tempulli që shkon katër herë më i madh se ka qenë më parë tempulli i vjetër.
Mbishkrimi ka pesë radhë dhe është shkruar me shkronja të mëdha, me shkurtime e sigla dhe me gabime drejtshkrimore e gramatikore. / KultPlus.com
Dafina Zeqiri ka publikuar me videoklip këngën e saj më të re të titulluar “Karma”.
Kënga është pjesë e albumit të saj më të fundit “Dafinë moj”, i cili përmban gjithsej 14 këngë, e që disa prej tyre tashmë janë publikuar me videoklipe.
“Llafe llafe” në bashkëpunim me reperin Lyrical Son është kënga më e pëlqyer deri më tani nga ky album, duke marrë mbi 13 milionë klikime vetëm në You Tube deri më tani.
Ndërkohë, në videoklipin e këngës së publikuar të dielën, Dafina nuk paraqitet fare.
Albumi “Dafinë moj” mund të para-porositet, dhe të gjitha të ardhurat nga shitja e tij do të dhurohen për Shoqatën e Autizimt të Kosovës. / KultPlus.com
Pasioni, dashuria për profesionin dhe puna e palodhur ishin ato që shtynë përpara artisten e madhe Margarita Xhepën që të arrinte majën e karrierës, pavarësisht vlerësimit të ulët monetar.
Teksa rrëfen për ‘Report Tv’ jetën e saj artistike, poezia ruhet si kujtim për daljen e parë të Margarita Xhepës në skenë.
Që në fëmijëri, Xhepa kujton se poezia e shkrimtarit të madh Naim Frashëri, ishte indicia e rrugëtimit të saj kinematografik…
“Poezia më ka ngjitur në skenë për herë të parë…më ka bërë përshtypje vargu i Naim Frashërit, “Shqipëri o nëna ime”, isha fare e vogël në bankat e shkollës, kur nisa ta interpretoj, dhe që nga ajo kohë, e kam dashur dhe do e dua gjithmonë poezinë….poezia është forca e fjalës. Mendoj se sot, marrëdhëniet njerëzore janë tronditur paksa, dhe në çdo poezi gjej plot ngjarje”, thotë aktorja.
Pa para, net pa ngrëne e pa gjumë, kështu e kujton Xhepa vështirësinë e suksesit…
“Ka vështirësi ç’është e vërteta, unë e krahasoj me jetën tonë, kur shoh disa filma them shyqyr që i kam bërë, nuk kemi fituar gjë por ishte pasioni i madh për punën. Ne kemi punuar pa para, sot janë të prirur më tepër të dhënë mbas fitimit. Është dashuri për profesionin. Janë xhiruar filma që punohej më orë të tëra pa u ankuar, shumë sakrificia, kemi fjet edhe pa ngrënë, nëpër dëborë, me filmin e fundit kemi qëndruar 8-9 orë në dëborë, të gjithë gra”, rrëfen ajo.
E teksa sot arti nuk ka më ‘fuqinë e dikurshme’, Xhepa bashkëpunimin me plejadën e vjetër të aktorëve e quan ‘koha e të mëdhenjve’.
“Po të them 3 emra do të gaboj, por edhe 13 emra po të të them, prapë do të gaboj, ishte koha e të mëdhenjve…ishin aktorë të zgjedhur, që vinin me pasion të madh dhe në emër të artit. Ajo kohë nuk e di nëse do të ekzistoj më, ndihmonin njërit-tjetrin, bashkëpunim i ngushtë. Më mungojnë tani, kam nostalgji të madhe për atë kohë, për ato aktorë që mbeten të pa vdekshëm në memorien e aktorit”, shprehet e madhja Margarita Xhepa.
I vetmi peng i artistes, ishte roli nga antikiteti…
“Kisha peng të luaja mbretëreshën e trojanit, te Euripidi, por një regjisor grek ma besoi dhe ishte rol i pjekurisë time artistike dhe fituam disa çmime, ai peng mu realizua”.
Xhepa ka një mesazh për të rinjtë sot: “Të rinjtë duhet të kenë dashuri përgjegjësi, të mos mendojnë direkt anën materiale, por mbi të gjitha të provojnë të bëjnë diçka cilësore dhe gjithçka vjen vetë, i ftoj ta duan artin, të mos kënaqen më pak.” / KultPlus.com
Nesër nis për herë të parë punimet Kuvendi Diturak organizuar nga Qendra e Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshet. Tema e këtij takimi të shumë pritur (ishte parashikuar të zhvillohej në vjeshtën e viti të kaluar, por për shkak të pandemisë u shty) është “Gjendja aktuale e studimeve arbëreshe”.
