Vdekja e doajenit të muzikës popullore shqiptare na mërzitur të gjithë ata që e njohën e e deshën muzikën e tij, shkruan KultPlus.
Emri i Ismet Pejës do të jetë përjetësisht i lidhur me këngën burimore shqiptare, me melosin popullor shqiptar dhe me veprimtarinë muzikore të Kosovës në përgjithësi.
Këngët e tij do të mbesin përjetësisht një thesar i çmuar për vendin tonë.
Me një ndjeshmëri të jashtëzakonshme dhe një butësi që e ka karakterizuar gjithmonë, Ismet Peja na ka lënë trashëgimi shumë këngë. Por një ndër këngët identifikuese të Pejës, është “Robi plaket kur don vet”, një këngë që vuri në pah shpirtin tij gazmorë.
KultPlus ju sjell një ndër interpretimit e Ismet Pejës, këtij artisti të papërsëritshëm. / KultPlus.com
Të dielën mbrëma u mbajt ceremonia e ndarjes së shpërblimeve muzikore, “American Music Awards”. Ngjarja e përvitshme glamuroze e cila zuri vend në Los Angeles, u mbajt live pavarësisht pandemisë së koronavirusit e cila e ka goditur dukshëm skenën kulturore anembanë botës.
Taylor Swift ishte fituesja kryesore e mbrëmjes duke e rrëmbyer shpërblimin, “Artistja më e mirë e vitit” dhe dy çmime tjera, “Videoklipi më i mirë” dhe “Artistja më e mirë pop/rock”.
Kjo është hera e gjashtë që Swift e rrëmben trofeun kryesor të ceremonisë “AMA”, i cili votohet nga publiku. Këngëtarja nuk qe e pranishme në sallë për ta pranuar çmimin, por përmes një videoje i falënderoi fansat e saj për përkrahjen që i kanë dhënë albumit të saj befasues me muzikë folklorike, të lansuar gjatë karantinës.
Edhe artistët kanadez, Justin Bieber dhe The Weeknd, ishin në mesin e fituesve të mëdhenj të natës, duke i rrëmbyer nga tri shpërblime secili, transmeton Koha.
Bieber u shpall “Artisti më i mirë pop/rock” si dhe i fitoi dy çmime tjera për bashkëpunimin e tij me yjet e muzikës country, Dan + Shay, në këngën shumë të pëlqyer nga publiku “10,000 Hours”.
Ndërsa The Weeknd u shpërblye në kategoritë “Artisti më i mirë i muzikës Soul/R&B”, “Albumi më i mirë Soul/R&B”, çmim ky i cili shkoi për albumin e tij të fundit “After Hours”, dhe “Kënga më e mirë Soul/R&B” për hitin “Heartless”.
Në mesin e fituesve të tjerë të mbrëmjes ishin edhe, Dua Lipa, Doja Cat, Becky G, “BTS” dhe të tjerë.
Bukuroshja me prejardhje kosovare, Dua Lipa, ishte nominuar në dy kategori të kësaj ceremonie, por arriti të triumfojë në njërën prej tyre. Ajo e fitoi çmimin “Kënga më e mirë pop/rock” për hitin e saj të padiskutueshëm, “Don’t Start Now”.
Doja Cat e fitoi shpërblimin “Artistja më e mirë e re”, ndërsa Becky G u shpall “Artistja më e mirë Latine”, një kategori e re kjo e cila sivjet i është shtuar ceremonisë “American Music Awards”. Por fituesi kryesor në kategoritë e muzikës Latine ishte këngëtari, Bad Bunny, i cili i fitoi çmimet “Artisti më i mirë latin” dhe “Albumi më i mirë i muzikës latine”. Ndërsa çmimi “Kënga më e mirë latine” shkoi për hitin “Tusa” një bashkëpunimin ky mes këngëtares Karol G dhe reperes Nicki Minaj.
Vëmendje të madhe gjatë mbrëmjes së të dielës me rastin e kësaj ngjarje të rëndësishme muzikore, morën performancat e yjeve në skenë.
Justin Bieber e filloi shoun duke i kënduar hitet e tij të fundit, “Lonely” dhe “Holy”, përpara se në skenë të shoqërohej nga këngëtari, Shaën Mendes, për ta interpretuar duetin e tyre të lansuar të premten më 20 nëntor, “Monster”.
Ceremonia “AMA” po ashtu e festoi rritjet e popullaritetit të muzikës latine në vend, me shtimin e disa kategorive që i nderojnë artistët latin dhe një performancë tërheqëse të yjeve, Jennifer Lopez dhe Maluma, të cilët e interpretuan këngën “Lonely” në dy gjuhë, anglisht dhe spanjisht.
Skenën e ceremonisë “American Music Awards” e hijeshuan edhe dy këngëtare shqiptare. Dua Lipa e interpretoi hitin e saj “Levitating” duke e sjellë një performancë energjike, të shoqëruar me vallëzim dhe në fund të performancës, Dua u ngrit mbi skenë duke e sjell një pamje dramatike, por që i përshtatej tekstit të këngës e cila thotë “Mund të fluturosh me mua sonte”.
Derisa, Bebe Rexha dukej fantastike me flokët e kuqe dhe e veshur me një kostum të bardhë seksi, teksa në ceremoninë e së dielës e interpretoi këngën “Bay I’m Jealous”, së bashku me artisten Doja Cat.
