Edhe Tirana ka pasur Romeon e Zhuljetën e vet: Faqebardhi e Bukuria

Shekspiri, po të jetonte në Tiranë, Romeon e Zhuljetën do t’i quante Faqebardhi dhe Bukuria.
Romeon dhe Zhuljetën i njohim të gjithë. Shekspirin po ashtu, e njohim.

Por, jo të gjithë e dimë që ndoshta në veprën origjinale, siç thuhet, Zhuljeta Kapuleti dhe familja e saj vinin nga Shqipëria.

Që mbiemri “Capuleti” (Kapuleti) vjen nga kapelet ose më mirë helmetat prej hekuri që mbanin ushtarët e ardhur në Itali nga Shqipëria në 1200-ën nën Republikën e Venedikut (burimi: Treccani)
Por, nuk dimë as që edhe Tirana kishte tragjedinë e saj analoge, si ajo e Romeos me Zhuljetën.
Atë e përbënin Bukuria dhe Faqebardhi.

“Oh Romeo, përse je ti, Romeo…!
“Oh Faqebardh, përse je ti, Faqebardh!”

Romeo dhe Zhuljeta tironas kanë ekzistuar vërtet, të paktën sipas legjendave dhe gojëdhënave të tironsave e banorëve të rrethinave të qytetit.

Nga lindin këto gojëdhëna urbane

Në rrugën Tiranë – Ndroq, nën një pemë të lartë, një rrap të moçëm gjendet një varr i madh që populli e njeh me emrin: “Varri i ashikut“. Thuhet se në atë varr janë varrosur që të dy të dashurit e pandarë edhe në jetën tjetër, Bukuria dhe Faqebardhi.

Varri i pati rezistuar mjaft luftërave, madje edhe gjatë Luftës së Dytë Botërore, u restaurua nga ushtarët italianë, të cilët aty afër kishin ngritur një repart të vetin.
Ngjarjen, populli e përcakton si me vendndodhje në një fshat afër Pezës. Faqebardhi ishte një djalë nga fshati Bozanxhije i Ndroqit.

Për këtë ngjarje ka shkruar në botimin e tij “Studime Shqiptare” edhe albanologu gjerman Johan Georg von Hahn në vitin 1850 – 1860 mbi udhëtimin e tij në Shqipërinë e Mesme dhe të Veriut.
Edhe historiani Kristo Frashëri e përmend këtë legjendë në botimet e tij mbi historikun e Tiranës.
Legjenda e dy të rinjve të dashuruar shpjegohet me tragjedinë që ndodh ditën e dasmës së Bukuries.
Bukurien e detyrojnë prindërit të martohet me një djalë kundër dëshirës së saj por, ajo donte Faqebardhin. Faqebardhi punonte si ndihmës në punishten e babait të Bukuries dhe ky i fundit e pati kundërshtuar me forcë lidhjen e tyre.

Ditën e dasmës së Bukuries, i dashuri i saj, Faqebardhi u del përpara krushqve që po shoqëronin nusen te dhëndri dhe u thotë që të ndalen e ajo martesë të pengohej sa ishin në kohë, pasi do të rezultonte një lidhje e gabuar. Krushqit nuk ia vënë veshin dhe vazhdojnë rrugën, atëherë Faqebardhi qëllon mbi nusen, të dashurën e tij, duke e vrarë. Më pas, shtrihet pranë saj dhe vret edhe veten.
Që aty, shpjegojnë gojëdhënat se ata u varrosën në të njëjtin varr në rrugën Tiranë – Ndroq, i ashtuquajturi “Varri i ashikut”.

Ja pra, që Shekspiri në Tiranë kishte një Zhuljetë e një Romeo tjetër. Më saktë, rreth Pezës homologët e personazheve të veprës madhështore shekspiriane qenë:
Bukuria dhe Faqebardhi…
/albania news

Shqiptarët patën shndërruar shtëpitë – shkolla, serbët i vranë tre qytetarë, sepse i mbrojtën nxënësit shqiptarë (VIDEO)

31 Janari i vitit 1992 shënon një nga ditët më të zymta të fshatit Uçë të komunës së Istogut. Në orët e hershme të mengjesit, banorët e fshatit dëgjuan krismat që vinin nga rruga gjarpërore e Uçës, ku mu aty mbetën të vrarë tre burra të këtij fshati, shkruan KultPlus.

Muharrem Hysenaj, Bajram Hoxhaj e Hasan Hysenaj do të mbeten tri figura heroike të fshatit e të Kosovës. Duke qenë se Kosova ndodhej në kohën e okupimi serb, e nxenësit nuk lejoheshin të mbanin mësim në objekte shkollore, atëherë organizimi i mësimit në shtëpi private apo shtëpi- shkolla u bë një formë e re e mobilizimit që nxënësit të vazhdojnë mësimin në gjuhën shqipe.

Edhe në fshatin Uçë si në shumë shtëpi shqiptare, banorët kishin hapur dyert për të pritur nxenësit e mësimdhënesit e kësaj ane. Një grup i fëmijeve derisa po shkonin në njerën nga këto shtëpi, ishin ndalur nga policia serbe që po vinte nga drejtimi i kundërt prej nga këta nxenës ishin nisur. Fëmijët ishin ndalur e ishin pytur për adresën se ku ishin nisur, derisa mundoheshint’i fshihnin librat në trupin e tyre. Krejt kjo situatë ishte zhvilluar shumë pranë dyerve të shtëpive të familjes Hysenaj dhe Hoxhaj, të cilat shumë shpejt ishin njoftuar për ndeshjen e fëmijëve me forcat policore serbe.
I shpejtë kishte qenë reagimi i tre kryefamiljarëve të këtyre familjeve qe duarzbrazur ishin ngjitur me vrull për t’i mbrojtur nxënësit e këtij fshati, të cilët pak momente më tutje do të bëheshin dëshmitarë të vrasjes së këtyre tre burrave.

Muharrem Hysenaj e Bajram Hoxhaj nuk iu mbijetuan plumbave të armikut, derisa Muharrem Hysenaj pat vdekur në spitalin e Pejës,Bajram Hoxhaj jep frymën e fundit në fshatin e tij. Të plagosur do te mbeteshin dy vëllezërit Asllan e Hasan Hysenaj dhe djali Imer Hysenaj. Hasan Hysenaj do të vuaj torturat e plagëve edhe shtatëmbëdhjetë ditë te tjera derisa më pas, trupi i tij do të shtrihet pranë dy trupave të dëshmorëve të tjerë Muharrem Hysenaj dhe Bajram Hoxhajt.

Shumë shpejt fshatarët nga lagjet e ndryshme do të vijnë në vendin e ngjarjes, aty ku do të gjejnë trupat e vdekur të dy prej bashkëfshatarve të tyre. Vrasësit e tyre ishin larguar me shpejtësi, për t’u kthyer me autoblinda e me armatime të shumta, tytat e të cilave po drejtoheshin dhe po mbanin në thumb masën e tubuar të fshatarëve. Me një shpejtësi të jashtëzakonshme lajmi do të depertonte në terë Kosovën, për ta bërë kështu fshatin Uçë, një adresë për t’u bashkuar në një hap më tej për t’u përballur me armikun. Sot emri i këtyre tre dëshmorëve është përjetësuar në emrin e shkollës së këtij fshati. E në vendin ku pat ndodhur krimi, 26 vite më parë, sot ndodhet lapidari në formë të librit, që simbolizon rezistencën e atyre viteve e sakrificën e tre burrave të këtij fshati. Fëmijët e kësaj shkolle, çdo vit shënojnë ditën e shkollës në këtë datë, derisa thurin vargje këngesh e poezish për këta tre burra. Zyrtarët komunal, së bashku me mesimdhënësit, familjarët e fëmijët e kësaj shkolle, në çdo 31 janar dorëzojnë kurora lulesh, në nderim të veprës së tyre./KultPlus.com

16 shkrimtarë që i dhanë fund jetës së tyre në mënyra nga më të ndryshmet

Studimet kanë treguar se shkrimtarët janë të prirur drejtë vetvrasjes dy herë më shumë se njerëzit e zakonshëm. Pavarësisht se lidhja mes aftë sisë kreative dhe problemeve mendore mbetet për t’u diskutuar, nuk mund të vëmë në dyshim se letërsia botërore ka pasur disa humbje, sepse shumë gjeni kanë pasur probleme me jetën e tyre.

Më poshtë , një listë me 16 autorë që i kanë dhënë fund jetës së tyre:

1.Gérard de Nerval (1808-1855)

Nerval ishte poet lirik e romantik, i cili vuajti nga melankolia për një kohë të gjatë. Pasi e dashura e tij e la, ai e vari veten në një prej shtyllave të ndriçimit rrugor.

John Berryman (1914-1972)
Poeti amerikan Berryman ishte vetëm 11 vjeç kur e ëma vrau veten dhe kjo tragjedi ndikoi krijimtarinë e tij artistike, ashtu si edhe jetën e tij. Ai kishte probleme me alkolin gjatë gjithë jetës dhe u shtrua disa herë në spital për t’u reabilituar. Me 7 janar të 1972, ai u hodh nga ura e Washington Avenue në Minneapolis.

Jack London (1876-1916)
I pari shkrimtar bilioner në botë, Xhek London, vuante nga çrregullime bipolare dhe mendohet se kjo sëmundje e çoi atë drejt vetëvrasjes. Kur po bënte udhëtimin e tij në Paqësor, ai u infektua nga një sëmundje tropikale dhe përgatiti një ilaç që përmbante opium, heroinë dhe mërkur për të shëruar veten. Por ky ilaq i dëmtoi mushkëritë. Ka ende dyshime nëse ai u vetëvra apo jo, mirëpo mendohet se përpjekjet e hershme apo temat e vetëvrasjes në krijimtarinë e tij, nuk janë të rastësishme.

4.Stefan Zweig (1881-1942)

Cvajg gjatë kohës që ishte në mërgim, vuante nga një nivel i lartë depresioni si shkak i gjendjes në Evropë dhe nuk mund ta përballonte zhgënjimin që ndjente. Ai kreu vetëvrasje në Rio de Janeiro sëbashku me të shoqen, më 22 shkurt të 1942.

Në një letër që kishte lënë, shkruhej:

“Çdo ditë e më shumë mësova ta dua këtë vend dhe nuk do të kisha kërkuar ta rindërtoja jetën time në asnjë vend tjetër, pasi bota e gjuhës sime u fundos dhe humbi për mua dhe mëmëdheu im shpirtëror, Evropa, shkatërroi veten.”

Virginia Woolf (1882-1941)
Shkrimtarja e njohur angleze Virginia Woolf vuante nga një depresion i lartë pasi mbaroi së shkruari librin e saj të fundit. Ajo ishte gjithashtu një ndër ato që u ndikua jashtëzakonisht shumë nga çrregullimi postraumatik i Luftës Botërore. Në 1941, ajo i mbushi xhepat me gurë dhe u hodh në lumin Ounes.

