Ka nisur pelegrinazhi i bektashinjve në Malin e Tomorit. Besimtarët i janë që prej ditës së djeshme malit të shenjtë, ku deri në 25 gusht në këtë vend do të jetë festë. Ashtu siç është bërë tashmë traditë, pika kulmore e kësaj feste të shenjtë është data 22 gusht, ndërkohë që përgjatë këtyre ditëve pelegrinët kryejnë ritet duke bërë kurban, ndezin qirinj dhe luten.
Festa e Shenjtë e Bektashinjve organizohet nga 20-25 Gusht dhe mbledh çdo vit në Teqenë e Kulmakut pelegrinë nga e gjithë Shqipëria dhe jo vetëm.
Deri më tani në këtë vend kanë ardhur mbi 350 mijë pelegrinë, ndërsa shtoi se deri në darkë pritet që numri të shkojë mbi 450 mijë.
Mijëra pelegrinë udhëtojnë drejt Teqesë së Kulmakut për të kremtuar festën e Baba Tomorrit nën ritmet fetare të bektashinjve, pavarësisht besimeve fetare që i përkasin.
Të gjithë besimtarët dhe pelegrinët që i bashkohen kësaj feste të shenjtë, në shenjë mirësie bëjnë kurban një qengj për veten dhe familjen.
Sipas gojëdhënave thuhet se Abaz Aliu, nga Arabia, së bashku me vëllanë e tij të vogël, u vendosën në Berat, duke u bërë mbrojtës të nahijes. I vëllai mbronte qytetin e Beratit, ndërsa Abaz Aliu u vendos në Tomorr, për të mbrojtur gjithë fiset dhe krahinat e Tomorit. Ditën e 25 gushtit shpirti i tij vjen nga Olimpi dhe kthehet përsëri për të çliruar viset e Beratit nga gjithë të këqijat. Populli ka respekt e nderim hyjnor për dy vëllezërit, sepse betohet “për Baba Tomor”, “për Abaz Ali”.
Legjendat e gojëdhënat popullore hedhin dritë mbi frikën, mbi forcën magjike të barnave që përdoreshin për shërimin e sëmundjeve, por shprehin njëkohësisht respekt dhe nderim për Baba Tomorrin e për Abaz Alinë. Shenjtërimi i Tomorit nuk është rastësi, por është rrjedhojë e bukurive të rralla dhe e madhështisë së tij. Mbi këto bukuri të veçanta të tij u krijuan misteret, miti, legjenda, gojëdhëna. Këtë e vënë re hulumtuesit e ndryshëm.
Edhe pse mendohej se pandemia do t’i frenonte pelegrinët për t’u bërë pjesë e këtij peligrinazhi, që prej datës 18 që u shënua edhe nisja e pelegrinëve të parë drejt malit, ndërkohë që festimet do të përfundojnë të martën në mbrëmje. Çdo pelegrin që bëhet pjesë e kësaj feste kryen në mal ritet shumëshekullore të besimit bektashi për festën e Abaz Aliut, ku përfshihen ndezja e qirinjve në vendet e shenjta, dhurimi i të hollave pranë objekteve të kultit dhe flijimi e një deleje apo qengji.
Sakrifica e qengjit është rituali i veçantë i kësaj feste, ku në shenjë pastrimi pas flijimit, besimtarët duhet të lyejnë ballin me gjakun e qengjit të sapotherur, të kryejnë lutjen dhe më pas mishi i qengjit të sakrifikuar piqet në hell dhe ndahet ndërmjet pelegrinëve. / KultPlus.com