Ky aktivitet i cili do të mbahet në Muzeun Historik Kombëtar mëton të nxjerrë në pah arritjet e deritanishme në fusha të ndryshme të studimeve mbi universin arbëresh si në studimet gjuhësore, studimet letrare, etnografike, antropologjike kulturore, të çështjeve juridike që lidhen me statusin aktual të arbërishtes si dhe, të përpunojë një strategji pune të përbashkët me të gjitha forcat studiuese në të gjitha trevat shqipfolëse, por po aq edhe të gjithë albanologëve të huaj që kanë pasur e kanë në vëmendjen e tyre çështjen e Arbërisë.
Drejtoresha e Qendrës së Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët, Diana Kastrati tregon për “Diaspora Shqiptare” më shumë për Kuvendin Diturak, organizmin dhe pritshmëritë e këtij aktiviteti mbarë kombëtar.
Qendra e Studimeve Arbëreshe u ngrit dhe nisi punën në një kohë të vështirë që përkoi saktësisht me izolimin e Shqipërisë, por edhe të mbarë botës për shkak të pandemisë. E sigurisht, u shtynë disa projekte, ndër të cilët mbajtja e Kuvendit të parë “Gjendja aktuale e studimeve arbëreshe”, i parashikuar të zhvillohej për në shtatorin e 2020, i rishtyrë për në nëntorin e 2020 e që, pandemia e izolimi e bëri sërishmi të pamundur. Por QSPA arrin ta riorganizojë punën dhe në datat 27-29 shtator 2021 do ta zhvillojë këtë Kuvend ndërkombëtar. Çfarë synon të sjellë ky Kuvend?
Miratimi i ngritjes së Qendrës së Studimeve dhe Botimeve për Arbëreshët (QSPA) nga qeveria shqiptare, u bë në 2019, kurse konkretizimi i fillimit të punës në janar të 2020.Personalisht jam thirrur për të marrë përsipër ngritjen e saj, në 25 dhjetor të 2020. Kam filluar punën si Drejtore ekezekutive më 10 janar të 2021, akoma pa një staf përreth. Duke i mbetur objektivitetit, më duhet të theksoj se ishte një përgjegjësi shumë e madhe jo vetëm në nivel personal, por edhe për studiuesit e rinj të përzgjedhur që panuan të bëhen protagonistë e dëshmitarë të historisë së fillimit e formëzimit të një institucioni të tillë me rëndësi parësore kombëtare. Stafi ka filluar punën më 11 mars të 2020, e një ditë më pas filloi edhe izolimi për shkak të pandemisë. Gjithsesi, vizioni, platforma e objektivave, detyrave dhe punëve për t’u kryer brenda vitit 2020, kanë qenë të qartë që më 11 mars. Ndër këto veprimtari, krahas ngritjes së rrethit të bashkëpunëtorëve të jashtëm të cilët ishin studiues me emër në këto lëmi studimi e kërkimi, nisjes së punës për botimin e librave, strukturimit të Revistës studimore të Qendrës, ishte edhe organizimi i një Kuvendi diturak – studimor që, siç e sqaroni edhe ju, ishte parashikuar të mbahej në shtatorin e kaluar. Pas një pune të pafund të të gjithë stafit për ideimin e tij, mbledhjen e thirrjen e studiuesve me emër në nivel kombëtar e ndërkombëtar, e të tjera yçkla të pafundme që lindnin rrugës për një sipërmarrje të këtyre përmasave, aktiviteti u shty, me shpresën e përmirësimit të gjendjes në nëntor. Pjesën tjetër e dimë të gjithë si rrodhi. Ndaj kësaj here, si riorganizimi, ashtu edhe konkretizimi i saj për ne të Qendrës merr dyfish rëndësi e përgjegjësi. Tema e Kuvendit përligj edhe përpjekjen tonë për të evidentuar situatën aktuale të studimeve për arbëreshët, një hap i domosdoshëm për ne për të kuptuar realisht në ç’stad ndodhen këto studime, por, po aq, për të orientuar dhe kristalizuar edhe rrugën tonë kryesore të kërkimit shkencor. Një pjesë e të ftuarve që do të kumtojnë në këtë Kuvend kanë qenë edhe në organizimin e vitit të kaluar, si prof.Klara Kodra, prof.Ymer Ciraku, prof. Emil Lafe, prof. Italo Sarro, prof. Lucia Nadin, papas Antonio Bellusci, z. Agostino Giordano, të tjerë janë shtuar, kurse disa syresh që kishin shprehur miratimin dhe aderimin për të qenë kumtues në vitin e kaluar, sivjet, disa prej tyre si për shkak të moshës, po aq të frikës së përligjur nga pandemia, apo për shkak të impenjimeve të tjera të marra ndërkohë, nuk do të jenë, si p.sh prof. Rexhep Qosja (i cili ka qenë ndër të parët që ka dhënë miratimin entuziast për pjesëmarrje me kumtim), prof. Sabri Hamiti, prof. Gjovalin Shkurtaj etj. Do të jenë dy ditë të ngjeshura pune, nga mëngjesi deri në darkë. Ndërsa dita e tretë parashikon një konferencë shtypi brenda mjediseve të punës të QSPA-së ku, 4 a 5 studiues pjesëmarrës në Kuvend, do t’u përgjigjen pyetjeve të gazetarëve të kulturës mbi të ardhmen e çështjeve më të nxehta të studimeve arbëreshe.