Rep artistja, Megan Thee Stallion, e shënoi debutimin e saj në këtë ceremoni me interpretimin e këngës së saj të fundit, Body”, derisa Katy Perry e dha performancën e parë që nga lindja e vajzës, Daisy Dove, duke e performuar këngën “Only Love” bashkë me yllin e muzikës, Darius Rucker.
Grupi i muzikës K-pop, “BTS” e përmbylli ceremoninë me interpretimin e një versioni të ri të hiteve, “Dynamite” dhe “Life Goes On”.
Ceremonia u prezantua nga aktorja Taraji P. Henson, e cila e hapi ngjarjen me mesazhin: “Ka qenë një vit i gjatë dhe tani që 2020 po përfundon, është koha ta kujtojmë se ne jemi një shtet. Duhet që patjetër ta ndihmojmë njëri-tjetrit dhe të shërohemi së bashku”. / Koha.net/ KultPlus.com
Ka vdekur sot ikona e muzikës popullore Ismet Peja. Lajmi për vdekjen e tij është bërë i ditur nga djali i Ismet Pejës, Visari, nëpërmjet një postimi në Facebook.
Menjëher kanë qenë të shumta edhe reagimet për vdekjen e Pejës, ku ndër të tjerë dhimbjen e saj e ka ndarë edhe ministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Vlora Dumoshi.
Dumoshi është shprehur se emri i Ismet Pejës do të jetë përjetësisht i lidhur me këngën burimore shqiptare.
“Me dhimbje të madhe mora lajmin për ndarjen nga jeta të familjarit tuaj, doajenit të muzikës, këngëtarit me muzikën e të cilit u rritëm, bilbilit të Gjakovës, Ismet Peja. Emri i Ismet Pejës do të jetë përjetësisht i lidhur me këngën burimore shqiptare, me melosin popullor shqiptar dhe me veprimtarinë muzikore të Kosovës në përgjithësi”, ka shkruar Dumoshi.
Dumoshi tutje ka shtuar se zëri i bacës Ismet përmes qindra këngëve që ai solli mjeshtërisht, qe i pranishëm për publikun për shtatë dekada me radhë. Ai ishte padyshim monument i këngës popullore e qytetare shqiptare dhe artist me kuptimin e plotë të fjalës.
“Baca Ismet në një jetë të tërë kushtuar skenës, ishte i pranishëm për publikun edhe në muajt e fundit të jetës. Për adhuruesit e këngës së tij, zëri i tij do të mbetet përherë i freskët e i paharruar, shpirti i tij përherë rinor e gazmor sepse siç thoshte edhe ai vet me këngë “Robi plaket kur don vet”! Kemi humbur një njeri e një artist të papërsëritshëm. Ismet Peja ishte dhe do të mbetet emër i pashlyeshëm i kulturës dhe artit shqiptar”, përfundon Dumoshi. / KultPlus.com
Lajmi për vdekjen e tij është bërë i ditur nga djali i Ismet Pejës, Visari, nëpërmjet një postimi në Facebook.
“Nuk dija ndryshe, as nuk munda ndryshe ta lajmëroj largimin tënd nga kjo jetë. Pusho i qetë sepse ke ngelë i përjetshëm. Të fala i bën mamasë”, ka shkruar Visari.
Ismet Peja u lind më 27 prill të vitit 1937 në Gjakovë. Babai i tij Musa Peja, ishte po ashtu këngëtar i melosit shqiptar.
Që në fëmijëri prej moshës 13-vjeçare filloi të merrej me muzikë.
Sukseset më të mëdha i arriti me shoqërinë muzikore “Hajdar Dushi”, me të cilën kishte prezantime të shumta në TVP dhe Radio Prishtinë.
Albumi i tij i parë doli në vitin 1986 me orkestrën e “Hajdar Dushit”. Gjerë tani ka publikuar një numër të madh të albumeve muzikore dhe 4 videokaseta.
Në vitin 2005 nxori një album me djalin e tij, këngëtarin Visar Peja. / KultPlus.com
Armend Rexhepagiqi është këngëtari dhe kompozitori, teksti dhe melodia e të cilit nuk del asnjëherë nga moda, shkruan KultPlus.
Shtjellimi i tematikave me vargje të thella dhe tonaliteti i mrekullueshëm muzikor e bëjnë të dëgjohet nga gjenerata dhe kohëra të ndryshme.
Dihet se melankolia përherë ka qenë shkak i vargjeve më të thella, këngëve më të bukura, pikturave më rrëqethëse. E tillë është edhe “Qaforja” e Armend Rexhepagiqit, e cila është një shprehje artistike mes pajtueshmërisë së fatit dhe lakmisë të asaj që tanimë është e humbur.
Sot u shënua 112 vjetori i mbylljes së punimeve të Kongresit të Manastirit ku u mor vendimi për alfabetin e përbashkët 36-shkronjësh të gjuhës shqipe.
Kjo ngjarje pati ndikim të madh historik dhe i hapi udhë emancipimit të mëtutjeshëm të kombit shqiptar. Por, përpos ndikimit kombëtar e kulturor, ky kongres rinxorri në dritë angazhimin e grave shqiptarë në shërbim të kulturës dhe kombit.
Pa dyshim, kur flasim për Kongresin e Manastirit nuk kemi se si ta injorojmë rëndësinë e motrave Qiriazi, të cilat luajtën një rol të madh në organizimin dhe mbarëvajtjen e kësaj ngjarjeje historike.
