Shfaqja “Era” do të jepet premierë në teatrin e Ferizajit “Adriana” të hënën, pra, më 9 maj, autor i së cilës është Albana Muja dhe regjisor Agim Sopi, shkruan KultPlus.
Shfaqja është një dramë e një familje kosovare, ku tranzicioni i stërzgjatur i pasluftës ka vë në pikëpyetje vlerat e përgjithshme morale e njerzore të një familje e cila përballet me dhimbjet që shfaqen nga e kaluara tragjike.
Trupa teatrore për këtë shfaqje do të jetë: Mevlan Saraçi, Vjosa Abazi, Blin Sylejmani, Uratë Shabani, Dardane Mehemti, Jajush Ramadani, Gresa Gashi, Nexhat Xhokli, Arben Marevci, Erza Sejdiu, Sherif Bega dhe Ali Krasniqi.
Ndërkohë, të gjitha detajet mund t’i shihni në posterin origjinal të shfaqjes. /KultPlus.com
“a.y.l.a.n” – shfaqja fituese e Festivalit të Dramës Shqipe në vitin 2020, është ftuar të jetë pjesë e programit të Festivalit Ndërkombëtar të Teatrit “Kontrapunkt 56” në Poloni, përcjell KultPlus.
Shfaqjen “a.y.l.a.n” do të keni mundësi ta shihni në Teatrin e Gjilanit në datat 19,20 dhe 21 prill.
“a.y.l.a.n” – prodhim i Teatrit të Gjilanit
Nga: Jeton Neziraj
Regjia: Blerta Neziraj
Skenografia dhe kostumet: Mentor Berisha
Koreografia: Gjergj Prevazi
Muzika: Tomor Kuçi
Dizajni i dritave: Yann Perregaux
Asistent regjisor: Avni Shkodra
Drejtor artistik i projketit: Erson Zymberi
Realizatorë të skenografisë: Mejdi Hoti, Haki Aliu, Fehmi Hoti
Ndriçues: Fatmir Halili
Tonist: Florim Gagica
Rekuiziter: Suad Berisha
Garderobiere: Bahrije Kurtalani
Luajnë: Aurita Agushi, Ernest Zymberi, Kushtrim Qerimi, Tringa Hasani, Gani Rrahmani dhe Alban Shahiqi
‘a.y.l.a.n’ është një performancë teatrore që në mënyrë ironike shpërfaqë dramën aktuale të refugjatëve në Evropë, dhe përpjekjen e paskrupullt të shumë njerëzve për të përfituar nga tragjedia e tyre. Dhe përderisa në shumicën e vendeve evropiane, ndjenjat anti-refugjatë janë në rritje, ndërkohë që empatia për dramën dhe vuajtjen e tyre ka filluar të zbehet, shfaqja ‘a.y.l.an’ na konfronton me domosdoshmërinë për të parë dramën e tjetrit në vetvehten tonë. Tragjedia e tanishme e tjetrit ishte tragjedia jonë e djeshme dhe mund të jetë tragjedia jonë e nesërme. /KultPlus.com
Teatri Kombëtar i Kosovës ka përkujtuar skenografin Nuredin Loxha, ku janë bërë 30 vjet që kur ai vdiq, shkruan KultPlus.
Postimi i plotë i TKK-së:
Pikërisht me datën 7 mars të këtij viti u bënë 30 vjet qysh se u nda nga jeta Nuredin Loxha, i cili na mësoi se skenografia është pjesë e domosdoshme e plotënisë skenike, për më tepër është art Shkolla e Mesme e Artit në Pejë, me të drejtë mund të quhet fidanishte talentesh dhe kuadrosh të artit pamor, sepse nga ajo dolën personalitetet më të spikatura të skenës tonë artistike në përgjithësi.
Nga kjo shkollë doli edhe Nuredin Loxha (1935 – 1992), pishtari i skenografisë kosovare, piktori, poeti, veprimtari, dhe artisti i cili ishte dhe mbeti njëra nga figurat më të shquara që dha kjo shkollë.Natyrisht se fjalët nuk e kanë fuqinë për të shprehur, për të thënë atë që do të duhej të thuhej për këtë njeri, mik e prind hovarda, për këtë qenie krijuese poliedrike.Skenografia e parë ndër ne, ajo e NuredinitPejanët me siguri e mbajnë në mendje bashkëvendësin e tyre Nuredinin, apo Nurën, siç e quanin ata që ishin më të afërt me të, djaloshin flokëkaçurrel, biond, iu kujtohet aktiviteti i tij në SHKA “Përparimi”, aktrimi në shfaqjen “Te kulla e Rrustemit”, të inskenuar nga Teatri i Pejës, i cili, siç dihet, ishte teatri dhe kultivuesi më i madh dhe më i vjetër i kuadrove aktoreske kosovare. Aktorët e njohur si: Kristë Berisha, Ragip Loxha, Malo Gami, pastaj Ahmet Spahija, Istref Begolli etj, me të cilët filloi të punojë Teatri Profesional, së pari në Prizren e pastaj në Prishtinë, dolën pikërisht nga Teatri i Pejës.
Dhe pikërisht në këtë teatër, Nuredin Loxha, bëri skenografinë e tij të parë, për komedinë “Dredhitë e Shaptukut”, që në vitin e largët, 1954.Me të mbaruar shkollën e mesme të artit, në vendlindje, pra në Pejë, Nura nis studimet universitare në Akademinë e Arteve të Aplikuara në Beograd, duke u përcaktuar për pikturën, ku ishte talent i rrallë.
