Rexhep Luci “u ringjall” mbrëmë për të kujtuar dhe kritikuar kaosin urbanistik në Prishtinë

Qendrim Badalli

Mbrëmë në Teatrin Kombëtar të Kosovës është “ringjallur” Rexhep Luci. Ai u bë i gjallë në mesin tonë përmes premierës “Pesë stinët e armikut të popullit”, sa një shfaqje përkujtimore, sa një kritikë direkte ndaj degradimit urbanistik në Prishtinë, shkruan KultPlus.

Kjo shfaqje kishte ngërthyer rreth vetes një numër të madh të njerëzve të cilët teksa po rehatoheshin në ulëse, dritat u fikën, kjo ishte një shenjë që tashmë heshtja duhej të bëhej mbreti i mbrëmjes. Skena mirëpriti aktorët të cilët me tu shfaqur në skenë, përmes lëvizjeve të tyre duke e shtyrë njëri-tjetrin, përcollën mesazhin e kaosit dhe ngulfatjes së Prishtinës në Kosovën e pasluftës.

Minutë pas minute, gjithçka po qartësohej e po thjeshtësohej. Në skenën me një pamje unike, aktorët me rolet e tyre i dhuruan publiku emocione të pafundme për një të vërtete historike që u transmetua me një gjuhë të sofistikuar artistike dhe ironike. Një arkitekt i zoti, i angazhuar për çështjet publike, për të mirën e përgjithshme, së bashku me vajzën e tij tek luftonte për një plan të mirë urbanistik. Një përfaqësues i Sindikatës që korruptohet lehtë dhe manipulohet në vazhdimësi. Një biznesmen nga industria e ndërtimit që prezantohej nga një prezantuese emisionesh si “filantropist” si dhe krejt në fund, por jo edhe për nga rëndësia, aty ishte edhe një ambasador i huaj, teksa ndërtimet e egra në qytet i mbulonte me domosdoshmërinë e ruajtjes së stabilitetit dhe sigurisë, njëkohësisht i përfshirë në aferë të ndryshme korruptive dhe jo vetëm.

Kështu po zhvillohej ngjarja, nën mjeshtërinë e regjisores, Blera Nezirajt, me tekstin e dramaturgut, Jeton Neziraj, si dhe lojën e mrekullueshme të aktorëve: Armend Smajli, Shpëtim Selmani, Egzona Ademi, Kushtrim Qerimi, Afrim Muçaj dhe Verona Koxha. Vrasja e arkitektit në skenë u shoqërua me vendosjen e një pllakate në vendin ku ai u vra, dhe ajo rrugë quhet Rruga “Rexhep Luci”, këto vendime u morën nga vrasësit e tij. Në anën tjetër vajzës së tij po i propozohej që ta lëshonte Kosovën në mungesë të perspektivës. Kjo skenë shënoi momentin më vendimtar në përfundimin e kësaj shfaqjeje. Të pranishëm në Teatrin Kombëtar të Kosovës, kanë qenë një numër shumë i madh i publikut si dhe disa personalitetet të njohura nga bota e artit, kulturës dhe përgjithësisht sferës publike.

Në një intervistë dhënë KultPlusit, dramaturgu Jeton Neziraj ka shprehur përshtypjet e tij për premierën e dhënë mbrëmë. Ai ka thënë se bazuar në vlerësimin e tij dhe në reagimet e publikut, ngjarja ka shkuar mirë. “Mendoj që ka kaluar mirë, kështu e pata së paku përshtypjen prej reagimeve të publikut, megjithatë ndoshta më mirë është që publiku ta komentojë. Ka qenë një proces i gjatë dhe premierat dinë të kenë ngërçe, tensione, aktorët kanë stres dhe emocione por përshtypja ime është që shfaqja shkoi mirë, kishte ritëm, energji të mirë edhe prej publikut edhe nga aktorët”.

Tutje, Neziraj ka thënë se përmes shfaqjes së djeshme është arritur të transmetohet mesazhi që është synuar nga ta. “Po besoj që po, natyrisht duhet parë edhe reagimet dhe komentet e publikut por besoj se është realizuar ajo se çfarë kemi dashur ta plasojmë tek publiku, të tjerat janë çështje që nuk varen nga ne por na reagimi i publikut, prej mënyrës sesi publiku e ka pritë këtë shfaqje”.

Si veçanti e kësaj shfaqjeje, Neziraj ka thënë se ngjarja e shfaqjes ka qenë ajo çfarë e ka dalluar nga të tjerat. Ai ka shtuar se duke marrë parasysh se publiku e ka njohur personazhin për të cilën flitej në ngjarje. “Po është më ndryshe në kuptimin që merr shkas prej një ngjarje të cilën ne e dimë, dhe që pavarësisht që këtu nuk ju referohemi me emër, publiku e ka të qartë se bëhet fjalë për Rexhep Lucin dhe në këtë drejtim kemi pas pak më shumë përgjegjësi. Përgjegjësi ka gjithmonë, por në raste si kjo kur e dinë që publiku e identifikon personazhin drejtpërdrejt, natyrisht shtohet përgjegjësia. Por krejt në fund besoj se ja kemi arritur”.

Ngjarja në fund ka përfunduar me një koktej rasti për të pranishmit me ç’rast kanë shkëmbyer përshtypjet e tyre për shfaqjen në fjalë. / KultPlus.com

“Kur hana del” për fatin e njerëzve me sëmundje mentale, së shpejti në Ferizaj

Në fund të muajit shtator në Teatrin e Qytetit “Adriana Abdullahu” në Ferizaj, vjen premiera e shfaqjes “Kur hana del”, shkruan KultPlus.

Me tekst të Ag Apolloni e regji të Ben Apolloni, shfaqja e zhanrit tragjikomedi, trajton fatin e njerëzve me sëmundje mentale si pasojë e tmerreve të përjetuara gjatë luftës së fundit në Kosovë.

Ngjarja vendoset në një qendër të të sëmurëve psikiatrikë në Kosovë dhe zhvillohet në dy linja: njëra shpalos tragjedi të ndryshme, kurse tjetra tregon një histori dashurie mes dy të sëmurëve mentalë. Kështu, drama paraqet fatet tragjike dhe veprimet komike të personazheve, derisa në fund mbyllet me një akt tragjik.

Në kastën e aktorëve bëjnë pjesë: Ali Krasniqi, Edona Berisha, Vjosa Abazi, Jajush Ramadani, Sherif Bega, Mevlan Saraçi, Gresa Gashi, Arben Marevci, Dashuri Rexhepi, Ekrem Jakupi.

Skenografinë do ta bëjë Lebibe Topalli, kurse kostumet Pranvera Sylejmani. “Kur hana del”, vjen me premierë në fund të shtatorit në teatrin e Ferizajt./ KultPlus.com

U dha premiera e shfaqjes “Si ta vrasim presidentin”, i pranishëm ishte autorit i tekstit Miro Gavran

Alberina Haxhijaj

Në Teatrin Kombëtar të Kosovës mbrëmë është dhënë premiera e shfaqjes “Si ta vrasim presidentin” me tekst të dramaturgut, Miro Gavran e regji të Marigona Bekteshi-Ferati, shkruan KultPlus.

Dy vëllezër të rritur së bashku, Igoro dhe Roberti takohen pas disa viteve mirëpo pikëpamjet e tyre tani janë të kundërta. Gëzimin që vëllezërit do bëhen së bashku e zbeh vrasja e presidentit të Amerikës, që po e planifikon Igoro.

Igoro i cili erdhi përmes lojës së aktorit Mirsad Ferati është kundër globalizimit dhe është i përgatitur të luftojë në çfarëdo forme për një botë të re. Ai vjen nga kontinenti i Amerikës për të takuar të vëllain dhe këmbëngulë në besimin e tij se shtetet e mëdha po e shfrytëzojnë ndikimin e tyre në botë për të shkatërruar vendet më të dobëta.

Zgjedhja e vetme sipas tij dhe grupit që ai udhëheq është vrasja e presidenti dhe njerëzve të cilët janë në pozita të larta.

Por a do lejojnë vëllai i tij Roberti (aktori Fatmir Haliti) dhe gruaja e tij (aktorja Rabije Kryeziu) diçka të tillë? Po e fejuara e tij (aktorja Njomza Tmava), do e përkrahë këtë plan?

Pikërisht këto elemente intriguese dhe shumë të tjera, të cilat i ka përfshirë në tekst dramaturgu Miro Gavran kanë zgjuar kureshtjen e regjisores, Marigona Bekteshi-Ferati, e cila për herë të tretë me radhë inskenon tekste të dramaturgut Miro Gavran në Kosovë.

Një tekst të këtij dramaturgu regjisorja zbuloi për KultPlus se do e inskenojë edhe në Shqipëri, në muajin tetor gjersa thekson se kjo shfaqje në qendër ka vendet të cilat janë duke kaluar nëpër tranzicion.

“Kemi dy vëllezër që kanë pikëpamje të ndryshme ku njëri është kundër globalizmit dhe tjetri pro. Njëri mundohet që të bind tjetrin se ne jetojmë në një botë jo të mirë, ku nuk kemi të drejta. Tjetri mendon që ata jetojnë në kohën më të mirë. Pra shfaqja është e hapur dhe më mundësi zgjedhjeje. Publiku mund ta përkrahë Igorin kundër globalizmit apo Robertin i cili është pro globalizmit”, tha ajo.

Mirëpo edhe pse regjisorja tashmë e ka të njohur punën e dramaturgut Gavran, i cili prinë në listën e autorëve më të përkthyer kroat për aktoren Rabije Kryeziu kjo ka qenë hera e parë që punon me një tekst të tij.

“Kur e kam lexuar tekstin kam pasur dyshimet e mia për shkak se është një tekst i bazuar në eksperiencën e aktorëve dhe në fuqinë e aktorëve. Mirëpo i kam në qejf sfidat dhe kam pasur dëshirë të sfidoj veten. Prezenca e autorit e ka bërë edhe më të vështirë lojën tonë dhe gjithmonë ka qenë ajo dilemë nëse po bëjmë atë që është e duhur”, tha aktorja për KultPlus.

Këtë dramë Miro Gavran e shkroi 15 vite më parë, në kohën kur në Kroaci është diskutuar për globalizimin se a është apo jo ajo një çështje jetike. Në vorbullën e mendimeve se vendet të cilat synojnë globalizmin a janë duke shkuar në drejtimin e duhur.