Cilat janë temat që do të trajtohen?
Do të flitet e debatohet mbi çështje të tilla si: studimet retrospektive arbëreshe; mbi dokumentimin e ripërpunimin e miteve të krijuara mbi lëvizjet e para të arbëreshëve në tokën italiane; mbi autorë të spikatur të kulturës së shkruar arbëreshe të së kaluarës, por po aq edhe të ardhmes; mbi domosdoshmërinë e përhapjes dhe shtrirjes së letërsisë e kulturës arbëreshe në territorin shqiptar e jashtë tij; mbi vëzhgimet e fenomeneve gjuhësore të arbërishtes e të dallimeve apo të përbashkëtave midis elementëve gjuhësorë të arbërishtes së dikurshme e të sotme; mbi përkthimin e disa veprave të autorëve arbëreshë; mbi përkthimin e liturgjisë ortodokse; por edhe mbi debatin shumë sensitiv të kohëve të sotme moderne, atij mbi rrezikimin eventual të gjuhës arbëreshe si dhe të mënyrave të matjes së këtij rrezikimi; të krizës identitare e gjuhësore të arbëreshëve të Kalabrisë dhe planit për të ecur në të ardhmen; të trashëgimisë kulturore të ruajtur tek Arvanitasit në Elladhë etj.
Shumë pak takime të këtij lloji, dhe me pak akoma botime e studime së fundmi (po të lëmë mënjanë këtu katër botimet e QSPA që janë një kontribut i madh në këtë fushë). Mungon interesi?
Më lejoni të bëj një parashtesë të domosdoshme sipas meje dhe që, e kam përsëritur sa e sa herë mediatikisht: vëmendja e studiuesve shqiptarë ndaj botës arbëreshe, ka qenë gjithmonë cilësore. Studimet e tyre kanë përbërë dhe përbëjnë bazën mbi të cilën ngrihet edhe puna e Qendrës. Kërkime, studime dhe botime mbi botën arbëreshe janë bërë edhe vazhdojnë të bëhen edhe në këto kohë. Në gjykimin tim, nuk mungon interesi, përkundrazi, por mbase ka munguar strategjia e koordinimit të gjithë kësaj pune e bërë kryesisht në bazë të një vullneti individual. Kjo përsa i përket botimeve. Ndërsa nëse flasim për organizime të kësaj fare siç është edhe Kuvendi i fund shtatorit me fokus ekskluziv arbëreshët, i ideuar dhe organizuar tërësisht nga Qendra e Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët, këto mbase kanë qenë të nevojshme të ishin zhvilluar përgjatë këtyre viteve. E këtu vijmë edhe tek rëndësia që ka kjo Qendër e cila duke qenë përfaqësuese e strategjisë së shtetit shqiptar ndaj çështjes arbëreshe, është ngritur me këtë qëllim e funksion themelor: përbashkimin brenda dhe jashtë Shqipërisë të forcave intelektuale që merren me studimin e universit arbëresh, bazuar në parimin e respektimit të lirisë dhe mëvetësisë akademike, por të mbështetur në një vizion afatgjatë që synon jo vetëm rijetëzimin e mbajtjen gjallë të trashëgimisë kulturore të shkruar e jo, por edhe krijimin e instrumenteve të duhur që garantojnë jo vetëm memorizimin e kësaj historie retrospektive arbëreshe, por edhe asaj të ardhme.