Por meqë dëshira për artin e skenografisë kishte lindur më herët në shpirtin pinok të tij, braktis pikturën që në vitin e dytë të studimeve dhe u orientua kah skenografia, të cilën e mbaroi në vitin 1964. Me diplomë fakulteti Nuredini vjen në Teatrin (sot) Kombëtar, në vitin sezonal 1964/1965, dhe që nga atëherë e deri në çastet e fundit të jetës, realizoi mbi 200 skenografi teatrore, filmime por edhe sosh për balet e për manifestime të ndryshme skeniko – muzikore. Pos kësaj, Nuredini realizoi edhe 130 kostumografi, shkroi radiodrama, teledrama e skenarë filmash, shkroioastaj librete për balete e opera, shkroi gjithashtu përmbledhjen e dramave “Të vdekur, të pavarrosur” dhe “Vajaku”, e mbi të gjitha Nura u mor edhe me poezi. Krejt kjo tregon se kemi të bëjmë me një artist, i cili artit në përgjithësi, dhe atij skenik në veçanti, ia dhuroi tërë qenien krijuese, ia dhuroi madje edhe frymën e fundit të jetës.Kulmet e skenës shqiptareMe punën e tij të palodhshme, Nuredin Loxha i kontribuoi shumë zhvillimit të artit skenik kosovar, duke ndryshuar shumëçka në botëkuptimet tona për skenografinë.
Ai na bindi se skenografia nuk është dekor, siç mendonte shumëkush, por është pjesë përbërëse, madje e domosdoshme e plotënisë skenike, është për më tepër art. Skenografia e Nuredin Loxhës ishte e drejtpërdrejtë dhe komunikatave. Ajo përmbante në vete elementet e arkitekturës, skulpturës, pikturës, dhe varësisht nga përmbajtja apo zhanri skenik, bëhej e lehtë – poetike, apo e rëndë – tronditëse, por përherë gjendej në funksion të lojës skenike. Në të mirë të këtij konstatimi flasin shumë skenografi për shfaqjet: “Tartufi” (Molieri), “Kryet e hudrës” (K.Berisha), “Revizori” (Gogoli), “Sfinga e gjallë” dhe “Vdekja më vjen prej syve të tillë” (R. Qosja), “Nita” (J. Rela), “Mbreti Edip” (Sofokliu), “Trungu Ilir” (S. Hamiti), “Golgota” (M.Kërlezha), “Hamleti” (Shekspiri), “Shtetrrethimi” (A. Kamy), “Princi i hijeve” (M.Kraja), “Mosha e bardhë” (D. Agolli), etj., si dhe dy skenografitë e fundit: “Antigona” (Sofokliu) dhe “Zhvarrimi i Pjetër Bogdanit” (T.Dervishi). Janë këto realizime me rëndësi antologjike për artin skenik shqiptar, në përgjithësi. Skenografi ynë përherë u shmangej improvizimeve, prandaj në krijimet e tij nuk kishte kurrgjë të rastit dhe pa funksion të caktuar.
Çdo element, çdo detaj i vogël, lozte rolin e vet në mozaikun e gjithmbarshëm skenik. Dhe sapo ngrihej perdja, para shikuesve shfaqej një art i njëmendët, me krejt madhështinë dhe shkëlqimin që kishte. Mund të ndodhte të dështojë teksti, të mos ketë sukses aktrimi, apo të mos jetë e qëlluar muzika, por nuk mund të ndodhte të dështonte skenografia e Nures gjithmonë monumentale, gjithmonë funksionale e llamburitëse. Dhe mu për këtë ajo u nderua me shpërblime dhe mirënjohje të shumta kudo që u paraqit.Mirëpo, sipas këtij artisti të skenografisë, kritika e artit skenik, nëse mund të quhej kritikë, nuk e vlerësonte artin e tij, ose e përgjithësonte me fjalët “skenografia e filanit ishte funksionale”. Po të ishte kritika e mirëfilltë – thoshte ai – do të kontribuonte që edhe spektatorët ta përjetonin më shumë këtë art. Aktorit të mirë – thoshte ai – skenografia i ndihmon të ndihet sikur në shtëpinë e tij, ndërsa të dobëtin nuk mund ta shpëtojë as skenografia as regjistra. E konsiderojmë të qëlluar konstatimin e regjisorit dhe dramaturgut tonë Fadil Hysaj, i cili par thënë se veprimtaria e Nuredin Loxhës është e madhe dhe e begatë, dhe si e tillë shënon kulmet më të ndritshme të afirmimit të skenës shqiptare brenda dhe jashtë Kosovës. Mesazhet pikturaveNura gjithmonë frymonte me shpirtin e teatrit, frymonte sakaq, edhe me dhembjen, dhe agoninë e tij në rrethana okupuese. Rëndë e përjetoi Nura pushtimin e këtij tempulli të Talisë, nga i cili nuk e ndante dita as nata, ku la pjesën më të bukur të jetës.Si artist euridit që ishte, Nura ynë merrej edhe me pikturë. Dy vjet para se të ndërrojë jetë, ai krijoi numër të madh pikturash, duke i përmbledhur në ciklin “Vragë të Kosovës”. Janë këto vragë që klithin nga kafshimet e fantazmave apokaliptike të Karpateve, të cilat kurrë nuk u ngopën së thithuri gjak shqiptari. Kishte në ato imazhe diçka profetike, diçka që paralajmëronte golgotën e madhe në të cilën do të gjendej populli ynë. Në qendër të imazheve pikturave autori vendos njeriun me plis të bardhë, biografia e të cilit gjendet shtatë palë nën tokë, dhe në lartësitë e bardha, të rezervuara vetëm për perënditë dhe shqiponjat. Flasin pikturat e Nures edhe për ëndrrën e tij, për ta parë kombin të përbashkuar në një trung, në një gjak, në një gjeografi fizike estetike e shpirtërore, të cilën aq bukur e shprehu rapsodi shqiptar kur këndoi: “Veç një gjak na rrjedh ndër vena, gjaku i shqipes me dy krena”. Këtë mesazh Nuredin Loxha deshi t’ua përcjellë brezave të reja, përmes pikturës së tij të papërfunduar, të quajtur “Shqiponja krahëthyer”.Misionet e NuredinitArtisti i Popullit Agim Zajmi, i njohur si skenograf, por edhe si piktor, për Nuredin Loxhën, tha se ishte njëri ndër artistët më produktivë të arteve aplikative, me një veprimtari të vazhdueshme krijuese 30 vjeçare si skenograf dhe piktor profesionist, pikturën e të cilit e stolis ndjenja e jashtëzakonshme për hapësirën, funksionalitetin dhe dinamikën e kompozimit të shtruar, kurse veprën e tij skenografike e shquan intelekti i veçantë, intuita profesionale, kultura e dhënë artistit të skenës.