Walter Benjamin (1892-1940)
Kur Benjamin ishte emigrant në Paris, si një hebre, gjermanët pushtuan Francën dhe shtëpia e tij u plaçkit nga ushtarët nazistë. Ai pastaj u arratis drejt qytetit Portbou pranë kufirit me Spanjën, por në çdo kohë e ndjente frikën e kapjes nga nazistët. Prandaj, pra nga frika, kreu vetëvrasje me mbidozë të morfinës.

Sergei Yesenin (1895-1925)
Alkoli dhe problemet e tij në marrëdhëniet me femra bënë që Esenin ta kalonte një kohë të gjatë në një spital psikiatrik. Gjatë periudhës së Krishtlindjesh, ai e vari veten në një dhomë hoteli në Moskë. Ngjitur trupit të tij pa jetë u gjet një letër drejtuar mikut të tij Mayakovsky, e shkruar me gjakun e tij.

Vladimir Mayakovsky (1893-1930)
Njëlloj si miku i tij Esenini, edhe Mayakovsky ishte një nga ato që nuk mundi të bënte paqe me jetën e tij. Ai kreu vetëvrasje në Moskë kur ishte dëshpërimisht pesimist për mosbesimin e njerëzve mbi revolucionin.

Ernest Hemingway (1899-1961)
Autori amerikan Ernest Heminguej bëri një jetë të jashtëzakonshme. Vuajti nga depresioni, paranoja dhe alkolizmi gjatë gjithë jetës së tij. Ai e qëlloi veten në kokë në verën e vitit 1961.

Anne Sexton (1928-1974)
Sexton vuante nga depresioni dhe mania dhe ajo kishte tendenca vetëvrasëse të cilat i gjejmë edhe tek shkrimet e saj. Në librin “The suicide of Anne Sexton”, vdekja e saj përshkruhet me këto fjalë: “…ajo veshi pallton e vjetër të leshit të mamasë së saj, hoqi gjithë unazat, derdhi mbi vete një gotë me vodka, mbylli veten në garazh dhe ndezi motorrin e makinës së saj, duke gjetur vdekjen nga helmimi me monoksid karboni.”

Cesare Pavese (1908-1950)
Poeti, kritiku dhe përkthyesi italian Paveze mori një mbidozë të ilaçeve të gjumit dhe i dha fund jetës së tij në një hotel në Torino.

Romain Gary (1914-1980)
Romain ishte autori i vetëm që e fitoi dy herë Cmimin Goncourt, njërin me emrin e tij dhe tjetrin me pseudonimin e tij “Emile Ajar”. Ai ishte shumë i njohur si njeri i letrave, por ai njihej edhe si diplomat, si drejtor filmi dhe si aviator gjatë Luftës së Dytë Botërore. Pas vdekjes së diskutueshme të gruas së tij në 1979 Jean Seberg, Romain ishte ende nën presionin e kësaj tragjedie dhe me shumë mundësi kjo ndikoi që ai t’i jepte fund jetës së tij.

Primo Levi (1919-1987)
Levi tha se e kishte humbur besimin e tij në Zot kur ishte dërguar në Aushvic nga nazistët, sepse ishte bërë pjesë e grupeve anti-fashiste dhe kishte luftuar kundër regjimit gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në moshën 68 vjeçare, ai s’mund ta përballonte zbrazëtinë shpirtërore dhe u hodh nga kati i tretë i pallatit ku jetonte.

Yukio Mishima (1925-1970)
Mishima ishte një nacionalist që krijoi ushtrinë e tij të krahut të djathtë politik të quajtur “Tatenokai”. Ai vizitoi selitë e Komandave Lindore në Tokio të Forcave Vetëmbrojtëse Japoneze me grupin e tij dhe e morën peng komandantin, duke shpallur kështu kërkesat e tyre. Pasi fjalimi i tij dështoi që të frymëzonte ushtarët, ai u kthye në zyrë dhe bëri aktin e “seppuku” (ritual japonez vetëvrasës). Një anëtar i Tatenokai, Hiroyasu Koga, e ndihmoi të kryente ritualin vetëvrasjes.

Sylvia Plath (1932-1963)
Poetja amerikane Sylvia Plath vuante nga një çrregullim bipolar ekstrem dhe i duhej të merrte antidepresant gjatë gjithë jetës. Përpjekja e saj e parë vetëvrasëse ndodhi kur ajo ishte në vitin e dytë të studimeve në Kolegjin Smith. Megjithatë ajo ia doli te diplomohej me sukses. Në 1963, ajo la qumësht dhe biskota për fëmijët e saj të vegjël, izoloi hapësirat e derës në mënyrë që gazi të mos rridhte ne dhomën tjetër, dhe kreu vetëvrasje duke futur kokën në furrë.

David Foster Wallace (1962-2008)
Një nga autorët më të talentuar të letërsisë bashkëkohore amerikane, David Foster Wallace vuajti nga depresioni për rreth 20 vite. Në shtator të 2008, ai i dha fund jetës së tij. Para kësaj ngjarjeje tragjike, Wallace dhe terapisti i tij kishin vendosur të ndryshonin mjekimin.

Përktheu & përshtati për Konica.al: Andreas Dushi

Kampanjë për të ndihmuar artistët për probleme shëndetësore, por jo edhe për politikanët

Gjendja jo e mirë shëndetësore e regjisorit Bekim Lumi dhe vështirësitë për të përballuar koston për shërimin e tij, ka bërë që miqtë e tij të shumtë, nëpërmjet rrjeteve sociale, të kërkojnë ndihmë financiare, në mënyrë që regjisori Lumi të kurohet, shkruan KultPlus.

Dhe jo një kampanjë të tillë kemi rastin të shohim kur sëmuren politikanët e vendit, pasi që ata vazhdojnë të kurohen nëpër spitalet më prestigjioze të shteteve të huaja, kurse kampanja të tilla organizohen për artistët, qytetarët…, të cilët, në mungesë të sigurimit shëndetësorë, edhe më tej kërkojnë ndihmë nga populli.

Artistët kanë thënë për KultPlus se një neglizhim nga shteti, sa i përket kurimit të tyre e kanë përjetuar edhe aktorët: Istref Begolli, Faruk Begolli, Hadi Shehu e shumë të tjerë. Dhe padyshim, ky tretman i Qeverisë së Kosovës, me standarde të dyfishta për qytetarët e saj, reflekton rrebelim te vetë qytetarët, por edhe te artistët.

Për të ndihmuar Bekim Lumin, tashmë me kontributin e tyre kanë dalë edhe vetë artistët, ku artisti Liridon Gashi ka nxjerrë në shitje pikturat e tij, ku mjetet do të shkojnë për Bekim Lumin, sikurse një ngjarje tjetër bamirësie e kanë organizuar Alketa & Maylinda, të cilat poashtu e kanë dedikuar për Bekim Lumin. Edhe teatro të ndryshme tashmë kanë njoftuar se disa shfaqje do të jepen me dedikim për Lumin, ku shitja e biletave do të shkojë poashtu për këtë kurim.

Për regjisorin Lumi, KultPlus ka kuptuar se Ministria e Shëndetësisë kishte ndarë një shumë të caktuar për kurimin e tij, por jo i mjaftueshëm për shërimin e tij, përderisa, për politikanët është një qasje tjetër.

Shkumbin Istrefi, aktor e producent ka thënë për KultPlus se në këtë rast, pa dashur të privilegjoj artistët, sipas tij, në sferën e shëndetësisë, shteti duhet të kujdeset më shumë për qytetarët e vet dhe t’ju ndihmojë përmes mekanizmave që në botë ekzistojnë.

“Sigurimi shëndetësor ende nuk funksionon (sigurimi i cili duhet të ndalet nga pagat). Ky sigurim duhet të mbulojë edhe trajtimin e sëmundjeve të renda, ku kostot janë të papërballueshme për individin dhe familjen. Duhet gjithsesi të rritet buxheti për shëndetësi, të stimulohet kërkimi, specializimi dhe pagat e mjekve. Është prioritet që të krijohen kushte që njeriut t’i ofrohet trajtim mjekësor kualitativ si në vende tjera”, ka thënë Istrefi.

Sipas tij, duhet të rritet niveli i përgjegjësisë së shpenzimit të mjeteve pa kontroll nga pushtetarët, fillimisht duke bërë planifikimet buxhetore të bazuara në nevojat e qytetarëve e pastaj në si p.sh. “shëtitje të grupeve të zyrtarëve” nëpër Evropë e Botë.
“ Sipas meje, më shumë ka rëndësi një jetë e njeriut se sa një foto e një zyrtari duke u ngërdheshur në Evropë. Më shumë ka rëndësi një jetë e njeriut se një autostradë që përpin qindra miliona euro”, ka thënë Istrefi.

Kurse regjisorja Zana Hoxha Krasniqi ka vlerësuar se një nga dëshmitë më të mëdha të dështimit të përkujdesit të shtetit për artistët kosovarë është mungesa e përkrahjes financiare për trajtimet e nevojshme mjekësore. “Duke e pasur parasysh që artistët kosovarë, nuk kanë sigurim shëndetësor e në shumicën e rasteve as të ardhura të rregullta. Për dallim të trajtimit preferencial në klinika jashtë shtetit të politikanëve (ku edhe ju mbulohen shpenzimet) të cilët edhe nga dëshmitë e deklarimit të pasurisë kanë grumbulluar pasuri të mjaftueshme. Rastet e tilla të dështimit të shtetit kanë qenë edhe më heret me Istref Begollin, Faruk Begollin, Hadi Shehun dhe vazhdojnë të ndodhin edhe me artistin Bekim Lumi. Fatkeqësisht në Kosovë ende nuk flitet për mbrojtjen dhe përkrahjen e vërtetë të artistëve të cilët janë edhe ambasadorët më të mirë të vendit tonë”, ka thënë Hoxha Krasniqi.

Ndërkohë, thirrja që është bërë për të ndihmuar Bekim Lumin ka këto të dhëna si më poshtë, dhe të gjithë ata që duan të ndihmojnë regjisorin, mund ti transferojnë mjetet e tyre në këto xhirollogari.

