Një rrugë përplot sfida deri në skenat ndërkombëtare, Elbenita Kajtazi: Kam qëndruar edhe pa bukë

Suada Qorraj

Fotografitë Valbon Tishukaj

Historitë e jashtëzakonshme të suksesit jo çdo herë fillojnë në rrugët e lehta nëpër të cilat përballë ecjes nuk ke pengesa. Ndonjëherë pikërisht rrugët më të vështira, ato të cilat të hedhin sa në një skaj në tjetrin, janë rrugë në të cilat ndërtohet e ardhmja. E pikërisht e tillë është edhe historia e sopranos, Elbenita Kajtazi, dikur vajzës së vogël që shiste qumësht në lagje, kurse sot gruas, zëri i së cilës ka pushtuar teatrot ndërkombëtare.

Sikurse në çdo vit tjetër, edhe këtë herë KultPlus, Ditën e Gruas e shënoi pikërisht me rrëfimin e jetës, fëmijërisë, sfidave, por edhe magjinë e majës së suksesit, të sopranos Elbenita Kajtazi, shkruan KultPlus.

Nën moderimin e gazetares Xhemile Hysenaj, sopranoja Kajtazi me një modesti të jashtëzakonshme dhe një oratori për lakmi, nisi të shpaloste kujtimet e fëmijërisë, tregoi se si kur ishte fëmijë, ruante lopën, dashurinë ndaj së cilës nuk hezitonte ta shprehte. Madje ajo rrëfeu edhe kohën kur për të ndihmuar familjen, rrugët e lagjes ku banonte i kishte shfrytëzuar si vendin ku qumështin e lopës, të cilës i kishte vënë dhe emër, e shiste.

“Pas luftës, nga shtëpia e madhe ku jetonim së bashku me axhallarët, tashmë jetonim ndaras, dhe si në çdo familje tjetër ishte bërë edhe ndarja e gjërave. Ne gëzuam një nga dy lopët e familjes. Unë e kam dashur shumë atë lopë, aq sa s’mund ta përshkruaj me fjalë, Larukë i kam thënë. Me të kam shkuar në arat e fshatit. Qumështin të cilin nëna e merrte nga lopa unë e kam shitur në lagje dhe për këtë jam shumë krenare”, kujton kështu Kajtazi një pjesë nga fëmijëria e saj.

Sopranoja thekson rrugët që bënte së bashku me lopën e familjes, nga shtëpia tek arat, kalonin edhe përmes qytetit ku ajo shpesh herë takohej me nxënësit e tjerë të shkollës, të cilët pa hezituar e përqeshin faktin që ajo kujdesej për lopën. “Mua s’më ka interesuar edhe aq shumë kjo sepse unë e kam dashur lopën time aq shumë sa fjalët e tyre nuk më lëndonin”, vazhdoi rrëfimin e saj me përplot nostalgji e komplekset nuk kishin vend te kjo artiste e madhe.

Meqë ky event po mbahej pikërisht në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, Kajtazi kishte vendosur që në rrëfimin e jetës së saj të ndalej tek tri gratë që ja ndryshuan përgjithmonë rrjedhën e jetës.

Nëna ishte udhërrëfyesi i parë në jetën e saj. Duke e drejtuar atë vetëm drejt shkollimit, dhe insistimi i saj që Elbenita t’i ndjek ëndrrat, kishin qenë forca e parë që asaj i dhanë guxim për të provuar çdo sfidë.

Andaj, Kajtazi nuk rresht së përmenduri përkrahjen e madhe që ka marrë qysh si fëmijë nga nëna e saj. Ajo thotë se ndihet krenare për faktin se nëna e ka shtyrë gjithmonë atë dhe gashtë motrat e saj drejt shkollimit, pavarësisht kushteve të vështira në të cilën gjendej familja. Dhe pikërisht nëpërmjet kësaj shtytjeje të vazhdueshme, Elbenita Kajtazi hodhi hapat e parë drejt një karriere të suksesshme në muzikë. Fillimisht ajo përfundoi shkollën e mesme të muzikës në qytetin ku kishte lindur. Për të udhëtuar më pas drejt Prishtinës dhe për të zënë vendin e saj në Fakultetin e Arteve në kryeqytet.

Por, edhe ardhja në kryeqytet nuk ishte e lehtë. Kajtazi tregon se si për të vazhduar studimet dhe për të ja lehtësuar sado pak familjes barrën, ajo kishte filluar punën në një dyqan të rrobave.

“Në muajin e parë kur kam ardhë në Prishtinë, babai më ka ndihmuar duke më dhënë paratë e nevojshme për pagesën e konviktit dhe mensës dhe kjo ishte shuma që unë kisha për tërë muajin. Ka pasur raste kur s’kam shkuar në mense për shkak të ligjëratave të vonshme dhe kështu kam qëndruar dhe pa bukë. Por, pas një muaji kisha gjetur një punë në një butik, ku punova diku rreth një muaj e gjysmë”, deklaroi Kajtazi.

Kajtazi kujton edhe një nga ditët në këtë punë ku edhe kishte takuar një nga profesorët e saj, të cilit disa herë i kishte munguar në orën e mësimit. Teksa flet për të, Elbenita tregon se si ai i kishte kërkuar që ta linte punën ngase ai do të bënte të pamundurën që Elbenitës t’i siguroi një vend në Filharmoninë e Kosovës, ngase ajo posedonte një zë e talent të jashtëzakonshëm.

Pranimi në Filharmoninë e Kosovës dhe përfundimi me sukses i studimeve shënon ëndrrën e çdo prindi për fëmijën e tyre, njëlloj sikurse edhe për prindërit e Elbenitës. Por, ëndrrat e sopranos nuk ndaleshin këtu, ajo synonte të arrinte më tepër, të ndërtonte karrierën e saj jashtë kufijve të vendit.

Elbenita tregon se si në atë kohë gjendej përballë një dëshpërimi ngase kishte marrë një refuzim nga një këngëtar i famshëm shqiptar, dhe madje kishte menduar që të ndryshonte profesionin dhe të bëhej avokate. Por, ishte pikërisht intervista e Ermonela Jahos në njërin nga televizionet shqiptare, që Elbenitës i dha guximin t’i shkruaj asaj dhe t’i kërkoj ndihmë.

“E kam marrë telefonin dhe po i shkruaj në Facebook me një mesazh shumë të gjatë, ja dërgova disa video, duke i shpjeguar se nuk po i kërkoj t’më nxjerrë nga Kosova, por thjeshtë të më tregoj se sa vlejë. Ermonela ma ka kthyer mesazhin brenda dy minutave dhe më ka thënë se ngase i pëlqen zëri im ajo dëshiron të më ndihmoj”, tregon kështu me përplot emocione sopranoja, e ku nuk i munguan as lotët.

Këtë bisedë që ajo e bëri me Ermonelën, e konsideron si një nga bisedat që i ka ndryshuar jetën më së shumti dhe për të mirë. Tutje ajo shpjegon dhe takimin e saj të parë me Ermonelën dhe këngën që ka kënduar për të.

“Ermonela Jaho më ka dhënë një qafore me zemër dhe ka thënë që zemra e saj do jetë gjithmonë me mua”, rrëfen tutje Kajtazi.

Ishte Ermonela ajo që e ndihmoj Elbenitën që të konkurroj në një garë në Itali. Teksa rrëfen peripecitë e këtij rrugëtimi, ajo thotë se kur kujton këtë kohë, e mendon veten mjaft të guximshme sepse duhet guxim të shkosh nga një vend ku nuk ka as sallë të operës, në një garë ku marrin pjesë artistë nga e gjithë bota.

“Kam shkuar tre herë në atë garë, deri sa kam zënë vendin e parë”, thotë Kajtazi duke na dëshmuar për këmbëngulësinë e saj drejt suksesit.