Sevasti Qiriazi dhe Parashqevi Qiriazi kishin marrë pjesë edhe në ngjarje të mëhershme të rëndësishme. Ato ishin ndër udhëheqëset e klubit kulturor shqiptar “Bashkimi” të Manastirit që merrej me propagandimin e shkollimit në gjuhën shqipe. Po ashtu, ato kishin qenë kyçe në hapjen dhe organizimin e Shkollës së Vashave që u hap në Korçë më 1891.
Sevastia studioi në “Robert College” të Stambollit, asokohe një nga shkollat më elitare të botës dhe më pas ia përkushtoi jetën arsimimit të shqiptarëve dhe posaçërisht vajzave. Kontributin e saj në kulturë, arsim dhe gazetari ajo nuk e ndali as kur jetoi në emigracion – Rumani dhe ShBA.
Parashqevia po ashtu studioi në të famshim “Robert College” në Stamboll, gjersa më vonë shkroi një abetare për shkollat shqipe dhe botoi revistën “Yll i mëngjesit”. Edhe ajo, sikurse motra e saj, vazhdoi kontributin për arsimin shqip dhe vajzat shqiptare edhe gjatë kohës sa jetoi në Rumani e ShBA.
Sot, me rastin e Ditës së Alfabetit, kujtojmë veprën e madhe të këtyrë dy grave që kontribuan me tërë qenjen e tyre për shkollën shqipe dhe posaçërisht për shkollimin dhe emancipimin e vajzave shqiptare. /grazeta/ KultPlus.com
Shqipe Kamberi e Mjellma Goranci janë prezantuar me ekspozitë në Stamboll të Turqisë, ekspozitë që është hapë më 5 nëntor dhe do të zgjasë deri më 5 dhjetor, shkruan KultPlus.
Kamberi ka njoftuar për KultPlus se të dy artistet nuk kanë pas mundësi të shkojnë në hapjen e kësaj ekspozite, si pasojë e pandemisë, por punimet e tyre tashmë janë duke qëndruar në Arnavutköy Art Gallery.
Kamberi ka thënë se të dy artistet në këtë ekspozitë të përbashkët janë prezantuar me nga shtatë punime, dhe kjo ekspozitë është pasuar pas ekspozitës në Panairin e IIAF të Stambollit, ku artistet kosovare janë prezantuar atje, dhe puna e tyre është pëlqyer ku ka rezultuar më pas edhe ftesa për ekspozitën e fundit. /KultPlus.com
Filmi i dëshmuar edhe në arenën ndërkombëtare, “Zana” ka fituar çmimin e publikut në festivalin “goEast Film”, shkruan KultPlus.
Filmi i metrazhit të gjatë nga regjisorja Antoneta Kastrati ka arritur të zë këtë çmim në edicionin e 20-të të organizimit të këtij festivali në Gjermani. Tanimë, ky film ka fituar një shumë prej 1,500 euro, financuar nga publiku dhe nga “kulturMut”, platformë e financimit të fondeve të Fondacionit Aventis dhe Frankfurt RheinMain Kulturfonds.
Filmi trajton një temë shumë të ndjeshme, ku personazhi kryesor i luajtur nga Adriana Matoshi, e përhumbur nga e kaluara e saj e shtypur prej kohësh dhe e trysnuar nga familja për të kërkuar trajtim nga shëruesit mistikë për infertilitetin e saj, një grua kosovare që përpiqet të pajtojë pritjet e mëmësisë me një trashëgimi të brutalitetit të kohës së luftës. / KultPlus.com
Tirana ndezi në mbrëmjen e sotme dritat e pemës së festave të fundvitit në sheshin “Skënderbej”, duke përcjellë mesazhe shprese të një qyteti që nuk përkulet e që sheh përpara.
Në respekt edhe të vendimit të Komitetit Teknik të Ekspertëve lidhur me masat anti-Covid, 10 vogëlushë të Korit të Fëmijëve “Mrekullia” ndezën dritat e pemës festive.
Në mesazhin drejtuar qytetarëve, Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj u shpreh se Tirana ndonëse kaloi vështirësi këtë vit, gjeti forcë të ngrihet si kurrë më parë.
“Ky ka qenë një vit pazakontë, ndoshta viti më i vështirë në historinë 100-vjeçare të Tiranës kryeqytet. E megjithatë, jeta vazhdon, e megjithatë dielli lind çdo mëngjes, e megjithatë pas vështirësive ne çohemi sërish në këmbë për të ecur përpara. Ndaj, këtë fundvit, duhet të merrnim një vendim, nëse do të vazhdonim me festën, nëse do të vazhdonim me zbukurimin e qytetit, nëse do të vazhdonim me harenë dhe vendosëm që “PO”, për hir të fëmijëve, për hir të atyre që nuk kanë bërë asnjë mëkat dhe që meritojnë të gëzojnë edhe këtë fundvit”, tha Veliaj.
Kreu i Bashkisë u shpreh se 2020 ishte një vit i vështirë për shumë familje, të cilat humbën banesat e tyre ose të afërmit, por komuniteti i Tiranës tregoi se bëhet bashkë si në ditët e vështira, ashtu dhe në ditët e gëzimit. “Unë e di që ky vit prej tërmeteve, prej pandemisë, ka qenë shumë i vështirë për shumë familje. Disa kanë humbur shtëpinë, disa kanë humbur të afërmit e tyre, disa të tjerë janë ende duke vuajtur pasojat e Covid-it ose duke u përballur në frontin e parë të kësaj beteje. E megjithatë, duhet të japim mesazhe shprese të një Tirane që nuk përkulet, të një qyteti që ecën përpara, të një komuniteti që bëhet bashkë si në ditët e vështira, ashtu dhe në ditët e gëzimit. Prej protokollit të pandemisë shumë aktivitete janë të ndaluara, shumë tubime, shumë festa, shumë organizime me njerëz janë gjithashtu të ndaluara. Kjo është arsyeja pse sot sheshit “Skëndërbej”, në këtë ndezje të dritave të festave ua kemi lënë 10 vogëlushëve, sa është numri që lejohet në çdo aktivitet”, nënvizoi Veliaj.
