Rivitalizimi i Amfiteatrit të Durrësit, Rama: Ndikim i drejtpërdrejtë në turizëm dhe ekonomi

Amfiteatri madhështor i Durrësit, monumenti 2700-vjeçar, më i madhi që romakët ndërtuan jashtë Romës, do të vazhdojë të zbulohet më tej, me shumë kujdes, si një zemër e hapur e Durrësit antik dhe modern, falë projektit për rivitalizimin e tij, besuar arkitektit të mirënjohur Stefano Boeri.

Ky projekt tejet i rëndësishëm me impakt të drejtpërdrejtë në turizëm dhe ekonomi, është fryt i bashkëpunimit të suksesshëm mes qeverisë dhe bashkisë së Durrësit  për hartimin e një vizioni të ri për Durrësin, si qytet me potencial të jashtëzakonshëm zhvillimor.

Projekti u prezantua këtë mbrëmje në mjediset e Amfiteatrit, nga arkitekti Stefano Boeri me pjesëmarrjen e Kryeministrit Rama, ministres së Kulturës Elva Margariti, kryetares së Bashkisë së Durrësit Emiriana Sako dhe qytetarëve durrsakë.

Kryeministri Edi Rama, në fjalën e tij gjatë ceremonisë së prezantimit të projektit, deklaroi se amfiteatri madhështor do të vazhdojë të zbulohet më tej si një zemër e hapur e Durrësit antik dhe modern, duke shfaqur një përmasë monumentale të historisë mijëravjeçare të qytetit ku do të vazhdohet të ndërtohet me vizion, ambicie, aftësi e përkushtim një motor i fuqishëm ekonomik për Shqipërinë 2030.

Rama e cilësoi këtë projekt si sfidues e me shumë kompleksitet.

“Është një projekt i cili vetvetiu është afatgjatë, jo vetëm për arsye financiar, por edhe për arsye të ngadalësisë që imponon ecja “si mbi vezë“, për shkak të kësaj pasurie që është ende e mbuluar dhe duhet zbuluar me kujdes, ashtu sikundër edhe për shkak të domosdoshmërisë së qasjes së butë dhe me përfitim, dhe jo me humbje për banorët dhe të zotët e godine që rrethojnë amfiteatrin”, u shpreh Rama.

Rama tha se ky është një projekt që nga njëra anë garanton vazhdimin e punës së nisur disa vite më parë me zbulimin e një pjesë të kësaj pasurie kolosale, por shtrihet në vazhdim si një projekt i një gjenerate dhe përbën një pasqyrë të një ambicie të madhe.

“Sepse realisht ecuria e këtij projekti do të jetë një tjetër element shtysë për ekonominë, turizmin, artin e kulturën jo thjeshtë të qytetit të Durrësit, por në nivel kombëtar”, u shpreh ai.

Rama vuri në dukje se ajo që e bën Durrësin gjithmonë e më të rëndësishëm në hartën e zhvillimit të përgjithshëm të vendit është fakti se Durrësi, për shkak të pozicionit, potencialit e trashëgimisë ka një peshë specifike që do të shkojë duke u rritur me impaktin kombëtar në të gjitha nivelet.

“Prandaj investimet në Durrës nuk janë investime në një zonë të kufizuar apo nga një bashki, por janë investime që sjellin impakt shumë më të gjerë se sa vet impakti në bashkinë e Durrësit. Kjo i bën qytetarët e Durrësit përfituesit e drejtpërdrejt të parë dhe kryesor, por padiskutim kjo sjell përfitim edhe për të tjerët që nuk janë qytetarë të Durrësit”, theksoi Kryeministri.

Një aspekt tjetër të rëndësishëm theksoi Rama, është rritja eksponenciale e vlerës së pronës në Durrës.

“Ka filluar të ketë një rritje të veçantë, krahasuar edhe me vendet e tjera, përfshirë edhe Tiranën për shkak të projektit të portit turistik, Ky është vetëm një element, shumë i rëndësishëm, që do të rrisë vlerën e pronës së banorëve të Durrësit, ndërkohë që projekti i amfiteatrit është një tjetër element. Ndërkohë që të gjitha projektet e tjera kanë peshën e vet specifike në rritjen e vlerës së pronës, ashtu sikundër edhe projektet kulturore edhe progami i terreneve sportive”, tha Kryeministri.