Përafërsisht kështu mendojnë edhe ata që vite e dekada me radhë punuan me te, siç është regjisori Agim Sopi, sipas të cilit, “me ndjenjën e Magut të vërtetë skenik, Nuredin Loxha thurte harmoninë e dhembjes dhe pikëllimit njerëzor dhe me lehtësinë e misionarit krijonte rend të përsosur në rrëmujën e skajshme mitike”. Në rolin e misionarit, Nuredin Loxha u angazhua edhe në aksionin për zhdukjen e analfabetizmit në Kosovë, gjithnjë i vetëdijshëm se edhe përmes këtij misioni arsimues e human, do t’i ndihmojë popullit të vet. Dhe pikërisht gjatë kryerjes së misionit të tillë, pikërisht në ditën e shënimit të 105 vjetorit të hapjes së shkollës së parë shqipe, dhe pikërisht mbi dërrasat skenike, qenia e artistit të quajtur Nuredin Loxha kaloi në amshueshmëri, dhe duke lënë zbrazëti të madhe që sot po hetohet në jetën tonë skenike. /KultPlus.com
Në Ditën Botërore të Teatrit u ndanë çmimet vjetore në fushën e teatrit 2021.
Në ceremoninë e sotme ku morën pjesë emra të njohur të skenës teatrore, u dëgjua edhe performancë nga Orkestra Frymore e Prizrenit me dirigjent Edon Ramadanin.
Përmes një postimi në “Facebook”, Ministri i Kulturës Hajrulla Çeku ka uruar ditën botërore të teatrit.
“Me pjesëmarrjen e tij na nderoi edhe Kryetari i Kuvendit të Republikës Glauk Konjufca, i cili çmimin për vepër jetësore në teatër ia ndau aktores Kumrije Hoxha. Çmimi Vjetor për aktorin më të mirë i është dhënë Ernest Malazogut, Çmimin Vjetor për shfaqjen më të mirë e mori vepra e David Alen Mamet dhe Arian Krasniqit “+18”, kurse Çmimi Vjetor për prezantim të suksesshëm ndërkombëtar i është ndarë aktorit Mentor Zymberaj dhe dramaturgut Jeton Neziraj.Një falënderim i veçantë për jurinë profesionale me kryetaren Majlinda Bregasi dhe anëtarët Afrim Spahiu, Kushtrim Mehmeti, Qëndresa Jashari dhe Vlora Merovci–Berisha. Gëzuar Ditën Botërore të Teatrit!”. /KultPlus.com
27 marsi njihet si Dita Botërore e Teatrit që nga viti 1962, pasi kjo ditë ishte iniciuar në Kongresin e 9-të botëror të Institutit Ndërkombëtar Teatror – INT të UNESCO-s në qershor të vitit 1961, me propozim të Finlandës.
KultPlus iu sjellë disa thënie për teatrin në ditën ndërkombetare të tij.
1. “Teatri është një folje përpara se të jetë emër, një akt para se të jetë vend”.
– Marta Graham.
2. “Fjala teatër vjen nga grekët. Do të thotë vendi që sheh. Është vendi ku njerëzit vijnë për të parë të vërtetën për jetën dhe situatën sociale. Teatri është një rreze x shpirtërore dhe sociale e kohës së tij.”
– Stella Adler, ‘New York Times’, dhjetor 1992.
3. “Filmat do t’ju bëjnë të famshëm; televizioni do t’ju bëjë të pasur, por teatri do t’ju bëjë të mirë.”
– Terrence Mann.
4. “Unë e konsideroj teatrin si më të madhin nga të gjitha format e artit, mënyrën më të menjëhershme në të cilën një qenie njerëzore mund të ndajë me një tjetër ndjenjën se çfarë është të jesh njeri.”
– Oscar Wilde.
5. “Teatri është një hapësirë e shenjtë për aktorët. Ju jeni përgjegjës, jeni në sediljen e makinës.”
– Greta Scacchi.
6. “Nëse është e vërtetë që vera e mirë nuk ka nevojë për shkurre, është e vërtetë që një lojë e mirë nuk ka nevojë për epilog.”
– William Shakespeare, “Si të duash”.
7. “Drama është ekspozim; është ballafaqim; është kontradiktë dhe çon në analizë, ndërtim, njohje dhe përfundimisht në një zgjim të mirëkuptimit”.
– Peter Brook.
8. “Ne nuk shkojmë në teatër si të parët tanë, për të shpëtuar nga presioni i realitetit, aq sa për të konfirmuar përvojën tonë prej tij”.
– Charles Lamb.
9. “Teatri, kur thuhet dhe bëhet gjithçka, nuk është jetë në miniaturë, por jetë jashtëzakonisht e zmadhuar, jetë e ekzagjeruar tmerrësisht.”
– H. L. Mencken.
10. “E gjithë bota është një skenë, dhe të gjithë burrat dhe gratë janë thjesht lojtarë; Ata kanë daljet dhe hyrjet e tyre; Dhe një burrë në kohën e tij luan shumë role…” /KultPlus.com
Martesa, si një bashkim mes dy personave, në shumicën e rasteve midis një burri dhe një gruaje, rregullohet nga ligje, rregulla, zakone, besime dhe qëndrime që përshkruajnë të drejtat dhe detyrat e partnerëve. Mirëpo, një ndikim të madh në martesën e njerëzve nga Kosova dhe më gjerë, është përzier me fenë, në këtë rast atë muslimane, duke pasur parasysh përqindjen e lartë të kësaj feje në Kosovë dhe rajon, shkruan KultPlus.