Bartësi i kontos: BEKIM LUMI
Adresa: Rr. “Theodor Muzaka”, H. 1, Nr. 10, Prishtinë, 10000, RKS, Kosovë
Numri i kontos: 1110251567000198
Banka: ProCredit Bank Kosovo J.S.C.
Adresa e Bankës: Rr. George Bush, Nr. 16, Prishtinë, Kosovë
Ndërkaq, për banorët jashtë Kosovës, përveç të dhënave të mësipërme, duhet të jenë edhe këto shënime shtesë:
Account No (IBAN): XK051110251567000198
SWIFT (BIC) CODE: MBKOXKPRXXX
Bank Identification Code: PRCBDEFFXXX
Correspondent / Intermediary Bank: PROCREDIT Bank AG, Frankfurt am Main, Germany./KultPlus.com

Haki Stërmilli, ylli që me kalimin e viteve e shton shkëlqimin e vet

Nuk ka dyshim se Haki Stërmilli zë një vend të vlerësuar në historinë e letërsisë shqipe, për kontributin e çmuara që ai ka dhënë

Është nga ato personalitete të rëndësishme të letrave shqipe dhe veprimtarisë patriotike dhe dijetuese. Shkrimtari, gazetari, dramaturgu, atdhetari, janë ato shtresime ku ai dha më të mirën e tij, atë të një ylli që me kalimin e viteve e shton shkëlqimin e vet

Haki Stërmilli është nga ato personalitete të rëndësishme të letrave shqipe dhe veprimtarisë patriotike dhe dijetuese. Shkrimtari, gazetari, dramaturgu, atdhetari, janë ato shtresime ku ai dha më të mirën e tij, atë të një ylli që me kalimin e viteve e shton shkëlqimin e vet. Sepse sa më shumë që rrëmon në jetën dhe veprimtarinë e tij të shpaloset një realitet befasues, një e shkuar që koha ka guxuar ta nënshtrojë me harresë dhe errësirë. Asnjëherë nuk jemi të vonuar për t’iu rikthyer ridimensionimit të kësaj figure, opusit të këtij vepruese dhe krijuesi, me të cilin nuk na lidh vetëm një roman, por jo më pak e vlerësuar dhe e çmuar është krejt kolana e tij letrare dhe bedenat e larta të atdhetarit dhe patriotit, politikanit dhe ideatorit revolucionar.

Nuk ka dyshim se Haki Stërmilli zë një vend të vlerësuar në historinë e letërsisë shqipe, për kontributin e çmuara që ai ka dhënë në fushën e prozës, dramaturgjisë, letërsisë dokumentare etj. Por ajo që ngre vlerën e personalitetit të tij dhe duket se qëllimisht është mënjanuar është dhe veprimtaria dhe kontributi në lëvizjet politike dhe revolucionare për një Shqipëri të lirë e të pavarur. Ai është pjesëmarrës në ngjarje të rëndësishme të historisë së re shqiptare dhe kjo gjen shprehje në gjithë atë çfarë përbën angazhimin e tij letrar dhe politik. Të paktë janë ato personalitete që kanë zënë vend në kujtesën e brezave, të cilët të kenë një jetë kaq të stuhishme sa Haki Stërmilli.

Jeta e Haki Stërmillit kalon nëpër disa etapa vendimtare të historisë sonë, që nga fundi i Rilindjes, shpallja e Pavarësisë, Lufta e Parë Botërore, vitet 20 të rimëkëmbjes së shtetit shqiptar, mërgimi politik, koha e monarkisë, pjesëmarrja aktive në Luftën Nacionalçlirimtare e deri në çlirimin e Shqipërisë nga pushtuesit nazifashistë dhe kontributi i tij në ngritjen e shtetit popullor dhe hapat e para të letërsisë së re.

Haki Stërmilli mbetet një figurë, personifikim i përsosur i patriotit dhe demokratit, e shkrimtarit dhe intelektualit popullor, i mbrojtësit të lirive dhe të drejtave të njeriut, grave në veçanti, ku romani “Sikur t’isha djalë” është një emblemë e kësaj aspiratë në traditën tonë letrare.

Haki Stërmilli u lind në Shehër të Dibrës më 17 maj 1895. Atje ai mori mësimet e para. Arsimin e mesëm e nisi në Manastir por nuk mundi ta përfundojë për shkak të Luftës Ballkanike. Mbasi qyteti i Dibrës mbeti jashtë kufijve e shtyu Haki Stërmillin për t’u vendos në Shqipëri ku edhe angazhohet për tu bërë pjesë e administratës shqiptare të asaj kohe. Në vitet 1915-1918 punon si sekretar krahinor në Mat dhe Peshkopi, pastaj si sekretar i parë i nënprefekturës së Matit. Vlen për t’u shënuar dhe puna e tij si mësues personal i motrave Zogolli, të cilat ndikojnë te një lidhje dhe konsideratë e Ahmet Zogut, me të cilin e lidh edhe suksesi dhe divergjencat. Është kjo afri dhe kjo ndarje që në vetvete përbën një etapë shumë të larmishme të jetës dhe marrëdhënieve të tij si politikan dhe patriot.

Në vitet 1920-1924 u përfshi në lëvizjen demokratike, më 2 shkurt 1922 Ahmet Zogu i propozoi Kryeministrisë emrin e Haki Stërmillit për Sekretar të Shifrës ekuivalenti i sotëm i një posti ky në ministrinë e Ekonomisë. Këshilli i Naltë nuk e dekretoi Stërmillin, por pas një viti, Ahmet Zogu, tani ministër, e dekretoi më 16 janar 1923 si sekretar i Sekretarisë Sekrete. Propozimi do të miratohej nga Këshilli i Ministrave më 20 janar dhe 31 janar do të dekretohej nga Këshilli i Naltë. Si kryetar i Sekretarisë Sekrete, Haki Stërmilli qëndroi deri më 16 prill 1924, e u largua përfundimisht pas largimit të Zogut dhe emërimit të Shefqet bej Vërlacit kryeministër dhe Ministër i Brendshëm.

Pas Lëvizjes së qershorit, Haki Stërmilli merr pjesë në Kuvendin e Jashtëzakonshëm të shoqërisë “Bashkimi”, ku u zgjodh sekretar i shoqatës dhe ku u rivendos Llazar Fundo kryetar.

Me rikthimin e Ahmet Zogut dhe Triumfin e Legalitetit mërgon drejt Italisë, Francës, Austrisë, Gjermanisë, Polonisë dhe Lituanisë. Për një vit qëndroi në Bashkimin Sovjetik ku u takua edhe me Ali Kelmendin, bashkëpunoi edhe me KONARE-n. Më 1927 gjendet në Jugosllavi, ku qëndron në Manastir. Këtu më 17 mars 1929 në rrethana jo krejtësisht të sqaruara, dëbohet nga shteti jugosllav. I dorëzohet autoriteteve shqiptare në Bilisht, e vendosin në Korçë dhe pak ditë më pas në Tiranë ku e shoqërojnë në burg. Aty e takon miku dhe pasardhësi i tij në atë institucion që tashmë quhej Zyra Sekrete, Abedin Hoxha. Më 6 gusht 1929 dënohet me 5 vjet burg se kishte guxuar të propagandonte botërisht kundër regjimit dhe personit të Mbretit. Më 28 nëntor 1933 në sajë të një telegrami që i kishte dërguar NMT Zogu I për amnisti, falet dhe lirohet. Pas lirimit hapi një dyqan në rrugën Mbretnore, mbasi kishte bërë të mundur të punësohej te një firmë e huaj që shiste në Shqipëri llampat elektrike të firmës OSRAM. Shkruan më 6 prill 1939 “Ti leve o yll” për princin Leka.

Në biografinë e tij shënohej se më 31 korrik 1943 ishte hedhur në ilegalitet, kur kishte qenë në Tiranë. Më vonë do të zgjidhej në organet paralele të pushtetit komunist, duke filluar nga mbledhja e Labinotit në shtator 1943 e deri në anëtar i dalur nga kongresi komunist i Përmetit. Përfaqëson lëvizjen komuniste në mbledhjen e Mukjes. Për këtë shkak u zgjodh më 2 dhjetor 1945 dhe më 28 maj 1950 deputet. Pas 1945 ishte kryetar i Frontit Demokratik dhe nënkryetar i Komitetit Ekzekutiv për Qarkun e Peshkopisë.

E tillë; e stuhishme, e gjerë dhe e larmishme, me plot të papritura dhe ulje-ngjitje, me zigzake, rrëzime dhe ringritje, ishte jeta e Haki Stërmillit. E pashëmbullt mbetet në vitalitetin e vet gjithë kjo gamë veprimtarie. Kudo ku një ngjarje ndodh, kudo ku një zjarr shpërthen, kudo ku fatet e atdheut vihen në kandar, kudo ku një zë i shërben një kauze të madhe, është ai me rolin dhe angazhimin e tij të paçmim, Haki Stërmilli.

Vepra e Haki Stërmillit

Një pjesë kaq vitale dhe kaq bujare, kaq e pranishme dhe kaq përfaqësuese për Haki Stërmilli është edhe përmendorja që ai ngriti në traditën modeste të letërsisë shqipe. Me gjithë veprimtarinë e tij si shef i parë i shërbimit inteligjent shqiptar, në kujtesën e njerëzve, Haki Stërmilli do të njihej më tepër si shkrimtar. Botoi veprat “Dibranja e mjerueshme” në vitin 1923. Për të vijuar me “Dashuni e besnikri” që daton më 1923, “Agimi i lumnueshëm” 1924, “Burgu” më 1935, “Sikur t’isha djalë” 1936 dhe “Trashëgimtarët tanë” 1950. Pas vdekjes më 1966 u botuan ditari “Shtigjet të lirisë” dhe “Kalorësi e Skënderbeut” në vitin 1968.

Romani “Sikur t’isha djalë” është ndoshta i vetmi roman, e vetmja vepër, e cila e lidh emrin e Hakli Stërmillit me njohjen dhe me popullaritetin që gëzon atëherë e sot. Romani është një apoteozë e fuqishme artistike për të drejtat e njeriut në përgjithësi dhe të femrës në veçanti. Ai zgjoi kërshëri dhe luajti një rol të pazëvendësueshëm në masën e lexuesve në të gjitha trevat shqiptare. Në vitet ’30, në vitet ’50 dhe deri në dhjetëvjeçarin e parë të Shek. XXI, romani ka njohur mbi 12 ribotime: në Tiranë, Prishtinë e Shkup, duke shënuar një rekord të paarritshëm në historinë e letrave shqiptare. Romani “vë gishtin” në një lëmi të ndjeshme në jetën shoqërore shqiptare – tragjizmin e jetës së femrës. Përplasja e kulturave dhe e traditave, e konservatorizmit dhe mbeturinave të kodeve zakonore që kërkojnë harac gjithnjë e papushim, marrin në këtë vepër një goditje ekzekutuese.

Ky ishte Hakli Stërmilli. Kjo është ajo çfarë përfaqëson kjo figurë sa komplekse aq dhe dinamike, sa e gjallë aq dhe vepruese, sa pasionante aq dhe atdhetare e patriotike. Gjeografia e jetës dhe veprimtarisë së tij është tejet e larmishme. Atë e gjejmë kodo dhe gjithçka që ai ofron është një vlerë, është një çmim më të cilin e vlerësojmë dhe e çmon kujtesa dhe historia.

Hakli Stërmilli vdiq më 17 janar 1953 i sëmurë pas një lëngatë e gjatë, ndërkohë që ushtronte detyrën e deputetit të Rrethit të Peshkopisë në Kuvendin Popullor. U zëvendësua nga Jashar Menzelxhiut./gazeta 55

Biletat për koncertin e Dua Lipës në Singapor deri në 1300 dollarë

Janë shitur të gjitha biletat për koncertin e Dua Lipës në muajin maj në Singapor. Këngëtarja kosovare, që së fundmi fitoi dy çmime në Brit Awards, është kthyer ndër këngëtarët më në trend në botë, pas hitit të vitit të shkuar “New Rules”.