Ai bëri thirrje për më shumë solidaritet, duke qëndruar pranë atyre që kanë nevojë dhe për të inkurajuar ata që edhe këtë fundvit do të jenë në frontin e parë të betejave të rëndësishme, si pandemia apo procesi i rindërtimit.
“Shumë gjëra janë ndaluar këtë fundvit, por nuk është ndaluar dashuria, nuk është ndaluar mirësia, nuk është ndaluar bamirësia, nuk është ndaluar solidariteti. Ndaj duhet të gjejmë kurajo për t’u ngritur bashkë përtej vështirësive për t’i qenë pranë atyre që kanë nevojë ose për të inkurajuar ata që edhe këtë fundvit do të jenë në frontin e parë të betejave tona të rëndësishme, si pandemia apo i gjithë procesi i rindërtimit. Gëzuar festat”, theksoi kryebashkiaku Veliaj.
Krahas Sheshit “Skënderbej”, godinat pranë tij dhe në rrugët kryesore të Tiranës, janë mbushur plot me drita dhe me zbukurime, duke sjellë edhe pak lumturi në ditë të vështira, të mbushura me shqetësimin nga pandemia e koronavirusit. Bashkia e Tiranës është kujdesur deri në detaje për atmosferën festive. Kanë qenë të shumtë qytetarët të cilët kanë zgjedhur që të ruajnë një kujtim nga zbukurimet e shumta. /ata/ KultPlus.com
Në mesin e titujve të shumtë nga autorë të ndryshëm në vlerësimet e “New York Times” për 100 librat më të mirë të vitit është edhe vepra e Barack Obamës, shkruan KultPlus.
Libri i shkruar nga ish-presidenti i Amerikës e që përbrenda saj ka kujtime të tij, “A promised land” ka arritur që të vlerësohet në top 100-shën më të mirë të vitit sipas vlerësimeve të New York Times. Ky cilësohet si një sukses tejet i madh sepse vepra është publikuar më 17 nëntor.
Obama për këtë libër ka treguar më parë se pse ka vendosë të shkruaj një libër që përshkruan punën e tij si president i SHBA.
“Me librin tim unë doja t’u shpjegoja lexuesve se si është të jesh president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Doja të ju bëja me dije njerëzve se ndonëse mund të duket diçka e mahnitëshme, presidenca është vetëm një punë dhe qeveria jonë federale është një ndërrmarrje njerëzore si çdo tjetër. Doja të ju bëja me dije se edhe njerëzit që punojnë në Shtëpinë e Bardhë përjetojnë të njëjtat gjëra si njerëzit e zakonshëm: zhgënjim , shpërthim, kënaqësi. Si dhe doja të ju tregoja një histori timen personale me të cilën të rinjtë mund të frymëzohen”, tha Obama.
“A promised land” mbyllet me lindjen e lëvizjes “birtherismo”, Donald Trump-in dhe vrasja e Osama bin Laden-it. / KultPlus.com
Përkthyesi Qerim Raqi sjell në gjuhën shqipe veprën e Stephan Zannowich-it “Kastrioti i madh i Shqipërisë” botuar në suedisht më 1787.
Përkthyesi shqiptar me banim në Suedi, Qerim Raqi, sjell në gjuhën shqipe veprën “Kastrioti i madh i Shqipërisë i mbiquajtur Skënderbeu”.
Vepra “Kastriot i madh i Shqipërisë” e Stephan Zannovich në përkthim suedisht është botuar në Stockholm në vitin 1788 nga shtëpia botuese Anders Zetteberg, pasi ishte botuar më parë në disa gjuhë europiane si gjermanisht, frëngjisht, italisht, rusisht, etj.. Emri i përkthyesit nuk dihet. Kjo vepër ishte botuar në gjuhën frënge në vitin 1779, në Paris me titullin “Le grand Castriotto d’Albanie” dhe në Frankfurt, po atë vit, nga shtëpia botuese Cmez Kesler. Në gjuhën gjermane vepra është botuar më 1784 në Vjenë. Pjesë të librit të Zanovichit janë botuar në gjuhën shqipe, pjesa e fjalës lumtumirëse të Skënderbeut para princave të arbërit dhe birit tij Gjonit, pjesë kjo që u quajt “Testamenti i Skënderbeut”.
Përkthyesi i kësaj vepre në shqip, Qerim Raqi ka studiuar në Degën e Letërsisë dhe Gjuhës Shqipe në Fakultetin Filologjik në Prishtinë. Në Halmstad të Suedisë ka studiuar programin studimor “Kultura dhe Komunikimi”, me orientim të ngushtë Letërsinë krahasuese dhe ka botuar librin me poezi ”Gjak në mallin tim”, ”Era”./KultPlus.com
Minstria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit bashkë me Bibliotekën Kombëtare të Kosovës do të nënshkruajnë nesër memorandum bashkëpunimi për projektin e rrëfimeve të të mbijetuarve të Krushës së Madhe, shkruan KultPlus.
