Studiuesja dhe përkthyesja Meliza Krasniqi ka sjell librin e ri të titulluar “kritika dhe Letërsia”, shkruan KultPlus.
Në këtë libër, Krasniqi ka përmbledhur ese, kritika, analiza e studime të shkruara e të botuara gjatë periudhës 2007 – 2020, në revista e gazeta. Disa nga shkrimet janë rezultat i detyrave si studente e letërsisë. Në shtojcë gjenden dy shkrime që për objekt kanë një lëvizje dhe një disiplinë.
Sipas autores, titulli i këtij libri mund të duket krejt i thjeshtë, por në fakt nuk është i tillë. Ajo niset nga maksima e Zhenetit, i cili thotë: “Materialet e punës kritike në të vërtetë janë mbeturina të veprës njerëzore”.
“Jam motivuar ta shkruaj njërën me shkronja të vogla, kritikën, e tjetrën me të mëdha, Letërsinë, si shenjë e vetë natyrës së tyre. Dhe, konsideroj se kritika gjithmonë është shërbëtore e përunjur e Letërsisë, andaj edhe shkrimet kritike gjithmonë duhet të vijnë pas saj. Po ashtu, ky formulim ka edhe konotime të tjera që dalin në lexime të ndryshme”, shkruan autorja e cila tutje tregon se është kundër librave që bartin tituj të mëdhenj e të fryrë e që përbrenda nuk e arsyetojnë veten asnjëherë.
“Nuk jam ithtare aq e madhe e librave me përmbledhje të teksteve që në fakt janë produkt i mbledhjes e sistemimit të teksteve të llojeve të ndryshme të destinuara për diçka tjetër, në kuptimin se janë shkruar për qëllime krejtësisht të tjera. As përkrahëse, madje jam kundër librave që bartin tituj të mëdhenj e të fryrë e që përbrenda nuk e arsyetojnë veten asnjëherë. Si rrjedhojë, kritika dhe Letërsia, është titull përfaqësues i përmbajtjes dhe i diskursit të përdorur këtu. Këto punime i kam shkruar e rishkruar, pastaj i kam strukturuar në tekste të zgjedhura në momente të ndryshme personale e profesionale”, shkruan Krasniqi.
Interpretimi, analiza, përshkrimi dhe komentimi sipas autores, nuk ndjek një lexim sistematik e as vlerësim e konstatim të ngjashëm: Me një fjalë, si justifikim, them se në periudha të caktuara të shkrimit provohet një përzgjedhje e formulimeve dhe e përfundimeve që në një kohë tjetër kapërcehen e pësojnë ndryshime.
Libri është i ndarë në katër pjesë, duke përfshirë autorë klasikë e modernë të letërsisë shqipe e të letërsisë botërore dhe pothuajse secilin tekst e shoqëron viti i shkrimit. Këtu, trajtohen, si shtojcë e veçantë, edhe Postmodernizmi e Retorika, dy fusha të ndryshme që fillimisht autorja i ka menduar t’i zgjeroj në pamje më të mëdha, në format libri. Retorika është rezultat i Kursit me të njëjtin emër, e që pas leximit të Retorikës së Aristotelit, duke u fokusuar në natyrën që kishte sjellë, traditën që përcjell dhe përballë dëshirës së njohjes së kësaj disiplinë, këtu del si variant kërkimi i ndërtuar mbi studime specifike. Postmodernizmi, në anën tjetër, është shkruar gjatë dhe atë në kohën kur diskutimet për të ishin ende të gjalla dhe ka për model ilustrimi romanin “Emri i trëndafilit” të Umberto Ekos.
“Ndonëse në letërsinë botërore deri në vitin 1983, kur është botuar “Emri i trëndafilit”, numëroheshin rreth pesëdhjetë vepra postmoderne, kam bërë këtë përzgjedhje sepse konsiderohet arketip i romanit postmodern. Dhe, duke pasur parasysh faktin se letërsia postmoderne karakterizohet me përdorimin e një sërë teknikash, themi se letërsia postmoderne është vetëdije, nganjëherë trend, por jo rastësi. kritika dhe Letërsia paraqet një kërkim autorial të letërsisë së lexuar dhe rilexuar, shënjon ecjet në kohë të shkrimit dhe përfaqëson një diskurs dikur dhe sot”, shprehet autorja. / KultPlus.com
Mbrëmë në Galerinë Kombëtare të Kosovës, artisti Ardian Isufi hapi ekspozitën e tij “Komploti i Tiranës”, e cila në thelb kishte interaktivitetin, pra komunikim me publikun dhe lënien e këtij të fundit të elaborojnë imagjinatën e tyre deri në kufijtë e fundit për të arritur në një përfundim, konkretisht për të gjetur një përgjigjje, shkruan KultPlus.
Koha po afronte, muzika po fillonte dhe njerëzit po mblidheshin për të parë nga afër punën e artistit Ardian Isufi dhe ekspozitën e tij “Komploti i Tiranës”, të kuruar nga: Geatano Centrone, Vladimir Myrtezai-Grosha, Elton Koritari.
I pari që bëri hapjen e kësaj ekspozite ishte pikërisht drejtori i Galerisë, Naim Spahiu.
“Kjo është ekspozita e parë personale e Ardian Isufit në Galerinë Kombëtare të Kosovës, derisa kjo ekspozitë gjithashtu ka edhe tre kuratorë të cilët do të bëjnë edhe prezantimin e tyre”.
Spahiu gjithashtu ka thënë për KultPlus se puna e madhe që është bërë në Galeri, patjetërsisht e ka edhe rezultatin e saj.
Pastaj, për një fjalim rasti u ftua edhe kuratori nga Italia, Geatano Centrone.
“Isufi ka koherencë në punën e tij, është i besueshëm dhe e mbulon mirë skenën sikurse në koncept po edhe në atë të tradicionales së artit. Ajo çfarë është më e rëndësishmja, Isufi i flet komunitetit, flet për komunitetin më shumë sesa për vetveten nëpërmjet artit të tij”.
Centrone shtoi edhe pjesën se Isufi është një artist që e vë në mënyrë të shkëlqyeshme marrëdhënien sociale me publikun.
“Ai e njeh shumë mirë dhe e përzinë filmin mes politikës dhe publikut, duke u bërë pjesë e atij grupi social e asnjëherë nuk pretendon të jap përgjigjje, po vetëm shton shumë pyetje”.
Sipas radhës, Vladimir Myrtezai-Grosha, tregon se lidhshmëria mes këtyre tre kuratorëve është historia.
“Isufi ka një hapësirë të plotë për të shprehur dhe për ta na servirur atë parehatinë e një artisti”, tha ai mes tjerash.
Më pas, edhe Elton Koritari, i cili fillimisht përktheu nga italishtja në shqip, nuk e zgjati shumë rreth aspektet e ekspozitës.
“Ky është bashkëpunimi i dytë i rëndësishëm me këtë Galeri, të cilën e kam shumë për zemër. Bashkëpunimi im me Kosovën po vazhdon vit pas viti. Çdo dy vite po mendoj për të ardhmen dhe se si mund të prezantohemi më mirë. Duam ta falënderojmë Kosovën”, u shpreh Koritari.
Artisti Ardian Isufi deklaroi se komploti më i madh ka qenë mes tij dhe kuratorëve, e githë bashkëpunëtorëve të tjerë.
“Komploti në aspektin intelegjentë të fjalës, për shkak të komunikimit, i cili ka ngjizur këtë ekspozitë, e cila është e ndarë nëpër disa pjesë, pavijone, ku edhe ka vepra që i kam ekspozuar edhe më parë, duke mos lënë anash edhe veprat e reja që janë bërë vetëm për këtë ekspozitë”.
Artisti vlerëson frymën për t’i dhënë një karakter dhe kontribut kulturës në përgjithësi, me ‘ç’rast është frymëzuar për të punuar edhe më shumë.
Të tre kuratorët, të udhëhequr nga Ardian Isufi, falënderuan përzemërsisht Galerinë Kombëtare të Kosovës dhe bashkëpunimin me ta.
Ndërkaq, artistja Eliza Hoxha, në një prononcim për KultPlu dha përshtypjet e veta mbi këtë ekspozitë.
“Punën e Ardianit e njoh prej më herët dhe ajo çka më pëlqen mund të ndahet në disa pika. Fillimisht, më pëlqen që ai zakonisht me punën e tij i shqyrton fenomenet por e lë publikun ta kuptojë fenomenin duke bërë pyetje, ku gjithësecili mund ta kuptojë vetë veprën. Një vepër arti mund të jetë fluide në kuptimin e plotësimit, ndryshimit, ashtu siç është jeta jonë sot”.
Tute ajo thotë se i ka lënë përshtypje shumë pjesa se si ai përdor jashtëzakonisht shumë situata reale.
“E treta është se ai përdor produkte sikurse sateliti, të cilin e përdori edhe unë, e që nuk është produkt as i imi e as i Ardit, po e përdor si mjet i cili është krejtësisht për diçka tjetër, duke ia dhënë një kuptim të ri”.
E pyetur mbi pjesën se si e vlerëson bashkëpunimin mes Kosovës dhe Shqipërisë në fushën e kulturës, Eliza Hoxha thotë për KultPlus se ekziston kalendari formal kulturor, e duhet të jetë në kuptim më të gjërë.