Biletat për koncertin në “Esplanade Theatre” janë shitur për pak orë, por ajo që e veçon këtë koncert janë çmimet e disa biletave që në uebfaqe të ndryshme arrijnë edhe në më shumë se 1000 dollarë, shkruan “bandwagon”,shkruan koha.net.

Biletat origjinale dallojnë prej 50 eurove e deri në 100 euro, ndërsa në tregun online ka deri në 1300 dollarë. Lipa do të performojë në Singapor më 4 maj./KultPlus.com

Kulti i gjarprit te ilirët, sipas Albanologut Aleksandër Stipcevic

Sipas Albanologut Aleksandër Stipcevic, gjarpri ishte simboli me i rëndësishëm në pjesët e rajoneve ilire, përcjellë KultPlus.

Gjarpri konsiderohet si roje e shtëpisë dhe nuk lejohej të vritej, apo pritej. Për ilirët, gjarpri ishte një kult shumë i rëndësishëm, dhe të gjitha stolitë e tyre janë imitimi i dizajnit te kësaj krijese të bukur të natyrës, të cilët, të vetëdijshëm apo jo,jemi të gjithë të frikësuar e të trishtuar nga helmi.

Ne fakt,kjo është ajo qe na tregojnë Iliret e vjetër,krijesat dashamirëse nuk do të sulmohen nga burrat nëse nuk pengohen nga agresiviteti i tij./The Natural Albania

Driton Hajredini sjellë ekspozitën personale në Monet

Artisti Driton Hajredini do të prezantoi ekspozitën e tij personale javën që vjen, shkruan KultPlus.
Ekspozita e tij personale do të hapet në Galerinë Monet, javën tjetër, më 5 mars në ora 19:00. Ndërsa ekspozita do të qëndroi e hapur deri më 18 mars. /KultPlus.com

Poema e mjerimit

Poezi e shkruar nga Millosh Gjergj Nikolla – Migjeni.

Kafshatë që s’kapërdihet asht, or vlla, mjerimi,
kafshatë që të mbetë në fyt edhe të zë trishtimi
kur shef ftyra të zbeta edhe sy t’jeshilta
që t’shikojnë si hije dhe shtrijnë duert e mpita
edhe ashtu të shtrime mbrapa teje mbesin
të tan jetën e vet derisa të vdesin.

e mbi ta n’ajri, si në qesendi,
therin qiellën kryqat e minaret e ngurta,
profetënt dhe shejtënt në fushqeta të shumngjyrta
shkëlqejnë. e mjerimi mirfilli ndien tradhti.
mjerimi ka vulën e vet t’shëmtueme,
asht e neveritshme, e keqe, e turpshme,
balli që e ka, syt që e shprehin,
buzët që më kot mundohen ta mshefin –
janë fëmitë e padijes e flitë e përbuzjes,
t’mbetunat e flliqta rreth e përqark tryezës
mbi t’cilën hangri darkën një qen e pamshirshëm
me bark shekulluer, gjithmon i pangishëm.

mjerimi s’ka fat. por ka vetëm zhele,
zhele fund e majë, flamujt e një shprese
t’shkyem dhe të coptuem me t’dalun bese.

mjerimi tërbohet n’dashuni epshore.
nëpër skaje t’errta, bashkë me qej, mij, mica,
mbi pecat e mykta, t’qelbta, t’ndyta, t’lagta
lakuriqen mishnat, si zhangë; t’verdhë e pisa,
kapërthehen ndjenjat me fuqi shtazore,
kafshojnë, përpijnë, thithen, puthen buzët e ndragta
edhe shuhet uja, dhe fashitet etja
n’epshin kapërthyes, kur mbytet vetvetja.
dhe aty zajnë fillin t’marrët, shërbtorët dhe lypsat
që nesër do linden me na i mbushë rrugat.

mjerimi në dritzën e synit t’kërthinit
dridhet posi flaka e mekun e qirit
nën tavan t’tymuem dhe plot merimanga,
ku hije njerzish dridhen ndër mure plot danga,
ku foshnja e smume qan si shpirt’ i keq
tu’ ndukë gjitë e shterruna t’zezës amë,
e kjo prap shtazanë, mallkon zot e dreq,
mallkon frytn e vet, mallkon barrn e randë.
foshnj’ e saj nuk qesh, por vetëm lëngon,
e ama s’e don, por vetëm mallkon.
vall sa i trishtueshëm asht djepi i skamit
ku foshnjën përkundin lot edhe të fshamit!

mjerimi rrit fëmin në hijen e shtëpive
të nalta, ku nuk mrrin zani i lypsis,
ku nuk mund t’u prishet qetsia zotnive
kur bashkë me zoja flejnë në shtretënt e lumnis.

mjerimi pjek fëmin para se të burrnohet,
don ta msojë t’i iki grushtit q’i kërcnohet,
atij grusht që n’gjumë e shtërngon për fytit
kur fillojnë kllapitë e etheve prej unit
dhe fetyrën e fëmis e mblon hij’ e vdekjes,
një stoli e kobshme në vend të buzqeshjes.
nji fryt kur s’piqet dihet se ku shkon
qashtu edhe fëmia n’bark t’dheut mbaron.

mjerimi punon, punon dit e natë
tu’ i vlue djersa në gjoks edhe në ballë,
tue u zhigatun deri n’gjujë, n’baltë
e prap zorrët nga uja i bahen palë-palë.
shpërblim qesharak! për qindenjë afsh
në ditë – vetëm: lekë tre-katër dhe “marsh!”.

mjerimi kaiher’ i ka faqet e lustrueme,
buzët e pezmatueme, mollzat e ngjyrueme,
trupin përmendore e një tregtis s’ndytë,
që asht i gjikuem të bijë në shtrat vet i dytë,
dhe për at shërbim ka për të marrë do franga
ndër çarçafë, ndër fëtyra dhe në ndërgjegje danga.

mjerimi gjithashtu len dhe n’trashigim
-jo veç nëpër banka dhe në gja të patundshme,
por eshtnat e shtrembta e n’gjoks ndoj dhimbë,
mund që t’len kujtim ditën e dikurshme
kur pullaz’ i shpis u shemb edhe ra
nga kalbsin’ e kohës, nga pesha e qiellit,
kur mbi gjithçka u ndi një i tmerrshmi za
plot mallkim dhe lutje si nga fund i ferrit,
ish zan’ i njeriut që vdiste nën tra.
kështu nën kambët’randë t’zotit t’egërsuem –
thotë prifti – vdes ai që çon jetë të dhunuem.

dhe me këto kujtime, ksi lloj fatkeqësinash
mbushet got’ e helmit në trashigim brezninash.
mjerimi ka motër ngushulluese gotën.
në pijetore të qelbta, pranë tryezës plot zdrale
të neveritshme, shpirti me etje derdh gotën
n’fyt për me harrue nandhetenand’ halle.
e gota e turbull, gota satanike
tu’ e ledhatue e pickon si gjarpni-
dhe kur bie njeriu, si gruni nga drapni,
nën tryezë qan-qeshet në formë tragjikomike.
tê gjitha hallet skami n’gotë i mbyt
kur njiqind i derdh një nga një në fyt.
mjerimi ndez dëshirat si hyjet errsina
dhe bajnë tym si hejt q’i ban shkrum shkreptima.

mjerimi s’ka gëzim, por ka vetëm dhimba,
dhimba paduruese qe t’bajnë t’çmendesh,
që t’ap in litarin të shkojsh fill’ e t’varesh
ose bahe fli e mjerë e paragrafësh.

mjerimi s’don mshirë. por don vetëm të drejt!
mshirë? bijë bastardhe e etënve dinakë,
t’cilt n’mnyrë pompoze posi farisejt
i bijnë lodërtinës me ndjejt dhelparak
tu’ ia lëshue lypsiti një grosh të holl’ n’shplakë.

mjerimi asht një njollë e pashlyeme
n’ballë të njerzimit që kalon nëpër shekuj.
dhe kët njollë kurr nuk asht e mundshme
ta shlyejnë paçavrat që zunë myk ndër tempuj.

Asetet që janë pjesë e trashëgimisë së Kosovës, dëshmia e pasurisë kulturore të vendit (FOTO)

KultPlus ju sjellë disa asete të vjetra të cilat janë pjesë e Muzeut të Kosovës, si djepi për fëmijë, furka, rrethi për fëmijë e të tjera. Asete që janë pjesë e Trashëgimisë së luajtshme arkeologjike të Kosovës, janë dëshmia më mirë e pasurisë kulturore të vendit.

Djep foshnjash -I punuar nga druri, ka shërbyer si shtrat fëmije dhe për përkundjen e tyre. I përdorur deri në shek. XX.

Furkë– Mjet i prodhuar nga druri që ka shërbyer për tjerrjen e leshit, linit etj. I përket shek. XX

Rozetë tavani– Është pjesë dekori për tavanishte (dhomë), është punuar nga mjeshtër popullor. Teknika e punimit është me mjete klasike , si daltë, brisk etj. I takon fillimit të shek. XX

Rreth i fëmijëve -Punim druri, ka shërbyer për të vendosur fëmijën. I përdorur deri në shek. XX.

Shkam-Objekt druri, i cili ka shërbyer për t’u ulur. Fundi shek. XIX

Tavolina– Tavolinë e prodhuar nga druri, nga mjeshtër popullor të kualifikuar për këtë zeje. Tavolina përbëhet nga pjesa e sipërme prej gjashtë këndeve, dhe gjashtë këmbëve. Përshkohet me motive gjeometrike, floreale etj. I përket shek. XX.

Shënim: Koleksioni Arkeologjik dhe Etnologjik i Kosovës( 676 eksponate arkeologjike dhe 571 eksponate etnologjike) vazhdon të mbahet në Serbi./ KultPlus.com

Rolling Stones së shpejti me turne të ri muzikor

Rolling Stones, grupi më i jashtëzakonshëm i rock-ut në botë, duket se janë gati të rikthehen. Ndonëse tashmë në moshë të madhe, për anëtarët e grupit duket se nuk është një problem, ndërsa kanë vendosur të bëjnë një turne të ri veror në Britaninë e Madhe,të titulluar “No Filter”.

Kanë kaluar tashmë pesë vite që kur Mic Jagger, Keith Richards, Ronnie Wood dhe Charlie Watts nuk kanë performuar. Ndërsa tashmë ata do të vijnë me disa koncerte në Britani të Madhe, ndërsa koncerti i parë do të mbahet më 22 maj në stadiumin e West Hamit në Londër, para se të performojnë në Old Trafford të Mançesterit më 5 qershor.

Kënaqësinë për t’i dëgjuar ata e për t’i parë ta elektrizojnë edhe njëherë turmë, do ta kenë edhe vende të tjera si Irlanda, Gjermania, Franca, Polonia dhe Republika Çeke, pasi Rolling Stones do të mbajnë koncerte edhe në këto vende./ KultPlus.com

“Evropa do të bindet se shqiptarët i shërbejnë qytetërimit më mirë se çdo popull tjetër”

Abdyl Frashëri, lindi në vitin 1839 në fshatin Frashër të Përmetit, në Shqipëri e vdiq më 23 tetor të vitit 1892 në Stamboll të Turqisë. Ishte patriot dhe demokrat i shquar, një nga ideologët përparimtarë të Rilindjes Kombëtare Shqiptare e një nga udhëheqësit kryesorë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, Hero i Popullit, shkruan KultPlus.