Por, ndryshimi më i madh në jetën e Elbenitës ende nuk kishte ndodhur, ngase ditët e kaluara në Amerikë, kur kishe shkuar të përfaqësonte Kosovën, i dhanë kahje tjetër jetës së saj. Kajtazi tregon se si kishte menduar të mos largohej nga Amerika, të qëndronte atje dhe të bënte një ndryshim në jetën e saj, duke lënë pas familjen, nënë babin, por edhe Ardianin, që tashmë është edhe bashkëshorti i saj.

“Në Amerikë takova regjisoren Vera Kalabria ku në njërën nga ditët teksa qëndronim bashkë në kamp i thashë se kam vendosur që të mos kthehem në atdhe por të qëndroj në Amerikë, në atë kohë kisha një ambicie të madhe por një pjekuri shumë të vogël. Ishte Vera ajo që më këshilloi që të kthehesha në Kosovë, duke premtuar se në momentin që unë do marr shengen vizën ajo do më ndihmonte”.

Duke qenë një vajzë luftarake, Kajtazit nuk ju deshën më shumë se një muaj që të siguronte vizën dhe t’i shkruante Verës, gruas së tretë në jetën e saj që i dha shtysën e fundit ndoshta për nisjen e një karriere të suksesshme. Ajo tregoi me përplot emocione teksa e shpjegonte edhe me duar reagimin befasues që kishte marrë nga Vera Kalabria.

Fillimisht Kajtazi kishte shkuar në Vjenë ngase aty kishte dhe familjarë të saj, ku dhe fitoi bursë studimi që në audicionin e parë, por për shkak të kushteve jo të mira ekonomike ajo duhej ta refuzonte atë.

Një gjë e tillë nuk ndali dot shpirtin luftarak dhe kërkues të Elbenitës, me ndihmën e Verës ajo udhëton për në München, ku do të mbante audicion në teatrin e këtij qyteti.

“Kur shkova në München drejt e në audicion me pantallona dhe atlete, teksa teatri ishte aq i madh dhe po aq i bukur”, rrëfen sopranoja.

Teatri i Münchenit kishte pranuar pa hezitim që Elbenitën ta bënte pjesë të ekipës së vet, mirëpo pikërisht itendanti i atij teatri, që e kishte përkrahur Kajtazin që në momentin kur kishte hyrë brenda e kishte udhëzuar që të mos pranonte një gjë të tillë sepse më pas do të kishte një karrierë të shkurtër operistike duke i siguruar asaj një tjetër audicion në Operën Gjermane të Berlinit. Madje ai i kishte ndihmuar edhe me pagesën e rrugës duke i lënë dhe një letër në të cilën i uronte fat.

Shkuarja në Berlin e takoi prapë Elbenitën me Verën ku këtë herë i kishte ndihmuar sopranos që në audicion të mos shkonte e veshur me pantallona siç kishte bërë deri atëherë. Dhe nga këtu fillon dhe karriera e saj e suksesshme në botën e operës ngase ajo tashmë ishte pranuar në Operën Gjermane të Berlinit.

Kajtazi madje tregon se si në provën e parë kishte shkuar dhjetë minuta me vonesë, e të cilën e konsideron si një nga mësimet më të mëdha të jetës sepse nga ajo ditë ajo kishte mësuar kulturën e të arriturit me kohë në prova.

Kajtazi rrëfen edhe për paraqitjen e saj të parë në skenën e operës, emocionet por dhe frikën që ka përjetuar, ngase për të ishte hera e parë që luante në një skenë aq të madhe e me një publik aq të madh. Ajo e konsideron shumë të rëndësishme faktin që pavarësisht hezitimeve të saja se nuk kishte arritur të luante si duhej në shfaqje, ishte pikërisht regjisorja ajo që e kishte frymëzuar dhe bërë më të fortë e duke e vënë në pah punën e mirë që kishte bërë.

Në mbrëmjen e organizuar nga KultPlus, Elbenita i kishte të pranishëm edhe familjarët, por një gjë të tillë nuk i has shpesh ta përjetojë edhe në skenat ndërkombëtare.

Shkaku i vizave, familjarët e saj rrallë kanë qenë të pranishëm, por që pjesërisht ata kanë arritur të shohin shfaqje të Elbenitës në skenat ndërkombëtare e ky për të mbetet një emocion i veçantë.

Kajtazi, përkundër suksesit, një bashkëpunim të mirë vazhdon ta mbajë me Filharmoninë e Kosovës dhe festivalet klasike në vendin tonë. Sopranoja tregoi se nuk përjashton mundësinë e mbajtjes së një koncerti në Kosovës së shpejti, mirëpo që sipas saj ende nuk ka ndonjë gjë definitive në këtë aspekt ngase akoma janë në bisedime e sipër.

Krejt në fund të këtij rrëfimi inspirues, ishte edhe publiku ai i cili me pyetjet e tyre u interesuan më tepër edhe për faktin nëse Elbenita ka mirësinë dhe vullnetin që tu ndihmonte studentëve, njëjtë si Ermonela që i kishte ndihmuar asaj dhe publiku vetëm sa e kuptoi që Elbenita tashmë e kishte bërë një gjë të tillë e do të vazhdonte ta bënte sa herë që të kishte mundësi.

Të pranishmit, të emocionuar pafund nga ky rrëfim, pas përfundimit të ngjarjes, e takuan nga afër Elbenitën duke e përgëzuar për guximin e ku nuk mungonin as fotografitë e shumta. / KultPlus.com

Elbenita Kajtazi nesër në KultPlus Caffe Gallery, vjen me një rrëfim inspirues

Nesër duke filluar nga ora 19:00 në ambientet e KultPlus Caffe Gallery do të organizohet bashkëbisedim me sopranon e njohur kosovare, Elbenita Kajtazi.

Kajtazi që tash e sa vite është duke shënuar një karrierë të bujshme në skenën ndërkombëtare. Kjo mbrëmje përkon me festën e 8 Marsit, festës së gruas, ku Elbenita Kajtazi është shembulli më i mirë i një gruaje që ka luftuar për të arritur suksesin e saj.

Jeni të ftuar të jeni pjesë e kësaj mbrëmjeje ku do të përjetoni nga afër rrëfimin e suksesit të artistes Kajtazi.

Poashtu pas diskutimit keni mundësi ta takoni edhe personalisht artisten, duke shijuar edhe nga një gotë verë. / KultPlus.com

Një gotë verë e muzikë për dashni më 14 Shkurt në KultPlus Caffe Gallery

KultPlus Caffe Gallery po hap dyert për të dhuruar dashuri e për ta bërë më të ngrohtë ditën e 14 Shkurtit.

Ditën e dashnisë do ta festojmë bashkë me këngët më të mira që i këndojnë kësaj ndjenje dhe me nga një gotë verë.

Nën zërin dhe tingujt fantastik të muzikës së Endrit Rexhepit, pas gotës së parë të verës, gotën e dytë e ke gratis nga KultPlus Caffe Gallery.

Bashkoju karavanit të festës së dashurisë më 14 shkurt, duke filluar nga ora 14:00 e deri më 21:30. / KultPlus.com

Në KultPlus Caffe Gallery, artistët diskutuan me Kurtin dhe Osmanin për problemet me të cilat përballet ky komunitet

Suada Qorraj

Ambientet e  KultPlus Caffe Gallery tashmë kishin hapur dyert për të mirëpritur artistë e regjisorë të shumtë, të cilët tashmë po prisnin që të takoheshin dhe diskutonin për artin dhe kulturën me liderin e Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti dhe Presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, shkruan KultPlus.

Ishte gazetari Arbër Selmani ai që hapi mbrëmjen duke falënderuar të ftuarit, por edhe dy figurat kyqe të kësaj mbrëmjeje.

Teksa e tërë vëmendja tashmë ishte përqendruar pikërisht tek katërshja që qëndronte përballë komunitetit të artistëve, Vjosa Osmani filloi fjalimin e saj duke treguar se është çdo herë kënaqësi e madhe takimi me artistët.

Ajo shtoi më pas se ky vit ka qenë një vit i suksesshëm për filmin e Kosovës, duke potencuar filmin “Zgjoi”, me regji të Blerta Bashollit, por edhe duke vënë theksin në atë se përgjatë këtij viti, kultura dhe tradita shqiptare me një sukses të madh po i shpaloset botës.