Duke filluar nga ora 12:00 në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës do të nënshkruhet memorandumi i bashkëpunimit për mbështetje financiare të projektit “Kujtesa e Kosovës: Rrëfimet e të mbijetuarve të masakrës së Krushës së Madhe”. I pranishëm do të jetë edhe kryeministri i vendit, Avdullah Hoti. / KultPlus.com
Albumi më i ri i këngëtares shqiptare, Elina Duni është vlerësuar lartë nga revista e famshme “Jazzwise” në Angli, shkruan KultPlus.
Albumi i dedikuar emigrantëve “Lost ships” ka marrë katër yje, e që nënkupton vlerësimin më të lartë nga kjo revistë e muzikës jazz, teksa lajmin e ka bërë të ditur Duni.
“Vlerësim i madh me katër yje nga Jazzwise Magazine në Mbretërinë e Bashkuar për albumin tonë të ri, ku ne jemi paraqitur edhe këtë muaj si përzgjedhje e redaktorit! “Rob Luft bën debutimin e tij në ECM, dhe Elina Duni paraqet një ansambël të ri – dhe rezultati thjesht ndodh të jetë një klasik i vogël”, ka shkruar ajo në facebook.
Albumi “Lost Ships” ishte realizuar nga Elina Duninë bashkëpunim me Rob Luft, Fred Thomas dhe është publikuar në ECM Records. / KultPlus.com
Diskrimineve dhe paragjykimeve për ta, ata kanë vendosur t’iu përgjigjen nëpërmjet sukseseve dhe rrëfimeve rrëqethëse të rrugëtimit të tyre. Festivali Multikulturor nën moton “T’i festojmë ngjashmëritë tona” bashkoi të rinj të talentuar të komuniteteve ashkali, rom dhe egjiptian, shkruan KultPlus.
Shoqërisë e cila shpesh ka tentuar t’ia ‘ndal’ zërin, i folën nëpërmjet artit, duke i kthyer frymëzimet artistike thirrje për trajtim të barabartë dhe diversitet. Edicioni i dytë i festivalit multikulturor u zhvillua përgjatë datave 16-20 nëntor, nën organizim e OJQ ‘Voice of Roma, Ashkali and Egyptians in Kosovo’.
Festivali ballinën e së cilës e zbukuroi laramania e ngjyrave, pati thirrjen e bashkëpunimit dhe të jetesës harmonike, duke e kuptuar dhe pranuar njëri tjetrin. Kur ky qëllim do të arrihej, edhe ngjyrat nuk do të mbetnin vetëm në korrnizat e simbolikave por, do të bëheshin pasqyrë e realitetit.
Mirëpo, përbrenda këtij festivali nuk ishin vetëm ngjyrat ato që kishin laramani. Edhe fryma e aktiviteteve që u bë bashkim i shumë të rinjve të talentuar në fusha të ndryshime ishte i tillë. Vendtakim i shumë shkrimtarëve të rinj, piktorëve, sportistëve, artistëve dhe rrëfyesve të storieve të tyre ishte Festivali Multikulturor.
Anipse pandemia pamundësoi organizim e tërësishëm të çdo aktiviteti të planifikuar, sërish nuk munguan as ato fizike. Një ndër to ishte edhe inciativa për të kaluar një pasdite me familjet e komuniteteve në mënyrë që të dëgjohen drejtpërdrejtë sfidat, vështirësitë dhe gjjithçka tjetër që ballafaqohen ata.
Festivali mundësoi edhe komunikimin institucional, duke organizuar takime me kryetar të komunave të Vushtrrisë, Kaçanikut dhe Prizrenit. Të rinjtë e komuniteteve patën rastin të shprehin haptazi brengat e tyre dhe kërkesat nëpër komunat e tyre.
Siç është duke ndodhur në mbarë globin, edhe në këtë festival të pranishme ishin aktivitetet digjitale. Transmetimi i shfaqjes teatrale “Keqap Skola” nga teatri Rom “Nexhip Menekshe”, interpretimit për martesat e hershme nga shkrimi i bukur i Remzie Markeshit, i stories së kampionit të garave ndërkombëtare në karate Sefer Bajramit, rrëfimit të rrugëtimit si aktivist të Gazmend Qyqallës, mesazheve frymëzuese të Kendiza Lalës, koncertit solistik të talentit Daniel Eminovic, interpretimit rrëqethës ‘’Unë jam Minoritet’’ të Medina Asllanit, monologut në gjuhën rome të Edis Galushit, poezisë dramatike të Linda Hysenit dhe monologut për martesat e hershme nga Mirëzana Jashari ishin disa nga to.
Në anën tjetër, përtej fjalës dhe artit skenik, edhe arti pamor morri vend në këtë Festival. Një mural në Gjakovë është zbukuruar nga punimi artistik i Mimoza Rracit, e cila pikturoi një glob dhe dy duar me nacionalitete të ndryshme, e që shtrijnë duart ndaj njëra tjetrës si simbol i diversitetit.
Festivali multikulturor u përmbyll suksesshëm më 20 nëntor, duke përquar mesazhe të solidaritetit dhe diversitetit. / KultPlus.com
Ambasadorja e Vullnetit të Mirë për Kosovën në IHRC, Elvana Shala, sot mori pjesë në konferencën ndërkombëtare “Gentium Modeli i Kombeve të Bashkuara” që zhvilloi punimet në Indi me pjesëmarrjen e 27 përfaqësuesve të vendeve të ndryshme të botës.