Ai ka lënë një thënie shumë të fuqishme, të shkruar dy shekuj më herët në kohën kur edhe jetoi dhe veproi, por çështja qëndron se sa kanë arritur figurat shqiptare ta vërtetojnë këtë thënie të rilindësit të shquar.

“Do të vijë një ditë kur Evropa do të bindet se shqiptarët i shërbejnë çështjes së njerëzimit dhe qytetërimit më mirë se çdo popull tjetër i lindjes”, ka thënë Abdyl Frashëri.

KultPlus ju sjellë disa figura shqiptare që kanë ngulitur emrin e tyre në skenat ndërkombëtare:

1. Nënë Tereza është një nga figurat më të mëdha botërore sa i përket humanizmit. Nënë Tereza ose Shën Tereza e Kalkutës (e lindur si Anjezë Gonxhe Bojaxhiu; 26 gusht 1910 – 5 shtator 1997) gjithashtu e njohur si Tereza e Bekuar e Kalkutës, Misionare e Bamirësisë,[ ishte një murgeshë katolike dhe misionare shqiptaro-indiane. Ajo lindi në Shkup, atëherë pjesë e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Pasi kishte jetuar në Maqedoni për tetëmbëdhjetë vjet, ajo u shpërngul në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës së saj.
Nënë Tereza themeloi Misionaret e Bamirësisë, një kongregacion fetar katolik, i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4,500 motra dhe ishte aktiv në 133 vende. Ato ofrojnë shtëpi për njerëzit që vdesin nga HIV/AIDS, gërbula dhe tuberkulozi; po ashtu ofrojnë ushqime, klinika të lëvizshme, programe këshilluese për fëmijët dhe familjet, jetimore, dhe shkolla. Nënë Tereza është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes Ramon Magsaysay dhe 1979 Çmimin Nobel për Paqe.

2. Ismail Kadare (lindur më 1936) përfaqëson një nga shkrimtarët shqiptar që me veprat e tij ka arritur të jetë i pranishëm në shumë vende e gjuhë të botës. Ai cilësohet si një ndër shkrimtarët më të mëdhenj bashkëkohorë. Ai shquhet kryesisht për prozë, por ka botuar edhe vëllime me poezi dhe ese. Deri më sot veprat e tij janë përkthyer në mbi dyzetepesë gjuhë të botës.
Ai ka fituar shumë çmime deri më tani, kurse për vite të tëra është një nga kandidatët për Çmimin Nobel për Letërsi. Në vitin 1996 Kadare u bë anëtar për jetë i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike në Francë. Në vitin 1992 u vlerësua me Prix Mondial Cino Del Duca; më 2005 fitoi Man Booker International Prize, më 2009 çmimin Princi Asturias për Artet, kurse në vitin 2015 Çmimin Jeruzalem, e çmime të tjera. Viteve të fundit, ai e ndan kohën e tij mes Francës dhe Shqipërisë. Me pëlqimin e tij, duke filluar nga viti 2015, fondacioni Mapo filloi të ndajë çmimin “Kadare” për letërsi.
Kadare njihet si shkrimtar i cili në veprat e tij në mënyrë të qëllimshme u shmang nga realizmi socialist, dhe si i tillë veprat e tij u përkthyen dhe u lavdëruan nga kritikët dhe lexuesit anembanë botës. Ai krijoi një vepër me karakter universal por që rrënjët i ka thellë në tokën shqiptare. Kadare konsiderohet nga disa si një nga shkrimtarët dhe intelektualët më të shquar evropianë të shekullit të 20-të, si dhe një zë universal kundër totalitarizmi.

3. Ermal Meta është një zë shqiptar, që gjatë gjithë kohës e ka pohuar faktin që vjen nga Shqipëria. Një vulë e suksesit të tij në muzikë konsiderohet bashkëpunimi i tij i fundit me Fabrizio Moro me këngën “Non mi avete fatto niente” që i nxorri ata triumfues në garën e të Sanremon 2018.
I lindur në Fier, Shqipëri, Meta u zhvendos në Bari, Italinë e Jugut, në moshën 13 vjeçare, së bashku me familjen e tij. Meta ka debutuar si kitarist i grupit italian Ameba4, që konkurruan në seksionin ‘Të sapoardhurve’ në Festivalin e Muzikës Sanremos 2006 me këngën “Rido … forse mi sbaglio”, përfshirë në albumin e tyre të vetë-titulluar, i cili u publikua në shkurt 2006. Pasi u bë një kompozitor për disa artistë italianë, kurse filloi karrierën e tij solo, duke nxjerrë dy albume në studio: Umano (2016) dhe Vietato morire (2017).
Në vitin 2007 Meta u bë këngëtari kryesor dhe kompozitori kryesor i grupit La Fame di Camilla. Albumi i tyre debutues, i titulluar thjesht La Fame di Camilla, u publikua nga Universal Music në vitin 2009. Grupi më pas solli edhe albume Buio e luce, duke përfshirë titullin të cilat konkurruan në seksionin e Festivalit të Sanremos Music 2010, dhe L’attesa (2012) të sapoardhurit. Grupi u nda në vitin 2013.

4. Ermonela Jaho është po ashtu një soprano shqiptare që ka performua në shumë opera të botës duke përfshirë Royal Opera në Londër, Metropolitan Opera në Nju Jork, Berliner Statsoper, ParisChamps Elysees-Teatro San Carlo di Napoli, Opera Kompania e Filadelfias, Opera e Marsejës, Arena di Verona, Teatro Verdi di Trieste, Teatro La Fenice,Teatri Capitoul de Toulouse, etj.
Ajo u lind në Tiranë, në vitin 1974. U largua në vitin 1993 nga Shqipëria për në Itali me një bursë studimi, dhe më pas iu desh ta realizojë ëndrrën e ngjitjes në skenë, përkrah artistëve të huaj. Ajo filloi mësimet e saj të të kënduarit kur ishte vetëm gjashtë vjeç. Pas përfundimit të studimeve në shkollën artistike “Jordan Misja” në Tiranë ajo fitoi një konkurs që i mundësoi largimin e saj në Itali për të përfunduar studimet në Akademinë “Santa Cecilia” në Romë. Pas përfundimit të studimeve për këndim dhe piano, ajo fitoi disa konkurse të rëndësishme, të tilla si: Giacomo Puçini në Milano Itali më 1997, Spontini International Ancona, Itali më 1998, në Rovereto Zandonai, Itali më 1999, këngëtarja më e mirë e Festivalit Wexford më 2000.

5. Rita Ora është një emër tjetër nga Kosova, që po le gjurmë në muzikën botërore me hitet e saj. Ajo është këngëtare dhe aktore nga Kosova, që është shpërngulur në moshën 1 vjeçare për në Britani të madhe. Ajo i ka sjellë disa hite botërore si “Hot Right Now”, “R.I.P” dhe së fundmi po kryeson top listat botërore me këngët e saj “Anywhere” dhe “For You”. Ajo ka qenë e nominuar në shumë festivale ndërkombëtare, ndërsa ka arritur t’i marr disa çmime si BMI Pop Awards, China Music Awards, Glamour Awards, MTV Music Awards e të tjera.
Po ashtu Rita Ora, asnjëherë nuk e ka mohuar vendlindjen e saj Kosovën. Kujtojmë se vite më parë Presidentja e Republikës së Kosovës, Atifete Jahjaga, e dekoroi atë si Ambasadore Nderi e Republikës së Kosovës në botë.

6. Dua Lipa është një nga emrat më të rinj në këtë listë, por që ka arritur të depërtoj me shpejtësi të jashtëzakonshme në industrinë e muzikës në botë. Ajo javën e kaluar rrëmbeu dy trofte nga “Brit Awards 2018”, si këngëtarja më e mirë dhe këngëtarja më e mirë debutuese. Dua Lipa (lindur më 22 gusht 1995) është një këngëtare tekstshkruese, dhe modele shqiptare, që jeton dhe vepron në Londër, Angli. Karriera e saj muzikore filloi në moshën 14 vjeçare, kur filloi të publikonte cover të këngëtarëve dhe artistëve të tjerë në YouTube. Në vitin 2015, ajo u nënshkroi me Warner Music Group dhe së shpejti lansoi këngën e saj të parë. Vitin e kaluar solli albumin e saj të parë “Dua Lipa”, kurse me këngën e saj “New Rules”, ajo u shpall si këngëtarja më e dëgjuar e vitit në Spotify./ KultPlus.com

Vjen edicioni i parë i “Prishtina Jazz Week”

Në Prishtinë 5, 6 dhe 7 marsi do i takojnë muzikës jazz, e cila do të mirëpres edicionin e parë të Prishtina Jazz Week, të udhëhequr nga muzikanti kosovar, Nesim Maxhuni, mbështetur nga Komuna e Prishtinës, shkruan KultPlus.

Prishtina Jazz Week do të mbahet në amfiteatrin e ASK-së në zemër të qytetit, dhe parasheh tre net të muzikës Jazz, përfshirë dy bende të mëdha nga SHBA dhe Britania e Madhe, dhe vetë Nesim Maxhuni.

“Në ditët e sodit, të ngulfatur nga plastika, bukuria e artit live kurrë nuk ka qenë më e dashur se sa që është tash. Nga Teatri në Vallëzim, nga Klasika në Jazz. Këtë herë, Kult____Urë ka vendos ta festoj Jazz-in dhe pasurinë artistike të tij. Jazz-i është i lidhur ngushtë me jetë. Për me mbijetu, adaptohet. Për me dal në pah, improvizon. Bukuria e improvizimit është sinonim i Jazz-it. Kurrë nuk e din se çka ka mbas. Disa plus e definojnë si performanca më e paparashikueshme e artit që ekziston. Tingujt e instrumenteve të qojnë në vende që s’ke qenë kurrë më parë”, shkruhet në njoftim.

Tutje tregohet se edicioni i pare i festivalit është njëra nga shumë festivalet e planifikuara në të ardhmen, ku zemrat e fansave të Jazz dhe të rinjve po ashtu, do bashkohen për një javë me një pasuri plotë tinguj të paparashikueshëm, që refuzon të largohet nga froni si shtresa më e lartë e muzikës botërore.

Ky është programi i plotë:
Më 5 Mars, Jure Pukl ‘Doubtless’ feat. Philip Dizack
Jure Pukl – Saksofon (SL/US)
Philip Dizack – borinë (US)
Joe Sanders – bass (US)
Gregory Hutchinson – bateri (US)
Doubtless i Jure Pukl është një projekt i ri që vjen në CD dhe Vinyl në mbarë botën në Whirlwind Records nga Londra, në Maj 2018. Fillimisht, Melissa Aldana luan në rekord së bashku me Jure, Joe dhe Gregory. Për koncertin e Prishtinës, Jure do të zëvendësojë saksofonin e Aldannës, me borinë e luajtur nga I madhi Filip Dizaki. Vetë emri tashmë tregon se çfarë është ky grup: besimi, barazia, respekti, me theks mbi transparencën dhe lirinë. Muzikë plot energji, kthesa, emocione dhe ngjyra.