“Ky vit ka qenë tepër i suksesshëm, e kemi suksesin e fundit me filmin “Zgjoi”, të Blerta Bashollit, sukses që na ka bërë krenarë të gjithëve.  Pastaj, këto ditë po shohim se si Rita Ora do ta prezantojë traditën tonë, veshjet tona, nëpërmjet një videoklipi të ri, suksese këto që nuk janë të vetme, sepse nëpërmjet kulturës, artistët po promovojnë kulturën tonë”, ka thënë para të pranishmëve Osmani, e cila ka shtuar se edhe këtë vit shpreson në suksese të mëdha të komunitetit të artistëve, sukses që e kanë dëshmuar tash e shumë vite, e që sipas saj, për fat të keq, politikanët dukshëm kanë pas performancë më të dobët se sa komuniteti i artistëve.

Tutje ajo ka shtuar se përkrahja që do ti japin kulturës nuk do të jetë përkrahje vetëm për artistët, por një përkrahje për shtetin, sepse ky komunitet është imazhi dhe pasqyra më e mirë e një shteti. E sipas saj një shtet i mençur investon në një imazh të mirë, e briliant që artistët kanë ndërtuar përgjatë viteve.

Ndërkaq lideri i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kuri shpalosi programin qeverisës të partisë së tyre, gjithnjë në fokus të artit dhe kulturës. A theksoi se në ketë program përfshihen institucionet e artit, krijimi i Teatrit te Operas dhe Baletit e shumë investime të tjera.

“Me qeverisjen tonë, pas zgjedhjeve të 14 shkurtit, institucionet e artit do të kenë buxhet vetjak dhe të qëndrueshëm, pra nuk do të varen nga Ministria në linja buxhetore. Teatri Kombëtar dhe teatrot e qyteteve do të kenë të garantuar financimin e rregullt dhe fondin e shtuar për projektet artistike. Njëjtë dhe për baletin, ansamblin dhe institucionet e tjera. Do ta themelojmë edhe Teatrin e Operas dhe Baletit si institucion të vetëqëndrueshëm”, deklaroi ndër të tjera Kurti.

Kurti shtoi se në plan programin e tyre zgjedhor përfshihet edhe shpëtimi i trashëgimisë në rrezik, por edhe mbrojtja e përhershme e aseteve të trashëgimisë kulturore.

Kurse Ardianë Pajaziti, kryeredaktore e KultPlus ka thënë para të pranishmëve se pikërisht në mbrëmjen e sotme, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery janë mbledhur artistë të profileve të ndryshme, që presin mbështetjen e institucioneve shtetërore për jetësimin e projekteve dhe ideve të tyre.

“Artistët vazhdojnë të jenë imazh i mirë i Kosovës, andaj, një mbështetje institucionale më e madhe ndaj këtij komuniteti, është shumë i rëndësishëm për artistët por edhe për imazhin e Kosovës”, ka thënë Pajaziti.

Më pas, Pajaziti bashkë me Osmanin dhe Kurtin kanë takuar veç e veç të gjithë artistët pjesëmarrës, të cilët edhe kanë treguar për idetë dhe mundësitë e bashkëpunimit në jetësimin e projekteve të ndryshme. Ndërkohë, të pranishmit kanë pas rast të shohin për së afërmi ekspozitën e Yllka Letit, ekspozitë që vazhdon të jetë e hapur në ambientet e KultPlus Caffe Gallery

(Ngjarja u mbështet nga Stone Castle, Fluidi, Birra Prishtina dhe Uji Dea) /KultPlus.com

Yllka Leti në hapjen e ekspozitës së saj: Tash e disa vite unë pikturoj që të jetoj

Jeta Zymberi
Fotografitë: Nok Selmani

Është e jashtëzakonshme kur zemrat humane bëhen bashkë për një kauzë të veçantë. I jashtëzakonshëm është edhe arti i Yllka Letit, vajzës 14 vjeçare e cila është e diagnostikuar me sëmundjen Fibrozë Cistike e që përmes artit të saj ajo siguron terapinë mujore që i kushton hiq më pas se deri në 1700 euro në muaj, shkruan KultPlus.

“Kjo ekspozitë nuk është e zakonshme, kjo ekspozitë është e jashtëzakonshme”, shpalosi mbi 10 punime të Yllka Letit në ambientet e KultPlus Caffe Gallery duke bërë bashkë kështu shumë artdashës, politikanë e artistë.

Që situata e 215 fëmijëve të prekur nga kjo sëmundje të përmirësohet, që zëri i tyre të dëgjohet e kërkesat të ju plotësohen, Yllka sonte u bë zëri i shumë fëmijëve të tjerë që vuajnë nga e njëjta sëmundje.

Në hapje të ekspozitës, moderatori Arbër Selmani u shpreh se ekspozita vjen si një nismë për të ju dal në ndihmë të gjithë fëmijëve që vuajnë nga kjo sëmundje.

Tutje fjalën e mori nikoqirja e kësaj mbrëmje, Ardianë Pajaziti e cila tha se kjo ekspozitë duhet të shërbejë si nismë drejt një kauze më të madhe.

“Yllka Leti është një vajzë e re e cila detyrohet që përmes artit të saj të sigurojë barnat të cilat janë shumë të kushtueshme. Urojmë që institucionet e vendit t’i dalin në ndihmë Yllkës dhe gjithë fëmijëve të tjerë dhe Yllka pikturën ta ketë pasion e jo detyrë sepse kjo njëherit është edhe shkelje e të drejtave të fëmijëve”, theksoi Pajaziti.

Prezenca e Yllka Letit po i jepte kësaj mbrëmje hijeshi të shtuar. Por kur ajo mori fjalën, emocionoj të gjithë.

“I vetmi moment kur unë Yllka Leti ndjehem gjallë është kur unë jam duke pikturuar. Pra, tash e disa vite unë pikturoj që të jetoj”, ishin fjalët hyrëse të Yllkës për të vazhduar tutje të na njoftoj me atë që ajo ballafaqohet çdo ditë.

“Që kur kemi lindur vuajmë nga kjo sëmundje e rëndë, e ngarkuar me barna, trajtim të shtrenjtë, terapi të përditshme. Prindërit tanë vërtetë po luftojnë duke kërkuar barna në çdo vend të botës e nga njerëz të panjohur. Njerëzit tanë mbetën duke na premtuar. Vendi jonë nuk po përmirësohet, zëri jonë nuk po dëgjohet, kërkesat tona nuk po plotësohen”, u shpreh Yllka.

Yllka Leti

Krejt për fund ajo kishte një lutje për të gjithë e në veçanti për institucionet e vendit: “Ju lutem që të na ndihmoni, dua të ndjehem e gjallë edhe kur nuk pikturoj, Dua të pikturoj me dëshirë , me dashuri, e jo që të mbijetoj. Zgjedhje shumë e zgjidhje hiq!”, theksoi artistja e re.

Për të futë barnat e saj në listën e barnave esenciale ka pas disa herë negociata dhe premtime nga politikanët dhe udhëheqësit nëpër vite, por një gjë e tillë nuk është realizuar deri tani.

Në këtë ngjarje ishin ftuar edhe krerët e partive të Kosovës, që të jenë të pranishëm dhe të shohin për së afërmi ballafaqimin e kësaj vajze, e cila në vend se të krijonte për pasion, ajo detyrohet të krijojë e të shes pikturat për sigurimin e terapisë së saj.

Por të pranishëm ishin vetëm dy prej tyre. Lideri i Vetëvendosjes, Albin Kurti i cili ishte i shoqëruar edhe nga ish ministri i Ministrisë së Shëndetësisë Arben Vitija, dhe ish ministri i Shëndetësisë Uran Ismaili e që me prezencën e tyre sikur i dhanë një siguri më tepër Yllkës që dora e shtetit do të shtrihej mbi këta fëmijë.

