Shfaqja e Teatrit Adriana “Gratë në Parlament” do të udhëtojë më 6 dhjetor në Tuniz të Afrikës për të marrë pjesë në një festival ndërkombëtar, shkruan KultPlus.
Suksesi i jashtëzakonshëm i premierës së sivjtme, kjo shfaqje do të udhëtojë për një festival ndërkombëtar.
Ekipi i Teatrit Adriana udhëton më datë 6 dhjetor, derisa shfaqja në këtë festival do të bëhet më 9 dhjetor.
Shfaqja pasqyron abuzime me pushtetin. Për shkak të qeverisjes së keqe nga burrat, gratë rebelohen dhe marrin pushtetin në dorë e tyre.
Në shfaqje luajnë: Vjosa Abazi, Mevlan Saraçi, Valdrin Osmani, Blin Sylejmani, Jajush Ramadani, Milot Salihu dhe Dora Xhemajli. /KultPlus.com
Ministrja e Kulturës, Elva Margariti deklaroi sot se “buxheti 2022 për Kulturën është rritur në një masë të paprecedent prej 46.6 % krahasuar me një vit më parë”.
Margariti raportoi sot para anëtarëve të komisionit për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik mbi projektbuxhetin e Kulturës për vitin 2022.
Ministrja tha se “tërmeti dhe pandemia kanë sjellë një rrudhje jo të vogël të buxhetit të kësaj ministrie vitet e kaluara, si dhe problematika për gjithë sektorin”.
Duke u ndalur te disa nga projektet e realizuara gjatë këtij viti, Margariti veçoi rihapjen e TKOB, investimi më madhor i qeverisë shqiptare në fushën e artit dhe kulturës.
“Kemi përfunduar edhe kantiere të tjera të mëdha në drejtim të restaurimit të objekteve të kultit. Kemi përfunduar Mësonjëtoren e Parë Shqipe në Korçë, investim totalisht i buxhetit të shtetit. Kemi nisur rikonstruksionin e sallës së Akademisë së Arteve, nevojë që lindi si rezultat i Paktit për Universitetin. Po përfundojmë aneksin e Bibliotekës Kombëtare”, tha Margariti.
Margariti tha se “jemi ndalur si në projekte madhore, por edhe projekte që lidhen me rrënjët e identitetit tonë. Kemi vënë theksin mbi funksionet që lidhin artin, kulturën me dialogun, komunitetin, artistët”.
Rritja e paprecedent e buxhetit të këtij viti, sipas saj, mbështet prioritetet e qeverisë shqiptare për edukimin përmes kulturës, për fëmijët, të rinjtë, artet e zejeve.
Margariti siguroi se “përgjatë vitit 2022 do të çojmë përpara projekte madhore si ngritja e Qendrës Kombëtare Kulturore për Fëmijë, rikonstruksionin e Galerisë Kombëtare të Arteve, ngritjen e Parkut të Artit, rikonstruksionin e sallës së koncerteve në Universitetin e Arteve, rivlerësimin e Mozaikut të Tiranës, ngritjen e Teatrit të ri e shumë të tjera”.
Margariti theksoi se në mbështetje të artit dhe kulturës janë vendosur mbi 3 miliardë lekë në këtë buxhet, një rritje prej 52.6 %.
Ndërkohë për trashëgiminë kulturore dhe muzetë, sipas saj, “janë akorduar në buxhet 715 milionë lekë, me një rritje 34.2 %”.
“Kemi trefishim të të ardhurave të dedikuara për projektet artistike. Po ashtu kemi edhe një buxhet të dedikuar prej 100 milionë lekësh për javët e kulturave të huaja në Shqipëri, që do të sjellë jo vetëm gjallërim të jetës artistike në vend, por kjo nismë merret në kuadër të politikave integruese”, tha ajo.
Margariti theksoi po ashtu se në vitin 2022 do të vazhdohet me rijetëzimin e Piramidës, një bashkëfinancim me bashkinë e Tiranës me një fond prej 1.2 miliardë lekësh, ku mbështetja buxhetore për 2022 është 452 milionë lekë./ atsh / KultPlus.com
Lili Këlliçi(Madhi) ishte një personalitet i padiskutueshëm i botës së artit të koreografisë shqiptare për rreth 30-të vjet. Hapësira ku ajo punoi ,ekzekutoi dhe interpretoi ishte jo vetëm e gjërë, por edhe shumë komplekse. Koha kur vallëzoi që një kohë krejtësisht e pabesueshme për ditët tona dhe shpesh ngjan si një kohë e filmave fiction.
Lejla Këlliçi (Madhi) apo siç e njohin të gjithë Lili lindi në 2 Qershor 1932 në Tiranë. Familja ku ajo lindi ishte një ndër familjet autoktone më të spikatura të kryeqytetit. Një familje e intelektuale dhe me një traditë të çmuar patriotike. Një familje ku ishte gërshetuar dashuria për Atdheun me dashurinë për dijen dhe ëndërrën Europeane./ KultPlus.com
Në kulmin e Depresionit të Madh, mijëra njerëz morën pjesë në hapjen e Radio City Music Hall, një teatër i mrekullueshëm, në New York City. Radio City Music Hall u krijua si një pallat për njerëzit, një vend i bukur me mundësi argëtimi.
E gjitha filloi në vitin 1932, ku më shumë se 300 milionë njerëz kanë shkuar në Radio City për të shijuar filma, shfaqje skenike, koncerte dhe ngjarje speciale.
Kjo sallë argëtimi u themelua nga ideja e miliarderit John D. Rockefeller, Jr, i cili vendosi ta bënte teatrin si gur themel të Kompleksit Rockefeller që po ndërtonte në një lagje të pa zhvilluar më parë në mes të qytetit të Manhatttan.
Teatri u ndërtua në partneritet me Radio Corporation of America (RCA) dhe u hartua nga Donald Deskey. Rezultati ishte një kryevepër e arkitektëve nga kompania, Art Deco e elegancës dhe hirit e ndërtuar nga një larmi materialesh, duke përfshirë alumin, ari, mermer, dhe qelq.
Zbukurimet gjeometrike gjenden në të gjithë teatrin, siç është tema qendrore e Deskey-it, “Progress Man”. Skena e madhe, me përmasa 60 metra të gjëra dhe 100 metra të gjata, i ngjan një dielli që perëndon.
Sistemi i tij i sofistikuar i ashensorëve me energji hidraulike lejoi efekte spektakolare në vënien në skenë, dhe shumë prej mekanizmave të tij origjinalë janë ende në përdorim sot.
Në katër dekadat e tij të para, Radio City Music Hall u alternua si një teatër filmi i drejtuar për herë të parë dhe një shfaqje gala në skenë. Më shumë se 700 filma kanë premierë në Radio City Music Hall që nga viti 1933. Në fund të viteve 1970, teatri ndryshoi formatin e tij dhe filloi të vinte në skenë koncerte nga artistë të muzikës popullore.
Radio City Music Hall Christmas Spectacular, ngjarje kjo e cila u shfaq për herë të parë më 1933, tërheq më shumë se një milion njerëz në vit. Shfaqja paraqet Rockettes, gjithashtu një shfaqje kërcimi i cili ishte një element kryesor në Radio City që nga vitet 1930. / cbc.al / KultPlus.com
Artpolis – Qendra për Art dhe Komunitet prezanton shfaqjen “Zgjimi i Pranverës” në Prishtinë, Gjilan dhe Gjakovë, më 28 Maj, 29 Maj dhe 31 Maj, në ora 19:30, përcjellë KultPlus.