“Në dramë kam dashur që të tregoj në rrëfim familjar. Momentet më të rënda të njeriut janë kur botëkuptimet në lidhje me jetën nuk janë të njëjta me anëtarët e familjes. Në këtë rast të Igorit, më vëllain dhe gruan e tij. Kjo dhemb më shumë sesa kur ke mosmarrëveshje me dikë tjetër. Unë këtu nuk kam dhënë përgjigje por publiku duhet t’i gjejë përgjigjet dhe të vendos se cila është më e përafërt me mendimet e tyre”, tregoi dramaturgo Miro Gavran për KultPlus, i cili ka ardhur në Kosovës, enkas për këtë shfaqje.

Sipas dramaturgut kur janë në pyetje temat politike është mirë që të tregohen botëkuptimet e kundërta.

Viteve të fundit ai ka shkruar shumë komedi pasi që siç thotë ai, është kënaqësi të bësh njerëzit të qeshësh, duke mos u larguar nga dramat tek të cilat kthehet herë pas herë.

Tutje dramaturgu, Miro Gavran, bisedoi për KultPlus edhe për mënyrën e inskenimit të tekstit të tij në skenën e vogël të TKK-së.

“Secili aktorë e ka mbrojtur rolin e vet në mënyrë të mirë dhe jam i lumtur edhe më punën e regjisores e cila ka bërë disa shkurtime por që nuk kanë penguar shfaqjen e cila e ruan kuptim dhe që mban një ritëm. Të gjitha kanë qenë në nivel. Unë them se një shfaqje është e mirë kur e ka erën, ngjyrën edhe shijen dhe shpresoj që kjo shfaqje i ka pasur të tirja dhe do të depërtojë të shikuesit”, tha ai duke theksuar se kjo shfaqje e nxitë publikun që të mendojë për jetën e tyre.

Sonte të gjithë të interesuarit mund të shohin reprizën e parë të kësaj shfaqje në Teatrin Kombëtar të Kosovës, duke filluar nga ora 21:00. Ndërsa, kjo është shfaqja e fundit për këtë sezonë në Teatrin Kombëtar të Kosovës, aty ku deri më 1 shtator nuk do të ketë më premiera./ KultPlus.com

Qëndrim Rijani sjellë premierën “Në Det” në Teatrin e Kumanovës

Me tekst të Sllavomir Mrozhek e regji të Qëndrim Rijanit, në skenën e Teatrit të Kumanovës-Drama Shqipe, vjen premiera e shfaqjes “Në Det”, shkruan KultPlus.

Shfaqja sjellë tre burra që gjejnë veten në një ‘varkë’ në mes të oqeanit. E rëndësishme është të kesh diçka për të ngrënë në det, nuk vjen në pyetje se çka… por kë?. Dikush duhet të sakrifikohet dhe që të tre luftojnë për të gjetur një mënyrë “humane” përmes të cilës do të vendosin për personin e duhur.

Vepra e Sllavomir Mrozhek-ut “Në det” që është një komedi absurde, shqyrton veçoritë e shoqërisë në të cilën jetojmë dhe zbulon absurditetin e njerëzimit brenda sistemeve politiko-juridike me të cilat çdo sekondë ne përballemi.

“Në Det”, vjen përmes lojës së aktorëve: Qazmedin Nuredini, Mirsad Abazi, Sefedin Shabani, Taulant Destani dhe Faton Ibrahimi.

Ndërsa në ekipin e shfaqjes bëjnë pjesë edhe: ass.regjie Ibër Deari, skenografia dhe kostume Ardian Kadriu, kompozitor Fatos Lumani, shqipëroi Doruntina Basha dhe organizator Jakup Jakupi.

“Në Det”, vjen premierë më 1 korrik ndërsa repriza e parë më 2 korrik me fillim nga ora 20:00./ KultPlus.com

“Si ta vrasim presidentin” me regji të Marigona Bekteshi-Ferati, sjellë dramaturgun e njohur kroat Miro Gavran në Kosovë

Gili Hoxhaj

“Si ta vrasim presidentin”, është shfaqja me tekst të dramaturgut të njohur kroat Miro Gavran, e me regji të regjisores nga Kosova, Marigona Bekteshi Ferati, që këtë të premte vjen premierë në sallën e vogël të Teatrit Kombëtar të Kosovës.

Bekteshi- Ferati në një intervistë për KultPlus, ka treguar se është pikërisht kjo shfaqje, ajo që do ta sjellë në Kosovë autorin e njohur kroat Miro Gavran. Ky autor prinë në listën e autorëve më të përkthyer kroat, tekstet e të cilit kanë depërtuar në rreth 40 gjuhë të botës, ndërsa vetëm në premiera të shfaqjeve kanë arritur një numër me rreth tre milionë shikues. Bekteshi- Ferati thotë se e ka gjetur shumë veten në tekstet e shkrimtarit kroat Miro Gravan, pasi që, të gjitha zhvillimet brenda dramave të tij fillojnë tek familja, ndodhin brenda një dhome të ditës dhe rreth një tryeze të bukës.

“Ai është shumë i ngjashëm me gjuhën tonë, ka shumë të përbashkëta me kulturën tonë, me zhvillimet tona pasi që në kohën kur ai i ka shkruar dramat Kroacia veçse ka kaluar në atë proces në të cilin ne jemi duke kaluar. Për shkak se e ka vlerësuar punën time, pasi që, unë gjithmonë jam munduar që t’i promojë veprat e tij, ai ka komunikuar drejtpërdrejtë me mua dhe ka bërë që unë ta marr këtë mesazh për ardhjen e tij në premierën në Prishtinë”, tregoi regjisorja fillimisht për KultPlus.

Drama “Si ta vrasim presidentin” është dramë që flet për gjendjen e një vendi të Evropës që gjendet në tranzicion, andaj si e tillë edhe është lehtë e adaptueshme në Teatrin Kombëtar të Kosovës. Heroi i kësaj shfaqje vjen përmes personazhit Igor 31 vjeç, i cili është kundër globalizimit dhe është i përgatitur të luftojë në çfarëdo forme për një botë të re. Vëllai i tij Robert, i cili është katërmbëdhjetë vjet më i vjetër, ka luftuar kundër socializmi derisa ishte i ri, por tani është shndërruar në konformist. Igor kthehet në atdheun e tij me të fejuarën e tij, Maria. Vëllai i tij Robert dhe gruaja e Robertit Stella, nuk i pëlqejnë pikëpamjet radikale të Igorit për globalizimin dhe anti-globalizimin, nga frika se kjo mund të kërcënojë karrierën e tyre dhe mirëqenien e familjes së tyre.

Marigona Bekteshi- Ferati u shpreh falënderuese ndaj stafit menaxherial të Teatrit Kombëtar të Kosovës, Këshillit Drejtues dhe ekipit të shfaqjes që e mundësoi që kjo ëndërr e saj për ta realizuar këtë shfaqje po jetësohet.

Kjo është vepra e tretë e autorit Gavran me të cilën punon regjisorja Bekteshi-Ferati. Ajo thotë se tani e ka ndjerë që është momenti për ta inskenuar këtë tekst, i cili përshkruan situatën e një shteti në tranzicion ndërsa gjithë bisedat të cilat prekin fusha të ndryshme zhvillohen brenda komunikimit familjar.

“Pikërisht kjo shfaqje flet për vendet në tranzicion, për globalizmin, antiglobalizmin dhe kjo ka qenë pikërisht koha që unë ta inskenoj këtë vepër në Teatrin Kombëtar të Kosovës. Vepra sjellë dy lloje të personazheve, njëra palë që e mbron globalizimin dhe ana tjetër që është kundër globalizmit. Shfaqja flet për atë se si po shkatërrohen vendet e vogla dhe po robërohen nga vendet e mëdha”, tregoi ajo duke shtuar se në këtë shfaqje ka zgjedhur që publiku vet ta përcaktoj mesazhin e shfaqjes.

Në këtë dramë luajnë: Mirsad Ferati, Rabije Kryeziu, Fatmir Haliti dhe Njomza Tmava. Regjisorja tha se ky nuk është bashkëpunimi i parë me këta aktorë, pasi që me ta ka realizuar edhe shfaqjen e cila është dhënë premierë në Belgjikë “Sundimi i gruas”, andaj edhe nuk ka hezituar për një bashkëpunim të dytë me ta. Procesi sipas regjisores Bekteshi-Ferati, është shumë më i lehtë për shkak se e njohin natyrën e punës së njëri tjetrit.

Aktori Mirsad Ferati do ta sjellë rolin kryesor të shfaqjes, Igorin, i cili vjen nga kontinenti i Amerikës ndërsa paraqet një njeri idealist i cili beson se shtetet e mëdha po e shfrytëzojnë ndikimin e tyre në botë për të shkatërruar vendet me të dobëta. Përballja me të afërmit e tij në vendlindje, do ta bëj që të ndihet i zhgënjyer dhe të vazhdoj përpjekjet deri në vetëflijim për mbrojtjen e idealeve të tij. Ferati thotë se nuk ka qenë aspak i lehtë realizimi i këtij roli sipas kërkesave të regjisores.

“Ky personazh është krejt i kundërt në krahasim me mua në jetën e përditshme dhe nuk ka qenë shumë e lehtë që ta formësoj në skenë këtë rol. Dua t’i falënderoi veçmas kolegët që kanë qenë bashkëpunëtor të jashtëzakonshëm e që kjo ka bërë të realizohet një produkt shumë i mirë”, tregoi aktori Ferati për KultPlus.

Ndryshe nga Igori, vëllau i tij Roberti është një konformist që i përshtatet gjendjes aktuale ndërsa duhet të përballet me vëllain e tij që ka një pikëpamje krejt tjetër. Aktori Fatmir Haliti tha se bashkëpunon tashmë për të dytën herë me regjisoren Bekteshi-Ferati dhe pikërisht me tekst të Miro Gavranit.

“Kjo është hera e dytë që punoj me regjisoren Marigona Bekteshi-Ferati, është një regjisore shumë e mirë. Roli ka qenë shumë i vështirë por besoj që ia kemi arritur asaj që e kemi synuar. Të gjithë kemi pasur një komunikimi shumë të mirë gjatë tërë procesit të provave”, u shpreh Haliti për KultPlus.