Në një fjalë rasti, Albin Kurti u shpreh se ndihet me përgjegjësi të dyfishtë, që jo vetëm të nxjerr vendin nga pandemia, por njëkohësisht edhet këta 215 fëmijë që kanë Fibrozën Cistike të trajtohen nga shteti.

“Jam shumë i nderuar dhe i gëzuar që po marr pjesë në këtë ekspozitë në Galerinë Kult Plus ku po ekspozohen punimet e një artisteje të re, shumë produktive e cila këto punime i ka realizuar gjatë kohës së pandemisë Covid-19, që na ka pllakosur të gjithë neve, ndërkohë që kjo ka edhe një sëmundje shumë më të rëndë se kjo tjetra që e ndan me neve, ajo e Fibrozës Cistike. Ne jemi edhe të privilegjuar që e kemi Yllkën dhe po i shohim punimet e saj, por njëkohësisht edhe me përgjithësi të dyfishtë që jo vetëm ta nxjerrim vendin tonë nga kjo pandemi, por njëkohësisht edhe këta 215 fëmijë që kanë Fibrozën Cistike të trajtohen nga shteti”, ka thënë Kurti duke u zotuar që do të bëjnë një rikthim që barnat e nevojshme për Fibrozën Cistike të jenë në listën e barnave esenciale.

Ndërsa ish-Ministri i Shëndetësisë, Uran Ismaili i cili pati punuar që këto barna të hyjnë në listë, u shpreh se do të vazhdojë të punojë që të ketë një reagim sa më të shpejt nga institucionet përkatëse.

“Kjo ekspozitë është një ide e jashtëzakonshme sepse është një platformë që e rritë edhe nevojën te të gjithë fëmijët që janë me sëmundje të rralla. Nëpërmjet Yllkës ne e kuptojmë një realitet që gjendet në shumë familje dhe në këtë rast një gjë e tillë është mëse e mirëseardhur, por në anën tjetër nuk duhet të harrojmë edhe obligimin që shteti  ka ndaj tyre”, u shpreh Ismaili duke uruar që të ketë një reagim më të shpejtë nga gjithë institucionet përkatëse në këtë rast.

“Shpresoj që do të gjejmë një vullnet pak më të madh politik dhe të realizojmë, ne kemi bërë një punë dy vjeçare deri në përpilimin e asaj liste.”

Krejt për fund, të pranishmit përveç që i shijuan pikturat, shumica nga ta vendosën të marrin një copë “Yllkë” me vete. Një ndihmë e vogël ndoshta për Yllkën por një zemër e madhe që do të thotë shumë.

Kujtojmë që ekspozita shitëse e Yllka Letit do të qëndrojë e hapur për dy javë në KultPlus Caffe Gallery dhe të gjithë të interesuarit janë të mirëseardhur çdo ditë nga ora 8:00 – 21:00.
Kjo mbrëmje u organizuar edhe me mbështetjen e “Stone Castle” dhe “Fluidi”. / KultPlus.com

Në KultPlus Caffe Gallery mbahet leximi skenik ‘Ella dhe Shega’

Në ambientet e KultPlus Caffe Gallery pasditen e sotme u mbajt leximi skenik ‘Ella dhe Shega’ e autores Florie Bajoku nën regjinë e Iliriana Arifit. Pjesë e këtij leximi skenik ishin edhe aktorët e mirënjohur kosovar Shpëtim Kastrati, Florieta Bajraktari, Flaka Latifi dhe Egzon Mustafa, shkruan KultPlus.

‘Ella dhe Shega’ është një shfaqje tipike për fëmijët se si ata duhen të shfaqin ndjeshmëri ndaj njëri – tjetrit kur ata gjenden në situata të pafavorshme, qofshin ato materiale apo të natyrave të tjera, dhe si ata duhet të reagojnë kur miku i tyre është në hall apo nevojë.

Për shkak të situatë së krijuar nga pandemia “Fondacioni Mute” u detyrua që planifikimet e veta teatrore ti modifikoj dhe adaptoj që të jenë të realizueshme, e njëkohësisht që tu dhuroj fëmijëve një performancë me temë edukative dhe festive, siç dhe duhet të jenë festat e fundvitit.

Teatri i ndihmon fëmijët që të përshtaten që të mos shohim një imazh të ri çdo 3-4 sekonda dhe të kuptojnë se diçka mund të jetë argëtuese dhe tërheqëse pa një ndryshim të vazhdueshëm të pamjes. Ata do të mësojnë se si të ulen në heshtje dhe të respektojnë emocionet e të tjerëve duke i dëgjuar ata dhe duke ndjerë empati ndaj tyre.

Fondacioni Mute që nga viti 2016 përfshinë edhe fëmijët në teatër përmes projektit “Unë/ ty, dashuri në paketë”, i cili është përcjellur me shfaqje teatrore që nga viti 2016, mirëpo që këtë vit nuk u organizua për shkak të pandemisë./ KultPlus.com

Mbahet dita e parë e trajnimit të gazetarëve mbi të drejtat e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian

Gazetare Suada Qorraj

Fotografitë Nok Selmani

Në ambientet e KultPlus Caffe Gallery gjatë ditës së sotme është mbajtur dita e parë e trajnimit për gazetarë mbi të drejtat e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian. Ky trajnim ka për synim rritjen e të drejtave kundrejt këtyre komuniteteve, shkruan KultPlus.

Në këtë trajnim i cili është edhe një nga projektet e KultPlus, pjesëmarrësit patën mundësinë që të njoftohen me gjendjen e mediave dhe raportimin që bëjnë këto media lidhur me komunitetet rom, ashkali dhe egjiptas. Në ditën e parë u bë njoftimi me rregullat dhe etikën që duhet ndjekur gjatë këtyre raportimeve si dhe shkeljeve të shumta që janë bërë deri më sot.

Kryeredaktorja e KultPlus, Ardianë Pajaziti u shpreh se projekti i cili ka filluar të implementohet që në muajin maj është një përvojë dhe shembull për mediat tjera se si duhet të nxirren rrëfime jo vetëm nga komunitetet pakicë, por edhe gjithë shoqërinë në përgjithësi.

“Projekti që kemi realizuar prej majit e deri më tash, me një qasje pa i prezantuar si viktima, persona të ndryshëm nga komuniteti rom, egjiptian dhe ashkali ka qenë një përvojë dhe një shembull edhe për mediet tjera se si mund të nxjerrim rrëfime model jo vetëm për komunitetet pakicë por për shoqërinë në përgjithësi. Mediet, dhe jo vetëm mediet duhet të kenë parasysh që komunitetin pakicë nuk duhet ta trajtojmë as me përkëdhelje por as me sforcim, por të paraqesin gjendjen e tyre në mënyrën më të rrjedhshme, duke respektuar etikën e gazetarisë”, ka thënë Pajaziti.

Ajo ka shtuar se rrëfimet e publikuara deri më sot kanë dëshmuar se në vend ka shumë persona të rëndësishëm nga komunitetet që kanë bërë një punë të madhe për të dëshmuar vetën e tyre.

“Rrëfimet që kemi nxjerrë deri më tani kanë treguar se kemi shumë persona të rëndësishëm nga komuniteti pakicë që kanë bërë shumë për komunitetin e tyre duke dëshmuar se vetëm me punë mund të jesh i barabartë në çdo fushë të cilës edhe i takojnë këto profile”, ka përfunduar kryeredaktorja.

Ndërkaq Imer Mushkolaj, ligjëruesi kryesor i këtij trajnimi tha se kjo ditë ishte mjaft interesante. Sipas tij asnjëherë nuk është mjaftueshëm të flasim për komunitetet pakicë, e sidomos në rastet kur në media është problematike mënyra e qasjes së tyre kundrejt këtyre temave.

“Ishte ditë interesante për shkak se folëm për gjëra interesante. Nuk është asnjëherë e mjaftueshme me folë për komunitetet, sidomos komunitetet jo shumicë me idenë që mediat dhe gazetarët kanë probleme me mënyrën qysh ju qasen. Ndonjëherë edhe pa vetëdije dhe për këtë shkak, pra është e rëndësishme të diskutohet edhe të shihet se cilat janë mënyrat më të mira që këto komunitete me u trajtu në mënyrë të barabartë sikurse edhe pjesëtarët e komuniteti shumicë në kohën ose në rastet kur raportojmë për ta”, tha Mushkolaj.