“Është një dimension formal, i atij kalendarit kulturor që bëhet zakonisht, jo në kuptimin negativ të fjalës, por që duhet të jetë në kuptim më të gjërë në aspektin përmbajtësor që të përfshijë më shumë njerëz. Dhe më pas, mënyra se si përcaktohen njerëzit ose ekspozitat, nuk e di nëse ka ndonjë kriterë apo proces, nuk dua të flas pasi nuk e di. Ndërkaq, te bashkëpunimet që bëhen në tjera relata, në punën që e njeh të dikujt, suksesin që e ka dikush, pastaj ka ftesë e konkurim në konkurs të hapur etj, shumica e ekspozitave që janë bërë në mënyrë të tillë, kanë rezultuar gjithnjë më pozitive”.
Revolta e Isufit për shëmtinë urbane, dramën ligjore dhe plagën artistike ndërthurën edhe një herë imagjinatën dhe artin, të cilat së bashku sipërfaqën, në rastin tonë, në mënyrën më të mirë të mundshme realitetin.
“Komploti i Tiranës” do të qëndrojë e hapur deri më 12 qershor. /KultPlus.com
Në pamje të parë, realizimi i një filmi mund të duket si një gjë shumë e lehtë për t’u bërë. Gjithçka që duhet të bëni është të mendoni për një ide, të shkruani skenarin, të kontaktoni aktorët dhe të rregulloni gjithçka nga xhirimet deri tek realizimi. Megjithatë, shkopi magjik nuk është i pranishëm kur ju bëni gjëra komplekse, siç është edhe pjesa e realizmit të një filmi. Regjisori dhe producenti, Arben Kastrati, ka arritur t’i rikthehet xhirimeve të filmit të tij “Thank you Hague” përkundër vonesës 3-vjeçare që ndodhi si pasojë e pandemisë, e cila ka ndryshuar nga protokollet e zakonshme deri në rutinën e përditshme, shkruan KultPlus.
Fytyrat e të famshmëve nga bota e industrisë së filmit, kulturës dhe politikës po mblidheshin për të kaluar kohën së bashku dhe për të festuar rikthimin e xhirimeve të këtij filmi.
Regjisori Arben Kastrati deklaroi për KultPlus se si rezultat i pandemisë, është shtyrë pjesa e mbetur e filmit, pasi disa prej xhirimeve veçse janë realizuar.
“Është një film të cilin e kam filluar para 3 viteve, por për shkak të pandemisë është shtyrë pjesa e mbetur e filmit, e tani po e vazhdoj, xhirimet me Sir Tony Robinson, e më pas edhe me emra të tjerë të mëdhenj si John Rhys-Davies, Sir Tony Robinson, Claudia Gerini, Patsy Kensit. Po besoj që xhirimet do t’i përfundojmë deri në korrik, ndërsa më pas të vazhdojmë edhe me montazh”, deklaroi ai.
Filmi flet për një periudhë të pas luftës në Kosovë, e tema kryesore ka të bëjë me lindjen e një heroi aksidental, e në film luajnë edhe aktorë vendor, siç janë: Blerta Syla, Xhevdet Doda, Ylber Bardhi, Adriana Matoshi etj.
Sa i përket pjesës se kur do të jetë i gatshëm për t’u paraqitur nëpër kinema të ndryshme botërore, Kastrati beson se viti i ardhshëm do të jetë edhe viti kur ky film do të dalë në publik.
“Nuk e kam me rëndësi në çfarë date të dalë filmi, sigurisht nuk del këtë vit, por po shpresoj që të jetë i gatshëm vitin e ardhshëm të kompletohet. Qëllimi kryesor është që filmi të shfaqet në arenën ndërkombëtare, në Kosovë ekziston pak optimizëm që do të shfaqet. Nuk kam mbështetje e as nuk kam marr ndonjë mbështetje nga institucionet këtu, unë dua që t’i bëjë Kosovës një nder pasi është shteti i imi”.
Ndërkaq, një nga protagonistët e filmit dhe aktori i njohur britanik, Sir Tony Robinson, është shprehur shumë krenar për bashkëpunimin e tij me Kastratin.
“Këta janë munduar që të më sjellin në Kosovë për një kohë të gjatë, njësoj edhe realizimi i filmit pati shtyerje për shkak të pandemisë. Kohë pas kohe mendoja se kjo gjë do të dështojë por ishte pikërisht Beni që insistoi që filmi të bëhej, nuk e kam njohur atë që nga fillimi. Megjithatë, besimi ynë te njëri tjetri po shtohej dhe pritshmëritë për realizimin e filmit gjithashtu po rriteshin”.
Kjo është hera e parë që Robinson viziton Kosovën, derisa ai ndanë me KultPlus edhe histori se si njerëzit në Mbretëri të Bashkuar kanë paragjykime për njerëzit nga Ballkani.
“Kjo është hera e pare që unë po vizitoj Kosovën dhe ndjehem shumë mirë për këtë gjë. Në përgjithësi ne këtu në Mbretërinë e Bashkuar kemi një lloj injorance për Ballkanin, gjë të cilën e kemi ndjerë qysh nga shekulli 19-të. Ne dimë shumë pak për Kosovën, e dimë vetëm pjesën e luftës, e kjo gjë është shumë e keqe. Nuk dimë asgjë tjetër, kemi bërë gjithçka që të ndihmojmë Kosovën por si një shtet ne kemi humbur kujtesën tonë dhe ta shohësh Kosovën duke bërë emër të madh nëpër botë është ndjenjë e mrekullueshme”.
Aktori britanik ka shtyrë regjisorët kosovar që të realizojnë sa më shumë filma për të treguar historitë e tyre të jashtëzakonshme të cilat ky vend i ka.
“Sipas mendimit tim, artistët kosovarë kanë një qëllim të përbashkët, ta paraqesin historinë e shtetit të tyre sa më mirë që mundën. E di që është e vështirë që të sigurojnë fondet, të realizojnë filmin, por neve na duhen filma që paraqesin historinë e këtij shteti. Njerëz nga e gjithë bota janë të interesuar që të dëgjojnë histori të reja. Njerëzit sot nuk dijnë se çfarë marrëdhënie ka Kosova dhe Mbretëria e Bashkuar, rolin e Tony Blair në luftë dhe shumëçka tjetër”.
I pyetur në qoftë se filmi do të udhëtojë nëpër botë, Robinson thotë se në qoftë se regjisori nuk e mendon këtë gjë nga fillimi atëherë kjo gjë është e kotë, për çfarë po e bën filmin atëherë.
“Unë mendoj që për një aktor, më e rëndësishmja është ta shohësh skenarin dhe të thuash se, po unë mund ta bëjë këtë në mënyrën më të mirë të mundshme, e di se aftësitë e mia përkojnë me këtë skenar dhe do ta luajë si duhet. Është një bonus shtesë që me këtë projekt, përpos rolit, kam dashur që të ngre zërin e Kosovës nëpër botë. Është e kotë që unë të jap ndonjë mesazh të veçantë për kineasit në Kosovë, por ajo se çfarë mund të them është që në qoftë se jeni duke kërkuar një aktor britanik atëherë unë jam super i gatshëm për t’iu ndihmuar”.
Ai premton se do të angazhohet pafundësisht që të ngrijë edhe më shumë zërin se Kosova është një vend i veçantë dhe nuk ka si tregim vetëm pjesën e luftës.
“Sot po shijojmë një natë të mirë, kam takuar njerëz të veçantë dhe është ndjenjë e mirë të rrethohesh me njerëz të tillë. Jam gjithashtu shumë i impresionuar dhe i inspiruar nga njerëzit këtu. Pjesa tjetër që do të bëjë në vazhdim është se, në fund do të kthehem në Angli dhe do t’iu them njerëzve wow, unë vizitova Kosovën, le të vazhdojmë të bëjmë më shumë filma”.
Aktorja e cila shënoi rikthimin e saj në film, Blerta Syla Surroi, ka thënë për KultPlus se ndjehet shumë e lumtur që po merr pjesë në një projekt kaq të madh.
“Unë isha pjesë e xhirimeve të pjesës së parë të filmit që fatkeqësisht na u ndërpre për shkak të pandemisë, e sot ndjehem shumë e lumtur që jam këtu duke festuar rifillimin e xhirimeve të skenave të mbetura”.
Të punosh me një njeri me renome botërore sikurse Sir Tony Robinson, sipas aktores, është një tjetër nder i madh.
“Ndjehem edhe shumë e nderuar që të jem këtu edhe me aktorin Anthony Robinson. E përgëzoj Benin për punën shumë të lodhshme që ka bërë, jam e lumtur për projektin e gjithashtu edhe për Benin. Uroj që xhirimet të shkojnë në mënyrën më të mirë dhe i uroj filmit suksese nëpër festivale botërore”.
Sarah Walkin, si pjesë e stafit të Sir Tony Robinson, thotë për KultPlus se kjo është hera e parë që ata bashkëpunojnë me dikë nga Kosova.
“Kosova ka famë të madhe nëpër botë sa i përket pjesës së kinematografisë, kështu e shoh unë. Ka shumë histori të cilat janë paraqitur edhe në televizor, Kosova ka qenë nëpër televizion shumë shpesh”.