Shfaqja “Zgjimi i Pranverës”, fituese e çmimit Grand Prix në Skupi Festival 2020 edicioni 14 si dhe fituese e shpërblimit “Aktorja më e mirë joprotagoniste” në Festivalin mbarëkombëtar MOISIU ON Tiranë, rikthehet me një turne prezantimesh në Kosovë këtë muaj. Kjo shfaqje e krijuar dhe prezantuar gjatë pandemisë është një bashkëproduksion i Teatrit Kombëtar të Kosovës dhe Qendrës për Art dhe Komunitet – Artpolis.
· Të Premten më 28 Maj, në Teatrin Kombëtar të Kosovës nga ora 19:30.
· Të Shtunën më 29 Maj në Teatrin e Qytetit të Gjilanit nga ora 19:30.
· Të Hënën më 31 Maj në Gjakovë në Teatrin e Qytetit “Hadi Shehu” me fillim nga ora 19:30.
Me regji të Zana Hoxhës kryevepra e autorit Frank Ëedekind “Zgjimi i Pranverës” është adaptuar në Kosovën e viteve të ’90-ta. Nevoja e të rinjve për të kuptuar dhe për t’u kuptuar ka qenë dhe vazhdon të jetë sfidë, sidomos historia që i ka përcjellë të rinjtë tanë në vitet e ’90-ta, kohë protestash e rezistence, kohë kur liria kolektive dhe personale ishte e kufizuar nga regjimi politik i Millosheviqit dhe patriarkati, përderisa solidariteti mbante gjallë frymën e rezistencës kolektive.
Kjo shfaqje duke përfshirë të gjithë krijuesit e saj i dedikohet të gjithë adoleshentëve të rënë në vitin 1998-1999 në luftën e fundit në Kosovë.
Drama muzikore ”La Rrem” erdhi në një piedestal të lartë të ndjeshmërisënostalgjike dhe ëmbëlsisë së butë ku sado që inkuadroheshin situatat dramatike dhe humoristike, dashuria, adhurimi dhe nderimi i figurës multidimensionale së Muharrem Qenës është shkrirë tërësisht nga performanca e aktorëve të cilët shpirtin e tyre e lanë në skenën e shenjtë ndërsa publikut i dhuruan një llahtari të bukur e të këndshme, shkruan KultPlus.
Shfaqja ”La Rrem”, është shfaqje e dedikuar për artistin shumëdimensional, aktorin, regjisorin, këngëtarin dhe dramaturgun Muharrem Qena. ‘La Rrem’ mendohet të jetë një artist antikonformist, jokonvencional, bohem e dashnor i veçantë por mbi të gjitha një njeri revolucionar që i flet kohës, botës dhe shoqërisë tonë në çdo moment duke portretizuar talentin e rrallë, dashurinë, pasionin, vuajtjet e gëzimet të figurës së mirënjohur të Qenës.
Gjithçka nisi kur numri i madh i të pranishmëve, në mesin e tyre shumë artistë, kolegë, familjar të Qenës, adhurues të talentit të tij dhe jo vetëm, mbushën tërësisht sallën e Teatrit Kombëtar në një qetësi absolute. Dritat u fikën e perdja u hap duke lënë vend për aktorët si: Ernest Malazogu, Ylber Bardhi, Shengyl Ismaili, Arta Selimi, Flaka Latifi, Bujar Ahmeti dhe Tristan Halilaj, të cilët dhanë një performancë që fragmentet e shkëndijave elektrike do t’i vinin në siklet.
Kjo dramë muzikore shpërtheu pamëshirë përmes skenave të shumta të llojllojshme që u shoqëruan me këngët e bukura e unike të Qenës si: ‘Kaqurrelja’, ‘Mallëngjimi’, ‘Oj hanë’, ‘Mustafa’, e për të përfunduar me këngën ‘Lamtumirë’ e cila përçoi një rrotullim emocionesh që shikuesin e vunë në një slitë rul ndërsa rrëqethet e trupit derdheshin rrëke.
Këto këngë të interpretuara nga muzikantët si: Leonard Canhasi, Teoman Ukça, Edmond Gjinolli, Ermal Sadiku së bashku me video animacionet nga Florian Canga që shfaqeshin papritmas në një frymë me skenën, lanë një përshtypje se gërshetimi unik i melodive dhe tingujve tundues po hipnotizonin atmosferën me një sërë thumbimesh nga talenti i performuesve.
‘La Rrém’, përveç se njihet si njeriu revoltues, kryengritës dhe mosnënshtrues, ai është një artist i përmasave të mëdha duke na rikujtuar se Qena është një artist i jashtëzakonshëm multidimensional dhe i pa përsëritshëm andaj edhe kjo dramë është e tij dhe përmes saj u shfaq edhe realiteti i një teatri që zbulon gënjeshtra por edhe të vërteta. Pra, teatri portretizon jo vetëm dashuri, pasion, performanca të çmendura por edhe formën tërësisht të zhveshur të tij duke shpalosur detajet dhe veçantitë më intime të teatrit, qofshin ato të bukura apo të shëmtuara.
Kështu krejt në fund, përveç elementeve simbolike si shalli, që e kishte të vendosur Malazogu, dritat, skena, kostumet dhe skenografia, ajo se çka vulosi fundin e shfaqjes ishte edhe piktura e njohur e Rron Qenës e titulluar ”Artisti” që nëpërmjet video animacionit, mbylli perden e fundit në një ndjenjë që dërgoi publikun në emocione shumëngjyrëshe të cilat ngjyrosën atmosferën me intensitetin e lartë të zhurmës që vinte nga duartrokitjet dhe brohoritjet e shumta e të pa ndalura të të pranishmëve.
Ndërsa, për të shpalosur më shumë rreth një bashkëpunimi të tillë të cilin ai e vlerëson si të jashtëzakonshëm, për KultPlus foli autori i tekstit Arian Krasniqi.
“Unë kam bashkëpunuar në fazat e draftimit të skenarit, në konsultim me idetë që i kemi pasur me regjisorin për tekstin dramatik dhe mendoj se mbi atë tekst është bërë një shfaqje multimediale me këngë e me muzikë dhe situata komike por edhe ato dramatike. Kjo nuk është jetëshkrim i tij dhe nuk është biografia e tij komplet, por thjesht është një shfaqje që ka elemente nga jeta dhe vepra e Muharrem Qenës por që i dedikohet atij”, shpalos Krasniqi.
Sipas tij, është dashur dhe nevojitur një punë dhe përkushtim i madh për një tekst interesant që komunikon me kohën dhe audiencën prandaj edhe besohet se janë arritur pritshmëritë e publikut. Megjithëse, ai shprehet se nuk ka qenë e lehtë sepse përmasat e një artisti multidimensional janë një përgjegjësi e madhe për tu pasur parasysh.
“Ka qenë një bashkëpunim i mirë me regjisorin, ekipin dhe punën kreative që është bërë edhe në interpretim, muzikë, skenografi, kostume dhe në të gjitha elementet e shfaqjes. Andaj, unë si autor i tekstit së dramës jam jashtëzakonisht i kënaqur me shfaqjen dhe punën që ka bërë tërë ekipa”, përfundon Krasniqi për KultPlus.
Kurse, për të folur rreth idesë për realizimin e një shfaqje të tillë, për KultPlus foli edhe regjisori Kushtrim Koliqi.
“Neve na ka rënë që të punojmë disa monografi ku njëra prej tyre ka qenë monografia e Qenës. Duke e punuar këtë monografi kemi menduar që pse të mos krijojmë̈ një shfaqje për artistin për shkak të gjithë emrit të tij dhe se çfarë ai ka në prapavijë duke përfshirë kontributin e tij në teatër por edhe në fusha tjera”, tregon Koliqi.