Ai ka shtuar se hapësira që u kushtohet komuniteteve pakicë kryesisht fokusohet tek rastet që kanë të bëjnë me krimin, kronikën e zezë si dhe rastet sociale. Sipas tij në media ekziston një hapësirë shumë e vogël që u kushtohet arritjeve te pjesëtareve të komuniteteve pakicë.

“Për fat të keq hapësira që ju ofrohet është më shumë e fokusuar tek rastet që kanë të bëjnë me krimin, kronikën e zezë dhe me rastet sociale, po pak i jepet hapësirë asaj anës tjetër të pjesëtareve të komuniteteve që ka të bëjë me anën e “ndritshme”(ta themi në thonjëza), kryesisht më pjesëtaret e komuniteteve që kanë arrit diçka në jetë, që janë student të zotët, mjek të zotët apo edhe artist, e kjo është e rëndësishme të publikohet në mediat tona, që të mos krijohet përshtypja tek publiku se jeta e këtyre komuniteteve është vetëm bardh e zi”, shtoi tutje Imer Mushkolaj.

Kurse njëra nga pjesëmarrëset e këtij trajnimi, Edona Shala tha se përgjatë këtyre dy ditëve pret të mësoj më tepër rreth raportimit korrekt për komunitete të cilat janë të margjinalizuara. Ajo ka shtuar se synon të aftësohet që t’ju ikë raportimeve të zakonshme steriotipizuese që bëhen kundrejt pjesëtareve të komuniteteve pakicë.

“Unë prej këtij trajnimi pres të mësoj më shumë për të drejtat e komuniteteve dhe si të raportoj korrekt për këto komunitete të cilat janë të margjinalizuara. Gjithashtu pres të aftësohem se si të mos bëjë stigmatizim dhe të mos paraqes stereotipet e zakonshme që paraqiten gjithmonë në shumicën e mediave”, tha ajo.

Tutje Shala ka shtuar se paraqitja e komuniteteve në media nuk fokusohet në të dy anët e medaljes, duke e mënjanuar tregimin e storieve të suksesit për këto komunitete.

Trajnimi do të vazhdoj edhe gjatë ditës së nesërme  dhe pas përfundimit të këtij trajnimi gazetarët pjesëmarrës do të realizojnë nga një artikull për komunitetin rom, ashkali dhe egjiptian.

Ky trajnim është pjesë e projektit “Mbështetja e mediave dhe gazetarisë për të drejtat e njeriut në Kosovë”, përkrahur nga zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë dhe realizuar nga Kosovo 2.0, CEL dhe QKSGJ./ KultPlus.com

“Tana art” realizon lexim skenik të dramave shqipe nën regjinë e Iliriana Arifit

Organizata për kulturë dhe teatër “Tana art” realizon leximin skenik të dramave të shkruara nga dramaturgët që janë ndër më të rëndësishmit të letërsisë shqipe në Kosovë. Leximi skenik do të bëhet nën regjinë e regjisores së teatrit, Iliriana Arifi.

Bashkëpunëtorët profesionalë të “Tana art”, në koordinim me regjisoren Iliriana Arifi, për lexim skenik i kanë përzgjedhur këto drama: “Molla e Adamit”- Fadil Hysaj, “Përralla klaustrofobike”- Haqif Mulliqi, “Vorbulla”- Besim Rexhaj, “Poetika e turpit”- Jeton Neziraj, “Ifgjenia kukull”- Arian Krasniqi, “N’dry”- Arta Arifi dhe “Shkumësi”- Naser Shatrolli.

Gjatë këtij eventi do të lexohen dramat e shkruara nga emra dramaturgësh, që janë ndër më të rëndësishmit në letërsinë e sotme shqipe që shkruhet dhe botohet në Kosovë.

Ndërkaq, leximi artistik dhe skenik do të bëhet nga aktorët mjeshtërorë të skenës sonë teatrore, siç janë: Melihate Qena, Aurita Agushi, Afrim Muçaj dhe Artan Gecaj.

Eventi do të mbahet të enjten (26/11/2020), ora 16:00, në KultPlus Caffe Gallery që ndodhet në lagjen Ulpiana të Prishtinës (Rr. “Isa Boletini”, Soliteri 3/2-1, te fontana në Ulpianë)

Organizata për kulturë dhe teatër “Tana art” dhe regjisorja Iliriana Arifi ju urojnë mirëseardhje në këtë aktivitet kulturor! / KultPlus.com

PEN Qendra e Kosovës përkujton sot Mirko Gashin

PEN Qendra e Kosovës sot përkujton poetin dhe boemin Mirko Gashi.

Përkujtimi mbahet në orën 17.00 në KultPlus Caffe Gallery.

 Për veprën e Mirko Gashit do të flasin Osman Gashi dhe Naime Beqiraj. Mbrëmjen përkujtuese e udhëheq Sali Bashota.

Kjo është mbrëmja e dhjetë dhe e fundit e planifikuar për sivjet nga PEN Qendra e Kosovës në kuadër të projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga MKRS-ja. / KultPlus.com

Për herë të parë flet pas kryqëzimit mediatik, Matoshi: Nuk e kam pritë këtë reagim, synuan të më shkatërrojnë pse e dua një njeri

Suada Qorraj

Ndonëse sukseset e saja janë panumërta, madje pikërisht në natën e tridhjet e një tetorit ajo kishte fituar çmimin e aktores më të mirë në festivalin e filmit “Mostra de Valencia” në Spanjë, Adriana Matoshi u bë cak i sulmeve e fryrjeve në rrjetet sociale, por edhe nga ana e mediave. E ky sulm shpërfaqi edhe një herë një nga anët e errëta të shoqërisë, racizmin e ndërtuar mbi baza etnie e ngjyre. Ishte pikërisht ky racizëm dhe kryqëzimi drejtuar aktores në rrjetet sociale që u diskutua natën e mbrëmshme në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, shkruan KutlPlus.

Aktorja Adriana Matoshi gjatë këtij diskutimi pohoi se e dinte se lidhja e saj do të zgjonte kureshtje, mirëpo nuk ja kishte marrë mendja që do të bënte një bujë kaq të madhe. Ajo madje përmendi edhe kohën kur lojtarët Anglez nuk u mirëpritën mirë në Ballkan, e pikërisht në atë kohë secili ndihej krenar për faktin që kosovarët nuk janë një popull racist, por nuk e mendonte që do vinte ku si pasojë e racizmit do të gjykohej për zgjedhjen e saj personale.

“Pak a shumë ma ka marr mendja që ka me zgju kureshtje, sidomos tek portalet, por nuk ma ka marr mendja që një dalje e imja publike për lidhjen time personale ka me marrë bujë kaq të madhe dhe ka me u përfolë kaq shumë tek njerëzit. Më herët kur ka luajtur Anglia me Kosovën futboll në Prishtinë e di që është bërë një hallakam e madhe sa i përket racizmit dhe se nuk janë pritur mirë në ballkan, dhe janë ndje aq mirë që ne si popull nuk jemi racista. Por, kur dola unë për një sen personal veç u ngulfata, nuk ma ka marrë mendja qaq shumë që ka me shku deri diku ku se kam pritë”, theksoi Matoshi.

Aktorja ndër të tjera theksoi edhe fjalët e mira që ka marrë gjatë kësaj kohe. Sipas saj përderisa kishte të bënte me ndjenjat e saja, miratimin e prindërve dhe fëmijëve të saj, si dhe përderisa tashmë kishte lindur një dashuri mes dy personash, atëherë nuk i bënte keq askujt.