Walkin rrëfen se pjesa e skenarit është momenti kyç kur edhe ata vendosën që të merrnin pjesë në këtë film.
“Arbeni na gjeti neve dhe na dërgoi skenarin, ne na pëlqeu ajo se çfarë pamë dhe vazhduam që të bashkëbisedojmë. Në fakt, ne mendonim se ky film nuk do të ndodhte, por në fund megjithatë ai do të realizohet. Pandemia goditi gjithë botën dhe sigurisht në Britani çdo gjë u mbyll të paktën për një kohë, askush nuk mund të punonte. Me kalimin e kohës, projektet vazhduan që të realizoheshin. Të gjithë njerëzit duhej që të bënin lëshime, nuk ishte as faji i producentëve, ne duhej të ishim të durueshëm në kohë të tilla dhe në fund arritëm edhe bashkëpunimin. Në qoftë se nuk do të ndodhte ky bashkëpunim në kohëra të jashtëzakonshme, shumë projekte do të dështonin”, tha ajo mes tjerash.
Aktori tjetër nga Kosova, Xhevdet Doda, është gjithashtu pjesë e këtij projekti që nga fillimi i xhirimeve të para.
“Jam prej fillimit në këtë projekt dhe kur e kam lexuar skenarin fillimisht e rolin që më është ofruar jam ndjerë i gatshëm që të punojë menjëherë. Puna me Benin është e jashtëzakonshme, ky rol gjithashtu më ka mundësuar që të takohem me aktorë me renome botërore”, tha ai për KultPlus.
Arsyeja kryesore pse ky film është vonuar ka të bëjë pikërisht me pjesën se pandemia e ka penguar zhvillimin e tij, e për këtë Doda thotë se pjesën e karantinës dhe pandemisë në përgjithësi e ka shfrytëzuar duke shikuar filma, e sidomos filma të cilat brenda tyre kanë aktorë të rinj dhe jo shumë të njohur nëpër botë.
“Unë mendoj që kinematografia e Kosovës është një lloj “turshie” që po vjen. Sukseset e saja nuk janë si pasojë e fatit ose diçka e tillë, sukseset janë të natyrshme pasi është bërë punë e madhe. Megjithatë, vazhdoj të besoj se suksese edhe më të mëdha do të vijnë së shpejti”.
Industritë e filmit në të gjithë botën kanë shënuar ulje e ngritje të vazhdueshme në dy vitet e fundit, e bashkë me to kanë ndodhur edhe shumë dështime, por jo në këtë rast.
Të bësh filma nuk do të thotë që thjesht të lidhësh një aparat fotografik mbi një aktor, dhe ta drejtosh atë në fytyrën e tyre e t’i ndjekësh gjatë filmit, nuk është ajo çfarë është krijimi i filmave, nuk është ajo për të cilën bëhet fjalë. Regjisori, skenaristi dhe kinematografi amerikan, William Eubank, ka thënë se të bësh një film është sikurse të ndërtosh një orë, sepse një orë është kaq e vogël dhe mund të vendosësh shumë gjëra brenda saj dhe të gjitha pjesët duhet të punojnë vërtet së bashku. /KultPlus.com
Është një ndër paraqitjet më të kërkuara nëpër bare e ambiente të ngjashme, e një format të tillë do ta sjell KultPlus Caffe Gallery, ku në mbrëmjen e së enjtes, prej orës 19:00 do të shfaqet Stand Up Comedy “Fluturon”, prurje kjo e Gent Shalës, shkruan KultPlus.
“Fluturon” është Stand Up Comedy që do të prezantohet nga Gent Shala, e që ka për qëllim rikthimin e memories në periudhën e pandemisë, situata që sipas Gent Shalës do të prezantohen me petkun e komedisë. Kjo performancë do tu ofrojë një çlirim të gjithë të pranishmëve, gjithnjë duke pas në fokus ballafaqimin tonë përgjatë periudhës së pandemisë. “Duke rikujtuar dukuritë nga këndvështrimi artistik i japim dy mesazhe:-se çdo gjë e çuditshme ka dhe fundin, mbase komik, si dhe gjithashtu prodhojmë art edhe në pubs. Regjisori Genti na sjell premierën e Stand Up Comedy “Fluturon”, me batuta e gjëra se si i ka perjetuar vetë ai.
KultPlus Caffe Gallery ju fton që të jeni pjesë e kësaj mbrëmjeje e cila do të vazhdojë edhe me performancë muzikore, ku do të këndojë Endrit Rexhepi.
Kjo mbrëmje është mbështetë nga Ministria për Kulturë, Rini dhe Sporte, Kompania “Rugove”, Kompanisë “Jaffa”./ KultPlus.com
Xhudistja nga Kosova, Laura Fazliu, është kualifikuar në gjysëmfinale të Kampionatit Evropian, i cili po mbahet në Sofje të Bullgarisë, shkruan KultPlus.
Fazliu arriti që pas vazhdimeve ta mposht Renata Zachovan nga Republika Çeke, derisa tani ajo do të luajë për finalen e madhe,
Kosova është duke u përfaqësuar në këtë Evropian nga katër xhudistë: Distria Krasniqi (fitoi medaljen e bronztë), Flaka Loxha (u eliminua në repesazh), Akil Gjakova (është eliminuar gjatë ditës së sotme) dhe Laura Fazliu. /KultPlus.com
Lirije Buliqi do të prezantohet me ekspozitë personale në KultPlus Caffe Gallery, ekspozitë që përfshinë elemente të artit qeramik.
“Lirije Buliqi i ka ruajtur zakonet e artizanatit të lashtë, të cilat ndjehen në riforcimin e mendimit përmes qasjeve eksperimentale dhe estetikës jokonvencionale.
“Këtu ne eksplorojmë punën novatore të saj në qeramikën bashkëkohore”, ka vlerësuar Zeni Ballazhi, kuratori i kësaj ekspozite.
Elementet e artit qeramik mbi të cilat janë vendosur shkallë të ndryshme të theksimit në kohë të ndryshme, janë forma e objektit, dekorimi grafik i saj me pikturë, gdhendja dhe metodat tjera, si dhe lustrimet e gjetura në shumicën e qeramikave.
Shumica e prodhimeve tradicionale qeramike janë bërë nga argjila (ose balta e përzier me materiale të tjera), të formuara dhe të ekspozuara ndaj nxehtësisë. Përgjithësisht, qeramika dekorative. Në përdorimin modern të inxhinierisë qeramike, qeramika është arti dhe shkenca e bërjes së objekteve nga materialet inorganike, jometalike, por nga veprimi i nxehtësisë.
Çdo artist i qeramikës hulumton nga historia e së kaluarës sipas përdorimit të praktikave të vjetra, në mënyrë që t’i japë një përmirësim modern teknikave të reja.
Lirije Buliqi i ka ruajtur zakonet e artizanatit të lashtë, të cilat ndjehen në riforcimin e mendimit përmes qasjeve eksperimentale dhe estetikës jokonvencionale. Këtu ne eksplorojmë punën novatore të saj në qeramikën bashkëkohore.
Qeramikat duken magjike. Ato imitojnë materiale të ndryshme në copa dhe në mënyrë efektive tërheqin vëmendjen në shkaqet e rëndësishme. Qeramikat nga balta, të krijuara nga ky nivel, demonstrojnë shkathtësinë dhe diversitetin.
Buliqi kërkon ta spikatë bukurinë që shpesh rezulton nga prishja, ndërsa në të njëjtën kohë, duke e bërë shikuesin të vë në pikëpyetje perceptimin e tij mbi veten dhe botën.
Në veprat e saj, objektet etnike dhe detajet nga veshjet tradicionale janë të inkuadruara në marrëdhënie profesionale mjaft të thjeshta. Ato formulojnë imazhet si kujtime të ndjera për kombin, të cilat artistja i përket vazhdimisht me artin e saj. Detaje nga kostumet popullore, thasët apo torbat e lidhura, herë me bukë dhe herë bosh, lëvizin vazhdimisht në shumë sipërfaqe të qeramikave, sikur të vizatuara pas mureve të rrjepura nga koha.
Krijimtaria e saj është një imazh me dritë të pasur e të fuqishme, ku objektet-shenja përbejnë fillimin dhe rrugën tonë të ardhshme.
Qeramikat e Lirije Buliqit dëshmojnë një rrugë të gjatë, ku eksperimenti artistik konkurron në vazhdimësi një imazh mjaft personal, tashmë plotësisht të formuluar. /KultPlus.com
Ministrja e Kulturës në Shqipëri, Elva Margariti, ka kujtuar njërin prej shkrimtarëve më të njohur të gjuhës shqipe, Mitrush Kuteli, përcjell KultPlus.
Përmes një postimi në “Facebook”, Margariti ka ndarë edhe një thënie të poetit, i cili njihet si shkrimtarë, përkthyes, kritikë e lëvërues i pashoq i gjuhës shqipe.
“Thjeshtësia dhe natyrshmëria janë shumë herë veshja e vetme e një mendimi të thellë që mbetet brez pas brezi”, thënie nga Mitrush Kuteli.
22 Prilli shënon Ditën Botërore të Librit, andaj Ministrja ka kujtuar shumë shkrimtarë të njohur në këtë muaj. /KultPlus.com
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka dhënë një intervistë ekskluzive për median e njohur ndërkombëtare, CNN, ku ka biseduar për luftën në Ukrainë dhe si mund të ndikojë ajo në Kosovë, përcjell KultPlus.