Sipas tij, të gjithë mund të shohin dy anët e medaljes. Ana e para është se si disa artistë të rinj mund të bashkohen në një grup për të krijuar diçka që i afrohet standardit të emrit të figurës së Qenës. Por, në anën tjetër emri i tij ka qenë një shtysë dhe motivim për Koliqin që ti shyjnë kufijtë kreativ në punë dhe përkushtim për të arritur një rezultat që ai ka shpresuar që është arritur mbrëmë.
“Ka qenë e vështirë për të krijuar një shfaqje të tillë por ne kemi punuar shumë gjatë dhe besoj që atë energji dhe besim që e kemi pasur brenda njëri-tjetrit për shfaqjen, e kemi arritur mjaft mirë”, përfundon Koliqi për KultPlus.
Gjithashtu, aktori që portretizoi më së miri figurën e Muharrem Qenës, Ernest Malazogu për Kult Plus ka folur rreth vështirësisë për të luajtur këtë rol.
“Ka qenë e vështirë shumë sepse është një figurë kombëtare, një emër shumë i madh dhe nuk e di a do të lind një emër, karakter dhe njeri i tillë si Muharrem Qena”, shpalos Malazogu.
Sipas tij, provat gjithsej kanë shkuar me ndërprerje për shkak të situatës pandemike por që me një punë 4 javore është arritur edhe fundi i shfaqjes. Teksa ai ka treguar se ndonjëherë edhe kanë kënduar në të ‘thatë’ kur mikrofonat nuk kanë punuar.
“Pritshmëritë janë gjithmonë më të mëdha, por besoj që e kemi arritur deri diku, por ne asnjëherë nuk jemi rehat dhe nuk kënaqemi me atë punë që e kemi bërë por besoj që i kemi arritur pritshmëritë e publikut sonte”, përfundon Malazogu për KultPlus.
I pranishëm në këtë natë ishte edhe Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku i cili për KultPlus shpalosi përshtypjet e tij për natën e mbrëmshme.
“Besoj që përveç cilësisë artistike ishte një shfaqje që na la shumë përshtypje pozitive sepse sonte ishte një moment shumë i rëndësishëm për ta kujtuar Muharrem Qenën sepse shfaqja iu kushtua atij. Njëri ndër figurat më të rëndësishme të artit dhe kulturës në Kosovë, prandaj besoj që artistët dhe aktorët sonte bashkëpunuan me ekipin që e ka realizuar shfaqjen edhe muzikën që ishte pjesë integrale e shfaqjes”, thotë Çeku.
Sipas tij, ata i kanë dhënë shumë momente të këndshme por në të njëjtën kohë kanë treguar që njerëzit e artit, e sonte të teatrit, do të kujtohen sepse ata do të vazhdojnë të jetojnë përmes veprave të tyre të cilat i kanë lënë pas.
“Ne si institucione jemi shumë të lumtur që artistët tanë më meritor të cilët sot fizikisht nuk janë më në mesin tonë, vazhdojnë të jetojnë në kujtesën tonë por edhe në veprimtarinë tonë artistike”, thotë Çeku.
Për Çekun, fakti që insitucionet e kulturës kanë veprimtari shumë aktive dhe cilësore e bënë atë shumë të lumtur, por ai thotë se nuk duhet të ndalemi asnjëherë që të kërkohet cilësia artistike edhe më e madhe për të prezantuar një dinjitet të produktit vendor artistik në nivel ndërkombëtar.
Ndërkaq, reprizat e shfaqjes ”La Rrem” do të vijnë me datat: 11, 12 dhe 14 maj. / KultPlus.com
Shfaqja ‘’La Rrem’’ vjen sonte në orën 19:30 në Teatrin Kombëtar, një shfaqje requeim për artistin shumëdimensional, aktorin, regjisorin, këngëtarin dhe dramaturgun Muharrem Qena, shkruan KultPlus.
La Rrém është artisti antikonformist, jokonvencional, bohemi e dashnori i veçantë. “La Rrém” është dashuria dhe pasioni për artin, për të bukurën. Është kënga, që buron nga shpirti, nga vuajtja e nga gëzimi. La Rrémi ynë është universal. Ai i flet kohës edhe botës sonë. Kudo dhe kurdo. La Rrém është njeriu revoltues, kryengritës dhe mosnënshtrues.
Drama muzikore përfshin aktorë si: Ernest Malazogu, Shengyl Ismaili, Ylber Bardhi, Arta Selimi, Armend Baloku, Bujar Ahmeti dhe Flaka Latifi.
Ndërkaq, reprizat e shfaqjes vijnë me datë: 11,12 dhe 14 maj. / KultPlus.com
Përgjatë 61 minutave dhe 37 sekondave të cilat shpalosin një gërshetim inspirimi nga “Këngëtarja tullace” e Eugene Ionescos dhe nga tregimi “Elefanti zhduket” i Haruki Murakamit, me ç’rast ngjallën historinë e Bob Vatsonit, një magjistar i cili fshehtazi vë një hije mbi realitetin e shoqërisë tonë, shkruan KultPlus.
Komedia muzikore “Bob Vatsoni bie nga kati i nëntë por nuk vdes plotësisht” rrëfen historinë e ri përsëritshme të Bob Vatson, magjistarit, të cilit Ministria e Punëve të Kota ia ngarkon një detyrë fisnike. Ai përgjatë shfaqjes e kryen me ‘nder’ detyrën e tij patriotike duke shpëtuar qytetin nga kaosi dhe anarkia.
Përgjatë këtij shpëtimi, nuk mungojnë dëmet e ‘vogla’ materiale të cilat tashmë janë të njohura për publikun, e të cilat mbeten ‘gjëra’ të parëndësishme që ndodhin por që faji nuk vihet mbi Bob Vatsonin, për të cilin gjatë tërë kohës flitet skenikisht me kode dhe shifra të cilat portretizojnë shoqërinë kosovare.
Në skenën e teatrit Dodona kishin zënë vend dritat e kuqe dhe të kaltërta të cilat vinin në pah elementin kryesor të skenografisë siç është edhe koncepti i shkronjave. Shkronjat të cilat herë formonin hamendësime të ndryshme, në fund gjetën fundin e tyre në emrin ‘Amerikë’ duke ndërtuar kështu fjalët kyçe të cilat përsëriteshin disa herë në asociacione dhe forma të cilat gjatë zhvillimit ato merrnin kuptimin e tyre.
Kështu krejt në fund, reagimet e publikut qofshin ato buzëqeshjet apo të qeshura të ndjera, nuk munguan përgjatë shfaqjes e cila shfaqi një gjallërim nga aktorët të cilët arritën një punë mjaft të mrekullueshme duke pasur parasysh inkuadrimin e instrumenteve muzikore që gjatë tërë kohës përcollën melodi dhe tinguj të interpretuara mahnitshëm.
Ndërsa, për të folur më shumë rreth idesë për të realizuar këtë shfaqje, për KultPlus foli regjisori Erson Zymberi.
“Ideja për të realizuar shfaqjen ka qenë ide e imja e kamotshme që një tekst të autorit Ionescos, në skenën e famshme të çiftit Smith, ku ata përsërisin vazhdimisht idenë e Bob Vatsonit, unë morra ato dy faqe dhe ndërtova një ide me ish profesorin Bekim Lumi, për të cilin edhe ia kushtoj këtë shfaqje me të gjithë qenien time dhe me gjithë shpirtin tim sepse kjo është një meritë e tij”, thotë Zymberi.