“Kam pasur përkrahje edhe prej njerëzve të ndryshëm, prej njerëzve edhe të mëdhenjë. Mesazhet që vini gjatë kësaj kohe ishin si me ma zanë frymën, se unë nuk disha a është mirë, a është keq. Por, duke u nis prej ndjenjës tem, prej shpirtit tem dhe kur i kam analizu dhe jam ulë me mendu mirë se çka kam bërë. Unë kamë rënë dakord me familjen time, me prindërit e mij, me fëmijët e mij, me veten time, edhe kam thënë kërkujna keq nuk i kam bërë. Unë jam duke e dashtë një njeri edhe ai është duke më dasht mu dhe përderisa dy vetë duhen nuk ka asnjë të keqe”, tha Adriana Matoshi.

Përgjatë këtij debati Matoshi shpjegoj se për të nuk ka qenë e lehtë të përballet me diçka që nuk e kishte imagjinuar ndonjëherë se do ti ndodhte. Ajo foli edhe për faktin se si për një moment nëna, aktorja por edhe personi i thjeshtë në rrugë ishte shuar e shndërruar brenda një dite në një objekt bullizmi.

“Nuk ish aspak e lehtë me u përballë me diçka që nuk e kisha imagjinu, nuk është lehtë kur ti nuk i ke bo kërkujt keq, nuk e ke mendu për asnjë njeri keq diçka ose nuk e le lëndu, as nuk ju ke përzi kërkujt në familje, as nuk ke shkatërru dikë. Dhe për një moment prej të gjithë atyre lëvdatave që i kam pas si aktore, si nënë, si person i thjeshtë në rrugë, për një moment krejt qajo Adriana e mirë që jam kon për ton jetën për një ditë u shu komplet. Nuk o shu te unë absolutisht se unë e kam cekë një lidhje mu nuk më ka bo as ma te mirë as ma të keqe mu më ka bo veç ma të lumtur edhe nuk kam mendu qe ka me i pengu dikujt lumturia jeme deri në atë pikë”, vazhdoi tutja aktorja.

Ndërkaq për panelistin , si dhe psikologun Fitim Uka ishte e rëndësishme realizimi i një debati të tillë, për një ngjarje të tillë që vë në pah atë se çka ne jemi si shoqëri. Sipas tij ajo se çka ka përjetuar aktorja është reflektimi i sjelljes tonë në mjediset familjare dhe edukimin racist që ju bëjmë brezave të rijnë.

“Është mirë që është realizu një debat i tillë sepse jemi lodhë prej debateve politike që na nxjerrin të mirë para ekraneve, por mandej bie një ngjarje e tillë dhe e kuptojmë se kush jemi në realitet. Me thanë të drejtën unë kisha dasht me i kërku falje Adrianës, për shkak që mendoj se jemi bashkëfajtor për atë që ka ndodhë sepse në një mënyrë apo tjetrën në mjediset tona familjare, në mënyrën se si ne sillemi dhe i përbrendësojmë disa norma e parime të caktume ne i kemi eduku brezat e rijnë që me qenë kaq racist, aq racist sa që ndërhyjnë edhe në jetën personale të dikujt deri në masën që do të jenë kriteret tona ato që duhet të përcaktojnë se kush duhet ta takojë dikë, apo kush duhet të lidhet emocionalisht me dikë tjetër.” tha Uka.

Sipas psikologut ne si shoqëri kemi tendencën që të paragjykojmë personat e gjërat që i cilësojmë të huaja, madje edhe ti portretizojmë si inferiore. E sipas tij pikërisht ky inferioritet përbën edhe thelbin e racizmit tonë.

“Përderisa jam i bindur që ne edhe në mjediset tona familjare shpesh herë edhe në shkollë por të motivum edhe prej mediave i promovojmë disa prej roleve, modeleve të cilat janë raciste edhe ksenofobe për shkak se e kemi këtë tendencën se ajo që është e huaj, ajo që është e ndryshme prej nesh gjykohet aq vrazhdë sa të tingëllojë dhe të portretizohet si inferiore ky është thelbi i racizmi, pra ne e kemi tendencën që çfarëdo individi grupi të caktuar në momentin kur ata nuk ngjasojnë me një ‘unë nuk jam krejt identik’ ti quajnë më inferiorë”, shtoi panelisti.

Tutje Fitim Uka ka thënë se janë pikërisht personat që i kanë ofruar Adriana Matoshit mbështetje ata që duhet të promovohen në media. Sipas tij ne si shoqëri kemi tendencën që të qeshim me shakatë raciste e t’ju japi edhe hapësire në televizion duke mos menduar pasojat.

“Dua të besoj që të gjithë ata njerëz që i kanë ofru ndihmë dhe mbështetje Adrianës janë ata që duhet të promovohen në media, janë ata që duhet të promovohen në kuadër të shoqërisë sepse ndonjëherë ne kemi tendencën që të qeshim me këto shakatë që janë raciste, si dhe kemi tendencën që t’ju japim hapësirë në televizion duke i promovuar në kuadër të shoqërisë dhe nuk e kuptojmë se si shpërndahen këto paragjykime kështu që është mirë me ju thonë mjaft qysh tash në mënyrë që mos me e pagu ma shrejntë në të ardhmen”, pohoi Uka.

Udhëheqësja e këtij debati aktorja Aurita Agushi përgjatë këtij diskutimi përmendi edhe faktin që pikërisht në natën kur Adrana Matoshi ishte bërë cak i sulmeve dhe i fyerjeve në rrjetet sociale, por edhe kryeqendra e artikujve të mediave, ajo kishte fituar edhe çmimin aktores më të mirë në festivalin e filmit “Mostra de Valencia” në Spanjë.

E për Matoshin marrja e këtij çmimi, ndryshe prej çmimeve tjera nuk i kishte bërë aq shumë përshtypje pikërisht për faktin që ndonëse puna e saj profesionale po ecte si mos më mirë, ishin pikërisht njerëzit që dikur i thurnin lavde, tashmë i ishin kthyer kundër dhe përqonin mesazhe negative për aktoren. Sipas saj është fatmirësi prezenca e njerëzve të mirë, të cilët kanë parë e kanë jetuar mjaftueshëm që të mos bëjnë paragjykime të tilla.

Përgjatë këtij debati u zhvillua edhe një diskutim me të pranishmit në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, ku dhe u morën perspektiva të ndryshme rreth kësaj çështjeje. Debati “Racizmi dhe rrjetet sociale” është mbështetur nga Drejtoria për Kulturë e Komunës së Prishtinës./ KultPlus.com

Xhemail Mustafa përkujtohet sot nga PEN Qendra e Kosovës

Në KultPlus Caffe Gallery, në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton kritikun, shkrimtarin dhe publicistin Xhemail Mustafa.

Kjo mbrëmje mbahet sot, më 5 nëntor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Xhemail Mustafës do të flasin: Ibrahim Berisha dhe Blerina Gaxha – Rogova.  

Mbrëmjen e udhëheq Avni Spahiu.

Përkujtimi për Xhemail Mustafën është mbrëmja e shtatë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe tri mbrëmje përkujtimore për shkrimtarët e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim. / KultPlus.com

PEN Qendra e Kosovës me mbrëmje letrare për Hasan Mekulin

Në KultPlus Caffe Gallery në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton shkrimtarin, teorikun letrar dhe kritikun e ndjerë shqiptar Hasan Mekuli.

Përkujtimi mbahet të enjten, më 29 tetor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Hasan Mekulit do të flasin Prof. Dr. Sali Bashota dhe Prof. Dr. Osman Gashi.

Mbrëmjen e udhëheq Prof. Dr. Ibrahim Berisha.

Përkujtimi për Hasan Mekulin është mbrëmja e pestë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit” që përkrahet nga Ministria  e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe pesë mbrëmje  përkujtimore për shkrimtarët  e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim./ KultPlus.com

‘Ora e Shkrimtarit’ nisi me jetën e Esat Mekulit, historia e të cilit ishte po aq madhështore sa dhe veprat e tij

Suada Qorraj

Nata e parë e ‘Ora e Shkrimtarit’ frymoi jetën e autorit që udhëtimet nga Prishtina në Gjakovë me qëllim për të takuar shkrimtarët e rijnë që i dërgonin letra i kishte të shpeshta. Por, veprat monumentale të shkruara e të përjetuara, Esat Mekulti nuk i kufizoheshin në këtë rrëfim të vetëm, shkruan KultPlus.