Rama tha se në Durrës do të zgjerohen në mënyrë të vazhdueshme arteret e qarkullimit të të gjithë energjisë së organizmit të qytetit dhe do të bëjnë që banorët e Durrësit, ose kërkesa për banim të shkojë duke u bërë më e lartë dhe vlera e pronës të rritet.

Rama bëri të ditur se element tjetër është dimensioni i artit dhe kulturës.

“Kemi pasur shumë dëshirë të bëjmë më tepër për sportin. Kemi bërë aq sa kemi mundur, pasi pengesat kanë qenë të jashtëzakonshme e të befasishme dhe na kanë detyruar të bëjmë spostime të vëmendjes dhe fondeve. Vetëm tani na është dhënë mudnësia të hedhim një hap të rëndësishëm për projektin e sportit> Enjëjta gjë vlen dhe për artin dhe kulturën. Këtë vit kemi një financim që është më i larti i të gjitha viteve për kalendarin e artit e kulturës në vijën bregdetare dhe Durrësi zë vendin kryesor”, u shpreh Rama.

Kryeministri informoi se ky program është hartuar nga Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe ajo e Kulturës ku peshën kryesore e ka Agjencia Kombëtare e Turizmit. Sipas tij, ky është vetëm fillimi i një përpjekjeje që çdo vit do të rritet hapësira dhe epsha e aktiviteteve kulturore dhe artistike dukej u dhënë mundësi banorëve të qyteteve kryesore si fillim që të kenë akses edhe më shumë por duke e çuar edhe në pika periferike.

Kryeministri po ashtu deklaroi se një skenë ultramodern lëvizëse e operas do të sjellë premierat e operas edhe në sheshet e qyteteve të tjera të vendit.

Kjo, sipas tij, për tu dhënë mundësi shumë më tepër qytetarëve të konsumojnë edhe këtë lloj produkti.

Njëkohësisht, ai informoi edhe për nisjen e një tjetër projekt në bashkëpunim me Fondin Shqiptarë-Amerikan të Zhvillimit për rikonceptimin dhe rikualifikimin urban të rrugicave e godinave në pjesën e pasme të bulevardit kryesor me vlerë historike./KultPlus.com

Zbulimet arkeologjike në Durrës, sondazhe gjeologjike të reja në Amfiteatër

Në Amfiteatrin Antik të Durrësit ka nisur sondazhi i shtresave gjeologjike të pazbuluara dhe të panjohura deri më sot nga studiuesit dhe arkeologët. Këto sondazhe i paraprijnë ndërhyrjes së mëtejshme për zbulimin e plotë të monumentit më të madh të botës antike në vend dhe rajon.

“Ministria e Kulturës ka bërë përzgjedhjen e një kompanie që do të bëjë sondazhet duke nxjerrë kampionet nga pjesa e arenës dhe pjesë të tjera dhe pasi të bëhet analiza dhe studimi i sondazheve pritet dalja në konkluzion nga ana e specialistëve deri ku mund të shkojë tabani dhe lloji i shtresave. Punime këto që nuk kanë mundur të bëhen më parë”, ka thënën drejtor i Qendrës Muzeore Durrës, Alban Ramohito.

I zbuluar në vitin 1966, Amfiteatri i Durrësit, një nga 30 amfiteatrot e botës antike, është ndërtuar në fund të shek. I pas Krishtit, në periudhën e perandorit Trajan. Për afro 2 shekuj ai u përdor për dyluftimet e gladiatorëve dhe të kafshëve të egra dhe kishte një kapacitet për 15 mijë shikues. Sipas autoriteteve muzeore, sondazhet e sapo nisura nuk do të pengojnë në vizitueshmërinë e monumentit antik për këtë sezon turistik, që gjithsesi do të ofrojë më pak objekte të trashëgimisë sonë për t’u vizituar, pasi dhe muzeu më i madh arkeologjik në vend është nën rikonstruksion.

 “Në këtë moment kemi vetëm Amfiteatrin të vizitueshëm, pasi Muzeu është në rikonstruksion, Hamami gjithashtu. Edhe Torra Veneciane, që shpresojmë të hapet para sezonit turistik. Me hapjen e Torrës, po dhe të Amfiteatrit do të kemi një fluks të konsiderueshëm vizitorësh të cilin e mirëpresim për t’u dhënë shërbimet e dëshiruara”, është shprehur Alban Ramohito.