Më 6 Mars, Joe Sanders ‘Infinity’
Joe Sanders – bass/kompozicione/koncept (US)
Philip Dizack – borinë (US)
Jure Pukl – saksofon (SL/US)
Marko Črnčec – piano (SL/US)
Gregory Hutchinson – bateri (US)
Special guest: Emilia Martensson – vokaliste (UK)
Joe Sanders; Infinity është një koleksion i individëve me mendje të njëjtë të cilët mishërojnë nocionin e lirisë dhe përjetësisë, ndërsa në të njëjtën kohë mbajnë qëndrueshmërinë ndaj historisë dhe momentit aktual të xhazit. Në shtator të vitit 2017 Joe lëshoi albumin e tij të dytë me titull “Humanity”; titulli, imazhet dhe muzika punojnë në marrëdhënie për të ndriçuar idenë e shikimit dhe trajtimit të njëri-tjetrit si njerëzor, pavarësisht nga ngjyra, besimi ose feja.

Më 7 Mars, Nexim Maxhuni “Homecoming”
Nesim Maxhuni – bateri/koncept (KS)
Jure Pukl – saksofon (SL/US)
Marko Črnčec – piano (SL/US)
Armend Xhaferi – gitare (KS)
Kiril Tufekcievski – bass (MK)
Special guest: Ilir Bajri – piano (KS)
Special guest: Visar Kuçi – gitare (KS)
Projekti ‘Homecoming’ i Nesim Maxhuni është një reflektim i jetës së Maxhuni dhe përvojat që e kanë përcaktuar udhëtimin e tij mbi këtë tokë. Kënga ‘Homecoming’, nga e cila albumi merr emrin e saj, i është kushtuar ndjenjës së Maxhunit kur u kthye në Kosovë pas luftës për të gjetur një vend të shkatërruar, por edhe pjellor për shpresë dhe jetë të re. Albumi u regjistrua në 2016 në Prishtinë dhe përfshin bashkëpunimin e muzikantëve të shquar të xhazit nga skena muzikore e xhazit të Nju Jorkut me muzikantët e xhazit nga Kosova dhe nga rajoni. Duke mundësuar bashkëpunime të tilla, projekti shërbeu për të ndërtuar ura të mbështetjes së ndërsjellë dhe bashkëpunimit midis muzikantëve kosovarë nga njëra anë dhe muzikantëve globalë nga ana tjetër, ndërkohë që grupi i muzikantëve ndërkombëtarë të xhazit që vijnë për të performuar si pjesë e ‘Winter Prishtina Java Jazz ‘e themeluar nga Maxhuni janë dëshmi se vepra të tilla bashkëpunuese mund të sjellin rezultate konkrete./ KultPlus.com

Blerta Hoti sjellë ekspozitën personale “Peizazhe Imagjinative”

Blerta Hoti artistja që artin e saj kreativ si piktore profesionale e ekspozoi jo vetëm në Kosovë, por edhe përtej saj si në shtetet perëndimore në Francë, Zvicër, madje edhe në Amerikën e largët, tashmë do ta hapë një ekspozitë personale në galerinë e Raiffeisen Bank, në Prishtinë, shkruan KultPlus.

Këtë radhë ajo pas ekspozitës në Francë e cila u prit nga artdashësit Francës tani ekspozon një cikël të punimeve të titulluar “Peizazhe Imagjinative” në galerinë e Raiffeisen Bank në Prishtinë.

“Kërkimi im për peizazhin si koncept me erdhi kohë pas kohe, ide pas ideje nga ambientet natyrore nga pamjet e freskëta nga natyra që i shtjellova me imagjinatë ku arrita t’i zbërthej në format e mija si një aventurë e këndshme”, thotë ajo në lidhje me punën e saj.

Në këto peizazhe shihet një gërshetim mes reales dhe ekspresives ku bëhet një ndërlidhje e ngushtë mes hapësirës brenda sfondit, një ndërtim të zhdërvjellët, të lëvizshëm, e dinamik deri në imtësi duke u munduar për të finalizuar pamjet e bukura dhe kapjen e bukur të peizazhit.

Në këtë ekspozitë artistja do të marrë pjesë me gjithsej 15 piktura të dimensioneve të ndryshme ndërsa teknika është vaj në pëlhurë.

Ekspozita hapet më 1 mars ndërsa do të qëndrojë e hapur 1 muaj./ KultPlus.com

Piktura në shitje, paratë e mbledhura për shërimin e Bekim Lumit

22 vepra janë prezantuar nga Liridon Gashi në rrjetin social facebook dhe çmimet e këtyre pikturave nisin prej 100 deri në 300 euro. Dhe po sipas njoftimit të Gashit, tashmë janë shitur katër vepra.

Regjisori Bekim Lumi është duke u përballë me një sëmundje të rëndë dhe thirrjet për të ndihmuar financiarisht regjisorin Lumi, tashmë janë shpërndarë nëpër rrjete sociale, shkruan KultPlus.

Dhe kësaj iniciative i është bashkuar edhe artisti Liridon Gashi, i cili veprat e tij i ka nxjerrë në shitje, që shuma e mbledhur nga këto punime ti dërgohet regjisorit Lumi.

22 vepra janë prezantuar nga Liridon Gashi në rrjetin social facebook dhe çmimet e këtyre pikturave nisin prej 100 deri në 300 euro. Dhe po sipas njoftimit të Gashit, tashmë janë shitur katër vepra, dhe pritet që të ketë edhe më tej blerës potencial që me shumën e mbledhur të ndihmohet Lumi.

Për më shumë mund të përcillni faqen e Liridon Gashit dhe këto punime të bëhen pjesë e koleksioneve të juaja./KultPlus.com

“Gishti” i Doruntina Bashës impresionon artdashësit në Tiranë

Pamundësia e të “vazhduarit më tej” dhe pozita femërore në çdo luftë në këtë botë ishte mesazhi që mori publiku artdashës i Tiranës në premierën e dramës ”Gishti”, shkruan sot ATSH.

Drama me regji nga regjisorja serbe Bojana Laziq solli premierën këtë fundjavë në Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” nën interpretimin e aktoreve Rozi Kostani dhe Ina Morinaj.

Kjo dramë shqipe e autores Doruntina Basha solli në skenën e teatrit një nga traumat shoqërore më të dhimbshme dhe më të thella të trazirave të pasluftës, çështjen e personave të zhdukur të cilën e sheh nga një perspektivë e fuqishme femërore e që hedh dritë mbi plagët sociale dhe individuale, dëshpërimet dhe plasaritjet.

“Gishti” tregon historinë e dy grave, vjehrrën dhe nusen, të cilat edhe dhjetë vite pas zhdukjes së burrave të tyre në luftën e Kosovës, jetojnë së bashku, të paaftë për t’u vajtuar siç duhet të vdekurit e tyre, dhe të vazhdojnë me jetën.

Zoe dhe Shkurta jetojnë një jetë që është e mbushur me emocione të forta: dashuri, urrejtje, lot, të qeshura dhe mbi të cilën është mbizotëruar përjetësisht fryma e atyre që nuk janë me. Një dramë që fillon nga një gisht i prerë, duke përgatitur bukën për pritjen e dy burrave të shtëpisë, të cilët para dymbëdhjetë vjetëve dolën nga shtëpia për të mos u kthyer kurrë më.

Një nënë e cila nuk pajtohet asnjëherë me fatin e keq të tyre, gjersa nusja apo siç e thërriste ajo Shkurta, më në fund arrin ta kuptojë se ata nuk do të kthehen, e që ato duhet të pajtohen me fatin që është shkruar për të dyja , por jo zemra e një nëne nuk mund ti bëjë ballë asaj.

Kompleksiteti poetik i gjuhës na sjell aspektin më të vlefshëm universal të shfaqjes, nuanca të pafundme të marrëdhënieve të dy grave të cilat në të njëjtën kohë e urrejnë dhe e duan, dhe të cilat nuk mund të jenë më njëra pa tjetrën.

“Gishti” kështu bëhet tregimi për një vetmi të madhe, por edhe për shpresën, për ditët që rrjedhin ngadalë, fuqinë e fantazisë dhe bindjes, dhe ndrydhjes së pashmangshme të jetës së përditshme në çdo shoqëri post-traumatike.

Regjisorja nga Beogradi,Bojana është autore e më shumë se 20 shfaqjeve teatrore dhe fitues të disa çmimeve teatri./ KultPlus.com

Kosova dënon ashpër sulmin ndaj Konsullatës në Strasburg

Udhëheqësit shtetëror kanë dënuar ashpër aktin vandal të vjedhjes së flamurit dhe shkatërrimit të stemës së Republikës së Kosovës në Konsullatën e Përgjithshme të Kosovës në Strasburg të Francës.

Kryeministri i vendit, Ramush Haradinaj theksoi se sulmi që ka ndodhur mbi Konsullatën e Përgjithshme të Republikës së Kosovës në Strasburg, me ç’rast janë shkatërruar simbolet shtetërore, është një akt i papranueshëm që cenon integritetin e shtetit të Kosovës.

“Republika e Kosovës është shtet sovran që respekton ligjet dhe të drejtën ndërkombëtare dhe vepron me përgjegjësi në marrëdhëniet ndërkombëtare si një faktor i rëndësishëm i paqes dhe stabilitetit. Kërkoj nga organet franceze që të zbulojnë dhe të kapin autorët e sulmit dhe t’i nxjerrin ata përpara drejtësisë”, shkruan Haradinaj në Facebook.

Sulmin ndaj konsullatës e ka dënuar edhe ministri i jashtëm i Kosovës, Behgjet Pacolli.

“Dënoj fuqishëm sulmin vandal ndaj Institucioneve dhe Simboleve Shtetërore në Konsullatën e Përgjithshme të Republikës së Kosovës në Strasburg. Falënderoj reagimin e shpejtë dhe gatishmërinë e Institucioneve franceze të sigurisë, që t’i përgjigjen shpejt kërkesës tonë për hetim dhe presim që kryerësit e këtij akti të ulët të nxirren para drejtësisë. Ne jemi në kontakt të vazhdueshëm me autoritetet franceze në lidhje me këtë rast”, ka thënë Pacolli.

Ndryshe, lidhur me këtë sulm ka reaguar edhe zëvendëskryeministri Enver Hoxhaj, duke kërkuar nga autoritetet atje që të nisin hetimet për të gjetur përgjegjësit.

Konsulli i Kosovës në Strasburg, Edon Cana në orët e mëngjesit ka bërë të ditur se gjatë vikendit është sulmuar konsullata e përgjithshme në Strasburg.