Kjo shfaqje vjen me skenografi të Petrit Bakallit, kostumografi nga Vesa Kraja ndërsa muzika nga kompozitori Trimor Dhomi.

Premiera e shfaqjes “Si ta vrasim presidentin” vjen këtë të premte në skenën e vogël të Teatrit Kombëtar të Kosovës, duke filluar nga ora 21:00. Hyrja në premierë është me bileta kurse repriza për publikun vjen të shtunën më 30 qershor./ KultPlus.com

Christine Coleman solli shfaqjen që rrëzon shtëpinë prej letrës sepse Ti Udhëheqë

Alberina Haxhijaj

Dita e dytë e edicionit të 6-të të FemArt-it ka vazhduar dje që të ketë në qendër moton e saj “Ti udhëheqë”, mesazh i cili u gërshetua shumë bukur me shfaqjen e baletit “Shtëpia e saj prej letre” nga Christine Coleman, shkruan KultPlus.

Shfaqja “Shtëpia e saj prej letre” kërkon fuqizimin e grave ndërsa sjellë historinë e një gruaje e cila ka krijuar një strehë të rehatshme për veten gjersa përballet me bashkëshortin e saj i cili vazhdon ti thotë fjalët: Ti nuk mundesh!!!

Kjo shfaqje në fokus ka jetën e një gruaje e cila fillon të çmendet gjersa burri i saj fillon që ta largojë nga përgjegjësit që ajo tashmë i ka.

– Nuk mund të shkruash në ditar, nuk mund të lexosh më, nuk mund të kujdesesh për fëmijën tonë, madje e di çfarë tani mundesh vetëm të qëndrosh këtu, në këtë dhomë. – i thotë ai asaj.

Përsëritje e këtyre fjalëve nga ana e bashkëshortit bënë që kjo grua të fillojë të humb identitetin e saj dhe të besoj se fjalët që ai po i thotë janë të vërteta. Por ngjarja nuk përfundon kështu ajo vendos që ta marr në dorën fatin e saj, u shpreh Christine Coleman.

“Mendova që do të ishte shumë interesante të luaja rolin e një të çmendure dhe do të ishte interesante që pikërisht këtë pjesë ta sjellë në FemArt. Mendoj se ne si gra kemi tendenca që të shohim jetën përmes vështirësive, ndërsa burrat përmes mundësive dhe kjo sepse na është thënë se ne nuk mund të bëjmë të gjitha gjërat prandaj ne duhet që të përpiqemi më shumë”, tha ajo për KultPlus.

Mirëpo balerina Christine Coleman arriti që të tregon forcën e saj duke shpërfaqur edhe forcën e gruas që ajo paraqiste në Teatrin Dodona, grua me të cilën mund të lidhej shumë lehtë publiku i pranishëm, e sidomos ata të cilët e kanë dëgjuar në jetën e tyre fjalën: Ti nuk mundesh!

“Ishte një bashkëpunim shumë i mirë së bashku me Skender Shkodrën i cili më ndërtoi shtëpinë prej letre dhe me May Lee Hollis e cila e ka bërë filmin. Një bashkëpunim i cili përmes kësaj shtëpi sjellë barrierat të cilat ndryshojnë në mendjen e personazhit. Pjesa e çmendurisë është bërë e parë dhe pastaj ajo ku jam e lumtur pasi që pikërisht kjo pjesë është më e vështirë sepse nuk ka konflikt dhe ndonjëherë mund të reflektoj e mërzitshme të publikun”, u shpreh ajo.

Christine Coleman është e njohur për trajtimin e temave sociale në punën e saj, duke përfshirë edhe shfaqjet e dhëna në Teatrin Kombëtar të Kosovës, në rolin e koreografes. Ajo për KultPlus tha se mendon që është mision i jetës së saj fuqizimi i grave si mësuese, koreografe apo edhe si balerinë.

“Mendoj që është shumë e rëndësishme që të edukojmë njerëzit dhe ti ndihmojmë ata që të shohin mundësit dhe aftësitë e tyre, sa larg mund të shkojnë nga ajo që kanë menduar në fillim. Mendoj se kjo pjesë ka qenë e veçantë po ashtu pasi që zakonisht jam koreografe dhe jo balerinë. Ishte një pjesë shumë e rëndësishme dhe kur e pash publikun, sidomos gratë, i thash vetës shpresoj që të ndihen të fuqishme sepse unë më të vërtetë ashtu po ndihem. Ndjehesha sikur energjinë time po ua transmetoj atyre dhe ishte një shfaqje shumë e veçantë pikërisht për këtë shkëmbimin me publikun”, përfundoi ajo.

Sot është dita e tretë e FemArt-it dhe KultPlus do vazhdojë të ju mbajë të informuar mbi aktivitetet e kësaj dite dhe të tjerave në vazhdim./ KultPlus.com

Vizat bëhen shkak që Kosova të mos paraqitet në një festival rumun

Shfaqja e Qendrës Multimedia “Një shfaqje teatri me katër aktorë…”, e cila është dashur të jepet sot, me datë 21 maj në ora 17:00, në Teatrin Hungarez në Timisoara të Rumanisë, si pjesë e festivalit TESZT – Euroregional Theatre Festival Timișoara, është anuluar.

Fatkeqësisht, siç thuhet në njoftim, një pjesë e ekipit të shfaqjes nuk ia doli që t’i siguroj vizat për të udhëtuar në Rumani.

“Këto dy muajt e fundit, stafi i Qendrës Multimedia kemi qenë në një përpjekje shumëfrontëshe për të siguruar vizat për krejt ekipin, por përpjekjet tona janë ndeshur me burokracinë dhe trajtimin poshtërues të disa prej ambasadave Evropiane në Kosovë. Jam i shokuar nga fakti se mbas krejt këtyre prezentimeve ndërkombëtare (mbi 100 sosh) të shfaqjeve tona, regjimi i vizave Schengen për artistët tanë është bërë më rigjid, më i egër dhe më jo-dashamirës. E provuar në lëkurën tonë, dhe jo vetëm këto dy muaj, por përgjatë krejt këtyre viteve të fundit, zona e Schengenit, për ne është shndërruar në një zonë të “fashizmit të butë”, me të cilin birokracia rregullative evropiane e konvertuar në “viza Schengen” shtypë, keqtrajton dhe poshtëron”, thuhet në njoftim.

Paradoksalisht, thuhet tutje, por para dhjetë ditësh, Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë më ndau mirënjohjen “Evropiani i vitit”, për “promovimin e ideve dhe vlerave Evropiane”.

“Dhe ja, dhjetë ditë pas, mua dhe ekipit të shfaqjes na u pamundësua udhëtimi në Rumani. Dhe prandaj, po pyes, nëse këto “vlera e ide Evropiane” përfshijnë edhe këtë qasje raciste e poshtëruese që disa prej ambsadave të shteteve të EU-së në Kosovë kanë ndaj nesh kosovarëve? Sepse, atëherë më me dëshirë do të rrija pa këtë kurorë ‘evropiane’, atëherë më me dëshirë do të rrija artist që përpiqet dhe lufton kundër rregullave që shtypin të voglin, të pafuqishmin, të ndryshmin, artist që është kundër privilegjeve të disa qytetarë evropian në kurriz të disa të tjerëve ‘jo-evropian’”, thuhet në komunikatën dërguar nga Jeton Neziraj.

Kjo është hera e dytë që një shfaqje e Qendrës Multimedia pamundësohet të jepet jashtë Kosove. Para disa vitesh, autoritetet kineze patën anuluar vizat për ekipin Kosovar, dhe pjesmarrja e trupës kosovare në festivalin Shanghai International Experimental Theatre Festival (SIETF) qe pamundësuar.

“Sot ndërsa është hera e dytë që na pamundësohet të japim shfaqjen tonë, sërish si rezulltat i komplikimeve birokratike e politike me viza. Por përderisa herën e parë, komplikimet dhe anulimi i shfaqjes kishin njëfar kuptimi “logjik”, duke e pasur parasyshë që Kina nuk e ka njohur pavarësinë e Kosovës, pamundësinë e pjesmarrjes tonë në një festival Evropian e shohim me shumë shqetësim. Evropa dhe zona e saj e schengenit dhanë sot një shembull të vogël (por domethënës) se, kur jan në pyetje kosovarët, me Kinën i ndanë vetëm gjeografia:, thuhet në fund. / KultPlus.com

Drama “Burrnesha”, fascinon publikun zviceran në Bernë

Foto: Yoshiko Kusano

Një grua bëhet burrneshë duke u betuar me një betim të parevokueshëm, para dymbëdhjetë fshatrave ose pleqve fisnorë, për të praktikuar beqarinë.

Më pas ajo lejohet të jetojë si një burrë dhe mund të vishet me rroba mashkulli, të përdorë emrin mashkullor, të mbajë armë, të tymosë, të pijë alkool, të marrë punën e meshkujve, të veprojë si kreu i një familje (për shembull, të jetojë me një motër ose nënë), të luajë muzikë dhe të këndojë, të ulet dhe të flasë shoqërisht me burra, shkruan albinfo.ch.

Ky është njëri ndër definicionet për fenomenin e Virgjëreshave të Betuara – Burrneshave, e që si shfaqje teatrale pati premierën mbrëmë në “Schlachthaus Theater” të Bernës.

Me skenar të autorit dhe regjisorit kosovar, Jeton Neziraj, e me regji të Johannes Magger, në këtë shfaqje si kryeprotagoniste vjen edhe aktorja shqiptare që jeton në Zvicër, Albana Agaj, e cila paraqitet në rolin e Burrneshës Sose.

Duke qenë se në vitin 2016 ka takuar dhe ka zhvilluar një intervistë me një burrneshë të vërtetë, Albana, gjatë prezantimit të projektit producentëve dhe disa nga protagonistëve të kësaj shfaqjeje, ata kanë qenë të habitur e mjaft mosbesues me këtë fenomen, se si një femër vendos të bëhet mashkull vetëm për të trashëguar shtëpinë apo tokën e prindërve, në mungesë të meshkujve në shtëpi.