Kuvendi do të jetë mbarëkombëtar, pra të pranishëm do të jenë studiues nga të gjitha trevat shqipfolëse. A mund të themi se në fund të kuvendit do të kemi bazat për një strategji pune të përbashkët me të gjitha forcat studiuese që kanë pasur e kanë në vëmendjen e tyre çështjen e Arbërisë?
Pikërisht në funksion të këtij qëllimi që sapo shprehët ju, do të shërbejnë këto dy ditë. Por, jam e kënaqur t’ju them paraprakisht se nuk do të jetë vetëm ky Kuvend që do të bëjë të mundur pasurimin e strategjisë sonë të skicuar tashmë; në nëntorin e këtij viti, do të jetë një tjetër aktivitet i kësaj natyre, i organizuar në bashkëpunim me Institutin e Historisë së Akademisv së Studimeve Albanologjike, që do të merret eksluzivisht me panoramën e strategjive të shtetit shqiptar ndaj çështjes arbëreshe që nga lindja e tij deri më sot; ndërsa në mes të dhjetorit do të kemi një veprimtari ndërkombëtare me pjesëmarrjen e linguistëve dhe sociolinguistëve nga të gjitha kontinentet, në bashkëpunim me Federatën e Gjuhëve në Rrezik (FEL) me seli në SHBA ku kjo e fundit do të festojë 25 vjetorin e krijimit të saj pikërisht në Tiranë. Ftesa që na erdhi nga FEL për të mbajtur konferencën e tyre të radhës në bashkëpunim me Qendrën tonë këtu në Tiranë, ishte privilegj, nderim e përgjegjësi e madhe për ne. Midis debateve e diskutimeve mbi gjuhët e tjera të globit që janë rrezikuara nga zhdukja, do të ketë një sesion të veçantë kushtuar arbërishtes. Ky i gjuhëve të rrezikuara nga zhdukja, është edhe një nga debatet më të nxehta akademike aktualisht në nivel ndërkombëtar. Do të jenë rezultatet e këtyre tri aktiviteteve të rëndësishme studimore që do të përbëjnë edhe bazën prej ku do të ngrihet edhe strategjia e ardhshme e punës së Qendrës së Studimeve për Arbëreshët.
Kultura shqiptare është përfaqësuar me dy ansamble në festivalin Ballkanik të mbajtur në Izmir, Turqi.
Këtë vit Kosova u prezentua nga Ansambli kombëtar i këngëve dhe valleve “SHOTA”, Shqipëria me Grupin “Arian Plaku” dhe Maqedonia e Veriut me Ansamblin “Karshijaka”. / KultPlus.com
Pazari i Shkodrës, në vitet ’40 – fotografitë sjellë nga Arkivi Qendror paraqesin disa punues opingash ose siç u thonë në gegërisht, apânga.
Këto lloj këpucësh, sipas dëshmive më të hershme arkeologjike u përkasin shek V-IV p.e.s dhe tregojnë, se kanë qenë element i kulturës ilire, sepse dalloheshin nga sandalet e tipit klasik greko-romak dhe më vonë, nga llaptiet e sllavëve.
Dëshmi të mëvonshme janë të shek XVI në disa vepra të Onufrit.
Visheshin nga shqiptarët në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Veriut, Mali i Zi, Greqi (arvanitasit) dhe fshatrat arbëreshë të Italisë.
Ka disa forma të punimit të tyre.
Më të thjeshtat bëheshin prej një cope të vetme lëkure në trajtë katërkëndëshi këndrejtë, ku buzët rudheshin me retra lëkure, duke u afruar pas këmbës e pastaj shtrëngoheshin me gjalma prej leshi.
Ndër variantet e tjera të punimit të opingave dallohen: opinga lope, me retra, me gjuhëzë, opinga me përkresa, me tufëza, me xhufka, opinga me prroqe e të tjera. / KultPlus.com
Historiani dhe shkrimtari, Jusuf Buxhovi, ka kujtuar Referendumin për Pavarësi të Kosovës më 26 shtator të vitit 1991, të cilin e ka vlerësuar si akt sublim të popullit të Kosovës, shkruan KultPlus.