Osmani gjatë kësaj interviste ka biseduar edhe për veprimet e presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiq dhe kohës sa ai ishte pjesë e ish-presidentit, Sllobodan Millosheviqit.
“Ai [Aleksandar Vuçiq] voton pro rezolutës së OKB-së që e dënon pushtimin rus të Ukrainës, por kur duhet të ndërmarrë veprime kundër Rusisë dhe Bjellorusisë, qoftë ekonomike apo të tjera, ai asnjëherë nuk i ndërmerr këto veprime. Në fakt, Beogradi është i vetmi kryeqytet evropian, ku janë organizuar protesta pro Putinit me mbështetjen e plotë të qeverisë, ashtu si edhe të opozitës. Më duhet t’jua rikujtoj se presidenti i sotëm i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka shërbyer si ministër i Propagandës në pushtetin e e Millosheviqit. Ai është shumë i mirë të bëjë propagandën që Rusia e mbështet”.
Ajo deklaroi se Kosova, që Serbia e sheh si shtet të përkohshëm, do të mbrojë me çfarëdo çmimi pavarësinë dhe sovranitetin e vet.
“Në 10 vjetët e fundit, ai ka arritur të rrisë bashkëpunimin politik, ushtarak dhe ekonomik me Rusinë në nivelin që nuk ka qenë asnjëherë më parë. Vetëm një shembull, në vitin 2012 numri i ushtrimeve ushtarake mes Serbisë dhe Rusisë ka qenë 2 në vit, derisa tani është më shumë se 100 në vit. Ditëve të sotme shohim marrëveshje për blerjen e armëve mes Serbisë dhe Rusisë, si dhe Serbisë dhe Kinës, dhe kjo na shqetëson të gjithëve në rajonin tonë”.
“Sa më shumë armë që blejnë, aq më shumë bëjnë përpjekje destabilizuese ndaj vendeve të tjera të Ballkanit Perëndimor. Serbia vazhdon të na shohë si shtete të përkohshme, çka qartazi nuk është e vërtetë. Ne jemi këtu për të qëndruar si kombe të pavarura, sovrane, dinamike dhe demokratike. Do të mbrojmë atë që kemi arritur dhe jemi gati të paguajmë çfarëdo çmimi për të mbrojtur demokracinë dhe shtetin e pavarur dhe sovran që e kemi sot”.
Ajo gjithashtu ka shtuar se është jashtëzakonisht e rëndësishme që të gjitha shtetet, qofshin të vogla apo të mëdha, të qëndrojnë së bashku kundër agresionit rus.
“Kemi humbur shumë njerëz në luftën e Kosovës. e madje data 14 prill shënon edhe Ditën Kombëtare të Viktimave të Dhunës Seksuale gjatë Luftës në Kosovë. Çfarë po shohim në Ukrainë, njerëz duke u vrarë, fëmijë duke u vrarë, gra e burra po përdoret si një mjet për luftë. Kur lufta të mbarojë, njerëzit të cilët kryen krime duhet të përballen me drejtëinë, gjë të cilën nuk e kemi parë, fatkeqësisht, në Kosovë dhe Bosnjë e Hercegovinë, ku jemi përballur me mohimin e gjenocidit. Nuk kemi parë drejtësi për viktimat e luftës akoma”. /KultPlus.com
I ftuar në emisionin “Java me Rronin” në KTV që udhëhiqet nga Rron Gjinovci, drejtori i ri i përgjithshëm i Teatrit Kombëtar të Kosovës, Kushtrim Sheremeti, ka biseduar edhe për emërimin e tij në këtë pozitë, përcjell KultPlus.
Sheremeti kishte postuar në të kaluarën disa statuse që kishin të bënin me kreun e qeverisë së Kosovës, Albin Kurtin, e me ç ‘rast alodohej se emërimi i tij si drejtor nuk do të jetë realisht i mundur.
Për këtë gjë, drejtori i TKK-së ka thënë se ndjehet i lumtur që përfshirja e politikës nuk ka qenë e përfshirë në këtë rast.
“Ndër herat e vetme që një udhëheqës është zgjedhur pa ndonjë direktivë të qeverisë ose një urdhër të ndonjë ministri. Kam vendos me apliku për këtë pozitë me dashnin më të madhe për teatrin, e as për arsye politike e as për karrierierë. Mos përfshirja e politikës në këtë vendim është lajm jo vetëm i mirë për teatrin, por edhe për politikën. Sot jam unë por nesër mund të vjen dikush tjetër, e do të vijnë njerëz të cilët në këshillin drejtues besojnë se e bënë punën më të mirë”, deklaroi Sheremeti.
42 vjeçari ka biseduar edhe për tema të tjera që kanë të bëjnë me bashkëpunimet vendore, ndërkombëtare dhe fuqizimin e teatrit të cilin ai tanimë e udhëheq. /KultPlus.com
Nga sot, Filatelia e Postës së Kosovës ka lëshuar në qarkullim të rregullt emisionin e ri të pullave postare të titulluar “Flora – Bimët shëruese”, me imazhet e katër bimëve që zhvillohen në Kosovë, përcjellë KultPlus.
Në këtë emision të ri , hyjnë bimët si:
Shtogu-bresa: – Shtogu rritet si kaçubë apo dru në lartësi prej 3 deri në 10 metra. Lulet janë të grumbulluara në formë kurore, kanë ngjyrë të bardhë me nuancë të verdhë. Nga lulet zhvillohen kokërrzat (frutat), në fillim të gjelbra, pastaj me ngjyrë gështenje në të kuqe dhe në fund bëhen të zeza. Kokërrzat janë të vogla dhe të lëngshme. Lulet kanë erë të këndshme të fortë, erë kjo që në gjendje të thatë është më e butë. Frutat e freskëta kanë shije të pakëndshme, kurse të përgatitura si komposto, janë të shijshme.
Dëllinja e kuqe: – Dëllinja mund të krahasohet me një thesar të çmuar vlerash për organizmin. Kokrrat e saj janë përdorur gjerësisht për të detoksifikuar organizmin, përmirësuar tretjen, paraqitjen e lëkurës dhe jo vetëm. Ajo konsiderohet si një bimë e rrezikuar nga zhdukja dhe shumë shkencëtarë kanë kërkuar hapa konkretë për mbrojtjen e saj.
Rrush arusha: – Shkurre e shtrirë 30 – 50cm me gjethe të plota, të qëndrueshme gjatë dimrit, 12 – 30 x 4 – 12mm. Lulet (petalet) e bardha, me një ngjyrë trëndafili. Fruta kur piqet është e kuqe. Lulëzon nga maji deri në qershor. Në Kosovë e përhapur kryesisht në vendet me diell, në kullota e shkëmbinj të zonës subalpine dhe alpine të Maleve të Sharrit dhe Alpeve Shqiptare.
Burdullaku: – Çdo pjesë e kësaj bime është e ngrënshme—lulet, gjethet, kërcelli, madje edhe farat, sepse kjo perime nuk përmban vetëm kalcium, por edhe minerale të tjera të rëndësishme për kocka të forta. Ajo përmban edhe mangan, magnez dhe hekur.
Posta e Kosovës, përmes Filatelisë së saj për çdo vit emeton pulla postare me bukuritë natyrore të vendit tonë me qëllim të promovimit të tyre kudo nëpër botë. / KultPlus.com
Të apasionuarit e psikologjisë, miqtë, të afërmit, studentët dhe njohësit e fushës së psikologjisë, u mblodhën bashkë më 21 mars për të ndjekur nga afër promovimin e profesorit dhe psikoterapistit, Fitim Uka, i cili promovoi librin e tij të dytë me titull “Teoria dhe psikoterapia e kohezionit të brendshëm”, shkruan KultPlus.
I gjithë ky promovim, i cili filloi nga hyrja në derën e Sallës së Kuqe, e deri te fjala e Ukës, u përcoll me emocione, duke tentuar të tregojë se emocionet janë pjesë e rëndësishme e natyrës njerëzore.
Hapjen e kësaj ngjarje e bëri Vanesa Sopjani nga Klinika ”Empatia”.
Ndërkaq, i pari për të folur rreth këtij promovimi u ftua Dekani i Departamentit të Psikologjisë, Dashamir Bërxulli, i cili hapjen e fjalimit e bëri me diçka emocionale, konkretisht me një barcoletë.
“Psikoterapia ka edhe humor brenda, por më e rëndësishmja është që ka strukturë, ka një mënyrë të menduarit specifike, dhe është një mënyrë e të kuruarit të njerëzve. Përtej shakas, psikoterapia është një art i shërimit të njerëzve dhe të ofrimit të ndihmës në ato momente kur njerëzit kanë më së shumti nevojë”, u shpreh ai.
Tutje, Bërxulli gjithashtu shtoi se ky libër mund të radhitet në rendin e literaturës serioze në fushën e psikoterapisë.
“Libri është ndërtuar në disa kapituj që ndjekin një linjë logjike dhe konsistente në përputhje me pikëpamjet e autorit Uka”.
Pas Dekanit, i erdhi radha edhe profesorit Aliriza Arënliu, që u shpreh shumë i lumtur për faktin se ishte njëri ndër personat e parë që lexoi librin.