Në fjalimin e saj të realizuar online për shkak të pandemisë, Ambasadorja Shala foli rreth rolit të dhënies së donacioneve për vendet me kriza humanitare në situata të jashtëzakonshme si kjo me pandeminë. Shembull konkret ajo ka përmendur Kosovën dhe donacionet e shumta që kemi pranuar këtë kohë nga organizata të ndryshme ndërkombëtare dhe vendet mike. Ajo gjithashtu ka folur edhe për rëndësinë e punës vullnetare të të rinjëve tanë.
Në këtë konferencë, Kosova u cilësua si shembulli më i mirë i punës vullnetare që bëhet nga të rinjët duke u parë si shtet motivues për arenën ndërkombëtare.
Konferenca ishte organizuar me qëllim bamirësie ku të gjitha donacionet që u dhuruan gjatë dy ditëve të konferencës u dërguan në organizatën Save the Children në Yemen.
Për shkak të pandemisë, agjenda e Ambasadores Shala për përfaqësimin e Kosovës nëpër botë, në fushën e diplomacisë publike, do të vazhdoj online deri në vitin e ardhshëm. / KultPlus.com
Aktori dhe interpretuesi i njohur, Reshat Arbana vdekjen e mikut dhe kolegut të tij në moshën 87 vjeçare, Muharrem Fejzos e ka cilësuar si një humbje të madhe për artin, shkruan KultPlus.
Përveç që i ka bashkuar rrugëtimi kinematografik, ata ishin edhe miq të mirë, duke ndarë edhe një skenë të përbashkët. Madje, Arbana regjisorin Fejzo e cilësoi si “gjerdan të kinemasë shqiptare”.
KultPlus ua sjell të plotë reagimin e Reshat Arbanës:
“Humbja e tij, lajm i trishtë për artin. U shkëput një gjerdan i kinemasë shqiptare. Me Muharremin, kam luajtur te ‘Fijet që priten’. Ngushëllime familjes dhe të gjithë miqve të tij. Fejzo ishte një prej regjisoreve më të mirë shqiptarë. Ka qenë një prej miqve të mi më të mirë”, tha aktori Arbana./ KultPlus.com
Vendi i njohur si “qyteti i dritareve” ka filluar të marrë një pamje tjetër. Berati u ndriçua nga dritat dhe zbukurimet e tjera të fundvitit, shkruan KultPlus.
Pas një periudhe të vështirë në përballje me pandeminë Covid-19, qyteti i Beratit ka filluar të ketë aromë të fundvitit. Këtë e ka arritur nëpërmjet zbukurimit të qytetit në pjesë të ndryshme, e që ia kanë falur një pamje magjepsëse.
Në sheshin e këtij qyteti mbrëmë kanë marrë vendet e tyre dritat e shumta, teksa që ato janë vendosur edhe në dy urat mbi lumin “Osum” Urën e Goricës dhe Urën e Varur.
Pema e vitit të ri ende nuk është përfunduar në këtë qytet, ndërkaq shumë vende tjera janë duke planifikuar që t’i ndriçojnë sa më parë vendet publike për festat e fundvitit. / KultPlus.com
Presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski ka uruar Ditën e Alfabetit shqip, duke përdorur pikërisht këtë gjuhë, shkruan KultPlus.
Presidenti i vendit me një përqindje të lartë të popullsisë shqiptare ka shpërndarë urimin presidencial në gjuhën maqedonase në facebook, teksa mbishkrimin e ka lënë në gjuhën shqipe.
‘’Gjuha dhe kultura janë themele të çdo populli dhe mohimi i tyre do të thotë përpjekje për të shkatërruar origjinën kombëtare. Në shekullin 21 përpjekjeve të tilla nuk u duhet hapur dera, në mënyrë që kurrë të mos triumfojnë mbi vlerat e vërteta.
Të gjithë bashkëqytetarëve të mi shqiptarë ju uroj Ditën e Alfabetit’’, ka shkruar President Pendarovski.
Stevo Pendarovski që nga 12 maji i vitit 2019 mban pozitën e kryesuesit të presidencës së këtij vendi. / KultPlus.com
Nga sot salla e studimit e Arkivit të Shqipërisë do të jetë përtej kufirit, edhe në Maqedoninë e Veriut.
Këndi Arkivor është hapësira e re e krijuar nga Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave e që do të jetë tek Leximorja e Çairit në Shkup.
Në prezantimin e këtij bashkëpunimi që ua lehtëson punën studiuesve dhe të interesuarve për arkivat, ishte drejtori i Përgjithshëm i Arkivit, Ardit Bido, kryetari i Komunës së Çairit Visar Ganiu, zëvendësdrejtori i Arkivit të Maqedonisë, Muzafer Bislimi dhe zyrtarë të tjerë nga Maqedonia e Veriut.
Drejtori i Përgjithshëm Bido, në fjalën e tij tregoi se përmes kësaj platforme, çdo studiues pa qenë nevoja për të udhëtuar drejt Tiranës, mund të kërkojë dokumente arkivore të fondit të pasur me mbi 300 milionë dokumente që ka Arkivi i Shtetit në Shqipëri, e që është e gjithë historia e kombit para vitit 1945, përfshirë edhe viset e Maqedonisë, Kosovës e Rajonit.