“Fascinuese dhe shumë ekzotike”, i konsideron Burrneshat dhe aktin e tyre regjisori i shfaqjes, Johannes Magger. Ai me këtë rast e cilëson si një rast shumë të rrallë, ku femrat nga të bërit një burrneshë heqin dorë nga individualiteti i tyre, thjesht të ndikuara nga rrethanat, të cilat i imponohen.
Ndërsa autori i shfaqjes, Jeton Neziraj, e kundërshton paksa atë qasjen ku Burrneshat cilësohen ende si ekzotike nga bota perëndimore, sepse sipas tij, ato shpeshherë janë quajtur me cinizëm si një fenomen i një bote të pacivilizuar e patriarkale. Pra eksploatimi i fenomenit të Burrneshave nga ana e studiuesve perëndimore më shumë iu ka shërbyer atyre se sa vetë Burrneshave, transmeton tutje albinfo.ch.

Ndërsa në një sallë të stërmbushur, e me publik me shumicë zvicerane, tek shikuesit shfaqja zgjoi një interesim mjaft të madh, ku nuk munguan reagimet e shumta e herë-herë edhe qeshjet nga situatat nganjëherë komike.

Me pak fjalë ky ishte subjekti i shfaqjes: Zonja Durham, një angleze blogiste me gjendje te mirë, ndodhet në një udhëtim eksplorues në Shqipëri, ku përpiqet të hulumtojë rolet e gjinive në sfondin e kushtëzimeve me bazë kulturore. Në këtë e sipër ajo takon një Burrneshë të re, e cila jeton në një fshat malor të Shqipërisë dhe në komunitetin e atjeshëm ushtron funksionin e një burri. Ndërkohë paraqitet Julian Wood, një burrë transvestit dhe regjisor ambicioz teatri. Ai është në kërkim të aktorëve të përshtatshëm të performancës së tij, me të cilën dëshiron të bëjë revolucion në skenat teatrore të Londrës. Ai është fascinuar nga ajo që ka parë në tekstet e zonjës Durham dhe dëshiron të angazhojë patjetër një burrneshë në shfaqjen e tij. Por ngjarja fatkeqësisht nuk rrjedh sipas skenarit të përgatitur nga ai…

Sworn Virgins:
Idee & Konzept: Forever Productions Stuecktext: Jeton Neziraj
Regie: Johannes Mager
Spiel: Albana Agaj, Gunther Kaindl, Johanna Dähler . (Yoshiko Kusano)

Pos premierës, më 3,4,5 dhe 8 maj, po në “Schlachthaus Theater” do të shfaqen edhe reprizat e radhës së kësaj shfaqjeje. Për të vazhduar më pas në fundin e vitit dhe vitin tjetër me reprizat e tjera në Luzern, Winterthur dhe Zürich.
Me idenë dhe konceptin e Forever Production, Burrnesha – Sworn Virgin, është një bashkëprodhim i kësaj të parës me “Schlachthaus Theater” Bern, “Theater Winkelwiese”, Zürich, “Kleintheater”, Luzern dhe “Kellertheater”, Winterthur./ KultPlus.com

“Pasioni”, bashkëdyzimi mes mitologjisë dhe modernes erdhi mbrëmë në TKK

Gili Hoxhaj

Mbrëmë në skenën e madhe të Teatrit Kombëtar të Kosovës, erdhi premierë shfaqja “Pasioni”, me tekst të Sabri Hamitit e regji të Martin Kočovckit, shkruan KultPlus.

Pamja e kësaj skene fillimisht vjen e mjegulluar, duke i lenë kështu të paidentifikuar personazhet e shfaqjes. Ata do të shfaqen më pas e jo dhe pak herë gjatë shfaqjes do të nisin në kor refrenin që nis me fjalët “Na duhet gjak”. Ata jetojnë në një tokë të djegur katër herë nga lufta e si e tillë qëndrojnë në plagët qindravjeçare. Në një vend ku kanë mbetur gjurmët e pashlyeshme të luftës, aty ku përditshmëria karakterizohet nga shtëpitë e djegura, fëmijë jetim e gra të përdhunuara. Në një vend në të cilin gjithçka merret si e mirëqenë, për ta përshkruar kështu masën amorfe në të cilën individët nuk kanë emra e as individualitet, një botë ku njerëzit janë shndërruar në numra përbrenda një jete virtuale, pa emocion, pa respekt e pa dashuri.

Dy vëllezër binjak qëndrojnë peng i një historie të pa rrëfyer për njëzetë vite, e në qendër të tyre qëndron nëna e tyre (Hana), e cila rrëfen vuajtjet për ta mbajtur gjallë familjen.

Regjisori i shfaqjes Martin Kočovcki tregoi për KultPlus se fillimisht ishte impresionuar nga teksti dhe kishte menduar që do të nxjerrë diçka të veçantë, por me kalimin e kohës e kishte kuptuar që teksti nuk ishte edhe aq i thjeshtë por gjatë punës me gjithë ekipin thotë se e kanë gjetur mënyrë për të sjellë diçka të veçantë.

“E gjithë shfaqja ka për qëllim të nxjerrë në pah se jeta jonë është si një rreth, ne jetojmë në kohë të paqes por gjithnjë shqetësohemi edhe për kohën e luftës. Le ta jetojmë kohën e paqes, le ta gjejmë atë që kemi brenda vetes dhe kështu mund t’i shtyjmë të këqijat që vijnë”, ishte mesazhi i regjisorit Kočovcki.

Loja e kësaj shfaqje u jetësua nga aktorët: ShkëlzenVeseli, Gresa Pallaska, Ard Islami, Arta Selimi, Shpejtim Kastrati, Ismet Azemi, Lumnie Sopi, Semira Latifi dhe Shengyl Ismaili.

Për regjisori Kočovcki, kjo është hera e dytë që punon me aktorët e Teatrit Kombëtar të Kosovës, por shfaqjet e tij kanë ardhur edhe më parë në Kosovë, gjë që ka bërë që disa nga aktorët të njoftohen me punën e tij. Ai tha për KultPlus se ndihet i kënaqur me punën e aktorëve të Kosovës dhe se ndihet i vlerësuar për ftesën që të punoj me ta.

“Përkundër që kam punuar në shumë vende të Ballkanit dhe Evropës, me sinqeritet e them se ansambli i këtyre aktorëve është një nga më të mirët, një nga tre ansamblet më të mira në Ballkan, andaj dhe e vlerësojë shumë që kam qenë i ftuar të punoj këtu me ta”, u shpreh regjisori Kočovcki.

Për aktorin Shkëlzen Veselin, kjo është hera e dytë e bashkëpunimit me regjisorin Kočovcki. Ai në këtë shfaqje e sjellë një nga rolet kryesore, atë të Ukit, një ushtar i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, që kalon nga mitologjia, si linjë e gjakut prej Mujës së mitologjisë e deri tek Uki. Ai tha për KultPlus se kjo shfaqje është një bashkëdyzim i mitologjisë dhe kohës moderne, aty ku ka ndodhur lufta e fundit. Ai krahas të tjerash gjatë shfaqjes ballafaqohet edhe me vëllanë, që për shumë vite e kishte konsideruar si djalë të tezës. Në këtë përballje ata kuptojnë se të dy janë të fiksuar pas të njëjtës femër.

Aktori Veseli tregoj se procesi i provave deri tek finalizimi i shfaqjes ka rrjedhë shumë mirë për kundër problemeve me hapësirën në Teatër, për shkak se kanë filluar edhe disa projekte të tjera, në të njëjtën kohë.

“Është një punë dy mujore e gjysmë, procesi ka qenë mjaft i mirë edhe për faktin se është hera e dytë që po punoj me Martinin . Të punosh me të është një ndjenjë shumë e mirë, pavarësisht lodhjes e ndjen dhe një kënaqësi për shkak se evoluon puna çdo ditë e më shumë”, tregoi aktori Veseli.

Regjisori Agim Selimi tha për KultPlus se kjo shfaqje ishte shumë e qëllueshme, ndërsa veçoi lojën e aktores Gresa Pallaska.

“Mendoj që ishte kapur thelbi i një lloj autobiografie dhe një lloj kalvari në të cilin kemi kaluar ne. Mendoj që edhe regjisori kishte arritur të krijoi një dramë prej dromcave skenike dhe ishte brilante Gresa Pallaska. Mendoj që është një shfaqje në të cilën dominoj, pa lënë anash edhe lojën e aktorëve të tjerë”, tha regjisori Selimi për KultPlus.

Repriza e parë e kësaj shfaqje vjen sonte më 20 mars, duke filluar nga ora 20:00. / KultPlus.com

Millosheviq “kthehet në Kosovë”, nesër premiera e shfaqjes “Slobodan Show”

Slobodan Millosheviq, i njohur si “Kasapi i Ballkanit”, por që nga vendasit e tij cilësohej hero, do të rikthehet në Kosovë, por tani si një lojë në teatër nga një trup serbe. “Slobodan Show” e ka premierën të martën në Graçanicë.

“Me këtë lojë ne duam të përballemi me demonët tanë, me një periudhë të pamëshirshme për ne”, ka thënë Nenad Todoroviq, regjisori i dramës muzikore.

“Ne kemi hapur një dollap nga i cili po dalin skeletet”.

Jelena Bogovac, që ka shkruar pjesën, tha se donte të hapte një dialog në krizën identitare të serbëve që kanë dështuar të arrin një konsensus në fajin dhe pafajësinë e Millosheviqit.

Teksti në përgjithësi është marrë nga fjalimet e Millosheviqit, librat dhe ditari i gruas së tij Mira Markoviq.

Drama fillon me Markoviqin që thërret duke i thënë burrit të saj “Mos shko në Kosovë”, dhe më pas duke shtuar “Ai nuk më dëgjoi”./ KultPlus.com

Marigona Bekteshi dërgon “Sundimi i Gruas” në Belgjikë

Shfaqja “Sundimi i Gruas”, me regji të Marigona Bekteshit, është zgjedhur të shfaqet në edicionin e 35-të të Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove “RITU”, shkruan KultPlus.

Ky festival i cili nis nga 26 shkurt do të mbahet deri më 4 mars në Liege të Belgjikës.