“Jam jashtëzakonisht i lumtur që më është dhënë mundësia që të lexojë një ndër të parët librin e Fitimit. Uka me librin e tij adreson një prej sfidave më të mëdha të shkencës së psikologjisë, atë të ofrimit të një kornize të logjikshme për terapistët dhe studiuesit e hulumtimit. Libri në fjalë tenton ta plotësojë një pyetje madhore të njerëzimit për të ofruar një këndvështrim të natyrës njerëzore”.
Arënliu, shpjegon se ky libër tenton të adresojë tre probleme madhore në fushën e psikologjisë klinike dhe të psikoterapisë.
“Fitimi si një klinicist, hulumtues, mundem me thanë i ri, në librin e tij tenton të adresojë tre probleme madhore në fushën e psikologjisë klinike dhe të psikoterapisë, e mendoj se e ka edhe bazën me të cilën e ndërton edhe këtë teori. E para është ofrimi i një perspektive apo shpjegimi logjik për funksionimin adaptiv dhe psikopatologjinë e njeriut. E dyta tenton të ofrojë një kornizë logjike për intervenime apo trajtim të problemeve psikologjike dhe e treta, kur e lexoni e kuptoni, tenton me arritë një konceptim që e quan kohezion të brendshëm, e që është një gjendje, destinacion që mund të arrihet, por në të njejtën kohë edhe mund të ruhet”.
Ndërkaq, i fundit por jo nga rëndësia, Uka shpalosi edhe gjithë historinë e këtij libri dhe ofroi një “terapi falas” për të gjithë njerëzit në sallë, ku edhe u panë emocione të ndryshme sikurse nga ai por edhe nga të pranishmit.
“Që prej kohës kur jetoj prej së vërteti, përmendem me vetëdije të plotë, kam pyetur “kush jam unë” dhe “kush është bota ime”? Deri vonë pata menduar që këtë pyetje e bëj vetëm unë dhe përgjigjen e saj e kanë gjetur kaherë të tjerët. Kam lakmuar të tjerët për qetësinë që i përcjell, pa e ditur që në fakt të gjithë ishin të trazuar si unë. Më vonë pata kuptuar, që dilemat e mija ishin të secilit prej njerëzve. Besoj janë edhe dilemata tuajat”.
Profesori universitar, u mundua që çdo herë e më shumë të paraqes se rruga për të kuptuar jetën a botën ku jetojmë, i bie nga të kuptuarit e vetës.
“Në raportin tonë të çuditshëm me veten, shkrihet vetëvlerësimi, e në këtë rast zëri i brendshëm shfryen mllefin ndaj nesh apo edhe duartokret heshturazi, Në raportin tonë me veten, pushon edhe motivimi, shtytja e cytja e veprimit, atëherë kur zëri di si të na flas për të na zgjuar nga shtrati I gjumit, e na fton për të punuar, për t’i dhënë kështu jetë ëndrrave e qëllimeve tona, në raportin tonë me veten nuk mund të mungojë vetërregullimi, e zëri i brendshëm në këtë rast, na fton për të kontrolluar emocionet, për t’i shtypur ato kur ngrejnë krye kundër rregullave apo për t’i ngjallur atëherë kur duket se po zhduken e po humbasin kuptimin.Por, as zëri i brendshëm, as ajo që ndjejmë dhe besojmë për veten, as kujtimet më të mira, e as motivi ynë nuk është i pavarur. Nuk ka skicë për veten, që nuk e ka një vijë të shkarravitur nga të tjerët. Nuk ka autoportret një ngjyrësh, dhe ngjyrat rëndom na i japin të tjerët. Prandaj, ne jemi më shumë se sa vetja. Jemi edhe të tjerët”.
Ekuacioni i terapisë së kohezionit të brendshëm, sipas Ukës, ka 4 raporte dhe 3 kohë, e mund ta ketë edhe ndonjë të panjohur, ashtu siç njeriu është e panjohura më e madhe e vetes. 4 raporte dhe 3 kohë, asnjëra nuk bën pa tjetrën, secila e influencon secilën. 4 raporte të shëndosha në të trija kohët e mundësojnë atë që e konsideron si kohezion i brendshëm.
Uka në fund të fjalimit pati falënderime për njerëz të shumtë që ndihmuan në përpunimin e këtij libri, derisa u shpreh edhe mirënjohës për kolegët dhe të gjithë ata që kanë besuar teorinë dhe kanë qenë pjesë e trajnimit 6 mujor për kohezionin e brendshëm dhe përmbylljen e gjithë asaj se çfarë kishte shkruar e bëri me falënderime për nënën e tij.
“Familjes, ndërkaq, i detyrohem shumë kërkimfalje dhe falënderime. Asgjë nuk e justifikon mungesën time, por gjithashtu asnjë falënderim nuk mund ta shpërblej mbështetjen e Yllkës e Bindit, por edhe të babës, mësuesit Ruzhdi, Samiut, Naimit, Afërditës, Lulzimit, Zahides dhe Antigonës, nipave e mbesave të mi. Siç e kam shkruar edhe në fillim të librit, ky libër i dedikohet nanës dhe shpirtit të saj të bardhë, që prehet diku në paqe. Çdo ndihmë që mund të buroj a frymëzohet nga ky libër, qoftë dritë për ty në amshim nanë”, përfundon fjalimin e tij të përcjellur me shumë e shumë duartrokitje dhe emocione të panumërta.
Shëndeti mendor mund të ndikojë në jetën e përditshme, ndjenjat dhe aftësinë fizike. Faktorët në jetën e njerëzve, marrëdhëniet ndërpersonale dhe betejat fizike mund të kontribuojnë në shëndetin mendor. Prandaj, vetëdija e shoqërisë se shëndeti mendor është diçka shumë e rëndësishme, duhet të jetë sa më e lartë.
Gjysma e të ardhurave nga shitja e këtij libri do t’u dhurohet fëmijëve me Sindromën Down, pikërisht më 21 Mars, ku edhe shënohet dita e këtyre personave. /KultPlus.com
Edicioni i 21-të i Festivalit ReMusica “The Sound of Change” trajton temën e ndryshimeve klimatike dhe bën thirrje për ndërgjegjësim tek publiku për veprim klimatik. E gjithë kjo, është reflektuar në programin e sivjemë, duke u kujdesur që përmbajtja e tij të orientohet në këtë temë, me fokus në katër elementet e natyrës – Toka, Uji, Ajri dhe Zjarri.
Edicioni i 21-të i ReMusicas do të hapet me kuartetin e sakosfonëve nga Holanda Syrene Saxophone Quartet të cilët i karakterizon energjia e tyre dhe komunikimi i tyre delikat duke i bërë ato shumë të dashura për publikun.
Në koncerti i tyre të titulluar “Water Workds” shtjellohet tema e ujit përmes veprave të kompozitorit George Frideric Handel dhe veprës The Wave nga Jacob Ter Veldhuis. Vepra dedikuar ndryshimeve klimatike “seacoloured lightbellsounds” nga kompozitori i ri austriak Philipp Manuel Gutmannm do të jetësohet në skenën e ReMusias nga kuarteti harkor nga Austria Selini String Quartet.
Këtë vit në ReMusica mirëpret yllin e muzikës klasike, kitaristin Petrit Çekun i cili vjen në bashkëpunimin me kuartetin harkor nga Maqedonia Veriore “Viva String Quartet” ku ndër tjera, do të luajnë veprën premierë të kompozitorit nga Kosova Valton Beqiri e titulluar “XX”, vepër e realizuar në vitin 2021, dedikuar 20 vjetorit të Festivalit ReMusica.
“Karkalecat e ëndërrave” instalacioni tingullor nga artisti Félix Blume, bashkon artin dhe shkencën për të reflektuar mbi pasojat e ndryshimeve klimatike në shoqëri.
Punëtoria “ReChange Air& Water” me tutor Ilir Bajri do t’sjellë në jetë (dritë) incizime dhe vepra të reja nga pjesëmarrësit e punëtorisë pesë ditore mbi temën AJRI & UJI, përderisa koncerti tradicional elektroakustik dhe akusmatik këtë vit sjellë një nga emrat më të rëndësishëm të skenës belgo -amerikane Elizabeth Anderson, me koncertin e titulluar “Toka & Ajri”.
Duke ndarë dhimbjen me situatën me situatën në Ukrainë, ReMusica këtë vit, solidarizohet me Festivalet Europiane duke iu bashkuar iniciativës Festivals for Compassion. Vepra e kompozitorit ukrainas Maxim Shalygin e quajtur “Drop after drop” e shkruar në këto muajt e fundi do të jetë pjesë e këtij Edicioni në natën përmbyllëse të ReMusicas dhe do t’a sjellë në skenë Kuarteti harkor “Viva String Quartet”.ReMusica sërish është kujdesur që në cdo natë të Festivalit të inicoj bashkëpunimin në mes të artistëve tanë dhe atyre ndërkombëtar. Artistët sikurse sopranoja e shquar kosovare Zana Abazi Ramadani, pianistja Artemida Qarri Haxhiaj, violinistja Abigelia Voshtina, baritoni Shaban Behramaj etj do t’zënë vend të rëndësishëm në skenën e ReMusicas këtë vit. Hapësirë të veçantë i është dhënë artistëve të rinj të talentuar si Lorik Pylla, Orkestrës e të rinjëve të Kosovës me dirigjent Kushtrim Gashi, Rron Gashi, Rron Bakalli, etj dhe gjithashtu traditës drejt promovimit të kompozitorëve të rinj nga Kosova.