“Studiuesi që do të vijë në Këndin Arkivor në Shkup, është njësoj sikur të ishte në Tiranë. Edhe në Tiranë do të bënte të njëjtën gjë, pa as edhe një lloj ndryshimi. Është ekzaktësisht e njëjta formë bashkëpunimi, që nesër pasnesër ta kemi, jo vetëm kombëtar, por dhe rajonal. Ta kemi edhe në Arkivin e Maqedonisë, që ka dokumentacion mbi shqiptarët, por shumicën dërmuese e ka mbi kombin maqedonas, ta kemi edhe me Arkivin bullgar, ta kemi edhe me Arkivin grek, pse jo” u shpreh Bido.
Zëvendësdrejtori i Arkivit të Maqedonisë së Veriut, Muzafer Bislimi, përshëndeti këtë nismë të DPA-së, ndërsa theksoi bashkëpunimin e shkëlqyer që ka Arkiva e Maqedonisë me atë të Shqipërisë, duke shtuar se synimi është që të gjitha fondet që kanë të bëjnë me historinë shqiptare, të jenë si në Shkup, po ashtu edhe në Tiranë.
“Me kalimin e kohës synojmë që fondet që janë për historinë shqiptare, t’i kemi jo vetëm në mënyre elektronike, por edhe fizikisht të kenë mundësi të studiohet edhe në Arkivin e Maqedonisë por edhe në Arkivin e Tiranës. Unë besoj se ky bashkëpunim do të vazhdojë edhe më tej”, – theksoi zv/drejtori i Arkivit të Maqedonisë së Veriut, Muzafer Bislimi.
Kryetari i Komunës së Çairit, Visar Ganiu, në territorin e së cilës është hapur Këndi Arkivor, tregoi se e kanë mirëpritur ardhjen e Arkivit të Shqipërisë në Komunën e tyre.
“Jam tepër i lumtur që sot kemi mundësinë që bashkërisht ta hapim, që të gjithë studiuesit të kenë mundësi dhe qasje në të gjithë informacionin dhe të gjitha ato që i kanë lëndë hulumtimi, që të kenë mundësi që edhe pa qenë me prezencë fizike në Tiranë, të kenë mundësi nga këtu të hulumtojnë! Projekti është i qëlluar dhe më vjen mirë se pas Shkupit, projekti menjëherë bartet në Prishtinë!”, u shpreh Ganiu.
Kjo nismë e DPA-së ka për qëllim nxitjen e kërkimit shkencor dhe ofrohet me të njëjtat rregulla, të njëjtat procedura, të njëjtën shpejtësi dhe të njëjtën formë siç ofrohet në Sallën e Studimit të Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave.
Procedura e regjistrimi në Sallën e Studimit kryhet përmes internetit, jashtë këtij Këndi Arkivor, në adresën katalogu.arkiva.gov.al. Pas aprovimit, që zgjat një ditë pune, aplikuesi përmes E-mailit do të pajiset me fjalëkalimin për të hyrë në Sallën e Studimit.
Pasi të jetë bërë ky regjistrim, qytetari dhe studiuesi mund të porosisë dosjet që dëshiron, ta konsultojë, si në këtë Kënd Arkivor, po ashtu edhe në adresën katalogu.arkiva.gov.al.
Dosjet e porositura do të shërbehen ditën që është përzgjedhur nga aplikuesi në sistem dhe do të qëndrojnë të qasshme për pesë ditë pune. /ata/ KultPlus.com
Dita finale e manifestimit kulturor – shkencor “Ditët e Alfabetit” në Institutin e Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Shkup, kur shënohet edhe përvjetori i themelimit të Institutit, iu kushtua Zonjës së Parët të Alfabetit – Parashqevi Qiriazi, e cila këtë vit e ka 50 vjetorin e vdekjes.
Në nderim të këtyre datave të rëndësishme për historinë kombëtare të shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut dhe jo vetëm, gjatë aktivitetit të sotëm morën pjesë ambasadorja e SHBA-ve në Shkup, Kejt Bërns dhe ministrja e Kulturës, Irena Stefoska.
Drejtori i Institutit, Skender Asani, në fjalën e tij tha se pikërisht në ditën kur 112 vjet më parë i mbylli punimet Kongresi i Manastirit, përkujtojmë njërën nga figurat kryesore të kohës, iluministen shqiptare Parashqevi Qiriazi, të cilën e kemi quajtur Zonja e Parët të Alfabetit.
Përkunëdër vështirësive që patëm me pandeminë, megjithatë manifestimi kulturor – shkencor “Ditët e Alfabetit”, i dha një shije të veçantë gjithë këtyre ditëve, duke përkujtuar figura të shquara iluministe, që dhanë kontribut të jashtëzakonshëm në emancipimin tonë, nënvizoi Asani.
Ministrja e Kulturës, Irena Stefoska, duke uruar për manifestimin, tha se gjuha është mjet komunikimi, por gjuha amtare është amanet – ajo është fjala e parë që e dëgjojmë në ardhje në këtë botë, dhe e fundit derisa ikim nga kjo botë. “Në gjuhën shqipe, për mua është shumë e ëmbël dhe melodike fjala “Faleminderit”, tha Stefoska.
Ambasadorja e SHBA-ve në Shkup, Kejt Bërns, theksoi rëndësinë e respektit të ndërsjellë të kulturave të ndryshme që jetojnë në Maqedoninë e Veriut. Ajo uroi shqiptarët për Ditën e Alfabetit dhe Institutin për patronazhin, duke inkurajuar vazhdimin e kultivimit të vlerave të përbashkëta, mirëkuptimit dhe tolerancës.
Femi Cakolli, kryetar i Kishës Protestante Ungjillore të Kosovës, u ndal në rëndësinë e misionarëve protestantë në përhapjen e dritës së diturisë diturisë, ku spikaste figura e Parshqevisë.