Cana bëri të ditur se po ashtu është vjedhur flamuri i Kosovës si dhe është shkatërruar stema e shtetit./ KultPlus.com

“Puthja e fundit” pjesa më e vështirë e Saimir Pirgut

Saimir Pirgu, tenori i njohur shqiptar, së fundi është ngjitur në skenën e “Gran Teatre del Liceu” të Barcelonës, i cili i mishëruar në rolin e Romeos ka shkëlqyer në partneritet me Xhulietën e kësaj shfaqje operistike, e cila është sjellë nga Aida Garifullina, njëherit, fitues e çmimit Operalia, përcjellë KultPlus.

Për këtë magji skenike kanë shkruar tashmë edhe mediet evropiane, ku kjo shfaqje operistike që është realizuar nga kompozitori francez Charles Gounod është dhënë pikërisht për 200 vjetorin e lindjes së këtij kompozitori.

Dhe kjo shfaqje, që i mungoi këtij teatri për 32 vjet me radhë, bëri bashkë Saimir Pirgun dhe Aida Garifullina, për të sjellë emocionet shekspiriane, në rolin e Romeos dhe Xhulietës. Saimir Pirgu për euronews ka thënë se Gounod është fokusuar në këtë shfaqje te të dashuruarit, sidomos te pika më e vështirë, skena te varrezat. “Ndonjëherë, kur këndoj këtë pjesë, emocionalisht është e vështirë për mua, sidomos kur them “Puthja e fundit”, ka thënë Pirgu.

Dhe në këtë shfaqje, dashuria e Romeos dhe Xhulietës triumfon me një përqafim për përjetësinë, skenë kjo që nuk është në veprën e Shekspirt, por që Pirgu thotë se kjo skenë në shfaqjen e Gounod, i jep një fuqi të pabesueshme.
Kjo shfaqje do të prezantohet sërish. Datat që janë rezervuar për këtë shfaqje janë më: 27 shkurt, 2 dhe 4 mars./KultPlus.com

Yll Xhaferi sjellë ekspozitën ‘Toy Story’ te ‘Motrat’

Yll Xhaferi do të shfaq para artdashësve ekspozitën tij të re të quajtur “Toy Story”, duke sjellë kështu ndikimet e imponuara të tranzicioneve sociale, shkruan KultPlus.

Yll Xhaferi, i lindur në Prishtinë është student në nivelin master, në fakultetin e arteve të Prishtinës.
Medium kryesorë e ka pikturën, por punon në mediume të ndryshme, duke eksploruar forma të ndryshme vizuele, me teknika të ndryshme. Është artist aktiv dhe pjesëmarrës në shumë ekspozita, disa personale dhe kolektive.

Shumica e punëve të Ylli trajtojnë ndikimet e imponuara të transicioneve sociale lokale, dhe në të njëjtën kohë, nëpërmjet artit, ironikisht tenton të qëndrojë i distancuar ndaj këtyre ndikimeve dhe të jetë pjesë e një konteksti me të gjerë kulturor. Gjithashtu, kërkon mbi estetiken duke ju referuar idesë së përfaqësimit me një identitet të caktuar kulturor.

Hapja e ekspozitës do të mbahet të enjten më 1 mars, nga ora 19:00 në (Rr. Shaban Polluzha, pas Teatrit Kombëtar të Kosovës). Ekspozita do të jetë e hapur për publikun deri më 30 mars, nga e hëna deri të premten, nga ora 09:00 deri në orën 18:00. / KultPlus.com

Kaçamaku e Walker mbërthyen të pranishmit me koncertin e Filharmonisë së Kosovës

Përkundër temperaturave shumë të ulëta që mbizotëronin jashtë Sallës së Kuqe të Pallatit të Rinisë, ky koncert kishte mbledhur shumë shikues, që e shijuan atmosferën e ngrohtë të Filharmonisë së Kosovës.

Gili Hoxhaj

Filharmonia e Kosovës, mbrëmë solli dy vepra të mëdha që mundësuan që publiku prishtinas për të parën herë të shijoj vepra të përmasave të mëdha artistike. Orkestra e Filharmonisë së Kosovës, mbrëmë këto vepra i interpretuan nën dirigjimin e Alexander Walker nga Britania e madhe, shkruan KultPlus.
Përkundër temperaturave shumë të ulëta që mbizotëronin jashtë Sallës së Kuqe të Pallatit të Rinisë, ky koncert kishte mbledhur shumë shikues, që e shijuan atmosferën e ngrohtë të Filharmonisë së Kosovës. Shumë pranë publikut ndodhej pianisti kosovar, Misbah Kaçamaku që solli pesëdhjetë minuta lojë të veprës monumentale të kompozitorit të madh gjerman Johannes Brahms. Vepra “Koncert për piano nr.1 në d-mol” daton që nga viti 1858. Vepër të cilën autori Brahms e solli një vit më vonë në publik, e që ishte vepra e parë orkestrale e Brahms. Kurse mbrëmë, derisa publiku po shijonte këtë vepër, jo rrallëherë loja e pianistit Kaçamaku bëri që e tërë salla të përqendrohet në tingujt e pianos. Se kjo vepër do shumë punë, vërehej edhe nga përqendrimi i pianistit, i cili e kishte nuhatur me një përjetim muzikor, ndërsa mes sekondash të pushimit ai shpesh hidhte sytë lart e i kthente pranë tasteve të pianos. Ai tha se për pesë vite vetëm e ka studiuar këtë vepër, pa filluar ta ushtroj atë, derisa ka filluar gjashtë muaj punë intensive.

“Unë personalisht kam filluar të merrem me këtë vepër për pesë vite, herë duke e lënë e herë duke iu kthyer përsëri, por për gjashtë muaj jam ulur dhe kam punuar në të. Veprat e mëdha zakonisht janë të tilla që të marrin vite të tëra, derisa të njohësh”, u shpreh pianisti Kaçamaku për KultPlus.
Ai tha se për të katërtën herë punon me Filharmoninë e Kosovës, ndërsa thotë se është një kënaqësi e veçantë bashkëpunimi me ta, për shkak që janë tejet bashkëpunues e pozitiv.

Dirigjenti nga Britania, Alexander Walker, kishte shkelur në skenat e shumë vendeve të botës, e mbrëmë për të parën herë erdhi për të dirigjuar orkestrën e Filharmonisë së Kosovës. Një përkushtim e komunikim muzikor mes tij, pianistit e veçmas Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, reflektohej në çdo lëvizje të tij. Mbrëmë publikut prishtinas i sollën veprën e Bethovenit, “Simfonia Nr.8 në F-dur, Op.93”. Pas çdo pushimi dora e tij numëronte rreth pesë sekonda lart, deri sa shtrihej me shpejtësi për të filluar rrugëtimin e magjishëm muzikor, që Orkestra e dhuronte me shumë përkushtim. Kur dirigjentit i shtohej dhe buzëqeshja, ishte sinjali më i mirë për orkestrën që loja veçse po shkonte në drejtimin e duhur. Walker tha se ishte mahnitur nga puna e orkestrës dhe bashkëpunimit që kanë në mes vete që edhe e kushtëzon suksesin e lojës së tyre.

“Kur u ftova që të vij në Kosovës, isha pak i stresuar, sepse nuk e dija se çfarë do të gjej këtu. Këtu e gjeta një orkestër që është tejet e përkushtuar, shumë të etur për të punuar dhe ata e donin atë që unë bëja, e që është formular për një koncert të suksesshëm”, u shpreh dirigjenti britanik Alexander Walker.

Ai tha se atë e kishte mahnitur prania e shumë të rinjve në këtë koncert, gjë që jo shpesh i ndodh në koncertet e vendeve të tjera. “Gjëja më e mirë këtu ishte që në këtë koncert pash aq shumë njerëz, por jo vetëm fakti që kishte shumë audiencë por që në këtë audiencë kishte shumë njerëz të rinj”, tha Walker për KultPlus.

Duke qenë se pianisti Misbah Kaçamaku, kishte qenë edhe nxënës i profesoreshës Lejla Pula, ajo për KultPlus tha se ndihet e kënaqur nga interpretimi i tij sonte, që sollën një bashkëpunim të shkëlqyer me dirigjentin nga Britania e Madhe dhe me orkestrën e Filharmonisë së Kosovës.
“Më vjen shumë mirë që publiku kosovar ka pasur mundësi ta shijoj këtë koncert të bukur nr.1 në d-mol të Johannes Brahmsit, e këtë vepër ta dëgjoi këtu me Filharmoninë e Kosovës”, tha profesoresha Lejla Pula.

Ajo tha se shembulli i pianistit Kaçamaku shërben me së shumti si inkurajim për pianistet e rinj t’i qëndrojnë besnik karrierës koncertale.“Unë kam shumë dëshirë që të krijohet një traditë e tillë dhe të vazhdoj këtu në Kosovë, në mënyrë që edhe gjeneratat e reja që janë të talentuar ta shohin perspektivën e tyre në skenën kosovare. Me këtë aktivitet edhe të Misbahut edhe të pianisteve të tjerë që kanë vullnet dhe dëshirë që t’i qasen edhe me tutje karrierës koncertale.
Koncerti i radhës nga Filharmonia e Kosovës, vjen në fillim të muajit mars, më 11 mars, në Kishën Katolike “Shën Ndou”, në Prishtinë. /KultPlus.com

Marigona Bekteshi dërgon “Sundimi i Gruas” në Belgjikë

Shfaqja “Sundimi i Gruas”, me regji të Marigona Bekteshit, është zgjedhur të shfaqet në edicionin e 35-të të Festivalit Ndërkombëtar të Teatrove “RITU”, shkruan KultPlus.

Ky festival i cili nis nga 26 shkurt do të mbahet deri më 4 mars në Liege të Belgjikës.

Në këtë komedi të pazakontë, një grua e moshës së mesme, tani e martuar me burrin e saj të dytë, përjeton kthimin e burrit të parë nga burgu. Ai ka dalë papritmas nga burgu, sepse është provuar se ai ishte i pafajshëm gjatë gjithë kohës. Pasi që nuk ka ku të shkojë, njeriu fillon të jetojë në banesën e tij me ish-gruas dhe bashkëshortin e saj. Kjo bëhet e papërballueshme për gruan, ndërsa burrat bëhen edhe miq. Natyrisht, kjo situatë çon në të gjitha llojet e konflikteve, gjyqeve dhe vuajtjeve të ndryshme.