Masterklaset, punëtoritë, ReMusica Junior do t’jenë segmentet të cilat do t’vazhdojnë sikundër vitet e kaluara. Këtë vit, ReMusica organizon konferencën me temë “Kultura dhe veprimi klimatik” ku me përfaqësuesit e institucioneve kulturore, qeveritare, të shoqërisë civile si dhe të organizatave ndërkombëtare do të diskutohet lidhur me atë se si Festivalet dhe komuniteti artistik kosovar, mund të punojnë që të rrisin qëndrueshmërinë si dhe të ulin gjurmën e vet të karbonit. Për fund, të rikujtojmë fjaltët e Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Ban Ki-moon “Ndryshimi klimatik është çështja përcaktuese e kohës sonë. Nuk është një kërcënim i largët. Ai po afrohet çdo ditë e më shumë, shumë më shpejt nga sa mund të mendojmë. Të gjithë ne kemi një rol në këtë luftë dhe të gjihtë ne mund të bëjmë një ndryshim. Çdo veprim ka rëndësi, i madh dhe i vogël”. /KultPlus.com
Njëri nga filmat e shumëpritur, The Lost City arrin në Cineplexx më 24 mars, me eventin Action Night ku do të ketë shumë shpërblime.
Super-aksioni The Lost City arrin në Cineplexx këtë javë! Kinemaja më e madhe në vend Cineplexx, për këtë film, do të organizojë eventin Action Night, ku do të ketë shumë shpërblime. Ky event do te mbahet ne të dy kinematë, në Prishtinë dhe në Prizren, më 24 mars, duke filluar nga ora 18:00.
Filmi flet për një shkrimtare e cila shkruan për aventura në vendet ekzotike ku në to paraqitet modeli i bukur Alan gjithashtu dhe në kopertinën e romaneve të saj. Ndërsa ata janë ne turne për promovimin e librit të ri, Loretta rrëmbehet nga një miliarder i çuditshëm, i cili shpreson se ajo mund ta çojë atë në një thesar të humbur në vendin e lashtë nga libri i saj i fundit. I vendosur për të provuar se mund të jetë një hero në jetën reale dhe jo vetëm në faqet e librave të saj, Alan niset për ta shpëtuar atë. Aktorët kryesore në këtë aksion/komedi janë Sandra Bullock, Channing Tatum, Daniel Radcliffe dhe Brad Pitt.
Gjatë eventit do të dhurohen shpërblime të ndryshme në të dy kinematë.
Në kinemanë në Prishtinë do të dhurohen:
5x Anëtarësi 1 vjeçare nga Fivestar Fitness
3x Anëtarësi 1 vjeçare me 50 fishekë nga Reload Shooting Range
5x Anëtarësi 1 vjeçare nga Fivestar Fitness 3x Anëtarësi 1 vjeçare me 50 fishekë nga Reload Shooting Range 10x Parfuma nga Oriflame 3x Gift Cards në vlerë prej 50€ nga AZTECH electronics 3x Gift Cards në vlerë prej 50€ nga Dardania SPORT Përveç shpërblimeve do te ketë edhe muzikë me DJ
Për më tepër informata rreth orareve vizitoni webfaqen e Cineplexx , ndërsa biletat mund t’i bleni përmes aplikacionit Cineplexx KS apo direkt në kinema prej orës 15:00. /KultPlus.com
Martesa, si një bashkim mes dy personave, në shumicën e rasteve midis një burri dhe një gruaje, rregullohet nga ligje, rregulla, zakone, besime dhe qëndrime që përshkruajnë të drejtat dhe detyrat e partnerëve. Mirëpo, një ndikim të madh në martesën e njerëzve nga Kosova dhe më gjerë, është përzier me fenë, në këtë rast atë muslimane, duke pasur parasysh përqindjen e lartë të kësaj feje në Kosovë dhe rajon, shkruan KultPlus.
Shfaqja “Muslimani”, e cila ngërthen në vete një dilemë shekullore në qoftë se duhet të lejohen martesat mes një gruaje muslimane dhe një burri katolik, paraqet edhe mentalitetin e “turbullt” të shoqërisë, që edhe pas viteve të shumta nuk po gjen përmirësim. Vetëkuptohet se martesa e një gruaje muslimane me një burrë jomusliman është një nga çështjet kryesore tabu në debatet mbi islamin.
Sefedini, i cili është i shtrirë në një kolltuk, çdo ditë zgjohet nga gjumi për të falur namazin e mëngjesit, ku edhe kryen të gjitha ritualet përpara faljes. Në anën tjetër, Anita, një vajzë e re, e cila pa dijeninë e Sefedinit, angazhohet nga vajza e tij për t’i bërë shoqëri një babai që nuk del asnjëherë nga shtëpia dhe gjithçka që ai dinë të bëjë, është vetëm të falet dhe të pi çaj.
Dini, rolin e të cilit e portretizon autori dhe regjisori i shfaqjes, Enver Petrovci, parqet një musliman i cili ka “zhdukur” nga jeta vajzën e tij, për arsye se kjo e fundit u martua me një burrë amerikan-katolik.
Shfaqja e cila zgjati për dy orë kaploi disa tema dhe probleme aktuale të shoqërisë dhe faktin që Dini asnjëherë nuk e lë mënjanë mendësinë e të kaluarës që një vajzë duhet patjetërsisht të martojë një musliman, ose ndryshe konsiderohej se po “tradhtohej” feja.
Bota ka ndryshuar thellësisht dhe ne duhet të përballemi me realitetin, një gjë të tillë e bëri edhe Dini në fund të shfaqjes, atëherë kur edhe dashuria mes tij dhe Anitës lindi natyrshëm. Dashuria mund të bëjë më shumë sesa të kalojë vetëm kufijtë – ajo mund të ndërtojë ura mes dy personave, dhe ndoshta kjo është diçka për të cilën ata patën më së shumti nevojë.
Pas shfaqjes, autori, regjisori, aktori, kantautori dhe protagonisti kryesor i shfaqjes, Enver Petrovci, në një intervistë për KultPlus, rrëfeu edhe momentin kur lindi ideja për këtë shfaqje.
“Jam munduar të paraqes mentalitetin e shqiptarëve jo vetëm në Kosovë, por sidomos në Ulqin. Kjo ide më lindi pikërisht kur isha në plazh dhe atje filloi një dasëm. Prapa meje dëgjova në gjuhën malazeze, kur dikush po bënte një martesë dhe ishin pikërisht një shqiptare muslimane me shqiptarin malazez ortodoks që po kurorëzonin martesën e tyre. Atje pronari i hotelit, i cili ishte gjithashtu shqiptar katolik, më njoftoi se këtu shqiptarët musliman dhe katolikë nuk martohen kurrë mes vete, por vetëm me shqiptarë të tjerë malazez ortodoks, ndoshta ka ndodhë që janë martuar vetëm dy çifte, por ata më pas kanë ikur nga Ulqini, këtu edhe lindi inspirimi”, deklaroi ai.
Roli i Anitës luhet nga ish-studentja e profesorit, Vlora Nikçi, e cila paraqet dhimbjen që totalisht ndryshon dramaturgjinë e shfaqjes.
“Unë i edukoj studentët e mi që të luajnë me mua, nuk kam turp për studentët e mi, aq sa i mësoj dhe aq sa dinë. Unë kam qef të luaj së bashku me ta, ne për këtë punë po shkollohemi. Me kënaqësinë më të madhe luaj me ta, ndërsa studentët e kanë një drojë se po luajnë me profesorin, por me kohë çlirohen dhe e vazhdojmë pa problem”, tha në fund Petrovci.
Ndërkaq, Nikçi për KultPlus tha se profesori ishte vetë tekstshkruesi dhe regjisori, gjë që e bëri edhe më të vështirë adaptimin me të.
“Enver Petrovci ishte profesori, regjisori dhe tekstshkruesi, që do të thotë se kanë dal pikërisht prej shpirtit, dorës dhe mendjes së tij teksti që ka bërë ai, e kjo është e vështirë t’i adaptohesh. M’i dhënë frymë dhe jetë atij personazhi që ai vetë e ka kriju dhe shkru është shumë e vështirë. Unë për këto katër muaj kam ecur nëpër dy emocione shumë të fuqishme. Një është e keqe, se si me e plotësu atë që e ka bë regjisori dhe tekstshkruesi, e në anën tjetër kur po i jepja jetë asaj që me të vërtetë është Anita që ai e ka shkruar. Këto janë dy gjëra shumë të fuqishme që më kanë ndjekur pas këto muaj”.
Sa i përket pjesës së portretizimit të roleve të tilla, Nikçi i vlerësoi shumë e madje tha se dhimbjet e mëdha na shtyjnë që të bëjmë gjëra të bukura, njësoj siç u shfaqën edhe aty.