Sipas tij, kjo ide është konkretizuar më pastaj nga njëri ndër dramaturgët më të mëdhenj që Kosova ka, Jeton Neziraj, me të cilën janë shqyrtuar edhe në një tregim tjetër fantastik të Haruk Murakamit. Prandaj, shfaqja e inspiruar në këto dy vepra ka arritur të formësohet pas shumë bisedimeve të gjata, ndërtimeve dhe motiveve të ideve të cilat regjisori ka dashur ti ngjallë.
“Provat kanë zgjatur 45 ditë me një intensivitet të lartë por që procesi është ndërprerë njëherë për shkak të virusit ku njëri nga aktorët ka qenë i prekur me virus dhe është dashur që provat të ndërprehen dhe të rifillojnë përsëri”, tregon Zymberi për KultPlus.
Kurse dramaturgu që ka arritur ti transkeptojë idetë e regjisorit në skenë, Jeton Neziraj për KultPlus ka shpalosur se si ai është bashkangjitur këtij projekti.
“Ersoni më ka ftuar t’i bashkangjitem projektit si dramaturg, pas bashkëpunimit të suksesshëm që patëm me shfaqjen ‘Të vdekurit mbajnë zi për atdheun’. Ideja fillestare ishte që shfaqja të punohej mbi një skenë të dramës ‘Këngëtarja tullace’ e Joneskos, por, procesi na dërgoi në ‘ujëra të tjerë’”, tregon Neziraj.
Sipas tij, regjisori punon jashtëzakonisht mirë dhe qasjet e tija regjisoriale janë shumë autoriale, me zgjidhje skenike të qarta dhe origjinale. Dhe kjo është parë edhe mbrëmë në shfaqje, ku dramaturgu ka dalur me përshtypje shumë të mira.
Gjithashtu, për të folur rreth pjesëmarrjes së tij në rolin e një magjistari të shpikur që thirret për të rregulluar diçka që ai nuk e rregullon, për KultPlus foli Ernest Zymberi.
“Ka kohë që nuk kisha punuar me të dhe më kishte marrë malli për ta parë atë më shpesh sepse profesionet tona edhe pse të njëjta, na ndajnë shpesh nëpër projekte. Por, është gjithmonë kënaqësi për të punuar me të i cili ka një karizëm dhe koncept pak më të veçantë duke mos hasur në monotonitet”, tregon Zymberi.
Sipas tij, edhe pse ata kanë punuar me një kompozitore të jashtëzakonshme që ka përvojë në teatër në Ballkan, për aktorin ka qenë e vështirë inkuadrimi i instrumenteve muzikore sepse ai shprehet se nuk ka ndonjë talent kush e di se çka, por që ai i ka shërbyer shfaqjes me të gjitha instrumentet.
Shfaqja ‘’Bob Vatsoni bie nga kati i nëntë por nuk vdes plotësisht’’, është mbështetur nga Komuna e Prishtinës. / KultPlus.com
Sot, me vendim të ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, janë emëruar shtatë anëtarët e Këshillit të ri Drejtues të Teatrit Kombëtar të Kosovës.
Këshilli drejtues, me mandat 4 vjeçar, ka këtë përbërje: Armend Smajli, Ben Apolloni, Gresa Pallaska, Rebeka Qena, Shkurte Aliu, Visare Aliu dhe Brikena Mulliqi.
Qeveria e re i trajton me prioritet të veçantë institucionet kombëtare të kulturës. Vendimi i sotëm është i hapi i parë për ndërtimin e një vizioni të ri për Teatrin e Kosovës.
Ditëve në vijim, Ministria do të ndërmarrë veprime tjera për institucionet kombëtare të kulturës që synojnë rritjen e qëndrueshmërisë financiare dhe institucionale, pavarësinë programore dhe artistike, zhvillimin e audiencave, ngritjen e kapaciteve profesionale dhe prezantimin ndërkombëtar të produktit vendor artistik. / KultPlus.com
Mbrëmjen e djeshme është përmbyllur Festivali Mbarëkombëtar i Teatrit “Moisiu On” i cili për shkak të pandemisë Covid-19 këtë vit u zhvillua online.
Gjithsesi pavarësisht vështirësive që ka gjykimi i shfaqjeve dhe elementeve dhe konponentëve të tjera, pasi një shfaqje teatrale është bërë për t’u ndjekur dhe vlerësuar në skenë dhe jo në ekran, u arrit që të vlerësoheshin shfaqjet dhe aktorët më të mirë.
Lista e fituesve u bë publike nga të gjithë përfaqësuesit e teatrove shqip folës dhe pas votimit që u bë prej tyre, u mblodhën edhe vlerësimet që të dilnin edhe fituesit e këtij edicioni të parë.
Shfaqja më e mirë – Galaksia (skena nga një ekzekutim)
Regjia më e mirë – Dino Mustafiç
Aktori më i mirë protagonist – Gëzim Rudi
Aktorja më e mirë protagoniste – Olta Daku
Aktori më i mirë joprotagonist – Gert Ferra
Aktorja më e mirë joprotagoniste – Arta mucaj
Aktori/Aktorja i ri më i mirë – Igli Zarka & Silvio Goskova
Çmimi i karrierës – Bujar Lako ()
Kjo është edhe lista e fituesve ndërkohë që pritet të shpallet edhe fituesi i çmimit shfaqja më e mirë e vlerësuar prej votave të publikut që e kanë ndjekur këtë eveniment. Për shkak se ka pasur një fluks shumë të madh votimesh që shkojnë mbi 3400 votime, u mor vendimi që pas një numërimi të kujdesshëm, ky çmim të bëhet publik ditën e sotme./ atsh / KultPlus.com
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka përmirësuar gabimin në konkursin e javës së kaluar për udhëheqësin artistik të Teatrit Kombëtar të Kosovës, shkruan KultPlus.
Në javën që po lëmë pas MKRS-ja kishte lëshuar gabime në konkursin e ri, ku brenda njoftimit ende gjendej emërtimi ‘drejtor artistik’.
Kjo Ministri kishte anuluar konkursin e parë ku kërkohej Drejtori Artistik në TKK. Anulimi ishte bërë për shkak të emërtimi të gabuar, kjo sepse ligji për teatrot dhe statusi i TKK—së nuk njeh emërtimin ‘drejtor artistik’.
Por, MKRS-ja bëri po të njëjtin gabim në njoftimi e bërë në datën 5 të muajit mars, pasi që në pjesën e dytë të njoftimit për konkursin, në vend të emërtimin “udhëheqës artistik” figuronte emërtimi “drejtor artistik”.
Ministria tashmë ka publikuar njoftimin e ri, ku dhe ka përmirësuar gabimin.
Mbrëmjen e djeshme në faqen zyrtare të Teatrit Kombëtar dhe Teatrit Kombëtar Eksperimental, “K. Spahivogli” ka vijuar nata e dytë e “Festivalit Mbarëkombëtar të Teatrit MOISIU ON”.
Në këtë mbrëmje të dytë, pjesë e konkurrimit ishte shfaqja me titull “Arturo Ui”, vepër e autorit B.Brecht dhe me regji të Kiço Londos.
Një dramë alegorike, e shkruar me qëllim për të shkatërruar respektin e rrezikshëm që zakonisht ndihet për vrasësit e mëdhenj. Drama që Brecht paraqet tregon për një kohë që ishte në recesion: njerëzit janë duke vuajtur rritjen e vështirësisë në rrethana të përkeqësuara, krimi është në rritje, papunësia gjithashtu, dhuna ka shpërthyer në rrugë, drejtësia është e gjunjëzuar.
Shfaqja flet për heshtjen dhe bashkëfajësinë, për gjendjen e rëndë të krijuar, duke lejuar që një grusht kriminelësh të veshur me petkun e politikanit të vjedhin, të vrasin, dhe të kërcënojnë të ardhmen e njerëzve.