Shfaqja “Muslimani”, e cila ngërthen në vete një dilemë shekullore në qoftë se duhet të lejohen martesat mes një gruaje muslimane dhe një burri katolik, paraqet edhe mentalitetin e “turbullt” të shoqërisë, që edhe pas viteve të shumta nuk po gjen përmirësim. Vetëkuptohet se martesa e një gruaje muslimane me një burrë jomusliman është një nga çështjet kryesore tabu në debatet mbi islamin.
Sefedini, i cili është i shtrirë në një kolltuk, çdo ditë zgjohet nga gjumi për të falur namazin e mëngjesit, ku edhe kryen të gjitha ritualet përpara faljes. Në anën tjetër, Anita, një vajzë e re, e cila pa dijeninë e Sefedinit, angazhohet nga vajza e tij për t’i bërë shoqëri një babai që nuk del asnjëherë nga shtëpia dhe gjithçka që ai dinë të bëjë, është vetëm të falet dhe të pi çaj.
Dini, rolin e të cilit e portretizon autori dhe regjisori i shfaqjes, Enver Petrovci, parqet një musliman i cili ka “zhdukur” nga jeta vajzën e tij, për arsye se kjo e fundit u martua me një burrë amerikan-katolik.
Shfaqja e cila zgjati për dy orë kaploi disa tema dhe probleme aktuale të shoqërisë dhe faktin që Dini asnjëherë nuk e lë mënjanë mendësinë e të kaluarës që një vajzë duhet patjetërsisht të martojë një musliman, ose ndryshe konsiderohej se po “tradhtohej” feja.
Bota ka ndryshuar thellësisht dhe ne duhet të përballemi me realitetin, një gjë të tillë e bëri edhe Dini në fund të shfaqjes, atëherë kur edhe dashuria mes tij dhe Anitës lindi natyrshëm. Dashuria mund të bëjë më shumë sesa të kalojë vetëm kufijtë – ajo mund të ndërtojë ura mes dy personave, dhe ndoshta kjo është diçka për të cilën ata patën më së shumti nevojë.
Pas shfaqjes, autori, regjisori, aktori, kantautori dhe protagonisti kryesor i shfaqjes, Enver Petrovci, në një intervistë për KultPlus, rrëfeu edhe momentin kur lindi ideja për këtë shfaqje.
“Jam munduar të paraqes mentalitetin e shqiptarëve jo vetëm në Kosovë, por sidomos në Ulqin. Kjo ide më lindi pikërisht kur isha në plazh dhe atje filloi një dasëm. Prapa meje dëgjova në gjuhën malazeze, kur dikush po bënte një martesë dhe ishin pikërisht një shqiptare muslimane me shqiptarin malazez ortodoks që po kurorëzonin martesën e tyre. Atje pronari i hotelit, i cili ishte gjithashtu shqiptar katolik, më njoftoi se këtu shqiptarët musliman dhe katolikë nuk martohen kurrë mes vete, por vetëm me shqiptarë të tjerë malazez ortodoks, ndoshta ka ndodhë që janë martuar vetëm dy çifte, por ata më pas kanë ikur nga Ulqini, këtu edhe lindi inspirimi”, deklaroi ai.
Roli i Anitës luhet nga ish-studentja e profesorit, Vlora Nikçi, e cila paraqet dhimbjen që totalisht ndryshon dramaturgjinë e shfaqjes.
“Unë i edukoj studentët e mi që të luajnë me mua, nuk kam turp për studentët e mi, aq sa i mësoj dhe aq sa dinë. Unë kam qef të luaj së bashku me ta, ne për këtë punë po shkollohemi. Me kënaqësinë më të madhe luaj me ta, ndërsa studentët e kanë një drojë se po luajnë me profesorin, por me kohë çlirohen dhe e vazhdojmë pa problem”, tha në fund Petrovci.
Ndërkaq, Nikçi për KultPlus tha se profesori ishte vetë tekstshkruesi dhe regjisori, gjë që e bëri edhe më të vështirë adaptimin me të.
“Enver Petrovci ishte profesori, regjisori dhe tekstshkruesi, që do të thotë se kanë dal pikërisht prej shpirtit, dorës dhe mendjes së tij teksti që ka bërë ai, e kjo është e vështirë t’i adaptohesh. M’i dhënë frymë dhe jetë atij personazhi që ai vetë e ka kriju dhe shkru është shumë e vështirë. Unë për këto katër muaj kam ecur nëpër dy emocione shumë të fuqishme. Një është e keqe, se si me e plotësu atë që e ka bë regjisori dhe tekstshkruesi, e në anën tjetër kur po i jepja jetë asaj që me të vërtetë është Anita që ai e ka shkruar. Këto janë dy gjëra shumë të fuqishme që më kanë ndjekur pas këto muaj”.
Sa i përket pjesës së portretizimit të roleve të tilla, Nikçi i vlerësoi shumë e madje tha se dhimbjet e mëdha na shtyjnë që të bëjmë gjëra të bukura, njësoj siç u shfaqën edhe aty.
“Është shumë e rëndësishme portretizimi i roleve të tilla në teatër, dhimbja e Anitës më prek shumë. Është pikërisht kjo dhimbje që e bën atë të vazhdojë me këtë burrë të lënë pas dore, dhimbja e saj e shtynë të vazhdojë të bëjë gjëra të bukura. Mos të harrojmë që ndonjëherë, dhimbjet e mëdha na shtyjnë të bëjmë shumë gjëra të bukura. Është dhimbja e Anitës që e ndryshon të gjithë dramaturgjinë e shfaqjes, prandaj është edhe e fuqishme”, u shpreh ajo.
E pyetur në qoftë se ky është roli më i vështirë që ka pasur në teatër, ajo tha se ishte shumë i veçantë për faktin se luajti krah ish-profesorit të saj, e madje edhe u rikthye në kohë për të mësuar gjëra të cilat mund t’i kishin “ikur” si studente.