KultPlus ju sjell njoftimin e tij të plotë:
Përkujtesë historike: 26 shtator 1991 REFERNDUMI PËR PAVARËSINË E KOSOVËS – AKT SUBLIM I VULLNETIT POLITIK TË POPULLIT TË KOSOVË Më 26 shtator të vitit 1991, me vendimin e Kuvendit të Kosovës nga mbledhja e 22 shtatorit dhe në përputhjer me Kushtetutën e Kaçanikut të aprovuar më 7 shtator 1990, është mbajtur Referendumi për shpalljen e Kosovës shtet të pavarur. Në këtë ditë, qytetarët me shumicë absolute janë deklaruar pro pavarësisë së Kosovës me ç’rast u vërtetuan edhe Deklarata e Pavarësisë dhe Kushtetuta e Republikës së Kosovës, që u patën miratuar një vit më parë dhe u pasuan me mbajtjen e zgjedhjeve të para demokratike, parlamentare e presidenciale, të vitit 1992. Qeveria e Beogradit edhe pse përdori represionit të madh policor ndaj qytetarëve të Kosovës, nuk ishte më gjendje ta pengojë Referendumin. Si e tillë, kjo ditë historike mbetet themel i shtetformimit të Kosovës, që u konfirmua me shpalljen e pavarësisë së saj, më 17 shkurt 2008. / KultPlus.com
Më 26 shtator të vitit 1998, në fshatin Abri e Epërme, forcat serbe kishin kryer një nga masakrat më mizore gjatë luftës në Kosovë. Sot shënohen plot 23 vjet nga kjo masakër mizore, me ç’rast ka reaguar edhe Presidentja Vjosa Osmani përmes një postimi në rrjetin soical Facebook.
“Masakra ndaj familjes Deliu është dëshmi e egërsisë së forcave gjenocidale serbe, së cilës ende nuk i ka dhënë përgjigje drejtësia. Përpjekja jonë nuk do të ndalojë asnjëherë që ata të cilët e kryen këtë akt mizor, të dalin para drejtësisë. Këtë ua kemi borxh viktimave dhe familjeve të tyre!”, ka shkruar Osmani.
KultPlus ju sjell njoftimin e saj të plotë:
Më 25 shtator 1998, Familja Deliu ishte strehuar në mal, duke kërkuar shpëtimin nga barbaria e forcave gjenocidale të regjimit të Serbisë. Një ditë më pas, më 26 shtator 1998, 23 anëtarë të familjes Deliu nga mosha 2-vjeçe e deri në moshën 94-vjeç u masakruan po në këtë vend. Sot i kujtojmë me dhimbje të gjithë ata fëmijë, pleq, gra e të rinj, të cilët u qëlluan nga afër vetëm pse ishin shqiptarë. Sot i kujtojmë edhe dëshmorët: Valdet Xhemajli, Vesel Demaku dhe Afrim Hajdari, të cilët ranë dhe janë dëshmi e sakrificës për liri. Masakra ndaj Familjes Deliu është dëshmi e egërsisë së forcave gjenocidale serbe, së cilës ende nuk i ka dhënë përgjigje drejtësia. Planifikuesit dhe ekzekutorët duhet të dalin para drejtësisë si një parakusht që aktet e tilla barbare të mos përsëriten në asnjë cep të botës. Paqja ka kuptim vetëm atëherë kur duke kujtuar të kaluarën, adresojmë përgjegjësinë për njerëzit tanë që u vranë. Përpjekja jonë nuk do të ndalojë asnjëherë që ata të cilët e kryen këtë akt mizor, të dalin para drejtësisë. Këtë ua kemi borxh viktimave dhe familjeve të tyre! Qoftë i përjetshëm kujtimi për martirët dhe dëshmorët e Abrisë! / KultPlus.com
Më 26 shtator të vitit 1998, në fshatin Abri e Epërme, forcat serbe kishin kryer një nga masakrat më mizore gjatë luftës në Kosovë.
Në këtë ditë ishin masakruar 23 anëtarë të familjes Deliu, në mesin e tyre gra, fëmijë e pleq, nga mosha gjashtë muajsh deri në 94 vjeç.
Nga 25 shtatori, familja Deliu ishte strehuar në mal, për t’i shpëtuar sulmeve serbe, transmeton KultPlus. Një ditë më vonë, më 26 shtator, rreth orës 10:00 paradite, aty kishte depërtuar këmbësoria serbe. Me këtë rast ishin dëgjuar të shtëna armësh e britma njerëzish.
Pas sulmit u zbulua, se të gjitha viktimat, fëmijë, pleq, gra e të rinj, ishin qëlluar në kokë nga afërsia. Trupat e të ekzekutuarve tregonin dëshmi të qarta të një kasaphane. / KultPlus.com
Romani i fundit “Vendi i Gabuar” i botuar deri më tani në shqip, frëngjisht dhe greqisht nga autori shqiptar Gazmend Kapllani do të shndërrohet në një shfaqje teatrore nga regjisori grek Pantelis Flatsousis dhe do të shfaqet në Athinë më 3 nëntor 2021, në Theatro Porta.