Në këtë shfaqje interpretuan artistët: Denis Kurushi, Fatjon Mici, Rezart Barjoti, Ergys Çekrezi, Erion Hinaj, Amir Hasanlliu, Elidon Alika, Dervish Biba, Erlin Visha, Roland Saro, Redian Mulla, Ina Morinaj, Oriana Cama, Xhuliano Briskaj, Endri Çela, Donald Shehu, Arjola Basho, Sara Jaupaj, Ilirda Bejleri, Kristjana Dodaj, Endri Hekurani.
Festivali vijon sot në mbrëmje me shfaqjen me titull “Zogu i zi”. /ata/ KultPlus.com
Aktorja dhe profesoresha universitare, Ilire Vinca, është nominuar për herë të dytë në Ligën e Gruas Profesioniste të Teatrit në Nju Jork, shkruan KultPlus.
Ajo së bashku me Zana Hoxhën dhe Burbuqe Berishën kanë arritur të hyjnë në listën prej 18 vende të botës.
Në programin e këtij viti, Vinca do të paraqitet nesër në një ligjëratë virtuale në Nju Jork të Amerikës, teksa do të prezantojë temën “Edukimi Teatror: Arritja përtej skenës”.
Për KultPlus, ajo ka rrëfyer emocionin e këtij çmimi të rëndësishëm, të cilën nuk e merr për të parën herë.
“Në kohën kur diplomacia ndërkombëtare është sfidë e vështirë për t’u kapërcyer, jemi krenarë për rolin që artistët luajnë si diplomatë kulturorë duke vendosur dialog krijues, arsimor, jo politik”, thotë për KultPlus Ilire Vinca.
Në anën tjetër, përvoja e saj e parë me këtë çmim ka qenë në vitin 2017.
“Ky është çmim që jepet çdo tre vjet, e për mua hera e parë ka qenë në vitin 2017 dhe tash për herë të dytë e rrita edhe pjesëmarrjen e Kosovës me Burbuqe Berishën dhe Zana Hoxhën”, thotë artistja e famshme.
“Prej 26 vendeve të botës, 18 të nominuara, pjesëmarrja e Kosovës pas Anglisë radhitet e dyta”, tregon Vinca.
Ilire Vinca është profesoreshë në Fakultetin e Arteve në Universitetin e Prishtinës. / KultPlus.com
Masa e parë kundër përhapjes së pandemisë Covid-19 ishte mbyllja e tërësishme. Të gjitha hapësirat kulturore u mbyllën. Karantina filloj të na pëlqej, madje zbuluam shumë për veten dhe rrethin tonë. E gjitha kjo u shndërrua në makth kur pas ca javësh, më saktësisht “dy javët e famshme” e gjitha filloi të na përplasej për fytyre. Të mbyllur e pa asnjë zgjidhje, ikja jonë e vetme ishte arti dhe kultura.
Netflixi shënoi rritjen më të madhe që nga krijimi dhe web-faqet me material të piratizuar përfitonin qindra mijëra klikime në ditë. Në anën tjetër, teatrot gjithandej filluan të alarmojnë për pasojat që do pësonin. Si mënyrë e vetme e mbajtjes së ndjenjës së teatrit ishte ‘Live Stream’ i shfaqjeve të punuara gjatë viteve. Ndër të parat teatro ishte Teatri Kombëtar në Londër me shfaqjen “One man, two guvnors”.
E shikuar miliona herë, kjo shfaqje rigjeneroi të hyra nga pjesa e donacioneve. Pas kësaj shfaqje, ky teatër vazhdoi edhe me shfaqje tjera si ‘Jane Eyre’, ‘Treasure Island’, ‘Twelfth Night’, ‘Frankenstein’, ‘Antony and Cleoparta’, ‘A street car named desire’, ‘Coriolanus’ dhe ‘The madness of King George’.
Të gjitha këto shfaqje me vlera të larta artistike nga një ndër teatrot më të mëdha në botë do të kushtonin qindra funta për t’i shikuar në teatër kurse gjatë karantinës ishin falas në Youtube. Drejtori artistik i këtij teatri, Rufus Norris në një intervistë për mediet britaneze, theksoi në prill të 2020- tës se nëqoftëse kjo gjendje vazhdon deri në shtator, pasojat do të jenë të pariparueshme.
Për fat të mirë Britania e Madhe krijoi një fond për Artistët e Teatrit (The Theatre Artists Fund ) dhe ky teatër e shumë teatro tjera në Londër morrën një copë ndihmese. Nga 27 janari 2021 vendi është në karantinë përsëri deri më 7 mars por teatrot janë të mbyllur që nga 16 dhjetori 2020 edhe pse filluan punën në fund të shtatorit 2020.
Ndërkohë në New York, ‘Broadway’ mbylli teatrot deri në zbulimin e vaksinës, me shpresën se ajo do të vie në fund të vitit 2020. Kjo nuk ndodhi dhe optimistët presin që më së largu në verë të 2021-tës të hapen teatrot e ‘Broadway’ me kapacitetet e plota kurse plani sipas gjendjes aktuale pandemike në New York nuk sygjeron hapjen deri në fillim të 2022-tës. Kjo po quhet edhe “Epoka e Errët e Broadway” industri kjo që vlen miliarda dhe rigjeneron miliona nga produksionet e mëdha.
Por edhe një fakt shqetësues është që 63% e audiencës së ‘Broadway-t’ janë turistë nga vendet e tjera dhe me masat kundër Covid-19 që hipotetikisht nëse nuk je i vaksinuar nuk mund të udhëtosh jashtë vendit atëherë Broadway do ketë goditje edhe pas hapjes.
Fatmirësisht, egziston platforma ‘BroadwayHD’ ku përmes një pagese krejtsisht modeste mund të shikohen hitet e Broadway. Një risi kjo të cilën e mundëson edhe platforma ‘Disney+’ ku mund të shikohet mega-hiti i ‘Broadway’, ‘Hamilton’.
Broadway mbetet ende i mbyllur deri në vaksinimin e plotë të banorëve të New York-ut e që pritet të ndodhë ndoshta kah fundi i gjashtë mujorit të parë të këtij viti.
Covid-19 goditi edhe teatrot në Kosovë, e një impakt të madh kishte në teatrot private. Në mugesë të audiencës e cila solli edhe problemeve tjera financiare, u mbyll ‘Qendra Multimedia’ e cila mbi të gjitha ishte një adresë e sigurtë për shfaqjen e mendimeve ndryshe dhe të guximshme.
Një nismë e duhur ishte ‘Live-Stream’ i shfaqjeve të punuara dhe repertoari online. Kjo nismë dha një qasje më digjitale ndaj teatrit dhe krijoi një mendim ndryshe për teatrin në Kosovë, ndoshta më modern.
Pas hapjeve të Teatrove në fund të shtatorit 2020 por me kufizimet e reja, shfaqjet ishin të detyruara t’i përmbahen masave si distanca sociale dhe orarit të pazakontë shkaku i Orës Policore.
Tani në shkurt të 2021-tës, teatrot në Kosovë vazhdojnë të punojnë me kapacitete të përgjysmuara. Me një trend të tillë dhe me rrezikun e shpërndarjes së variantit të ri të Covid-19, humbjet do të jenë tejet të mëdha. Nga fillimi i pandemisë e deri tani, pothuajse një vit, në vendet si SHBA, Britani e Madhe, Francë, Australi etj, janë krijuar fonde që kanë qenë ndihmë e madhe për artistët e goditur nga pandemia.