Komedia ka për autor Miro Gavran ndërsa regjia është krijuar nga Marigona Bekteshi Ferati, me producent Mirsad Ferati

Në kastën e aktorëve të saj bëjnë pjesë: Njomza Tmava, Fatmir Haliti, Mirsad Ferati dhe Kastriot Hetemi ( Lights design & music ).
Kjo shfaqje është prodhim i Kompanisë Teatrale “Mitrix Culture”./ KultPlus.com

FTESË PUBLIKE PËR PROJEKTET KULTURORE-ARTISTIKE PËR OJQ DHE INDIVIDË PËR VITIN 2018

FTESË PUBLIKE PËR PROJEKTET KULTURORE-ARTISTIKE PËR OJQ DHE INDIVIDË PËR VITIN 2018

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit/Departamenti i Kulturësi ftonorganizatat e regjistruara si OJQ (sipas kërkesave të legjislacionit në fuqi për lirinë e asocimit në organizata jo-qeveritare në Republikën e Kosovës apo në shtetin ku është e koncentruar diaspora), si dhe Individët,programi i të cilëve është i fokusuar në fushën e kulturësqë të aplikojnë për mbështetje financiare për projektet-idetë me karakter:

• Profesional, tëcilat me kualitetin e tyre formal dhe përmbajtësor i respekojnë standartet krijuese europiane dhe botërore;
• Promovues, të cilat kanë për qëllim paraqitjen dhe integrimin e artistëve vendor në skenen artistike ndërkombëtare;
• Stimulues, të cilat kanë përqëllim evidentimin e talenteve të reja me ide të veçanta kreative;
• Tradicional, përmes të cilave do të promovohen vlerat kulturore;
• Inovativ, të cilat me formën, përmbajtjen, frymën dhe mënyrëne realizimit të tyre paraqesin risi për amientin krijues;
• Kritik, të cilat me formën dhe përmbajtjen e tyre nxisin debat dhe diversitet artisitik;
2. OJQ-të dhe Individët, në përputhje me këtë ftesë publike mund të aplikojnë me projektet/programet e tyre për promovimin e kulturës, në fushen ekinematografisë, teatrit, muzikës, artevizuele, industri kreative, diversitet kulturor dhe dialog, diplomaci kulturore, aktivitete letrare, bibliotekari.
3. Vlera totale e planifikuar e ftesës është 750,000.00 mijëeuro.
• Shuma minimale e mbështetjes financiare për OJQ-të që mund të alokohet për çdo projekt është 2,000.00 Euro, ndërsa shuma maksimale për një projekt është 30,000.00 Euro.

• Shuma minimale e mbështetjes financiare për Individë që mund të alokohet për çdo projekt është 500.00 Euro, ndërsa shuma maksimale për një projekt është 5,000.00 Euro.

4. Afati i fundit për dorëzimin e propozimeve është 15 ditë punedhe përfundon me datën
13 Mars 2018.
5. Kriteret e përgjithshme për OJQ-të:
Për t’u kualifikuar për mbështetje financiare publike, aplikuesit duhet të plotësojnë kriteret e përgjithshme minimale të përcaktuara me dispozitat në vijim:
• të jenë të regjistruar si OJQ sipas kërkesave të legjislacionit në fuqi për lirinë e asociimit në organizata jo-qeveritare në Republikën e Kosovës apo në shtetin ku është e koncentruar diaspora;
• të jenë të pajisur me numër fiskal sipas kërkesave të legjislacionit tatimor të Republikës së Kosovës, përkatësisht dokumentacionin ekuivalent sipas legjislacionit të shtetit përkatës për OJQ-në e huaj;
• të kenë kryer të gjitha detyrimet nga mbështetja financiare paraprake, nëse kanë përfituar nga burimet publike të financimit;
• të mos kenë pranuar mjete nga burime tjera të financimit për të njëjtat aktivitete; dhe
• të mos ekzistojë ndonjë konflikt interesi në mes të aplikuesit, përkatësisht përfaqësuesve/udhëheqësit të aplikuesit dhe organizatës buxhetore apo institucionit publik, siç parashihet me legjislacionin në fuqi në Republikën e Kosovës.
• Vertetimin që OJQ-januk ka obligime tatimore (nga ATK).

6. Kriteret e përgjithshme për Individët:
• të kenë kryer të gjitha detyrimet nga mbështetja financiare paraprake, nëse kanë përfituar nga burimet publike të financimit;
• të mos kenë pranuar mjete nga burime tjera të financimit për të njëjtat aktivitete; dhe
• të mos ekzistojë ndonjë konflikt interesi në mes të aplikuesit, përkatësisht përfaqësuesve/udhëheqësit të aplikuesit dhe organizatës buxhetore apo institucionit publik, siç parashihet me legjislacionin në fuqi në Republikën e Kosovës.

Në rast të dështimit për të përmbushur ndonjërin nga kriteret specifike, aplikacioni do të konsiderohet i pa kompletuar dhe si i tillë nuk do të kualifikohet për mbështetje financiare.

7. Kriteret e vlerësimit:
Me rastin e vlerësimit të projekt-propozimeve, Komisioni do të vlerësojë me sa vijon:
• a posedon OJQ-ja, respektivisht Individi,kapacitete profesionale për të kryer aktivitetet e planifikuara të projektit /programit (a kanë aftësitë e duhura dhe aftësitë për zbatimin e projektit, si dhe njohuri në lidhje me çështjet që trajtohen në këtë ftesë)
• a posedojnë kapacitete të menaxhimit të mjaftueshme OJQ-ja (duke përfshirë personelin, pajisjet për të udhëhequr me projektin)?
• a është i përcaktuar ekipi i projektit dhe detyrimet e anëtarëve të ekipit?
• sa relevant është projekt-propozimi për qëllimet dhe fushat të ftesës publike (a ndërlidhet projekti me aktivitetet e parapara me politikat e fushës, të cilat i mbulon ftesa publike?
• a janë objektivat e projektit/programit të përcaktuara në mënyrë të qartë dhe realisht të arritshme?
• a janë aktivitetet e projektit / programit të qarta, të arsyeshme, të kuptueshme dhe të zbatueshme?
• a janë kostot e projektit/programit reale në lidhje me rezultatet specifike dhe kohëzgjatjen e pritshme të projektit?
• a janë kostot e projektit në përputhje me aktivitetet e planifikuara të projektit/programit?

OJQ-tëdhe Individët mund të aplikojnë me më së shumti (1) projekt në kuadër të kësaj ftese publike. Periudha e zbatimit të projektit është më së largu deri me 31 dhjetor 2018.

Të drejtë aplikimi me projektet e tyre kanë OJQ-të dhe Individët që dëshmojnë seprogrami i tyre i punës është i fokusuar në fushën e promovimit të kulturës. OJQ-të dhe Individët duhet po ashtu të kenë kryer transaksionet financiare në mënyrë transparente sipas legjislaconit në fuqi, në përputhje me rregullat e kontabilitetit,si dhe të kenë përmbushur detyrimet kontraktuale ndaj ofruesit tëmbështetjes financiare dhe të gjithë ofruesve tjerë të mbështetjes financiare publike.
Para nënshkrimit të kontratës, OJQ dhe Individi duhet të paraqesin prova se personi përgjegjës (menaxheri) në OJQ dhe Individi nuk janë nën hetime për vepra penale, si dhe prova se OJQ, respektivisht Individi ka zgjidhur çdo çështje të hapur rreth pagesës së kontributeve dhe tatimeve të papaguara, nëse është e aplikueshme.
Propozimet do të dorëzohen vetëm në formularët e paraparë, të cilat së bashku me Udhëzimet për Aplikantët, janë në dispozicion në web-faqen e MKRS-së:https://www.mkrs-ks.org/repository/docs/Thirrja_per_projekte_kulturore_2018.zip.
Dokumentet e kompletuara duhet të dërgohen personalisht ose me postë, në adresën e mëposhtme:
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit
Sheshi Nëna Terezë; Zyra e Arkivës, Nr. 22; 10000, Prishtinë, Republika e Kosovës
Procesi i pranimit, hapjes dhe shqyrtimit të aplikacioneve, vlerësimit të aplikacioneve, kontraktimi, dhënia e fondeve, koha dhe mënyra e parashtrimit të ankesave, trajtimi i dokumenteve dhe kalendari tregues i zbatimit të ftesës është i detajuar në Udhëzimet për aplikuesit.
Do të konsiderohenpër mbështetje financiarevetëm projektet që janë pranuar brenda afatit të paraparë me këtë ftesë publike, të cilat i përmbushin plotësisht kushtet e përcaktuara tëftesës publike.
Të gjitha çështjet që lidhen me ftesën publike mund të sqarohen vetëm në mënyrë elektronike, duke dërguar e-mail në adresën:[email protected]

Jericho rikthehet në Rockuzinë me një performancë magjike

Pas kërkesave te shumta nga fansat, këtë të enjte në Rockuzinë do të kthehet për herë të dytë për një performacë plotë energji grupi i njohur kosovar Jericho.

Jericho është një rock grup i formuar nga disa të rinj shqiptarë nga Kosova, në maj të vitit 1997 në Prishtinë. Ky grup njihet për muzikën dhe tekstet e tyre mjaft të veçanta.

Muzika e Jerichos është përzierje e muzikës rock, alternative, elektronike dhe muzikës tradicionale shqiptare e cila është karakteristikë e regjionit te Kosovës dhe Shqipërisë veriore. Përveç instrumenteve standarde të rokut, ata përdorin edhe instrumente orientale të cilat bëjnë pjesë në muzikën tradicionale shqiptare, siç është tupani, kavalli dhe zurna.

Tekstet e këngëve në përgjithësi janë të shkruara në dialektin gegë, i cili flitet në Kosovë, Maqedoni dhe Shqipërinë veriore, ku, shpesh përdoret edhe në poemat epike shqiptare. Të gjitha këngët e Jerichos, trajtojnë tema sociale, me theks të veçantë për problemet që populli shqiptar i ka pasur dhe vazhdon t’i ketë me qeverisjen e vendit. Një nga këngët e para si dhe ajo që i mundësoi Jerichos të ndërtoj një publik rreth vetes është ”Don’t f*** with Albanians”. Këngët e Jericho-s janë të njohura kryesisht në mesin e të rinjve shqiptarë që jetojnë në Ballkan, por janë transmetuar edhe në stacionet e ndryshme të pavarura dhe Radio alternative në të gjithë vendet ish-jugosllave.

Me rastin e 100 vjetorit të pavarësisë së shtetit shqiptar, ky grup, publikoi këngën ”Nëntor i ftohtë”. Një “nëntor i ftohtë” kur populli po festonte një shekull si shtet i pavarur. Ky titull “i ftohtë”, sipas vokalistit Petrit Çarkaxhiu, ishte si pasojë e mosinformimit dhe injorancës së popullit për këtë datë të rëndësishme, mirëpo edhe për gjendjen e atëhershme në të cilën gjendej populli shqiptar. Kjo këngë është e ndarë në tri pjesë, ku pikërisht pjesa e parë flet për 28 nëntorin e 1912-ës, ku, sipas Petritit ishte viti më i vështirë i popullit shqiptar, sidomos për ata të cilët u ndanë me forcë nga Shqipëria.

Përveç këngëve të lart përmendura, grupi “Jericho” njihet edhe për shumë këngë të tjera si: ”Zgjohu”, ”Tomlin e nonës”, ”Kur do t’pushojë kjo kangë”, ”Albanian Rhapsody” e shumë të tjera. Tani anëtarët e grupit janë në përgatitje të albumit më të ri të tyre.

Pjesëtarët e këtij rock grupi janë:

Petrit Çarkaxhiu – Vocal & Rhythm Guitar
Leonard Canhasi – Solo Guitar
Suad Jamini – Bass Guitar
Visar Rexha – Drums