“Nuk do të thoja që është roli më i vështirë që e kam pasur në teatër, por më i veçanti po, pasi po luaja me profesorin tim në skenë. Dhe po të luash me profesorin në skenë, ndjehesh pak e priviligjuar, mos të harrojmë që ky thotë se është regjisori në shfaqje, por ai ka qenë gjithmonë profesori. Më është duk sikurse jam rikthyer në studime dhe kam kapur edhe një herë të gjitha mësimet që dikur në ligjërata kanë mundur të më ikin si studente”.
Dashuria është një gjë e vështirë, sepse ajo mbështetet në më shumë se vetëm ndjenja – ka të bëjë me vullnetin, përkushtimin dhe këmbënguljen, pavarësisht pengesave që qëndrojnë në rrugë. Por nëse ka një vullnet e një mënyrë, atëherë ka edhe një rrugëdalje, gjë të cilën e gjetën edhe Hana (vajza e Dinit) dhe Stefani, i dashuri i saj. E për të ruajtur ndjenjën më të thellë të shpirtërores së zemrës, do të ishte thelbësore të kapërcejmë hipokrizitë dhe dyfytyrësinë shoqërore që shpërbëjnë mënyrën tonë aktuale të jetesës. /KultPlus.com
Ministria e Kulturës do të mbajë serinë e radhës të diskutimeve të hapura mbi kulturën, përmes bashkëbisedimit në mes të Ministrit Hajrulla Çeku dhe komuniteteve artistike, përcjell KultPlus.
Në kuadër të reformave politike për kulturë takimet me komunitetin artisitk po zgjerohen edhe në qytetet tjera të Republikës së Kosovës.
Diskutimi i radhës do të mbahet në qytetin e Gjilanit, me datën 04.03.2022 në orën 13:00, në Teatrin e Komunës së Gjilanit.
Këto takime kanë për qëllim adresimin e sfidave të përbashkëta dhe fuqizimin e rolit të komuniteteve dhe zhvillimin e politikave. /KultPlus.com
Aktorët shpesh herë mund të identifikohen edhe sikurse “interpretuesit”, të cilët argëtojnë një audiencë duke aktruar, kënduar ose kërcyer. Ata luajnë personazhe në skenë ose ekran dhe punojnë me drejtimin e ekipit krijues për të sjellë në jetë një pjesë të teatrit, shkruan KultPlus.
E njohur për shumë role të luajtura në teatër, por duke mos lënë anash as serialet e televizionin, Albulena Kryeziu në një intervistë për KultPlus rrëfen disa pjesë nga jeta e saj dhe gjithashtu edhe dy vitet e fundit pandemik, të cilat kanë qenë të ndryshme për shumë njerëz në të gjithë globin.
E pyetur mbi pjesën se sa e vështirë është të qenurit një aktorë në Kosovë, Kryeziu thotë se gjeneratat e mëparshme e kanë trazuar rrugën për të rinjtë.
“Profesioni i aktorit për nga natyra është i vështirë, duke mos qenë profesion i rëndomtë natyrisht që nuk është aspak e lehtë të jesh aktor/e kam përshtypjen në secilin vend të botës. Por fatmirsisht neve në Kosovë, rrugën na e kanë trasuar gjeneratat e mëparshme dhe tani konsideroj që këtu secili profesion përballet me vështirsitë e veta, sikurse edhe ky i imi”.
Pjesa e teatrit, filmit dhe televizionit dallon nga njëra tjetra në shumë sfera, por për Kryeziun të gjitha projektet kanë qenë një “kënaqësi shpirtërore”.
“Kudo që e kam ushtruar profesionin për mua ka qenë le ta themi një festë, një kënaqësi shpirtërore. Secilin projekt që pranoj të hy në të gjejë copëza dashurie të cilat kur bashkohen rezultojnë me finalizimin e një roli apo projekti”.
Përballja me pandeminë
“Shumë e rëndë, besoj që kam qenë prej njerëzve që shumë e kanë vuajtur izolimim për shkak se ishte viti që kisha shumë plane para vetës dhe për një moment ngjau sikur bota u rrotullua. Çkado që i shtoj mund të tinglloj shumë e zymtë, por meqë e përmenda këtë fjalë, po e them që ishte periudhë tepër e zymtë”, deklaron aktorja për KultPlus.
Sa i përket bashkëpunimit me producentin Blerim Gjoci, Kryeziu ndanë disa pjesë shumë interesante nga e kaluara e aktorëve kosovarë.
“Filmbërësit kosovarë kanë aq shumë pasion saqë mund të shkojnë deri në vetëmohim. Suksesi i tyre nuk është i rastësishëm, por është rrjedhojë e përkushtimit të tyre të pakusht. Ka qenë një periudhë kur me padurim e prisnim gushtin, sepse ateherë fillohej me xhirimet e filmave të shkurtër me producent Blerim Gjocin, e që bëheshin gati për festivalin e filmit “9/11 Dedication film festival”. Fatkeqsisht sot regjisorët e rinj, nuk e kan atë fat të kenë përkrahje një përkrahje të ngjashme që dikur e gjenin nga Prishtinafilm-i dhe Blerim Gjoci. Ka qenë shumë domethënëse kur prodhoheshin për çdo edicion të festivalit rreth 10 filma të shkurtër nëse nuk gaboj, mbase më shumë, mbase më pak por kjo s’kishte rëndësi. Rëndësi kishte që prodhoheshin filma dhe regjisorët, aktorët e gjeneratave të ndryshme na krijohej një ndenjë e përmbushjes artistike”.
E “ardhmja”
“Nuk di nëse pres diçka nga e ardhmja, e kam përshtypjen që të ardhem e krijoj vetë sot. Nuk jam person pa ambicie, por jam person që besoj në punën që e bëj sot, të nesërmes i vjen koha kur do t’i kushtosh rëndësi. Natyrshëm me vjen të mendoj që nuk duhet të presim të ardhmen, gjithçka duhet të ja besojmë të sotmes”.