Në Kosovë, fondi emergjent për artistët duke e barazuar kundrejt humbjeve financiare të krijuara është aq i vogël saqë tingllon edhe qesharak.
Teatri është një ndër institucionet, industritë e artet më të goditura nga pandemia e cila po kalon në një nga kohët më të errëta ndonjëherë duke zbehur historinë e tij mijëra vite të vjetër. Shpresa për rikthimin në gjendjen e mëparshme me një repertoar funksional e shikues të shumtë është tek vaksina kundër Covid-19. Përderisa në shumë vende ka filluar vaksinimi, në Kosovë gjithçka është e paqartë. Derisa artistët vazhdojnë të mirren me politikë e jo të lobojnë për vaksinim të menjëhershëm, teatri nuk do të mbijetoj. / KultPlus.com
Kryeministri Edi Rama inspektoi sot punimet për rikonstruksionin e teatrit bashkiak të Gjirokastrës.
Gjatë një turi të zhvilluar sot në jug të vendit, Rama pa edhe punimet që po kryhen në këtë teatër, në të cilin nuk ishte investuar që prej vitit 1970 kur ishte ndërtuar.
Kreu i bashkisë së Gjirokastër, Flamur Golemi informoi se punimet për rilindjen e teatrit bashkiak të Gjirokastrës nisën në dhjetor të vitit që lamë pas dhe deri tani janë kryer 45% e vëllimit të punimeve.
“E keni cilësuar frigoriferi i qytetit. Teatri ka përfunduar në vitet ‘70 dhe nuk është bërë asnjë investim, përkundrazi janë zënë edhe hapësirat përreth. Me një investim prej 12 milionë lekësh nga bashkia e qytetit dhe 36 milionë lekë nga JACA ne bëmë të mundur ndërhyrjen përmes një projekti të hartuar nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit në vitin 2017. Do të ketë ndërhyrje rrënjësore, pasi godina kishte dëmtime edhe strukturore, por edhe në hapësirat përreth teatrit. Teatri pritet të jetë gati brenda 2-3 muajve”, deklaroi Golemi.
Projekti parashikon rivitalizimin e gjithë hapësirës duke krijuar edhe një shesh publik, duke qenë se i mungon qytetit. /ata/ KultPlus.com
Regjisori i njohur Altin Basha është emëruar drejtor i Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli”, shkruan KultPlus.
Lajmin e ka bërë të ditur ministjra për Kulturë e Shqipërisë, Elva Margariti.
“Jam e bindur se z. Basha do të verë në jetë platformën fituese, me të cilën u paraqit në thirrjen e hapur për pozicionin e drejtuesit të TKEKS”, ka shkruar Margariti.
Tutje ajo ka çmuar lartë përvojën e Bashës, duke besuar se do të ndikoj pozitivisht në këtë institucion kulturor.
“Eksperienca e tij e gjatë dhe e sukseshme do të shërbejë si një motor zhvillimi për këtë institucion të rëndësishëm”, ka shtuar Margariti
Ministrja në fund ka falenderuar publikisht tanimë ish-drejtorin e këtij Teatri, Kiço Londo për kontributin e dhënë. / KultPlus.com
Në një nga teatrot më të njohura të Kroacisë është vënë në skenë tragjikomedia shqiptare me titull “Ata hyjnë pa trokitur”.
Vepra e zhanrit absurd shkruar nga shkrimtari dhe dramaturgu Armand Bora mban si regjisor firmën e Leonard Hamitajt i cili gjithashtu luan edhe rolin e një prej protagonistëve. Aktorja kroate Ana Marija Burušić luan rolin e bashkëshortes në këtë vepër.
Në Kroaci, ka një komunitet jo të vogël shqiptar që shpesh ka marrë edhe iniciativa të tilla artistike. Për këtë shkak vepra ka pasur një jehonë të madhe.
Ky projekt është shfaqur në kuadrin e festave të Nëntorit.
Subjekti i veprës sjell në vëmendje marrëdhëniet e vështira bashkëshortore në kohën e regjimit totalitar në Shqipëri. Një çift i cili për shkak të sistemit dhe faktit që pritet të internohen përjetojnë vështirësi në marrëdhënie pavarësisht dashurisë së tyre te madhe për njëri-tjetrin. Absurdi i marrëdhënies së tyre reflektohet pikërisht në faktin se gjatë gjithë kohës ata kërkojnë të gjejnë shkakun dhe gabimin që është bërë dhe atë kërkojnë ta gjejnë tek njëri-tjetri.
Në këtë vepër shpesh herë përballesh me të njëjtën ndjesi sikurse tek kryevepra botërore e autorit Samuel Beckett “Duke pritur Godone” dhe ku të krijohet shpesh ndjesia nëse do të ndodhë apo jo ajo çka është edhe fati i personazheve si kthesa përfundimtare e qëllimit të veprës. /atsh/ KultPlus.com
Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës tashmë ka depërtuar në skenën kulturore ndërkombëtare duke mahnitur me çdo shfaqje të realizuar me mjeshtëri.
Trupa është formuar nga Ahmet Brahimaj “Artist i Merituar” në vitin 1972 si Ansambli i Baletit. Ikona legjendare Ahmet Brahimaj shërbeu si Drejtor i Baletit Kombëtar të Kosovës me shumë përkushtim dhe me dashuri, duke lënë pas një trashëgimi madhështore kulturore për Kosovën dhe për gjeneratat në vijim.
Gjenerata e Parë e Baletit të Kosovës përbëhej nga: Ahmet Bahimaj, Abdurrahman Nokshiqi, Gani Loshi, Jonuz Beqiraj, Elez Nikqi, Rrustem Selca, Selajdin Kiqe, Rrustem Bajrami, Hysen Podrimcaku, Esma Mulla, Shqipe Hoxha, Enver Berisha, Shaban Shabanaj, Isa Bajraktari, Gani Shala, Enver Elshani, Sabrije Spahiu, Jashar Berisha dhe Nexhmije Selca. Ato njihen për realizimin e produksioneve me sukses si: “Sokol & Mirusha”, “Halili & Hajria”, “Bolero”, “Legjenda mbi ngadhnjimin”, “Romeo and Juliet”, “Kënga e Rexhës”, “Besa”, “Don Quixote”, “Fyelltari”, “E bukura More”, etj.
Sot Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës drejtohet nga Kreshnik Musolli, i cili shërben si U.D. i Drejtorit të Baletit. Lindur në Prishtinë, Kreshnik Musolli ka përfunduar studimet në regji teatri në Fakultetin e Arteve në Prishtinë në vitin 2013. Karrierën e tij si balerin e filloi në vitin 2007 dhe ka realizuar shumë shfaqe me sukses me balerinët e talentuar të Trupës së Baletit. Në rolin e koreografit Musolli debutoi me shfaqen “Andërr” (2019) me balerinët Sead Buniqi, Sinan Kajtazi dhe Aulona Nuhiu në rolet kryesore. Në baletet e tij, koreografi Kreshnik Musolli shquhet për inovacion, përmbajtje të thellë imagjinare dhe ekspresivitet dramatik.
Identiteti kombëtar i baletit kosovar vazhdon të forcohet dhe prezantohet me dinjitet në mbarë botën nga trupa e baletit, falë përkushtimit dhe punës së balerinëve të përkryer të Baletit Kombëtar të Kosovës, përkatësisht: Aulonë Nuhiu, Abetare Hyseni, Behie Murtezi, Drilon Podrimçaku, Fatmir Smani, Fisnik Smani, Ilir Krasniqi, Jeta Musolli, Kreshnik Musolli, Liridon Mziu, Leonora Rexhepi, Luljeta Ademi, Muhamet Bikliqi, Marigonë Hoxha, Mimoza Bytyqi, Sinan Kajtazi, Nora Gashi, Sead Vuniqi, Vlora Prizreni, Teuta Krasniqi, Vjollca Lugiqi, Besarta Shaljani, Flakarta Qorri, Elmedina Berisha dhe Isa Beg Gjocaj.