David Hosaflook, drejtor i Institutit për Studime Shqiptare dhe Protestante, foli lidhur me rolin e madh që patën misionaret protestante në përhapjen e shkrim-leximit në mesin e popullatës.
Njëra nga autoret e librit me dokumente “Ditari i Parashqevi Qiriazi”, Nora Maliqi-Zylali, theksoi rëndësinë e zbardhjes së këtyre dokumenteve, që flasin për një segment shumë të rëndësishëm të jetës së Parashqevisë, si njëra nga pjesëmarrëset e Konferencës së Parisit në vitin 1919.
Në fund u shfaq filmi dokumentar kushtuar Parshqevi Qiriazit, me kontributin e Jasmina Shopova, Merita Maksuti e Jasna Susha, i cili film do të paraqitet edhe në UNESCO. / ITShKSh/ KultPlus.com
Këngëtarja e famshme shqiptare, Rita Ora përgjatë bisedës në konferencën virtuale “Diaspora Flet 2020” me Erion Veliajn, u shpreh se ndjehet krenare për prejardhjen e saj dhe titullin që Kosova ia ka dhënë, shkruan KultPlus.
Përgjatë bisedës me kryebashkiakun e Tiranës, Ora shtjelloi tema të ndryshme, ndër të tjera ajo foli edhe për nacionalitetin që ka.
Këngëtarja Ora nuk kursei së shprehuri se ndjehet krenare për titullin që Kosova ia ka dhënë.
“Kam qenë gjithmonë entuziaste e të folurit kaq hapur e të pasurit titullin Ambasadore Nderi e Kosovës sepse ishte një nga momentet më të mira të jetës sime”, u shpreh ajo.
Ndër të tjera ajo përmendi edhe mënyrën se si është rritur.
“Jam shumë krenare nga vij dhe prindërit e mi më kanë rritur duke folur shqip në shtëpi dhe me frymën e kulturës trashëgimisë dhe me këtë vjen krenaria, vendosmëria, disiplina dhe ti thjesht bëhesh më i vendosur nga ç’je, ndihem kaq e gëzuar që shoh artistë të famshëm që vijnë nga vendi im”, theksoj Ora.
Historiani i artit Geoffrey Shamos dhe Lauren Hartog, menaxher i Galerisë Vicki Myhren të Universitetit të Denver, kërkuan 45 artistë që bënin maska për të marrë pjesë në një shfaqje aktuale.
Shamos thotë se zgjedhja e favoritëve është e vështirë, por Humbja e Pallogaritshme e Trey Duvall, e bërë nga rripat e kyçit të spitalit të shkruar me emrat e atyre që kanë vdekur nga komplikimet e Covid “më godet çdo herë”, ndërsa Peshku Porcupine i Liz Sexton “i bën vizitorët të buzëqeshin”./ KultPlus.com
Akademik Ali Aliu nga Maqedonia e Veriut dhe profesor Xhevat Lloshi janë fitues të çmimit “22 Nëntori” të Maqedonisë së Veriut.
Evenimenti i ndarjes së çmimit u mbajt me respektimin e masave kundër koronavirusit të ri (COVID-19) në parlamentin e Maqedonisë së Veriut, ku të pranishëm ishin kryeparlamentari Talat Xhaferi, një delegacion qeveritar i udhëhequr nga zëvendëskryeministri i parë i Maqedonisë së Veriut, Artan Grubi si dhe përfaqësues të partive politike, akademikë dhe studiues.
Çmimi “22 Nëntori” ndahet me rastin e Ditës së Alfabetit Shqip ndërsa nga Këshilli për ndarjen e çmimit theksojnë se çmimi ndahet për mirënjohjen e njerëzve nga jeta politike, kulturore dhe shoqërore, të cilët kanë dhënë kontribut në avancimin e bashkëjetesës mes kulturave të ndryshme në Maqedoninë e Veriut.
Akademiku Ali Aliu në fjalën e rastit tha se me këtë çmim atë e lidhin edhe kujtimet e shkollës fillore, që ai e ka kryer në qytetin e Manastirit dhe ka qëndruar si konviktor në “ndërtesën e ABC-së”, ndërtesë në të cilën u mbajt Kongresi i Manastirit.
“Për të gjitha këto, një falënderim i madh këshillit që konsideroi se e meritojmë këtë nder, Xhevat Lloshi dhe unë, dhe për praninë tuaj që e konfirmoni këtë”, tha Aliu.
Profesori Xhevat Lloshi tha se ndonëse çmimi lidhet me historinë dhe kulturën shqiptare, ai ka vend edhe në historinë e Maqedonisë së Veriut dhe e pasuron atë.
“Dëshiroj të vë në dukje që çdo fëmijë në Shqipëri e mëson që në fillim këtë ngjarje të madhe. Por, nga ana tjetër, kjo ngjarje ka ndodhur në territorin e Maqedonisë së Veriut. Unë mendoj që çmimi që jepet tani, tregon për një frymë të re në marrëdhëniet midis popujve”, tha Lloshi.
Për shqiptarët, Kongresi i Manastirit ishte ngjarja më e rëndësishme në fillim të shekullit XX, ku me rezultatet e saj më 28 nëntor të vitit 1912 u shpall edhe pavarësia e Shqipërisë.
Me këtë, 22 nëntori mbetet ditë përkujtimore në Maqedoninë e Veriut, Shqipëri, Kosovë dhe në diasporën shqiptare./atsh/ KultPlus.com