Lajmin e ka bërë të ditur vetë shkrimtari dhe gazetari Kapllani, i cili shkruan në Facebook se mezi pret që të udhëtojë në Athinë për të parë shfaqjen.
Në romanin e tij të ri, heroi kryesor, Karli, i ngjan shumë. Është dhe ai shqiptar, i cili pas shumë peripecish, përfundon nga Greqia në Amerikë. Papritur, vdekja e babait të tij, kuadër i lartë i sistemit komunist, e detyron që të kthehet në vendlindjen e tij, në Ters, një qytet shqiptar imagjinar.
Takimi me vëllanë e tij, Frederikun, që mbetet besnik i atdheut të tij dhe i traditave, të cilat disidenti Karl i ka mohuar prej kohësh, përbëjnë një shans të mirë që shkrimtari Gazmend Kapllani të prekë sërishmi temat e tij të dashura: idenditetin, atdheun, lirinë, emigracionin.
Veçanërisht, tema e emigracionit ka tedenca të shndërrohet në çështje parësore në veprat e tij. E pyetëm, mos vallë mbresat e tij nga emigrimi rrezikojnë, përfundimisht, të mbajnë rob talentin e tij vetëm në një tematikë të caktuar, duke i shndërruar veprat në monotone.
E mohon me pasion një perspektivë të tillë, duke argumentuar: “Në fund të fundit, shekulli i 20-të për Europën, ka qenë shekulli i emigrimit dhe i refugjatëve: luftëra, emigrime, spastrime etnike, këmbime popullsish, genocide, arratisje nga Muri i Berlinit…” / KultPlus.com
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jans Stoltenberg njoftoi se ka biseduar me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti dhe presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq lidhur me situatën në veri të Kosovës.
Stoltenberg tha se është jetike që Prishtina dhe Beogradi të përmbahen dhe t’i kthehen dialogut.
“Bisedova me Aleksandar Vuçiqin dhe Albin Kurtin për nevojën e de-eksalimit në veri të Kosovës. Është jetike që edhe Beogradi edhe Prishtina të tregojnë përmbajtje dhe t’i kthehen dialogut. Mandati i KFOR -it mbetet të sigurojë një mjedis të sigurt dhe të mbrojtur dhe liri të lëvizjes për të gjithë”, shkroi Stoltenberg në Twitter.
Të shtunën, Qendra e Regjistrimit të Automjeteve në Zubin Potok është djegur, ndërsa është sulmuar edhe Qendra e Regjistrimit Civil në Zveçan.
Sipas hetimeve preliminare aty janë hedhur dy bomba dore, të cilat nuk kanë eksploduar.
Për shkak të zhvillimeve në veri, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani dje e ndërpreu vizitën e saj në Shtetet e Bashkuara dhe u nis drejt Kosovës.
Më herët gjatë të shtunës, kryeministri Albin Kurti deklaroi se dy sulmet në veri, ishin të qëllimshme.
“Individë ose grupe të cilave sundimi i ligjit dhe rendi e siguria publike ua rrezikon aktivitetin kriminal po e sulmojnë shtetin tonë dhe po e cenojnë paqen. Qartazi ata po i nxit e mbështet Serbia, përkatësisht regjimi autokrat atje. Fatkeqësisht, para syve të bashkësisë ndërkombëtare, Serbia po përdorë qytetarë të Kosovës për të provokuar konflikt serioz ndërkombëtar”, tha Kurti.
Ministri i Brendshëm, Xhelal Sveçla dje tha se përkundër veprimeve të tilla, Qeveria e Kosovës do të vazhdojë të zbatojë vendimin për masën e reciprocitetit për targat me Serbinë, në tërë territorin e Kosovës.
“Këto veprime kriminale tregojnë më së miri se çfarë do të ndodhte në pikat kufitare në Jarinjë dhe Bërnjak nëse nuk do të kishim praninë e njësive speciale për të garantuar rend dhe siguri”, ka shkruar Sveçla në rrjetin social Facebook.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani tha se dy sulmet e së shtunës në Zubin Potok dhe Zveçan, dëshmojnë se Serbia është “burimi kryesor i destabilizimit në rajon”.