Artistët e Baletit Kombëtar të Kosovës kanë krijuar dhe mishëruar personazhe fantastike në rolet e tyre interpretuese, duke krijuar një karakter masiv për imazhin e baletit dhe duke e pasuruar atë me forma dhe stile të reja. Ndër vite, balerinët kombëtarë të Kosovës kanë dhuruar performanca të jashtëzakonshme, që kanë mahnitur dhe entuziazmuar publikun. Trupa e Baletit Kombëtar është prezantuar jashtë Kosovës me këto shfaqe të suksesshme: “Dasma”, “Xhuljeta pa Romeon”, “Ngjyrat e Vallezimit”, “Një Legjendë për dashurinë”, “Newborn-SYN”, dhe “Recomposed”.
Me datën 3 Dhjetor 2020, e enjta, ora 16:00, do shfaqet në Teatrin Kombëtar të Kosovës premiera e dytë e shfaqes shumë të kërkuar “Sisters”, me koreografi nga i mirënjohuri Mehmet Balkan. Shfaqja i dedikohet ikonës legjedare dhe ‘babait” të Baletit Kombëtar, Ahmet Brahimaj.
Intervistë me Kreshnik Musollin, U.D. i Drejtorit të Baletit Kombëtar të Kosovës, Balerin dhe Koreograf
Çfarë do të thotë Skena e Teatrit Kombëtar për ju dhe për gjeneratën tuaj të balerinëve?
Kreshnik Musolli: Skena e Teatrit Kombëtar të Kosoves ka një domëthënie të madhe për ne si gjeneratë e re e Baletit Kombëtar të Kosovës. Aty jemi rritur që nga mosha e re kur kemi filluar të merremi me këtë lloj arti dhe qysh herët kemi pas fat të angazhohemi në shfaqjet e institucionit tonë. Ne ende jemi në pritje të ndërtimit të Teatrit të Operës dhe Baletit ku do të kemi “shtëpinë” tonë pasi që është vështirë të ushtrosh veprimtarinë në objekt të huaj. Poashtu problem për ne është hapësira shumë e vogël si në sallë ashtu edhe në skenë, gjë që ndikon direkt në performancën tonë si balerinë.
Cilat tre shfaqje të trupës së Baletit të Kosovës që kanë qenë më të vlerësuarat dhe pëlqyerat nga publiku?
Kreshnik Musolli: Në përgjithësi të gjitha shfaqjet e Baletit Kombëtar të Kosovës janë vlerësuar shumë si nga publiku vendor poashtu edhe në rajon e Europë në turne e festivale të ndryshme. Një nga shfaqjet më të pëlqyera por edhe më të reprizuara është shfaqja “Dasma” me koreografi nga Mehmet Balkan e cila është realizuar si premierë në vitin 2012 dhe është reprizuar deri në vitin 2017, diku më shumë se 38 herë.
Çfarë konsideroni si të arritura tuaja, me të cilat krenoheni në karrierën tuaj?
Kreshnik Musolli: Balerinët e BKK-së edhe pse në kushte tejet të tmerrshme të punës në sallën e ushtrimeve dhe provave që gjendet në bodrumin e Teatrit Kombëtar, nuk janë ndalur kurrë duke punuar me këmbëngulje e vendosmëri të madhe që të arrihen sukseset që i kemi arritur që nga ri-themelimi pas luftës. Që nga viti 2001 deri më tani janë punuar mbi 50 shfaqje premiera të ndryshme me koreograf nga më shumë se 21 vende të botës duke bërë kështu që institucioni jonë të njihet jo vetëm në vend e rajon por edhe në të gjithë botën. Kjo patjetër që është arritë falë ish-Drejtorit Ahmet Brahimaj i cili është njeriu më meritor për ri-themelimin e Baletit në Kosovë pas luftës.
Poashtu ai e rriti gjithë grupin e balerinëve sikur të ishin fëmijët e tij, të gjithë duke funksionuar si një familje e madhe, kompakte dhe e disiplinuar gjë që ka bërë që të instalohet në mendjen e secilit që vetëm me punë të pandalshme mund të arrihen sukeseset në karrierën tonë pasi që në këtë profesion është shumë e limituar koha që mund të jesh aktiv në skenë. Për fat të keq në muajin Maj të këtij viti Ahmet Brahimaj “Babai” i Baletit të Kosovës u nda nga jeta dhe ne si gjeneratë e re e kemi obligim që të vazhdojmë tutje atë që ai ka nisur duke mos u ndalur asnjëherë me punë e suksese që institucionin tonë ta ngrisim edhe më lart në çdo aspekt.
Së shpejti keni dhe premierën e re me 3 dhejtor, nën koreografinë e të mirënjohurit Mehmet Balkan. Mund të na tregoni për historinë e shfaqjes, dhe elementet që e përbëjnë?
Kreshnik Musolli: Me datën 3 Dhjetor do të kemi premierën e dytë për vitin 2020 me koreografi nga Mehmet Balkan nga Turqia i cili është një emër me renome botërore. Me të kemi filluar bashkëpunimin në vitin 2010 dhe është shfaqja e pestë që e realizojmë së bashku. Shfaqja titullohet “Sisters” dhe ka si temë dy motra të cilat dashurohen në personin e njëjtë dhe pastaj lindin situatat dramatike mes tyre me xhelozi e inate.
Është një shfaqje e jashtëzakonshme e baletit neoklasik me një muzikë të mrekullueshme të kompozuar nga Erim Ardal nga Turqia. Asistente e shfaqjes është Lale Balkan, Kostumet dhe Skenografia janë dizajnuar nga Tayfun Çebi dhe Video që shfaqet si skenografi virtuale në prapavi përmes projektorit nga Ahmet Şeren. Këtë herë është pak sfiduese puna e organizimit të premierës për shkak të pandemisë së COVID-19 ku masat e qeverisë janë që lejohet vetëm 30% e sallës të mbushet me publik, sepse zakonisht jemi detyruar që të fusim karrige shtesë në sallë për shkak të interesimit tejet të madh.
Sa e karakterizon qytetin tuaj arti i baletit apo arti në përgjithësi në lidhje me mbështetjen nga publiku apo instituiconet lokale? Dhe sa të ndërthurur keni qene në aktivitete jashtë Kosovës?
Kreshnik Musolli: Baleti si art është shumë i dashur për popullatën në Prishtinë e në Kosovë dhe interesimi është shumë i madh në çdo premierë e reprizë të shfaqjeve që kemi. Do të duhej të ishte një përkrahje edhe më e madhe nga ana e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit për arsye që ne e kemi problem kyç objektin e Teatrit të Operës dhe Baletit, sepse siç e ceka edhe më lart është tejet sfidë e madhe të punohet në kushtet që i kemi momentalisht ku mungon hapësira e duhur, ajrosja e mjaftueshme e drita natyrale të cilat ndikojnë shumë negativisht çdo ditë në performancën dhe shëndetin e balerinëve.
Problem tjetër ose nevojë urgjente e jona është edhe Shkolla Kombëtare të Baletit që ende presim të themelohet. Vetëm përmes kësaj shkolle e cila do të jetë nën ombrellën dhe kontrollën e Baletit Kombëtar të Kosovës, mund të sigurohen e shkollohen gjeneratat e reja të cilat do ta vazhdojnë këtë art në Kosovë në mënyrë të mirëfilltë.