Në këtë komedi të pazakontë, një grua e moshës së mesme, tani e martuar me burrin e saj të dytë, përjeton kthimin e burrit të parë nga burgu. Ai ka dalë papritmas nga burgu, sepse është provuar se ai ishte i pafajshëm gjatë gjithë kohës. Pasi që nuk ka ku të shkojë, njeriu fillon të jetojë në banesën e tij me ish-gruas dhe bashkëshortin e saj. Kjo bëhet e papërballueshme për gruan, ndërsa burrat bëhen edhe miq. Natyrisht, kjo situatë çon në të gjitha llojet e konflikteve, gjyqeve dhe vuajtjeve të ndryshme.

Komedia ka për autor Miro Gavran ndërsa regjia është krijuar nga Marigona Bekteshi Ferati, me producent Mirsad Ferati

Në kastën e aktorëve të saj bëjnë pjesë: Njomza Tmava, Fatmir Haliti, Mirsad Ferati dhe Kastriot Hetemi ( Lights design & music ).
Kjo shfaqje është prodhim i Kompanisë Teatrale “Mitrix Culture”./ KultPlus.com

Fatos Berisha inskenon shfaqjen e parë për 2018-të në TKK, sjellë dramë për ‘peshqit e vegjël’

Sarandë Selimi

Pak kohë pas publikimit të katër projekteve që do të inskenohen në skenën e vogël të vogël të Teatrit Kombëtar të Kosovës, kanë nisë provat për shfaqjen “Bardh”, të autorit kroat Dubravko Mihanovic, e që në skenë do të vijë me regji të regjisorit kosovar Fatos Berisha.

Shfaqja, e cila ka filluar me prova në muajin janar, tashmë është thuajse në përfundim dhe shumë shpejt pritet të dalë para audiencës kosovare. Për të folur më shumë rreth tekstit, inskenimit, kastës së aktorëve e poashtu edhe për datën e premierës, KultPlus, sjellë një rrëfim të shkurtër më regjisorin Fatos Berisha.

“Bëhet fjalë për dramën ‘Bardh’ të autorit bashkëkohor kroat Dubravko Mihanovic. Është një dramë minimaliste, e cila më bëri përshtypje për stilin e shkrimit, dialogët dhe mënyrën e trajtimit të vet strukturës dramatike. Unë kisha lexuar më parë një dramë tjetër të tij, dhe në kontakt e sipër me autorin, më ra në duar edhe kjo dramë e tij e cila më pëlqeu shumë dhe më është dukur e përshtatshme për skenën e vogël të TKK”, tha fillimisht për KultPlus, Berisha, i cili vazhdoi tutje të tregoi për veçantitë që do të sjellë kjo shfaqje sa i përket inskenimit.

“Të them të drejtën, unë tentoj që gjithmonë të sjellë risi në projektet e mia, por kjo gjë nuk është e lehtë natyrisht. Në anën tjetër, në vazhdimësi më preokupojnë temat sociale dhe fatet e njerëzve nga margjina e shoqërisë, dhe ky tekst më ka ofruar pikërisht atë. Është një dramë për ‘peshqit e vegjël’”, tha regjisori.

Kasta e aktorëve të “Bardh” përbehët nga Shpëtim Selmani dhe Tristan Halilaj. Dy emra të aktorëve kosovar të cilët jo rrallë herë i kemi parë në shfaqjet e regjisorit Berisha.

“Me të dy aktorët kam punuar më parë në projekte tjera teatrore dhe i njoh shumë mirë. Vlerësova se personazhet e shkruara në dramë u përshtaten atyre si aktorë. Poashtu edhe ata njohin stilin dhe metodën time të punës, andaj vendimi për të punuar së bashku ishte i lehtë për të gjithë ne”, u shpreh Fatos Berisha, duke thënë tutje se janë një ekip e vogël dhe kjo ua lehtëson pak punën logjistike, megjithëse sipas tij, nga ana artistike kjo nuk përbën ndonjë lehtësi, përkundrazi.

“Si proces i punës deri tani ishte vërtet i këndshëm, në një atmosferë relaksuese që na jep të gjithëve një hapësirë të domosdoshme për punë kreative”, pohoi ai.

“Bardh” është përkthyer nga gjuha kroate nga vetë Fatos Berisha ndërkaq për skenografinë dhe kostumet është përkujdesur Arben Shala.

“Bardh”, është premiera e parë e vitit 2018-të që ngjitet në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës. Premiera shfaqet më 14 shkurt ndërsa reprizat e para vijnë më 23 dhe 24 shkurt./ KultPlus.com

Gjobë për aktorin që dështoi reprizën e “Bordel Ballkanit”

Teatri Kombëtar i Kosovës ka vendosur që aktori Armend Baloku të gjobitet me 444 euro.

Ky është vendimi që ka marrë drejtori i përgjithshëm i TKK-së, Agim Sopi, pasi Baloku në shenjë proteste nuk ka marrë pjesë në reprizën e shfaqjes “Bordel Ballkan” të martën mbrëma. Pas mungesës së tij, institucioni është detyruar ta anulojë dhënien e shfaqjes.

Vendimi i drejtorit Agim Sopi i është dërguar Ministrisë së Kulturës të mërkurën. Ky veprim i Sopit bazohet në Rregulloren për stimulimin dhe përgjegjësitë e ansamblit rezident të TKK-së. Por gjoba është e papranueshme për aktorin Baloku dhe sipas tij, drejtori i përgjithshëm, Agim Sopi, dhe udhëheqësi artistik Agon Myftari nuk janë njerëz të denjë për ta udhëhequr Teatrin Kombëtar të Kosovës.

Drejtori Agim Sopi ka thënë se në bazë të Rregullores, aktori që nuk vjen në reprizë të shfaqjes pa arsye detyrohet të paguajë gjysmën e biletave, në rastin e dytë, të gjitha biletat dhe në rastin e tretë i ndërpritet kontrata e punës. “Pasi salla e TKK-së ka 296 karrige, Baloku do t’i paguajë gjysmën e biletave, që i bie për 148 karrige nga tri euro, që i bie 444 euro”, ka thënë Sopi, shkruan KohaDitore./ KultPlus.com

Anulohet shfaqja “Bordel Ballkan”, kthehen mbrapa rreth 400 shikues

Shfaqja “Bordel Ballkan”, njëra prej më të shikuarave në Teatrin Kombëtar të Kosovës, është anuluar të martën, 20 minuta para kohës kur është dashur të niste.

Këtë veprim TKK-ja e ka ndërmarrë pasi aktori Armend ka refuzuar të marrë pjesë në shfaqje në shenjë proteste për pakënaqësitë e tij ndaj institucionit ku punon, TKK-së. Kësisoj TKK-ja nuk ka hapur dyert për ata që kanë rezervuar mbi 100 bileta dhe të tjerët që kanë lënë t’i presin biletat pak para se të niste shfaqja.

“Me përgjegjësi mund të them se rreth 400 veta janë kthyer mbrapa sonte. Kjo është njëra prej shfaqjeve më të shikuara në TKK dhe sonte kanë ardhur shumë njerëz pasi ka kohë që nuk është dhënë ‘Bordel Ballkan’”, ka thënë organizatori i TKK-së, Beqir Beqiri. Në mbrëmjen e së martës drejtori i përgjithshëm dhe udhëheqësi artistik nuk u janë përgjigjur thirrjeve telefonike të gazetës.

Aktori Armend Baloku ka refuzuar të luajë duke përdorur si shkas disa akuza sipërfaqësore për udhëheqësit e TKK-së. Këtë e ka bërë nëpërmjet rrjetit social “Facebook”.

“Në shenjë proteste sonte nuk do të interpretoj në shfaqjen ‘Bordel Ballkan’”, ka shkruar ai në profilin e tij. Aty ka shkruar se ka kohë që ka reaguar përbrenda institucionit, lidhur me nivelin e ulët, qoftë të organizimit nga ana e menaxhmentit, qoftë nga ana artistike e, sipas tij, fatkeqësisht asgjë nuk ka ndryshuar.

Akuza brenda stafit të TKK-së shpërthyen javën e kaluar midis drejtorit të përgjithshëm, Agim Sopi dhe Këshillit Drejtues, që nisën në lidhje me programin e këtij viti, shkruan Koha Ditore./ KultPlus.com

Martin Kochovski rikthehet edhe njëherë në TKK, jetëson “Pasioni” e Sabri Hamitit

Gili Hoxhaj

Viti 2016-të, në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës, solli para publikut prishtinas shfaqjen me tekst të Teki Dervishit e regji të Martin Kochovskit “Eshtrat që vijnë vonë”. Kjo shfaqje ka korrur mjaft suksese, udhëtoi në disa festivale ndërkombëtare dhe fitoi disa çmime. E pas dy vitesh, Martin Kochovski, regjisori maqedonas që bëri goxha shumë bujë me shfaqjen “Eshtrat që vijnë vonë”, kthehet në Teatrin Kombëtar të Kosovës, për të inskenuar tashmë tekstin e Sabri Hamitit “Pasioni”.

Në sallën e leximit të TKK-së, veç është përzgjedhur kasta që do ta jetësoj këtë vepër dhe ka nisë leximi i tekstit të Sabri Hamitit. Për këtë gjë, KultPlus, ishte në një ditë të provave në Teatrin Kombëtar të Kosovës, për të biseduar nga afër me regjisorin Martin Kochovski, për shfaqjen e re që pritet të ngjitet në skenën e madhe të Teatrit Kombëtar të Kosovës, në fillim të muajit mars.

Koncepti i shfaqjes “Pasioni” është të pyeturit e vetes lidhur me kuptimin e luftës dhe sakrificat që bëhen për qëllime e ideale më të mëdha. Shfaqja vë në pikëpyetje se sa ia vlen të bëhen sakrifica të tillë. Do të jetë një shfaqje dinamike, e cila ka një lojë intensive, loja e aktorëve ecën me hapa të shpejt duke mos i lënë vend monotonisë.

Krejt si fillim të këtij rrëfimi regjisori maqedonas Martin Koschovski thotë se ndihet i mahnitur nga përkushtimi dhe profesionalizmi i aktorëve të teatrit në përgjithësi.

“Komunikimi me aktorët është më të vërtetë i shkëlqyer dhe unë shpeshherë e them se janë dy ansamble, unë kam punuar në disa shfaqje në disa vende të Ballkanit, e në disa vende të tjera të Evropës dhe mund t’i shoh vetëm dy ansamble të aktorëve, një në Maqedoni dhe një në Kosovë. Unë jam i kënaqur me punën e të gjithëve këtu dhe secili në këtë teatër është një aktor i mirë”, tregoi fillimisht për KultPlus, regjisori Kochovski i cili vazhdoi tutje të tregoi, se ideja e shfaqjes ka ardhur në mënyrë shumë spontane ndërsa, pasi që, ai kishte lexuar tekstin nuk kishte hezituar të vijë sërish në Kosovës për ta punuar një shfaqje të radhës.