Ajo i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar që të mos injorojë, atë që ajo e cilësoi si tendencë të Rusisë dhe Serbisë për destabilizimin e rajonit dhe më gjerë.
Lidhur me situatën kanë reaguar edhe liderët opozitarë, të cilët sot janë takuar me kryeministrin Kurti për ta ofruar mbështetjen e tij në mbrojtjen e sovranitetit të vendit./KultPlus.com
Gërmimet arkeologjike këtë vit në luginën e Drinos do të vijojnë për 7 javë.
Sipas ekipit shqiptaro-italian të arkeologëve misioni është duke u fokusuar më së shumti tek Antigonea qyteti i ndërtuar nga mbreti Pirro në vitin 295 pk. Misioni synon të sqarojë dy momente themelore nga pikpamja kronologjike, banesat dhe stili i jetës gjatë periudhës elenistike dhe lidhja e kësaj periudhe më pas me ndërtimet romane dhe bizantine që lidhen me Adrianopolin dhe Paleokastrën.
Roberto Perna: “Ky është një projekt shumë i veçantë dhe kompleks i universitetit të Maçeratës dhe Institutit të Arkeologjisë. Më parë jemi marrë me Hadrianopolin dhe qytetet e fortifikuara të luginës së Drinos kurse këtë vit po merremi veçanërisht me Antigonenë dhe Peleokastrën me qëllim për të qartësuar disa momente të rëndësishme të fazave historike në këtë terirtor. Objektivi i dytë është krijimi i një plani të vlerësimit dhe menaxhimit të duhur të një siti si Antigonea. Këtu përveçse gërmimeve ne po sugjerojmë një formë menaxhimi.”
Gërmimet deri tani kanë siguruar gjetje me vlerë të periudhës helenistike ndërsa misioni do të kryejë sondazhe të mëtejshme në funksion të kërkimit të tempujve, sheshit qëndror dhe teatrit.
Sabrina Veseli: “Gërmimet janë përqëndruar në zonën e agorasë së qytetit dhe rezultatet deri tani janë premtuese me një godinë të zbuluar në agora dhe studimet gjeo-fizike na kanë dhënë indicie të mundshme ku mund të gjendet teatri i Antigonesë.”
Ekspedita e vitit të kaluar zbuloi se agoraja ishte e zhveshur nga ndërtimet masive publike por gërmimet konfirmuan funksionin e saj dhe faktin që qyteti nuk lejonte kalimin e mallrave dhe produkteve të përshkonin rrugët kryesore duke i përqëndruar shkëmbimet vetëm në agora.
Objektiv kryesor në këtë sit vijon të mbetet teatri. Ky objekt masiv duke mos u grabitur në periudhat pas djegjes duhet të jetë i ruajtur mirë dhe besohet se kishte një kapacitet rreth 5000-6000 vende./KultPlus.com
Përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, i ka bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë që të largojnë menjëherë policinë speciale dhe barrikadat në veri të Kosovës.
Borell është shprehur se po vazhdon të ndjek nga afër situatën në veri të Kosovës dhe se sipas tij, është i papranueshëm çdo provokim i mëtejshëm ose veprimet e njëanshme dhe të pakoordinuara.
“Unë vazhdoj ta ndjek nga afër situatën në veri të Kosovës. Serbia dhe Kosova duhet të de-përshkallëzojnë pa kushte situatën në terren, duke tërhequr menjëherë njësitë speciale të policisë dhe duke çmontuar postblloqe. Çdo provokim i mëtejshëm ose veprime të njëanshme dhe të pakoordinuara janë të papranueshme”, ka deklaruar ai.
Sipas tij, Kosova dhe Serbia duhet të gjejnë zgjidhje për të zbutur situatën dhe për të rënë dakord për rrugën përpara, andaj edhe siç ka thënë ai, të dy shtetet do të jenë përgjegjëse për çdo rrezik për sigurinë dhe mirëqenien e komuniteteve lokale.
“BE do t’i mbështesë në mënyrë aktive këto përpjekje. Udhëheqësit e Kosovës dhe të Serbisë janë plotësisht përgjegjës për çdo rrezik për sigurinë dhe mirëqenien e komuniteteve lokale si në Kosovë ashtu edhe në Serbi. E theksova këtë në thirrjet e mia me Presidentin Vuçiç dhe Kryeministrin Kurti këtë javë”, ka theksuar ai.