Sa i përket aktiviteteve jashtë vendit, kemi pas fat të marrim pjesë në shumë festivale e turne në shtetet e Ballkanit e Europës si: Shqipëri: Durrës, Tiranë, Vlorë, Elbasan; Maqedoni: Shkup, Tetovë, Manastir, Dibër, Ohër; Bullgari: Pravets, Sveti Vlas, Ruse; Zvicërr: Cyrih; Itali; Villapiana, Altomonte, Crotone, Napoli; Austri: Graz; Gjermani: Berlin, Hamburg; France: Paris; Finlandë: Tampere, Helsinki, Turku, Pori.
A mendoni se keni lënë gjurmë artistike?
Kreshnik Musolli: Padyshim që Baleti Kombëtar i Kosovës ka lënë gjurmë të rëndësishme në artin e kulturën e shtetit tonë duke treguar një nivel tejet të lartë teknik e artistik në secilën paraqitje si në vend ashtu edhe jashtë Kosovës. Shumë herë është emëruar si Institucioni më i suksesshëm kulturor në vend. Kjo është thënë edhe nga secili koreograf që kemi bashkëpunuar për këto vite, ku secili prej tyre ka punuar e punon në vendet më të zhvilluara me Kompani tejet të sukesshme të baletit dhe janë në gjendje të vlerësojnë këtë punë në mënyrën më të drejtë. / KultPlus.com
Kritikë artistike për shfaqjen “Grua” nga dramaturgu Naser Shatrolli:
Gruaja si frymë, si zgjedhje, si ide, si vetje, do të ishte kolumne ditore që do të përdorej për plleshmëri në rajonin ballkanik ndërsa në rrafshin filozofik ajo nuk mund të ishte aroma e denjë që të marr frenjtë orientues.
Kështu e paraqet regjisorja Arlinda Morina gruan në një kontekst rajonal – brenda solucionit të gjeografisë shqiptare, në shfaqjen e saj me titull: ”GRUA” e shfaqur ditë më parë para publikut të Prishtinës.
Fryma teatrore do të ishte ambiguitet teatror gjersa sendërtohet një frymë trilleri skenik që përkon me një mendësi kulturore mes teatrit modern dhe filmit bashkëkohor, që duan të përflasin njëri për tjetrin, për njëri-tjetrin.
Duo-aktoret e shfaqjes, ishin brenda logjikës së kërkesave regjisoriale sikundër që regjisura e Morinës shpërfaq dinamika ideomizanskenike, që përkojnë në drejtimin e fiksionit të një teatri absurd në relata me gruan, si domen jetik në shfaqje, e cila ka nevojë të shpërfaq botërisht qëllimin e saj, dëshirat, sikundër që, të shprehurat e saj të kenë veshë për radion popullore.
Shfaqja e meritonte vëmendjen, aktoret krijojnë afërsi, harmoni, dashuri, mundësi për të jetuar me emocionin dhe përjetimet që krijohen në përecuri.
Producentja e shfaqjes znj. Arbnesha Grabovci Nixha është emër i përveçëm i kulturës vendore – është aktore e brezit të parë, pedagoge e mjeshtrisë aktoriale dhe mbështetëse reale e kulturës teatrore.
Ajo ka bërë punë të kuruar në relacion me kërkesat e shfaqjes, sikundër që, Qëndresë Lokaj dhe Minka Berisha, dy aktore që kanë reputacionin skenik ndër vite i dhanë eho teatrore rrjedhës skenike në shfaqje.
Pjesa tjetër e shfaqjes, muzika e krijuar nga Ersan Jonuzi, pastaj, kostumografia që ka formën dhe formulën e emrit, tashmë, i botëruar si: Zake Prelvukaj.
Ndërkohë, drama ishte e motivuar dhe mbështetur në idenë e dramës ‘’ARA’’ të Arbëreshit italian, Mario Caliva.
Asistenti shfaqjes ishte Butrint Lumi, një emër që po vjen. / KultPlus.com
Drama ‘’Ëndrrat e Hamletit’’ ka fituar çmimin kryesor ‘’Monodrama më e mirë e festivalit’’ në Festivalin Ndërkombëtar SITFY në Egjipt, shkruan KultPlus.
Në festivalin e mbajtur në Sharm El Sheikh të Egjiptit, drama e cila është e bazuar në veprën e Shekspirit “Hamleti, Princi i Danimarkës”, me tekst të shkruar nga Nina Mazur dhe regji e interpretim të Mentor Zymberaj arriti një sukses tejet të madh, duke rrëmbyer çmimin kryesor.
‘’’Ëndrrat e Hamletit” është realizim i Shtëpisë Teatrore Filmike AKT & ITI-Qendra në Kosovë, në bashkëpunim të teatrit Dodona dhe Komunës së Prishtinës. Premiera e kësaj shfaqje është dhënë më 31 mars të vitit 2018 në Teatrin ‘’Dodona’’. / KultPlus.com
36 vite më parë vdiq aktorja Jolanda Shala në moshën 37 vjeçare, e cila shquhej për rolet e saj në teatrin e atëhershëm të Shkodrës, shkruan KultPlus.
Jolanda Shala ishte aktore e Estradës Profesioniste të qytetit të Shkodrës. Ajo morri pjesë në 60 shfaqje, duke jetësuar rreth 180 role.
E njohur edhe me nofkën ‘’Landi’’, kujtimi i saj mbetet i gjallë nëpërmjet premierave artistike si “Ballafaqimi”, “Nën tik-takun e orës”, “Shigjeta thumbuese”, “Laj e shplaj, qit në diell e thaj”, “Peshqeshi i fundit”, “Ngjyrat pranverore”, “Fundi i një komedije” dhe shumë të tjera.
Për artin e saj kishte shkruar edhe Xhahid Bushati në librin ‘’Teatri ‘’Migjeni’’, kujtesa e një qyteti’’, në të cilën shpjegonte gjerë e gjatë jetën, personalitetin dhe veprën e Jolanda Shalës.
‘’Çdo rol që i besohej kërkonte e këmbëngulte që atë figurë që krijonte ta plotësonte derisa të shfaqej si karakter i plotë. E qëndiste. Ishte e kujdesshme qoftë edhe për një përparëse të vogël që i duhej personazhit, pa le për garderobën e rëndë. “Duke parë natyrën e saj si aktore, – do të thoshte, në një bisedë vite më parë, regjisori Paulin Sekuj, – Jolanda punonte ngadalë e me kujdes. I kushtonte vëmendje detajit për të tipizuar më mirë personazhin e për të krijuar doemos situatën humoristike’’, kishte shkruar Bushati.
Kujtimi i Jolanda Shalës do të mbetet i përhershëm nëpërmjet artit. / KultPlus.com
Monumentet e trashëgimisë kulturore janë dokumentuese të jetesës aktive të popujve dhe të historisë përgjithësisht. I tillë është teatri ‘’Aspendos’’ në Serik të Turqisë, që është një vlerë antike në vete, shkruan KultPlus.
Ky teatër na jep një vështrim se si ishte jeta në vitet 160 para erës sonë.
I ndërtuar gjatë sundimit të perandorit romak Marcus Aurelius, ky teatër përmban mbishkrime në muret e tij që na tregojnë për arkitektin grek, Zenon, i cili lindi në Aspendos.
Akustika e teatrit është spektakolare dhe është projektuar të përshtatet për 7,300 deri 7,600 njerëz.
Ndryshe nga shumë teatrot e tjerë në botë, teatri i Aspendos iu nënshtrua një rindërtimi të shekullit të 13-të./ KultPlus.com