Aftësia për t’u transformuar nga një personazh në tjetrin, talenti për të luajtur edhe në TV edhe në skenë e madje edhe në seriale të ndryshme kanë ndikuar që Kryeziu pas vetës të ketë jo vetëm një po disa “bagazhe” që dëshmojnë delikatesën dhe natyralitetin e saj përmes së cilave përmbushë në mënyrën më të mirë të mundshme detyrën parësore të një aktori, e cila ka të bëjë me sjelljën në jetë të një personazhit nga skenari. /KultPlus.com
Teatri Kombëtar i Kosovës ka publikuar orarin për muajin shkurt, në të cilën shihet se do të ketë repriza të disa shfaqjeve, shkruan KultPlus.
Nëpërmjet një postimi në llogarinë zyrtare, Teatri njoftoi edhe për orarin e ri, ku do të jenë tri shfaqje mysafire.
Më 5 shkurt do të jepet repriza e shfaqjes “Aroma e Hënës”, derisa më datë 25 do të mbyllen shfaqjet me “La Rrem” nga Arian Krasniqi me regji të Kushtrim Koliqit.
KultPlus ua sjellë orarin e plotë për këtë muaj. /KultPlus.com
Teatri Oda ka publikuar orarin e shfaqjeve për muajin janar, shkruan KultPlus.
Më 20 janar, “Inspektor Limi” me regji të Florent Mehmetit do të hap edhe edicionin e ri në Teatrin Oda.
“Stiffler” do të jetë shfaqja e radhës që do të jepet në këtë teatër, e cila është paraparë të shfaqet më 25 janar.
Repriza e shfaqjes “Inspektor Limi” do të vazhdojë edhe më 27 janar, derisa në ditën e fundit të këtij muaji do të jepet edhe shfaqja “Kthimi i Karl Majit” me regji të Blerta Neziraj. /KultPlus.com
Sopranoja kosovare, Elbenita Kajtazi, ka arritur që të realizojë një ëndërr të saj, duke debutuar në bulevardin historik të Berlinik “Staatsoper Unter den Linden”, shkruan KultPlus.
Gëzimin e saj dhe emocionet e paraqitura pas debutimit në këtë teatër, Kajtazi i ndau me të gjithë ndjekësit e saj në llogarinë zyrtare në “Facebook”.
Ajo u shpreh shumë e lumtur për këtë debutim dhe po pret me padurim që të këndojë edhe nesër e pasnesër.
“Ju falënderoj të gjithëve për mbështetjen. Me të vërtet ka qenë një ëndërr e imja që të debutojë këtu dhe u bë realitet”, thotë ajo me shumë emocione.
Për fund, Kajtazi thotë se nuk duhet të dorëzoheni asnjëherë, sepse ëndrrat një ditë realizohen. /KultPlus.com
Aktori i ri, Labeat Bytyçi, ndanë me lexuesit e KultPlus vitin e tij shumë të suksesshëm 2021, duke filluar nga shfaqjet teatrore e deri te pjesëmarrja në një film me përmasa enorme.
Bytyçi tregon se në filmin ““ILLYRICVM”, mori pjesë në audicionet që janë mbajtur në Prishtinë, dhe aty fitoi rolin e “Curtius”.
Në filmin ku janë të përfshirë më shumë se 30 aktorë dhe 150 punëtorët të filmit, Bytyçi është përzgjedhur që të luajë njërin ndër rolet kryesor në këtë film.
“Kjo ka qenë një eksperiencë shumë më ndryshe prej çka jemi mësuar deri më tani, duke filluar nga tema që trajton filmi dhe periudha në të cilën zhvillohet”, thotë Bytyçi për KultPlus.
Filmi ILLYRICVM është filmi i parë në të cilin personifikohen paraardhësit e shqiptarëve, ilirët, dhe është produkt i bashkë-producentëve nga katër shtete, ndër të cilat Kroacia, Italia, Sllovenia, Bosnja dhe Kosova.
Edhe pse nuk ka ndonjë datë zyrtare se kur do të shfaqet ky film, Bytyçi njofton se filmi është në pjesën e montazhës.
“Deri më tani sa kam informacion, filmi është në pjesën e montazhës ku është menduar që të dalë në vjeshtën e këtij viti, por kuptohet që asgjë nuk është definitive”, shprehet ai.
Përpos angazhimit në film, Bytyçi ka qenë vazhdimisht duke punuar edhe në teatër.
“Kam luajtur në disa shfaqje gjatë vitit 2021, ku e fundit ka qenë shfaqja “Andorra” nga Teatri i Prizrenit, e kjo do të vazhdojë edhe për këtë vit me repriza, mund të them se viti 2021 ka qenë mjaft i suksesshëm”.
Sa i përket vitit të ri dhe planeve të reja, aktori nga Suhareka shpreson që së pari të ketë shëndet dhe planet e tij fokusohen në film e teatër. /KultPlus.com
Sot janë bërë 98-vite nga lindja e aktorit të madh Kadri Roshi.
Kadri Roshi, një yll i kinematografisë dhe skenës shqiptare lindi më 4 janar 1924 në Ballsh të Mallakastrës, i biri i Maksut dhe Sabrie Roshit, me prejardhje nga Libohova. E ëma u nda nga jeta kur ishte 2 vjeç dhe më pas kur ishte 12 vjeç i vdiq edhe i ati.
Përfundoi studimet e larta në Pragë në vitin 1951. Ai e filloi karrierën e tij si aktor në Teatrin Popullor në moshën 21-vjeçare duke qenë edhe një ndër krijuesit e këtij teatri. Që nga ajo kohë ai numëron rreth 180 role në skenë dhe kinematografi.
Nga shumëkush është konsideruar si legjendë e skenës dhe ekranit shqiptar. Ai ka qenë një aktor brilant me një talent të lindur. Në vitin 1995 është nderuar me Çmimin e Karrierës në Festivalin e Filmit Artistik, në vitin 1997 me Çmimin e Madh të Nderit.