Nën qetësinë e një publiku që me padurim priste të dëgjonte rrëfimet e njohura e të panjohura deri më sot, folësi i parë dhe moderuesi i ‘Ora e Shkrimtarit’, Ibrahim Berisha, filloi që më rrëfimet dhe faktet që kishte lexuar, të dëgjohej në secilin cep të ambientit të KultPlus Caffe Gallery, që natën e mbrëmshme kishte marrë një hije ndryshe.

“Lindi në Plavë dhe vdiq në Prishtinë. Studio veterinarinë në Beograd dhe u bë doktori i parë në këtë fushë. Është themelues dhe redaktori i revistës ‘Jeta e Re’ si dhe një ndër themeluesit e gazetës ‘Rilindja’. Ai ka shkruar me pseudonime si Esat Nokshi dhe Esat Hoxha. Ka botuar 16 përmbledhje poezish dhe ka përkthyer 80 libra të zhanreve të ndryshme”, e filloi kështu rrëfimin e tij Ibrahim Berisha, me të cilin pak nga pak sillte një copëz poeti tek të pranishmit.

Berisha veçoi një nga shkrimet redaksionale të Esat Mekulit në numrin e parë të gazetës ‘Rilindja’ në të cilën ai ishte përqendruar në barazinë e gruas dhe të burrit. Sipas Berishës, Mekuli kishte shkruar se ‘e vetmja perspektivë e shoqërisë tonë është që burri dhe gruaja të ecin bashkë drejt përparimit’.

Tutje ai ka përmendur edhe një letër që Esat Mekuli në vitin 1941 i kishte dërguar inspektorit të lartë për komisariatin në Kosovë, Dibër dhe Strugë. Sipas tij në rreshtat e asaj letre Mekuli kishte përshkruar pozitën e shqiptarëve në Jugosllavi, duke kërkuar që të bëheshin edhe investime për të rinjtë që vinin nga Kosova.

“Esat Mekuli më 17 qershor 1941 i shkruan një letër të gjatë inspektorit të lartë për komisariatin për Kosovë, Dibër e Strugë.  Në emër të pesë studentëve shqiptarë të Pejës, ai përshkruan në mënyrë të hollësishme pozitën e shqiptarëve në mbretërinë e Jugosllavisë e njëkohësisht kërkon që të bëhen investime për të rinjtë shqiptar nga Kosova për studime edhe avancime në këtë aspekt nisur nga vendimi në Itali dhe vende të tjera”, ka potencuar kështu moderuesi i ‘Ora e Shkrimtarit’.

Minutave që filluan ti kushtoheshin Mekulit nuk kishte si tu mungonte profesori universitari, analisti, e publicisti, Milazim Krasniqi. Që në fillim të fjalimit të tij Krasniqi rrëfeu se rileximi poetik i Esat Mekulit e riktheu atë në fëmijërinë e tij të cilat ndonëse të fashitura në kujtesë, kishin sjellur në mendje emocione dhe përjetime të fëmijërisë dhe të mënyrës si propozohej njohja e vlerave dhe e botës brenda një formacioni ideologjik. Ai madje veçoi poezitë ‘O vëlla me sharrë në krahë”, “Ramiz o vëlla”, ”Popullit tim” dhe “Shqiptari këndon”, mësimi fjalë për fjalë i të cilave qoi në përjetimin e një bote jo realiste dhe pa një liri të vërtetë mendimi.

Ndërkaq për rileximin e poezive jorevolucionare e joideologjike, Krasniqi ka thënë se janë pikërisht këto vargje që e rizbulojnë Esad Mekulin si mjeshtër të rrëfimit të mirëfilltë poetik, rrëfime nëpërmjet të cilave në gjenerata të tëra është injektuar atdhedashuria.

“Ndërsa, duke i rilexuar poezitë jorevolucionare, joideologjike, më rizbulohen në kujtesë vargje brilante, mbresëlënëse estetikisht, të cilat e rizbulojnë Esad Mekulin mjeshtër të deskripcionit, të meditimit mirëfilli poetik. Të kësaj kategorie, estetikisht mbresëlënëse, janë pozitë: “Prej fëminisë”, “Mbramja”, “Andrra e vajzës”, “Malli për të pambërrijtshmen”, “Në mëngjes”, “Metohi”, “Në grykë”, etj. Të fisnikëruar me imazhet dhe mesazhet e poezive të kësaj kategorie, ne si gjenerata kemi marrë një edukim estetik të mirëfilltë, me çka na është rritur ndjenja për të bukurën në natyrë e në jetë dhe na është injektuar edhe atdhedashuria”, ka pohuar profesori.

Publicisti Krasniqi teksa shpaloste mendimet e tija për Mekulin pohoi se ai ka qenë një mjeshtër për të fiksuar imazhin, për të hetuar natyrën e fshehur të gjendjeve e të gjërave me anën e krahasimeve befasuese. E ai këtë mendim të tij e mbështeste në pesë krahasime.

“Ja disa nga krahasimet në të cilat e mbështes këtë hipotezë: ‘si tufa mëndafshi t’artë në të kaltren shami’, ‘retë luejnë n’naltësi si qingjat n’kodrina.’; ‘Fushat erënjoma shtrihen/si trup’i gufuem femne’ dhe ‘Qiella tash bëhet si çerep i zi Bari asht i butë si mëndafshi”, ka thënë Krasniqi.

Milazim Krasniqi teksa shpaloste detaje mbi jetën e Esat Mekulit deklaroi se Mekuli dhe shkrimtarët e tjerë të kësaj kohe duhet të mirëkuptohen për pjesën e poezisë që ka ngarkesa ideologjike e motive revolucionare dhe që glorifikon edhe figura që tashmë dihet se janë figura mostruoze në raport me ne shqiptarët sepse sipas publicistit dokumentet që faktojnë këto gjëra janë bërë të njohura në kohën tonë, mirëpo atëherë kur Mekuli dhe shkrimtarët e tjerë kanë shkruar ato nuk kanë qenë as të njohura e as e mundshme që të thuhej diçka jashtë klishesë së diskursit dominant.

Profesori universitar në ata pak minuta që ndau për të shpalosur njohuritë e tij për Mekulin rrëfeu se njëherë atij i kishin treguar se shkrimtarit kur i vinin zarfe me poezi nga autorët e rijnë, ai udhëtonte nga Prishtina në Gjakovë për t’ju dhënë më shumë motiv dhe për t’i shtyrë ata përpara që të vazhdonin punën si shkrimtar.

“Mbaj mend se më kanë treguar se kur i vinin zarfe me poezi, Esat Mekuli udhëtonte nga Prishtina në Gjakovë, për të takuar autorët e këtyre poezive që t’ju jepte shtysë që të vazhdonin përpara me shkrimin e poezive dhe të mos hiqnin dorë”, rrëfeu me nostalgji Krasniqi.

Për Krasniqin ishte puna këmbëngulëse dhe e guximshme e Esat Mekulit që nuk e zbehi dhe e largoi nga zymtësia letërsinë shqipe në Kosovë përgjatë viteve pesëdhjetë – tetëdhjetë.

Kurse për profesorin Sali Bashota, Esat Mekuli ishte një ndër personalitetet më të rëndësishme të letërsisë kombëtare që i ka lënë shenjat autentike mbi të cilat projektohen idetë e shoqërisë drejt një perspektive njerëzore, shoqërore dhe kombëtare. Sipas tij Esat Mekuli u ka prirë proceseve kulturore përmes të cilave brezat e poetëve kanë mësuar me përkushtim për avancimin e vlerave letrare në Kosovë.

Bashota ka thënë se ishte pikërisht poezia e Esat Mekult ajo që e ka shqiptuar në mënyrën më të mirë të mundshme ekzistencën e njeriut shqiptar në një periudhë të mjaft të vështirë të asaj kohe.