“Kur e lexova tekstin më është dukur e ngjashme me pjesët e mija. Sabri Hamiti është si të thuash Gabriel Garcia Marquezi shqiptar, kjo vepër është shumë bukur e shkruar. Në anën tjetër jam i mahnitur nga ansambli i këtij teatri dhe nga profesionalizmi i këtij teatri dhe kjo është arsyeja që unë menjëherë e pranova rolin e regjisorit në këtë shfaqje”, është shprehur regjisori Kochovski.

“Pasioni”, do të jetësohet nga aktorët: Arta Selimi, Ard Islami, Shkëlzen Veseli, Semira Latifi, Ismet Azemi, Lumnije Sopi- Mucaj, Gresa Pallaska, Shpëtim Kastrati e Shengyl Ismaili.

Sa i përket pritshmërisë së regjisorit për këtë shfaqje, se a do të jetë e suksesshme ashtu siç ishte edhe “Eshtrat që vijnë vonë”, Martin Kochovski, tha për KultPlus, se “Pasioni” do ta tejkalojë atë.

“Kjo shfaqje do të jetë një nivel më të lartë se shfaqja e kaluar, e kam këtë ndjenjë dhe ambiciet e gjithë ekipit janë të tilla”, pohoi Kochovskit.

Ai krejt në fund tregoi se bashkëpunimi me skenografen Juliana Voykova, me kompozitorin Oliver Josifovski dhe aktorët do të sjellin një shfaqje që do ta kënaq publikun.

“Pasioni”, është projekt i trashëguar i vitit 2017-të dhe që inskenohet në TKK në këtë vit. Shfaqja, pritet të dalë me premierë në fillim të muajit mars, ndërsa pas saj, pritet të nisin projektet e miratuara për vitin 2018-të./ KultPlus.com

Mjuzikli për Millosheviqin, shfaqja që do të ndajë sërish Ballkanin

Gjatë jetës së tij, Sllobodan Millosheviqi, ndau popujt në Ballkan. E tani, 12 vjet pas vdekjes gjatë gjykimit të tij për krime lufte, i fuqishmi i dikurshëm i Serbisë pritet të ndajë sërish ata – kësaj here si karakter i një shfaqjeje.

Millosheviqi nisi një valë të nacionalizmit popullist për t’u ngritur në pushtet në Beograd më 1989 teksa komunizmi po binte në mbarë Evropën lindore, e më pas e udhëhoqi Serbinë në një dekadë luftërash në Bosnje, Kroaci dhe Kosovë.

I quajtur nga nacionalistët serbë si mbrojtës i tyre kundër kroatëve katolikë dhe boshnjakëve e shqiptarëve të Kosovës myslimanë, Millosheviqi u ofendua si diktator brutal nga Perëndimi dhe përfundimisht, pas një fushate bombarduese të NATO-s më 1999, humbi pushtetin dhe përfundoi në gjykim për krime lufte në Hagë.

Një shkrimtare me bazë në Beograd, Jelena Bogavac, tani ka shkruar një shfaqje e cila do të luhet nga serbë të Kosovës në Graçanicë që përpiqet të portretizojë kompleksitetin e plotë të një njeriu që ende fajësohet në Ballkan për vdekjet dhe vuajtjet e dhjetëra mijëra njerëzve.

“Fillimisht kemi dashur të bëjmë një shfaqje për të treguar tregime personale të serbëve të Kosovës në të ’90-at, por derisa po i bënim intervistat e kuptuam se gjithçka ishte e ndërlidhur me një emërtues të përbashkët – Millosheviqin”, tha për Reuters Bogavac, që e shkroi shfaqjen, transmeton Koha.net.

“Në shfaqje po prezantojmë kronologjinë e ngjarjeve që përfundojnë në Hagë”, thotë ajo gjatë ushtrimeve për shfaqjen e saj në Beograd.

Njeri familjar
I quajtur “Ngritja – Shou i Slllobodanit”, shfaqja është një mjuzikël që përqendrohet më shumë në marrëdhënien e tij personale me bashkëshorten e tij të fuqishme Mirjana, vajzën e tij Marija dhe djalin e tij Marko sesa në politikë, sipas skenarit të papërfunduar që e ka parë Reuters.

Në një skenë ai ngushëllon të bijën e tij për shkak të gjendjes së dobët financiare të radio-stacionit të saj, dhe në një tjetër ai i thotë Markos që e mos tejngroh ujin në pishinën familjare.

Pjesa e fundit e shfaqjes – gjykimi i tij në Hagë, ku ai vdiq nga një sulm në zemër më 2006 – pritet të përfundohet.

Shfaqja nuk pritet të kënaq shqiptarët që përbëjnë shumicën në Kosovë, që shpalli pavarësinë e saj nga Serbia më 2008 në një hap që ende nuk është njohur nga Serbia apo nga 40,000 serbë që ende jetojnë në Kosovë, transmeton Koha.net.

Rreth 800,000 shqiptarë u dëbuan dhe rreth 10 mijë të tjerë u vranë nga forcat e Millosheviqit në vitet e ’90-ta.

“Askush nuk do ta ndryshojë historinë me një shfaqje”, thotë Naser Shatrolli, regjisor e skenarist.
“Nuk ka rëndësi se çfarë thotë shfaqja. Millosheviqi është kriminel, tiran, që shkatërroi rajonin e Ballkanit, jo vetëm shqiptarët, dhe kështu do të mbetet dhe askush nuk do ta ndryshojë këtë”./ KultPlus.com

“Një natë në hotel”, premiera që nis Festivalin e Dramës Shqipe “Talia e Flakës” në Gjilan

Të hënën, më 22 janar, në teatrin e qytetit të Gjilanit, nisë Festivali i Dramës Shqipe “Talia e Flakës” në kuadër të “Flaka e Janarit”, shkruan KultPlus.

“Talia e Flakës” nis me premierën e shfaqjes “Një natë në hotel” e autorit Muharrem Shahiqi, rishkruar nga Agush Mulliqi e me regji të Bashkim Ramadanit.

Kjo shfaqje do ta bëjë hapjen e festivalit të dramës shqipe që do të zgjatë deri më 26 janar.

Shfaqja është e zhanrit komedi dhe është rishkruar dhe përshtatur duke trajtuar problematikat aktuale, ku një hotel është privatizuar nga një politikan, por jo në emër të tij. Gjithçka zbulohet kur ndodh një keqkuptim mes pronarit dhe një aplikante që kërkon të punësohet, ku përmes shantazhit ajo ia zë vendin e punës recepsionistit. Në një lëmsh të vërtetë korrupsioni, ku përfshihen edhe mysafirët e hotelit, arrihet një marrëveshje ku të gjithë pranojnë të korruptohen.

Shfaqja vjen nëpërmjet lojës së aktorëve: Ernest Zymberi, Gani Rrahman, Safete Mustafa Baftiu, Alban Shahiqi, Njomëza Kalaveshi, Avni Shkodra, Ramadan Kurti, Naser Zymberi, Tringa Hasani. Skenografia: Burim Arifi dhe Blendina Xhema, kostumografia: Valdete Mustafa, muzika: Florim Gagica dhe dritat: Fatmir Halili.

“Një natë në hotel” vjen nesër në Teatrin e Qytetit të Gjilanit me fillim nga ora 19:00./ KultPlus.com

“Zoti i masakrës”, përmbys kulturën e dialogut në zmadhues të problemit

Me tekst të Jasmina Reza e regji të Besfort Idrizit, mbrëmë për publikun prishtinas erdhi premiera e shfaqjes “Zoti i masakrës”, në Teatrin Kombëtar të Kosovës, duke e përmbyllur kështu ciklin e premierave në këtë institucion, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Teksti i dramaturges së njohur botërore Jasmina Reza, që mbrëmë erdhi në shqip në skenën e vogël të TKK-së, kishte pasur një sukses mjaft të madh në gjuhën origjinale, në frëngjisht dhe po thuajse në të gjitha gjuhët në të cilat është luajtur. Ajo është fituese e çmimeve të mëdha, dhe disa nga çmimet e saj lidhen pikërisht me këtë dramë.

Regjisori nga Maqedonia, Besfort Idrizi këtë dramë qëllimisht ua ka besuar aktorëve të rinj por tashmë të dëshmuar në rolet e tyre. Donikë Ahmeti mbrëmë erdhi me një rol mjaft dinamik atë të Veronikës, e Shpëtim Selmani luante rolin e bashkëshorti të saj Mikelit, May-Linda Kosumovic erdhi në rolin e Anetës, kurse Fisniku ishte bashkëshorti i saj që mbrëmë erdhi në lojën e Labinot Racit.

E gjithë ngjarja shtjellohet brenda dhomës së pritjes së Veronikës dhe Mikelit prindërve të Brunos, të cilët presin në takim një familje tjetër të shtresës së lartë, dy prindërit e Liridonit, Fisnikun dhe Anetën. Në këtë takim, këta dy prindër i kishte sjellë zënka e fëmijëve të tyre. Bruno, i kishte thyer të dy dhembët Liridonit, dhe shkaku i krejt kësaj ishte se Bruno nuk e kishte pranuar atë në bandën e tij, madje e kishte quajtur dhe spiun. Për të ardhur tek këto shkaqe dhe ndoshta për t’u zhveshur nga përgjegjësitë e tyre si prindër për sjelljet e fëmijëve, ata hyjnë në një dialog, nga i cili dalin si mos më keq.