Amfiteatri dhe zonat kryesore arkeologjike A dhe B, në Durrës, pritet t’i nënshtrohen ndërhyrjeve të shumta për të nxjerrë në pah vlerat që ato mbartin nën dhe mbi tokë, për ta kthyer Durrësin në një nga destinacionet turistike më tërheqëse në 10 vitet e ardhshme. / Top Channel / KultPlus.com

Amfiteatri i Durrësit, Margariti: Nis puna për projektin e gërmimit dhe restaurimit

Në Amfiteatrin e Durrësit, i ndërtuar në fund të shek 1 pas Krishtit dhe i zbuluar në vitin 1966 nga arkeologu i njohur Vangjel Toçi, ka nisur puna për projektin e gërmimit dhe restaurimit.

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti tha sot se “me vendim të Këshillit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore Materiale ka nisur puna në hapësirat e amfiteatrit”.

“Projekti madhor i gërmimit dhe restaurimit po paraprihet nga sondazhi arkeologjik dhe aplikimi i sondave gjeologjike vertikale dhe horizontale me qëllim njohjen më të mirë të shtresave nëntokësore, shtrirjen e monumentit, lidhjen e tij me truallin natyror si dhe nivelin e ujërave nëntokësore”, theksoi Margariti.

Ministrja Margariti u shpreh se “rezultatet që po përftohen do të shërbejnë për hartimin e raporteve, të cilat do të krijojnë bazën e shëndoshë për vijimin e projektit për nxjerrjen në dritë të kësaj pasurie të jashtëzakonshme”.

Amfiteatri i Durrësit ka arkitekturë romake dhe është ndërtuar në fund të shek. I pas Krishtit, në periudhën e perandorit Trajan. Ai është shfrytëzuar për dyluftimet e gladiatorëve dhe të shtazëve të egra për afro 2 shekuj.

Monumenti është zbuluar në vitin 1966 nga arkeologu i njohur Vangjel Toçi. Deri tani është zbuluar rreth gjysma e amfiteatrit, me pjesën perëndimore dhe veriore të shkallareve, si dhe një pjesë e galerive.

Amfiteatri i lashtë po tërheq gjithnjë e më shumë turistë vendas dhe të huaj./ atsh / KultPlus.com

56 vite kur arkeologët shqiptarë zbuluan Amfiteatrin më të madh në ballkan, Amfiteatrin e Durrësit

Amfiteatri i Durrësit është ndërtuar 19 shekuj më parë, ndërsa për ekzistencën e tij kishte prova edhe para zbulimit të tij. Njëra prej tyre ishte edhe një mbishkrim i gjetur në muret e kalasë së qytetit, në lidhje me luftimet e gladiatorëve në amfiteatër.

Amfiteatri i Durrësit është zbuluar në vitin 1966 nga bashkëpunëtori i vjetër shkencor Vangjel Toçi, vit në të cilin kanë nisur dhjetëra ekspedita të sektorëve kërkimorë e shkencorë, shqiptare e të huaja. Në mënyrë intensive gërmimet janë përqendruar në vitet 1967-1970 të cilat detyruan zhvendosjen e 55 familjeve dhe prishjen e 33 banesave private për t’i hapur rrugë zbulimit të ndërtesës antike.

Amfiteatri i Durrësit, më i madhi dhe më i rëndësishmi, jo vetëm në Shqipëri, por edhe në Ballkan.

Ai ka vlera të veçanta arkitekturore dhe artistike dhe mund të krahasohet me monumentet e kësaj periudhe të Pompeit dhe Kapuas në Itali. Amfiteatri ka trajtë elipsi me diametër 136 metra dhe lartësi rreth 20 m. Shkallarja për shikuesit e veshur me pllaka të bardha merrte 16-20.000 veta, ndërsa në arenë zhvilloheshin luftimet e gladiatorëve.

Ky amfiteatër ka arkitekturë romake dhe ndërtimi i tij në qendër të qytetit 350 m larg detit, fillon në rrafshin e arenës 5,5 m mbi nivelin e detit, ndërsa 2/3 mbështetet në kodër. Amfiteatri 2700-vjeçar qëndron mes 30 amfiteatrove të zbuluar të botës antike nga Roma deri në Budapest dhe Lion.

Pas viteve 90 një sërë projektesh synojnë të realizojnë zbulimin e plotë të ndërtesës dhe bashkëpunimi me Universitetin e Parmës pritet të formësojë përfundimisht në të ardhmen të gjithë gjeografinë e shkueshme të Amfiteatrit. / KultPlus.com