Ai është “Nderi i Kombit” nga viti 1999. Emri i Kadri Roshit do të kujtohet gjithnjë si kolos për filmin dhe teatrin shqiptar, ku ai luajti role dhe figura të spikatura, që nuk do të harrohen kurrë. / KultPlus.com
Ministria e Kulturës po vazhdon serinë e diskutimeve të hapura mbi kulturën, përmes bashkëbisedimit në mes të Ministrit Hajrulla Çeku dhe komuniteteve artistike.
Këto takime kanë për qëllim adresimin e sfidave të përbashkëta dhe fuqizimin e rolit të komuniteteve në zhvillimin e politikave.
Diskutimi i pestë do të fokusohet në fushën e teatrove dhe mbahet më 23 dhjetor, ora 17:00, në Kino Armata, Prishtinë.
Para pak ditësh është mbajtur edhe seria e katër e diskutimeve, ku ansamblet folklorike kërkuan kushte më të mira të punës. /KultPlus.com
Të hënën shfaqja “Vagon”, produksion i Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” – Tiranë vjen në Teatrin Kombëtar të Kosovës, shkruan KultPlus.
Vagon” përkon me dinjitetin e kultit të individit në relacione familjare. Në kuptimin filozofik ”Vagon” thërmon grimca atomi mbi kujtesën parasegjithash.
Është dramë filozofike që rrugëton nëpër binarët e lidhjes familjare përkatësisht së popujve të rajonit ballkanik. Shfaqja është format kontemporan, e shtruar mbi rrotat e vagonëve të zbrazur. Në domenin ideor, ngacmon drejtpërdrejtë nervat e njeriut të vetmuar në rrethana tranzicioni.
Drama ka dy personazhe që kërkojnë pronësinë e një vagoni. Kush do ta fitoj betejën e vagonit, do ta kuptojmë të hënën në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës.
Autor dhe regjisor i kësaj shfaqje është dramaturgu Naser Shatrolli, derisa personazhet kryesore Neritan Liçaj dhe Altea Alushi. /KultPlus.com
Bekim Lumi ka lindur më 17 dhjetor të vitit 1966 në Suharekë, i cili konsiderohet si njëri ndër regjisorët më të vlerësuar në fushën e teatrit në Kosovë, shkruan KultPlus.
Gjatë viteve 1987 – 1991 Lumi ka studiuar Gjuhë dhe Letërsi Shqipe në Fakultetin Filologjik të Univerzitetit të Prishtinës, kurse gjat viteve 1992 – 1996 ka mbaruar studimet për Regji Teatri, në Akademinë e Arteve të Bukura në Tiranë, në klasën e profesor Agim Qirjaqit.
Në të njëjtin universitet, më 2010 ka mbaruar edhe studimet e magjistraturës. Nga viti 2002 deri në vitin 2008 ka punuar si gazetar i fushës së kulturës në radion “Evropa e Lirë”.
Përgjatë këtyre viteve, ai ka punuar si regjisor i pavarur, në Teatrin Kombëtar të Kosovës, në Teatrin “Dodona” si dhe ka realizuar projekte teatrore me kompaninë e tij teatrore “Loja”.
Disa nga shfaqjet e tija kryesore janë: “Mesimi”, “Galani”, “Arushani & Fejesa”, “Shtëpia e Bernarda Albës”, “Çifti Martin”, “Këmisha e gjakut”, “Dillerat”, “John Cage’s Hamlet”, “Nana dhe fëmija” dhe e fundit “Arturo Ui”. Me shfaqjet e tija, ai ka qenë pjesmarrës në dhjetra festivale të rëndësishme kombëtare e ndërkombëtare, në Zvicër, Gjermani, Itali, Greqi, Rumani, Bosnjë e Hercegovinë e në vende të tjera.
Bekim Lumi, me punën e tij si regjisor është shpërblyer me shumë cmime kombëtare e ndërkombëtare, ndër të cilat edhe: në vitin 2006, me shfaqjen “Mësimi”, në Festivalin Ndërkombëtar të Teatrit në Lugano të Zvicrës ka fituar cmimin kryesor për shfaqjen më të mirë; Në vitin 2016 ka fituar “Cmimin Vjetor për Shfaqjen më të mirë”, të cilën e ndanë Ministria e Kulturës e Kosovës. Lumi ka qenë botues dhe kryeredaktor i revistës së mirënjohur për teatër “Loja” e cila është botuar në Kosovë nga viti 2006 deri në vitin 2010. B
Lumi është autor i dhjetra shkrimeve, analizave, studimeve e eseve për teatrin dhe përgjithësisht për skenën kulturore në Kosovë dhe më gjerë. Nga viti 2013 ka punuar si profesor në Fakultetin e Arteve, dega e regjisë së Teatrit.
Ndërkaq, ai vdiq në vitin 2018 pas një sëmundje të rëndë. /KultPlus.com
Aktori shqiptar, i cili jeton në New York të Amerikës, Diar Xani, ka njoftuar se do të organizojnë dy shfaqje për fëmijë, shkruan KultPlus.
Xani ka bërë të ditur se më datë 18 dhjetor, në një qendër kulturore në “Greenwich” të Amerikës do të jepet premiera e shfaqjes për fëmijë “Planeti i gjelbër”.
“Me date 18. Dhjetor 2021, dite e shtune ne dy termine 10:30 & 11:30am ne Albanian Youth Center, adresa: 4 Horseneck Lane, Greenwich Connecticut 06830 do ta shfaqim shfaqjen per femije te titulluar “Planeti i Gjelber”, Autore Arife M. Haliti, Regjia dhe Loja Diar Xani”, ka shkruar ai mes tjerash.
Në anën tjetër, këtë shfaqje mund ta shohin edhe ata të cilët jetojnë në New Jeresy, pasi do të jepet në një shkollë shqipe.