Kjo shfaqje tërë fokusin e zhvendos tek çdo detaj me të cilin aktorët ndërveprojnë në skenë. Brenda saj nuk ka hapësirë për asgjë tjetër përveç dialogut të aktorëve, duke shpërfaqur kështu ndërveprimet njerëzore, përmes komunikimit. Në fillim të takimit të këtyre dy familjeve, takimi duket të jetë shpresëdhënës, edhe pse tejet sipërfaqësor në dukje. Mirësjellja që ata shfaqin në fillim brenda pak çastesh kalon në një trajtë krejtësisht tjetër. Ata ndonëse të mbledhur për ta zgjidhur problemi e fëmijëve të tyre, duket se kalojnë vet në fëmijë, dhe në çdo fjalë duke i hapur edhe më tutje një shteg të ri problemit. Në të shumtën e rasteve, bisedat e tyre ikin nga çështja kryesore, duke shpërfaqur komplekset e martesës së tyre, e rrallë ndonjëherë duke i ndërfutur ato me pasojat që kjo mund t’i ketë pasur në sjelljen e fëmijëve të cilët i kishin sjellë në atë gjendje. Veronika, është personazhi i cili më së shumti insiston për të mos iu larguar problemit për të cilin bashkohen, e bisedat e tyre shpesh ikin nga konteksti pas telefonatave të babit të Liridonit, Fisnikut, e që bën që bashkëshortja e tij të dehet e ta dëmtoi telefonin e tij drejt jofunksionimit.

Besfort Idrizi nga Maqedonia, vjen për të parën herë si regjisor në Kosovë, thotë se kjo shfaqje brenda vetës gjeneron shumë tema, por kultura e debatit është segmenti kryesor i shfaqjes.

“Teksti i kësaj shfaqje ndërthur në vete shumë tema, nuk është që ka vetëm një temë gjenerale dhe e gjithë shfaqja të bëhet për atë, por nëse përpiqemi që të nxjerrim një temë do të ishte kultura e dialogut, për t’u marr me një problem”, tregoi Besfort Idrizi për KultPlus.

Ai thotë se përmes kësaj shfaqje sjellë dialogun si pjesë të kulturës në kontekstin e Ballkanit, e veçmas të popullit shqiptar.

“Kemi pak mungesë të dialogut, të kulturës së argumentimit kështu që në të shumtën e rasteve edhe kur nisemi me idenë më fisnike për të bërë një dialog apo argumentim në të shumtën e rasteve fillojmë të merremi me gjëra personale dhe asesi nuk mundemi ta mbajmë nivelin e duhur të debatit”, pohoi Idrizi, i cili shtoi se ky problem është i pranishëm në të gjitha fushat, që nga elitat politike deri tek rastet e përditshme.

Duke qenë se teksti origjinal i kësaj shfaqje shtrihet në Francë, Besforti tregoi se ideja e tij thelbësore ka qenë që atë tekst ta adaptoi për publikun kosovar, duke shtuar se çdo kush mund ta gjej vetën në mesin e dy familje që paraqiten në këtë shfaqje.

“Fillimisht, kemi të bëjmë me probleme të fëmijëve, të cilët zgjedhin mënyra të dhunshme dhe jo dialogun dhe kjo përcillet edhe tek prindërit e tyre , ndërsa teksti përmban edhe tema të ndryshme që lidhen me keqpërdorimin e barnave farmaceutike në tregun në Kosovë. Këto kanë qenë edhe idetë e mija që të fus edhe shumë ide të tjera brenda tekstit që ngjarja të komunikoi me komunitetin dhe temat të cilat i prekin kosovarët, pra të mos jetë një shfaqje që flet për dy fëmijë që janë diku larg por për dy familje në mesin tonë”, tregoi regjisori Idrizi për KultPlus.

Po ashtu pjesë e ekipit të kësaj shfaqje janë edhe skenografi Enes Deari dhe kostumografi Ines Golia nga Shkupi. Për të gjithë ata që duan të shijojnë këtë tragjikomedi, repriza e parë do të shfaqet sonte më 26 dhjetor dhe nesër më 27 dhjetor, duke filluar nga ora 20:00 në Teatrin Kombëtar të Kosovës./ KultPlus.com

“1385” premiera e radhës në Ferizaj

Të mërkurën më 28 dhjetor në Teatrin Adriana në Ferizaj, jepet premiera e shfaqjes “1385”, me tekst të Bardh Frangut e regji të Fatmir Hysenit, shkruan KultPlus.

Kjo monodramë vjen përmes aktorit Nexhat Xhokli ndërsa “1385” është një tekst që flet për dramën e të pagjeturve në Kosovë, por me një gjuhë të veçantë, e cila karakterizohet nëpërmjet ironisë, satirës dhe sarkazmit, mbase deri në groteskë. Si e tillë është një dramë e absurdit politik, ku ndeshen morali me amoralitetin, gënjeshtra me të vërtetën, ndershmëria me pandershmërinë, etj. Në fakt është një tekst që nëpërmjet parabolës sjell kujtimin si referencë për kohën që po e jetojmë. Një valixhe që shërben si varr në lëvizje, një lis që shërben si metaforë e qëndrueshmërisë, një çerdhe lejleku në të, si simboli i bukurisë, përbëjnë elementet mbi të cilat ndërthuret konflikti brenda kësaj monodrame.

Shfaqja, vjen të mërkurën me fillim nga ora 20:00 në Teatrin Adriana në Ferizaj./ KultPlus.com

“Dodona” nesër sjellë premierën për fëmijë “Përgjithmonë Ujku”

Nesër më 22 dhjetor në teatrin Dodona, vjen premiera e shfaqjes për fëmijë “Përgjithmonë Ujku”, shkruan KultPlus.

Kjo shfaqje vjen bazuar ne tekstin e përrallës së autores Matter, ndërsa është përpunuar dhe përshtatur për skenë nga G.Pigor dhe I.Dragovoja.

Shfaqja vjen me regji të Ilir Dragovoja, skenografia dhe kostumet nga Theranda Sertollaj dhe I.Dragovoja ndërsa luajnë: Avni Hoti, Roza Berisha dhe Advi Azemi.

Shfaqja vjen nesër në teatrin Dodona me fillim nga ora 12:00 në sallën TQP Dodona./ KultPlus.com

“Të harruarit”, fuqishëm godet mbi izolimin e një vendi të pashpresë

Shfaqja të harruarit me koncept dhe regji të Shkurtë Aliu, erdhi mbrëmë premierë në Teatrin Kombëtar të Kosovës.

Gili Hoxhaj

Dy fytyra të reja prekin një realitet të vjetër të këtij vendi. Janë Edlir Gashi dhe Qëndresa Kajtazi, aktorët që shumë fuqishëm e sollën shfaqjen në skenën e vogël të Teatrit.

Fytyrat e tyre janë të padukshme në fillim të shfaqjes, derisa zhvishen nga maska pas të cilës fshihen. Të vendosur brenda një burgu të madh, i cili i ndan nga njëri-tjetri, ata shpesh në dialog me vetën, e herë duke parë në sy publikun, nxjerrin mllefin në pikat më të forta të një vendi të mbuluar nga padrejtësitë. Jo shumë larg aktorëve, në piano loja e Alzan Gashit vetëm se i shtonte dramaticitetin, e fuqinë artistike kësaj shfaqje.

Regjisorja Aliu, gjatë formulimit të tekstit të kësaj shfaqj është inspiruar edhe nga vargjet e psikologes dhe poetes Ardiana Prishtina. Vargjet e fuqishme të saj, dukej sikur rëndonin në peshë në çdo interpretim të aktorëve.

“Mirë, hajde po e harrojmë. Luftën. Nëse nuk jeni të sigurt, nëse e keni harru apo jo, zyra e bashkimit evropian për harmonizimet përrallave me do përralla shtesë jep udhëzime falas”, ishte një nga fjalitë goditëse të aktorit gjatë shfaqjes.

Regjisorja po ashtu nuk kishte lenë anash as edhe vargjet e Mitrush Kutelit. Ajo thotë që në këtë shfaqje nuk kishte mundur ta anashkaloj çështjen e migrimit, aty ku qëndrojnë dhe shumica e mendimeve te të rinjve. Ajo tha për KultPlus se kjo shfaqje është e punuar edhe mbi dëshpërimin e përvojave të saj personale.

“Duke u nisur nga titulli “Të harruarit”, tregon për njerëz të lenë pas dore. Unë jam qytetare e këtij vendi dhe në shumicën e vendeve ku kërkon të të kryhet një shërbim, ndihesh si e harruar apo siç thotë populli “Me t’harru Zoti”. Në shfaqje kam gërshetuar disa çështje të cilave nuk kam mundur t’iu shmangem, çështjen e migrimit ku të rinjtë gjatë tërë kohës mendojnë se si të dalin jashtë shtetit, në mesin e tyre jam edhe unë. Tetëmbëdhjetë vite pas luftës, të cilat unë i kam përjetuar në moshë madhore, unë kam pritur çdo vit që do të bëhet më mirë, mirëpo çdo vit e më shumë po shkon vetëm përmbrapa”, tregoi regjisorja Shkurta Aliu.

Ajo poashtu e sjellë dhe një personazh, i cili sfidohet për tetëmbëdhjete vite në një izolim, me një dinjitet të shkelur, e me një kujtesë e cila e kufizon çdo hap të saj. Ajo ofron fytyrën pranë publikut, e psherëtin “Më kanë dhunuar”. Fytyrat e dhunuesve të saj kanë zënë vend brenda kokës, e urrejtja e saj prek ata, e këta që shkelin mbi përjetimet e saj. Fakti që ajo është e izoluar dhe e lenë në harresën e shoqërisë, rezulton me një përzierje fjalësh për të gjetur termin e duhur për t’iu drejtuar asaj.

Vet regjisorja thotë se ishte ndjerë shumë e prekur nga kjo temë të cilën edhe e kishte elaburuar me anë të shfaqjes.

“Problemi i gruas së dhunuar gjatë luftës ka qenë një përqeshje ndaj pensionit që ua kanë ndarë tash mirëpo procesi i punës deri tek kjo ka qenë shumë i dhimbshëm dhe ka qenë shumë fyese ndaj tyre. Kjo temë që në momentin kur e kam dëgjuar më ka prekur andaj edhe kam dashur ta elaburoj në mënyrën time, me anë të skenografisë ku aktorët i kam vendosur të izoluar. Gratë e dhunuara zakonisht qëndrojnë të izoluara nga shoqëria dhe rrallë ndodhë që ndonjërën e ka pranuar familja dhe e ka përkrahur. Por shpresoj që publiku e ka marr atë çfarë unë kam dashur të them për shkak se për këto tema nuk është kurrë mjaftueshëm, pasi që populli i Kosovës, i ka përjetuar këto tema shumë gjatë, sidomos çështja e migrimit, nuk është vetëm tetëmbëdhjete vite pas lufte por edhe para lufte por janë peripecitë e njëjta mirëpo sot është edhe më e vështirë për shkak se atëherë jemi ndodhur në një periudhë të okupimit”, shpjegoi regjisorja Aliu.