Borell ka thënë tutje se dialogu i lehtësuar nga BE-ja vazhdon të jetë platforma e vetme për të adresuar dhe zgjidhur të gjitha çështjet e hapura midis palëve, përfshirë ato që lidhen me lirinë e lëvizjes dhe targat.
“Të dy Kryenegociatorët që vijnë në Bruksel ditët në vijim është hapi i parë pozitiv. Thelbësore është që ata të vijnë me një mandat për të diskutuar rrugën përpara dhe për të gjetur zgjidhje të qëndrueshme që janë në interes të qytetarëve. Ne e përsërisim që ne presim që Kosova dhe Serbia të kthehen në nxitjen e një mjedisi të favorshëm për pajtimin, stabilitetin rajonal dhe bashkëpunimin në të mirë të qytetarëve të tyre. Kjo është thelbësore për arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht detyruese për normalizimin e marrëdhënieve të tyre, e cila është e nevojshme që të dy të përparojnë në rrugët e tyre përkatëse evropiane”, ka shtuar ai.
Borell ka thënë se është në kontakt të ngushtë me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO -s, të cilin e falënderoj për bashkëpunimin e shkëlqyer mes KFOR -it dhe EULEX -it.
“KFOR luan një rol kyç në imbështetjen e stabilitetit rajonal në Ballkanin Perëndimor”, deklaroi ai./KultPlus.com
Një 6-vjeçar nga Las Vegasi është bërë sensacioni më i madh në internet pasi refuzoi të hiqte maskën për të bërë fotografi në shkollë.
Djali ia bëri të qartë të gjithëve se nëna i kishte thënë të mos hiqte maskën nga fytyra, përveç momentit që do të konsumonte ushqim.
Këmbëngulja e Mason për të dëgjuar fjalën e nënës së tij po përgëzohet në rrjete sociale, ku janë dhuruar më shumë se 18 mijë dollar për kolegjin e tij. Mason mund të ketë marrë shumë seriozisht këshillat e nënës së tij pasi do të hynte në klasën e parë dhe do të ishte një ambient i ri për të.
Kur duhet të bëhej fotografia e portretit të tij, fotografi u habit pasi djali me mirësjellje refuzoi që të largonte maskën nga fytyra.
“Mami më tha ta mbaj gjatë gjithë kohës përveç momentit kur do të ha dhe duhet të jem larg të gjithëve”, i tha fotografit.
Nëna e Mason tregoi historinë me anë të një postimi në Facebook duke thënë se ndihet krenare që djali i saj ka zbatuar me përpikëri këshillat./KultPlus.com
Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit njofton se në takimin e realizuar të Task-forcës në nivel MASHTI, ku përfaqësohet nga të gjitha institucionet relevante si: IKSHPK, SBASHK, Këshilli i Prindërve dhe Drejtoritë Komunale të Arsimit u rekomandua për kompensimin e ditëve të humbura mësimore si pasojë e gjendjes me Pandeminë COVID-19.
Kompensimi i 18 ditëve të mësimit të humbura për vitin shkollor 2021-2022, do të bëhet si në vijim:
“Dhjetë ditë të mësimit të zëvendësohen-mbahen të shtunave, duke filluar me datat e shënuara më poshtë:
Në muajin tetor, 2021 me datat: 9.10.2021 dhe 23.10.2021;
Në muajin nëntor, 2021 me datat: 06.11.2021 dhe 20.11.2021;
Në muajin dhjetor, 2021 me datat: 4.12.2021, 18.12.2021, 28.12.2021, 29.12.2021 dhe 30.12.2021 (ditë të pushimit dimëror);
Në muajin janar, 2022 zëvëndësimi të bëhet me datat: 15.01.2022 dhe 29.01.2022;
Në muajin shkurt, 2022 me datat: 12.02.2022 dhe 26.02.2022.
Në fund të periudhës së tretë, për nxënësit të cilët e përfundojnë shkollën e mesme të lartë klasën e 12-të (maturantët), zëvëndësimi të bëhet me datat: 16.05.2022, 17.05.2022, 18.05.2022, 19.05.2022, 20.05.2022.
Për nxënësit e klasave 9, 10 dhe 11-të, zëvëndësmimi bëhet me datat: 06.06.2022, 07.06.2022, 08.06.2022, 09.06.2022, 10.06.2022.
Për nxënësit e klasave 1-8 dhe fëmijët parafillor, zëvëndësimi do të bëhet me datat: 20.06.2022, 21.06.2022, 22.06.2022, 23.06.2022 dhe 24.06.2022”, njofton MAShT./KultPlus.com