Autorja e shfaqjes është Arife Haliti, ndërsa regjia dhe loja nga Diar Xani. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka financuar këtë projekt. /KultPlus.com
Sopranoja kosovare, Elbenita Kajatazi ka performuar me sukses shfaqjen e saj “Hansel und Gretel”, pas aventurës së saj në teatrin ‘Erfurt’, shkruan KultPlus.
Përmes një postimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, Kajtazi është shprehur shumë e lumtur për përfundimin e kësaj shfaqje.
Postimi i saj i plotë:
“Shfaqja e parë e Hänsel und Gretel përfundoi me shumë sukses! Kënaqësi e jashtëzakonshme të këndosh për një sallë të mbushur plotë prindër e fëmijë, publikë shumë entuziast që shijon çdo gjë që ndodhë në skenë , fëmijë që reagojn pas çdo gjëje që shtriga bënë në skenë, me të vërtetë emocionuese. Sahere këndoj Gretel mendoj me vetën time se sa shumë dëshirë do kisha ta këndoj këtë rol edhe për fëmijët në Kosovë, do të ishte me të vërtetë diq e bukur dhe emocionuese për mua. Po tani meqenëse është formuar Opera e Kosovës ka shpresë besoj që ndoshta do të ndodhë kjo gjë ndonjeherë”, shkroi Kajtazi.
Elbenita ka treguar rezultate shumë të mira në performancat e saj të fundit që ka zhvilluar këtë vit. /KultPlus.com
Festivali Ndërkombëtar “RITU”, i cili zhvillohet çdo vjet në Belgjikë do ta shoh edhe shtetin e Kosovës të pranishëm, shkruan KultPlus.
Shfaqja teatrale “Mbretëreshat pa kurorë” është pjesë e studimit shkencor i cili është bërë për herë të parë në Kosovë por edhe në botë, “Teatri edukativ si formë për tejkalimin e traumës te gratë e dhunuara gjatë luftës në Kosovë”.
Kjo shfaqje është e realizuar mbi rrëfimet e vërteta të katër grave të mbijetuara të dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë. Shfaqja përbëhet nga dy skena; Skena e parë që paraqet dhunimet, malltretimet, rrahjet, sharjet që i janë bërë këtyre grave nga ushtria dhe policia serbe! Skena e dytë përbëhet vetëm nga rrëfimet që paraqet kronoligjinë e dhunimit, jetën e tyre pas luftës dhe jetën e tyre sot.
Në festivalin ndërkombëtar “RITU” edicioni i 38-të, Kosova paraqitet për herë të dytë, gjithashtu edhe vitin 2018 prezantuam Kosovën me komedinë “Sundimi i Gruas” e që u prit jashtëzakonishtë mirë, ndërsa këtë vit në mesin e qindra aplikimeve, Kosova prezantohet me shfaqjen “Mbretëreshat pa kurorë” përkrahë shteteve të mëdha si : SHBA, Spanja, Gjermania dhe Belgjika.
Koncepti dhe Regjia:Marigona Bekteshi Ferati Dramatizimi: Albana Muja Psikologe Klinike: Fatime Sahiti Koreografia: Sinan Kajtazi Muzika: Gëzim Hasani
Luajnë: Rabije Kryeziu, Dora Xhemajli, Blerina Veseli, Labinot Rraci, Mirsad Ferati, Fatmir Haliti, Artan Hetemi. /KultPlus.com
Teatri Kombëtar i Kosovës ka publikuar orarin për muajin dhjetor, derisa do të ketë edhe një koncert kushtuar 20 vjetorit të korit “LIRA”, shkruan KultPlus.
Shfaqja “Pa Mua” e hapi muajin dhjetor për këtë vit, derisa Richard Kalinoski me shfaqjen “Bisha në Hënë” me regji të Butrint Pashën do ta bëjë mbylljen për këtë muaj.
KultPlus iu sjellë orarin për këtë muaj:
17 shfaqje do të shfaqen për gjatë një muaji, derisa do të ketë edhe pjesë të baletit dhe koncerti i paralajmëruar. /KultPlus.com
KINO është një ambient i veçantë i argëtimit për familjen dhe shoqërinë, i cili vjen si një inovacion në hartën kulturore të qytetit të Gjakovës. KINO me një stil modern ju prezanton kinemanë “Hyrije Hana” me filmat më të ri me teknologjinë e fundit digjitale 3D si dhe teknologjinë më të re të zërit ‘Dolby Surround 5.1’, shkruan KultPlus.
Kjo kinema posedon sallën me një kapacitet prej 250 ulëseve, bashkë me ulëset VIP dhe ulëset familjare. Ofron filma premierë në kohë rekorde duke ofruar një përvojë të re të artit të shtatë.
KINO “Hyrije Hana” ka një mision: të jetë një destinacion i veçantë i argëtimit për të gjitha moshat, juve ju mbetet vetëm të zgjidhni filmin!
KultPlus ju sjellë orarin e plotë për këtë javë në KINON e Gjakovës “Hyrije Hana”. /KultPlus.com
Shfaqja e Teatrit Adriana “Gratë në Parlament” do të udhëtojë më 6 dhjetor në Tuniz të Afrikës për të marrë pjesë në një festival ndërkombëtar, shkruan KultPlus.
Suksesi i jashtëzakonshëm i premierës së sivjtme, kjo shfaqje do të udhëtojë për një festival ndërkombëtar.
Ekipi i Teatrit Adriana udhëton më datë 6 dhjetor, derisa shfaqja në këtë festival do të bëhet më 9 dhjetor.
Shfaqja pasqyron abuzime me pushtetin. Për shkak të qeverisjes së keqe nga burrat, gratë rebelohen dhe marrin pushtetin në dorë e tyre.
Në shfaqje luajnë: Vjosa Abazi, Mevlan Saraçi, Valdrin Osmani, Blin Sylejmani, Jajush Ramadani, Milot Salihu dhe Dora Xhemajli. /KultPlus.com