Ideja kryesore e saj kishte qenë ta paraqes një shtet ku mendon se jeni i lirë por jeni i izoluar dhe në anën tjetër izolimi i kësaj shfaqje mund t’i personifikoj njërin nga personazhet në një paraburgim në kufijtë e Hungarisë.

Edlir Gashi, njëri nga personazhet kryesore tha për KultPlus se ndërtimi i këtij roli ka ardhur në mënyrë graduale në mënyrë që përmes fjalëve të tyre t’u jap trajtë edhe emocioneve të publikut.

“Besoj se secili qytet i Kosovës e ka ndonjë anëtarë të familjes që ka emigruar jashtë kështu që e kanë të gjithë atë dhimbje në familje, unë e kam personalisht për shkak se vëllai dhe të afërmit e mi janë jashtë shtetit. E kam ndjerë këtë realitet edhe më shumë përmes rolit por shpresoj që mos ta përjetoj për shkak se izolimi është shumë i rëndë sidomos në një shtet të huaj. Do të ishte mirë që këtë shfaqje ta shihnin qeveritarët në mënyrë që mos t’i lejojnë njerëzit që të dalin jashtë por që të qëndrojnë dhe të punojnë në vendin e tyre”, pohoi Gashi, duke vazhduar të thotë se për këtë personazh i është dashur të hulumtoj dhe të punoj shumë gjatë që mos të dalin patetik, të mos jenë të vrazhdë, irritues për shkak se sipas tij, është skena e vogël dhe qëllimi është që publikun ta prekin me fjalë.

Të gjithë ata që duan të shohin këtë shfaqje me tekst dhe interpretim të shkëlqyer, reprizat e para do të shfaqen më 14 dhe 15 Dhjetor të këtij muaji./ KultPlus.com

“Oh, oh, Xhulia” të shtunën në Ferizaj

Më 9 dhjetor në Teatrin e Qytetit “Adriana” në Ferizaj, vjen premiera e shfaqjes “Oh, oh, Xhulia”, shkruan KultPlus.

Kjo shfaqje me tekst të Ephraim Kishon në skenën e teatrit ‘Adriana’ do të jetësohet nën regjinë e regjisorit Besim Ugzmajli.

“Oh, oh, Xhulia”, është një komedi-parodi si version alternativ i ‘Romeo dhe Zhulieta’ të William Shakespeare. Por në versionin e Ephraim Kishon, Romeo dhe Zhulieta i kanë shpëtuar vdekjes. Ephraim Kishon është një autor që jo vetëm që ka shkruar shumë skenarë dhe drama, por është i njohur edhe si regjisor i cili ishte nominuar për Oscar”, pati thënë në një intervistë të mëhershme për KultPlus, regjisori Ugzmajli.

Kjo shfaqje sjellë në rolet kryesore aktorët: Shpëtim Selmani, Vjosa Tasholli, Sherif Bega, Edona Berisha, Mevlan Saraçi dhe Milot Salihu. Ndërsa premiera vjen më 9 dhjetor me fillim nga ora 20:00 në Teatrin e Qytetit “Adriana” në Ferizaj./ KultPlus.com

“Burrëria” ballkanase në “Jam burr’!?”, në luftë me veten dhe shoqërinë (FOTO)

Qendra Multimedia dhe Katharina Maschenka sollën mbrëmë shfaqjen “Jam burr’!?” për publikun e Teatrin Kombëtar të Kosovës, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Përbërja e perforumuesve lidhet me katër nacionalitete akotrësh: Robert Nuha nga Kosova, Nemanja Mutić nga Bosne-Herzegovina, Jan Novosel nga Kroacia dhe Katharina Maschenka Horn nga Gjermania.

Teatri zhytet në errësirë deri në momentin kur në skenë vijnë duke u rrokullisur një kosovar, një bosnjë-hercegovinas dhe një kroat. I gjithë rrëfimi nis me një himnizim të heronjve, për të nxjerrë në pah trimëritë e tyre në mbrojtje të zonave prej nga ata vinin. Pikërisht kjo për të portretizuar trimërinë e burrave që vjen përmes forcës fizike, e cila edhe tregohet në kohë lufte. Robert Nuha që pasqyron rolin e burrit kosovar, e nis këtë rrëfim duke ngritur zërin në himnizim të figurës së Isa Boletinit. I përcjellë nga loja e mrekullueshme e aktorëve të tjerë, ai pasqyron me shumë origjinalitet rolin tradicional të një burri kosovar i cili asnjëherë nuk qëndron i ulur në ndonjë pozicion tjetër, përveç se në atë këmbëkryq.

Ata herë vijnë duke ecur të tre brenda skenës, e herë duke u rrokullisur pranë njëri-tjetrit. Gjendja e burrave në Ballkan nuk mund të lë pa ndikuar pozitën e gruas brenda këtij realiteti. Ky realitet nuk humbet as në lojën mjaft pasqyruese të aktorëve në një moment, i cili nxjerrë në dritë klishetë e një burri tradicional përmes komunikimit dhe kontrollit ndaj jetës dhe raporteve të gruas me të tjerët. Të tre shfaqen me një dialog në me të dashurën, ku vërshojnë një lum me pyetje se “Ku ke qenë”, “Kush ishte ai?”, “A e njoh unë”, “Çfarë keni bërë së bashku?”, e një varg akuzash në pyetje, të cilat kërkojnë përgjigje të shpejta por për të cilat nuk presin derisa përshkruajnë një dialog të izoluar në llogaridhënie.

Zëri i tyre vije gjithnjë i ngritur. Agresiviteti dhe humbja e kontrollit arrin në nivelin kulmor të këtyre personazheve ku gjenden për rreth një gruaje, e cila flet rrallë por lëviz shpesh për t’i ikur duarve që e hedhin herë në njërin skaj e herë në tjetrin. Ajo vije më shumë si një objekt, se sa si një personazh derisa tenton të preket dhe portretizohet me fjalë të ulëta.

Katharina Maschenka një gjermane e cila u paraqit në mesin e performuesve ballkanas tregoi për KultPlus se ideja e kësaj shfaqje erdhi duke qenë se ajo qe nga viti 2008 kishte kaluar shumë kohë duke lëvizur drejt shteteve të Ballkanit, ku edhe kishte pasur rastin të punoj me më shumë burra se sa gra të këtij rajoni.

“Kam pasur rastin të punoj më shumë burra të Ballkanit, madje shpesh më ka ndodhur të jem e vetmja grua në mesin tyre dhe kështu edhe kam arritur të vërej disa nga sjelljet e tyre, të cilat nuk i kam hasur në Gjermani. Pikërisht këtu ka ardhur ideja t’i sjellë këto ngjarje në skenë. Njëri personazh shfaqet në luftë me agresivitetin e tij, tjetri shfaqet më i kufizuar nga familja e tij tradicionale dhe tjetri i kufizuar nga vetvetja e tij. Unë nuk mund të them se e kam pasqyruar tërë realitetin në këtë shfaqje por disa pjesë të tij, dhe nuk e di nëse kam qenë tërësisht e saktë sepse nuk kam dashur të luaj rolin e moralistes por unë kam dashur që publiku të shoh atë se çfarë dëshiron të shoh dhe kështu ata mund të mendojnë se pse po i shoh gjërat në këtë mënyrë dhe pastaj do mund edhe të reflektojnë lidhur me këtë çështje”, tha Katharina Maschenka për KultPlus.

Njëri nga performuesit e kësaj shfaqje Nemanja Mutić nga Bosne-Herzegovina tregoi për KultPlus se përvoja në të cilën ka kaluar gjatë jetës së tij ka bërë që ky rol te jetë i lehtë, në njërën anë dhe i vështirë, në anën tjetër.

“Ne u munduam të sjellim një shfaqje të sinqertë dhe një realitet të shoqërisë tonë, në mënyrë që t’ia prezantojmë publikut dhe t’i nxisim ata që të mendojnë. Ky rol për mua në njërën anë ishte i lehtë kurse në anën tjetër ishte edhe i vështirë, ishte i lehtë për shkak se unë jam rritur gjatë viteve të 90’ta shpesh duke lëvizur nga Bosnja në Serbi ndonjëherë dhe në Kroaci, përudhë gjatë se cilës unë kam hasur në shumë probleme, disa për shkak të nacionalitetit tim, disa të tjera për shkak të emrit dhe probleme të tjera. Kështu që unë e di se si është të jetosh brenda dhomave mizore të kokës tonë, ku shpesh njeriu e humb kontrollin. Ishte e lehtë dhe e vështirë ta kujtosh këtë periudhë sepse një herë që ti e braktis një realitet, mundohesh të gjesh forma të tjera të komunikimit”, tregoi Mutić për KultPlus.

Përfundimi i shfaqjes mes duartrokitjeve lëviz nga karriget të gjithë të pranishmit që kishin mbushur pothuajse çdo karrige të teatrit. Aktorët kthehen përsëri në skenë të zhveshur nga personazhet, për të hapur një debat me të pranishmit, ku ata rrëfejnë për perceptimet e tyre duke rezultuar me një debat frytdhënës lidhur me veçoritë e burrave ballkanas dhe thyerjen e këtyre sterotipeve.

Kjo shfaqje do të udhëtoi edhe në qytete të tjera të Kosovës ku do të prezantohet për publikun e Ferizajt më 29 Nëntor në teatrin “Adriana”, më pas më 30 Nëntor në Teatrin “Istref Begolli” në Pejë dhe me 2 dhjetor në Kino Kultura në Shkup. /KultPlus.com

Trupa e Baletit të Kosovës shfaqë “Një legjendë për dashurinë”, për 28 Nëntor

Për nderë të festës së 28 Nëntorit, Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës, nesër më 28 nëntor, sjellë shfaqjen “Një legjendë për dashurinë”, shkruan KultPlus.

Kjo shfaqje me koreografi të Pullumb Agalliut, jepet në skenën e madhe të Teatrit Kombëtar të Kosovës, me fillim nga ora 20:00./ KultPlus.com