“Është shumë e rëndësishme portretizimi i roleve të tilla në teatër, dhimbja e Anitës më prek shumë. Është pikërisht kjo dhimbje që e bën atë të vazhdojë me këtë burrë të lënë pas dore, dhimbja e saj e shtynë të vazhdojë të bëjë gjëra të bukura. Mos të harrojmë që ndonjëherë, dhimbjet e mëdha na shtyjnë të bëjmë shumë gjëra të bukura. Është dhimbja e Anitës që e ndryshon të gjithë dramaturgjinë e shfaqjes, prandaj është edhe e fuqishme”, u shpreh ajo.
E pyetur në qoftë se ky është roli më i vështirë që ka pasur në teatër, ajo tha se ishte shumë i veçantë për faktin se luajti krah ish-profesorit të saj, e madje edhe u rikthye në kohë për të mësuar gjëra të cilat mund t’i kishin “ikur” si studente.
“Nuk do të thoja që është roli më i vështirë që e kam pasur në teatër, por më i veçanti po, pasi po luaja me profesorin tim në skenë. Dhe po të luash me profesorin në skenë, ndjehesh pak e priviligjuar, mos të harrojmë që ky thotë se është regjisori në shfaqje, por ai ka qenë gjithmonë profesori. Më është duk sikurse jam rikthyer në studime dhe kam kapur edhe një herë të gjitha mësimet që dikur në ligjërata kanë mundur të më ikin si studente”.
Dashuria është një gjë e vështirë, sepse ajo mbështetet në më shumë se vetëm ndjenja – ka të bëjë me vullnetin, përkushtimin dhe këmbënguljen, pavarësisht pengesave që qëndrojnë në rrugë. Por nëse ka një vullnet e një mënyrë, atëherë ka edhe një rrugëdalje, gjë të cilën e gjetën edhe Hana (vajza e Dinit) dhe Stefani, i dashuri i saj. E për të ruajtur ndjenjën më të thellë të shpirtërores së zemrës, do të ishte thelbësore të kapërcejmë hipokrizitë dhe dyfytyrësinë shoqërore që shpërbëjnë mënyrën tonë aktuale të jetesës. /KultPlus.com
Kur thonjtë e dorës tem t’vogël janë mbush me dhe t’u lujt “tezesh” n’mahallë Kur dollapat janë mbush me kukullat e mia të bleme te “Shitoret e Kinezve” te Qafa E kur fustanin e synetisë e kam mbajt vesh 2 muj ditë rresht, Nuk jam kanë veç fëmijë i vogël, jam kanë marrja e shpisë. Kur ent’ i kam la me shumë vullnet E kur zani jem s’asht kanë si i djemve t’tjerë E n’mahallë kur çik-o-djalë m’kanë thirre Nuk jam kanë veç fëmijë i vogël, jam kanë marrja e shpisë. Kur shoqnia jem asht’ kanë veç me çika E ecja jem s’asht’ kanë fort burrnore E as kur me sha nuk kam dijt’. Nuk jam kanë veç fëmijë i vogël, jam kanë marrja e shpisë. Kur krejt shkolla “pederr” më ka thirre E kur jam depilu për herë të parë Kur për çika s’kam fol me moshatarë S’jam kanë veç adoleshent, jam kanë marrja e shpisë. Kur nji djalë për herë t’parë e kam puth Kur ereksion prej nji mashkulli kam pasë E kur në za kam kajt t’u ju lut perenisë me m’shëru S’jam kanë veç adoleshent, jam kanë marrja e shpisë. Kur kamerat e televizioneve në paradë t’krenarisë m’kanë fokusu E kur krejt akraballaku e kanë pa S’jam kanë ma gzimi i familjes, jam kanë marrja e shpisë. Kur veten e kam pranu si homoseksual E krenar jam ndje Kur ftyra m’asht gjakos veç për këtë fakt S’jam kanë ma sugari i fisit, jam kanë marrja e shpisë Kur t’shpisë e kanë kuptu që gruja të cilën edhe në ninulla ma kanë përmend Asht’ burrë, e të njëjtën lumtuni ma jep E kur botës i kam kallxu sa krenar me veten jam S’jam kanë ma i tyne, jam kanë marrja e shpisë. Prej që jam ba me dijt’ Jam kanë marrja e shpisë. Edhe sot jam, Marrja e shpisë, pa shpi.
–Poezi e shkruar nga Agon Rexhepi, fitues i çmimit të tretë në konkursin mbarëkombëtar të poezisë ‘KultStrofa’, organizuar nga gazeta online për kulturë KultPlus./KultPlus.com
Hermann Hesse është njëri nga shkrimtarët më të shquar gjermanë të shekullit të njëzet. Përveç shkrimeve në prozë, Hermann Hesse shquhet si poet me më shumë se 680 poezi të përmbledhura në 12 vëllime, shkruan KultPlus.
Hesse njihet gjithashtu për thëniet e tij të famshme, të cilat gjithnjë janë munduar që të përcjellin mesazh te shumë njerëz.
“Nëse për lumturinë tënde të duhet leja e dikujt tjetër, je vërtet një mjeran i shkretë”./KultPlus.com
Sot bëhen katër prej se Stephen Hawking, një prej fizikanëve më të njohur në botë, ndërroi jetë. Ai vdiq në moshën 76-vjeçare në shtëpinë e tij në Cambridge, shkruan KultPlus.
Në vitin 1985, gruaja e tij refuzoi idenë e mjekëve se makineria që e mban gjallë duhej të fikej, se nuk kishte më shanse për të jetuar. Në atë kohë, Haëking ndodhej në koma në spitalin e Gjenevës.
Fizikanti, kozmologu dhe autori i teorisë angleze konsiderohet si një nga shkencëtarët më të mëdhenj dhe puna e tij ka ndikuar në mësimet e relativitetit të përgjithshëm dhe mekanikës kuantike.
Që nga viti 1963, Haëking ka vuajtur nga një sëmundje e njohur si ‘skleroza laterale amyotrophic’, ose ALS. Në atë kohë mjekët i dhanë vetëm dy vjet kohë jetë. Në fakt kjo sëmundje i merr jetën njerëzve brenda 5 viteve, por ai është njeriu që sfidoi doktorët dhe veten tij. Që pas deklaratës së mjekëtve ai ka jetuar 50 vjet më shumë.
Në vitin 1985, gruaja e tij refuzoi idenë e mjekëve se makineria që e mban gjallë duhej të fikej, se nuk kishte më shanse për të jetuar. Në atë kohë, Hawking ndodhej në koma në spitalin e Gjenevës. Ndërkohë që në një dokumentar të vitit 2013, ai tha: Mjekët menduan se kisha shkuar aq larg me mendje sa nuk mund të kthehesha më në tokë, në realitet dhe kështu i kërkuan Jane-it t’i fiknin makinën.
Por Jane nuk pranoi dhe këmbënguli që ai të kthehej në Kembrixh. Hawking tregon se terapia intensive ishte periudha më e keqe e jetës së tij. Sëmundja e ka lënë të paaftë të flasë dhe ka nevojë për kujdes të përhershëm, por kjo nuk e ka penguar që të vazhdojë punën në lidhje me shkencën.
Në vitin 1988 botoi librin “Një histori e shkurtër e kohës”, e cila që atëherë u kthye në best seller, me 10 milion kopje të shitura në mbarë botën. Gjithashtu, Hawkings u kthye në një model frymëzuar për njerëzit me aftësi të kufizuara anembanë globit, ku në një fjalim me rastin e hapjes së Lojërave Paraolimpike në Londër, në vitin 2012, i bëri njerëzit të qajnë e të kuptojnë sa e rëndësishme është jeta./ KultPlus.com
A zverdhe fusha, e nder grunore Po velojne korrcat porsi zogj; Kendojne katundcat me malcore Pa u kujtue si dielli i dogj Vec n’at are, porsi nji e tretun Zi nder petka e ne fetyre terr Korre nji cuce pa shoqe,vetun Me hije t’vet qe mbrapa e merr Tjetra here tri vet e treta Korrshe o bij me motra n’shend Si vjet vetun tiu korr t’gjeta Pa nji moter, pa gazmend./KultPlus.com
Arti, historia, shkenca, e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja pushtuan hapësirat e KultPlus Caffe Gallery kur edhe artisti, Drilon Shoshi, bëri hapjen e ekspozitës së tij të titulluar “8 cepat”, shkruan KultPlus.
Në këtë ekspozitë, veprat paraqiteshin mbi artin i cili bazohet në simbole dhe figura që datojnë shekuj më parë, sikurse që është ylli simbolik, që e përdorte Gjergj Kastrioti në vulën shtetërore përgjatë dhjetëvjetëshit të fundit të jetës së tij.
Poashtu në veprat e Shoshit është e dukshme inspirimi nga Emblema e Gjergj Kastriotit, yllit zanafillor me 8 cepa, portave të vjetra shqiptare, ngjyra e kuqe që simbolizon gjakun e derdhur të shqiptarëve nëpër periudha të ndryshme, pastaj trekëndëshat, hëna, dielli, sikurse edhe ngjyra e zezë, që sipas autorit është ngjyrë që u shton vetëbesim dhe fuqi.
Familjarët, miqtë dhe dashamirët e artit po prisnin me padurim hapjen e kësaj ekspozite, që ngërthente në vete një lloj arti që nuk jemi mësuar ta hasim në çdo cep të rrugës.