“Bota e tij krijuese, e mbushur plot vuajtje, dhimbje, sakrificë, por edhe ideal e krenari kombëtare, e ka fuqizuar rolin dhe misionin që duhet ta kishte gjuha dha fjala shqipe në jetën kombëtare të shqiptarëve të Kosovës”, ka thënë profesori përgjatë aktivitetit ‘Ora e Shkrimtarit’.

Bashota ka shtuar se veprat poetike të Esat Mekulit janë ato që dëshmojnë përkushtimin e bardit të poezisë shqipe të Kosovës e cila tipizonte fatin e njeriut të këtij vendi përballë shumë të panjohurave që ngriheshin në ekzistencën e tij.

“Esad Mekuli e shpjegon gjenezën e dhembjes së tij shpirtërore e krijuese për të zbuluar dramën e heshtur të fatit të shqiptarit të Kosovës në një realitet të mbushur me kundërthënie të shumta dhe të ndryshme ehe kur populli i tij ishte i detyruar të shpërngulej nga trojet e tij, madje edhe kur ishte i detyruar t’i përshtatej lirisë së vet të kufizuar, sipas dëshirës së të tjerëve”, ka pohuar profesori.

Sali Bashota ka thënë se poezia e Esat Mekulit dëshmon vlera të rëndësishme estetike dhe letrare të poezisë shqipe.

“Poezia e Esat Mekulit është si një mbështetje historike përbrenda paradoksalitetit të vet edhe kur shkruan dhe boton poezi në një gjuhë tjetër, gjuhë e cila projekton atakun në lirinë e popullit të tij, duke projektuar një liri të rreme. Megjithatë dokumentariteti i saj shpjegon domethënien dhe dimensionin e fjalës shqipe në rrethana të caktuara historike, sociale e politike, ndërsa mesazhi i saj ngrihet si një kult shprese, vullneti  e besimi për vetëdijen kombëtare”, ka përfunduar kështu rrëfimin e tij për Esat Mekulin, profesori Bashota.

Në diskutimin që ishte i hapur edhe për të pranishmit e natës së mbrëmshme u rrëfyen edhe momente që ishin jetuar së bashku me poetin Mekuli. Ishte pikërisht shkrimtari Ibrahim Kadriu ai që rrëfeu se si Mekuli i kishte treguar se arsyeja se pse gazetat e Beogradit kishin shkruar për të, ishte fakti se ai ishte vënë përpara një kurthe.

“Në vitet e 90-ta një gazetë e Beogradit shkruante se si Esat Mekuli i ka pritur gjermanët me brohoritje në Pejë. Unë u takova me Esatin dhe teksa shëtitnin në park i thash se ku ke qenë kur kanë ardhur gjermanët në Pejë. Esati më rrëfeu se Ramiz Sadiku i kishe bërë lojë. Unë kam qenë në rrugës për Karagaq, kur kam taku Ramiz Sadikun më tha Esati, ai më pyeti se a po i shoh se çka po bëjnë populli pas tyre. Dhe pikërisht atëherë ai ka shkuar të më lajmëronte në mbledhjen e atij komuniteti”, tregonte me mallëngjim dhe emocione Kadriu.

‘Ora Shkrimtarit’ e cila me Esat Mekulin shënoi natën e vet të parë, do ta vazhdoj edhe takimet e tjera deri më datën 19 nëntor. Takimi i radhës do të mbahet të hënën e javës tjetër, e ku do të flitet për figurën e ish-presidentit të vendit, Ibrahim Rugova. Takimi do fillojnë në po të njëjtën orë dhe në po të njëjtin ambient ku u shënua edhe nata e parë e këtij manifestimi./ KultPlus.com

Flutura Açka promovon sonte librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet sonte, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com

Flutura Açka promovon librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet më datë 5 tetor, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com

Shtatë gratë e fuqishme të Kosovës, për herë të parë në KultPlus

Fotografia: Atdhe Mulla

Për herë të parë në historinë e Republikës së Kosovës, shtatë gra janë emëruar në pozita udhëheqëse të Qeverisë. Ky fakt është mirëpritur nga qytetarët e Republikës së Kosovës dhe është mbështetur edhe nga ndërkombëtarët.

Andaj, KultPlus në shënim të “Ditës së Gruas” do të bëjë bashkë gratë më të fuqishme të Kosovës në një vend.

Kryetarja e Kuvendit të Kosovës Vjosa Osmani, nënkryetarja Arbërie Nagavci dhe ministret: Albulena Haxhiu, Hykmete Bajrami, Rozeta Hajdari, Vlora Dumoshi dhe Emilija Rexhepi do të jenë të ftuarat e radhës në KultPlus Caffe Gallery, mbrëmje kjo që organizohet nga KultPlus dhe UN Women.

Kjo mbrëmje organizohet me idenë e një takimi të përbashkët me gratë artiste dhe gratë e Shoqërisë Civile, në mënyrë që të shihen mundësitë e bashkëpunimit dhe të fuqizimit të gruas.

Mbrëmje do të mbahet më 8 mars, në KultPlus Caffe Gallery.
Hyrja është me ftesa. / KultPlus.com

“Trilogjia gjermane” e Jusuf Buxhovit do të promovohet në KultPlus Caffe Gallery

“Trilogjia gjermane” e Jusuf Buxhovit doli këto ditë nga shtypi nga shtëpia botuese “Pena” nga Prizreni, shkruan KultPlus.

Kjo triologji përfshinë romanet: “Vdekjet e kolonelit”, “Kujtimet e zonjës von Braun” dhe “Kodi i dashurisë” (fitues i çmimit kombëtar për letërsi në vitin 2006).

Romanet veç e veç janë botuar në vitet 2005-2006. Ndërsa përfshirja e tyre në kuadër të “Trilogjisë gjermane” ka të bëjë me një përpunim letrar përbrenda një koncepti të përbashkët tematik që i ndërlidh.

Promovimi i “Trilogjisë gjermane” do të bëhet javën e ardhshme, më 31 tetor, në KultPlus Caffe Gallery në Prishtinë.

Gjatë këtij promovimi Buxhovi do të shpërndajë disa libra për lexuesin e tij. / KultPlus.com

“Shtegtimi i shqipes në Europë” nga Mimoza Hasani Pllana, promovohet sot në KultPlus Caffe Gallery

 “Shtegtimi i shqipes në Europë” me autore Mimoza Hasani Pllana është një libër që brenda vetës ka mbledhur plotë njëzet e tetë intervistat e autores, nga njëzetë shtete të Europës me dhjetëra albanologë, të huaj dhe shqiptarë, shkruan KultPlus.

Këto intervista janë publikuar me radhë edhe në gazetën online KultPlus, ndërsa tani do ta përjetojnë edhe promovimin në një libër.

Ky promovim do të mbahet sot në KultPlus Caffe Gallery, në ora 12:00.

Në këtë promovim do të flasin: Behar Gjoka, shkrimtar dhe studiues dhe Rusana Bejleri, albanologe.

Shkrimtari dhe studiuesi, Behar Gjoka është shprehur se libri “Shtegtimi i shqipes në Europë”, i autores Mimoza Hasani Pllana, hap një dritare të munguar të komunikimit të letërsisë dhe kulturës shqiptare me botën. Nëpërmjet intervistave të bëra me dhjetëra albanologë, të huaj dhe shqiptarë, të një dialogimi të hapur, ofrohet një pasqyrë e lidhjeve dhe mungimeve, të shqipes me Europën, mundësuar nga përkushtimi dhe aspiratat kërkimore të autores, si dhe është një sinjal se duhet zgjeruar studimi, gjer aty ku ka mbërritur kumbimi i shqipes.

Ndërsa, albanologia Rusana Bejleri ka thënë se “Gjuha, letërsia dhe kultura shqiptare kanë nevojë për njohje në Europë dhe ky është një mision i vazhdueshëm për institucionet në trojet shqipfolëse dhe për intelektualët shqiptarë kudo që ndodhen.”

Libri u botua nga shtëpia botuese OLYMP në Prishtinë, 2019. / KultPlus.com