E hapjen e kësaj ekzposite e bëri drejtoresha e KultPlus, Ardianë Pajaziti, e cila në radhë të parë pati një falënderim të veçantë për të gjithë të pranishmit, derisa i uroi suksese edhe artistit Shoshi.
“Kjo është ekspozita e dytë personale e Drilonit, derisa ne i urojmë suksese për punën e tij të madhe që ka bërë ndër vite. Do të vazhdojmë mbështetjen e artistëve të rinj”, tha fillimisht Pajaziti, duke i ofruar fjalën edhe artistit në fjalë.
Pas saj, ishte pikërisht artisti Shoshi që mori fjalën.
“Nuk dua ta zgjas këtë fjalim, por dua të falënderoj secilin prej jush që ka gjetur kohë dhe ka ardhur në ekspozitën time të dytë, derisa ndjehem shumë i lumtur që puna ime po vlerësohet”, tha ai.
Ndërkaq, kuratori i kësaj ekspozite, Ilir Muharremi, duke i uruar mirëseardhje të pranishmëve, njoftoi se ftesën për të qenë kurator e pranoi me gjithë kënaqësi.
“Kur artistët e rinj ballafaqohen me ekspozitat e para, është shumë e vështirë sesa të katërtat ose të pestat. Driloni është shumë i guximshëm në temat që i trajton, sidomos Dielli i Prometeut, e cila paraqet në vete një histori të thellë. Simboli kryesor i artistit është dielli, dhe ka të bëjë me historinë në përgjithësi. Sot, dielli është burimi kryesor i gjallesave në tokë. Driloni paraqitet me 10 punime, me teknikën akrilik, po ashtu edhe me simbolin e portës herë duket e hapur dhe herë duket e mbyllur. Në një far forme arti është intravers, shumë personal, shumë “egoist” për shijen e artistit”, tha Muharremi.
Kuratori në fund u shpreh shumë optimist për të ardhmen e artistit.
Në mesin e pjesëmarrësve që morën fjalën ishte edhe artistja, Zake Prelvukaj, e cila lavdëroi punën e artistit duke shtuar se e ardhmja e tij është e sigurt.
“Driloni është ardhur si artist i përgatitur, ka ushtruar paraprakisht çka është ngjyra, prekjen e ngjyrës, zbërthimin e saj dhe një përgatitje të veçantë. Mirëpo, unë po e them dhe ju keni me qenë të bindur që Driloni veç në këto punime që i ka të mira, ka me qenë edhe një tranzicion që do të ecë dhe është në kërkim të shtresimit të vetë, i cili e detyron me kalu në një dimension tjetër. Ai është një njeri që gjithë dijet e veta i merr, por edhe e mundon vetëvetën ngapak.”, u shpreh Prelvukaj, duke falënderuar gjithë të pranishmit aty.
Në mesin e të pranishmëve në këtë ekspozitë, rastësisht qëlloi të ishte i pranishëm edhe një gazetar spanjoll, Juan Manuel Montero, i cili njihet për dashurinë e tij për artin dhe sidomos për Kosovën.
“Nuk kam qenë këtu që nga 2019, por jam i lumtur dhe ndonjëherë ndjehem në siklet se si ka njerëz nga Kosova që flasin gjuhën spanjishte kaq mirë. Një qytet e vend kaq i mirë”, tha ai.
Ekspozita ‘8 cepat’ do të qëndrojë e hapur për dy javë. Pikturat janë në shitje dhe të gjithë të interesuarit duhet të kontaktojnë artistin për t’i blerë. /KultPlus.com
Ti s’di asgjë miku im pse unë këndoj kur ti ma shkel hijen pse kurrë dorë nuk ngrita në ty Kohët keq të mësuan Kam parë njerëz duke blerë litar Pas fishkëllimës së plumbit duke vrapuar planetit dhe kam pyetur: për cilën kokë ai lak për cilin gjak ai hak Tinëz vetes tinëz dreqit dola në kunavikë me gurin e shqetësuar në behe hijena gjuajta mbi botë në zjarr vura dorën për ty Ti s’di asgjë miku im pse pikon vetmi nën strehë pse sytë më zmadhohen Kohët keq të mësuan kur zotat i munda
Të shtunën, më 12 mars, nga ora 18:00, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery do të hapet ekspozita ‘8 cepat’ nga artisti Drilon Shoshi, përcjell KultPlus.
Në këtë ekspozitë, artisti Shoshi do të paraqitet me 10 punime, arti i të cilit bazohet në simbole dhe figura që datojnë shekuj më parë, sikurse që është ylli simbolik, që e përdorte Gjergj Kastrioti në vulën shtetërore përgjatë dhjetëvjetëshit të fundit të jetës së tij.
Poashtu në veprat e Shoshit është e dukshme inspirimi nga Emblema e Gjergj Kastriotit, yllit zanafillor me 8 cepa, portave të vjetra shqiptare, ngjyra e kuqe që simbolizon gjakun e derdhur të shqiptarëve nëpër periudha të ndryshme, pastaj trekëndëshat, hëna, dielli, sikurse edhe ngjyra e zezë, që sipas autorit është ngjyrë që u shton vetëbesim dhe i jep fuqi autorit.
Ekspozita ‘8 cepat’ ka kurator Ilir Muharremin.
“Drilon Shoshi, është një artist i ri, artist mendimtar i cili mendimin e kthimit e jetëzon në simbole, veçanërisht te ylli simbolik, që e përdorte Gjergj Kastrioti- Skënderbe në vulën shtetërore përgjatë dhjetëvjetëshit të fundit të jetës së tij. Ylli me tetë cepa, misteri i fuqisë, qëndresës, syri i Davidid që bashkon forcën e natyrës qoftë aktive e qoftë pasvive. Shpirti i Drilonit lundron drejt këtyre skutave historike, qëllimi i artistit është ta ringjallë historinë, duke mos gërmuar në të, por vetëm ta sintetizojë, ilustroj, qëndisë me forcën kompozcionale, të formës, ngjyrës, baraspeshës, simetrisë që ta ndezin trurin drejt një deliri dhe ekstaze dehëse Dionisiane. Mendimi i bashkohet kësaj vorbulle dhe nxiton drejt një të kuqe si simbol i gjakut të derdhur të shqiptarëve gjatë historisë, pastaj e zeza, zilia, të vuajturit, dhembje dhe dhembje dhe ai plotëson magmën shpirtërore nga kjo e zezë, katran, që tejkalon çdo instikt dhe forcë të brendshme, përtej vallëzimit të makthit, sekreteve, kodeve mitologjike që u krijuan nga njerëzit dhe besimi ngriti pushtetin përtej perëndisë dhe çdo kush një ditë është ndjerë i barazuar me perëndinë, të cilen e krijoj vet njeriu.” – thotë Muharremi për këtë ekspozitë.
Ndërkaq ai flet edhe për portën, e cila është karakteristikë e veprave të Shoshit.
“Porta duket e mbyllur, pas disa çastesh ajo hapet, lëvizje sikur vepron brenda kohës tënde dhe koha jote shkrihet me kohën e artistit, pra një plan brenda një rastësie çudake. Koloriti është i pastër, i përzier mirë, ruan dendësinë, identitetin, shtrihet mbi sipërfaqe të kufizuar brenda formës duke krijuar teksturë e sipër disa relieve. E kuqja ndër këtë relive është e ndërsuazuar me vesrion të vuajtjes dhe kontrastit artistik pra me të zezën, këtu shkrihet ana emocionale dhe rregulli artistik pra mendor , ngacmimi estetik, simetrik për të vazhduar më tutje ballafaqimi. “ – shton më tutje kuratori Muharremi.
Ekspozita ‘8 cepat’ do të qëndrojë e hapur për dy javë./ KultPlus.com
KultPlus ju sjell 25 vajzat dhe gratë e Kosovës që u shndërruan në zërin e vajzave, djemve, grave dhe burrave të Kosovës.
Vajzat dhe gratë e Kosovës po vazhdojnë të shkëlqejnë në fusha të ndryshme, duke shndritë nëpër botë.
Me rastin e 8 Marsit, KultPlus ka përzgjedhë 25 vajza e gra që nëpërmjet fjalimeve, performancës, muzikës, sportit, filmit e biznesit kanë ngritë dhe kanë përfaqësuar vendin në mënyrë dinjitoze, e duke shndërruar Kosovën në një Kosovë të artë, në një Kosovë që synon Oscar, në një Kosovë që me rrëfimet e nxjerra po nga ky vend, i ka treguar botës po për dhimbjen, kurajën dhe guximin e vajzave dhe grave të vendit më të ri në kontinentin e vjetër.
Po këto vajza dhe gra u shndërruan në inspirimin e shumë vajzave, djemve, grave e burrave, të cilët kuptuan se ëndrrat nuk duhet dhe nuk mbeten vetëm ëndrra.
Në vazhdim, KultPlus iu sjell alpinisten, Uta Ibrahimi, e cila ka një karrierë të jashtëzakonshem dhe sukseset nuk i mungojnë asnjëherë.
Së fundmi është realizuar edhe një dokumentar për të me emër “Uta – The Climb for Kosovo”, ku edhe ka fituar disa çmime ndërkombëtare dhe emri i Ibrahimit është jehuar kudo nëpër botë. /KultPlus.com
